21 Mayıs 1966 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 13

Savaşı yala yeni hamlelerini güşlkle takip: edebiliyo- bakımdan zayıf, askeri bakımdan güç- süz. rm bakımdan yarı sömürge haline gelme sı- rası acaba bizde mi?” Avrupa Konseyi birkaç yıldanberi bu hayati ko- nu üzerine önemle eğiliyor. Raporlar, bakanlar sevi- yesinde toplantılar, belli alanlarda bilimsel işbirliği- ni artırma gayretleri birbirini kovalıyor. Bilimsel a- raştırmalarla ekonomik kalkınma arasındaki ilgi öy- lesine göze çarpar haldedir ki, Konseyin Ekonomik Komisyonu, “Bilimsel Araştırma ve Kalkınma” adını taşıyan bir alt-komisyon zorunluğunu duymuş- tur. Üyesi olduğum ve bir süre başkanlığını yapmak şerefini taşıdığım bu komisyon, şimdi daha da geniş- letilecek ve başka komisyonlardan da üyelerin katılı- şvile, Avrupanın birçok konularda belirgin hale gelen “geri kalmışlığı”na elbirliğiyle çare bulmak için ge- rekli tedbirler üzerinde çalışmağa devam edecek. Bugün Batı Avrupada her hükümetin “bilim ba- kanı” veya “bilimsel araştırmalar bakanı” ünvanını taşıyan bir üyesi var, Bunlardan biri, Mayıs başında- ki Konsey toplantısında şöyle diyordu: “Amerika bi- limsel araştırmalar için 22 milyar dolar sarfederken, bütün Batı Avrupa ülkeleri toplam olarak 6 milyar dolar sarfedebiliyorlar. Bilim ve teknik savaşımı kay- betme yolundayız. Bu savaşı kaybetmek iktisadi ba- kımdan da geri kalmağa mahküm olmak demektir.” Daha yüksek ücretler va amerikan Saner site ve lâboratuvarlarının, yalnız değil, bütün Avrupadan Etikle ei leri devamlı surette çekmekte yi da, hükümetle- rin, meclislerin, milletlerarası (toplantıların önemli gündem maddelerinden biri haline gelmiştir. Avrupa mii yeni gelişmeleri kovalayabilmek için, git- gide amerikan lisansları ve patentleri satın almağa veya amerikan sermayesi ile ortaklıklar mecbur olması, böylece yeni dünya kapitalizminin es- ki dünyaya el atması, yalnız De Gaulle'ü değil, bütün avrupalı devlet adamlarını düşündürüyor. Batı Avrupanın endişesi yalnız Amerika ve Rus- Batının bilim ve tekniğini hazmederek büyük bir sanayi gücü haline gelmiş olan Japonyadan sonra, Çinin de bilimsel araştırmalara yaptığı muazzam ya- tırımlar ve elde etmeğe başladığı, sonuçlar Avrupayı düşündürüyor. Mısırın, alman bilim adamlarının yar- dımı ile, uzun menzilli roketler leri ve bazı Güney Asya ülkelerinin nükleer alandaki a gitgide daha çok hesaba katılıyor. Prof. Dr. Turhan FEYZİOĞLU 1 de, Milk —— geçirdiğim kısa Milk Birlik Komitesinin eğitim işle ei görevli komisyonunun başkanı olan sayın Sami başlamıştık. Bu konuda ötedenberi kafa yoran ve yayi yapan güzide bilim adamlarımıza bir tasa hazırlatıldı. 1961 seçimlerinden sonra, tabii senatörler bu ko nudaki teklifi diriltüler, Hükümet amy biz de, ek deki taslağı sür'atle olgunlaştırıp yeni bir — Meclise sunduk. Hükümet Bar olarak, beş yıl- kalkınma Plânı ile e büyük sed eğer takibet bi ve eee ilgili komisyon er gördüğüm hâlâ şükranla hatırlarım. “Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırmalar Kuru- mu” (TÜBİTAK) 1963'de ene geçti, Bu hacmi, kurum hakkında fazla bilgi vermeğe müsait değil, Kanunun gerekçesini, yine ilk yemin bugüne kadar yapılan özlü vi latan faaliyet e geber? mü ilgi duyan her Has taşım okumasını isterdim. A.B.D., gayrisafi milli hasılasının yüzde 3'ünü ayırıyor. Fransa son dört yılda bütçe- sindeki ödeneklerini dört misline halde, henüz ga milli 13'ini » araştırmaya oayırabildiği için yeni hamleler yapmak ihtiyacını duyuyor, Bizde ise, acaba sorumlu makamları işgal eden ler içinde kaç kişi, Avrupanın ' ortaklaşa kurduğu CERN, ESRO, emre EURATOM, CETS gibi bilimsel araştırma kuruluşlarının ey haberdardır? 1966 yılı bütçe tasarısı Bütçe Komisyonuna geldi- ği zaman, dehşetle gördük ki, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırmalar Kurumunun zaten pek müteva- zi olan yatırım bütçesi tamamiyle yok olmuş. Komis- yonun eklediği küçük ödenekle Kurum uykuya yat- maktan kurtuldu. rekli yatırımları yaparak, bilim adamlarını ve araştırıcıları yetiştirerek, biz de geç, O A A ŞA Görülüyor ki, 1966 dünyasında, Seçim Kanunu dışında da, yetkililerin ilgisine lâyık dâvalar vardır. rinin de bu kooperatifin üyesi ol- maları ve bu toplantılara katılma- larıdır... Meselâ, bir amerikan pet- rol şirketi olan Mobilin Ankara temsilcisi Turan Güngen, koopera- tifin'yönetim kurulu üyesidir. e bilden yüklü maaş alan Güngenin maksadı, herhalde,"bir istihlâk “ve yardımlaşma kooperatifinden ucu- za fasulye temin etmek değildir! DP devrinin mahut Tahkikat Ko- misyonu üyelerinden, Bilgiçin & beyisi: idamlık Sait- Bilgiçin baş- makale yazdığı, İstanbulda yayın- lanan “Bâbıâlide Sabah” m yöneticileri k catı da belki, Mobil temsilcisi ile AP'li sağcı milletvekillerinin katıl- dığı toplantılarda mobut fiyatları kadar görüşme konusu mir .. “Bâbıâlide Sabah”"ın bu Pa- idamlık Sa- sayısında, it Bilgiçin yazdığı söylenen başya- zıdaki şu bu toplantılarda beliren “öle ilhamla m alınmış olabilir: ie anet İşleri Başkanının (süs (bostan korkuluğu) 21 Mayıs 1966 biberi) veya 13