9 Mart 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

9 Mart 1941 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

9 Mart 1941 CUMHURİYET Balkanların Karar Sahibi Millet 20 senelik Bizi korkntacak tehlike yoktnr! siyasî tarihi Yazan: Somalide (Bas tarafı 1 İnd sahifede) geçirmlşlerdir. Çünkü Habeş vatanperverleri İtalyanlann karargâhını mütemadiyen hırpalamışlardır. Çarşamba sabahı kuvvetlerimiz İtalyanalra taarruz etmiştir. İtalyanlar ricatlerini korumak için topçu ateşi açmışlar ve Habesistanda imha olunan hava kuvvetlerinin enkazmdan kurtarabildikleri tek bir tayyareyi kullanmışlardır. Bu topçu ateşine ve tayyarenin faaliyetine rağmen taarruzlanmız ileri götürülmüştür. Bir müddet sonra da bir Caproni tayyaresi düşürülmüştür ki bu düşürülenin işte mezkur tayyare olması muhtemeldir. Akdenizde Rivayet rüzgarları (Baş tarafı 1 ind sahifede) Ömer Rıza Doğrul (Ba* tanfı 1 tad salıifede) Bu yüzden bütün dünyanın merakı, Balkanların mukadderatı üzerinde tekâsüf etmi} ve teslim olmıyan, teslim olmamak azminde bulunan Balkanlıların ne yapacakları, gürrim en mühim ve en merakh meselesini teşkil ediyor. Biz burada Balkan memleketlerinin vaziyetini aydınlatacak ve hâdiselerin takibini kolaylaştıracak malumat vermek istiyoruz. Bulgaristan: Bulgaristan geçen Büyük Harbde evvelâ bitaraflığını ilân etti, fakat bu bitaraflık ancak 1915 senesinin ilktejrinine kadar devam etti. Bulgaristan bu ayın 12 nci günü Sırbistana harb ilân etmiş, daha sonra İngiltere, Fransa ve İtalya da Bulgaristana harb ilân etmekle mukabelede bulunmuşlar, nthayet Bulgaristan 1916 senesinin 1 eylulünde Rumanyaya karşı harb ilân etmişti. Fakat Bulgaristanm sonuna kadar harbetmek lehinde olmadığı göze çarpıyordu. Nitekim Bulgar askerlerinin Dobrucayı ve Makedonyayı ljgal etmeleri üzerine Sobranyadaki muhalif meb'uslar, Bulgaristanm harb gayelerini tahakkuk ettirmiş olduğunu ileri sürerek sulh yapılması lehinde sözler söylemişler, Bulgar hükumeti de İsviçrede gizli sulh müzakerelerine girişraişti. Bu müzakereleri akamete uğratan bir âmil, Kayser Vilhelm'in ayni senenin ilkteşrininde Sofyayı ziyaret etnıesi idi. 1918 senesinin başlarında, Bulgaristanı hoşnudsuzluğa uğratan bir hâdise daha vuku buldu. Almanya Bulgaristanm harbe girmesinden itibaren pna her sene 50,000,000 frank iane ver'^ordu. Almanyanın bu ianeyi kesroesi, sonra marttan itibaren mühimmat ve teçhizat ta göndermemesi, Bul'•arlan hiddetlendiriyor ve harb aley^indeki cereyanlan takviye ed^yordu. • " ı a maddeleri darlığı ile Bulgar as" d ^erlerinin siper harbinden kelâl getirme'=ri münferid sulh cereyanıru büsbütün ^uvvetlendirmişti. Binnetice 1918 eylulünde Bulgar cephesi yarılmış ve Bulpar hükumeti İngiltere ile müttefiklerinden mütareke istemişti. Bulgar hükumeti mütarekeye takaddüm eden günlerde askerleri teskin etmck emelile çiftçi lideri İstanbuliskivi cepheye göndermişti. Fakat İstanbulisM hükumete hizmet etmiyerek hükumet p'eyhinde hareket etmis, cumhuriyet ilân etmiş ve Sofya üzerine vürümüştü. Onun bu hareketi. Krala sadık olan ve Almanlardan yardım gören askerler tarafmdan m\vaffakiyetle bastınlmış ise de çok geçmeden Kral Ferdinand i«tifaya mecbur olmuş ve memleketi de terketmişti. Şef etrafında toplanmı; bütün millet. Meclis, hükumet ve bütün memleket bu yekpareliğin yalçın kayasını teşkil eder. Kadın, erkek her birimiz yıkılması ihtimali olmıyan böyle bir kaleden bir parçayız ve millî müdafaa ordumuzun birer ferdiyizDünya T I M M biı ayakt» kalırıı kanaatine sahib olduktan sonra hangi propaganda, hatta hangi fili hâdise bizim Uzerimltde nyıflatıcı, boıucu ve boıguncu bir tesir yapablür? Elberte hiçblr propaganda ve hiçbir hldise. Bununla beraber milletin tepeden ürnaia gös nüfusun yüzde 8,5 ini teşkil ediyorlar ve 1,024,761 dirler. Almanlar nüfusun yüzde 4,3 üdürler ve sayılan 513,472 dir. Macarlar nüfusun yüzde 3,9 durlar ve sayıları 472,404 tür. Arnavudlar, nüfusun