1 Ocak 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 11

İKTİSADİ Ticaret Türk - Alman müzakereleri eçen Mart ayında Alman Şansölyesi Konradt Adenauer'in memlek timizi Zıyaretındenberı Türkiye ile Almany ındaki nasebetler daha iyade ek nomık aland inkişaflar gostermış tir. Çünkü Adenauer memleketine dö- nünce bir Türk Heyeti Bonn'a gitmiş ye orada Alman makamları ile temasta bulunmuştur. Bu temaslar o zamanlar pek müsbet neticeler vermemiştir. Zira Almanya'ya 100 milyon marklık kadar birikmiş borcumuz Vardır llkbahar son- larına rastlıyan, bu zi Türk Alman Ticaret muahedesi geçen ğince kendılıgınden b temdit edılmıştır Baş k Adnan i enderes Ekim ayın- anya'yı oldu kal abalık bir ekıp 1le ziyaret ettiği vakit bu aret- ten çeşitli s: halarda müsbet netıceler bekleniliyordu, manya — Türkiy kredi açacak, sermaye ihraç edecek müddeti bitmek üzere olan ticaret mu- ahedesini yenileyecek, deniyordu. Fa- kat Başbaka daha Almanyada — iken mü zakerelerıne daır yay nlanan b resmi tebliğ Türkiye - Alm; tisadi problemlerinin Ankarada ele alı— nacağım bildiriyordu. Bu suretle kala- balık Türk iktisadi kurmay heyeti o an Almanya'dan eli boş dönünce «zamanla dut yapragımn atlas olacağım» söyliyen Turk ataları sözü unutuluyor, Turk - man ktısadıyatının birbirini ladıgı tarihi Türk - Alman dostlugunun ebedılıgı gıbı sozler beylık laflardır de— n beşinci gü Olanlar da azınlıkta idi. Bir ayı aşan bir müdde akereler cereyan etti. Ta- raflar konuşmalarda bırbırlerı— y pılan nin karşılıklı meselelerim iyice anla!: lar ve birbirlerini anlamakla kalmadılar aynı zamanda hüsnüniyet kaideleri için- de hareket ettiler. Almanlar, Türkiye ile iktisadi münasebetlerinin — artması için Türkiye'deki birikmiş olan alacak- larının tamamının tasf'ıyesını ıstıyorlar dı. Türkiye büyük bir göstererek geçen yılkı kuraklığa ragmen Almanya ya olan birikmiş borçlarının tamamını ödedi -1 milyon dolarlık borç kaldı de- niyor- Böylece Türkiye ile Almanya ara. sındakı bulutlar kendılıgınden kalktı ve bir neticeye varma oldu: Fil- hakika 22 alıkta gazetelerde yayınla— nan resmi tebliğ şu noktalan ihtiva et- mektedir: İki memleket arası ticari mü- badelelerın yüksek tutulması ve iki hü- kümetin teşriki mesaiye devam etmesi. — Tü rkıye de ziraatın modern- leştirilmesi ve zirai mahsül ihracatının artırılması için Almanyanın — iştirakiyle alınacak tedbirler. AKİS, 1 OCAK 1955 VE MALİ SAHADA Alman heyeti ve Yırcalı Kardeşler birbirine kırıldı mı — Her iki memleket arasındaki ticaret ve tedıye anlaşmalarının 30 Ha- ziran ar tem K Turk envestısman programı- nın tahakkuku için Türkiye'ye 226 mil- yon marklık ihracat kredisinin' açılması. 5 — ân hasıl olur olmaz 1953 hububat anlaşmasının tekrar tatbik mevkiine konulması. 6 — İki memleket arasındaki de- niz nakliyatına dair işbirliğinin temini. Yukardaki kararların alınmasıyla sona eren Türk - görüşmeleri- nin müsbet neticelerini yalnız mütevâzi 225 milyon markta görmemelidir. Dış tıcaretımız hepimizin — bildiğimiz — gibi altı ay zarfında vaktiyle teraku etmış borçların transferleri ması yüzünden — büyük 'bir tıkanıklık içindeydi, Türkiye Almanya'ya, Alman- ya Türkiyeye karşı kapanmış durumday- dı. Türkiye'nin pek kısa bir zamanda Almanyaya borçlarını ödemesi bu bü- melleri Tür ilgili bekledikleri bulmuşlardır. Bun onra borçlu bu— lunduğumuz diğer devletler de Türki- yeyle müzakerede bulunurken eskisine nazaran daha elverişli şartlar ileri süre- ceklerdir. Fakat bu şartların sürülebil- ---i için bizim de iyi niyetli bir borç- lu olduğumuzu isbat etmemız gerekır Almanya'ya karşı gösterdiğim ni- yeti dıger devletlerden esırgememelıyız Zaten esirgeyen yok bütün güçlük elde tediye imkânlarının bulunmayışındadır denilebilir. Doğrudur ancak borcu öde- meksizin dahi alacaklıya itimad telkin etmek mümkündür. Türkiye ve Alman- ya arası ihtilâflar geleneksel Türk - Al- man dostluğunun her iki memleketin halkının kalplerine inmiş olması, her iki memleket ekonomısının bırbırını ta- mamlaması ve ilâ eplerden ötü- rü bir aile' içindeki iki kardeşın birbiri- ne karşı kırılmış olmalarından daha ileri gidemi fakat diğer memleketlerle munasebetlerimiz -hangi çeşit olursa l ü karşılıklı menfaat Bunu bilmemez- likten gelemeyiz. Maliye Üç milyar 955 - 1956 mali yıl bütçesi Büyük Millet Meclisi Bütçe — Komisyonuna geldıgı vakit bütçemiz — hangi esaslara göre değerlendirilmelidir, diye ele al- dıgımız bır yazıda bütçe ile milli eko- nomi ındaki münasebete temas ede- rek butçe milli ekonomimizin inkişafına katılmalı fakat bu yardımı ekonomik kalkınmanın külfetini vatan- daşlar arasında adilâne tevzi — etmeli, memleket iktisadiyatının muvazene ha- linde tutulmasında önemli bir vasıta ol- alıdır demiştik. Acaba 1955 1956 ütçem bu esasl ne dereceye kadar riayet etmı Tumu zerinde bir kıy- met hukmu Vermek gerekirse bu hü- küm ne olacaktır? Bu sualler zihinlerde- dir. Evvelâ şunu belirtmek gerekir ki 1955 - 1956 bütçesi, yatırım masrafları kalaminde oldukça kabarıktır. Zira yu- varlak rakamlar 860 milyon lira civa- rındadır. Yatırımların bir memleket 11