24 Eylül 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

24 Eylül 1933 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

Cumhariyet aristanlı Türkler Bulgaristan Turan cemiyetininS inci alelâde kon gresi ve Türk muallimler kongreleri toolandı Dolar ve sterlin niçin düsüyor? Bu sukut, piyasamızda hiçbir tesir yapmadı Üç bafta kadar evvel Borsada 148 kurustan muamele gören dolar dün 135 kurusa kadar diişmüş ve 137 kuruşta kapanmiştar. Dolan takrben düşen tngHiz lirası da ayni müddet zarfinda 705 kurusftan 653 kurusa inmiştir. Piya*ada yap+ığımız tahkikata göre, zaten, bu tenezzüllerden çok evvel frank ve filorin gibi sağlam dovizlerle muamele yapmağı kararlastrran Türk tacirlerinin muame • leleri üzermde son vaziyetin sim dilik hiçbir tcsiri olmamifhr. thracat Ofisi, bu ay başlıyan ihracatımızla geçen sene ayni zamandaki ihracat hareketleri arasında fark olmadığım, binaenaleyh en<Tıseyi mucip bir vaziyet mevcut bu lunmadığmı tesbit etmistir. Fazla mal satmaği isıtihdaf eden Amerikanm dolan düşürmesi ve tngilterenin de rekabet yüzündetı ayni tarzı hareketi taklit etmesinin diğer memleketleri dünya piyasa • Iannda mal satmak imkânlarım azaltacaği söylenmektedir. Fakat mütehaMUİara göre takas sisteminin iadesi karan, ihracati • mızi himaye edeceğinJen, basbca ihracat maddelerimiz dünya piyasalanna daha 'müsait fiatle arzedi lecek, netice itibarile tngiliz lirası ve dolann sukutunun memleketi • miz ihracatina muzır bir tesir ya • pabilmesine imkân bırakilmamış olacaktır. Bu dövizlerin miirettep bir plân dahilinde bugünlerde daha ziyade düsürülmesi beklenmektedfir. r 24 EyTul 1933 fiktnsat tncir ihracatı Izmir müstahsilleri piyasaya mal çıkarmıyorlar Izmirden verilen malumata g6rS bu sene havalar serin grittiği için mch mahauHi vaktinde kemale erememiştir. Eylulün Uk hafitası ni hayetlerine doğru tzmire gelen incirler bir iki gün içinde ifleaereb •evkedilmif, elde mal kaknamiftır« Dahilden yeni den mal gelmecfigi d* hetle, incir hanlannda nazari dikkati celbeden bir sükunet vardır. 15 eylul 933 tarüüne kadar tes m lim ediltnek sartile Avrupaya alivre incir satanlar zarar görmü&lerdtr. Çünkü, dahilden mal gelmediğin den fiatlar yükselmis. satıalar Avrupadaki alıcilara tabiatUe arad'akl farkı tediye etmege mecbur kal mıslardır. tzmirde incir işleri çok tatsiz gîb mektedn*. Havalarm inciri kurut madığı iddia ediliyor iae de, incir islerile meçgul sahibi »alâhiyet ze» vaün fikirlerme na zaran bu iddia varit görülmemekte ve piyatayı jrük seltmek için dahilden incîrin kastef gönderilmemekte olduğu haber ve rilmektedir. Eğer bu haber doğru ise, memleket ticaret ve iktısadiyatı namına sakim bir itiyat olan bu halin 6nüne geçilmesi iktiza eder. Incirin iyisi ileride daha fazla para edecek mülâhazasile dahilde saklamp tzmire kansık cins mal sevkedilmekte hnis. Bir taraftan piyasada mal bulun maması, diğer taraftan mevcut tektük partilerm kansık olması, tzm!r incir piyasasını müşkül bir vaziyete sürüklemekte, bu hal hem ihracatçı tacirleri zararlara sok • mafcta, hem de piya*anm fenalas masma »ebebiyet vermektedir. Limanda vapurlar yanasinıs hamule beklerken tüccann çarsılarda mcir araması ticari kaidelere hiç te uymıyan bir harekettir. Hoüanda ile ticaretimiz Hollandada da yeni iktısadî tedbirler İthalâtımız % 16 azaldı, ihracatımızdaki sukut nisbeti ise dörtte bire çıkıyor Türldye, denebilir ki son senelerde iktuat »iyasetme en münasip istikamet. ler veren memleketlerden biridir. Malâmdur ki iktısadî siyasetimiz; malımısı alan memleketten mal almak ve harice fazla para çıkarmıyarak millî paranuzın kıymetini muhafaza etmek e . saslarma istinat eder. Bu siyasetm nekadar doğru ve ta biî olduga bilhassa Londra iktuat konferansının akim kalması üzerine birçok memleketlerin trampa esası dahilinde ticari anlafmalara verdikleri ehemmi. yetle bir daha meydana çtkmıshr. Ahiren Fransa kontenjan siyasetini esash surette tadil etmege lüzum gör müş ve ayırdıği kontenjanın dörtte bi. rini kendinden mal almıyan memleketlere, dörtte üçünü kendisinden mal alan memleketlere tevzi etmege karar vermistir. Şimdi de Hollanda hükumeti ayni tedbire tevessül etmiş bulunuyor. Hollanda hükumetinin Londra 3c . hsat konferansmda aktedilen gümrük mütarekesmi 4 eyhıl 1933 tarihmden itibaren feshettiğini geçen gün bu cü • tunlarda yazmıştık. Hollanda bu kararmı müteakıp bir taknn iktuadî tedbirler almağa basla. mif bulundugu cihetle, bu hükumetm gümrük tarifeleri meselesinde artık tamamen serbett hareket etmek üzere oL duğu anlasılmaktadır. Hükumet bunun için parlâmentoya yeni bir kanon lâyihatı vererek bazı memleketlere, şimdiki kontenjandan ba;4ca, Hollandanın dahilî piyasasın • daki işleri normal bir derecede teşvik edecek mahiyette olmak üzere nisbî bir kontenjan tefrik etmek için tktısat Na' nrma salâhiyet verilmesini wtemiştir. Ayni zamanda bu kanun lâyihası, müddeti 1935 senesinde bitmekte olan (iktısadî buhran tthaiit kammur nu 1938 senesine kadar temdk etmekte . dir. terdiği elâstikiyeti temm edememiş ve binnetice, Hollandanın hali hazırda ken. disine iyi bir mahreç olan memleket lerden khalâtta bulunmasma mani olmuştur. (İktısadî buhran ithalât kanunu) bu. günkü seklüe dar bir çerçeve içinde tatbik edildiği için; memlekettn ithalât tiearetini zamana uyduramadıği gibi; Hollandanın ihracatta büyük teshilâta mazhar olduğu mem'eketlerle olan tL caretinin inkisafma da imkân bırak mamıştır. B'naenaleyh, yeni nususî kontenjan tevziatmda en ziyade mazhan müsaa . de millet muamelesi büâkaydü sart tatbik edümiyecektir. Kontenjan tev ziatında karsı^ıklı menfaatler esas tu» tulacak ve Hollanda emteasını alan memleketlere mütekabüen Hoüandaya ithalâtta bulunmak imkânlan verile . cektir. Hollanda parlâmentosu bu kanunu kabul eder etmez, hükumetin Hollan • da fle ticari münasebetlerde bulundu • ğu memleketlerle ayrı ayn müzakerele. re girişerek memleketin ticareti harici. yesine bugünkü sartlara uygun bir is. tikamet vereceti biidirilmektedir. Rtuçakta toplanan Turan Cemtyeti ve Türk Mudlîmler Birliği kongrelerinde bulunardar Rusçuk (Husmî) Bulgaristan Turan cemtyetlerinm 8 inci alelade kon gresi Rusçuk, Belediye tiyatrosu salo nunda birlik reisi, Vidinfi Mustafa Kasım Beyin uzun bir nutküe açıhmstır. Kongreye, Bulgaristanm muhteKf yerlerinden 300 den fazla murahhas gelmistir. Kassn Beyin nutkundan sonra kongre heyeti seçilmistir. Kongre reisliğme, Varn*.'ı. ömer Kâ«if Bey, intihap olunmustur. ömer Kâsif Bey, pek samhnî ve güzel bir nutuk söylemistir. Rusçuk Emniyeti umumiye müdürü Gospodin Danef te, bulgarca uzun bir nutuk söylemistir. Çospodin Danef nutkunda her iki kardes milletin, elele vererek, samimî bir tarzda çalt&malannı tavsiye etmistir. Kongre üç gün devam etmis, ahnan karar 33 madde olarak tesbit edilmişt». Gelecek sene 9 uncu kongrenin Sofyada toplanması da kararlasbnlmıs ve murabhaslarm istekiie, Çar Boris Hazretlerme bir teigraf çekilmistir. Türk muallimler birliğmin 23 uncu kongresi, «Kemalbey» mektebi tiyatro salonunda, birlik reisi, Fi • libeli, Salâhattin Bey tarafmdan açıl ımshr. Birlik kâtibi umumisi Şekip Bey tarafından, birliğin faaliyet raporu okun duktan sonra, kongre heyeti secflmistir. Kongre re'sHğine, en yaslı ve kı • demli mu^l'imlerden, Şumnulu Hafız Abdullah Efendi, ikinci reisliğe, Rus • çuk muallimlerinden Esref Şemsi Efendi, kâtipliğe, Razgrat rüştiye müdürü Akif Efendi seçilmistir. Kongre üç gün devam etmistir. Bir* çok mühim kararlar alınmıs, bu me vanda, rüstiye kitaplannm tab'ı, diğer b'a progrem yapılması, umumî mekteplerin malî vaziyeti, mekteplerde yeni harflerin tedrisi mütalealan da halie dilmiştir. Birlik idaresi, islerini çok iyi yaptağı için ipka olunmustur. Gelecek 24 üncö kongre Sofyada toplanacaktır. Türkiye Hollanda ticareti Bu senenin ilk yedi ayı zarfında Hollandaya ihracat ve Hollandadan itha • lâhnmz yekunu 1,931,000 liradır. Ge. çen sene ayni müddette 2,475,000 li ra olduguna göre bu seneki alısveri • şimizde yanm milyon Hra fazla, yani % 22 sükut vardır. thracat ve ithalâhmızın mukayese • li vaziyetleri ayn ayn su suretle hu lâsa olunabilir: 7 aylık (biner lira üzerînden) 1932 1933 Azalıs ÎKracatımız 1,524 1.137 387 İthalâtımız 951 794 157 Yekun 2,475 1 931 5>44 Hollandaya ihracatımız bu senenin 7 aymda geçen seneden 387,000 Kra yani dörtte bir daha az olmuştur. rtha. lâhnuzdaki tenakus geçen seneye na • zaran 157,000 liradan ibaret olnp sü • kut nisbeti % 16 kadardır. İLÂN Osmanlı Bankasının Galata, Ye» nicami ve Beyoğlu devairi, Musevilerin Kıpur bayramı münasebetile eylulün 30 uncu cumartesi güntt kapalı bulunacaktır. Avusturya ve Macaristana yapılacak ihracat Avusturya ve Macartstan hükü • metlerile yapılan yeni îtilâfnameler> de bu memleketlerle ticaretimiz müvazene esasma istinat ettirihni^tir. Yani bu memleketlerden ithalâ • timtz, ihracatımıza müsavi kıymett» olacakttr. Rnt»ün î< îk»»» iv«netil«rmin i tesbiti isi taka* i»lerinde takdirl kıy met rouamelesile mesgi)| olarak ihracat tetkik heyetierin* bırakılmıştı. Fakat takasm kaldınlması üzerine bu heyetler de ilga edildiğin den simdiye kadar hiçbir muamele yapılamamış ve ihraç edilecek mallar bekletilmiştir. lstavıbul Tlcaret Odasa, alâkadar larm müracaatleri üzerine ih • racatımızla alâkadar olan bu meselenin süratle halli için Ve kâlet nezdinde tesebbüsatta bulunmustur. Vekâlet dün telgrafla cevap vererek Avusturya ve Macaristana ait ihracat esyastnm takdiri kıymet muamelelerinin oda idare heyetf tarafından yapılmasinı bildirmlştir. Bunun üzerine idare heyeti dün toplanmış, alâkadarlann müraca&tlerinl tetkik etmege ba&lamı»tn. Müracaatler tütiin, halı ve taze üzüm îhraç edilmesini istihdaf et • mektedir. Oda idare heyeti sık sık toplanarak bunlan süratle neticelendirecektir. M AD AME BUTERFLY Silvia Sidney • Gary Grant Sporcu bir prens İsmet Pş. yarın geliyor Birıncı srt'tfffn r^abat hareketleri sırasmda tsmet Paşa Haz . retlerine kendi imzalan ile bir fotoğ rafilerini, Kralice Hazretleri de Ismet Pasanın refıkalan hanımefendiye fotoğrafîlerini ihda etmişlerdir. Kral Tevfik Rüştü Beye bir sigara atbakası, keri meleri hanımefendiye bir pantantif hediye etmistir. Kraliçe de Tevıik Rüs . tü Beyin refika ve keıimeleri hanıme . fendilere fotoğrafilrini hediye etmiş lerdir. Sabık vekiUerden C. H. Fırka. u umumî kâtibi Recep Beyefendi ile refikasına ve meb'us Ali Beye de keza fotoğrafiler ihda edilmiştir. SARAY Sinemasında Yedi buyük Yıldız Hollandada şimdiki kontenjan tevriatı son iki senenin ithalâtı esas tutu • larak ithalâtçı memleketlere müsavat üzere taksim edilmektedir. Bu sistem bilumum memleketleri müsavi muamele. Bu neticeye göre Hollandaya ihraca. ye tâbi tuttuğu için, ticareti hariciyede tunız mubtacı tesvik ve himaye bir debu fevkalâde zamanlann lüzum gös ' recede azalmıs bulunmaktadır. 28 eyiul perşembe akşamından itibaren Yavuz flitti tsmet Ps. Hz. ile Hariciye Vekili Tevfik Rüstü Beyi Varnadan buraya getirmek üzere Yavuz diretnotumuzla 3a' muhribimiz dün Varnaya hareket etmişlerdir. tngiltere Kralmın ikinci oğlu York dükası bütün tngüiz sehzadeleri gibi •pora çok düşkiindür. tdmanın hemen her »ubesile alâkadard*. TenU, ragbi, futbol ve sairede îngilterenm mümtaz oytmculan arasında sayılır. Geçenler . de Londra civarmda yapılan eğlenceli bir koşuda da birinci gelerek bir re . kor kımuştır. Müsabaka şu esas üıerine tertip e • dilmisti. Koşuya dahi! olanlar ellerinde kum dolu iki torba olduğu halde muayyen bir mesafeyi katedeceklerdi. Müsabakanın neticesinde hedefe ilk olarak York dükası vaııl oldu ve o zamana kadar bu çeştt kosularda birin . cilerin sarfettikleri zamandan daha az bir zamanda bu mesfeyi katederek In. giKere rekorunu kırdı. Şimdi bütün tngiliz gençlerinde ve tngilteredeki spor kulüplerinde York dükasinın rekor kırdıgı bn spora ehemmiyet vermek mo • da olmuftur. Resmimiz York dükası . nı bu koşuya istirak ettiği esnada göı . teriyor. 6RETA GARBO JOAH CRAVFORD JOHN BARRYMORE WALACE BEERY LiONEL BARRYMORE LEVViS STONE JEAN HERSHOLT T U R k sinemasında E D V A R D R O B İ N S O N »e Z i T A D E M i R P E N Ç E (rransızca sözlü) Yuzlerce kişmin hayatlannı tehlikeye atarak deniz canavariarile buguşarak çevırdiklen gorutmemış sahneler l l f i v e t e n : DUnya h a b e r l e r i V a r y e t e RövU f i l i m l e r l (7695) tarafından temsil edılen dünyanın en hevecanlı deniz fılraı: JOHANN .Bir dev, bir cücr GRAND HOTEl fılmi devam edıvor tarafından temsıl edılen ARTiSTiK Senenin Bu çarşamba akşamı en guzei fransızca SiNEMASI sozlu Hasılat rekorunu kır yor Yann akşam Ylldızlar müsabakası keşldesi yapılacaktır A L A YI N K I Z I muhteşem fılmı ile yeni mevsıme başlıjor VlumessÜesi Sarışın şeytan kız mKmmmm* A N N Y O N D R A Tipi Dindi Edebiyatımızın en giizel eseri Yazan: MAHMUT YESARI . MADAME BUTERFLY Puççinin meşhur operasi Taksim.de REX M i L L î SINtMADA Bugün ( T Ü R K SİNEMASINDA) ZEYNEBİN GÜNAHI x (B AR O U D) Bugün Sabık Majik İNGRAM'm mılyonlar sarfıle vucude getırdıgı fransızca sozlu tılım TERSİNE DÜNYA JEHONNY \VEISV1ULLER Son gunden ısttfade edmiz. muvaffakıvetle gosterılmektedır. PİERRE BATCHEFF ROSITA GARCİA COLETTE O A R F E U I L liâveten Malya m a n z a r a l a n ve Fattyn'n 2 kısımltk komgi 7697 HENRY GARAT MtG LKMONNIER nın fransizca sozlu şarkıli şaheseri Amerikaiılar tezada bayılırlar. Sı cakla soğuğu, büyükle küçüğü, sersemle zekiyi yanyana getirip mukayese etmekten büyük bir zevk alırlar. Şu resimde gördüğünüz vaziyet te iste Amerikahlarm tezada karşı olan düskiin lüklerinin en büyük delilidir. Yeni dünyanm bazı merakhlan dünyanın en u zun boylu adamlarından biri olan Duffy ile, hatırı sayılır cücelerden «Küçük Peter» i ayni Kriket kulübüne aza yaza • rak bu iki mütezat sahsiyetin daima yanyana bulunmalarmı temm etmis • lerdir. Duffynin boyu 2 metre 22 santimdir. Peterin boyu Ue 1 metre 2 santimdir. Ayrıra T A R Z A N KAH i R E O E A Ş K 6 E C E L ER ve zengin teferruat 7710 ALEMDAR SİNEMASINDA Arzu ve talebi umuml uzenne lstanbuldd son defa olarak TtPt DİNDİ, edebiyatımı za bir çok kıymetli eserler ve ren Mahmut Yesarinin en son ve en çok beğendiği eseridir. Muharrir, bu eserinde sevinç ve ıztırapla geçen bir hayatı safha safha göstermiştir. TİPÎ DİNDİnin kıymeti bütün oku yanlar tarafından müttefikan takdir edilmiştir. FİATI: 65KURUŞTUR Bütün kitapçılarda bulabilirsiniz. Taş. radan siparisler «Matbaacılık ve Neçriyat Türk Anonim Şirketi» adresine yapılmalıdır. MADAME BUTERFLY Bir Japon çiçeğidir. Yarından itibaren furizm cemiyetleri beynelmile! kongresi Roma 23 (A.A.) Turizra cemi yetlerinin •enelik beynelmile] kongre • u, 25 eylulde Romada açüacaktır. Bilk u u otomobtHe ve hava yolu ile serabat BMMİeJerini konusacak olan bu kongreye 27 devletin mümeuilleri istink «decektir. KARIM BENİ ALDATIRSA filmi Darulbedayi arestlen tarafından oynanraı? TÜRKÇE sesli ve sozlu Üsküdar Hâle sinemasında Denizler Devi yahut Erkek Evlâl llâveten Dunya havadislen. Lrelecek tılım MEÇHUL ÇAVÜS Tevfik Remzi Seyahatten donmüş, hasta kabulüne başlamıştır. Dcktor MADAME BUTERFLY Bir Japon kelebeğidir. Yakında (H1ELO) " H U L Y ^ U OUDAKLAR, Gaby Morla Vıctor Francen TÜRK SİNEMASI »7«»0) 1 operetı gosterilmektedır. Matineier 2 , 3 0 * 5 gece 9 , 4 5 76B2 MADAME BUTERFLY ismini hiçbir zaman unutmıyacaksınız

Bu sayıdan diğer sayfalar: