3 Eylül 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün: 2 nci sahlfede: Siyasî icmal • A1manya mütemlekelerini de istiyor. 3 üncü sahifede: Doğu ve batı Ah> med Ağaoğlu 6 ncı sahifede: Hikâye 7 nci sahifede: Yeni bir Panama kanalı açılıyor Çocuklanmız ne halde? V. 8 inci sahifede: Spor haberleri J • Jfll Sajfl! umhuri 4UtîU j n n n Hayat/ Ansiklopedftt* oıcı cüzü ç tSTANBUL • CAĞALOĞLU Telgral re mektıîp adred: Cumhurlyet, îstanbffl . Posta kutusu: tstantral, No. 248 re matbaa fcısmile Matbaacılık re çı, n P U IAI üflll 0 CJIUI Teıefon: Basmuharrlr re evl: 22366, Tahrlı h*yetl: 24298, tdare Nesriyat şirfcetı 24299 2429a 1000 Italyan askerinin Habeş hududunu geçtiği bildiriliyor İngiliz Bakanı Eden dün Pariste Lavalle görüştü gene iki Bakan Cenevreye hareket ettiler Italyanlar petrol imtiyazı işine itiraz ediyorlar, Fransızlar da memnun değil, Ingilizler Habeş hükumetinden imtiyazı geri almasını istiyecekleı Istanbuldaki Italyanlar Hükumet erkânımızla ö«bizimdir» diye bağırdılar nemli konuşmalar olacak Duyduğumuza gö re tran Dış îşleri Bakanı Kâzimi Hanın başkanhğında bir heyet Toros ekspresile y a r ı n Ankaraya gelecektir. Heyet, Anka rada kısa bir müddet tevakkuftan sonra şehrimize gelecek, burada bir gün kalarak Ce nevreye gidecek Iran Dıs Bakant tir. Kâzimi Han Iran Dış Bakanı, burada bulunduğu müddetçe hükurr »t erkânile konuşacağı gibi Cenevrede de Dış Bakanımız Tevfik Rüştü Arasla iki memleketi alâkadar eden işleri »oru şecektir. (Arkan 8 inci tahifede) İrah Dış Bakanı Ankaraya geliyor Habeşistan kimindir? Dün Istanbuldaki İtalyan kolonisi Beyoğlunda bir toplantı yaptı. Gencler gönüllü kaydolunuyor Şehrimizde hava bayramı İngiliz Anavatan fdosunan 160 harb gemisinin iftirakite temmuzda yaptığı büyük geçîd resmit üçüncü ve dördüncü sıradaki gemiler Ingiliz dretnotlartdır Bir filo üç gün Istanbul üzerinde uçacak DünkS topfantıda buîunan Italyanlar, tolda italyan konsolos vekili yazıcımızla konuşuyor Dün akşam saat altı buçukta, İstanbulda bulunan İtalyan kolonisi, Baş konsolos Salern Mellenin daveti üzerine Kaza Ditalyada bi,r toplantı yap mıştır. Toplantıya bizzat İtalyan konsolosu başkanhk etmiştir. Toplantıyı İstanbuldaki İtalyan fa şistleri başkanı ve Loid Triyestinonun direktörü Kampancr açmış ve îstan buldaki İtalyanlardan 40 kişınin gbnüllü olarak Habeşistana gıtmek üzerr müracaat ettiğini bildirerek, yüzlerce yeni müracaatler yapıldığım söylemiş ve bu işte İstanbul İtalyanlarımn dı^er memleketlerdeki İtalyan kolonılerınden geri kalmıyacaklarım umduklarını soylemiştir. Bundan sonra söz alan İtalyan kon * solosu gönüllü kaydedilenlere teşek • kürlerini bildirmiş ve Habeşistana karşı İtalyanın takib ettiği siyasayı aniattıktan sonra İstanbuldaki İtalyan kolonisini alâkadar eden bazı idari işler hakkında izahat vermiştir. Bundan sonra, gene bir İtalyan bir iskemleye çıkarak yüksek sesje şunlan baeırmıstır; , . . , . ^^ Habeşistan kımmdır? "^ Toplantıda bulunan kadınlı eıkekli beş yuz kadar îtalyan hep bir ağızdan tbizimdir!