1 Temmuz 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

1 Temmuz 1943 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

/•• Mevsimlik Bayan ve baylara mahsus her türlü ÇAMAŞIB, MAYO, GÖMLEK, PL7AMA, ROB DE ŞAMBR ve binbir çeşid KRAVATLAR 4 EŞREF ŞENEL BONMARŞESİ takdim eder. Sultanhstmam İSTANBUL 20 nci yıl sayı: 6780 İSTANBUL CAĞALO&LU Telgrai ve mektub adred: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahriı heyeti : 24298. tdare ve Matbaa kısmı 2429924290 Perşembe I Temmuz 1943 Türk şiirim .«uı şairin çoktanberi \ birincî eildi çıkmış bulunur. Fîat Daily Express muhabiri diyorki: Bugün şehrimizde büyük "Bir milyondan fazla askeri ve kayıkbir tören yarısları silâh altında bulunduran yapılacak Türkiye sakin ve neşelidir,,, Şttkrü Saracoğlu, Türkiyenin müstakbel Balkan Sederasjronunda rol almak istediğini söyledi Başvekille mülâkat Deniz bayramı Bu harbde kahrananhk ubtelif fphelerde Ü bu. Ç çuk yıldr sürüp giden bü. yiik ça»ışmalann neticesi. ne dikkat ediyor mfsunuz? Müdaiaada olsun, taarruzda ok» başlıca muvaffa. kıyet unsurunu h» sayı ve malzeme iistünlüğü teşkii erfyor. Polonyayı bir ada harb dışı eden Abnanlar, bu gaeye vannak için ne Şarkta kapanmış Suriye hududunun kadar arhlı, motrlü, piyade ve hava arkasında Britanya orduları vaziyetleri. kuvveti lâzımsa üesablıyarak hazırlıkni tesbit ederken, garbda da Müıver larını oıa gdre yaptılar ve tahmin et. kuvvetleri indirilecek darbeyi karsılatikleri niiddet zrfında harekâtı tamam. mağa hazırlanmakta ve Türkiyeye pek ladılar. yakın sahıllerde ve adalarda yeniden Danimırka « Norveç seferinde de mevzi almaktadırlar. Bir milyondan faz ayni mejdu kıllandılar. Modern harb la askeri silâh altında bulunduran Tür. makinesibakiTiından oldukça geri bir kiye, sakin, neşeli ve tasasızdır. durumda bulanan bu iki milleti (lüzuMeselâ bu sabah, idart işlerden ve mu kada) üstün kuvvetle işgale mu. Ankarada dört senede bir toplanan vaffak olular. Parti Kurultaymdaki meşguîiyetlerinden Belçikfve Fransanın istilâsı vakti vakit ayırarak beni kabul edebilen Başgeldiği zaan Almanlar, aşın bir itinaya Başvekiltmiz Şükrtt Saracoğlu (Arkası «abtfe 2, afiton 4 te) lüzum gAnediler. Gene (lüzumn kadar) bir üstülük temin etmek suretile bu iki devfin üzerinden bir silindir gibi geçtiIer.Sonradan İngilizlerin söyledi. ğine göı eğer cesaret etselermiş, o sı. ralardaıdanın zaph da pekâlâ mümkün olabilectaniş. Şimdd harblerde kahramanlık nıef. humu arihe karıştı demek istemiyo. rum Jarbin ilk giinünden başlıyarak bugın» kadar her cephede (erdlerin ve kütlfcrin gosterdiği yüksek kahraman. lık lisallerine sık sık rashyonız. Var. şovaın müdafaası başhbaşına bir des' tan syılmağa lâyık değil mi? Belçika. da, tatta yirmi senedir bir bünye sarsıntıı geçirdiği söylenen Fransada, en ümidiiz vaziyetleri hiçe sayan parlak kahnmanlık nümuneleri görülmedi mi? Şüphesiz görüldü. Fakat sık sık şahid oldufumuz bu irade hamlelerinden kaç Londra 30 (Radyo) Başvekil Mr. şeyden evvel vicdanımız ve tarih karşıtanet sayı ve malzeme üstünlü|üne Churchill Londra hemşeriliğınin kendi. sında bu bakımdan muhakeme edilmek karşı bir zafer kazanabildi? Şimdiki sine tevcihj münasebetlle bugün Guila ve hüküm almak istiyoruz.» harbkı en büyük üstadlarmdan sayılan Hall'de uzun bir nutuk soylemiştir. Atlatılan korkunc devre Romnel bile, o yüksek enerjisine rağ. Churchill evvelâ mılletten görmış olduMr. Churchill imparatorluk eczasınm toıen, bir kaç zekâ oyunu gdsterdikten ğu muzaherete teşekkür ederek İngilteİngiltereye gosterdiğj bağlılığı, onunla V Î*OT3, nihayet sayı ve malzeme iistün renin mahza kendi arzusıle ve Polonyaberaber yacamak ve onunla beraber 61lüğü karşısında ilkönce gerilemiye ve ya venr.ış olduğu teminatı yerine getırmek İstediğıni belirtmiş, ve İngilterenin sonrt Afrikayı boşaltmıya mecbur kal. mek için harbe girdiğini söylemiş ve 1940 ta geçirdiği buhranı bütün feeaatile dı. «Biz arkamıza dönüp bakmadan, vakit tasvir etmiştir.. Uıakşarkta Japonlann sayıca üstün kaybetmeden ve zâf eseri duymadan < öyle bir an oldu ki bu müşterek var fakat malzemece fakir Çin kuvvetle rile harbe girdik» demiş, ve şu sözleri ilâve lık en acı tecrubelerle karşı karşıya yıllardır cenkleşmesi, bu harbde kahra. etmiştir «Menfaat beklemiyoruz, toprak geldi. Anava*an ölüm pençelerine yakamanhğın oynadığı role daima a>dınlatı istcmiyoruz, genişlemek istemiyoruz lanmış gorünuyordu. Herkes, anavatanın cı bir manzara göstermiyor. Her iki ta. Hiç bir uzl&şmaya yanaşmıyacagız. Her (Arkası ssbife 3, sütun 2 de) raft» da ruh iradesi aşağı ynkarı bir. birine denk. Japonlann malzemesi, Çinlilerin de sayısı üstün. Çung.King'i hedef tutan son Japon taarrıızu, Ame. rikjn uçaklannm müdahalesı üzerine gelijemedi, kırıldı. Hava kuvvetleri ba. kıtrtiıdan Çinliler o yardımı görmeseler4, belki de Japon taarruzu iyi neticela alabilecekti. Ş»rk cephesini ilk açtıklan zaman, Alısanlar, tıpkı Polonyada, Danîmarka ve Norveçte, Belçika ve Fransada yap. tıkhn gibi işi rakama vurdular. Şu ka. dar kuvvetle bir yaa mevsimi içinde Rus ordulannı harb dışı kılabilecekleri. ni stndılar. Gerçi Ruslar çok hahraman. ca dövüştü. Fakat o yılın sonbaharinda anlasıldı ki, Alman taarnızunun muvaffak olamayişı. daha zhade bir hesab Roma 30 (T.P.) «Messaggero, ga etmektedir. Pavolininin mütaleasma gö yanlıslığından ileri geliyordıı. Rus harb maktnesi sayı ve malzeme itibarile, tah zetesinde, «İstilâ arifesindeyiz,> başlıklı re, duşmanın hava akınlarmm Italya üNADİR NADİ bir makalesmde Alessandro Pavolini, bu zerinde toplanması, hakiki taarruzun t(Arkası Sa. 3. sütnn 4 te) istılânın yakın ve mutlak surette tahîk talyan arazisi üzerinden yapılacağmda (Arkası sahife 3, sütnn 3 te) kuk ettirümek üzere olduğunu tespit Londra 29 (a.a.) Daily EXpress gazetesi, Ankara muhabirinın aşağıduki mektubunu neşretmektedır: «Türkiye, bugün ikisinden blrinin veya her lkisinin de ipleri üzerinden dışarı fırlamaları her an mümkün olan ikinci yabancı pehlivanın güreşlerinl ring ke. narında taklb eden bir müşahid alâkasde, cereyan etmekte olan hâdiseleri takib etmektedir. Sİnirlerl sağlam, adale. leri gergin olan Türkiye herhangi bir buhranı karşılamağa hazır vaziyettedir. Yüksek yayla üzerindeki Türk başşeh. rinde Türkiyenin her tehlikeyi en büyük bir cesaret ve kuvvetle karşılaya. cağmdan şüphe eden pekaz klmse var. dır. Türk kara sulannda kabotaj hakkinın Türk bayragına intikalinin yıldömimü her sene oldugu gibi bu sene de büyük merasimle kutlanacaktır. BUtün Türk limanlannda tes'id edllecek bu mutlu yıldönümü için şehrimizde fevkal&de bir program hazırlanmıştır. Bu sabah Türk sulanndafci bütün tekneler ve denlz daireleri bayraklarla donanacaktır. tstanbulda merasime saat 11 de Taksün abldesi