19 Nisan 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
FOTO = MAGAZiN Aylık San'at ve Salon mecmuası 1 Mayısta çıkıyor | Cağaloğlu Kızılay caddesi üçak Basımevl V Tel 24008 y Sekiz tablo, zengin resim ve tanınmış muharrirlerin yazılarile 100 sahife Mecliste dünkü müzakereler Romanyadaki tevkifat Başvekilimiz şeker ve kâğıd Muhakemeler için bir îşlerine aid izahatta bulundu divanı harb kuruldu ((Yeni inşaat bitince bu işleri ingiliz italyan anlaşmasından sonra memleketin ihtiyacile mütenasib olarak yürüteceğiz)) Nl ' M M tSTANBUL C A G A L O G L U fljl . üUUü Telgrat ve mefctnb adrea: Cumburlyet tstanbul Posta feutustı: îstanbul No 348 Telefon: Basmnhaniı ve evl: 22366 Tahrlı hevetl: 24298 tdare ve matbaa tısrru 24299 • 24290 u m h u r iyet Odll 10 llloÛII luüu } m ALEMDAR TÜRKÇE Türkün netis musikisi MiHRACENiN I GOZDESi Yarın başlıyor J SiNEMASIND/V ^ Atlı müsabakalar Zabitlerimizin Niste aldığı dereceler ingiliz İtalyan anlaşmasında Avusturya meselesinin az çok tesiri olmakla beraber bu anlaşma şimdiki halde AU manya aleyhine müteveccih bir hareket değildir. ngiliz İtalyan müzakereleri nihayet ve ilk günlerdeki hesablardan daha çabuk bir yürüyüşle sona ererek varılan anlasmalar iki gün evvel Romada Kigi sarayında imzalandı. Bu anlaşma daha evvelce İngiltere ile Italya arasında Akdenize müteallik olarak imzalanması üzerinden çok vakit geçmeksizin suya düşen gentlmen's agreemenlden daha sağlam bir işe bcnziyor. Benziyoru fazla, Muhakkak öyle. Gentlmen's agıeement iki de\letin Akdenize müteallik karşüıklı münasebetleri için dostane muamele taahhüdlerinin çok umumî ifadelerinden ibaretti. Bu yeni anlaşmada ise çok ehemmiyetli muayyen maddeler var. Ezcümle bu yeni anlaşmada Habeşistan ilhakı kat'î tasfiyesini görerek İngiltere tarafmdan İtalyan İmparatorluğunun tasdikım ihti\a ediyor bir taraftan, îtalyanın îspanyadan tamamile el çekmesi muvafakatini tazammun eyliyor diğer taraftan. Bundan anlaşıhr ki İtalya Akdenizde İngiltere ile maceraya girişmemek siyaseteşkilâb meydana çıkarılmıştır. Gizli Yatine kat'î karar vermiştir. İngiltere zaten hudi teskilâtı Romanyada Goga kabine böyle bir macerayı bertaraf etmek gayresini düşüren tedbirlere tevessül ettiğin tınde idi, ki o da bu bakımdan kendisini den, Macaristan hıristiyanları arasında hedefine varmış sayacaktır. Yahudiler aleyhine şiddetli bir galeyan Dostluk taahhüdleri silâh tahdidi tabaşgöstermiştir. Gizli Yahudi teskilâtı ahhüdlerini ihtiva etmemektedir. îngiliz ileri gelenleri tevkif edilmiştir. sılâhlanma plânı devam ediyor ve edeMacar Başvekilinin beyanatı ve cektir. İtalyanınki de öyle. Bu vaziyete Yahudilerin protestosu bakılarak sakın iki taraf da mevcud meBudapeşte 18 Başvekil Daranyî, seleler üzerinde muvakkat hal suretlePesti Ujsag gazetesinin bir muharririne rile zaman mı kazanmak istiyorlar denibeyanatta bulunarak Yahudiler aleyhinlemez. İngilterenin harbden sakınır olduİstanbul 18 Profesör Pittar, hare hayran olduk. de muayyen bir nisbet tayin eden kanun ğunu İtalya da pek iyi bilir. îngiliz tesli ketinden evvel Anadolu Ajansmın bir Hiç durmadan büyümekte olan Yenihatı durmadığına göre İtalyanm bu anlaş muharrırine aşağıdaki beyanatta bulun şehir, bizzat bu büyümesile Türkiye ta ahkâmınm mutedil olduğunu ve alınacak daha radikal bir tedbirin memleket iktı ma ile vakit kazanmak siyasetini takib muştur: rafından sarfedilen fevkalâde gayreti sadiyatının muvazenesini bozmak tehli etmesinde mana bulunamaz. İki tarafın « Türkiye hakkındaki intıbalarımız göstermektedir. kesini arzettiğini söylediği sırada Macar kararını ciddî telâkki etmek daha doğru mı? Hiç şüphesiz bu intıbalar, çeşid çeGerek Ankarada, gerek İstanbulda Yahudilerinin millî offisi gazetelerle siddur. Hususile Avrupa siyasetinin ortaya şiddir. Fakat hepsi de bırbirine uygun vermiş olduğum bütün konferanslarda koyduğu yeni zaruretler gözönünde tutu dur. Bu mtıbaları, bu memleketi daha gözümün önünde bulunan yüzlerce ve detli bir protestoname nc^rederek mezkur kanun projesinin hukuk müsavatı pren lacak olursa. fazla kalamamaktan mütevellid yakıcı yüzlerce talebenin ciddiyeti, dikkati, alâsipine bir tecavüz ve Yahudilerin maddî Kim ne derse desin Avusturyanın Al teessürler içinde terketmekte olduğumu ka ve sempatisi pek ziyade nazarı dikkaİld metre yükseldiği bildirilen Porsuk suyundan bir görünüş ve manevî mevcudiyetleri için bir tehdid manyaya ilhakı İtalya için oldukça nahoş zu söylemek suretile hulâsa edebiliriz. timi celbetti. Bu konferanslardan bilhas olduğunu kaydetmiştir. (a.a.) Eskişehir 18 (Telefonla) İki gün mi ikide Eskişehrin ortasmdan geçen bir sürpnz olmuştur. Hatta M. Hitler'in Ankarada yalmz bir iki ay içinde şa sa pek aziz bir hatıra sakkyorum. denberi süreklı yağan yağmurlar, dün Porsuk suyu kabarmağa ve taşmağa meşhur mektubile Brenner hududu üze hidi olduğumuz değişikliklere son de.ece lArkast Sa. 6 sütun 5 tel Arkası Sa. 3 sütun 6 do] gece birdenbıre şiddetlenmiş, saat yir başlamıştır. rinde İtalyaya verdiği teminat, îtalyada IMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllrillllllllinillllllllllllllllilllllllllllllllllllllllinillllillllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIllilllllllillllll ıiııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııuııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiiiıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınıııııımnl tatlı olmaktan ziyade dile dokunur derecede eksi bir tesir icra etmiş olmak lâSovyetlerin ye zımdır. İtalyan efkânnm hâdiseyi teessürni Ankara elçisi M. le karşılamış olduğunda şüphe yoktur. Terençiyef dün saBu gibi işlerde şahısların teminatından bahki ekspresle Berziyade coğrafî vaziyetlerin ehemmiyeti lin yolile şehrimi vardır. M. Hitler şahsan M. Mussolinize gelmiş, Sirkeci nin dostu olmak itibarile sözlerini samimî istasyonunda Sov telâkki etmek ihtimali olsa bile şahıslar yet konsoloshane daimî olmadıklanna göre yarın için Alsi erkânile Sovyet manyanm ayni mevzu üzerinde ne düşükolonisi tarafından neceğini şimdiden kestirmeğe imkân olakarşılanmıştır. 36 maz, ve eğer yarınki Almanya bugünyaşlarında bulunan künün tam tersine Cermenliğin Akdeyeni elçi evvelce Yeni nize en kısa yol olarak Adriyatikten inSovyetlerin İzmir M Terençiyef mesi lâzım geldiğini içtihad ederse bunkonsoloslugunda buda şaşılacak hiçbir cihet bulunamaz. lunmuş, bir müddet Ankarada, Sovyet Binaenaleyh Avusturya ilhakından sonra elçiliğinde de çalışmıştır. Yeni elçi bu İtalyaya göre Almanya ile derhal bozuşakşamki ekspresle Ankaraya giderek, bir mağa asla lüzum olmaksızın istikbale aid iki güne kadar itimadnamesini Cumhurve her ihtimale karşı hazırlıklı olmak tedreisimize verecektir. birlerini almak kat'î bir zaruret olmuştur. Bizce İtalyan İngiliz anlaşmasını İtalAnkaradaki Avusturya yan cephesinden ciddî göstermek lâzım s elçiliği memurları gelen esa h nokta buradadır. Filhakika Avusturyanın Almanyaya iltihakı neAlmanyanın da yardım edecegi Akdeniz ticesinde lâğvedilen Avusturyanın Anmaceraları hatta tehlikeli bir hayal, fakara elçiliği memurları vazifelerini kat merkezî Avrupaya inen Almanyanın Dünkü merasimde Vali Muhiddin Üstündağ, orta mektebin Alman elçiliğine devrederek şehrimize muhtemel genişleme gayretleri İtalyayı vaz'ı esas kâğıdını imzalarken gelmişler ve dün akşamki ekspresle Vida endişeye düşürmek lâzım gelen bir Cumhuriyet devrinde İstanbulda ye kamı, Cumhuriyet kız ve Fatih erkek yanaya hareket etmişlerdir. hakikattir. niden inşa edilen ortamekteblerden ortamektebleri talebelerinden birer İngiliz İtalyan anlaşması ciddî sa ikincisinin temelatma merasimi, dün grup bulunmuştur. yılmak lâzımdır. Çünkü İngilterenin İtal Fatihte Karagümrükte Nişanca caddeMerasime ortamekteb talebelerinin ya aleyhinde hususî bir düşüncesi yoktur. sindeki eski bir medrese arsasmda ya söyledikleri İstiklâl marşile başlanmış, Biricik ihtilâf noktası oîan Habeşistan pılmıştır. müteakıben Vali Muhiddin Üstündağ Frankist kuvvetlerin taarruzu üzerine geri çekilmeğe mecbur olan Bu maça aid tafsilât 6 ncı emrivakii İngilterece de kabul edilmiş o Merasimde Vali Muhiddin Üstündağ bir nutuk irad etmiştir. Istanbulun, bir hükumetçi kıt'a tren bekliyor sahifemizde YUNUS NADI la ortamekteb müdürleri, Kültür di Cumhuriyet devrinin teessüsündenberi rektörü, Nafıa müdürü, Fatih kayma [Arkast Sa. 3 sütun 4 tel jLArkası Sa. 3 sütun 5 te\ (Yazıat 7 nci sahifemizde) burada izhar buyurAnkara 18 B. dukları temenniyat M. Meclisinin bu Nis 17 (Hususî muhabirimizden gehükumetin nazarın günkü toplantısın dan kaçmış olan cikmiştir) Buradaki atlı müsabakalada bazı maddelerin leyler değildir. Ewe rm ikincisi olan Prenses Letiçya müsabagümrük resimleri lemirde bu nokta ü kası bugün kalabalık bir seyirci kütlesi öhakkında hükumet zerinde tevakkuf et nünde yapıldı. Seyirciler arasında Orgeçe alınan kararların neral Fahreddin Altay da bulunuyordu. mek istiyorum. tasdik edilmelerine aid kanunun müza Memlekette şeke Ekiplerin takdimi merasimini müteakıb keresi vesilesile bazı rin sarfiyatı şayanı müsabakalara başlandı. hatibler tarafından memnuniyet bir su Neticede kuvvetli ecnebi rakibleri araileri sürülmüş olan rette inkişaf etmek sında bizim ekipin aldığı dereceler şunmütalealara karşılık te ve istihlâk mikta lardır: Yüzbaşı Cevad Gürkan dördüncü, olarak Başvekil Cerı artmaktadır. Ha yüzbaşı Eyüb Öncü altıncı, teğmen Salâl Bayar aşağıdaki ricden şeker ithaline im Polatkan yedinci, yüzbaşı Cevad Kuizahatı vermiştir: mecburiyet hasıl ol la onuncu. « Arkadaşlar, masmın sebebi yük İktısad Vekili arsek heyetinizce ma kadaşımız mezunen lumdur. Şekere fiat Avrupada bulunu takdir edildiği za yordu ve henüz buman maliyet fiatları Başvekil Celâl Bayar gün geldikleri için fabrikaların maliyet Mareşal Averesko Eski Başvekil Yorga vergiler kül temettü ve şimdi aramızda bulunamıyorlar. Muh hesablan, Bükreş 18 (Hususî) Romanyada edilmiştir. Mevkuflan muhakeme etmeK edilerek bugünkü terem meb'usun buradaki beyanatı halinde mütalea darbei hükumet yapmak istiyen Demir üzere Mareşal Averesko'nun riyasetinde nın, aid olduğu Vekâlet namına ce maktu fiat miktanna varılmıştır. Bu muhafızlar teskilâtı reisi Kadreanu ile bir divanıharb kurulmuştur. vabsız kalmasını arzu etmediğim için esas muhafaza ediliyor. Bu esas mu teşkilât mensublanndan 1600 kişi tevkif lArkası Sa. 6 sütun 6 da] edilirken fab.ikalar aley bir iki kelime ile kendilerine cevab ver hafaza tebarüz eden bazı nokmek hevesine kapıldım. Bunda ayni za hinde Belgrad 18 (Hususî) Peşteden talar vardır. Fabrikalar aleyhinde demanda İktısad Vekiline vekâlet ettiğimin bildirildiğine göre, Macaristanda hüku lArkası Sa. 7 sütun 4 tej de dahlü tesiri vardır. Arkadaşlanmızm met aleyhine çalışan gizli bir Yahudi evkufların adedi bin altı yiizü buldu ; Macaristanda gizli Yahudi teskilâtı Hıristiyanlar arasında Yahudi aleyhtarbğı canlanıyor Porsuk suyu, dün taştı İki kıyıdaki evler sa ile çevrildi, bir çok aileler meskenlerini terkettiler Prof. Pittar'm beyanatı Madam Pittar da ihtisaslarını anlattı Değerli âlim: «Küçük Asya olmasaydı, Avrupa şimdiki medeniyet devrine giremezdi» diyor K. Gümrük ortaokulunun temelatma töreni yapıldı Yeni bina, Istanbulun cumhuriyet devrinde kazandığı ikinci modern orta tahsil mektebi olacaktır Sovyetlerin Ankara elçisi şehrimize geldi Franko kuvvetleri, dün dÖrt şehir daha aldılar Hükumetçiler, Pirene mıntakasında Frankist kıt'aların bir geçide yaptıkları şiddetli taarruzu durdurmıya çalışıyor Ankaragücü ve Genclerbirligi muhteliti, dün Först Viyanayı 20 yendi