> diye çevab vermiştir. Faşist genci gene sormuştur: Habeşistanı kim zaptedecek? Bu suale gene hep bir ağızdan şu ce(Arkan 8 inci sahifede) Armudpiş, Ağzıma düşl aze yemiş ve sebze tıcaretını yurddaş larımızın ıkide bir aşırı ıddialannı şaşarak görüyoruz. Pek güzel niyetli olan bu yurddaşlarımız taze yemislerimizi alacak pazarların haydi hazır olduğunu söyliyerek şu eksiklıkten, bu yapamamazlıktan alabıldığine şikâyet ediyorlar. Doğrusu öyle değıldir. Genel Savaş sonu dünyasında hazır ve kolay pazar kalmamıştır. Bu devirde herkes her şeyi çok ve iyi yetiştiriyor, ve rekabetin bütün şartlarını yerine getirerek malını sürmeğe çalışıyor. Öyle ki bu kafıleye bizim de katılmaklığımız için çok uğraşmak zorunda olduğumuz pek iyı bilinmek lâzımdır. Bu uğraşmalarımızm dokunacağı konular bir iki değildir, çoktur. Dış memleketlere satma teciminin bugünkü şartlan gerçekten çok ağırlaşmıştır. Bunları bilmiyenler bugün dış tecimı kolay sanmakta yalnız malihulyalarına uymuş olurlar ve yarın hakikatin yum;ukları altında pek acı uyanırlar. Dış ticaret genel olarak pek çok zoralmış olduğu halde taze yemiş ve sebze ticareti bir iki kat daha fazla zordur. Çünkü bu matahlar sayılı günler içm ayakta durarak nihayet bozulurlar, çürürler ve mahvolurlar. Onlar önce kolay gidecek pazarlar bulmalılar, oralarda ise adeta kendi kendilerini sattıracak değer şartlarını kendı özlerinde toplamış bulunmalılardır. Kolay gidılecek pazarlar bulunması arsıulusal eketlerde kendılerile çalışılacak memleketler kazanılması demektir. Herşeyden önce bugünün dış ticaretinin burada böyle zorla açılıp ele geçirilecek bir kalesi vardır. Arsıulusal bağlar kıldan nem kapacak kadar nazikleşmiştir. Başta hükumetimiz olarak bütün memleket ve millet bugün bu hakikatin ağırlığını çok iyi kavramak zorunda bulunuyor. Herşeyden önce işin burası, uğrunda çok çahşılacak, pek ince elenip sık dokunulacak ve hele pek sıkı kovalanacak bir alandır. Ondan sonra da sıra satacağınız mallann malik olmaları icab eden şartlara gelir, ve işin belki daha ağır bir tarafı da burasıdır. Hele taze yemiş ve sebze hususunda başkalan nasıl yapıyorsa sahneye azçok geç çıkacak olan bizlerin belki bir iki kat daha fazlasile öyle yapmaklığımız gerektir. Rekabetin en basit icabı budur. Londra 2 (A.A.) Röyter ajansı bildiriyor: Henüz teeyyüd etmiyen bir harebe göre bin kadar îtalyan askeri Habeş hududunu geçmiştir. Roma 2 (A.A.) Bazı yabancı kaynaklardan çıkan haberler, İtalyan KUVvetlerinin Danakils bölgesinde Habeş topraklarıına girdiğini bildirmektedir. Bura resmî çevenlerinde bu haberi teyid eden malumat yoktur. Ingiltere Anavatan filosu da «Hazır ol!» emrını aldı "" Paris 2 (A.A.) Journal ga zetesinin Londra aytarı, ingiliz amiralliği tarafından geçen hafta alınan ihtiyat tedbirleri hakkında şu tafsilâtı vermektedir: 1 Anavatan filosu, evvelce haber verilen 9 eylul tarihi yerine 1 eylulde Portland limarmda toplanmak emrini almıştır. ]3 hattı (Arkan 8 inci sahifede) M. Eden Paritte Yugoslav Başbakanı evvelki gece Parise gitti M. Stoyadinoviç dün M. Lavalle Balkan Andlaşması ve Küçük Andlaşma namına önemli konuşmalarda bulundıı Başbakan Paristen Romaya gidecek Paris 2 (A.A.) Yugoslavya Ba§bakanı ve Dış îşleri Bakanı M. Stoya dinoviç, saat 20,50 de Panse gelmiş ve istasyonda M. Laval adma karşılanmış,tır. Diinkii konuşmalar . Paris 2 (Özel) Başbakan Laval' bu sabah Yugoslav Başbakanı Stoya dinoviçi kabul ederek kendisile bir buçuk saat süren önemli bir konuşmada bulun mustur. Bu konuşmadan sonra Başbakan misafiri şerefine büyük bir sölen vermiş tir. Türkiye büyük elçisı Suad, Çekos lovakya elçisi Osuski, Yunan elçisi Po Paris 2 (Özel) Eden bugün Londradan buraya gelerek Başbakan La alle görüşmüştür. Bu görüşmeden bahseden gazeteler İngilterenin Ce nevrede Italyaya karşı zecrî tedbırler Gazetemizin 31 ağustos tarihll sayı alınmasını mevzuu bahsetmekten vazıında (Hem Nalına Hem Mıhma) sütusosyetesi konseymde takıb olunacak ıunda arkadaşımız Abidin Daver cHa;eçtiğini haber vermektedirler. M. i, bayram nerede?» başlığile yazdığı italyan Paris 2 (A.A.) M. Eden İtalyan usulün muhtelif veçheleri üzerinde V. yazıda Zafer ve Tayyare bayramlanna (Aarkası 2 nci sahifede) Habeş anlaşmazlığı hakkında uluslar sahifede) musadif 30 ağustos gününde, İstanbul ufuklarında bir tek tayyaremizin bıle (Arkan 8 inci sahifede) Sıhhî yardım teşkilâtı bozuk ve kifayetsizdir Cankurtaran otomobilleri kullanmadaki zihniyet düzeltilmelidir. Hasta, cenaze otomibillerine gelince Dün Istanbulda sıhhî teşkilâtın yok suzluğundan bahsetmiş ve buna merhum Namık îsmail faciasından mısalier getırmiştık. Sıhhat Müdürlüğünden aldığımız bir mektub hadisenin, Kadıköy vapurunda geçen kısnuna dair izahat verıyor. Bundan çıkan mana hulâsası şudur: Tekmil vapurlarda imdadı sıhhî dolabları ve iâcları vardır. Vak'a günu «Burgaz» vapurunda dolab derhal açı'.mış ve ara nılan ilâclar hemen bulunmuştur. Bu dolabların kontrolıle sahil sıhhiye teşkilâtı meşguldür ve idare üzerine düşeni yapmaktadır. Müdiriyetin bu tezkere>ini i kinci sahifemizde okuyacaksınız. Biz mütaleamıza devam edelim ve teşkilâtın feci bozukluğu üzerinde münasebet düşmüşken biraz görüşelım. Vak'a günü Namık İsmaiile beraber bulunan ve bütün hâdiseyi, merhum otomobile bindirilip hastaneye gönderilinciye kadar diğer yolcularla beraber yaşıyan İhsan Yıldınmdan dün bir mektub aldık. Bu vatandaş evvelce de facianın nasıl geçtığini, bizzat matbaamıza gelerek anlatmıştı. Dünkü mektubunda, ilâcîarın etiketsiz olduğu, vapur memurlarmın lâkaydî gösterdıkleri ve Cankurtaran oto(Arkan S inci sahifede) Habeş davası ve Türkiye ingiliz gazeteleri neler yazıyorlar? «Times» gazetesinin îstanbul muhabiri Habeş meselesine karşı Türkiyenin ne fikirde olduğunu bildirmek maksa dile 29 ağustosta şu telgrafı çekmiştir. <Florya, Türk kabinesinin mühim bir toplantısma sahne oldu. Bu toplantıda italyan Habeş ihtilâfma ve Cenevrede Türk raurahhasının alacağı vaziyete çok ehemmiyet verilmıştir. Türk milletinin Habeşistan lehinde (Arkan S inci sahifede) Paris elçimiz Brükselde ugo&av "Başbaham Stoyadinoviç 1111 • • • I I I Iti 1111 • II • MIIIIM •lllll I I I I M M I I M I M I I I Gene Türk düşmanlığı Metro Goldwin Mayer şirketi aleyhimizde çok çirkin iftiralarla dolu bir romanı filme çektî (Arkan 8 inci sahifede) • IIIIIIIIIIIlKIMIIMtlMlllllllllltMIIMI ||| |<»t| ItiDtllllllll • • • • Itll IIII •IIIIMIIMIKMIMII ••<• Biz sanıyoruz ki memleketimizde taze yemiş ve meyvanın en iyileri yetiştirilmektedir de sadece bunların satılması kalmıştır. Herşeyden önce kendi yemiş sebzelerimiz hakkındaki bu kuruntuyu düzeltmek lâzımdır. Memleketimizde he çeşid taze yemiş ve sebzenin en iyileri yetişebilir. Hakikat budur. «Yoksa bunla şimdi en iyi olarak yetişmekte değillerdir. Hele dışanya satmak için iyi ürün yetiştirmek bugünün tanm ve tecim hayatında başlıbaşına marifet sayılacak isler sırasma yükselmiştir. Güzel san'atlerden şube sayılacak kadar ileri bir marifet, ki ona göre bilgi, çalışma ve başancılık ister. Eğer biz olan yemişlerimizi ve sebzelerimizi pek iyi sanarak onlan düzeltmek yolunda uğraşmazsak, bununla beraber mallarımız gene dışanda müşteri bulsunlar diye umud ve istek gösterirsek kendi özümüzde kendi dilimizin: Annud piş, agzıma düş! Atalar sözüne tam bir örnek vermîş Her yenî yeni medeniyet, her yükseliş ve her bayındırhk ruhun bir beden istemesi gibi mutlaka insan çokluğu istiyor. Eski zamanın bütün medehiyetleri nüfus artmaaı ile birlikte vücud bulmuş, nüfus düştükce bu medeniyetler de çökmüştür. Bu sebeble: Kraliçenin bugünkü ce Hükumetimiz bu filmin naze töreninde Atatürkü gösterilmesine mnâi olmalıdır! temsil edecek Brüksel 2 (Özel) Türkiyenin Paris büyük elçisi Suad, Kraliçe Astridin cenaze merasiminde Türkiye Cumhur Başkanı Atatürkü temsıle memur edılmiştır. Türkiyenin Brüksel işgüderi Emin Âli de Türkiye Cumhuriycti hü kumetini temsil edecektir. Paris büyük elçisi Suad bugün öğleden sonra Paristen buraya gelmiş, güney istasyonunda Belçika Dış Bakanlığı erkânile Türkiye işgüderi Emin Âli elçilık kâtıbi Şakir ve Türk kolouisi ta rafından karşılanmıştır. Büyük elçi ak (Arkan 8 inci sahifede). Bugüne kadar memleketimizde füimleri en çok geçen Amerikan filim kumpanyalanndan biri olan Metro Goldvvin Mayer filim şirketi baştan basa bizim aleyhimizde iftiralarla dolu bir film vücude getiriyormus. Biz bu haben çoktanberi almıştık. Fakat malumatımızı vesaika istinad ettirmeden bu hususta neşriyatta bulunmayı münasib görmediği miz için bekliyorduk. Nihayet bu filme aid şatafatlı ilânın bulunduğu Amerikanın en büyük sinema gazetesi «Mot'on Picture Herald» ın 119 numaralı nüshasını bulduk. O mecmuada büyük harf 20 Ilkteşrin Pazar günü Yapılacak olan (Genel Nüfus) sayımı en önemli soysal işlerden biridir. Bâşvekâlet İstatistik Umum Müdürlüğü YUNUS NADt (Aarkan 2 nci sahifede) Aleyhimizdeki çirkin propagandalnra alet olan şirhetin alâmeti farikan lerle tercümesini aşağıya yazdığımız şu satırları okuduk: «Metro Goldıcin Mayer, senenfn «Musa Dağında [*] Kırk Cürv^romçi nınm filme çekilmeti hakktriı sefin ala • (Arkan 8 inci sahifede)