önünde başlanacaktır. Don&nsıadan çücarüacak bölüge Utihak edecek denlz Komutanlıgından hazırlanacak askerler önlerinde bando olduğu halde Oalatasaraya Uerliyecek ve burada Yüksek Deniz Ticaret mektebi talebelerile Denizyollan, Llmanlar, Şirketl Hayriye ve armatörlerin zabitan ve mürettebatı bu alaya katılacaktu. Alay, Galatasaraydan hareket edince (Arkası Sa. 8, rttnn 4 te) Dün açılan Seyhan barajından resimler: Yukarıda solda teressüb havuzu, sağdabarajdan bir görünüş; a^afıda barajm orta ayaklarile regiilâtör ve teressüb havnzn , Seyhan barajı açıldı Bütün Çukurovayı sulıyacak olan baraj dünden itibaren faaliyete geçi 1 Adana 30 (flususi muhabirimizden> Seyhan regül&törü bugüb büyük merasimle açümıştır. Bu münasebetle Nafıa Vekili Sırn Day, bir nutuk söyüyerefc Cumhuriyet hükumetinin sulama işlerine verdlgi büyük ehemmiyeti teba^üz ettlrmiş ve bunun bir çok misallerini saydıktan sonra demiştir ki: c Şimdi önünde bulunduğumuz Seyhan regülâtörü de bu bölgede başlanan işlerin en mühimlerinden biridir. İnşaatına 1939 da başlanmış ve harbin çikardıgı zorluklara ragmen sürekli çalışmalar sonunda tamamlannuştır. Ayni zamanda, suyu şebekeye götürecek olan ana kanallar açılmış ve Seyhan sag kıyısmdakl sulama şebekesinin inşasına geçilmlştir. İlk fırsatta, sol kıyı sulama şebekesi kanallan da acılacaktır. Halen vücude getlrilen sulama şebekesi ancaK S,500 hektar araziyl sulamaya müsaid olup bu mlktar, eldeki imkânlar nisbetlnde lnşaat devam ettikçe artacak ve nihayet sağ ve sol şebekelerln imalinde, sulanacak saha 144,000 hektara varacalctır. Bu hallle (10) müyon liraya mal olan ve Türkiyenin en büyük su tesislerinden biri olan bu regiilatörden kanallara ilk suyun akıtıhnasında bulunmak için katlandıgımız sahm*tten ve verdiğinia büyük şereften dolay hepinize teşekkür ederün.» Nafıa Vekili, Ebedl Şef Atatürkün azîz hatırasını anarak ve Milll Şefe karşı sonsuz mlnnettarhğını tekrar ederek sözlerine son vermlştir. Churchill, harbin gidişinden memnun! İngiliz Başvekili sonbaharda son derece mühim muharebeler olacağını, hava akııtlarımıt daha da artacağım söyledi Askerliğinde sahte vesika kuUaıtan Samsun meb'usu Nasuhi Erzurumlunun meb'usluğuna dair mazbata reddedildi Ankara 30 (Telefonla) Samsundan meb'usluğa seçilmiş olan Nasuhi Erzurumlunun intihab mazbatasını tetkik eden encümenin vardığı karar bugünkü Mecliste uzun ve hararetli müzakere ve münakasalara yol açmıştır. Encümen, Nasuhi Erzurumlunun umumi af kanunundan istifade etmiş olmasuu da göz önüne alarak intihab mazbatasının kabulüne ekseriyetle karar vermişti. Nazım Poroy( (Tokat) söz alarafe ezcümle demiştir ki: c Nasuhi Erzurumlu 1939 da asker. lik hizmetine çağırılmış, bedeli nakdî vermiş, o zamanki ahkâma göre altı ay askerlikle mükellef olduğu cihetle bu hizmeti ifa için İstanbula sevkolunmuştur. Fakat hizmeti doldurmadan, sahte bir vesika temin etmiş, bu vesikayı kullanarak şubesini iğfal eylemiş ve bir müddet sonra mesele meydana çıkmıştır.» Nazım Poroy, askerlik müddetini bu suretle bitirmiş görünen Nasuhi Frzurumlunun Almanyaya glderek ticarî iş. lerini takib ettiğini, nihayet işin askerî mahkemeye aksettiğini, hakkındaki ilâmm infaz olund'uğunu ve sahtekârhktan üç ay hapiste yattığını soylemiştir. Mecliste heyecanlı bir celse Ortada sabık Samsun meb'usu Nasuhl Erzurumlu, safda ve solda münakasalara iştirak eden R«ceb Peker ve Mnhiddin Baha Pars nazarında ayni şekilde mi telâkki edilir? Ve böyle bir vesikayı bilerek kullanmak Ankara 30 (Telefonla) Sanayi 11fiilinı, teşkilâtı esasıye kanununun meb mum müdürü Reşad Bener, Sanayi tetusluğa mâni olan sebeblere dair 12 nci kik heyeti reisi Recai, Reşid Osman maddesinln tahsis ettıği sahtekârlık Gencer, Teşkilâtlandırma umum müdüyapmış olmak stıçu olarak telâkki etme. rü Avni »akman ve muavini Naci istifa ğe imkân var mıdır, yok mudur?» eıhe etmişlerdir. Reşad Benerin Hereke fabtini halle muhtac gördü ve salim bir ka. rikası mUdürlüğüne tayini muhtemeldir. rara varılabilmesi için evvelâ bu nok tktısad Vekftleti teftiş heyeti reisi Mustanm tenevvürünü lüzumlu buldu. tafa Nuri Anıl Devlet Liman İşletmesl Sırn İçöz usul hakkında söz alnrak umum müdür muavinliğine tayin edil, (Arkası sahife 2, sütnn 1 de) miştir. Sanayi Umum Hüdürü istifa etti ya, istilâ teşebbüsünü beklemeniıı siniri içinde.. Tifüs hastalığı Dün şehrimizde yeniden 12 tifüs vak. ası kaydedümiştir. Alman mücadele tedbirlerinin henüz müspet bir netice vermemiş olmâsı, daha geniş ölçüde harekete geçilmesini zarurl kılmaktadır. Şehrin fakir halkla ve bekârlarla mes. kun olan Süleymaniye, Kasımpaşa, Unkapanı, Eminönü, Tahtakale semtlerınde cıddi temizlik teftışlerine dunden itibaren başlanmıştır. tşsiz ve güçsüz olanla. Recab Pekere göre ,' Talebe yurdu Partinin açtığı yurdda tahsillerini bitiren gencler dün büyük bir tören yaptılar Bundan sonra Receb Peker de bu mevzu üzerindeki mütalealarını izah et. miş ve «Sahtekârhğı filen yapmış olanm hazırladığı bir kâğıdı ilâmda ifade edüen şekilde bilerek kullanan, kanun Müttefik bombardımanları devam ediyor Akdenizde hava • deniz muharebeleri oluyor Karadenizde batırılan Rus gemileri Alman denizaltıları burada da faaliyete geçtiler Talebe Yurdunda dun yapılan törenden bir intıba C. H. Partısi Kız ve Erkek Talebe Yurdlarmda bulunup da fakültelerini ikmal eden talebelerin ayrılışı münasebetüe dün Beyazıdda Erkek Talebe Yurdunda bir merasim yapılmıştır.. Merasimde, Parti Vilâyet Idare Heyeti reisi doktor Behçet Uz, üniversîte Rektörü Cemil Bilsel, profesörler ve mezun tale. beler bulunmuştur. Toplantıda yurd müdüru bir hitabede bulunmuş; talebeden biri de arkadaşla. rmın duygularına tercüman olarak Parti yurdundan çck iyi hahralarla ayrıldıklarını soylemiştir. Müteakıben Parti başkanı doktor Behçet Uz talebeye değerli üğüdleri ihtiva eden bir hitabe irad ederek Partinin gencliği yetiştır. meyi ideal edindiğıni, bunun ölmez Şe fimiz Atatürkün yadigârı olduğunu, Milll Şefimizin de yurdlara büyük önem. verdiğini tebarüz ettirmiş; talebeye bundan sonra, yurd işlerinde büyük başarılar temennisinde bulumnuştur. Topalntıyı müteakıb davetliler merunlarla bır. lıkte veda yemeği yemişlerdir. Şehrimizde dün de Berün 30 (a.a.) Alman orduları baş 12 vak'a kaydedildi komutanlığı tebliği: kayda değer ehemDoğu cephesinde betonarme müdafaa kalelerinden biriji:. miyette herhangi bir savaş faaliyeti olmamıştır. Karadenizde Alman denizaltıları 2000 tonilâto tutarında iki gemi tıatırmışlardır. Hafıf deniz birliklerimizle yapılan bir gece savaşı sırasmda bir Sovyet topçekeri batınlmıştır. Hava kmwetlerimiz Novorosisk açıklarında bombalarla bir düşman de\riye gemisini yoketmişlerdir. İArkaa Sa. 3, rtton 4 teî (Arkaa Sa. 3; Sü, 7 de)

Bu sayıdan diğer sayfalar: