25 Temmuz 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

25 Temmuz 1940 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

CUMHURlYET 25 Temmuz 1940 Büyük yıldönttmü fBaştarafı 1 inci sahifedcj Üniversitedeki merasim Hazırlanan programa göre Üniversite konferans salonunda saat 15 te büyük bir merasim vapılmıştır. Merasimde Vali ve Belediye Reisi Dr. Lutfi Kırdar, Üniversite profesörlejrile bütun tedris heyeti, şehrimizin tamnmış simaları, binlerce talebe ve kalabahk bir hslk kütlesi hazır bulunmuştur. Saat 15 e geldiği zaman salon baştan başa dolmuş bulnnuvordu Avrupamnkine Eaat larım anlatmışlardır. Merasime 17,15 te son verilmiştir. Halkevîerinde Dün gece bütün Halkevîerinde zan'ın yıldönümü kutlanmış, bu yük günün manasını anlatan ve tarihindeki ehemmiyetini gösteren feranslar verilmiştir. Buhranı Âsya Rektöriin nutku Muahedenin imzalandığı saat 15.15 te Sehir bandosunım çaldığı İstiklâ] marçile merasirae başlanmıştır. Marşı müteakıb alkışlar arasında kürsüve selen R»ktor Cemil Bilsel, bu sünün ehemmivetini tebarüz ettiren bir nutuk söyleverek merasimi acmıştır. Rektör elinde muahedenin imzalandığı kalem bulundueu halde sözlerine su suretle başlamıştır: < Lozan muahedesi 17 yıl evvel bu pün ve bu saatte. L c a n Üniversitesinin m*rasim salonunda. Üniversitembin Feref vediası olan bu kalemle imzalr.rdı Lozan muahedesi bir =u!h muahedesi bes mukavele. bir itilâfname. on beş protokol. bir beyanname ve b'r nihaî sened olmak üzere on Stkiz kısımdan mürekkeb bir anlaçmadır. Bun'.arın her biri avrı bir isim taşır; her biri bafka baska menfaatlen tanzitn c?der Fakat hepsi aynı tarihi. hepsi mü*terek ve avnı vasfı taşır. Hepsine hâHm olan prensip aynıdır: Türk milletinin kivıdsız. sartsız istiklâli ve müsaviliŞ'dir. Rektör sözlerine devam ederek. konfreve iştirak eden. hpasi °«ki ve ist'«marcı bir zihnivete sahib olan 16 d^vletle. murahhaslarımızm nası' cetin bir mücadele gee'rdikl°rini, müzakere esnasmda vâki olan inkıtaları, ve konf«ransın çalışmalarını anlatmış, sonunda. daha baştan müdafaa ettiğ'miz esas d=»hilinde muahedenin imzalandığım bü yük bir çükranla anlatmıştır. Yavuz Abadamn sozlerî Rektörü müteakıb söz aUn Hukuk fpkültesi doçentlerinden Dr. Yavuz Abadan «son siyasî hâdiseler muvacehe=inde Lozanın aktuel kıymetinU izah eden kıymetli bir konferans venr'istir. Yavuz Abadanın sözleri talondakiler tarafmdan sık sık ve türekii olarak alkışlanmıştır. Hatıb Lo7anm çıkış noktası olarak Amasyadan baslamış. Ebedî Şefin kavıdsız ve şartsız Türk hakimiyetini istıhdaf eden müc?deleleıinin iç ve dış merhalelerini, rihayet Lozan konferansında temın ettiğimiz eşsiz zaferin ruh ve manasmdaki hususivtti izah ederek sözlerine şöyle devam etmiştir: « Lozan son veya başlangıcdır Milletimizin mukaddes bir gaye uturunda katlandığı mukaddes Türk yurdu istilâcı ve istismarcı bir zihnivetin teşkilâtlandırdığı maddeten üstün kuvvetle"rf kârŞl hak ve adaletı koruvan ron kale idi. Tarihin bütün seyrinde clduJU Igibi yirminci asırda da beserivete 'tâhakküm ve dünya hesemonvası Türk azmine çarparak kırıldı. parçalandı. Lozan insanlık idealine aykırı ihtivaslara karşı ayaklanan bir milletin Kadın erkek feraaat ortaklığı, millî ruh 5ılâbetile temin ettiği bir zafer şahikasıdır > Avrupada son günlerde duyulmpğa baslayan veni nızsm davasında. yarını ve meçhulü avdınlatan ve mrş'ale olduğunu söyleyen Yavuz Abadan demiştir ki: < Benim anladıeıma göre, ne yeni. ne eski. kendihğinden bir kıymet ifade etmez. Bu vasıflarm her ikısi de vaziyet ve şart izafe edildikieri sahsa ve mevzua göre mezivet ve\a kusur teşkil edebilirler. Hüner, bu vasıfları bir raeziyet ve kudret kaynaf: halinde toplayabilmektedir. Türklügün. kültüre ve medeniyete hizmet bakımındsn. taıihin en eski inkılâbcı ve dinaırik bünyesile, dünyanın en yenı ve bu mes'ud intizarın doğurduğu hayatî pot?nsiel itibarile beşerivetin en kulretli milleti olduğunda kimsenin süphesı nlanıaz Bunları milletler havatında. sert kanunlann hüküm sürmeZe bas'adığı ve istik bal ufkunun istifhamlarla dolu olduğu RÜnlerde hatırlamak hiç de bir şer olmaz Yarınların getireceti hâdiBeler ne olursa olsun. bu aün Türklak. istikbalinde hicbir ıstifham göls'esi bulımmıyan. yeeâne milleltir. Bİ7 kendi hayat ve mem.itlarımıza aid dünva ile olan davamızı 17 yıl önce rnllpttik: bu günkü siyasetimizin Darolası: Yurdda ve cihanda sulhtur. Bu sivns»ti köklestiren ve kuvvetleştiren âmil. miskii tevekkülle. kadere rıza ıle dpğil. millî kudrete inancdır. Bütün miliivetci varlıjhmızla bağlandığımız sulhseverliğimizin hududu millî ve insanî mukaddesatımızla cizilmistir.» Hatib. bundan sonra. Atatürküi onun cu vılda sövlediâi nutku mevzua bahi? etmiş ve Ebedî Sefin hâtırası önünde hürmetle eğilerek sözlerir.i şu sıjretle bitirmistir: < Ulu Türkün asırlarm karanlıklarını aydınlatan keskin göriişü. Türkün büyük istikbalini tece.'süm etirirken mıllete bahşettiSine kani olmıv?n hür ve merd ruhu daha vüksek ufakların istivakile çırpınıyor. Mille*'ni ve onun asil ruhunu her kesten daha ivi tanıyan Atatürkün bu ifadesinde. unutulmak endişesi ver alamaz Bununla o milletine sarsılmaz bir kat'netle inandığı ve gördüğü büyük istikbaü müjdelevor. Azİ7 ve mukaddes Türk büvü*ü. rahat ve müsterıh uyu... Biz senin açtışın terakki ve inkişaf yolunda. geniş idealinin özlediçi hedefe do*ru her eün. daha büyük bir gayretle vürüyor ve yaklaşıyoruz. Dünya durdukça !«r yıl her vesile ile bizler. bizdpn olduğun icin eöğsümüz kabararak. bütün medenî beşeriyet de ınsanlığa hizmet ıçin havranhk ve takdır hislerüe gittikçe bağlanarak anacağız; senden ümid ve cesaret alacağız.» Yavuz Abadandan sonra Hukuk Fakültesi mezuniarından Hıyiar Çeçen son sınıf talebelerirden Semıha Egtıboz. Cevad Odman bireı nutuk söylpyerek gendiğin Lozan zaferine kaışı hissiyat J Bükreş 24 (a.a.) Nazırlar heyeti, bu sabah Başvekil Gigurtunun riyasetinde toplanmıstır. Ncsredilen bir resmî tebliğe göre, Başvekil. Alman hükumetinin davetini kabine azafina bildirmiştir. Başvekil, aynı zamanda gerek kendisinin gerek Hariciye Nazırınm İtalya hakumeti tarafından da davet edilmiş olduğunu söylemiştir. Başvekilin ve Hariciye Nazırının se yahati esnasında, Başvekâlete ve Ha r iciye Nezaretine Başvekil muavini Mihait vekâlet edecektir. mak suretile. Eğer bu yolda hareketle Avrupalıların Asyadaki metAnkara Halkevinde Ankara 24 (a.a.) Bu gün Ankara rukâtı da ele geçirilmiş olursa JaHalkevinde Lozan su'hunun 17 nci yıl ponya bir tek taşla pek çok kudonümü büyük torenle kutlanmıştır. şu birden vurmuş olurdu. Bu gün Daha çok erkenden Halkevinin büyük Avrupalıların Asyadaki metrukâtı, meydanı binlerce halkla dolmuş taş yarın bütün Asya. mıştı. Halk arasında bir çok meb'us Bazı Japon müfekkirelerine gölarunız göze çarpıyordu. Törene saat re bu bir hayal degildir. Hatta bir 19 da İstiklâl marşile başlandı. Bunkısım Japonlar için bu bir akidedan sonra Ulus gazetesi yazı işleri müdürü Mümtaz Faik Fenik çok alkışla dir. Eğer Çin işi Japon emellerine nan güzel bir hitahe ile töreni açtı. uygun bir hal neticesine isal oluHatib • Lozam anlamak için söze ha nabilirse bu büyük işin sağlam temeli atılmış olur. O zaman mocet yoktur» dedikten sonra dedi ki: dern tertib ve idareye bağlanmış « Lozam anlamak irin va'mz hür ve müstakil Türkiyenin havasını te olacak 500 milyon nüfusun mudüşünün. Bir neffüs etmek kâfidir. Biz 17 nci yıldö azzam kudretini nümünde Lozam elle tutu'ur ve gözîe hamlede Oral dağlarına dayanagörülür bir halde her karış toprağı cak bir kudret. Bir kudret ki onun mızda, her çalışma sahamızda hissedi önünde artık Avrupa dahi büyük yomr, ve duyuyoruz. Ebedî Şof Ata bir mana ifade etmez diye hesab f türkün ifadesile «daima daha kuwe li. olunabilir. Kayser Vilhelm'in vakdaima daha refahh hür ve müstakil le ilân ettiği sarı tehlike. Işte Türkiye» Lozandan sldığı hızla bütun Avrupamnkine muvazi olarak Uinkılâbları yapmış ve bizi bu günlerin zak Şarkta kaynaşan Asya buhrasaadetine eriştirmistır.» nının içyüzü. Mümtaz Faik Fonik, bundan sonra Dünkü ekzersizlerden... Büyük siyasetler geniş muhayLozan sulhunun bir çağ devirip bunun 28 temmuz pazar günü Fenerbahçe bisiklet ve mâniah koşu ile hendbol nının başkanhğı altında Ankaraya hayerine yeni bir çaf yarattığını anlat yilelere dayanır. Avrupanın kendi mış, «çünkü, demi=tir. hasta ve viran âleminde büyük ihtilâflara düşece stadında askerî liselerin spor bayramı oynanacaktır. Dün sahada provalar ya reket edecektir. bir Türkiye üzerine hesablarmı yapsn ğini sezen Japon askerî takımı yapılacaktır. Saat 16 da başlayacak pılmıştır. Istanbul takınu on bir yüzücüden devletler. Lozan sayesinde kuvvetli Mançuri işgalindenberi safha safha merasim için şu şekilde ve çok zengin Kapanan ders yıiı içinde Ku^eli li.«e mürekkebdir. dinc, mamur. refah'ı, cahşkan bir Tür tahakkuk ettirilecek böyle muaz bir program hazırlanmıştır. si birinciliği, Maltepe ikinciliği, Deniz Boks müsabakalarî kiye üzerine bu he^ablarını değiştir zam bir düşüncenin teshir edici İstiklâl marşı, liseler müiettiji tara üçüncülüğü, Bursa lisesi de dördün Beden Terbiyesi İstanbul Bölgesi mek ve altüst etmek mecburiyetinde fından nutuk, mükâfat tevzü, geçid cülüğü kazanmışlaıdı. kuvvetine tutulmuş, onun uğurunka'mıslardır.» Yüzücülerimiz bu gün An Boks Ajanbğından: da yaptığı manevralarla ikide bir resmi, spor gösterişleri, müzikli beden hareketleri, müzikli boks hareketlen, Yakında yapılacak olan boks müsaHatib sözlerine şöyle devam etmistir: Japonyayı da sarsan büyük bir kalas idmanı, yer hareketleri, ceasret karaya gidiyor bakalarî hakkında görüşmek üzere bu ' İşte bu gün. bu mes'ud yıldönü talimleri, giyinme yarışı, 10 X 100 bay Önümüzdeki cumartesi ve pazar gü sporla alâkalı kulüb murahhasJartnın münde bütün Türk milleti onun kahra buhran yaratmıştır. Ancak hayal ile hakikat arasın rak yarışı, cirid, bomba atışı, savurma nü Ankarada yapılacak Türkiye yüz 29'7,1940 pazartesi günü akşamı saat manane Türk istiklâlini Buyük Harbin Caliblerine kabul ve tasdik ettiren kah daki mesafe çok büyüktür. Japon topu, mâniah koşu, sırıkla atlama, ho me birinciliklerine iştirak edecck İs 17,30 da bölge merkezine gelmeleri lüraman Türk evlâdı İnönüne, Millî Şefi ya Tiyençin hâdiselerile Avrupa key, haber getirme yarışı, motoaiklet, tanbul takımı bu gün Su Sporları aja zumu ehemmiyetle rica olunur. mize şükran hislerimizle beraber en de buhranını elinden gelebildiği mikrin bağlılığımızı bir defa daha izhara tarda teşvik etti. Avrupa devlet vpsi'p buldueuTiuz için baht'varız. fnöleri kendi aralarında boğuşmağa nü, ka^raman İnönü, sulhta hür v ma[Baştarafı 1 inci sahifede] miyor. Bunu bir çok tecrübelerımizle mur Türkiyenin büvük vapıcısı İnönü, giderlerse o Çin meselesini daha raflsrı karşılığı olarak Maliye Vekâ'.eti gördük. Barem deıecesi itibari'e arasimHi başımızda en büvük birliğimizin, kolaylıkla ve dilediği şekilde hal bütçesine 750,000 lira fevkalâde tahsiiai dığımız evsafı bulabilmek için çok nn kuvvetli çalışma az^immn tem'z letmiş olurdu. Ezcümle bütün Av olarak konulmaktadır. müşkülât çekmekteyız. Fakat getirecekavnağı ilham rrembaı İnönü. Lozanda rupal'Iarı Uzak Şarktan koğmak ğimiz arkadaşın muvaffakiyetinden eKonuşulan diğer maddeier fBaş tarafı 1 inci sahifede] basmurahhasımızdı. O. cenhede büvük suretile. ! min olabilmek için onu bıraz ince eleMeclis bundan sonra, Orman umum | yip sık dokumak ısteriz. Kendilerini fazlalaştırmak için hiçbir fırr^tı kaçırbir kuma"dan oldueu kadar sulh ma Avrupa buhranı zaten kendili müdürlüğü 1937 yıh hesabı kat ısine aid j mıyacaklardır. biraz tecrübe ettikten ve tanıdıktan « < ı basmda da mahir bir dirjlomat. Hik ğinden gelmekte olan bir felâketti, p= kanun lâyihasını tasvib eylemiş ve as sonra bu vazifeyi vermek Afrika harblerî ''* istiyoruz katli ve =abırh ince bir müzakereci olki tahakkuk etti, ve aradan henüz kerlik kanununun ceza fashna bir mad Malumuâlinizdir ki devlpt, hi/metıne Kahire 24 (a.a.) İngiliz hava kuvdi'tnmu i^oat etti.« on ay geçmeden Japonyaya Çin rfe iiâvesine, ecnebilerin Türkivede ika aldığı memurların hepsini alesseviye vetlerirun tebüğı: Fenik. henimize düşen vazifenin bunharicinde de büvük istifade imkân nıet ve seyahatleri hakkındaki kinunun en yüksek makama getirrnek taahhü dan sonra da. Lozam muhafaza etmek 22 23 temmuz gecesi boı/ıbardıman millî b ; r'ik olduğunu. hepimizin isimizle ları hazırladı. Ufukta Uzak Şark V> nci maddesine bir fıkra iiâvesine, dünü üzerine almış degildir. Devlefin tayyareleri Tobruk hmanına muvaffameşffııl olma^iız ; cab ettiğini ve Pasifik işlerile alâkalı tek Şi devlet memurları aylıklarının tavhid ve ihdas ettiği en yüksek makamlar, mah kiyetli baskınlar yapmışlardır. Bir de ettiren sözler söyledi. malî Amerika kalmıştır. Rusyaya teac'ulune aid kanuna bağlı bir numaralı duddur. Bu makamlara da memleket nizaltı rıhtımına pıke isabetler kaydecetvelin Maarif Vekâletine aii kismında içinde en yüksek kabiliyet göçteren adılmıştir. Bırkaç dakika sonra dort infiBımdan sonra şair Behcpt Kemal gelince Japonya bu Avrupalı Asyalı garb komşusunu idare ediyor, değışiklik yapılmasına aid kanun lâyiha damlar gelebilir. Kanun lâyiinsı hak lâk vuku bulmuştur. Rıhtımda denizalüÇağlar aiizel biı destan sövledi ve uzun Iprile Orman umum müdürlüğü tesküât kında arkadaşımızın arzu ettişi izahat, uzun alkıslanan hn destandan sonra tö ve onu Avrupa ile meşgul olmağa lar bağh idi. Kanununa aid kanun layihasının ikınci sözlerimde kâfi derecede uıevcuddur.» rene nihayet verildi. sevkeden yumuşak bir sivaset ta mucakerelerini yaparak kabjl etmistir Elgubbi ve Eladem hava meydanlan Refik ince (Manisa) Dahiliye Vekili da bombardıman edilmiştir. Bir Wyyakib ediyor. Almanya ve İtalya ile Dahilive memurlanna daî' kanun arkadaşırruz çok temenni ed^rim ki. remiz kayıbdır. dost geçiniyor. Plân yolundadır ve Dahiliye memurları kanununa ek lâyihesablar pek iyidir. Şu kadar var han'n müzakeresi münasebetile Refik doğrudan doğruya bu salâhiyetinı kulBombardıman tayyarelerimiz aynı zaki bütün bu hayalâta mukabil or Jnce (Manisa) söz alarsk lâyihanın vali lanırken ayru seviyedeki başka arka manda İtalyan doğu Afrikasmda bazı tada bir türlü halledilemiyen Çin !ikl°rin münhal bulundukları zaman bu daşları üzerinde husule getireceği aksi bölgeleri bombardıman etmiş ve çok mütesirden mümkün olduğu kadar idare meselesi, bir türlü hakkından ge ralarda kaymakamların vekâlot yppaUl mekanizmasım muhafaza etmiş okun. him hasarat vukua getirmişlerdır. linemiyen Çin halkı vardır. Bu be meleri ve bu suretle ileride bu makamMusavva üzerine yapılan diğer bip Dahiliye Vekili Faik Öztrak (Tekir[Baştarafı 1 inci sahifedei lâ berzahını nasıl atlavıo da öteki ları işgal edebilecek olan bu zevata u dağ) Gayet tabiî. baskın esnasında bombardıman tayyaremumî bir çalışma sahasını terr.in °tnaek Rumen nazırları ttalyaya da davet mkânlara el atabilmeli? Bu müzakereyi nmteakıb maddelere lerimize karşı koymak isteyen bir düş . gibi bir maksadı gözettiğini kaydederek geçilerek kanunun birinci müzakeresi man avcısı düşürülmüştür. Tayyareleri . edildi Bu ıstırab Japonyayı bir daha [Başmakaleden devam] Lo onların bir kısım Asya müsterrrlebü Türk keleri yollarından gelebildiği tahyardımlar kurutul kon min olunan Askerî Liseler Pazar günü Fenerbahçe stadında büyük spor şenlikleri yapacaklar Millî Müdafaaya yeniden 64 milyon tahsisat Haile Selâsiye Habeşistan isyanı hazırlıyor Bulgar ve Slovak nazırları da Salzburga çağırıldı Slovak nazırları da davet edildi Berlin 24 (a.a.) D. N. B. Ajansı bildiriyor: Alman hükumetinin daveti üzerina, Slovak devletınin reisi Tıso ile Başvekil Doktor Tucka bu hafta zarfında kısa bir ıkamet için Almanyaya gelecekl>3rdir. Salzburg'da konuşulacak meseleler Bukreş 24 (a.a.) Reuter Ajansı büdıriyor: Zannedildiğine göre, Alman hükumeurin misatirleri olmak üzere cuma jOJnü Salzburgda bulunmağa davet edılmış olan Başvekil Gigurtu ıle Hariciye Nazırı Manulesco, bir oğle yemeği esnasında Hıtler le goruşup, akşam üzeri Bukreşe donecekıerdir. Bu mülâkat esnasmda Macaristanın mutalebelerının müzakere edı'eceğı umumiyetie zannolunmaktadır. Rumen nazırlarırun Salzburg a seyalıatieri Bukreşte ilân edilmemiş olmakla beraber, müzakeratın netıcesmi buyiık bır endışe ile beklemekte olan ıyı mdlumat alan mehafil, Transilvanya meselesinm Salzburg'da halledileceğini tahnun et mektedir. Rumen devlet adarrdarının avdetlerinde nazık bır vazıyetle karsıiaşrnaları mumkun gorülmektedir. itacar matbuat ve radyosunun kullatımakta olduklan lisan, memleketi velveleye ver miştir. Rumen matbuatı kuvvetli bir muer elemanlarmm, İngilterenin bu mu kabil kampanya ile, Transilvanyanm etnografik noktai nazardan Rumanyaya harebeyi kazanacağı hakkındaki iminlaaid bulunduğunu ispat etmeğe çabşmak rını beyan etmeleri çok manıdar görülnektedir. tadır. Transilvanyadaki Alman eka'kyetınin Rumanya, Sovyet niifuz mıntakası jderi Roth'un, Kral Karol ile yaptığı bır mülâkatta. Alman ekalliyetinin her türlu olarak bırakılmış >eraıte rağmen Rumanyaya s^dık kalaBalkanlardaki Rumen ve Alman menafü meselesı hakkındaki mütalealarda cağını beyan ettiği bildirilmektedir. büyuk bir kararsızlık müşahede edil "îektedir. Umumiyetie, Almanları;j şımdilik Rumanyayı Sovyet nüfuz ıruntakası dahilinde görmeğe razı oldukları Kanaati mevcud bulunmakla beraber, Berlınden gelen bir maiumat, Hitler'in İngilizlere karşı taarruzunu yapmadan evvel, Avrupanın cenubu şarkisindekı vaziyeti aydmlatmak istediğiru ima et mektedir. hükumet değiştirmeğe ve Çin işini halledebileceği farzolunan adamı, Prens Konoye'u iktidar mevkiine getirmeğe sevketti. Japonya Çini zapt ve işgal etmek istemiyor, onunla sadece işbirliği yapmak isteyor. Japon idare ve kontrolu ile yürütülecek bir işbirliği: Işte Prens Konoye'un Çin siyaseti. Bu Japon devlet adamı Çin işini mümkünse ve imkânın en ileri hadlerine giderek sulhan bitirmek fikrinde ve gayretindedir. Evvelce muvaffak olmıyan bu siyaset şimdi yürüyebilecek mi? Bütün yardım membalarının kesilip kurutulması için sarfedilen muazzam gayretlere rağmen ÇanKayŞek'in millî Çin mukavemeti sesini hiç durmadan ve asla sarsılmadan: Olamaz, müstevliyi vatanımızdan çıkarıncaya kadar savaşa devam edeceğiz! diye yükseltmekte devam ediyor. Japonyayı yıpratan Uzak Şark harbi münevver ve vatansever bir Çin milliyetçiliğinin hamurunu yoğuruyor. Avrupamnkine muvazi Asya buhranmda göze görünmiyen ve belki bütün hayallerile birlikte Japonyanın istikbalini tehdid eden böyle bir safha daha var ki şimdiye kadar ona lâyık olduğu dıkkat atfolunmuş degildir. Fakat hayret olunacak mukavemetile kendi varlığından bütün dünyaya mütemadi haberler vermekte berdevamdır. YUNIJS Ruznamede bulunan ve Türkiye Cum huriyet Merkez Bankası kanunvna bazı muvakkat maddeier eklenmesine mütedair kanunun müzakeresi münasebetile Maliye Veklii Fuad Ağralı 3oz alarak mevzuu müzakere olan lâyihanın evvelce kabul edilmiş bulunan Merkez Bankasmdan istikraz akdi hususunda Maliye Vrkâletine calâhiyet veren kanuna istinaden istikrazın akdedilebilmesi için Mprkez Bankası kaDahiliye Vekilinin iz^hatı « Bu kanun lâyilıasının takdim cdil nununda yapılmasını icab ettiren tamesüıin başlıca sebebi, devlet hizmet dilâtı istihdaf eyled.fjini «öylemiş ve leri arasında cidden hususiyet ve e müstaceliyetle müzakeresirj istemiştir. hemmiyeti herkesçe ve bilhassa hepi31 milyonluk su işleri tphsisatı mizce malum olan vaiiliklere mev Heyeti umumiye gerek bu kanun )âcudların en ehliyetlilerinden en iyisüıi yihasmı ve gerek gsne Mütiye Vekiliseçebilmek için bir vesile hazırlamak nüı verdiği izahat üzerine 31 milyon tadır. lirplık büyük su işleri programır.'n 'uretile Valilik, diğer herhangi bir vazife gi tatbikı için tahvil çıkarmak bi yalnız o vazifeye taallük eden ka Ziraat Bankasından kredi açılma^ına nunları bilmekle veya, o meslekle mü salâhiyet veren kanuna kısa vadrH bonasebeti olan bilgiyi edinmekle kabili no da çıkarabilmek için bono kelimesiifa olan memuriyetıerden degildir. Va nin iiâvesine aid kanun lâyihasını müslilik, ilim ister, kanunları bilmek ıster, taceliyet kararile müzakere ederek kafakat, bunların yanında bir idare kud bul etmiştir. reti ister. O olmazsa, beriki teçhizat Meclis, gelecek ictimaını 7 aŞustos bu vazifede muvaffak olmaya kâfi gel ı çarpamba jrününe talik etmistir. prensip itibarile buna muterr: buhınmadığını, ancak kaymakamhkla val'lik arasında bir idare kademesinin f'len mevcud olduğur.j. vali olabilmek için müfettislik. vali muavinliği veya bunlara muadn hizmetlerde bulunmamn !â/im geldiç'ni ve buçün idarî te^kilâtımızda bu kademelerden geçmiş bir çok rremur buî'.nduğunu söylemiş ve bu hususta Dahiliye Vekilinin izahat ver^ieai.ü istemiştir. Dahiliye Vekili Faik Ûrtrak bu mütaleava karşı demiştir ki: ikmal edilmiştir. Merkez Bankası kanununa ılâveler lerdir. mizin hepsi salimen üslerine donmüş , ! Kahire 24 (a.a.) İngiliz hava kuv vetlerine ve cenubî Afrika üslerine mensub bombardıman tayyareleri Takabba Suma yolu üzerinde bir düşman askerî teşekkülüne hücum ederek, kamyon ve mitralyözleri hasara uğratmışlardır. Habeşistanda Diredaova tayyare mey' danları ve civar binalan üzerine dört akın yapılmıştır. Bir çok bombalar patlıyarak bir hangan ciddî hasara uğratmış ve diğer binalar üzerine tam isabetler kaydedilmiştir. Yerde bir tayyare yakılmıştır. Düşman avcılan takibe koyuldukları halde bütün tayyarelerimiz salimen avdet etmiştir. Sunderlans tipinde bir deniz tayyaremiz, üç tüccar gemisi, üç petrol nakliye gemisi ve bir kontr torpiyyordan mü rekkeb bir kafile görmeğe muvaffak olmuştur. İki tüccar gemisine isabet vaki olduğu ve ciddî hasara uğradıgı zanne dilmektedir. ttalyan tebliği Yurdda petrol faaliyeti Memleketımizdeki petrol araştırm1» " larından ilk defa iyi netice alınan Mardin Beşiri cıvarında Raman dağın daki taharriyat yeni bir safhaya girmiş bulunmaktad^r. Başvekılımıziiı bu havaliyi ziyaretinden sonra verilen karar mucibince Raman dağının Maymunboğazı mevkiinde araştırmalar genişletilmiştir. Raman dağı petrol araştırma mıntakasında yapılan sondajlarda elde edilen mayiin kat'î tahlili yapılmıştır Elde edilen koyu esmer renkte ham petroldur; parafin ve asfalt esasındadır. Yüzde beş kadar suyu havıdır. Izafi sıkleti 15 derecei hararette 0,890 dır Yuzde 25 benzin, yüzde 30 petroıu ihtiva etmektedir. İlk açılan kuyunun verim kudreti günde 15 tondur. Türkiyenin gunluk ihtiyacı 500 ton olduğundan bu sahada daha 30 kuyu açılması mukarrerdır Bir kuyunun tesisatı takriben 300 bin Türk lırasma mal olmaktadır. Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü bu havalinin bir petrol mıntaka sı olduğu kanaatindedır. Şımdı sa hanın genişliği taytrile ıığraşılmakta ve müstakbel kuyu sondaj yerleri tetkik edilmektedir. İlk olarak mevcud kuyu derinleştirilecek ve yeniden ııç. dört kuyu açılaratc istihsal miktarı artırılacaktır. Aynı zamanda mıntakanm verim kabiliyeti de tespit olunacaktır Bu isin bir, bir buçuk sene kadar ?üreceği ümid edilmektedir. Diğer taraftan Hatayda açılan kuyuda da faaliyet devam etmektedir. I İngilterede erzak stokları bol... L.ondra 24 (a.a.) Daily Telegraph gazetesinin diplomatik muharriri yazıyor: İngilterede depo edilen zarurî ihtiyac stoklarının tetkiki neticesinde hükumet vazivetin şimdi ihracat ticareti hacminin arttınlmasma müsaid olduğuna karar vermistir. İhracat tirareti bu vıl basında silâh ve mühimmat imalâtının arttırıl ması üzerine tahdid edilmiştir. İsveçte 400 kilometre yapan bir otobüs İtalyada bir mahal 24 (a a.) İfalyan umumî karargâhının 45 numaralı tebliği: Şarki Akdenizde tahtelbahhlerimiz bir Avustralya torpido muhribiİR bir tahtelbahri batuTnışlardır. HavT filolarımızdan biri M&lta deniz ussünün benzin depolarmı bor^bardjman j^nıiştir. Düşmanın hava bntaryalarının çiddetle harekete geçmiş olmasına rağmen bombalar hedeflere isabet etmiştir. Birçok yangmlar çıkmıştır. Şimalî Afrikada Gloucester tipindî iki düşman avcı tayyaresi bir h^va muharebesinde düşürülmüştür. İtaîyanlar hiç zaviata uğramamışlardu". 26 temmuz gecesi Gaeta'dan yapılan ihbar üzerine vukubulan bir alarm es nasmda Romanın tayyare dafi bataryaları faaliyete geçerek iki kere mania ateşleri açmışlardır. Bomba atılmamıştır. Patlayan bomba parçalanndan bir kaç kisi varalanmıstır. Dobruca meselpsi de hallcdi'ecek Rumanya nazırlarını takiben hemen Bulgar Baş%'ekil ve Hariciye Nazırları nın da Almanyaya davet edilmeleri çok rnamdardır ve Almanyanın Dobvuca rneseıesini de halletmek istediğı zaıınını vermektedir. Rütenya meselesi Transilvanyada ihtilâflar Transilvanyadaki Demirmuhafızlar azasile bunları takviye eden köylü partisi liderı Maniu. Rumanya yeniden arazi terkettiği takdırde, Transilvanyanın is tiklâlinı ilân edeceğini açıkça beyan etmişlerdir. Transüvanyaıun bu vatanper Londra 24 (a.a.) «Reuter» Rütenyaya muhtariyet vermek için Mdcar hükumetinin yaptığı tekliften bahseden Reuter'in diplomatik muharriri Rüten yanın 1939 da cebren Maearistana ilhak edildiğini hatırlatmaktadır. Rütenyarun, diğer tabirile cenubî Rus Karpatlannın halkı ekseriyetle beyaz Kus veya Ukraynahlardır ve îralaruida bir miktar da yahudi vardır. ' Stokholm. 2i (a a.) Akümölâtörlerle mücehhez elsktrikle müteharrik bir r>tobüsün t»crübeleri yap' lr nış ve mııvrf[Baştarafı 1 inci sahifede} fakivet elde sdilmiştir. Bu otobüs bir aynı vaziyet kendini göstermiş, Halde hamlede 400 kilomptre katedeb'lir ve bir şikâyet mercü bulamıyan bazı kab'^i tnn hamule Rİnbilir. zımallar mallarını sırtlarile veya kendi vasıtalarile taşımak teşebbüsünde buYeşüköyde büyük bir tavyare lunmuşlardır. Bu arada ötedenberi meyva ve sebze istasyonu yamlacak satışlarında mühim rol oynayan ıııadŞehrimizde bulunan Münakalât Vekili rabazların Hale girmelerinin menedilAli Çetinkaya. yapılmakta olan yeni hamesile müstahsilin bizzat malını Hale va mevdanmda tetkikatta bulunmak ügetirip satmak vaziyetine girişi Halden zere. dün akşam saat 19 30 da Ye^ilköy şikâyetlerini teşdid etmiştir. Devltt HTvayolları ista<;vonnnu zivaret Vali vo Belediye Reisi Lutfi Kırdar etmiştir. Havavolları müdürü Abdullah, istasyonda Vpkili karsılıvarak. meydanm hâdıse ile bizzat alâkadar olarak Hale beton insaatı hakkında izahat vermistir. bir mufettiş göndermiş ve Belediye IkAli Cetinkava. alâkndarlsra insaat hak tısad müdürlüğü de dün işe el koy kında veni baz1 Hirektifler vermistir. muştur. Belediyece verilen malurr.ata Vekil. bu arada, Yeşüköyde büvük ve göre malın mavna ve arabalardan içeri modern bir istasvon binası vaoılmasını alınmamasma başlıca sebeb olarak yerda muvafık sörmüstür. Yeni binanm sizliktir; ve yer temin olunarak bu inprojeleri yakında h»'anarak derhal tizamsızlığın ortadan kaldırılacağı be yan insa edilecektir. Kabzımalların derdi

Bu sayıdan diğer sayfalar: