22 Ocak 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

İstanbı Gözere ve Bik A bebir veper - RNürn , Cemiyetinin davcti- üzerine Ân- arada bir içima öldü. Bu içti- Tada, yevmi — gazetelerin, mec> Muaların sahip, başmuharrir veya Mümessilleri bulundular. Memle- kete, inkılâba daba ziyade İaideli *lmanın yollarmı aradılar. Hep 3i yokm yolcuları 'olan bü ndi ile de görüştü- 3 Knda, muhterem Vekilin ver- linlediler izahatı ttiler. ebetle - bugün “Türk Matbuarının — İakılâba — karşı va- yrüm, anaatımızca, Matbuatın hiz- TCT ve vazilesini Mücerret ola- FTak mütalaa etmekten ziyade, üzcrinde tetkik etmek daha dotrü olür; seler Tarihin bir hakikatidit — iç - Üsat.bir. beyetec, Bir devlet Mekinesinde amir ve bakim me- Vkrinde - olanların, hjkümetlerin eh yük kuvvetleri, yalnız mü- ibaret değildir. Jbaret ubitadan iğinden r. İçimat bhir heyetin başı- bulunanların en- büyük me- 3Etdi, o içtimat heyeti teşkil ed- €n efrat Prestiijidir, Manevi nüfuzudur. Filhakika bir bükümetin mu- itte kuzandığı prestij, icap ettiği Zaman —€n — büyük - bir - kuvvet Yerine geçiyor. Halbuki; maddi küvver. hiç bir Zzamah bu ma- BEVİ nülüzün yerini dolduramaz. Maddi kuvvet, Mmuvakkat zaman için, balkı atanta icbar edebilir Halbuki, manevt nüfuzda, sevgi- flrn doğan itimatta İt terzlık Byan ve bürün menfi “fikirleri Kökünden söküp atacak bir wvVet var, - Şürası. muhakkak ki; büyük ' .(,'.u..'"f" yaptığı büyük — İşleri, | 7: itin bürmet ve itimadını ka- ha?m.w olan. başka bir zat, t Caymı — vasıtaları, aynı Manok ve vsülleri — tatbik bile “Seydi yine Muvaflak olamazdı. Bir hükümert için halkın iti mt Ve sevgisini — kazanmak, 3 "'ll ve müdafsaa ettiği pren- m':'::"hılkı sevdirmek için en Te Vasıtalardan birl de mat- arasındaki Bir memleket idaresinde, has- — Ve dürüst bir. matbuatın 'etlerine paha biçilmez. let idaresi noktai nazarın- N Matbuatın ehemmiyetini anla- :::ı':'ıamhurllyu ilminin ilk. fas- l;u.ıî. mhuriyet Türkiyesi; mat- e Verdiği kiymer ve eheme Yet ile dünyanın en müteki- ,fnü bir idare şekli olan cumhu- İyetin bütün dcabatını anladığını Söstermiş oluyot. Bundan birkaç sene evel Baliba Cümhuriyetin ilâni senesinde idi. Gözi HZ, matbuattan 've — onun Yüksek — vazifelerinden -bahseder ken şöyle buyürmüşlardş - * Türk hakikt MV.ÜĞL'”Ğ'.İ'.'." huriyetin etrafırda' çelikten — bir kale vücuda — götirmektedir. Bir Hikir kalesi, bir zihniyet kalesi., Masbuattan bunu istemek, Cüm- hüriyerin hakkıdır.y İtihar ile söyliyebiliriz. Türk Matbuatı, büyük rehberinin bu "Tşadatına bürük Tuhile tabi oldu.*| Mücessem bir filir Kalesi, bir Zihniyet kalesi halinde, dahilden Ve hariçten inkılap aleyhine te Veccüh eden sül kastlara karşı en Szmimt bir müdafi kesildi. Geri ikirlerle mücadele” eti. Mülrit temayüllere karşı geldi. Memle h'vxıı. bu gün mem yetle şa üdi olduğumuz istikrarına muza- ETEE etti. Türk — matbuatının — son hart Sahı — 22 K.sanl A2 î.