May 18, 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Müessesemiz tarafından çıkanlan en son eserleri Hurrem Sultan 150 Kr. Viyana Dönüşü 150 > Kadın Avcısı 100 > Cem Sultan 75 > Tarihî Musahabeler 75 > Tarihte Türkler için «öylenen büyük sözler 25 » . Cumhuriyet Matbaası N. Turhan Tan'ın VIİ umhuri SâVI I 5 7 5 3 ISTANBUL = CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: tstanbuL No. 246 Telefon: Başmuhanin 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı: 24299 24290 Cumartesi 18 Mayıs 1940 Büyük Edib Halid Ziya Uşaklıgilin beş cildlik nefis bir eseridir. Her kltabcıda bulunur. RKYIL i Fransız ordusu seri toplanma ve iha ordusu daha ihrac edildi İtalya, Nıttrdaa tebaatnu (dctiğfad yababytr talarla hücumu tevkife muvaffak oldıı Müttefikler bu güne kadar 1000 Alman tayyaresi düşürdüler BRJKSEL Luyen Büyük Alman taarruzu Şark ordusu takviyesi dün Fransaya intikal ettı Mısıra ikinci bir Avustralya Mısırdaki Avustralya topçu kıt'alan manevrada ChurchUI dün Parise Ziyaretin çok cesaret verici olduğu söyleniyor Monkorne Londra, 17 (Hususî) İngiltere Başvekili Çörçil, Fransada cereyan eden muharebeye aid bulunan raporlar hakkında Fransız ricaliie görüşmek üzere dün Parise gitmi» ve Reynaud, Daladier ve General Gamelin ile müzakerelerde bulunduktan sonra Tjondraya dönmüştür. Çorçil'in bu ziyaretinin çok cesaret verici ve faydalı olduğu bildirilmektedir. Londra 17 (a.a.) Harbiye Nezareti, Avustralyalı kıtaattan ikinci bir kafilenin, Fılistinde tayin edilen mıntakalara gitmek üzere Mısıra ihrac edilmeğe başlandığım haber vermektedir. Efradın maneviyatı mükemmeldir. Dominyonlar Nazırı Lord Caldecotte, Avustralya kıt'alan kumandanına şu mesajı gondermiştir: «Hukumet namına size ve kumandanız altında bulunan butun subaylarla erlere safa geldiniz der ve en halis temennilerimi sunarım. Bu nazik devrede sizin gelişiniz, hepimize cesaret vermekte ve Avustralyanın, her yerde bizimle beraber bulu nacağuıt ispat etmektedir. Avustralya Başvekilinin nutku Kanberra 17 (a.a.) Röyter: İkind bir Avustralya ordusunun Mısıra muvasalaüru haber veren Avustralya Başvekili Monzies söyle demiştir: « Askerlerimizin Mısıra muvasalab İngiltere ile Fransaya «harb başladığı zaman sizinle idik, harbin sonuna kadar da sizinle olacağız» demenin en açık şeklidir. Hiç bir Avustralyah, adamlarımızm çağunlacakları her yerde cesaretle ve enerji ile muharebe edeceklerinden zerre kadar şüphe edemez.» [Arkası sahife 4 sütun 6 da] +laon rJ. Fevkalâde varidat Vergilere zam yapan kanun dün Mecliste kabul edildi Ankara 17 (Telefonla) Fevkalâde vaziyet dolayısile bazı vergilere zam yapılması ve bir kısım maddelerin de mükellefiyet mevzuuna alınması hakkuıda tafsilâtını evvelce neşrettiğimiz kanun lâyihası bu giinkü Mecliste müstaceliyet kararile müzakereye konmuf ve hiç bir söz alınmadan ittifakla kabul olurhmuştur. Garb cephesinde dün inkişaf eden vaziyeti gösterir harita (esmer renkli yerler Alman taarruzunun cereyan etmekte olduğu sahalar) îngiliı Kralı Londra 17 (Hususî) Kral Majeste Georges bu gün Harbiye Nezaretine giderek garb cephesinde cereyan eden muharebatı harita üzerınde tetkik etmiş ve bir saat kadar askerî erkânla görüşmüştür. Kral bilâhare Başvekil Çörçü'i kabul etmiştir. Bu mülâkattan sonra, Meclisi Hâs Kralın riyasetinde bir içtima akdetmiştir. Nedir bu bitiş Tikenaeı tehdid ? Belçikanın garbında vaziyet Verdiği müthiş zayiata rağmen taarruza devam eden Alman ordusu, Brüksele gVrdiğini bildiriyor lere göre, İngiliz kıt'aları düşmanı püskurtmüşlerdir. İngilizler, Uk düşman kıt'alannın kendılerrne bir yol açmağa çabştıkları Viadükü aşmışlardır. Vıadük, müstevlilerin üzerine duşmüştür. Almanlar, Louvain demiryolu istasyonunu ele geçirmeğe muvaffak olmuşlardır. Eurada şiddetli sokak muharebeleri olmuş ve İngilizler, duşmana çok ağır zayiat verdirmişlerdir. Bilâhare üç mukabil hücumu müteakıb İngiliz, Belçika kuvvetleri Almanlan püskürtmüşlerdir. Majino hattı yanlmadı Bem, 17 (a a.) Neşredilen resmî bir Paris 17 (Hususî) Salâhiyettar as tebhğde şöyle denilmektedir: kerî mehafilde bu sabah başlavan şid«Perşembe akşamı alınan son haberdetli muharebenin devam etmekte ol lere göre Isviçrede vaziyette bir değişilcduğunu fakat Majino hattının yarıldı lik hâsıl olmamıştır. Bu hususta şurasını ğına dair Alman propagandası tarafın da kaydetmek lâzımdır ki kıt'alarımızm dan çıkarılan haberlerin tamamen asıl umumi seferberliği ve ordu başkuman[ Arkası sahife 4 sütun 1 de] danının beyanatı hakkında İtalyan matbuatı tarafından yapılan tefsirler İtalyanm Isviçreye karşı ittihaz ettiği dostane [Arkası sahife 4 sütun 5 te] Sulh kaygısüe sekiz aydır gösterilen tahanunül yeter olmuştur artık diyebiliriz ve sulh kaygısile gösterilen tahanunül zaaf ve korku alâmeti gibi ahParis 17 (Hususi) Alman orduları narak tehdidlerin artmasına ve dün sabah tankların ve tayyarelerin işsulh imkânının azaknasına se tirakile yeniden taarruza başlamışür. Alman kıt'aları Belçikada Louvnın beb oluyor. Bruxelles mıntakasında, Fransada ise Sedan'ın şimalinde ve cenubunda ol ereket versin Bulgaristan, mak üzere üç istikamette taarru?!arda Yunanistan ve Türkiye bulunmuşlardır. hududca Almanyaya kom tmha edilen 3 Alman motorize şu değillerdir, yoksa bu rpemle. kıt'ası ketler dahi hergün mütemadi tehLouvain cephesinde harbetmekte o didlerin tazyikı altında kalmış olan İngiliz kıt'aları, geniş sahalara malacaklardı. Rumanya şimdiye kayin dökmek suretüe bir Alman motoridar tehdidlerin türlü çekillerini ze kolonunu tamamen berhava etmişler, gördü. Yugoslav Kral Naibi asa iki diğer düşman motorize kolonuna da letmeab Prens Pol'un Berlini zi. tamamen imha derecesinde ağır zayiat yareti münasebetile bizzat M. verdirmişlerdir. Hitler: İngiliz kıt'aları Louvain sokaklannda Yugoslavya Almanya ara. el bombaları ve portatif silâhlarla Al sındaki hudud kat'î mahiyetile manlara hücum etmislerdir. Son haberebedî şeklini almıştır. Demiş olduğu halde bu Balkanlı memleket dahi bir müddettenberi Almanyanın binnefis ve dolayısile hergün artan ve azıtan teh. didlerine maruz bulunmaktadır. Garibdir ki daha düne kadar Belgrad anlaşmalarına müstenid ltalyan Yugoslav dostlugunu parlak tezahürlerle tes'id eden Jtalyadan dahi Yugoslavyayı endişeye düşüren bazı hareketler veya niyetler aksetmekte ve bunların sadece Almanyayı desteklemek için mi olduğu, yoksa ltalyan siyasetinin kendi icabları neticesi mi bulunduğu pek iyi anlaşılamamaktadır. Garb cephesindeki büyük taarruz baslamadan önce Yugoslav Alman hududunda ve Slovakyada yapıldığından bahsolunan Alman tahşidatile Yugoslavlar ve Rumenler tehdid olunmuşlardı. Bilâhare b'rdenbire Holanda ve Belçika istilâsı ba>=ladı. Garb demokrasilerinm telâkkisine göre Almanya Norveçten sonra cenubu şarkî Avrupasında bir hareket yapmak nümayislerile garbda baslayacağı büyük taarruzlan saklamak istemi c | 'ir. Öyle olsun veva olmasın bu eün dahi şu hakikat karşısındayız kî Almanya Balkanlara müteveccih terıdidl<"Tİnden hâlâ vazgeçmiş değilc^'r. Alman radyosu Yugoslavyada Almanlara fena muamele yapıldığından siddetle ve tehdid llTİŞfC Bütün müdafaa tedbirlerini tamamile ikmal etti Almanya İtaîyaya mühimmat mt gönderdi2 Times gazetesinin bildirdiğme göre Brenner yolile giden tankları pek yakında kıt'alar takib edecek Balkaıtlarda Macaristan hududlara asker yığıyor; Yugoslavya fevkalâde tedbirler aldı Peşte 17 (Hususî) Macaristanda bu gün yedi sınıf daha silâh altma alınmıştır. Seferberlik itmam edilmek üzeredir. Silâh altına çağınlan askerlerin kısmı âzamı Yugoslav ve Rumen hududlannda tahşid edilmektedir. Macaristandaki müttefik tebaa memleketi terkediyor Londra 17 (Hususî) Macaristandaki İngiliz ve Fransız tebaalan hükumetleri tarafuıdan memleketi terke davet edilmişlerdir. İlk grup bu akşam Peşteden hareket etmiştir. Yugoslavyada Londra 17 (Hususî) Yugoslavva Başvekil muavini Maçek Yugoslavya askerî erkânile mühim bir müzakerede bulunmustur. Yugoslavyada seferberlik ilân edileceği haber veriliyor. Son günler zarfmda Almanlar Tuna üzerinde nazan dikkati celbedecek mahivette askeri hazırlıklara başlamışlardır. Evvelki gün Nazırlar tarafından yapılan mühim müzakereler dün de devam etmiştir. Akşama doğru Harbiye Nezaretinin muhtelif şubeleri erkânı bir toplantı yapmışlardır Zannedildiğine göre bu toplantıda Alman matbuatının şimalî Yugoslavyadaki Alman ekalliyet[Arkası sahife 4 sütun 6 da] Amerika muazzam bir donanma ve ordu yapıyor Cumhuriyet altı sahife Avnıpa harbünn memlekelimizde tevlid ettiği büyuk sıkıntılardan biri de kâğıd buhranıdır. Sonu nereye varacağı bilinmijcn bu büyük kavganın daha ilk gunlerinde İstanbul gazeteleri kendi aralannda ilk bir anlaşma merhalesi olarak 8 sahrfelik bacmi esas tutmak karannı vermişlerdi. Bu hacim o zaman için azamiydi, bu gün için ise imkânsızdır. Vaziyetin fevkalâdeliği karşısında tekrar görüşmelerde bulunan İstanbul gazeteleri raümessilleri bu defa 6 sahifelik hacmi esas ittihaz etmek kararına varmıslardır. Zaten Ankarada Koordinasyon Heyetinin gösterdiği lüzum üzerine hükumetimiz dahi bu şekilde bir kararname neşretmek üzeredir. İstanbul gazeteleri Tamanın emrettiği bu zarurî hali bir an evvel kabul ederek ancak kendilerini gene fevkalâde fedakârlıklar ihtiyarına sevkeden bir sekle uydurmus oluyorlar. Müsterek karar cümlesinden olarak bu günden itibaren 6 sahife içinde çıkmaya başlayan Cumhuriyet karilerine bu hacimde dahi en mütenevvi mündericat ve bilhassa en iyi havadis vermektcki vazifesine devam edecektir. Kongre 50,000 tayyare, 500 gemi için istenen tahsisatı derhal kabul etti Seferber edilmekte olan Yugoslav ordusundan... Romada dün ingiltere aleyhinde gene nümayişler yapıldı Londra 17 (a.a.) «Times» gazetesinin müstakil bir Belgrad memba'ıdan aldığı bir habere gore Almanlar Brenner yolile İtaîyaya harb malzemesi ve bilhassa tanklar göndermektediılor. Avusturyada tahşid edilen Alman kıt'a lan Fransaya karşı kullarulmak üzere büyük bir ihtimalle bu malzerneyi takib edecektir. Romada yeni nümayişler Roma 17 (Husuî) Romada bazı evlerin cephesine yeniden müttefikierın aleyhinde afişler yapıştırılmıştır. Siyah çerçeve içinde olan bu afişlerde İngiliz donanmasının öldüğüne dair bazı ciımleler bulunmaktaydı. ttalya Korsikaya ve Mısıra hücum edecekmi; Alman hududu 17 (a.a.) Havas: Alman Hariciye Nezaretinde Mussoli ni'nin mudahalesine kat'î nazanle ba kılmamaktadır. Hariciye Nezareti mahfillerinde hasıl olan kanaate göre Mussolini meselâ Korsika'ya veya Mısıra bir baskın gibi münhasıran İtalyan men faatlerini alâkadar edebilecek bir gaye için harekete geçecektir. Siyasî mahfillerde soylendiğins göre bu ilk ihtimal harb patlamadan biraz evvel yapılan Alman İtalyan görüşmeleri esnasında derpiş edilmiştir. Aynı mahfillerde hükiim süren kanaate [Arkası sahife 4 sütun 7 de] YUNUS NAD1 [Arkası sahife 4 stttun 7 de] Büyük mikyasta takviye edilecek olan Amerikan donanıaıasmdan bir ziıhü atışlar yaparken Yazısı 4 üncü sahifede