yüzde 3,7 «ini teşkil ediyorlar ve sayılan 441.470 tir. Bunlardan başka Yugoslavyada 229,398 Rumen, 12,825 İtalyan da vardır. Bu yabancı unsurlar içinde bilhassa Almanlar, ehemmiyeti haiıdirler. Bu Almanlar, yerlileşmis ve Almanhklannı adeta unuttuklanru gösteren bir mahiyet almıg olduklan halde, Almanyada nanizmin canlanması Ourine nazlleşmişler ve Almanyanın maksad ve emellerine hizmet eden mUhlm bir ftmil olmuşlardır. Yugoslavya ile Macaristan trasındaki münasebetlerin salâh bulması yüzünden Yugoslavyada yaşayan Macar ekalliyeti. Alman ekalliyeti derecesinde tehlikeli bir mahiyet almamış bulunuyona da bu ekalliyeti tahrik etmek ihtimali de daima mevcuddur. Sırb Hırvat anlaşması Yugoslavyamn milll birliğini korumağa en büyüh yardımı yapmı» ise de Slovenlerin fabancı tesirlere müsaid bir vaziyette bulunduklan ileri sürülmektedir. Fak»t bu iddianın mahiyeti meskuktür. (Dasmakaleden devam kadretlerîne dayanır. Haricin alabildiğine şeytani her türlü propagandaiarı Türkün bn «zün ve imanı önünde daima «İK bir cryuncak halinde kalmağa ve hemen sitinip yok olmağa mahkumdar. Vajtandaflanmıza millî kudretimizin hete boyle günlerde daima gözdnunde tu(ulmak lâzun gelen azametini iste bunun için hatırlatıyoruz. Memleketimizin idaresinl elinde tutan hükumetimizin dıs siyasetimizi dahı büyük bir basiretle yurüttüğünü ve yurdun emnijet ve selâmeti bahsinde en uyanık bir hassasiyet gosterdiğini büiyoruz. Demokratik halk idaresine en güzel örnek diye gösterilmek liyakatinde olan Cumhuriyet hükumetimizi bütün milletçe kayıdsız ve sartsız itimadlanmızın azaml badlerile ibata etmek bu günlerin ilk vazifesidir. Düstur çudur: Millî alamadık. Türk milletinin vakarlı arannın bu tefermatı da içine Ian bir mükemmeliyetle tecelli edeceğinden biz eminiz. Bu büyük milletin kaç defa böyle hareket et:i§ini bizzat gördük de onun için. vlilletimizin bu yoldaki büyüklü^üne İM ayrtca bütün tarih |ahidlir. YUNUS NADÎ kulak kesilerek fena maksadlarla memleketimize tevcih olunabilecek dedikodulan olduklan yerlerde sondürmesi ve sırasına göre bu kabil hareketlerden derhal hükumeti haberdar etmesi lâzımdır. Matbuatta çok yer hıtan ihtikâr hikâyelerinin dahi bütün milletçe elbirliği edilerek ve bu hususta hükumetin kılavuzluğuna uyularak artık kısa kesilmesi icab etmekte olduğuna kani bulunuyoruz. Bir kere ihtikâr hikâyesi, manasını kaybeden ucsuz bucaksız bir yılan bitâyesine dönmüştür. İhtikâr esasen daha pahalı satmak kasdile halk ihtiyacına aid eşyayı muayyen ellerde toplamak hâdiscsidir. Böyle isler oluyor mu? Oluyorsa onlan yapanlar en kısa yoldan hakikaten tepelenmelidir. Biz zannediyoruz ki işte biraz mubalâğa var. Zamanın fevkalâdeliğinden dolayı bazı eşyada azalma ve fiatlarda ise yükselme hâdiseleri bize hakikati kaylettirecek veçhile fazla dedikodu mevzuu oluyor. Giderek ihtikân sadece eşa pahalılığı manasında kullanmağa >aşladık. Bu hususta hükumetin hiçbir zaman ihmal kabul etmiyen takib ve murakabe vazifeleri devam etmekle beraber manın fevkalâde nezaketi önünde satıcı ve alıcı bütün vatandaşlan insaflı olmağa davet etmenin artık sırası gelmlş olduğunu görttjoruz. Her satıcı elindeki malını makul kârile hakikaten değer paha<ıına satmalı, alıcı da zamanm fevkalâdeliğinden mUtevellid eşya azlığı eya yokluğu ile zarurl haddindeki fiat üksekliklerinden faıla şlkâyet etmemeIdir. Arayerde ihtijaclaranızı biraı tahlid etmeğe de geçmeliyiz artık. Kahveyi ı içersek kıyamet kopmaı. Elverir ki rurt gıda maddelertnde bUtün memleetln ihtiyacma yetişebilelim. Bu Işlerde her tedblri hlikumetten >eklemek doğru değildir. Onlarda bütün »atandaşlarca heplmiıin dlkkat, alâka • fedakârlık vazlfelerimlı bulundugue IU bilmeliyi». Büyük vazJyetler önünde kılı kıpırdamakıuın tehllkeye dlk bakmak cesaretile meluf Türk mllletinln vakarlı kararmı tespit ederken, e vakarlı karar en ufak pürüzlerden de âri olmak İçin bu teferruaü da dkretmekten