19 Mart 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

19 Mart 1940 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

CUMHURİYET 19 Mart 1940 Hava hakimiyeti Müttefikler Amerikanın teknik mesai birliğini temin etmişlerdir Kendilerinin tayyare ve pilot hazırlama faaliyetine yardım eden bu muvaffakiyet onlara zaferi kazandıracaktıı Şehir ve Memleket Haberleri ) İş saatleri bazı ahvalde artırılacak Ticaret Vekâleti yeni bir proje hazırladı Ticaret Vekâleti, millî korunma ka nununun 19 uncu maddesite hükumete verilen salâhiyetlere istinaden iş kanunile vazedilmiş olan saati mesai ve kadınlarla çocukların bazı ahvalde çalıştırılmas: memnuniyetini kaldıran bir proje hazırlamıştır. İş kanunu hükümlerine göre, Türkiye dahilinde iş kanununun tatbik şümu'üne giren iş yerlerinde bir işçi için azamî saati mesai 9 saattir. Gene bu kanunun 50 nci maddesi hükümlerile çocuklarla kadınların geceleri çahşmaları memnu dur. Halbuki, millî korunma kanununun 19 uncu maddesinde, bu kanunun nıer'iyette bulunduğu zamanlarda sanayi ve maadin müesseselerile diğer iş yerlerinde fazla çalışmaya lüzum görülen hallerde, işlerin mahiyetine ve ihtiyacın derecesine göre günlük iş saatinin her gün için üç saate kadar arttırıabileceği ve kıiçüklerle kadınlara aid daimî hükümlerm de icab ederse sanayi müesseselerile diğer iş yerlerinde tatbik olunmıyabileceği lasrih edilmiştir. Bu salâhiyete istinaden sanayi müesseselerinde saati mesainin 12 saate çıkanlması ve bazı istıhsalâtının tezyid edilmesi lüzumlu sanayide geceleri kadın ve çocukların çahşmalan takarrür etmijtir. Bu meyanda her işçi haftada bir gün tatil yapacak, fakat bu tatil behemehal resmî tatil gününe tesadüf etmiyecektir. Siyasî icmal Brenner mülâkatı Imanya Hariciye Nazın Von Ribbentrop'un Romaya yaptığı seyahatin bir neticesi olarak Hitler'le Mussolini dün Almanya ile İtalya arasındaki dağlık hududun başlıca geçidi Brenner'de iki buçuk saat görü|tüler. Bu görüşmenin Avrupa mukadderatı üzerinde bir dönüm noktası olacağı her tarafta tahmin olunuyor. Brenner'de çok mühim kararlar verildiğine şüphe yoktur. Sulhun akdi yahud harbin devamı ve hatta Italyanın da iştirakile genişlemesi şüphesiz bu kararlara bağlıdır. Bu kadar hayatî kararlara gelebilmek için evvelden zemin hazırlamak lâzım geliyordu. Herşeyden evvel Italyan ve Alman milletlerinin hoşnudsuzluğuna ve işbirliğine engel olabilecek manevî ve maddî meselelerin halledilmesi lâzımdl. Alman Hariciye Nazırı Romada iken Papa ile görüşerek mezheb işlerini halletmiş ve beraberindeki mütehassıslar heyed de iktısadî anlaşmayı ltalyanların salâhiyettar murahhaslan ile görüşerek tahakkuk ettirmiştir. Doğru değil mi? Marazî hassasiyet, halkta da, idarecilerde de nevmidî doğurur Bir müddettir Belediye Sıhhat dairesi, gıda maddelerinin kontrolunda ciddî 8İstemli bir faaliyet gösteriyor. Bu hareketin doğrudan doğruya ve akisleri itibarile yapacağı tesirler meydandadır. Ancak bazı refiklerimiz, gıda maddelerinin tahlillerinden alınan neticeler üzerinde halkı bedbiniye götürecek bir mubalâğa şekli tutturmuş görunuyorlar. Meaelâ 