August 23, 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün; 2 nci sahifede: Siyasî icmal Âkdeniz devletlerinin hazırlığı. 3 üncü sahifede: Hâdiseler karşısmda: Ahmed Ağaoğlu. 5 inci sahifede: Yolculuk notları Se lim Sırrı Tarcan. Çocuklarımız ne halde? Suad Derviş. 7 nci sahifede: Kadın, komşu devlet lerde neler oluyor? V <* ÎSTANBUL CAĞALOĞLU Pnmıı 00 tffnotnr 1Û0R j n . n ! 4U4lJ Telgraf ve mektup adresl: Cumhuriyet, Istanbui . Posta kutusu: tstanbnl, No. 246 uUlHa Iİ AyUSIOS İ30Ü Teıefon: Başmuharrir ve evl: 22366, Tabrlı bcyeti: 24298, Idare ve matfcaa fasmile Matbaacılık ve Neşrlyat şirketl, 24299 2429a umhuri Sulh Beni motorlaştırmayı dQşOnen çıkmıyacak mı? Biz iyi çalışmayı Bilmiyoruzl ürkiyemizin çok köklü bir kalkmma sırrını araştıran kafalar yok değildir. Dünyanın başka memleket ve mılletlerile de karşılaştırıl mağa fırsat elverdıkçe bu araştırma za man zaman yorucu ve hatta bazı bazı yas verici şekiller gösterir. Elimizde hergün her yanmda kürenın bütün ıklimleri yaşıyan dünyanın en güzel bir memleketi vardır. Türk milleti ise dünyanın en yüksek kabiliyetli milletlerinden biri oldu ğunu bütün tarıhıle ıspat etmış bir mıllettir. Kurtuluş Sa\aşının kurtaran so nucundanberi ırkın butün erdemleri (faziletleri) tekrar belırmiş bulunuyor. On bu kadar yıllık cumhuriyet rejıminde bütün Osmanlı tarıhimizin yapamadığı kadar başarıcıhk gösterdığimiz meydan dadır. Bununla beraber yapılacak hâlâ ve hâlâ pek çok iş vardır. Hele bunlar dan bir tanesi vardır ki o bütün işleri kendi özünde toplıyan bir sırdır. Bu sır kalkınmayı en ucra kbye ve en fakir köylüye kadar götürerek bütün millete yayan yepyeni bir başarıcıhk şeklidir. İnsanlığın yirminci yüzyıldaki en ileri cemiyeti bütün tekleri ve bütün toplu luğile nasıl düşünüyor, nasıl hareket ediyor, nasıl yaşıyorsa Türkiye işte böyle bir ulusun bütünlüğünü yaratabılmek lâzımdır. Milletçe elde edilebilecek en büyük hazne buradadır, ve işte bu haz nedir ki hâlâ bir tarafta saklı bulunuyor. Bu gömüncü (defineyi) nasıl bulacağız, bu gömüncü hangimiz bulacağız? T Iç Bakanlığında değişiklik Bakanlığa eski Adliye Bakanının tayin edildiği haber veriliyor Şark vilâyetlerinin ıslahı için program hazırlanmaktadır, memurlarm maaşlarına zammedilecek kendilerine geniş salâhiyet verilecek İzmir 22 (Özel) Eski Adliye Bakanı Mahmud Esad Bozkurd Kuşadasından İstanbula ça ğırılmıştır. Mahmud Esadın lç İşleri Bakanlığına tayin edildiği haber verilmektedir. Kendisi İs • tanbula hareket etmiştir. FUAD Şark vilâyetlerinin ıslahı için önemli kararlar Haber aldığımıza göre hükumet Şark vilâyet lerinin ıslahı için bir proje hazırlamaktadır. Bu proje doğrudan doğruya Başbakanlıkça hazırlanacak ve bir program dahilinde muayyen za manlarda tatbik edilmesi için Bakanlıklara tebliğ edilecektir. Programı bir heyet hazırlamak tadır. Memurlarm maaşlarına zammedilecek ve kendilerine geniş salâhiyet verilecektir. Atatürkün huzurundaki Bakanlar toplantısı fstanbul 22 (A.A.) Başbakan İsmet tnönü Doğu ve Karadeniz vilâyetlerinde yaptığı tet kikleri, gördüklerini, derhal yapılması lâzım gelen işleri Cumhur Reisine arzetmişti. İsmet lnönü tedbirleri hakkında Atatürkün yüksek tasviblerini aldıktan sonra Bakaniarı Istanbul^. cağırmıştır. Dün (21 ağustos çarşamba günü) Florya de • nizevinde Atatürkün huzudunda toplanan Ba kanlara Başbakan, gördüklerini ve yapılması gereken işleri anlatmıştır. Devlet idaresinin her noktasını alâkadar eden işlerden Bakanlar salâhiyetinin yapmaya kâfi olanlarının derhal tatbikı, yapılması kanun ve bütçe ile alâkadar olanlarının şimdiden hazır • lanarak Kamutayın ilk toplantısında kanunlaş • tırılması muvafık görülmüstür. Atatürk, Başbakam ve Bakaniarı akşam ye meçine ahkoymustur. Ingiliz kabinesi dün tarihî toplantısını yaptı Habeş davası için verilen kararlar gizli tutuluyor, biıçok yayıntılar çıktı Amerika, Italyan Habeş harbinde bitaraf kala cak, Italyada harb aleyhtarları artıyormuş, Fransızlar İngilterenin harbe gireceğinden korkuyorlar Izmir Arsıulusal sergisi açıldı Biz onu bulduk sanıyoruz: Biz ha yatta çalışmayı bılmıyoruz. Bizim dü zeltilecek yanımız orasıdır. Eğer onun önemini olduğu gıbi kavrıyabılerek bu temeli sağlam oturtabılırsek artık mesele kotarılmış olacaktır, artık ondan sonra ön Asyada kalkmmağa başlıyacak olan Türk milletinın gürbüzlüğü ve canlıhğı yükseklıkler göstermekte gecikmiyecek tir. Dünyanın hakkımızda şöyle veya böyle demesinden önce biz milletçe kendi aramızda hayatta rahata ve genişliğe götüren bir çalışma şeklınin bütün iyılık lerinden kendımiz faydalanacağız. Birşeyi itiraf edelim: Meselâ Anka rada kurduğumuz Ziraat Enstıtüsü üç dort yıldır işledıği halde yanıbaşmdakı Kalaba, Balım, Balgad kfcylerınin ha yahnda bile bir değışıklık yapmış de ğıldir. Varılsa bakılsa bu köylerın dün nasıl fakir idiyseler bugün aşağı yukan gene ayni halde bulundukları gorüîebılir. Yanıbaşlarında bir devlet merkezi yükselen bu köyler ekonomi bakımmdan çok daha farklı olmalıydılar. Hele orada bir Ziraat Enstıtümüz vücud bulmuş olunca ekım işleri bakımından birdenbire büvük bir değişiklık göstermeliydıler. Ankarada ve bu şartlar içinde hal böyle olursa dığer taraflarda tabiî daha ziyade öyledır. Hertarafta herkes değneğıni belhyen kör gibi babalarından gördüğü işleri babalarından gördüğü biçimde gelişigüzel yapıp gitmekte ve bizde bunun adına çalışma denılmektedır. Memleketin çalışma ba kımından iyilığe doğru büyük bir değişiklik göstermemesinden yalnız Ziraat Enstitüsünü mes'ul tuttuğumuzu sanmayın. Onu sadece bir misal diye söylemiş bulunduk. Yoksa biz Türkler baştanbaşa hepimiz topumuz çalışma usullerinde yenilenmeğe ihtiyaclıyız. Denebilir ki hiçbirimiz iyi çahşmıyoruz, ve en fenası iyi çalışma usullerini bilmiyoruz. Kendilerini okuyup yazmış bilgiçler sayanlarımızdan en cahillerimize kadar gerçek durum işte budur. Cahillerimizin bari bilmemek mazeretleri vardır. Âlimlık savasında olanlarımıza ne diyelim? Onlar da bildiklerini sandıklarını çok kere tam ve iyi bilmiyorlar, ve en kötüsü ivi çalısmasını pek kıt biliyorlar. Böylelikle cemiyetimiz gelişigüzel kurularak gelişigüzel işliyen bir makineye benziyor. Ekonomi Bakanı, tatbik Celâl Bayarın] ettiğimiz devletcilik siya Izmirde verdiği Sömikok fabrikası da önemli diyev setinin esaslarını anlattı Mayi mahrukat, maden 15 gün sonra açılacak AÇıhna töreriîhde "binlerce halk bulundu. serginin intizamı çok beğenildi Ekonomi işlerimiz Italyada genc faşistlerin beklediklerî bir antd. [Kalenin üstünde tAfrikada herkes için yer ve şeref vardır> cumlesi okunuyor] Londra 22 (Özel) Kabine bu sa den sonra ikinci bir toplantı daha yapan bah saat 10,30 da Başbakan Mister kabine, çalışmalarını saat 16,30 da bi« Baldvinin başkanlığı altında fevkalâde tirmiştir. toplantısını yapmıştır. Bu toplantıya bü Toplantılardan sonra Domînyonlar tün Bakanlar istirak etmislerdir. Öğle (Arkası 9 uncu sahifede) Viyana güreş takımı bugün şehrimize geliyor Avusturya ulusal güreş takımımn oyuncuîarından seçilen bu takım şampiyonlardan mürekkebdir Izmir 22 (Özel) Ekonomi Bakanı Celâl Bayar bugün hususî trenle buraya geldi. Eski ve yeni Vali lerle askerî kumandanlar, Parti baş kanı, Ticaret odası reisi ve halk ta rafından karşılandı. Öğle yemeğini, Ticaret odası tarafından eski Vali şerefine Izmir Palasta verıîen ziyafette yedi. Gece de Belediye reisi bir şölen verdi. Celâl Bayar, yarın müstahsille ihracatçıları dinliyecektir. Müstahsili temsil edenler ihracat tecimenlerini müstahsil elindeki malları yok pa hasına alarak memleketi on milyon lira zarara sokmakla itham etmek tedirler. Tecimenler de rekoltenin tzmir sergisinde Ziraat Banhası paviyonu hazırlamrhen Izmir 22 (A A.) 9 eylul arsıulusal Bakanı Celal Bayar, Trakya Genel fazlalığından az para ettiği iddiasınpanayırınm açılma töreni bugün saat Enspektorü General Kâzım Dirik, İz dadırlar. Celâl Bayar, yarm bu mesele ile uğraştıktan sonra Nazilliye 18,30 da yapılmıştır. Törende Ekonomi (Arkası 8 inci sahifede) llMMimuıııııııııııtllmıııııııımılımtiıııiıııtM ı IIIIMMIIIIIIIIIIMIIIIIIIIMIIIIIIIIIIII ıııınıiMiıııtıııı ıı ıııııırıilıııııllııııııılllın giderek dokuma fabrikasının temelatma törenini yapacak, Keçiburlu kükürt madenini de gezdikten sonra pazara buraya dönecektir. Celâl Bayar, burada gazetecile re, muhtelif ekonomi işleri hakkında malumat vermiştir. Bunlan hu lâsaten bildiriyorum: Celâl Bayar, Rusya gezisinden çok memnundur. Orada endüstri ile birlikte elektrikleştirme, standar dize işlerinden başka amele fakülteleri, işçi hayatı, tetkik edilmiş, ma liyeciler tarafından malî işler ince (Arkan 8 inci aahifede) araştırmaları ve ihracat Açılma törenine İsmet tnönü başkanlık edecek, için yeni kararlar fabrikada çalışma hazırlığı başladı Sömikok fabrikast inşaatındar iki görünüş Ankara 22 (Telefonla) Başbakan İsmet lnönü, Ekonomi Bakanı Celâl Bayarla birlikte eylul ortalarma doğru Zonguldağa giderek, çalışmağa hazır lanan Sdmikok fabrikasının açılma törenini yapacaktır. İsmet İnönü, bu ve Başbakan îsmet înönü tarafından ya sile ile Zonguldakta tetkıkatta buluna pılmış olan bu fabrıka, 1 milyon 200 bin cak, Üzülmez bölgesini Kılımliye Ge liraya mal olmuştur. Başbakan İsmet liği ve Kozluyu gezecek, ocaklara gire İnönü, geçenlerde yaptığı son gezisin " cektir. de de fabrıkayı tetkik etmiş, mühendis* Temel atma töreni, bir yıl Snce, gene (Arkan 8 inci aahifede) ıiMiıııııı ııııIıiMiıııııııııııııııiııııııııııııııııııııııııııııııııııiııiMiııı ııtnıııtııııııııııııııiııiııııııtm ııııııııııiM ııııııııııııiiM nıırı» Italyan Amiralının çay ziyafeti Amiral Kunduryotis Yunanistanın ilk Cumhurreisi 80 yaşında öldü Atina 22 (A.A.)Eski Reisicumhuı Amiral Kunduryo • tis, seksen yaşm da olduğu halde bı sabah ölmüştür. Amiral Kundur • votis, Yunanista nın en eski amiral larındandır. Bal • kan Harbinde Yu nan donanmasLrun genel kumanda<R*,> Amiral Italyan talebesinin Heybeliada Bahriye lisemizi ziyarehnden iki inlıba lığmı yapmıştır. « rKunduryotis Şehrimızde bulunmakta olan Ital j zetecılere bir çay ziyafeti verılmıştir. Venizelosun Bü •*• ^ yan mekteb gemılerînin Amirali^tara Misafırlerin bu daveti çok nezih v* yük HarEde Yunanistambitaraflık durumundan çıkarmak için tertib ettığı fından dün Aneriko Vespucı fırkatey eğlenceli geçmif, müzik çalmif, dang rfej^ CArkan 3 üncü aahifede); ( jıinde İtalyan eefırıle, koloniye ve^ga (Arkan 8 inci aahifede) Başbakanın bazı söylevlerinde müs pet bilgilere çok değer vermek lâzım geldıği yolunda adeta çığlığa benzer bazı sözleri şimdi hatırımızda şimşek çaktı. Memleketin baş derdini en derinlerin den anlıyan adam, zaman zaman ihtiyannı kaybederek işte öyle çığlıklar koparır. Herkesin kendisine göre müspet bilgisi olacaktır. Herkes yaptığı işi bilerek Bugün şehrimize gelecek yapacaktır. Herkes yaptığı işin hergün Viyana güreş muhteliti bugün Kondaha iyisini aramağa, bulmağa ve yap vansıyonel trenile şehrimize gelecek mağa bakacaktır, ve bu şartlar içinde tir. Avusturyalı güreşçiler yarm Takherkes iyi ve çok çalışmayı bilecektir. sim stadyomunda Türk güreşçilerile Bilgiyi son derecelerinde elde etmiş bil ilk müsabakalarmı yapacaktır. YUNUSNADt Viyana güreşçileri bu mevsim ge (Aarkan 2 nci aahifede) , tirtilen hiçbir ecnebi^güreş takımi olan Viyana güreş takımı le mukayese edılemez. Çünkü Viyana güreş muhteliti demek, Avusturya ulusal güreş takımı demektir. Avusturya ulusal güreş takunı ise. Orta AVrupa ; nın en ileri gelen güreş ek pîerinden biridir. Bu itibarla Türk güreşçileri (Arkau 8 inci aahifede)