kendlmizi Londra 8 (a.a.) Röyter: Akdenizdı Bir Amerikan muhbirine göre İtalyanlann bir kruvazörü, bir destro48 saate kadar harekât yer ve diğer gemileri hasara uğrattık baflayacakmıs larına dair dünkü İtalyan tebliğınin Londra 8 (a.a.) B.B.C. Associaverdiği haberi Londrada teyid edecek (Baş tarafı 1 inci sahifede! hiçbir malumat yoktur. Maamafih, bu tet Press'ın Sofya muhablrine göre, gibi iddialan derhal İtalyan zayiatını Alman kıt'aları 48 saat zarfında, honey tarafından yapılmıştır. itiraf eden İtalyan haberlerinin bir çok Makedonya ve Garbî Traikyadan Âyan meclisi müstakbel tahsisa • Yunanistana taarruza geçecekler defalar takib ettiği hatırlatılmaktadır. tın Amerika askerî kuvveüerinin Amerika Ayan Medisinde ilk müspet karar Hakikaten öyle olmuş I Roma 8 (a.a.) Tebliğ: Orta tonajda bir harb gemisi Akdenizde henüz tespit edilemiyen bazı sebebler dolayısile batmıştır. Müretebatının büyük bir kısmı kurtarılmıştır. Roma 8 (a.a.) Stefani: Akdenlzde batan harb gemisi müretebatının aiieleTana gölünün sîmalinde rine Bahriye Nezareti tarafından keyfiilerleyen kol yetin haber verildiği resmen bıldiril Tana gölünün şimalinde bir çok Ha mektedir. beş vatanperverleri Şilga etrafındaki Bir İtalyan tahtelbahri batırıldı ileri kuvvetlerimizi ziyaret etmişlerdir. Londra 8 (a.a.) Bahriye Nez,aıelı Bu kuvvetlerimiz Gallabattan Gondara giden yolun üzerinde bulunmaktadır. nin tebhği: Daınty muhrıbi batmıştır. Habes vatanperverleri Gondar etrafın Olenlerın yakın akrabalarma haber vedaki düşman kıt'alarına karşı yapılan rilmiştır. Dainty torpido muhribi 1932 de denize harc'etlere yardım ediyorlar. indınlmişti. 1375 tonilâto hacminde oİtalyanlar fngiliz Somalisini an bu muhrib saatte 36 mil ^atetmekte tahliye edecekler ve mürettebatı 145 kişiden mürekebdi. Londra 8 (a.a.) İngiliz kıt'alannın Malta 8 (a.a.) Dün akşam aşağıdaki durmadan Habesistanda ilerlemeleri ne tebliğ neşredilmiştir: ticesinde İtalyanlann İngiliz Somalisini Muteaddid düşman bomba tayyareleri tahliye etmek mecburiyteinde kalacak Malta üzerine ayrı ayrı hareket ederek ları zannedilmektedir. Böyle olduğu aarruzlarda bulunmuşlardır. Hükumete takdirde bu müstemleke mihver tara aid binalarda hiçbir hasar olmamıştır. fmdan işgal edilen ve hakikî sahib Dun öğleden sonra avcılarunız Messerlerine kavuşan ilk arazi parçası ola chmidt 109 tipinde bir düşman filosıle caktır. çarpışırken ikinci bir taarruz daha olHind denizî iahillerînde İngiliz muştur. Hükumet binalarına ve eviere keza hiçbir hasar olmamıştır. reslnin tebliği: Londra 8 (a.a.) Malum olduğu veçİtalyan Somallsinde sahll mıntakasın hile kara ve deniz İngiliz hava kuvvetdaki ileri harekât esnasında, donan leri garbi Avrupadaki yakm limaniara mamızın ordumuza yaptığı yardım mayln ddkülmesine geniş mıkyasta hakkında bazı tafsilât vermek halen ardım etmişlerdir. mümkün bulunmaktadır. Şimdi öğrenildiğine göre mayin döküSahil boyunca bütün mühlm ftalyan en sahalarm onda biri nispetinde bir mevzileri, bahriye cüzütamlarımız tara mmtakada 100 kadar mihver gemisi batfmdan bombardıman edilmiftlr Bu tnıştır. Norveç sahillerinde olduğu kadar bornbardımanların zamanları, ordumu Baltık denizinde ve Akdenizde mayin zun ileri hareketi ile hemahenk olmak dökücülerin gözünden kaçmış olan liUzere dikkatle seçllmlftir. manların, haliclerin ve seyrüsefere salih Kismayu, Brava ve Mogadiscloda aı [eçidlerin miktan pek azdır. Meselâ keri hedeflerin deniı kuvvetlerimiz ta Kiel kanalına birkaç kere mayin dökürafmdan bombardımanları çok müesstr lerek hasara uğratılmıştır. olmuş ve bu müesairlik bu mıntakanın Geçen ilkkânunda demir madeni yükişgall ile sübut bulmuştur. Bilhassa ü bir vapur burada batmıştır. VukubuBrava mıntakasmdaki İtalyan mevzl !an infilâk neticesinde kanalın betonlu lerinin 22 şubat sabahı bombardımanı Ian dlbi ve yan duvarlarından biri yının büyük muvaffakiyetle tetevvüc kılmıştır, Kanal tamamile tıkanmamış ettigi bugün anlaşılmıştır. Askerf bina Imasına rağmen ancak ufak tonajda ara isabetler kaydedilmiştir. Düşmanın gemilerin geçmesine imkân vermekte ağaclarla peçelenmls mevzileri ve nak dir. iye vasıtaları toplarımız tarafından Bir İngiliz muhribi battı şiddetle bombardıman edilmiştir. Sekiz Londra 8 (a.a.) Amirallık dairepusluk toplarla mücehhez Shropshire kruvazörü tarafından yapılan bombar sinin tebliği: dıman, çok büyük hasan muclb olmuş 6 martta Anfitrite İtalyan denizaltı ve düşmarun bu mmtakadakl kuvvetli gemisi, Ege denizinde bir İngiliz gemi müdafaa mevzilerini terketmesinde kafilesine hücuma teşebbüs etmiştir. Bu mühlm bir âmil rolü oynamıştır. denizaltı, himaye gemilerimiz tarafından Shropshire kruvazörünün, Mogadls derhal batırılmıştır. cioyu bombar4tm«D aderken, 6861 toAlman tebliği nflâtoluk İtalyan Pensylvania petrol Berlin 8 (a.a.) Tebliğ: Bir Alman gemisini de batırmıs olduğu, halen tH$z3N|sı,*İuv^tli bir surette himaye pit edilmiş bulunmaktadır. edilen bir vapur kafılesi arasında ceman Bizim kuvvetlerimiz, bombardıman 33 bin tonilâtoluk beş düşman ticaret harekStı esnasında hiç bir hasar ve hiç apuru batırdığını büdırmiştir. bir insanca zayiat kaydetmemiştir. İngilterenin cenubu şarkî sahilleri yaItalyan Somalisindeki mes'ud askerf kininde Alman hücumbotları, kuvvetle harekitın mühim bahrf neticesi, düşhimaye edilen bir kafıleye hücum edemanı, şarkt Afrikada, Kismayu ve Morek düşmanın şiddetli mukabelesine gadiscio gibi korsan gemileri ve bunağmen iki İngiliz torpido muhribile ceların iaşe vapurlan için çok rahat iki man 28.400 tonilâtoluk silâhh altı ticaüsten mahrum etmesidir. ret vapuru tahrib etmişlerdir. Bunlar Gemileri düşman korsanlan tarafından ikisi büyük petrol gemileridır. dan batırıldıktan sonra Mogadiscioya Muharebe tavyarelerile pike bombarçıkarılan ve burada mevkuf bulundudıman tayyarelerinden mürekkeb fılo rulan bir çok ticaret gemisl mürettebalar, dün Malta adasında bulunan askerî tının ordumuz tarafmdan bulunması ve kurtarılması düşman korsan gemi tesisatı büyuk bir muvaffakiyetle ve lerinin Mogadiscioyu kendi iaşe gemi mükerreren bombardıman etmişlerdir. leri için bir üs gibi kullandıklarını is Bir mayin deposuna büyük çapta bombalar isabet etmiş ve büyük bir yangm pat eylemektedir, çıkmışür. Hücum edilen yerin üzerinde Somalî lrmanlannda saptedilen uçan avcı tayyareleri, bir düşman avcı İtalyan gemileri tayyaresi ve bir bombardıman tayyaresi Londra 8 (aA) Amirallık dai düşürmüşler ve Sunderland tipinde bir resinin tebliği: deniz tayyaresini yakmışlardır. İtalyan Somalisinde Kismayu limanıŞimal denizinde yapılan silâhh keşif nın zaptı neticesinde ceman 28153 tonilâto hacminde beş İtalyan ticaret ge uçuşlan esnasında Alman hava kuvvetmisinin elimize geçtiği bugün ilân o leri, 1200 tonilâtoluk bir ticaret vapuru lunabilir. Bu vapurlar şunlardır: 3809 batırmışlar, diğer üç vapuru da ağır hatonilâtoluk Adria, 5490 tonilâtoluk Sa sara uğratmışlardır. voia, 5741 tonilâtoluk Orminia Mazellia, Münferid uçan Alman tayyareleri dun 5597 tonilâtoluk Manon ve 7515 tonilâ merkezi ve cenubî İngilterede tayyare toluk Leonardo da Vinci vapurlan. meydanlarına hücum etmişlerdir. Han Bundan başka dört düşman vapura da garlarda ve sığmaklarda büyük tahribat Kismayu limanında kendi mürettebatı yapılmıştır. Newark civarmda çok mütarafmdan batırılmıştır. Bu gemilerden him silâh fabrikalarına tam isabetler bir tanesi, 4531 tonilâtoluk İtalyan Mag kaydedilmiştir. Cür'etli bir hücum esnahera vapurudur. sında Bristol civarmda diğer bir sılâh Kismayumm zaptı üzerine Alman fabrikasmın atölye ve tesisatma isabet ticaret filosuna da kayıblar kaydettiril vaki olmuştur. miştir. 7521 tonilâto hacminde UckerDün, ne gündüz, ne gece düşman taymark vapuru kaçmağa teşebbüs etmiş, yareleri Alman topraklan üzerine akın fakat kuvvetlerimiz tarafmdan yakalanmıştır. Geminin mürettebatı bunun yapmamışlardır. üzerine gemiyi batırmak teşebbüsünde bulunmuştur. Vapur römorkta limana getirilirken batmıştır. 590 tonilâtoluk Askari ismindeki Alman vapuru da karaya oturmuştur. donanmasının faaliyeti Londra 8 (a^.) Amirallık dai Mihvercilerin 100 kadar gemisi battı Rumanya: Natsuoka !« geliyor Növyi sulhu: 1919 senesinin 27 sonteşrininde Imralanan Neuilly muahedesile Bulgaristan cenubî Dobrucayı Rumanyaya, garbda Caribond ve Strumikayı Yujroslavyaya, Balkan harblerinde kazandığı Makedonya parçasını ve Akdeniz üzerindeki mahrecini Yunanistana terketmişti. Bilhassa Caribondun Yugoslavyaya verilmesi, Sofyayı Yugoslav toplarmın menzili içinde bıraktığı için Bulgaristanda çok fena tesir etmişti. Bulgaristan bu kayıblara uğradığı îçin Balkan Antantına girmemiş ve onların istirdadını millî bir gaye tanımıştır. Fakat Bulgaristanın Balkan antantına girmiyerek antant cephesindc açtığı gedik yüzünden doğrudan doğruya zarara uğramış ve bugün istiklâlini feda etmek mecburiyetinde kaimıstır. Gerçi Almanyanın tavassutu ve tazyikı savesinde Rumanya, geçen sene cenubî Dobrucayı Buglaristana iade etti. Fakat Bulgaristanm mihverden gördüğü bu lutuf, Bulşaristamn işgaline zemin hazırlamış ve bu memleketin, istiklâlini feda etmesine sebeb olmuştur. Bulgaristanda Bulgarlardan başka Türkler de vardır. Ve Türklerin sayıst 6 0O Q dir ve nufüsun yüzde on birini 7, O teşkil etmektedir. Türkler toplu olarak Deliorman taraflarında ve cenubu şarkide Yanbolu, Harmanlı, Hasköy ve Filibe civarında bulunurlar. Yugoslavya î Yueoslavva, yanî Sırb, Hırvat, Sloven krallığı 1918 senesinin son aylannda kuruldu. Onun vücud bulması, Avusturya Macaristan imparatorlu,^unun i"hidama uğramasının bir neticesi idi. t^rvat, Sloven memleketleri Bosna ve Fersek arazisi, Karadağ, Sırbistan ile l^rleştirilmiş ve bövlece bu Cenub Slav Birliği vücude gelmiştir. Yuçoslavvanın mesahası 247.570 kilnmetreyi buluyor. Nüfusu 16,017,323 tür. Sırb'stan geçen Büyük H^rbde İngiltere zümresi ile beraberdi. Anarsist Pinçin'in Avusturya Veliahdını öldürr"?si üzerine taaruza ve harb hre^ s tına sahne olmus, baştan başa isll l?va uŞramış ve Sırb ordusile hükurreti Korfu adasına kadar çekilmeğe r^ec'our olmustu. Ancak yeni Yugoslav revleti müttefiklerin zaferini müteakıb 7O18 senesinin sonuna doöru teessüs etrp5ş, ve uzun süren mÜTakerelerden f>nra yeni hudv'lan da kararlaştırılın'«tır. Fakat Yugoslavyadaki Dartiler P^ITK'* <»»niş hir anl^samrmıazlık hütüm sürdüŞü göze çarpıvordu Bir cok '•••kalardan V>s=ka mecliste 58 kadar meb'us ta bulunuyordu. Buna o zaman ikti^ar mevkîinde bulrıan Pnsic men>'°ketin esas kanununu rkr>TT*k îcm utra?mış ve muvaffak olmustu. Daha sonra Yugoslavya bir müddet ("ktatörlüee ber^eyen bir idareve tabi olmuş, ve ancak şimdiki harbin kopmasmdan kısa bir zaman önce Hırvatlan tatmin eâen bir anla=ma imzalanmıs ve bu sayede S'rb Hırvat rekabetlerine son vermeğe imkân hasıl olm««tur. Tr tj<»oslawamn meselesi. onu terkib ed»n a""mn imtizacı m°se1esidir. Yugoslavya nüfusunun yüzde 74,4 ü yani 8,946,884 ü Sırb Hırvattır. Slovenler Rumanya geçen Büyük harb koptiir. ğu zaman evvelâ müsellah bir bitaraflîfc ilân etti. Sonra İtalyanın mayu 1915 te ingiltere zümresi lehinde harbe girmet) üzerine Rumanya da onun hattı hare(B«? tarafı 1 ind ısdrifede) ketini takib etmek istedise ancak 1916 dım edeceğinc dair hiçbir kayıd ihtiva da İngiltere Fransa, Rusya ve İtalyanın etmemektedir. Banab, Transilvanyayı, Tiszaya kadar Macar ovalannı, Prut'a kadar Buko MaUuoka Moskovada bir ademi tecaviiz pakta imza edecekmiş vine'yı vadeden anlasmayı imzalamaları Nevyork 8 (a.a.) Havas: Amerikan üzerine Rumanya da harbe girdi Ve 71 ağustos 1916 da AvusturyaMacaristana adyolarma göre, J*pon Hariciye Nazın Slatsuoka, yalruz Berlin ve Romaya githarb ilân etti. iyecek, fakat Moskovaya da giderek Rumanyalıkr evvelâ Tarnsilvanya gerada bir ademi tecavüz paktı imzalaçidlerine girmeğe muvaffak olmuslarsa racaktır. Almanlarm mukabil hareketi Rumanya Tokyo 8 (a.a.) Almanyanın Tokyo ordusunu mefluc bir hale geürmi* ve üyük elçisi General Ott, bugün Sibermemleket işgal olunmuştu. • yolile Berline hareket etmiştir. Gea Müttefikler, merkezi devletlere karfi neral Ott, üçlü paktın fanzasmdanberi galib geldikleri zaman Rumanyamn va Uzaksark hâdiseleri hakkında Hitler ve ziyeti de değişti ve müttefiklerin yar von Ribbentrop'a izahat verecek ve pek dımı ile büyük Rumanya vücude ge muhtemel olarak Berlindc Üç hafta katirildi. dar kalacakür. Rumanya Basarabyayı ilhak ettikten başka Transilvanyayı da almıs, BulgaYeni yollar ristanda da Dobrucayı istirdad etmişti. Şişhaneden Beyoğlu KaymakamRumanya gerçi büyümüştü. Fakat bir taraftan komşular zaranna büyümenin, lığma çıkan yolun sağmdakl Lünadiğer taraftan dahil! istikrarsızhklar i park önundeki tretuarın genlşletllçinde yaşamanın verdiği zaüyet yüzün mesine devam edilmektedir. İleride den bütün aldıklannı yirmi beş sene bu bahçeniıı nihayetinden Galata sonra hem de ne hazin şekilde geri Kuleslne giden yol da genlşletile cektir. vermiştir. Diğer taraftan Şişhane yokuşunDaha fecii Rumanyamn Trar.Fİlvanyayı Macaristana, Basarabya ve Buko dan Azabkapıya giden yolun sağ tavinayı Sovyet Birliğine, Dobrucayı rafmın açılmasına devam edilmekBulgaristana verdikten başka, Almen iş tedir. Buradaki blr, lkl binanın dagalini de davet ile istiklâlini feda et ha lstlmlâkini müteakıb Gazi köpmesidir. Bu günkü Rumanyanın vaziye rüsüne kadar geniş bir yol açümıs ti, bir Alman müstemlekesi vaziyetiiMİen olacaktır. Şimdiden bu yolun tretuarı yapılmaktadır. farksızdır. dir. garb yarı küresi haricinde veya Almanlarm Bulgaristanı isgaK Ruzvelt tarafından tayin edileceS devam ediyor harb mıntakalannda bulundurul • Berlin 8 (a.a.) R«smî tebliğ: masında kullamlmasının men'in« Alman kıtaatınm Bulgaristanda dair Johnson'un teklifini de 35 reye ki harekâtına, verilen emir mucl ksrşı 56 reyle reddetmiştir. bince ve daha müsaid hava aartlan Bu iki teklifin reddl, derr.okrasileiçinde, devam edllmektedlr. re yardım kanununun kabulüne Bulgar Harbiye Nazınnın doğru mühim blr adımdır. Johnson, t*>klifinln reddinden son izahatı tasvib edildi Sofya 8 (a^.) Bulgar ajansı ra demokrat llderl Barkler, kanun lâylhasının nihayet cumartesi aik bildiriyor: Parlamentodakl hükumet ekseri şamı kabul edileceği mütaleasmda yet partisinin dünkü toplantısında bulunmuştur. Kanun lâyihasına Başvekll Fllof'la diğer nazırlar da muarız olan Nye İse önümüzdeki haftadan evvel kanun lâylhasının hazır buunmuşlardır. Hariciye Nazırı Popof, Bulgarls kabulüne imkân olmadıgmı söyle tanın üçlü pakta iltlhakına müte mlştlr. Lâyiha rahatca kabul edilecek alîik hâdiseleri anlatmıştır. Vesington 8 (a.a) Röyter: DeHarbiye Nazırı General DaskaJof Bulgar ordusunun vaziyetl ha&kın mokrasilere yardım kanunu pro Jeslne mümesslller meclisi ve âyan da izahat vermiştir. Bu izahat ittifakla tasvib edil mecllsl blr mlktar tadil ilâve etmlşde, kanun projeslnln esası değişmi3tlr. Meb'uslar, hükumetin hartci siyasetinin. Bulgar milletinin hakl memiştlr. Llderler, kongreye 14 kâk; menfaatlerlnl takib etmiş ve et nunusardde tevdl olunan Ikanuin mekte olduğuna ve milll ordunun projeslnln rahat blr ekseriyetle tascia Bu'gar menfaatlerini müdafaa vib edüeceğinl teyid etmişlerdir. Talihln garib cllvesl şudur ki, bü edecek kudrette bulunduguna ltl harbde nazl Almanyasmıh mu * madlarını beyan eylenüslerdir. Yugoslav muhalefet partisi cezrî kadderatı üzerinde bu dereee katl blr teslrl olacak bu kanun projeslkarar Utiyor nin hazırlanmasmda, Ruzvelte. saBelgrad 8 (a.a.) Röyter: İtlmada değer blr kaynaktan öğrenildiğine nıldığma göre, Alman Yahudl asgöre, parlamento muhalefet partisi lından blr Amerlkah, yüksek mahreisi Grol, mensub olduğu radikal keme azasından Francfurter yar dım etmiştir. partisi Ue Yugoslav millî partisi ve İnflradcı llderl âyandan Wheeler, sosyallstler namına Prens Paul'a âyan mecllslnln kanun projesînl bir muhtıra göndererek Yugoslav milletinin hali hazırda cereyan et tasvib edeceğini buçün kabul etmiş mekte olan kat'l hâdiseler hafeimda ve «harbe karşı müeadele başlıyor> tenvlr edilmediğlni ve milletin bu demiştir. hususta fikri sorulmadığını blldlr Sovyetlere de yardım edilecek Vaşlngton 8 (a.a.) Âyan mecllmiçtlr. Muhtırada deniliyor kl: sl, demokrat Reynolds'un Sovyetler «Fikrimizce bu tarada hareket, şayani arzu blr hareket değildir. Çün Birllgine her türlü yardımı yasak kü bu suretle çüphe uyanmakta, eden teklifini 35 reye karşı 56 reymaneviyat bozulmakta ve halkın le reddetmlçtlrRuzveltin gazetecilere verdiği hlsslyatı renclde edümektedlr. Bunizahat lar İse halen bizi tehdid eden en büvük tehlikelerdlr.» Vaşlngton 8 (a.a.) Ruzvelt, gaSöylendiğine göre, muhalefet par zeteclere yaptığı dünkü görüşmede, tüerl, hakın hakiki hlsslyatını bU miîll müdafaa menfaatleri İçin bir d'kleri ve bütün memlefcete hâkim iş konseyi tesis etmek niyetinde ololan gerginliği izale için bu tenkld duğımn bildirmiştir. Bu iş konseyi, leri yaptıklarını muhturada yazmış bir uzlaştırma teşekkülü vazifesi görecek ve İş ve istihsal meselelelardır. rü« iş ihtrıâflannı alâkadar eden Muhtıra şöyle bitmektedlr: «Pevleti knıumak için, hüfetanetle diğer unsurları tetklk eyUyecektir. Rnzvelt, şimdilik bu hususta anmilletin bütün gayreüerini sarfetme leri elzemdir. Bunun lÇln de dahilı cak umum! bir tarzda lâkndı söylimeselelerln hepsinin ha«i icab eder /cbileceğini. fakat her halde tesisidüşündüğü konseyin geçen Bütün kuvvetfler ve dâçfeceler. ni hududlanmızın ve devletln ihtiyacı harbde tesis edilen konseyden daha olan lstiklal ruhunun muhafazası çeniş bir faaliyet sahasına malik ohasredilmelldir. Devletl koruya laeağım ilâve eylemiştir. na cak yegâne çare budur.> Yunanistana yapılmast mubtemd oynamış olduğunu göstermektedir. Diğer taraftan Von Ribbentrop'un „ teklifler Sofya 8 (a.a.) Reuter: Alman kıfalan mühim miktarlarda Bulgaristana girmekte devam ederken. bugün buradakl intıba, bir haftaya kadar veyahud daha az bir zamanda Yunanistana bir Alman ültimaiomTi verilme=inin bekleneblleceği merkezındedır. Şurası şayanı kayıddır ki bir çok Alman harb muhabiri şimdiden Yunanistan hududuna yerleşmişlerdir. Bu ımıhabirlerin hududda meveudiyeti, bittabı sinir harbine yardım gayesini istihdaf eylemektedir. Saruldığına göre, İtalya fle ulh yapmak, İngiltere öe münasebetlerini kesmek, Bulgaristanla httdudunu Bulgaristan lehine değiştirmek, Selânik ve Patras gibi üsleri Almanyaya vermek ve İtalyaya karşı bu dereee mökemmel surette müeadele etmi? kahraman ordusunu tamamile terhis eylemek taleblerini kabul içtn Yunanistana, muhtemel olarak 24 saat mühlet ver!lecektir. ~ Times'e göre nvahtemel harekât Londra 8 (a.a.) Times'in diplomatik muhabiri şöyle yazıyor: «Almanlarm şimdi Bulgaristanda 150 bin klşillk, hatta daha büyü^ blr fcuvvetleri oldogu muhakkaktır. Alman piştariarı daha şimdiden Yunan ve Turk hududlarma yak laşmışlardır. Almanlar ayni zaman* da fena tanzim edilmiş olan Bul gar hava meydanlarına ellerinden geldiği kadar çok hava filoları getirmektedirler. Yunanlılar bu yeni vaziyeti katl azimle karşılamaktadrrlar. Dağlis; olan Yunan hudu da taarruzdan ziyade müdafaaya elverişlidir. Biz, Yunanlılara ellmizden gelen bütün yardımı vadetmig bulnnuyoruz. Bir taraftan da kuvvetlerimiz bir çok Afrika cephele rlnde, Trablusta motörlü Alman kıtaatlle takviye edilmiş olan İtal 7 Alman fwka« Yonan yanları takibe devam ediyorlar. hududunda Türkler, hâdiselerl dikkatle tatob Takriben yedi Alman fırkası, malze etmekte dirler. Memlekeüerl taar mesi ile beraber, halen Yunan hudu ruza uğradığı takdirde Türklerin dunda mevzi almaktadır. Yeniden Jyi silâha sarılacaklan teyid edilmekhava şeraitinden istifade eden Hitler, ordusunu, arazinin güçlüklerine ragmen, sür'atle ilerletebilmiştir. SuUefehhümlerin ve fena vaziyetlerin önüne geçmek üzere, Bulgar makamlan. Alman kıt'alarına yiyecek ve yatacak verümesi hakkında radyo Ue bir serî talimat neşretmiştir. Salzburgda bulunması, mühim ziyaretçiler beklediği zannım vermektedir. m Kiralık Villâ Rumanyaya yeni lotaat geliyor Yunanistan: Yunanistan geçen Büyük Hîrbden sonra 1919 da Garbi Trakyayı Bulgaristandan alarak Türkiye ile Meric boyunca komşu olmustu. Bu günkü hududları içinde Yunanistanın mesahası 130,000 kilometre kadardır. Yunan nüfusu Balkan Harbinden önce iki buçuk milyondan biraz fada idi Makedonya ve Selâniği, Girid ve sair adalan aldıktan sonra nüfus 1937 istatistiklerine göre 6,933,000 i bulmuştur. Nüfusun ekseriyeti olan Yunanlılar 6 milyon 131 bin kadardır. 1938 istatistikleri Yunanistandaki Türklerin 22.000 den ibaret olduğunu bildiriyorsa da Türk lerin hakiki miktarı yüz bin tahmin olunmaktadır. Yunanistan geçen teşrinin 28 saba hındanberi İtalya ile harb halindedir. Ve bu muharebede büyük kahraman lıklar göstererek İtalyan kuvvetlerini püskürtmüs ve Arnavudluk içinde iler leyerek btiyük zaferler kazanmıştır. Bugün Alman da Bulgaristanı işgal ederek Yunanlılara karsı tehdid edici bir vaziyet alnuş bulunuyorsa da Yu nanlılar, zerre kadar telâş göstermeden harbe devam ediyor ve İtalyayt kat'î bir mağlubiyete uğratmağa çalışıyorlar **• 749 çuval kahve Gümvüklerde bulunan 749 çuval kahveni'. çarşamba günü piyasaya çıkarılmasına İmkân olacaktır. Bun dan başka Kenya malı 1470 çuval kahve de hafta içinde piyasaya çıkacaktır. Bu esnada, Rumanyada, Bulgaristana geçen kıt'alann yerine yenileri gelmektedir. Birisi tamamöe motörlü olmak üzere iki fırka, bu son haftamn ilk üç günü içinde Rumanyaya gitmek Sahib ve Bafmuharriri: TUNUS NADÎ üzere viyanadan trerde hareket etmişUmumî neşriyatı idare eden Yazı işleri t i r müdürü: HİKMET MÜNİF ÜLGEN Cumhuriyet Matbaas\ Fenerbahçede geniş bahçe içinde içi dışı yağlı boyalı, salonlan parke kalorifer, banyo, elektrik, havagazi, su, telefon hasılı her türlü konforu havi ideal bir villâ kiralıktır. Gez. mek için Fenerbahçe 99 numaralı kşöke, pazarlık için 60118 telefon numarasma müracaat. Ribbentrop Salzburgda bff misafir bdıliyor Satılık Apartıman Fatih Hasan Halife mahallesl Okumuşadam sokağında 8 daireli Babadağ apartraıanı satüıktır. İradı ayda 200 liradır. Taliblerin 2 numaralı dairesine müracaati. Berlin 8 (a.a.) Bir hususî muhabir bildiriyor: Von Ribbentrop'un Tayland elçbini berayı veda kabulü, Almanyanın Fransa Tayland görüşmelerinde bir rol [Beyojlıı lakmar Pirefctörtügu ılanlan \ Aylığı LiraK. Pangalü Kocatepe Cumhuriyet 85 Ev 45 00 Yukarıda yazılı ev 31/5/941 günü sonuna kadar kiraya verilecektir. İha'esi 15/3/941 günü saat 10 da yapılacağından isteklilerin mezkur gün ve saatte Beyoğlu Vakıflar Müdürlüğü Akarat Mümeyyizliğine % 7,5 pey akçelerile birlikte müracaatleri. . (1670> Semti Mah. Caddesi No. Cinsi Hayrabolu Belediyesinden: Yardımcı itfaiye ekipleri için İstanbul İtfaiye müdürlüğünce kabul ediin ap ve evsafta teferrüaiile ve yirmi beşer metre uzunluğunda iki aded veric^ hir aded alıcı hortumla birlikte emme başma el tulumbası satın ahnacaktır. Tr« âblerin tekliflerini 20 mart 941 persembe gününe kadar Belediyemize gondei (1550 /neleri ilân olunur. ' Balkanların bu günkü yeziyeti btı merkezdedir. Yarmın ne doğuracağ: Rumanyadan sonra Bulgaristanı işgal eden Almanların tarzı hareketinc bağhdn. Almanlarm her yeni hareketi, he; halde yeni hâdiseler doğuracaktır. Askerî Fabrikalar Satınalma Komisyonu ilânları Merhum Diyanet İsJeri Reisi Bifat Börekâ'sa ceoaze merasiminden intıbalaç Oksijen tesisatı almacak: Elinde çalışır bir vaziyette oksijen tesisatı olup da satmak isteyenlerin ev. saf ve satış şartlannı bildirir tekliflerini tetkik edilmek üzere en kısa bir zamaada Askerî Fabrikalar umum müdürlüğüne göndermeleri. (1703i \ ömer Rua DOĞRUL

Bu sayıdan diğer sayfalar: