26 Ekim 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 7

M"'em İğiLLEK bir müspet te. urh'whdkln'umu_ Istırapla bildirme. küt; m"'hhmınrıkumıı Yeti olmadığı ve ola . & W almış bulunmakta. Yunuz Mnh Nadl hakkmda Tan Ortaya attığı iddiala. Olduğu kanaatinde N%"::ı ortaya stan T f B £ sehrinin her köge. Nadiyi bir muhte- *Te fazla ehemmiyet CCDEDİ simsarı, bir i, ticarf ve mali üm bir nüfüz ile ı:ıq' V; bir turşucu ac alan bir w:""llumdın dö: âk kabil midir? in başmuhar. karşısında ve. Bir nesriyat va. Mücadelenin ne leceğine korkunç Çrük- Kösterilebilir. - büyük bir - Nadiyi artık .. *Tecelerinde dahi Tan belki di kullanıyor; fa. TTT irE g ? ZİŞ VA İ j F Tz : B ğğfiâ ; 5 İ j İ f FF Hü '8, küfrü ve Fakat böyle de olsa, dünyanın bu. günkü şartları içinde bir gündelik ga- zetenin başmaka'e sütununu, bu nevi küfürlere bir kürsü gibi kullanmak doğru mudur? Bizce değildir. Bu münakaşaya ait yazılarım evvelâ ve mutlaka baş sü. tunlardan tardedilmesi lâzımdır. Zira dünyanın bugünkü şartları içinde ga. zatelerin baş sütunları efkârı umumi. yelerin birer mihrabı halini almıştır. Bu sütunlar bir milletin bir günlük çehresin! o günkü öz zihniyeti ile dün. yaya ilân eden ve gösteren mihrap. lardır. Sorarız: Dün Cumhuriyet'le — Tan'm ve bu gün Cumhuriyetin baş sütunlarında negredilen yazılar Türk milletinin dünkü ve bugünkü zihniyet ve çehre. ginin birer aynası gibi telâkki edile. bilirler mi? Hayır... Hayır... Binaenaleyh Nadiyi küfürnameleri. ni gazetesinin baş sütununda neşret. mek hatasmdan vazgeçmeye davet ediyoruz. Gelelim Yalman'a... Bu arkadaş ha. kikaten iddialarını İspat edebilecek bir mevkida midir? Aksi takdirde, Na. dinin söylediği gibi Yalmana Yalan. man adı vermek bir zeruret olur, Na. di, Yâlmanın ikl iddfasmı şimdilik cerhetmiş görünmektedir: 1 — Emniyet Sandığının 20,000 li. Tası meselesi, 2 — Habib Edib namımda birine at. fettiği vesika meselesi. Bununla beraber Emniyet Sandığı direktörü Raşid “bir buz anonim şir. ketine verilmiş olan 20,000 liranın ge. Fiye almmasında zorluklar çekilmiş olduğunu kabul etmektedir., ; Bu Edib Habibin kim - olduğunu bilmiyoruz. Herhade bir muharrir ve gaaoteci olmasa gerek. Türk malları. na dışarda revaç temin ettiğini söy. lüyor. Bu tevsike muhtaç bir iddia... Acaba yesmi bir memurumuz mu? Öyle olmasa gerek, Olsaydı münaka. şada derhal cephe tutamazdı. Demek ki serbest bir vatandaş. Fakat bu zat “eiinde bir vesikaya malik bulunmadı. ç Map- Baştaraf 1 incide Reisicumhur Atatürk, vekâletler si- yasi müsteşarlıklarına intihap edileri zatların tayinlerini de tasdik buyurmuş- lardır. l Hükümet ve parti, teşkilâtımızm bir- Jeştirilmesi dolayısile Malatya mebusu HABUR — Aksanı vusur ,Efkârı umumiyeye |İkinci açık mektup gıtdan,, bahsediyor, âcaba bu ne de. mektir? Bu söz “filvaki bir vesikk vardı a. ma elden çıkardım.,, manasma da alı. namaz mı? Biz istiyoruz ki, bu münakaşa, bu şayialarım ispatına ka'kışılmadan ke. silsin. Çünkü bu yol hiç de iyi bir yol Bizce iğrenç münakaşanın bugünkü en bariz hususiyeti dün ortaya attığı. mız bir noktanın hâlâ cevab alamayı. gıdır. Belki iyi görülmemiştir. diye bir daha ayni suali ortaya atmıya lü.- züum — görüyoruz: Yunus - Nadi'nin *Cumhuriyet” i bir gazetedir. Bu “ga. zete Cumhuriyet” 1e bir. muhteşem 'Türk âlem! olan "Kemalist cumhuri. yet” i biribirine karıştırmamak lâzım. dır. Zira Nadi — bugün Ahmet Emin Yalman'n: “Yunus Nadi bu işleri yaptığı halde, inkılâb ve rejim biltün bu karışık işlere ses çıkarmamıştır,, demek istediğini söyliyerek şayet ken. disine atfedilen şeyleri yapmış bulun. saydı, bundan rejimin, inkılâbın, par . tinin bu yakışık almaz hareketlere göz yumduğu manası çıkacağını ileriye Bsürüyor ve binaenaleyh Ahmet Emin Yalman'ın kendisine değil, asinsi bir surette İnkılâba, refime hlicum ettiği. ni işaret ediyor. Bizim anlamadığımız nokta, bu mü. nakaşadan niçin böyle bir mana çık. masar icab ettiğidir. Yunus Nadi parti midir? Yunus Nadi rejim midir? Yu. nus Nadi inkılâp midir? HASZER Basın Kurumu haysiyet divanı toplanıyor İstanbul Basın Kurumu başkanı dün Ku. rüraüm haysiyet divasımı teğkil eden arkadaş Jarına birer — teğkere yollamiştir. — Tezkere “Cumhuriyet,/ e “Tân,, arastıda başlıyan dövam eden ve kurumun (ki üyesi arasında bir kalem münakaşası olmaktan başka bir şekil ve renk alan neşriyatı —arkadaşlarırın dikkatine arzetmektedir. Divan, Amım Üzla Muharrem Feyzi, Bur. han Cahit, Neşet Halil Atay, — İtefik Ahmet Bevengilden terekküp etmektedir. — Yeni kabine şarı, Erzrum mebusu Naft Atuf Kars Nafra . Vekâleti — siyast h Trabzon mebusu Sırrı Day, İktisat Ve- kâleti siyasi müsteşarı Konya mebusu Ali Rıza Türel, Ziraat Vekâleti siyasi müsteşarı Mardin mebusu Riza Ertan, Ziraat Vekâleti ciyasi müsteşarı Kas- İsmet İnönü, Parti umum reis vekilli - | tamonu mebusu Tahsin Coşkun, ginden istifa etm'ş ve bu varife, Baş - vekil Celâl Bayara tevdi olunmuştur: Bugün saat 17 de içtima eden İera Parti gurubu ictimaı Ankara, 25 (AA.) — Meclis fırka grubu, 28 birinciteşrin 1937 perşembe Vekilleri heyetina Reisicumhur Atatürk | sabahı saat 10 da içtima edecektir. riyaset buyurmuşlar - ve yeni heyetin 'Yeni Sıhhat Vehlıının mesaisi üzerir/de görüşmüş'erdir. İçtima iki buçuk saat devam etmiştir. tora Vekiller! heyeti, aşağıda isimleri yazılı zevattan teşekkll etmistir: Başvekil İzmir mebusu Celâl Bayar, Adliye Vekili-İzmir mebusu Şükrü Sa- rTacoğlu, M. M. Vekili Balıkesir mebu- su General Kâzım Özalp, Dahiliye Ve- kili Muğla mebusu Şükrü Kaya, Hari - cive Vekili İzmir mehasu Dr. Tevfik Rüştü Aras. Maliye Vek'li Elâziz meb- usu', Fuat Ağralr, Maarif Vekili Erzin- canm mebusu Saffet Arıkan, Nâfia Veki- li Afyon Karahiser meb'usu Ali Çetin- . İkâya, İktısat V. ve Ziraat Veküâleti vekili Tekirdağ mebusu Şakir Kesebir, Sıhhat ve içtimal Muavenet Vekili — Aydın mebusu Dr. Hulüsi Alataş, Gümrük ve İnh'sarlar vekili İstanbul mob'usu Râna Tarhan. Siyasi müateşarların isimleri de aşa- _i:'hvır.lnııwr: Adlive Vekâleti siyasi —müsteşarı Kocasli mebusu Selâhaddin - Yargı, M M, Vekâleti siyasi müsteşarı Deniz- li mebusu Necip Ali Küçüka Dahiliye Vekâleti siyasi müsteşarı Malatya meb- usu Abtülmuttalip Öker, Hariciye Ven kâleti sivast mütcteşarı Göziantep meb- usu N, Menemencioğlu, Maliye Vekâle- yeeri mebusu Fa- iğ - tercümeli hali Yeni sıhhat vekili Dr. Hidüsi Alataş 1882 de Yenişehirde doğmuştur. İstanbulun işgali sıralarında ve teb- biye mektebinin İngiliz askerleri tara- fından kısmen işgal edilmiş bulunduğu sıralarda askeri tibbiye mektebi müdü- rü.idi. Bilâhare İstiklâl mücadelesine iştirak ederek garp cephesi - sertahibli. ğinde bulunmuş ve sonra miralay iken istifa ederek İzmirde bir müddet ger. best hekimlik yapmıştır. Dahiliye müte- hassısıdır. İzmirde liman işleri müdürliğünde ve şimdiki belediye reisi Behçet Salih- ten evvel de belediye reisliğinde bulun- Mmuştur. Bu son devrede İzmir mebusu olmuştur. Bir Fransız gemisi batırıldı Baştarafı 1 tnalde va bücumları neticesinde hükümet mütcca, wizlerin büv'yetini tesbit için icap eden ted. birleri derha, atmıştır. Ve kers “u gibi taarrüz'arın — emrettiği tedhirlere de tevessüil olunmuştur. Dahs şim diden bir harp gemisi hâdise maballine git. miştir. Fransrz bükümeti, Marsilyâ ile Ce. rzalr araamdaki hava hattmmım himayesi için # FEL A ı * , Z Japonya konferansa iştirak etmiyor Ordu, Hariciye Nazırı Hirota'yı istifaya zorluyor 'Tokyo, 26 (A.A.) — Havas ajansı ] röeddetmeğe karar vermiş olduğunu ba- muhabirinden: Ordunun naşiri efkârı olan “Teito.. gazetesi, hatl-iye nazırı Hirotanın ya- kında istifa edeceğini tahmin etmekte- dir. Bu gazete, mumaileyhin muhtemel halefleri olarak Japonyanın — Noskova sefiri Shigemitsu ve sabık Stokholm sefiri Shirotorinin isimlerin! zikretmek- tedir, Teito, Shigemitsunun haliharırda Berline yapmakta olduğu seyakatin haritiye nezareti makamıma gelmezden evvel yapması lâzım gelen ilk bir tema- sr olduğu mütaleasında — bulunmakta ve mumalleyhin bu makamda Japon ha- riciye nezaretinin ananevi İngiliz dost- lağuna nihayet vetmeğe memur edilece- ğini ilâve etmektedir. Japonya konferansa girmiyecek 'Tokyo, 26 (A.A.) — Bu sabalaki ga- zeteler, Japonyanın Brüksel konferansı- na iştirak etmesi için vaki olan daveti “Üniversite profesörleri Baştarafı 1 incide rine söylediği gü eri “Cumhuriyet., gaze. taesi elde edilmiş bir muvaffakiyet suretinde telâkki edebilir mi? «— Garzetelerde eenebi profesörler hakkın. da yazıtan yazdarı okudum. Samim! elarak #ize sormak İstiyorum, Yazılar gekle — göre bizden azami yirmi dakika istifmde ettiğiniz aöylesiyor. Bu doğru mudur? ('Talebeler bu, nâ şiddstle hayır diye cevap verenek neşri. yatı protesto etmişlerdir.) — Münakaşaların da bir haddi vardır,tahammül hududunu aşar za buna cesaretle itliraz — edebilirim. Benim beynelmilel bir şöhretim var... Bazı gazeteler, beynelmile! — Twp âleminin cidden büyük bir şöhreti olar bu Istira etmek 'ntyetinde olduğurnu da Yasryağ, | lar, Hayir... Böyle istifaları istemiyoruz. İstan. bul Üniveraltesi kendi aÜesi a: amz karış. muş bulunan yüzsek beynetmilel kıymetler. den rallstagmi doğüdir. Türkiye, — sudutları içinde çalışmak arzusunu'gösteren — temiz, mücevver ve olgun İnsanlara her zaman en yüksek Mmisafirperverliği göstermiştir. Kal. dı Ki bu mesele aadece bir misafirperverlik suretinde de tefsir ödilemez. Büyük — Kültür zavaşımızda biz kıymetlerini ve kudretleri. ni herkese tandik ettirmiş olar bu münev. yerlerin iblisaslarını kendi safımız”a fayda. h bör sure'te kullanmak vaziyetindeyiz. fatanbul Üniversitesinde 90 yabancı pro. fesör vardir. Bunlardan yecdu — iktisat ve bukuk — ökutuyor, 12 ai Fen Fakültesinde, T B0 vatta, vı 18 Ü Tip Zakültesinde çalışıyor. Bütün bunlara bu memleket büt. çesinde verdiğimiz bir yıllık tahşisat da ni. hayet 501,000 Türk Hrasımdan — ibaretlir. Almanya normal şartlar için. fesörü oradan kaldırıp buraya — getirebilir. ik? Bir Reichenbach'ı, bir Frank'ı, bir Aster'i belki birkaçı gelirdi. Ama bir Misoa'l bir Lipman'ı, buraya herbalde getiremezdik. Gelmezlerdi. (Nasıl Ki bundan 5 asır önce, bir tali cil. wezile Bizansın bütün münevverleri İstan. puldan gıkıp Avrupaya dağıldılarsa ve na, sü, dedelerimizin — çekinemedikleri bir hata yüzüzden —bu dağiliğ Avrupada — “renals. gance,! doğurduysa bu profestirlerin Alman. yadan çıkışları dâ tıpkı öyle bir tali cüvesile, yani bugünkü Almanyann 5 asır evvelki Os. manlı Imparatorluğunda İşlenmiş olan hata. yi aynen tekrar edebilmenile olmuştur. Biz çok büyük bir işe — girişmişizdir. Bu büyük işt bu büyük kültür işini — başarmak için iakişaf etmiş her zekâdan — istifadeye mecburuz. Nitekim bu mecturiyet yüzünden ir Ki bizzat Cumhuriyet başmuharri. zi de evlâtlarını Lozanlarda, — Viyanalarda dölaştırıp okutturmuştur? Bizlm Üniversite. mizin bu yabanc: profesürlerden önce birçak eksiktikleri o'an bir Tüm ocağı olduğu her. “tesin malümudur. Böyle olduğu kalde bu profesörleri üilgir #etmek, onları tam bize isenacakları zaman. dâ soğutmağa ve buradan uzaklaşmağa sevk etmek sadece kültür savaşımıza — ihanettir. Menfaatleri rencide — olmuş Üç beş rate'nin Teşvikine uymama'arını matbuatm salâbiyet, Par kalemlerine tavsiye ederiz. Burası Vay. marı fesketmiş bür Almanya — değildir. Biz Kültürlü insana — her ne dinde, her ne mez. Hebde, her ne akidede oluran olmun itibar a. doöriz. Beşikten mexara kadar ilimle uğraş. mak isteriz, Ama ilim için herkes Çine veya Fransaya gidemez ve gitmek İslemez. Bur. Bumuzun dibinde yetişen yeni lim — çınarına İ .. yanda müttefiktirler. Kabinenin yarın — Belçikaya cevap vereceği tanmin edilmektedir. Romanya “ . Erkânı harbiye e/ Reisi Bugün öğleden spora geliyor mkarada toplanacak Balkan erkâm harbiye reisleri toplantısında bulunduk- tan sonra Cumhuriyet Bayramımızda bulunana olan dost Romanyanın erkânı harbiye reisi de bugün şehtimize gel- mektedir. j Rumen heyeti erkânıharbiye reisi ge. neral Sikitin başkanlığında general Pa- peskot, albay Yuanityu, yarbay Teade- retko ve yarbay Lapeskodan mürekkep« tir. Heyet saat 15 de Romanya vapuriyle' gelecektir « Belçika Başvekili Baştarafı 1 incide edebileceğini zannetliği musyyen unşurlarım kücumuna uğramış ve Aayni zamanda mem, leket içinde bir iftira mücadelesi açılmıştır. Hüküzetin geçenlerde parlamentoda kazan, dığı müvaffakiyete rağmen mezuniyelte bu. Tunduğum sırada hücumlar tekrar'başlamış. tır. Nihayet milli banka hâdisesi ortaya çık. maştir.,, Van Zesland, memlekatin hükümetinin e. T&atI ve bu Jeraatr durduran entrikalar hak. kındaxi hükmünü emniyetle beklediğini söy. Temiştir. “ Htiralar Ş melerdir. ? , - A — Sabiık başvekilin mevruubeha etüiği irtina, V7 WT Jar şudur: Belçikanm ea meşhur bankerlerinden Jü. liyüs Bermet umumi harptea soğra Çeklerle Belçika mült bankasından — üç yüz milyon frank çekmiş ve itimadmı sulistimal etmiş. tir. Bu sullstimalinden dolayı — evvelce bir kere hapse girip çıkan banker sleyhine ye, niden bir dava açılmış ve bütün defterlerin, hesabatı tetkik edilmiştir. Bvrakm tetkikin. 'den sonra Belçika bankasından çeklerle a. Hman Üçyüz milyon frank meselesinde, ban. kanın eski derektörü Frank ile, iki muavini, nin de methaldaş oldukları şüphesi tır. Muüvinlerden birisi istifa Van Zeelanddır. I Van Zeslandın muhalifleri bu hâdiseden la, tifade etmişler ve kultstimalde onun İştiraki olduğunu Deri sürmüşlerdir. Başvekii hükü. met nüfuzundan istifade etmeden kendisini müdafsa edebiümek için — başvekâletten ve mebusluktan çekilmiş bulunmaktadır. Bayramda çift gündelik Bu sene Cüumhüriyet Bayramındaı 'Türk işçisi - Cumbhuriyetin en büyük ni- maetlerinden biri olan - İş Kanunu hü- kümlerinden isufade edecektir. Cumhuriyet Bayramında - kanunan, bütün iş yerlerinin tatli olması lâzım - dır. Fakat tatil yapılamıyan işler dola - yısiyle çalıştırılmak mecburiyetinde o - lan işçilere iki misli ücret verilecektir. İş Kanununun bu hususa ait olan 46 inti maddesi ve fıkraları aynen şöy - ledir: Madde 46 — I— “2730,4 numaralı *“Ulusal bayram ve genci tatiller,, ka - nunu müucibine: Cumhuriyet Bayramm- da bilümum iş yerleri için kapanma mecburiyeti bulunan. 29 ilkteşrin Bük nünde: A) Gündelikle cahsan olarak bir gündelikt B) saat hesab'yle veya pazca başına ve yahut yaptığı iş miktarına göra Üc- ret alarak çalışan işçilerin, 29 jilkteş - rin gsenünden öaceki iş haftasında ka - zanmış oldukları ücretler tutarının, altı iş gününe tıksimi suretiyle elde edile- cek vasati m'ktar nisbetinde bayrarı günü ücretleri, kiç bir karşılığı olmaksı- zın tatilden önse ödenir, 3 TI — Bulundulkdarı işin mahiyeti 'do- Tayısiyle 29 ilkteşrin gününde çalışan işçilerin o güne ait ücretleri iki misli oe işçilerin tan ri,