1 Haziran 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
DOKUZUNCU SENE ' N o . 2897 lahlp ve Baçmuhorrlrl V ÇARŞAMBA 1 HAZiRAN 1932 ABONE ŞERAÎTİ JMÜDDET: jTÛRKİYEİÇİN HARİÇ İÇİN | Sendigi j 1400 Kr. 2700 Kr. İ < Triııtiıı YUNUS NADİ İDAREHANESİ: Dâvflnauıııuııııu karşısıınid. daırtı Telgraf: İstaobul Cumhuriyet i Posta kutusu: N" 2 4 6 TAİCkfr>n • Baymıharrlr : 22366 I e i C l O l l . Tahrir müdürü : 23236 Idare mUdUrü 22365, Matbaa ; 20472. 75 400 Kr. ° 145 800 gr, ° s 5 Kuruştur ^ IMfishası her yerde Yeni İcra ve İfiâs Kanunu Yakında Çıkıyor ir Lozan Konferansı Avrupa maliyesini kur tarabilecek mi? En mühim nokta tamirai kadar Almanya'nın milyarları tutan harict borçlarını nasıl ve ne zaman ödiyebileceğidir. Tamirat ve harp borçları hak kında tatbik edilmekte olan bir se nelik Hoover moratoryomu 30 haziran 1932 tarihmde hitam buluyor. Alâkadar büyük Avrupa devletleri haziran içinde Lozan'da toplanarak tamirat mes'elesini müzakere ede cekler. Alman Maliye Nazırı bun • dan sonra Almanya'nın tamirat bedeli olarak bir şey tediye edemiye • ceğini evvelce resmen beyan etmişti. Filhakika, Almanya'nın 1932/1933 bütçesîne tamirat bedeli olarak hiç bir tahsisat vazedilmemiş bulunması bu ciheti teyit eylemektedir. Diğer taraftan yeni İngilere bütçesinde de Ingiliz düyunu harbiyesi olarak Amerika'ya 1932 senesinde vacibüt tediye olan 172 milyon dolar harp borçları için hiç bir tahsisat mevcut degildir. Bu itibarla Avrupa ve Amerika memleketleri için önümüzdeki Lo zan konferansı müstesna bir ehemmiyeti haizdir. Umumiyetle zan ve tahmin edildiğine göre Lozan kon feransı tamirat mes'elesini hakka • niyet dairesinde hallederek muvaffakiyetle neticelendirirse Alman'lar vadeleri hulul etmiş olan borçları • nm faizlerini ödiyeceklerdir. Amerika'da mevcut vadeleri gelmiş Alman bonoları muazzam yekunlara baliğ olduğundan Amerika'lılar bu kon • feransla çok alâkadardırlar. Şayet, Lozan konferansı tamîrat mes'ele »ini halledemiyecek oluraa Alman ya'mn W»««w h»«cı borçlanna sa mil bir moratoryom ilân etmesin den endişe edilebilir. Alman'lar T>öyle bir moratoryom ilân ettikleri tak" dirde bundan bittabi en ziyade Amerika'Iılarla İngiliz'ler mütessir olarak Almanya ile ecnebi bankaiarı arasında aktedilmiş olan (vaziyeti muhafaza) itilâfı da suya düşecek tir. Alman bonolarmın hâmillerile Almanya'nın dayinlerini alâkadar eden bu hususî mes'elelere Lozan konferansının ika edecesjt tesirlerden başka, bu konferans Avrupa'nın iktîsadî salâhile de pek sıkı bir surette alâkadardır. Tamirat mes'elesi muallâkta kaldıkça, beynelmilel sermayenin serbestii harekâtma mâni olan ve ticarî mübadelenin durıjunlu^una sebebiyet veren malî endişelerin ortadan kalkması miimkün deeildi'. Binaenaleyh, cihanın iktisadî vc ticarî hayatında mühim tahavvüller husule getirmesi melhuz olan Lozan konferansının bizi d«* yakından alâkadar etmesi tabiidir. Tamirat mes'elesi çok teessüf olıınur ki beynelmilel harp borclarile karısık bir mahiyet almıstır. Ame rika âyanı. Hoover moratoryomu nu: harp borclarının her han«»i bir vecih ve suretle iptaline muhalif buIunduğu kaydile tasdik etmiştir. Fransa hükumeti de bir kac ay evvel ilân ettiği veçhile Fransa tarafın dan Amerika'ya tediyesi meşrut harp borclarının tamirat tediyatm da yapılacak tenzilât nUbetînde indirilmesi lâzım gelecesri iddiasın dadır. Yekdiğerine zıt bu iki noktai nazar karsısmda ya Fransa ve vahut Amerika tebdili fikir etmedikleri takdirde Lozan konferansının akim kalacağı zannedilirse de vaziyetin sıkı bir tetkiki hakikatin büsbütün başka olduğunu gösterir. Gerek Wiugin komisyonunun geçen yaz verdiği raporda gerekse müteakıben beynelmilel tediyat bankasının müsavirlerinden mürekkep Bal komisyonunca hazırlanan di£er raporda tasrih edildiği veçhile AI manya'nın yakında tamirat tediya tma tekrar başlamasına imkân yok • tur. Zira, Almanya şimdiye kadar tamirat bedellerini akdettiğ< em^Kî istikrazlanndan temin eylediei dövizlerle ödiyegelmiştir. Fakat b"ün Almanya'nın hariçten para tedarik etmesine imkân olmadığı halde muazzam miktarlara baliğ olan haricî borçlarını da ödemek ıztırarmdadir. Almanya'nın 1932 senesinde v^'nız uzun vadeli haricî borclarının faiz ve itfa bedelâtı taksiti 819 milyon marka, orta vadeli düyunu hirieiye İsmet Paşa yarm geliyor M ' H İ I M v rfifiıiBiıifrnpvıtııııtııifVPiiıııııifMrfirvırvfvffifivfiiMVHiifrMiMMiııııiMTfiVMrıııiMiırifMPiıııiMMiıi r ııııııiMiııılllılf VflllllllMlrMf fiırııiMiıriff f Vllllflllltfllif iMii**VMiv>Mi*ıı ı t i f i ı ı ı ı ı t ı r ı i ı ı ı ı f ıllPllılllNIMi1llllılıllllllMIIIMIIIII(TllırılllllıllMiiıırıııııııiMflıl1llıılılllıııııııııriııiMiıipıifiııırtııııipıtııııııııııırıııııııiııııııııırıllliri<lllllllll> İtalya bize 30 milyonluk kredi açıyor, bunun üçte biri nakden verilecek Gazi Hz. ve Başvekilimiz ile Kral Emanuel Hz. ve M. Musolini arasında samimî telgraflar teati edildi İcra ve iflâs kanunu müzakere ediliyor! Vekili mühim beyanatta bulundu tlk 44 madde kabul edildi, Adliye Basveküımizin Roma seyattatinden intibalar: (Soldan sağa doğru) Roma Belediye reisi üe birllkte ıstasyondan mechu' askerin mezan onunde, Roma Valm He bir arada olacak ve bu akşam tstanbul'a gele suretle yolunu uzattığı anlasılmaktaİsmet PaPsa Hz. nin ve arkadaşdır. Dün gece saat bire kadar Pire'cekti. Fakat Korent kanalı kapalı Iarının İtalya'dan bugiin şehrimize olduğu için vapurun Mora şibihcezi den heyetimizin muvasalatına dair hiç avedtleri mukarrerdi. Heyetimizi (Mabadı 4 iıncü sahifede) hamil vapur dün sabah Pire'ye vâsıl resini dolasmağa mecbur kaldığı, bu 0°. Mecüsteyeni icra te ijlas lâyîhast hakkında izahat veren Adliye Ve ' Yusuf Kemal Bey Mazbata muharrin Salâhattın B. «Kocoe/t» Ankara 31 (Telefonla) Mechs mal Bey söz aldı. tcra ve iflâs kanunlarının bir tarihçesini yaptı. Yeni saat ikide Kâzım Paşa Hz. nin riyalâyihayı izaha başladı. Vekil B. ezseti altında toplanarak yeni icra ve cümle dedi ki: iflâs lâyihasının müzakeresine bas Encümen tetkikat sırasında es>adi. ki kanunun maddelerini birer birer Adliye VeMlinin izahatı (Mabadi 2 inci sahifede) İlk defa Adliye Vekiii Yusuf Ke İlk tahsil ne oğretiyor? Dün küçük mekteplilerin ilk defa ola rak randman imtihanlan yapıldı İntanbul'da mevcut bütün ilk mekteplerin üçüncü ve beşinci sınıf talebesinin rand man imtihanlan dün yapılmıştır. Sirkeci, Beyazıt, Fatih ve civarın daki ilk mektep ler talebesi Da • rülfünunda top lanmışlardir. Di ğer ilk mektep leri de h«r mıntakadaki müfettişler mıntakaları da hilindeki müsait binalara topla mışlardır. Rand man için tertip edilen otuz sual büyük bir kâğıda tab ve talebeye tevzi edilmiştir. Sualler arasında şunlar da vardır: «Aşağıda altı hikâye vardır. Bunları çabuk ve dikkatle okuyu nuz ve her hikâyedeki resmin ü iunıın konferans salonunda çocuklann imtîhanından bîr zerindeki ne yapintıba (Koşede Maarij mufettisi Sadrettin Bey) mak Iâzımsa yapınız. Bu iş için beş Diğer bir sualde bazı kelimeler dakikanız vardır.» ( Mabadi 2 inci sahifede ) llllimillllimillllmillimilllll IIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIİIIIIIIIIIIIIIIIIII!IIIIJ|lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIMIIMIIIIimH<U! Almanya'da vaz iyet çok karıştı Mevkii iktîdara askerî bir kabine geliyor Bu kabine Hitler'e takaddüm edecek bir intikal kabinesi olacaktır Berlin 31 (A.A.) M. Brüning'e kimin halef olacağının simdiden biIinmekte olduğu zannolunuyor. Reisicumhurun Sarkî Prusya'da ikameti esnasında yeni kabineye ait tamam bir listenin tertip ve tanzim edilmiş olması mümkür.dür. Yeni başvekilin Şarki Prusya'daki vâsi arazi sahiplerinin mükemmel bir timsali ve zeki ve azimkâr bir zat olan millî Alman fırkası azasından Baron Egon von Gaye olması muhtemeldir. Çiftçilerin menafüni temsil et mekte olan Von der Osten'in de ismi zikredilmektedir. Paris 31 (A.A.) Berlin'den bildiriliyor: Reisicumhur, dün gece Reichstag'daki sosyalist grubu reisleri ile Reichstag reisi M. Loebel'i kabul etmiştir. Müşarünileh, bugün de isti sarelerine devam edecektir. Yeni başvekilin ismi, en erken bu akşam malum olacaktır. Yeni kabinenin teşekkül tarzı iki noktadan mühim olacaktır. Birisi kabinenin bir intikal kabinesi olması, digeri de tatbik edeceği siyaset hakkında hiç bir süphe ve tereddüt mevcut olmamasıdır. Brüning kabinesi, Reisicumhurun Alman siyasetinin sağ cenaha doğru teveccüh ettiğini görmek fikrinde olduğunu Başvekile açıktan açığa beyan etmiş olmasından dolayı istifa etmiştir. Binaenaleyh yeni kabine, bir sağ cenah kabinesi olacak ve Hinden bourgr pek anî bir surette Brüning'i Hayat Pahalılığı İdare âmirlerine nazik vazifeler verildi Memlekette ucuz istihsalc rağmen bilhassa gıda mad delerinde u cuzluk olma dığını, vasat derecede ve da ha noksan kazançlı tabaka nin çok sıkıntı çektiğini takdir eden Dahiliye Vekili Sükrü Kaya Bey büDahiliye Vekili tiin vilâyetlere Sükrü Kaya B. mühim bir tamim göndermiştir. Bunda umumî buhran ve mem leketin vaziyeti mütalea edilerek istihsal memleketi olmak hususiyetinin verdiği kolayhk ve nisbî bolluk kaydolunduktan sonra gıda maddelcrînin lüzumu kadar ucuz bulunma dığı tebarüz ettirilmekte ve idare âmirlerine kanunî, iktisadî ve idarî tedbirler genis bir direktif halinde tebliğ edilmektedir. Kanunî tedbirler meyanında azatnî fiat tesbiti, icabında ihtikâra mâni olmak üzere havayici zaruriye alım ve satımı, stok tedariki ve saire vardır. İdarî tedbir olarak açık pazar yerlerinin tanrimi, günlerin coğaltıl • rnası, alıc atıcı arasına mutavassıt girmemesinin temini, iktisadî ted bir olarak ta istihlâk kooperatifleri teşkil ve idaresi gösterilmektedir. Bu işlerle valiler, belediye reis leri, kaymakamlar gösterilmektedir. Kartşık vakayie doğru Spor işlerimiz nasıl düzelebilir? Bürhanettin Beye göre.., «Teşkilâtı kendi haline bırakmak ve müdahale etmemek lâzım...)) Almanya'da nihayet vaziyete hâkım olacak olan Hitler iktidar mevkiinden uzaklaşmağa davet etmiş oimak hasebile merkez fırkası bu kombinezona iştirake pek az temayül gösterecektir. (Mabadi 6 mcı sahifede) tigal etmesi beklenebilir. İngiliz'ler moratoryomun temdidine taraftar dır, Fransa ise moratoryomun bir veya iki seneden fazla olmasına muarızdır. Tamirat mes'elesinin bu kadar zaman muallâkta kalması yüzünden zuhur eden malî endiseler nazarı itibara alınırsa Lozan konferansının bu defa her halde bir itilâfa müncer olarak bütün dünyamn ve bilhassa Avrupa'nın iktisadî ve ticarî hayatını perişanlıktan kurtarması çok şayanı temennidir. SÜKRÜ llimillll IIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIMIIIIIIIMIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIllllllllllllMIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIMMIIIIIIMinillMIIIIIIMIIIIIIIIM E vvelâ faaliyeti tanzim Bugünden itibaren tatbik Sonra ve tahsiline başlanıyor Bugün Atletizm Federsayonunun Yeni muvazene vergisi gerek devair ve müessesatı resmiyede, gerekse hususî müesseselerde bugünden itibaren tatbik ve tahsil edilecektir. Vergi 20 liradan fazla aylığı olan lardan yüzde on nisbetinde kesilecektir. Müessesatı hususiyede mu hasebeciler bu tahsilâtın icrasına memurdurlar. Yeni vergiler sinin taksiti de 300 milyon mark ki ceman bir milyar, yüz on dokuz milyon marka, yani 560 milyon Türk Iirasına baliğ oluyor. Bundan başka kısa vadeli kre • dileri için de her sene mühim tedi vatta bulunmak mecburiyetindedir. Bu sebepler dolayısile haziranda toplanacak Lozan konferansının harp borclarının iptal ve yeniden tetkiki cihetlerine yanaşmıyarak, daha zi yade Almanya'ya verilen morator yomun temdidi ve Almanya'nın hangi tarihte tediyata mübaşeret ede bileceğinin tesbiti gibi hususlarla iş Muamele ve bina vergilerine yapdan zam Muamele ve bina vergilerine yapılan buhran zammı hakkındaki kamm Defterdarhğa tebliğ edilmiştir. reisi bulunan Bürhanettin "Felekv Bey, Idman Cemiyetleri İttifakı teşkilâtmın en kıdemli idarecilerinden biridir. Şimdiye kadar spor işlerinde muhtelif vazifeler almış, sporcula rımızın hariç memleketlerde yaptığı bir çok beynelmilel temaslarda kafile riyasetlerinde bulunmuş, bu itibarla teşkilâtı ve sporcuları içînden ve dışından çok iyi tammıştır. Ankete cevap almak üzere kendisini ziyaret ettiğim vakit, muhtelif mıntakalardan gelen ve atletizm işleri hakkında bir çok sualleri ihtiva (M<ıl?«& » frei sahifede) Atletizm federasyonu reısı Bürhanettin *Felek> B.