146 ekmek nümunesinden 41 i bozukmuş, değil mi? Eyvah, meğer neler yıyormuşuz da haberiıniz yokmuş! vaveylâsı yükseliyor. Biz şehirde yiyecek, içecek şeylerin uzun seneler tahlil değil, teftiş yüzü görmediği zamanları da iyi biliriz! Bu prensip noktasından, yalnız ciddî kontrolun başlamış olmasını bile takdirle karşılamalıyız. Kaldı ki 800 bin nüfuslu lstanbulda 41 ekmeğin bozukluğu, halkın fikrini ihtilâle verecek feryadlara bir sebeb de teşkil edemez. Bu muazzam insan cemiyeti için binbir kanalla hazırlanan binbir türlü madde arasında, elbet bozuğu, çürüğü olacaktır. Yeter ki o bozuk ve çürüğü bu'up meydana çıkararak menedecek teşkilât kurulmuş, faaliyete girişmiş bulunsun. Şimdi, mademki Belediye bu kontrolu kurmuştur, zaten •fcüz'î» olan bozuk maddeleri ortadan kaldırmağa el atmıştır; bizim bu mesaiyi teşci edecek yerde, marazî bir hassasiyetle: «Eyvah, a dostlar. bize neler yediriyorlar!» diye döğünmemiz, şüphesiz halkı teessüre ve şüpheye, idarecileri de nevmidiye, tereddüde sevkedecektir. Müşahedelerimizde mantık ka dar, mütalealarımızda insaf da bu lunmalıdır. Et fiatları yükselmeğe başladı Muvaredatın azlığı bahanesile fiatlar arttırıldı Paris Soir'ın bir makalesi Pariste çıkan ParisSoir gazetesi Al manya Müttefikler hava hakimiyeti bahsini tetkik eden mühim bir yazı neşretmektedir. Bir Italyan muharririnin iddialarına teferruat iızerinde cevablar vererek daha çok dikkate şayan olan bu yazıyı naklediyoruz: «Harb için sarfetmekte olduğumuz cehd ve gayretin esrarını nekadar urnid ve ce3aret verici de olmasa ifşa edecek değiliz. Bilâkis memleketimizde herkesin bitaraf teknisyenlerin vaziyetimiz ve galib gelmek ihtimallerimiz hakkındaki mütalealarını bilmeleri çok iyi o!ur.» 300 antrenman tayyaresi satın almıştı. Nihayet 1940 senesinden evvel ikmal edilecek olan daha mühim siparişler yapılmıştır: Fransa, hepsi de son model olmak üzere 1660 ve Îngiltere 1280 harb tayyaresi sipariş etmiştir. Bu suretle Amerikanın 1 940 senesi nihayetinden evvel müttefiklere 6000 i harb tayyaresi olmak üzere 8500 tayyare teslim etmcsi icab etmektedir. Bu rakamlar, gizli tutulacak şeylerden değildir. Bu tayyareleri imal eden şirketBir ttalyanın fikri ler, Takamları ilân kabilinden neşretmişLuigi Barzini, faşizmin resmî gazetesi lerdir. olan Popolo d'ltalia'nm 3 mart tarihli Diğer taraftan bizzat müttefiklerin inüshasında harbin muhtemel neticeleri malâtının Almanyanm imalâtını hafifçe hakkında bir makale neşretmiştir. Bu ma geçmekte olduğunu söylemiştik. kalenin bizim hoşumuza gitmek için yaBinaenaleyh Amerikanın yardımı, bu ADLİYEDE zılmamış olduğunu söylemek beyhude sene içinde müttefiklerin faikiyetini mahdir. Bilâkis bu yazıda Almanyanm vazi sus derecede artırmaktadır. Tan gazetesi aleyhine yetinin en iyi tarafları gösterilmek endiBarzini, vermiş olduğu izahatm, ister jesi hâkimdir. Fakat herşeye rağmen ne istemez, tamamile müttefiklere müsaid açılan dava tice, tamamile bizim lehimizedir. bir neticeye vasıl olmakta olduğunu tak«Afrodit» mevzuu etrafındaki neşriyatBarzini, haklı veya haksız olarak, har dir