1 Ocak 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 14

ezkür üç ortak devletın almış oldugu kredıler içinde bulunduğ Amı kan mali yılı zarfında altmış rrul do— lara baliğ olmaktadır. Bu kerre açılmış olan 33 milyon dolarlık — kredinin 25 milyon dolan Vietnamlı mülteciler için hazırlanacak olan özel bir programa tahsis edilecektir.. Genye kalan 8 mil- yon dolar ise üç ortak devletin ekono- mik ve teknik yardımı için ayrılmış bu- lunmaktadır. Mezkür sekiz milyon do- larlık kredi ile Amerika Birleşik Dev- letlerinin Hindiçiniye ekonomik ve tek- nik yardım babında geçen yaz tahsis etmiş olduğu 25 milyon — dolarlık fon sona ermektedir. Dış faaliyetler dairesi ayrıca bu üç memlekete munzam fon- lar tahsis etmenin zaruri olduğunu sa- rahatle ifade etmiştir. Çünkü üç Dev- lette tatbike başlanmış programlar var- dır ve bu programların tamamlanması gerekmektedir, — Vietnamlı — mülteciler meselesi ise aynı derecede ehemmiyet- lidir. Hindiçini meselesi Fransa ile Hin- diçinili komünistler arasında sekiz sene kanlı mücadeleler şeklinde devam ettik- ten sonra Fransız Başvekili Mendes France'ın iktidara gelmesi üzerine fiili urumun mdıçmıde tanınmasıyla sona erdi. Bu duruma göre Vietnam Devleti ülkesinin pir kısmını komünistlere terke- diyordu. Yani neticede Hindiçinide har- bin sona ermesi Fransa için başarılı bir sonuç olamamıştı, ama hadiselerin sey- rinden Fransa'nın bu işi yüzünün akıy- la halledebileceğine pek ihtimal veril- miyordu. Onun için Kore harbinde ol- duğu gibi bu mesele uzamakta devam ederse Hindiçini — meselesinin Fransa Hindiçini meselesi olmaktan daha çok Hindiçini-Birleşmiş — Milletler meselesi olma istidadını taşımasından korkuldu ve yara mümkün mertebe mevzıleştml— mek istendi. Yedi - sekiz senelik müca- delelerden şu ders alınmıştı ki Hindiçi- ni'nin komünistler eline geçmiyen kıs- mına bu yarımadanın hür âlem için em- niyet bahşeder bir bölge olabilmesi için yardım gerekmektedir. Bu — bakımdan Hindiçini harbinin sona ermesi sekiz te- ne müddetle katlanılmış fedakarlıkların sona ermesi demek İşte bun için Amerika Birleşik Devletlerinin bu sefer bu üç ortak devlete yapmış oldu- ğu yardımlara bu zaviyeden bakmak ge- rekir. Amerikanın ıştırak etmiş olduğu iki cihan harbi asında Amerikan devlet adamlarının gosterdıgı fikri ol- gunluk zikre değer. Çünkü birinci Ci- han Harbi sonunda Amerika Birleşik Devletlerini inzivaya götüren sebepler- den birisi müttefiklerinden harp sonun- da alacaklarını tahsil edememiş olması idi. İkinci Cihan Harbinden sonra ise onlara yardımda bulunmayı esas vazife- lerinden birisi bilmiştir. AKİS Hoşunuza gittiyse hemen Abone olunuz 14 KİTAPLAR N DİLLERE DESTAN Ümit Yasar Oğuzcan'ın şiirleri. Anka- ra 1954 Doğum M. 151 S. 80, 250 ku- B K apağı H. Mumcu tarafından çizilmiş ve baskısına oldukça Öözen gostenl— miş olan bu kitap, şairin üçüncü şıır kitabı. Bundan öncekiler: «İnsan oğlu (1947), "Deniz musikisi" (1948) adlan— nı taşıyor. «Dillere destansın başında şöyle bir kayıt var: «Umit Y. Oğuzcan, şıırlerının gözle değil dudakla okunma- sını aziz okuyucularından bilhassa rica eder.» Gerçekten, elimizdeki şiir kita- bını çoğunluk, gözlerimizle bir çırpıda okur, bitiririz; şairin emeği, Özeni akar gıder Oğuzcan, şiirleri üzerinde ince in- ce durmuş. Kitabın şekli gibi şiirlerin şekil yönü de, içi de işlenmiş. Sık sık hecenin, kafıyenin yardımından faydala— nılmış Şaır insanı iç dünyasiyle çizme- ğe uğraşıyor. Baştaki «kekeme»nin psi- kolojisini yankılandıran şiirler gerçekten üzel. ÖLMEZ SÖZLERİYLE ATATÜRK İstanbul 1954 M. Sıralar M. 60 S. 2, S. ek. 100 kuruş Petekteki Bal: 1. İlaveli 3. Basım. Petek Yayınl 'arı. itabın başında Atatürk'ün fotoğrafı iğe Hitabesi yer almış. İlk kelimelerin ilk harflerine göre alfabetik bir sıra içinde verilen Özdeyişlere, «Ha- yatta en hakiki — mürşit ilimdir.» sözü önderlik ediyor. MOTOR VE SEYRÜSEFER Yazan s Motor ve direksiyon öğret- meni Bedia Rezzan Yüksel. İlaveli 7. Basım. İstanbul 1954 Kutulmuş M. 136 S. renkli tablo. Resimli. 150 kuruş. u kitap, şoför ehliyeti alacak olan- lara, imtihanda rulacak sorulan derli toplu bir şekilde vermektedır Ki- tap, şu bölümlere ayrılmıştır: Motor im- tihanında sorulan sorular ve cevapları; 2. Seyrüsefer imtihanında sorular sual- ler ve cevaplan. İlk bölümde: 59, ikin- ci bölümde: 99 sual vardır. Kitaba bun- dan sonra «Karayolları Trafik Kanunu»- nun tam metni eklenmiştir. Yazar, ders- lerinde öğrencilere — verdiği notlan da kitaba almıştır; Direksiyon kullanmağa başlarken. Ayrıca: İstanbul Seyrüsefer Müdürlüğünün — otomobil sahip ve şo- förlerine iki tamimi. Şoförlerimizin sayın halkımızdan ricası. Levha halinde: Mo- tor çalışmıyor, sebebi — nedir? Kitabın sonuna konulan renkli — dört, tabloda: Milletlerarası trafik 1şaretlerı ları Genel Müdürlüğünün memleketimiz için kabul ettiği trafik işaretleri. yolları Trafik Kanununa flöre hazırlan- mış olan bu eser şişli, Doktor Şevket Sok. 12, İstanbul adresinden temin edi- lebilir. KABAKÇ[ MUSTAFA İSYANI azan : Mustafa — Baydar. İstanbul 1954 Osman Yalçın M. 16 S. 25 Krş. Mülli Tesanüt Bırlıgı Yayı ilkâ Tesanüt Birliği'nin halkı irtica konusunda aydınlatmak için yayın- ladığı kitaplar arasına giren bu broşürün kapağı renkli ve çekici bir şekilde basıl- mış. Kitapta şu bahisler var: III. Selim tahta çıkıyor; III. Selim'in yaptığı ye- nilikler; TII. Selim'in karakteri; yenılık istemiyenler; ITI. Selim duşmanlarına cesaret veriyor; İsyanın başlaması; İs- yanın büyümesı lerin reisi oluyor; Alemdar Mustafa Paşa; Kabakçı'nın öl- dürülmesi; ITI. Selim'in — öldürülmesi. Bıblıyografy a. TÜRK BAROK MİMARİSİ HAKKINDA BİR DEN EME : Doğa Kuban İstanbul 1954 Pulhan M İ44 büyük sayfa, re- simli. 7 lira. İstanbul Teknık Üniversi- tesi Mimarlık Fakültes imarlık Tarihi Kursusu asistanı O- lan yazarın bu eseri bir «yeterlik çalışması» olarak Fakültece kabul edil- miştir. Eser, XVIII. ve XIX. yüzyıllar- da, geçen yüzyıllara göre değişiklik gös- teren özellikleri inceletmektedir. İçinde- kiler: Giriş. Barok mimari anlayışı hak- ında; Tarihçe; Camiler; Sivil mimari; Çeşme sebiller; Osmanlı mımarisinde XVITI. asırda kullanılan sütun başlıkla- rı, kemer formları ve modenatür; neti- ce. Bibliyografya; Eser, baştan başa resimlidir ve mimarlık ürünleri te- ker teker incelenmiştir. ATATÜRK, TARİH VE DİL K Hâtıralar VII. Türk Dil Kurultayında Ankara, Türk Tarih Kurumu B. 70 S. 2 Resim. 150 kuruş. T. D. K. F. I. 9. 7 Türk Dil Kurultayı'na başkan seçi- len, seçkin edip, Atatürk'ün çok yakı- nında bulunmuş, bilhassa Dil Devrimi- ne katılmıştır. Türk Dil Kurumu'nun ilk safhası olan Türk Dili Tetkik Cemi- yeti'nin kurucularındandır. Bu devreye ait hâtıralarını «Türk Dili Tetkik Cemi- yeti'nin kuruluşundan ilk Kurultaya ka- dar hâtıralar» adlı kitabında anlatmış- tı. (Türk Dil Kurumu yayını). Elimizde- ki yeni kitabı, son — Kurukay'daki açış söylevidir. Atatürk'ü, devrimlerini, Türk Dil ve Tarih Kurumlarının kuruluşları- nı, güzel üslübu ile anlatmaktadır. Ki- tap, genel olarak şu bölümlere ayrılmış- tır: 1. Atatürk'ün — zekâsının vasfı, 2. O'nu son görüşlerim; 3. Atatürk'ün uzun emelinin vasfı; 4. Tenkitçiliği ve dev- rimlerinin önceleri; 5. «Bir nura doğru yürümekteyiz!»; 6. Tarih Kurumu'nun kuruluş hazırlığı; 7. Türk Dil Kurumu; 8. Sonuç. Kitapta, Atatürk'ün 1918 de yazara verdiği fotoğraf, ithaf yazısı bir de «Atatürk'ün sofrasınsnı gösteren baş- ka bir fotoğraf vardır. İthaf yazısında: «Her şeye rağmen muhakkak bir nura göre koşmaktayız. Bende bu imanı ya- şatan kuvvet; yalnız, aziz memleket ve milletim hakkındakı payansız muhabbe- tim değil; bugünün karanlıkları, ahlâk- sızlıkları şarlatanlıkları içinde sırf va- tan ve hakikat aşkiyle ziya serpmeğe ve aramağa çalışkan bir gençlik gördüğüm- dendir.» (24 Mayıs 1918) diyor. AKİS, 1 OCAK 1955