ıugthuwwnu!î!mı:ıııînun'mıımn'mıwml İstanbal, Teleref adresi: Nilliyet y CAt hosu iı-ıı_ 5 HKuruştur Ankarada bulunma- * , memleketinumtüktaziyeti |" nkılabtı CA İdarehane: Ankara caddesi, JAf 100 Telefon numaraları: Ş İstanbul, 3911 — 8912 — 8918 uslar çin mükânpee © ÜNLDA ednmelidir. AÇA Cakn eirek gi berimez. BURSADAKİ MEVKUFLARDAN LAZ ALİ İTİRAFTA BULUNDU TAYYARE İHTİFALİ Dün Bursa Ağır ceza mahkemesinde kanun harici teşşebbu- satta bulunmakla maznun olanların mabhkemelerine devam edildi. Bu resmimiz maznunları ilk celsede göstermektedir. NEYAPMAK İSTIYORLARDI İSTANBULDAN İKİ SANDIK BOMBA GÖ- TÜRECEKLERİNİ İTİRAF EDİYORLAR | LAZ ALİ HER ŞEYİ İNKAR ETMEK İSTEDİ VE İLK İFADESİNİN DOĞRU OLMADIĞINI SÖYLEDİ, FAKÂAT ŞU CEVABI ALDI: « 7ark adliyesinde tehtit yoklur, var olan ancak: adalet ve onun her şekilde bülün kudretile tecellisi Burıı_ 21 (Milliyet) — Mevkufların muhakeme- sine bu sabah devam edildi. Muhakeme ye başlanmadan evel Kocabaş mevkuflara çay ik- ram etti. Salon ber mutat hınca hınç dolmuştu. Cemal mütemadiyen düşünüyor, Dikici İsmall ise sakalını sıvazlıyor, arap tetkik ediyordu. Diğerleri mütevekkilâne muhakeme saahatını bekliyorlardı. ü LAZ ALİNİN İSTİCVABI: ahkemeye başlanınca 70 yaşında bulunan Laz Ali fıliı:vıp edildi. Teşkilât için silâh cephane tedarikine memur bulunduğu hakkındaki evraKı tahkıkıye münderecatını inkâr etti, Dikiki İsmall ile beraber Bursa ve Gemlikte sigara kaçakçılığı teşkilâtı yapmak İçin bazı rlerde dolaştığını, Püskülsüzle Abdurrezağın da dahil bulunduğu bu Kaçakçılık şirketi için çok defalar vuku bulan mülâkatlarını tevli atmek istedi . İki sandık bomba meselesi —ai el Lız Alinn Gemlik, Yaluvaya yaptığı seyahâtların masrafıni Dikici İsmail vermiş, İbo ile mülâkatla- rından da balık öldürmek için Istanbulda Iki sandık bom- bası bulunduğunu söylemiştir. Reis B. maznuna ifadesinde tenakus bulunduğunu hatırlatınca Laz Ali ihtiyarlığından, soğuktan ve ilk istic« yabında Valinin hiddetinden dolayı, aklı başında olmadığı cihetle ne sormuşlarsa “peki, diye cevap verdiğini iddla etti. Rels B. — Evelki ifadeniz çok mükemmeldir. Tahkikat kanun dairesinde cereyan etti. Adalet huzurunda bulunuyorsun. Dikkatle söyle İhtarında bulundu, Alinin ilk ifadesi nasıl az Ali lik e dem şkir L” “Dicici 400 kişilik kuvvetle teşkilat yapacağını, Cemali hapıshaneden kurtaracağını, Hügümeti devirerek isyan t karacağını, para geleceğini, ngiltereden silâh alacaklarımı, gandık bombayı Istanbuldan getirmek için Abdürrezak ile Gaüvur Aliala, Dikici smaile 100 lira verdiğini İtiraf etmişti. Bu günkü ifadesinde 1 'az Ali bu gün mahkewic buzurunda İse bu İtarafatını inkâr D tevile kâlkişti ve dedi ki: ze » Bü teşkilâti- hükümete. haber vermek ıs!ıyaniım!, Şakat muvaffak olamadım . Evelce Örhan - güazide teşkilât yapacağım | hakkında söylediğim - sözler yalantdır, uydurmadır. , Bir gün maznun Sabri lâz Aliye- teşkilâttan' bahsederken- 150 kişilik bir kuvyetin mevcudiyetini söylemiş. Laz Ali bunları inkâr €tti ve dediki: — Yahu düğünemi gidiyoruz. Böyle gizli şeyler kahy eköşelerinde konuşulur mu? Yalan olduğu bundan belli, Benim İstanbulda baba- min evinde bombaâ labrikası mı var? Bana Kanduracılık meselesinden Mütevellir Igbirarla iftira ediyorlur dedi. Bu' siradâ Müddel” ürüümi B. âyağa Kalkır ©ç UDDE: UMUMİNİN CEVABİ: — Maznunun ilk ifadesi doğrudur . Vak'anın ehemmiyeti , dehşeti ona istintakta her hakikatı söyletmiştir. Maznün tehdit edimemiş, umum- mahkümlar &ibi sigara kahve ikramı suretile tailif edilmiştir. p Vali, Kumandan bu- işle” mütemadiyen meşgul ölmuş. Adligeye büyük yardımları - olmuştur. - Kendisine tekrar - ediyolum: | Tehdit yoktur. Muhakemenin deyamına ait gece aldığımız - telgraflar son 'haberler sütunlarımzdadır. iç şüphesiz, k matbuatına hissesini ayıracaktır. MAHMUT SURT MEB'USU aki hizmetlerini, dan sonra aynı inkılabın i ve tam bir zaleri Yolunda sar- fedeceği faaliyeti şimididen —aç- mak istemiyoruz. İstikbalin tarihi, | —— ğ Mlaşzaacalasaresirsi * VAZİYETİ AMANULLAH HZ. HERŞEYE HAKİM | KENDİ KENDİSİNE ' |KRALLIK İLÂN EDEN ADAM SÖZÜNE HI- YANET EDEN BİR ŞAKİDİR KANDIHARDAKİ HAZIRLIK- LAR SON SAFHAYA GIRMIŞ' ADDOLUNABİLİR Afganistandan yeni alinan | haberler-hatta ecnebi mena- ($ biinden gelen. ler de kısmen dahil olduğu |© halde- yazi- | yetin Amanul- (» lah Han le- hine inkişat | * ettiği hakkın. ? da (lk verdi- gimiz malü- matı teyit et- Ama- nullah Han - Amanıllah Hz. geçen salı günü Kandıhara vasıl olmuş ve Zatine mah- sus olan bayrağı çektirmiş- tir. - Bundan * anlağılıyor ki | Kraht tahtından vaz geçtiği hakkında ecnebi menablinin ilk günlerde vçı haber- ler asılsızdır. Atgağlstandan Hindistana ıeleı)_n!cılınn Aeyit ettigi malümatta bu merkezdedir. Sucu Behanın vaziyeti Kral olmak sevdasına düşen çete reisi Beha Saki ile Serdar Mehmet'Ömer namındaki diğer |* bir şahsın arasında çıkan — kis- kançlık yüzünden- her iki asi raisin birbirine düştüklerini yaz- mıştık. Serdar Mehmedin ne halde olduğuna dair yeni malü- mat geimemiştir. Fakat Sucu laka bile marut olan Behamın Kâbilde Üiyet det zmeb'uasua NEAFIYWUT — / - ı AFGANİSTAN | Ne olacak? |İHTİLÂFIN Yunanlılarla ; 'FİLMİ IİSTILAHLA- - müzakere * M. Papanın Ati- naya gönderdiği | rapor Misak Yunan .noktayi nazarına göre ne ze- ;man imza edilebilir? Türk » Yunan müzakeratının Ankarada müsait bir safhada Herllemekte olduğu şehrimize | gelen malümatta - bildirilmekte- dir. Bu baberlere göre emlâk meselesi etrafındaki müzaksrat hayh ilerilemiştir, Müzakeratın müsalt bir saihuda ceryan et- mesi üzerine şehrimize avdet edeceği bilbirilen M. Diyaman- doplos seyahatini tehir etmiştir. Yalnız Türk hey'eti müşavirle- rinden Nihat B. İstanbula gel- miştir. Atinaya göre Diğer tarafton şehrimizdeki rumca gazetelere Atinadan ge- len telgrafılarda M. Papanın müzakerat hakkında hükümetine bir rapor gönderdiği bildirilmek- tedir . M. Papa bu raporunda, şimdilik emlâk — meselelerinin siyasi müzakeratla halledilme- sinı. Etabli ve diğer mesele- lerin İse komisyon tarafından intaç edilmesini tavsiye etmiştir. Yunan hükümeti ise bütün meselelerin siyasi müzakeratla halledilmesi — Jâzim — geldiğini bulunduğa — anlaşılıyor. - Gelen | bildirmiştir . Yunan bükümeti haberler bunu gösteriyor. De- | ancak bütün meselelerin hallin- mek ki Serdar Mehmet Ömer |den sonra misakın Imza edilece- “rakibine — galip — kelememiştir. Beha Saki şimdiye kadar olim- de bulunan çetelerle mühim bir rol oynamıştır. Hatta Afganistandan gelen - ve orada bir çok- Vekayli gören bazı ecnebilerin — Avmıpı » gazetelerine yerdiği İzahata göre Amanullah Han Kabilden —ayrılmadan evel Baha Sakiyi davet ederek bu çere relisini eski Kabahatlarından affermişti. Hatta Bahanın elinde bulunan kuvvetlerden istifade edilmek istenmiş isede Beha Saki verdiği söze rağmen — ihanet cimiş ve elindeki — küvvetleri - kral Amanullah Hanın aleyhine: çevirmiş- tir. Bebanın İnayetüllah Han Kâbilde tahta çıkıktan sonza yaldığı vaziyet arık kendisinin ihanetine şüphe bı- Takmamıştır, Bu çele başı Padişah olmayı kurduğu içindirki İnayetullah Hanin Afgan tahtına çıkmasını tanı- Mmamış ve nihayet İnayerullah Han Kabilden ayrılarak Hindistana gizmeye mecbur olmuştur. Amanullah vaziyeti kurtaracak Fakat Beba Sakimin bu ihanet ve hiyaneti pek - yakında - tesirsiz kalacaktır. - Çünkü Amanullah Han ;Mmü topladığı — küvverlerle igani tamamcı y l olacıkur. aS ——— Romanya KraliçaSı Şehrimizde bulunan Ro. manya Kraliçası Mari Hz. dün Sabah ve öğleden son- Ta şehirde bir - tenezzüh Yapmıştır. Kraliçe Hz, çar- ŞiyI ziyaret ederek bazı eşya satın almıştır. Akşam Robert kollejde şerefine bir çay ziyaleti verilmiştir. mayel etfal cemiyeti reisi Dil ver B. İstifa etmiştir. Yenl hey'- et İnihap olunacağtır. ©0000000CCCCCCAAAADALTERARAI. Bir afet: Dün gece Tata ütecaviz ev inl Heri sürmektedir . —D Kayseride Himayel etfal Kayseri, 21 (Milliye)y — Hi- m Bunlarla dil encümeni Abone ve Jlan Ürretleri Gazetemizde çikan yazıların hukuku ma Abona şartları â Tükye Neriç Ğ Z 3 Arığı 400 ka. — B00 ka 30 H00 « 200 « $ Pat scu Ve 200 Nuslhhasıa S Hisarıanşter SONU GELDİ RIN - TESPİTİ meşgul olacak Maarif Vekâleti daröltün- undaki komisyonu dağıttı muştur. Vekâletin — tebliğa- tına” göre, büyük lügatı ihzar —ile meşgul — olan Dil encümeni, ilmi ve tenni — istilahlar hakkında lüzum hasıl oldukça fukül- telerin, bunlarla alakâdar zümre müderrislerinin mü- talân ve malumatına müra- caat edecektir. Her zümre | müderrisleri tarafından bu bapta tespit edilecek şeyler Dil encümenine gönderile- cektir. BUGÜN 2 inci sahifemizde : 1— Almanya mektubur Biz burada #aangal — hçi sefası, yaparken — önlar ve yapıyorlar! 2 Atini mektulur “Türkiye - Yunda müzakeracı a— Son Baderler 3 üncü sahifemizde: 1— Kiş aldi yürüdü ; —Anadoluda mtebiş seller Afet halini ah g- , İstamdulan nüfusu gitgide arciyor 37 Miliye vekâleti BL MMM ğe yömi Ve mühüm kansırlar verdi M üncü Sahilemizde: 1— Hava raporü 2- Fiki s— Fel 4— Kulak midatlii — Askeri bahli 6— Sıhki bilgi 7— Hikâye, roman Karikatür. V.S Sinci Sahifemizde:; 1— Müliyetta eğtencesi GBıncı sahifemizde: 1— Millet mekteplerine devam edenler için ko- lay- okuyup yazma sü- tunları ve eğlenceli yazı lar. NASIL Y APILA(&AI&? MERASİM PROGRAMI TANZİM EDİLDİ Spa gi Her sene bütün Türkiyede 27 kânunsanide yapılan taj yare şehitleri ihtifali bu sene Şehri- mizde - geçen Maarlivekâleti, — Darüliğ- | Şönçere ç he nündaki İlmi ve fenni ıstı- | kalâde bir su- lahat komisyonunun tevsil | rette yapılaca- için vaki müracaatı tetkik | ktır. — Ihtifale etmiştir. Vekâlet, bunu bir | Fatih belediye bütçe meselesi ” addederek PArkındakl tay- bu . şekildebir faaliyet lüzüm | Sainde — sası görmemiş ve bu hususta | Gnbirde başla- |Darültünuna tebligatta bulun-| na çaktır. Bu Bapta kol ordu kumandan- hğınca tespittedilen progruma nazaran ihtifal şu suretle ola- caktır 1 — Öğle — vaktı. faaliyetl, havaiye bir saat tatil olunacak- tır. 2. — Muhtelit kıtant zabit- lar, memurlar ve mektepliler, saat onda park civarında bulu. nacaktır. Merasim — kumandanı onbir de hâzurunu hava şehitleri ve bilâmum — şühe- dayı selamlamağa davet ede- cektr. Bu esnada herkes selam vaziyeti alacak . bayraklar yarım inecek ve düdükler çalı- nacaktır Ivıuyeı bir dakika devanı edecektir . 4 — Hitabeler * Cemiyetten halktan ; darüifünundan mün- tahap birer zat tarafından , $ — Deniz muzıkası tara- fından hazin bir marş . 6 — Harbiyeli bir manga tarafından — manevra - Tişeğile havaya üç el endaht , 7 — Geçiş merasimi, badehu kıtaat yürüyüş halinde merasim geçişi yapacak ve sonra mek- tepler ve cemiyetler geçecektir, 8— Bunü mütcakı; hitam bulacaktır , " RRZE 9 — Bir heyet faralından Edirne kapt — şehti ei Ka n SHİ ziyaret ... Kordakcılar yakalandı İnebolu, 21 (Milliyet) — M hallâita yangın çıkınıı)ıgı ı: Şebbüs ederek 20 gündür halkı korku içinde bırakan Karacadan Kayıkçi Hüseyin fırıncı Mehmet Oğlu Salih yakalamışlardır. Cü- Tümlerini itiraf etmişlerdir. vlada (B0)yi yandı Fotograf muhabirimizin gece yarısindan sonra yangının şiddetle devam ettiği sırada Aldığı Resim | yangına alt tafsilat son haberlerimizdedir. | ”