etmektedir; Almanyanm kemiyet ititan dolayı «Tan» gazetesi aleyhine açılan bin karada ve denizde abluka edilmiş barile olan faikiyeti, ortadan kalkmak ve olduğu mütaleasındadır. Diyor ki: «Ha vaziyet tamamile ber'akis olmak üzere davalara aid muhakemede, müddeiumumilikçe ceza istenilmişti; bugün saat on sımlardan her biri, mukabil tarafın mü dir. altıdan itibaren, Istanbul altıncı asliye him bir taarruz hareketinde muvaffak oItalyan muharriri, bittabi Alman mu ceza mahkemesinde müdafaalar yapıla labilmesine mâni olacak derecede kuv hibleri nazarında bu neticeyi küçük gös caktır. Bugün müdafaalan yapılacak olan vetli teşkilât vücude getirmiştir.» termeğe çalışmaktadır: Bunun için Ame dava mevzuu yazılar, Sabiha Zekeriya Faşist muharriri, tabiî iktısadî Fran rikanın müttefikler tarafından sipariş edil Sertelin «Afridot davası», <Geri zihniyet, sız Ingiliz ablukasının Almanyayı veya miş olan tayyarelerin kâffesini vaktinde ileri zihniyet» ve «Gencliğin hassasiyeti» herhangi diğer bir milleti yıkabileceğine yetiştirebileceği şüphesini ileri sürmekte serlevhah yazılarıdır. kail değildir. dir. Şu halde harbde yapılacak kat'î hareBu şüpheler, ciddî olamaz. Bizzat Bar Galib Efganinin muhakemesi ket için tek bir yol kalmış oluyor: Hava zini, Îngiltere ile Fransanın Amerikadan yolu, hava muharebesi. Döviz kaçakçılığı yapmak suçundan tayyare siparişleri haricinde «fevkalâde dolayı muhakeme edilmekte olan Galib Bir Amerikalımn fikri hiç bir şey» istememekte olduklarını yaz Efganinin muhakemesine dün de devam Barzini, muhakemesini Aınerikan as maktadır. edilmiş, bazı şahidler dinlenmiştir. Müdkerî tayyarecilik âleminin maruf bir müBunun delili şudur: Amerikanın çelik deiumuminin talebi üzerine diğer bazı tehassısının geçenlerde intişar etmiş olan imalâtı, imal kabiliyetinin yüzde 65 i de şahidlerin celbi için muhakeme nisanın bir etüdüne istinad ettirmektedir. Bu mürecesirKİedir. Şu halde Amerikanın fev dördüne talik edilmiştir. tehassıs, binbaşı George Fielding Eliot kalâde muazzam olan smaî kudretinin dur. tayyaTe imalâtını Îngiltere ve Fransanın Yakalanan ve mahkum olan Bu zat, mevcud tayyare kuvvetlerinin siparişlerile mütenasib bîr dereceye çıkakumarbazlar takribî olarak takdirile işe başlamıştır. Mumaileyhe göre 1 kânunusani 1940 ta ramaması, hatta 1941 senesinde bu dereEvvelki gece saat 1,30 da Taksimde rihinde Almanyanm 16,400 harb tayya ceyi aşamaması kimsenin hatır ve haya Saksı sokağında 2 I numaralı evin alt kaline gelemez. resi mevcud olup bunun 9300 ü faal hiztında zar ve kâğıdla kumar oynayan 1 3 mette bulunmaktaydı. Mütehassısların Keyfiyet itibarile de faik olacağız kişi suç üstünde yakalanmışlardır. ise ayni tarihte 13,200 tayyareleri mev İmalâtın tezayüdü, Amerikaya münhaBurayı, ev sahibi Yunan tebaasından cud olup faal hizmette bulunan miktar, sır değildir. Fransa ve Ingilterenin ima Madam Zalina ile Mikro Hasanın idare 8400 dü. Mütebakisi ihtiyat olarak bu lâtı da artacaktır. Meselâ Kanada, yalnız ettiği anlaşılmıştır. Oyun masası üzerinde lunuyordu. başına bir kaç hafta içinde, Barzini'nin muhtelif zar ve kâğıdla beraber 101 lira Gerek Italyan ve gerek Amerikan mü müttefikler imalâtının yekunu diye gös da para bulunmuştur. Beyoğlu sulh ceellifler, müttefiklerin ayda 1300 ve Al terdiği rakama hemen hemen müsavi miıc zada yapılan muhakemede Madam Zamanların da 1200 harb tayyaresi imal et tarda tayyare yapacak ve pilot yetiştire lina 50 lira para cezasına ve bir gün hapmekte oldukları noktasında müttefiktirse. diğer kumarbazlar da birer lira para cektir. ler. Diğer taraftan müttefikler, hududsuz cezasına mahkum olmuşlardır. Fransızlarla Ingilizlerin bu miktardan fazla tayyare imal etmekte olduklannı iptidaî maddeler menabüne maliktirler, Tetkik edilen ikinci Afrodit iddia edebilmek için bir çok esbaba ma Almanya ise bunlardan mahrumdur. Ayni zamanda müttefikler, ellerinde kitabı likiz. Ayni zamanda bu imalâtın gitgide sür'atle artmakta olduğunu da söyleye bulunan iki imparatorluğun yüz milyonlstanbul yedinci asliye ceza mahkemebiliriz. Fakat biz bitaraf teknisyenlerin larca halkı içinden, Fransa, Îngiltere, Ka sinden beraet kararı alan Piyer Luiz'in nada, şimalî Afrika, cenubî Afrika, A «Afrodit» ine aid karar, Müddeiumumimuhakemelerile iktifa edelim. Bu iki bitaraf teknisyen, müttefiklerin vustralya genclikleri arasından istedikleri likçe temyiz olunmuştu; bu dava dosyailk hattı harb tayyareleri miktarını Al kadar pilot alabilirler. Bu memleketlerin sı, Temyiz mahkemesine yollanmış bulunman tayyareleri seviyesine çıkarmış ve genclikleri, hürriyet içinde yetişmişlerdir maktadır. imalât hususunda hafifçe Almanları geç ve hava işlerine büyük bir alâka gösterDiğer taraftan, beraet kararı henüz miş olduklarını yazmaktadırlar. Bundan mektedirler. temyizin tasdikile kat'ileşmeden be.şkala§u netice hasıl olur: Kat'î rol, AmerikaMüttefikler, bu yenî tayyarecileri yenın yardımı sayesinde oynanacaktır. A tiştirmek için yalnız kendi muallimlerile rının piyasaya ayni eserin muhtasar bir merika ise yardımını münhasıran mütte iktifa mecburiyetinde değildirler; ellerin tercümesini çıkarması üzerine, bu kitab da Müddeiumumilikçe, sulh ceza mahkefiklere tahsis etmiştir. de bircok Amerikan pilot şefleri vardır. mesi kararile toplatılmıştı. Şimdiki halde Bu iki bitaraf zata göre îngiltere, ge Bütün bunlar, müttefiklere yalnız kemçen eylul ayının üçünden evvel Ameri miyet itibarile değil, ayni zamanda keyfi yeni bir dava açılmış değildir. Sonradan basılan kitabm aslile tercümesini mukakadan 2 1 0 harb tayyaresile 2 1 5 antrenvet itibarile de faikiyeti temin etmekte yese yollu tetkikat yaptırılmaktadır. man tayyaresi satın almıştı. Fransa da dir. 355 harb ve 70 antrenman tayyaresi muŞeker ihtikârı hakkındaki Binbaşı George Fiedling Eliot'nun, Albayaa etmişti. Bütün bu tayyareler, tes manya lehine olarak tefsir edilmek suretahkikat lim edilmiştir. tile Barzini tarafından adapte edilmiş Muhasamat başlar başlamaz Îngiltere, Şeker ihtikân tahkikatı neticesinde, 420 harb tayyaresile 600 antrenman tay olan etüdü, yakin bir istikbalde müttefik iki müesseseye aid tahkikat dosyalan poyaresi, Fransa da 1025 harb tayyaresi si lere hava hakimiyetini temin edecek olan lisçe Müddeiumumiliğe gönderilmiş, bunbütün Asyayı ortaya atmaktadır. pariş etmişti. ların vaziyetleri millî korunma kanununa Fakat bu faikiyeti açıkça kabul etmek ne cihetlerden temas ettiği tetkikten geGeçen şubat ayında Îngiltere, 900 harb tayyaresi satın aldığı gibi Fransa da tedir ki bu da esaslı bir işarettir.» çirilmişti. Seferoğlu ticarethanesi işinde, dava açılmış, dosya lstanbul sekizinci asŞEHÎR İSLERİ liye ceza mahkemesine yollanmıştı; bu fzmir Fuarına iştirak muhakemeye martm 25 inde başlanacaktır. edecek devletler Sokollu çeşmesi tamir Lion Melba şekerleme ve çikolata tzmir, (Hususî) 1940 Fuarı için ettirilecek fabrikasının işine gelince, Sultanahmed Fransa ve İtalya hükumetlerinin yaptıkIstanbulun en güzel çeşmesi olan mi üçüncü sulh ceza mahkemesince Maliyelan iştirak teşebbüsünü, bugünlerde dimar Sinanın eseri Sokollu çeşmesinin pek nin mütehassıs memurlarından Ferid, vuğer dost devletlerin müracaatleri takib edecektir. İtalya hükumeti, mevcud pavi harab bir vaziyette bulunduğu görülerek kuf ehli tayin olunmuştur. Fabrikada buyonunda bazı tadilât yapacaktır. Sovyet Belediyece bu çeşmenin tamir ve ıslahı lunan şekerlerin yeni kanunun neşrindon Rusyanın da iştirak edeceği haber alın na karar verilmiştir. evvel mi, sonra mı satın alındığı ve bu mıştır. Dahiliye Vekâletinden Vilâyete fabrikanın ötedenberi mutad şeker stoOtobüsçülerin müracaati gelen tezkerede, Başvekâletin, Izmir Fukunun ne miktarda olduğu, defterleri ve Otobüsçüler Belediyeye müracaat edearının daha mütekâmil şekle girmesini isrek Taksime giderken takib ettikleri Top sair evrakı üzerinde tetkikat yapılarak tediği ve mevcud hazırlıklara Vilâyetin hane, Fındıkh yolu yerine Boğazkesen öğrenilecek, rapor verilecektir. Fabrikade iştiraki bildirilmiştir. Fuar zamanında yolunu takib etmelerine müsaade istemiş nın kanun müvacehesindeki vaziyeti de İzmir Istanbul arasında vapur ve tren lerdir. Belediye fen heyeti bu yolda tet ancak bundan sonra anlaşılacaktır. servisleri arttırılacak, Deniz ve Demiryol kikat icra ettirmektedir. Muvafık görülürları tarifelerinde mühim tenzilât yapıla se müsaade edilecektir. Eskişehir Ankara arasmda caktır. Bu tenzilât, yataklı vagon kı°mına da şamil olacaktır. yeni bir istasyon 9000 e yakın tayyare Doğru Modadaki heyelân Belediye yeniden tedbir almağa lüzum gördü Kadıköy Belediyesi mühendisleri dün de Modadaki heyelân mıntakasında tetkikat yapmışlardır. Yapılan bu tetkikata nazaran evvelki sahadan başka bir mahalde kayma yoktur. Yalnız bu eski vakanm devamından ibarettir. Bunun sebebi de eski çatlakların arasına yağmur girdikten sonra toprağın inbisat etmesidir. Kayma sahası 25 metrelik bir mıntakadadır. Bu sabah Belediye fen heyeti müdürlüğünden gönderilecek bir heyet mezkur mahalle giderek vaziyeti uzun uzadıya tetkik ederek lâzım gelen tedbirleri alacaktır. Evvelce boşaltılan birkaç evden başka yeni ev boşaltılmış değildir. Yapılan ilmî tetkikata nazaran bu sahanın üstünde bulunan ve kalker denilen kabili nüfuz bir toprak tabakası alttaki kil tabakasmı tazyik etmekte ve bu suretle heyelân vukua gelmektedir. Lodos rüzgârlarının toprağı emmesi de kısmen buna sebeb olmaktadır. Milâno sergisi için hazırlık Nisanın 1 2 sinde açılacak olan ve hükumetimizin resmen iştirak edeceği Milâno sergisi için sür'atle hazırlıklar yapılmaktadır. Bu sergi vesilesile Ticaret Vekâleti Dış ticaret dairesi ikinci reisi Celâl Yalman ile Standardizasyon müdürü Faruk Sünterin ltalyaya gitmeleri takarrür etmiştir. Dış ticaret dairesi ikinci reisi ve Standardizasyon mücîürü bundan sonra Peşte sergisi münasebetile Budapeşteye gideceklerdir. Bu suretle İtalya ve Macaristanda bazı ticarî temaslar yapılacaktır. c Profesör Halide Edib ilk dersini verdi Şehrimizde, pek de beklenilmedik bir sırada, bir et buhranı baş göstermiş ve et fiatları birdenbire yükselmiştir. Son günlerde fırtınalar dolayısile şehrimize kasablık hayvan gönderen muhtelif membalardan kasablık hayvan gelmediğinden pazar günü mezbahada toptancılar kasablara istedikleri kadar hayvan ve bilhassa koyun veremiyeceklerini bildirmişlerdir. Bu arada fiatlar da vükseldiğinden o gün öğleden sonra ve dün sabah bazı kasablarda ejt bulunamamıştır. Dün sabah mezbahada ayni vaziyet devam etmiş, toptan satışlar dağlıc üzerinden 5 3 55, karaman 52, kuzu 45 55, sığır 37 kuruşa kadar yükselmiştir. Bu yükselişin piyasada deıhal tesiri görülmüş ve kasablarda perakende satışlar da Bundan sonra Almanya ile Italyanın karaman 10. dağlıc 5, sığır ve kuzu da 5 aralanndaki ittifak mucibince siyasî ve kuruş yükselmiştir. Her sene şark vilâvetlerinin Istanbula askeri cihetten beraberce yürümelerini hayvan sevkini kestikleri ve Izmirden tespit edecek bir programı kararlaştırmak kasablık hayvan selmeöe başlad'ğl kuzu işi kalmıştı. Bunu da Brenner mülâkatında mevsiminde bu sekilde bir fiat yükselmesi iki şefin görüşmüş olmaları muhtemeldir. Bu kararlarda Îngiltere ve Fransa ile olmaktadır Fakat bu seneki tereffü her zamandan fazla olmuştur. Buna da sebeb i Almanya arasında sulhun ne gibi şeraitle bu sene karın mütemadiyen vasrması ve akdedilebileceği tespit edildiği gibi harhavaların fena gitmesidir. Alâkadarlar bu bin devamı çaresiz görüldüğü takdirde halin eeçici olduğunu sövlemektedirler. Almanyanm ltalyadan neler bekleyebileceği de etrafh olarak düşünülmüş ve tasSIHHAT ISLERİ rih edilmiştir. Binaenaleyh Brenner'de ya sulha gitmek, yahud harbe devam etDifteri vak'aları çoğahyor mek üzere kat'î bir karara gelinmiş olmaSon günlerde şehrimizde bazı difteıi hdır. Sulha gitmek için en müsaid hava şimdi vak'alan tespit edilmiştir. Bu arada Şişli Ferakki lisesinde de bir kaç talebe difte olduğu gibi, harbe devam etmeğe de her riye yakalanmıştır. Bunlardan birisi dün türlü imkân ve kudret hali hazırda mevölmüştür. Mekteb müdüründen aldığımız cuddur. Sulh yolunu kolaylaştıran şey, malumata nazaran mezkur mektebde el Amerika Cumhur Reisinin sulhu yoklayevm iki talebe ve bir muallim hasta bu mak üzere muharib devletlerin nezdine lunmaktadır. Keyfiyet Sıhhat ve Maarif göndermiş olduğu Hariciye müsteşan müdÜTİüklerine bildirilmiş, hastalığın ya Welles'in Berlin, Paris ve Londrada yapyılmasına mâni olmak üzere icab eden tığı temaslardan aldığı intıbalan Ruztedbirleri almak üzere harekete geçilmiş velt'e bildirmek için Amerikaya gitmek tir. Hasta talebeler derhal tecrid edile üzere Italyada bulunuşudur. rek tedavi altına almacaktır. Aynca büWelles Avrupadaki ziyaret turnesine tün mekteb talebeleri kontrola tâbi tutu Mussolini ile görüşerek başlamışü. gene lacak tır. Italyan şefile görüşerek nihayet vermektedir. Mussolini Brenner'den döndükten DENÎZLERDE sonra da son bir defa daha görüşecek ve Ingiltereye ısmarlanacak Îngiltere ile Fransanın sulh şartlarile Almanyanın sulh düşüncelerini telife imkân vapurlar olup olmadığını bu son görüşmede öğreAnkaradan gelen malumata göre, In necektir. İmkân varsa Ruzvelt şüphesiz giliz tezgâhlarında inşa olunacak Deniz vakit geçirmeksizin resmî tavassutunu yayollan işletmesine aid yeni 1 1 vapurun pacaktır. İmkân yoksa harb devam edesipariş, mukavelesi bu hafta sonunda im cek. daha doğrusu bütün şiddetile başlazalanacaktır. Vapurlara aid fennî şerait yacaktır. Bir Alman hava filosunun Ingiliz donantamamen tespit olunmuştur. Şimdi diğer mesail ve bilhassa tesellüm müddeti ve ması başlıca üssü Scapaflow'a yaptığı hüşekli üzerinde müzakereler cereyan et cum harbin nasıl şiddetleneceğine bir işamektedir ki bu müzakerat da bugün ik rettir. Havb şiddetlenirse er geç garbda mal olunabilecektir. 1 1 vapurun büyük kat'î bir neticeye varacaktır. Orta şarkın tip dört tanesinin 4800 er tonluk olması harb sahnesi olmak ihtimali buraya Franve 1 6 tecrübe, I 4 sefer sür'atini haiz olma sızlann takviye kıt'aları göndermelerine ları takarrür etmiştir. Diğer gemiler 1800 rağmen kuvvetlenmiyor. Avam kamaratonluk ve 14 er mil sür'atinde olacaktır. sında Ingiliz ve Fransız hava kumandanlarının son Ankara seyahati, ancak Türkiye MÜTEFERRÎK bir hücuma uğradığı zaman kendisine bütün kudretlerile yardımda bulunmak için Mıntaka ticaret müdürlükleri yapılan taahhüdatm ancak o zamanki tatGörülen lüzum üzerine şimdiye kadar bik şeklini kararlaştırmak için olduğu HaTicaret Vekâleti makamına doğrudan ricive müsteşan Butler tarafından beyan doğruya bağlı olan mıntaka ticaret mü edilmiştir. Böyle bir hücum ihtimali ise bu günkü vaziyete nazaran asla varid gödürlükleri Dış ticaret dairesi reisliğine bağ. riinmüyor. lanmıştır. tstanbul Ticaret Müdürlüğü teşkilâtında iki muavmlik ihdas olunmuş, bu Muharrem Feyzi TOGAY muavinliklerden birisine mevcud vazifeleri baki kalmak üzere Vekâlet teşkilâtlandırnıa başkontrolörü Hakkı Nezihi Cerrahî Cemiyetinin içtimaı Erkson, diğerine de mücKirlük başmüsaTürk Cerrahî Cemiyeti aylık ilmî topviri Necmeddin Meto tayin edilmislerdir. lantısını 15/3/940 da Prof. Orhan Abdi Kurtaranın başkanlığı altında Etıbba OdaTakdirname ile taltif sı salonunda akdetmiştr. Müzakereye koVazifelerindeki faaliyet ve gayretlerin nulan enteresan mevzular üzerinde müden ve bilhassa Erzincan felâketzedelerine nakaşalar cereyan etmiş ve bu münasebetyardım komitesi emrindeki hizmetlerinden le Orhan Abdi Kurtaran, Murad Cankat, dolayı Vilâyet maiyet memuru Kemal Ay Kâzım İsmail Gürkan, Ömer Vasfi Aygünle Hulki Metin Dahiliye Vekâletince bar, Avni Aksel, Halid Ziya Konuralp, birer takdirname ile taltif edilmislerdir. Fahri ATel, Hami Dilek, Zühtü münakaşalara iştirak ederek fikirlerini beyan etmişlerdir. üzun konuşmalardan sonra nisan ayı içerisinde tekrar topîanılmak üzere içtimaa geç vakit nihayet verilmiştir. J HAVA RAPORU Yeşilköy Meteoroloji istasyonundan aldığımız malumata göre dün hava yurdun Marmara havzası, Ege, Karadeniz kıyıları ve Orta Anadolunun şimal kısımlannda kapah ve yer yer yağışh, doğu bölgelerde az bulutlu, diğer yerlerde çok bulutlu geçmiş, rüzgârlar bütün bölgelerde şimalî istikametten orta kuvvette, MaTmara ve Ege denizlerinde kuvvetlice esmiştir. Dün İstanbulda hava kapalı ve yağışlı geçmiş, rüzgâr şimali şarkiden saniyede 2 ile 4 metre arasmda hızlı esmiştir. Hararet derecesi en çok 4,5, en az sıfır santigrad olarak kaydolunmuştur. Profesör Halide Edib kürsüde Denize düştü Almanyanm aldığı fındık ve üzüm Küçükpazarda oturan Hasan adında Almanyaya satılmış olan 1,000,000 libir âma, evvelki gece Köprüye yanaşan ralık fındığın ilk partisi bu aysonunda Usküdar vapurlarından çıkarken kazaen sevkedilecektir. Almanlann aldıklan indenize düşmüşse de o civarda bulunanla cir ve üzümlerin sevkine de derhal ba§rın vaıdunile kurtarılmı§ür. lanacakür. Eskişehir Ankara şimendifer yolu üzerinde SivrihisaT kazasının Biçer ve Sa. zılar istasyonlannm tam ortası arasında îlören mevkiinde geçen sonbaharda kurulmağa başlanan istasyon binasının yapısı sona ermiş ve civar köylerce sabırsızhkla beklenilen açılma emri yerilmiştir, Üniversite Edebiyat Fakültesi Ingiliz edebiyatı profesörlüğüne tayin edilen Halide Edib dün saat 1 7 de mutad açış dersini vermiştir. Üniversite idaresi dersin Hukuk Fakültesi birinci sınıf deTshanesinde verileceğini ilân ettiği halde, gerek Üniversite mensublarından ve gerekse haricden gelen merakh dinleyicilerin çokluğundan dershanede yıkılma tehlikesi başgöstermiştir. Bu vaziyet karşısında ders mecburen konferans salonuna nakledilmiştir. Alkışlar arasında kürsüye gelen Halide Edib, evvelâ, Üniversiteye tekrar dönüşünden dolayı duyduğu hisleri ve bunda âmil olanlara karşı minnettarlığını anlatarak teşekkür etmiş, medenî milletlerin Nüsbaa 5 kurustur. mutlaka Üniversiteye sahîb olmaları lâTürkiye Haric zım geldiğini, orta zamandaki Üniversiteiçin için mizin fikir sahasında yürümesini bilmedi Senelik 2700 Kr. 1400 Kr. ğini, bugünkü Üniversitemizin dünyanın Alfa ayhk 750 » 1450 » en genc ÜniversiteleTİnden biri olduğunu Üç aylık 400 » 800 » söyledikten sonra derse başlamıştır. Pro Bir ayhk 150 » Yoktur fesör, dersinde «Şekspir'in dünya edebiyatındaki mevkiini» anlatmıştır. Dersi müteakıb Vali ve muavinlerile Üniversite profesörleri, Halide Edibin dost Gazetemîze gönderflen evrak ve yazılar ları, profesörün şerefine Taksim Belediye neşredilsin, edflmesin iade edilmez ve kazinosunda verilen çay ziyafetinde h&zır zayamdan mes'uliyet kabul olunmaz. bulunmuşlardır. CUMHÜRİYET Abone şeraıtı [ Dikkat

Bu sayıdan diğer sayfalar: