8 Mart 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

,». »««•••»•••»««««»'•*^ " • * ' İD4REHAINL>İ: 3fiîiwuıunııraı\« kanısinda daırei mah«usf "lelgraf: İstanbul Cumhunyet Posta kutusus N° 2 4 6 "P I * A « • B a $ m u n a r r i r • 2383 ü © l e i O n . Tahrir müdürü 32,36 ' *> müdürü 2365, Kitap kısmı 4?2 • mhur Intihabat faaliyeti başiadı ».«« , ı ııııiıııııiiiııııııııııınnntnııın ı « •» „ „ ıııı,ıı|||llllllllinillll1lllUllllllın«im««~ PAZ^R 8 MART 1931 \BO\E ŞERAİTİ »» •»••«•»•••• • ••• j MÜDDET: jTÜRKİYE IÇİNf HARİÇ İÇİN j Seneliği j 1400 K r . I 2 7 0 0 K r 7 j~6 A>hğı İ j ~ Kr7 Nttshası her yerde 5 Kuruştur = Menemende Orfîldare Dün Gece Yarısı İntihabatın Tecdidi Münasebetiîe, Türkiye Büyük Millet Meclisi Ankara: 7 mart (Başmuharririmizden) » tntihabatın yenilenmesine karar verilirken Reis Vekili Trabzon meb'usu Hasan Beyin itiraz olunmadiP'ina göre tasvip edildiği kabul olunmak lâzım gelen izahatı ile Türkiye Büyük Millet Meclisine ait bir vaziyet te halledilmis oldu: Teşkilâtı Esasiyemizin 13 üncü maddesi mucibince teşriî devresi hitam bulan Meclisin müddeti yeni intihap olunacak Meclisin çelip içtima etmesine kadar devam edeceği sarihtir. Ancak Meclis intihabatın yenilenmesine karar verdiği zaman v»ziyetin ne olacağı kâfi derecede sarih çörünmüvordu. 25 inci maddede ise intihabatın yenilenmesi neticesinde gelecek Meclisin tesrinisaniden evvelki içtimaı fevkalâde bir ictima olacağı ve teşriî müddetin ilk tesrinisaniden baslıyacağı yazılıdır. İntihabatın yentlenmesine karar veren Meclis, venisi gelincîye kadar yok mu sayılacak, yoksa bilkuvve ve yahut fi'en c hi * mevcut ve vazifedar mı telâkki edilecek? tste son karar münasebetiîe Hasan Beyin izahatı dairesinde hallonan mes'ele budur. Kaldırıldı IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIiniillllllllllllllllllllllllllllUHI Fabrikatorlara müjde Müntahîbisaniler 10, Meb'usJar da 15 nisana kadar intihap edilecek Esas intihap defterlerinin tanzimine ait emirler dün bütün kazalara gönderildi Muamele vergisinin son aldığı şekil Memlekette mevcut 500 fabrikanm 400 ü vergiden istisna ediliyor Ankara 7 (Telefonla) Muamele verğisi hakkında istanbul sanayi birliğinin vuku bulan tesebbüsleri ve Adana sanayi birliğinin bu hususta vermiş olduğu rapor nazari itibara alınmak suretile tanzim edilmekte olan kanun lâyihaaı tktisat encümeninden çıkmıstır. Mecliste müzakere edilecek olan yeni lâyıha sanayi erbabının taleplelerini tatmin edecek vaziyettedir. Lâyihaya göre kuvvei muharrekesi 15 beygirden asağı olan bütün müessesatı sinaiye vergiden muaf tutulmaktadır. Bu itibarla memlekette (500) olarak tahmin edilen sanayi müessese1 lerinin hemen (400) ü vergiden kurf uî"ius demek oluyor. Bu meyanda yün, pamuk ve ipek •"abrikaları, pamuğu çekirdekten ayı Sanayı Bırlığı umumı katıbı Naztnı Nurt B, ran ve temizliyen mv»^e 'er verğî lardan mağazalara gönderilen mal« den muaf tutulmustur. Buna nazaran lardan muamele vergisi tekmil olarak Adana'da mevcut bütün iplik ve pa alımrdı. Halbuki şimdi bunlar satıln»iir fibrikaları muamele vergisinden madıkça muamele verğisine tabi tumuaf tutulacaktır ki bunların adedi tulmıyacaktır. (15) i buluyor. Kanun lâyihası bunlardan maada Bundan evvelki kanun mucibince fabrikatorları tatmin edecek maddeveresiye satılan emtialar ve fabrika leri ihtiva etmektedir. Bu izahat göre Türk Teşkilâtı Esasiyesi Türkiye Büyük Millet Meclisine ait ruhunda istimrar, yani daDün intihabata ait mesaiyc başlıyan ve ıntihabat heyeti tettişiyeri vazifesini ipka edecek imiyet esasını kabul etmiş olduğundan olan Daimi encümen içtima halinde gerek teşriî devre hitam bulsun, gerek intihabatın yenilenmesine karar verilsin yeni Meclis gelip mevkiini alıncı•ya kadar eski Meclis mevcut ve vazifedar olarak devam edecektir. Bu suretle Türkiye'de Meclissiz, yani Meclis itibarile fasılaya uğramış bir vaziyet olmıyacak demektir. Hakiketen Türk Teşkilâtı Esasiyesinin ruhuda bu esasa müstenittir. Son hâdise münasebetiîe bir an icin fikirlere bir nevi Heyeti teftışiyeden Cevdet Kerim B. Evvelki gun **" tereddüt mevzuu vermiş olan bu mes'dunku mesai hakkmda bir muharriri başlanan meb'us Iran hukumetini fevkalâde murahhas elenin tarihî mahiyetini biraz da biz mize şu izahatı vermiştir: ıntihabı hazır \e bu>uk elci olarak memleketimizde teşrih ve tesbit etmeği faidesiz bul lıkları dun hum« Encumeni Daimî heyeti teftişiye temsıl edecek olan Sadık Hanın, oldukça muyoruz. sıfatile perşembe aksamından itibaren malı bir fa yorucu ve uzun bir otomobil ve sımendivazıfesine başlamıştır. Heyeti teftişiye Garp kanunu esasilerinde meclis aliyetle devametfer seyahatinden sonra şehrimize geldiAnkara 7 (Telefonla) Teşkilâtı bu intihap devresine ait mesai progra Ierin vakitlerinden evvel dağıtılma miştir. Intihabın finı vazmıstık mını tesbit etmiştir. Ilk iş olarak esas Esasiye kanununa göre 18yaşını ikmal Sefır Hz, dun kendisile goruşen bir Iarının, yani intihabatın yenilenmesi 40 gunde tama intihap defterlerinin tanzimine ait e eden her erkek Türk meb'us intihamuharrırımize, muhtelif mes'eleler haknin adı fesihtir. Orada meclislerin men bitirilebile mirleri icap eden makamata vermiştir. bına istirak etmek hakkını haizd'r kendi kendilcrini feshedebilecekleri ceği anlaşılmış ve Buna ait humuneler ve tavzihnameler ta Halbuki en demokrat memleketlerde kında şu beyanatta bulunmuştur: Tarihî dostumuz olan Türkiye hu ne ait kanunlarda bir sarahat olma mesai ona gore bettirilerek gonderilmiştir. Esas deftertesbit edilmiştir bile 21 yasını ikmal edemiyenler inti kumeti nezdinde sefır olarak tayinimden ler 2 olacaktır. Bunlardan biri meb'us makla beraber aksi için de her hangi Intihabat 15 intihabına esas olacak ve 18 yasma ka habata iştirak edemezler. Esasen 18dola>ı çok mes'udum. iki hukumetin son bir mâni mevzu değildir. Ancak ora nisbetinde ikmal dar veni doğanlar da dahil olmak uzere yasındaki gençlerin ekserisi Lise tah zamanlarda tahaddus edn bazı vekayi ların tatbikatında intihabatın yenilen edilmiş buluna erkek nufusunu ihtiva edecektir. silini bile ikmal etmemislerdir. Bu uzerinde tamamıle husnu nivetle haremesi i«ini fesih seklinde hükumetler caktır. ket ettıkleri malumdur Bir taraftan Dığeri de 18 yaşından yukarı olanları yaparlar, ve meclisler fesholunduktan Tahran bu\uk elcisı Husrev Beyin vaptıMabadı 3 uncu sahifede Intihabı meb'u Hevetı teftısıvenın ve muntehibı sanileri intihap edecekleğı, bır taraftan da benim Ankara'da >asonra ise artık ortada meclis kalmıya san hevetı teftişi tabıi reısı Valı rin isimlerinı havi olacaktır. Bu deftepacaçım samimî temaslarla hukumetleMuhıttm B rak yenisinin int'habile i'tişal olunur. vesi dun Vali ve rimizin g^ttikce inkısaf etmekte olan muHa*ta fesih kararım takîben hemen ^eledive reisi Mn^ittin Bevin rivasetin re yalnız 21 yaşını gecmiş olanların itha\\ hakkında bize simdilik bir is'ar vaki nasebatına kuvvet vereceğız. AŞrıda&ı'na »"•^a^ata gecmek te şart deçildir. de muteaddit ve devamlı içtimalar akdefterleri eski usul uzere şıden volları ihtiva eden arazi mes'ele Bizde bunlara hiç benzemiyen bam tetmiştır. Evvelce intıhabı meb'usan hesinin. iki memleket arasında muavaza yeti teftisıyesi Meclisi Vilâyet ve Cemibaska ve hakikaten bize mahsus esasMuntehibi sani intihabatının 10 ni suretile halledilmesi kabul edilmiştir. lar konulmuitur. Bu esasların tarihî yeti Beledıye azalarından teşkil edil =anda ve ıreb'us intihahmm da 15 niBunun teferruatına muteallik bir ihtimekte idi. Fakat şimdi yalnız bir Sehir olan mahiyetleri pek mühimdir. lâf var ise de bunun da suhuletle refoluYeni Iran sefiri Sadık Han Meclisi bulunduğu icin buna imkân go •^''Tida bitirilmesi ihtimali çok kuvvetnacaeını umit ederim. salâh programile hareket etmektedir. rulememiştir. Meclisin içtimada bulun »dir » Türkiye Büyük Millet Meclisi Türk Iran hukumetinin dıçer mucavir Binaenaleyh herkesle olan münasebatıtntîhap talimatnamesi milletinin her hangi bir hükumdardan madıçı zamanlarda onun yerine kaim oAnkara 7 (Teledevletlerle olan munasebatı hakkında mız bu esasa matuftur. lan ve mustemirren ifayi vazife eden Da Heyeti teftişiye dun intihabın sureti fonla) Eski mecistihsal ettiği bir müessese değil, belki malumat lutfeder misiniz? tran'da yeni harfler 'crası hakkmda bir tamim neşretmistir milletin kendi tese* büsü ile kurduğu imî Encumenin heyeti teftişiye olarak in Hu tamimin basmda Saffet, Cemil ve Alı lis azasından yüz Hukumetimiz muntazam bir sulhu Türkiye millî hukumeti tarafından tihabı muvafık ıçorulmııstur. Bu suretle bir müessesedir. Istanbul'da toplanan kadarının tebdil e IIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIIIIIIIIIIIMIIIIIMIIIII IIIIIIIIIIIIINIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIlllllllllinilllllllllllllllllilllllllllllHIMIIIIIMIMI heveti teftisive Daimî Encıımen azları Hevler tarafından Mecli«e tecdidi intiMillet Meclisini ecnebi kuvvetleri bahan hakkında verilen takrir sureti ya dileceği hakkındak Cevdet Kerim, olan Nakiye Hanımla sarak dağıtmışlar ve saray da millet Tevfik, Avni, Ihsan Namık, Suphi, Tusuf •»ıldıktan sonra rntihao taîimatnamesi haberler bir tah a'evhîne d;;manlarla birleşmisti. Bu Ziva ve Serafettin Bolerden mutesek »vnen su suretle hildirilmektedir: minden ibarettir. «20 eylul 3?4 tarihü intihabı meb'usan Bu hususta hiç bir elbirliği neticesinde Türk milletinin kildir. Vali Muhittin B. heyeti teftisivehav?*' iî '>d" sr»';î üzel ovnanil nin tabiî reisidr. Kâtibi umumiliğe Zuh kanunu mucibince tanzimi lâzım gelen karar ittihaz edil( Mabadi 4 üncu sahifede ' u Tnak isteniliyordu. Iste böyle bir anda • B. tavin edi'mistir. memiştir. NamzetllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllllMIIIIIIIIIIIMIIIIIIIItllllllllllllllllUIIIIIMIIIIIIIItllllllllllllinilMIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Türk milleti bütün haricî düsmanlarler listesi fırkanır la beraber dahilî düsmanlara karsı da yor, tatil müddetlerinin altı ayı geç lırken ve yeni meclis gelinciye kadar Reisi Umumisi olan mevdan okuvarak Ankara'da Türkiye miyeceğini söylüyor. Her hanği bir eski meclisin bütün hakları ve salâhi Gazi Hazretleri taB'ivük MiUet Meclisini kurmustu. icap önünde meclis kendisine hiç tatil yetleri ile mevcut ve berdevam ola rafından tanzim oYalnız ve doğrudan doğruya Türk vermiyebilir ve o zaman yıl on iki ay cağını anlamak asla müşkül değildir. lunacağından bu lisMilletinin hâkimivetine istinat eden da içtima edebilir. Buna hiç bir mâni Belki tatbikatta biraz fark olur. ih te intişar edinciye bu meclis teşriî salâhiyetlerle beraber olmamak şöyle dursun, bilâkis bu etimali vardır ki intihabatın yenilen kadar, vuku bulaicraî kuvvetleri de hep nefsinde ce sastır. neşriyat bir mesine karar veren meclis yenisî ge cak mederek milletin en büyük tiımali Bizim Teşkilâtı Esasiye fesihten de linciye kadar hem bilkuvve, hem filen tahmin mahiyetini olmak mevkiini bihakkin almıstı. Iste ğil, intihabatın yenilenmesinden bah mevcut ve berdevam olmasına rağmen geçmiyecektir. YalTürkiye Büyük Millet Meclisi bu asıl seder. Vazıi kanun fesih yerine inti esaslı kararlar almakta biraz teenni nız malum olan bir Fethi B. dan gel*>n ve yüksek haklara, bu esas habatın tecdidi kaydını koymakla iki ile hareket etmeği muvafık görsün. hakikat varsa o da Fethi Beyle rüfeh vazîfelere ve sa'âhivetlere istinat maksat takip etmiştir: Evvelâ fesih Milletin hakimiyetinin yeniden tecel kayi mesaisinin intihaplarına imkân eden bir meclistir. Rövle bîr mecl^in meclisin yoklugunu farzettirmek ih li etmesi isteni'diği bir sırada bu hare bulunmamsıdır. Fırkaya muhalefet d="'miveti esas olmaktan daha tabiî timali nazari dikkate alınarak budan ket tarzı belki bir nezaket ve bir hür etmiş olan bu zevatın isimierinin Fırd?^<» »arurî ^îr ney olamaz. met mes'elesi diye düsünülebilir. An ka namzetleri arasına ithaline veya kaçılmıs, sonra milletin denildiği cak bu hareket tarzı dahi meclisin müstakıllen namzetliklerini ilân ettikBir kere ük T»>Hve Biivjîk M"lc» veni bir meclis çönd«rsin M°c'î« mem'^kpti k^rtarmaktan iba aman da hemen intihabata gecilme bütün salâhiyetleri ile aynen mevcut leri takdirde Fırkaca kendilerine müîr.; t»'îT) evl*»rnistir. Yalnız meclise ve yenisi gelinciye kadar daim bulun zaherette bulunulmasına imkân göret ^ rülememektedir. Fethi ve Nuri Beyistimalinde da ma«ı esasile taaruz edemez. tşte intihabatın yenilenmesine ve ler, Meb'us intihap edilemedîkleri tak intîhaba*m Behzat Hanıvıın ı •'üftarından pek az muddet ette' aVnmıs bır resrri r»«ına pro^ıirnoînî zarurî kılan bir Hlen karar münasebetiîe bu esas her dirde hayatı siyasiyeden cekilecekler Izmır 6 (Hususî muhabnmızden) Iz nne ates ederek kendısını oldudu ' r arar o!»r»ktır. Kanunun sarahati ka Mîr'ii sek ve sünheyi bertaraf eden bir demektir. mır'de herkesın alakasmı celbeden bır ın Hâdısenm dedıkodulan ve akıslerı el'an ; v n ,,ı.,j, r jşu v a 2 , l ! S Ağaoğlu Ahmet Bey, ilme hasrı tıhar hâdısesı oldu Resnnnı gordoğunuz devam etmektedir * l»«»la »"'ü c'^Tnasına en kat'î ''at'iy*»*'e teeyyüt eyliyen bir an'ane Tl mesai edeceğini yakin bîr dostuna bu on altı yaşmdak guzel kız babasının olmuş olur. Bu kızın ısmı Behzet Hanımdır kendısı t>oft(> wıSı»'dîr. R'Tİm T««kîlâ>ı F*a«îv(Nagant) markalı tabancasını kalbı uze t. Mabadt 4 u~tcu sahıfede ) söylemiştir. YUNUS NADl Bu şeraite göre yeni intihabat yapımeclisin altı ay çalışacağını söylemi Heyeti tef fcişiye 21 yaşi Cevdet Kerim Beyin intihabat mesaisine ait izahat ve talimatname Kimler meb'us intihap edilecek? Hudut itilâ.fı pek yakında halledilecek, aramızda İntihap maddesinde tadilât yapılacak mes'ele kalmıyacaktır lran'la münasebatımız yeni sefirin beyanâtı FethiB. Siyasî hayattan çekilecek mi?, îzmir'de kalbi üzerine ateş ederek intihar eden genc kız kimdir?..