25 Kasım 1930 Tarihli Serbes Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Halk Fırkasının Yeni teşkilâtın- Kendi aralarında yapacakları isfiye ve takviye projel fırkası, o birçok o hazırlıklardan sonra, nihayet filiyat sahasına geçmiş bulunuyor. Bu maksatla nemleketin muhtelif mıntakala: inna gönderilen, muhterem meb' uslardan mürekkep (heyetlerin, bir takım yeni esaslar dahilinde Mutemetliklerin ve müfettiş- İlklerin ilgası, bunların yerine ilâyet heyetlerinin ikamesi, aşa: ğıdan yukarıya doğru serbes İbir intihap usulünün tercihi, bir taraftan namzet gösterilme- İmesi, bu gayeleri temin maksa- dile muhtelif halk tabakaları ve meslek erbabile açıktan açığa İtemasa gelinmesi gibi bir takım yenilikler takip edilecekmiş | Serbes fırkanın emlerine çok benzeyen bu teceddütleri memnuniyetle | karşılamamak mümkün değilse de, yaşarken beğenmedikleri bir firkanın, öl- ilükten sonra, metotlarını ay- İnen taklit etmiye, neden mec- bur olduklarını sormamak elden gelmiyor. Fakat, bizim asıl temas et- mek istediğimiz mesele, bu de- ğildir. Halkçıların, yeni teşeb- Kaybedilen muhabbetin iade: si istenir, ve tekrar halk taba- katı arasına avdet etmek çare- eri aranırken, şimdiye kadar Halk fırkasını, halkın fevkinde ir teşkilât halinde bı m es- abı göz önünden ayırmamak icap eder, Tarih tetkik edilirse görü- ür ki, her inkılâp yapan kuvvet, aptığı inkilâbı sıyanet ve mu- hafaza için, dalma © fevkalâde edbirler almak mecburiyetinde kalmıştır, Bizde de yapılan, teceddütleri i muhafazakârlığa yik sistemi ibine aruret hâsıl olmuştu. Bu tazyik, ahalline masruf olsaydı, hiç iyecek yoktu. Bilâkis yerinde tatbik edilmiş bir fikir olduğu çin takdirlere mazhar olacaktı. « olmuştu da... Çünki, terak- e asrileşmeye mani olan lerden ve o harafelerden ena'im olan mahdut bir züm- enin muhafazai menafii iş Onun için tazyik istemi de münhasıran bunlara levcih edilmeli idi. Şapka gibi, yeni türk harf erinin kabulü gibi daha umumi e Şumullü inkılâplarımız İse,itiyat oksanından mütevellit, ilk ya- irgamalardan sonra, sühületle mumun kabulüne mazhar oldu. inaenaleyh, bunlar için de zi- inlerde fevkalâde vahimeler u- anmasına ihtiyaç yoktu. Bu mütalealara* rağmen, biz, alk fırkasının inkılâpçı sıfatın- jan tecerrüt etmesini, ve inkı- ba lâkayt kalmasını, talep e- enlerden değil Bilâkis çok müteyakkız bu- fında, bir kaç gündenberi vazzuh ediyor. Refet şanın hususi işleri hase- ziyaretlerini bekir paş: da Ank: Cenevre 23 (4.A)— Anadolu ajansının hususi muhabiri bildi- riyor: Terki teslihat ihzari komis- yonu mukaveler me projesinin daimi terki teslihat komisyonu teşkiline dair olan beşinci fas- lının, müzakeresine | başlamıştır. Hariciye veikili Teviik © Rüştü bey beşinci fasıl hakkında söz alarak komisyonun teşkilât © ve salâhiyeti meselesini tetkik et- mek lâzım geldiğini ve bu ya- pılmadıkça bu hususta © beyanı fikir edemiyeceğini söylemiş ve mukavelenamenin büyük bir kıs- İLMLLLILI TEZ EEIYL AZ II) z İstanbul; 24 ( S.C) kuk mü iğince tetki ra ince tetkik edilmiş iç V lüm değildir. ufak bir tehlikeye düşmesine ma- ni olacak tedbirle? almasını be- hemehal lüzumlu görenlerdeniz. Fakat, gayenin unutularak tedbirde hedeflerin şaşırılmasına şiddetle muhalefet etmekten de geri kalamayız. Çünkü teceddüt ve inkılâp tahakkuk ettikten sonra inkılâbı yapan kuvvetlerin tereddi etti- ği, esasların bir tarafa brakıla- rak yerine menfaat ve tahak- küm daiyelerinin kaim olduğu mazide çok görülmüştür. Gaye unutulunca, şahsi en- dişeler baş gösterir. İş bir ke- re bu mecraya döküldü mü; bin nmasını, inkılâp esaslarının en bir ihtirasın kaynaştığı girdap- lar içinde hakiki inkılâpçıların, Önümüzde Cenevre vet vermişti. lere göre Terakkiperver mı tetkik edilmiş olduğu cihet- le'faaliyet ve © salâhiyetlerinin tesbitinden evel bu müessesenin teşekkülâtını tanımak meselesi üzerinde umumi bir müzakere açılmasını teklif etmiştir. — Mu- rahhaslar söz söylemişler ve Tev- İlik Rüştü bey tekrar söz alarak aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: Beşinci faslın müzakeresine başlanırken bazı mühim mütalea- tı eserin teminatla ihata arzusu ancak sempati ile karşılana bile- cak bir haleti ruhiyenin tezahürü şeklinde tecelli etmektecir, Ma- haza bu teminatın ölçülmüş ve Yedi yerde i İntihabatın feshine devlet şurasınca karar verildi — Dahiliya vekâleti hu: ikat ve tahkikatı ikmal raptedilmek üzere devlet urasına tevdi olunan belediye intihabatına ait ahkikat dosyaları devlet şurası mülkiye dai: Yedi yerde belediye inti: abatının feshi için mülkiye dairesince karar ve rildiği haber alınmıştır. angi şehir ve kasabalara ait alduğu henüz ma: Feshedilen intihabatu oğulması veya smaı merama muvaffak ola- mamaktan mütevellit bir yeis ile köşei inzivaya çekilmesi mukad- der bir akibettir. İşte, tarihin verdiği bu ders- lerden mütenebbih olarak hede- fin şaşırılmamasına,inkılâp bayra- ğını ellerinde kalkan gibi kulla- nanların kalbinde makü ihtiras- ların canlanmamasına dikkat et- mek inkılâpçıların bir vazifesi olmalıdır.Yeni teşkilât yapılırken aralarında mefkârecilerin çoğal masını, şahsi endişelerle hareket eden yarım münevverlerin hariç- te bırakılması temin edilebilirse, muvaffakiyet ihtimalleri artırıl- Tarakkiperver i meb'us intihabatında ayrı ayrı namzetliklerini vazedebileceklerse de mülga fırkayı ihya edemiyeceklerdir İstanbul, 24 (S.C ) —)raya seyahati ve ziyaret-|Fakat hükümetin kararı Terakkiperver Cumhuri-İleri bu fırkanın ihya edi-jile ilga edilmiş bulunan)lerdenberi neşriyat yapıl- yet fırkasının ihyası etra-|leceği dedikodularına kuv| Terakkiperver Cumhuri-| makta olan Refet ve KA- yet fırkasını ayni esaslar devam eden şayialar te-| Salâhiyettar makamat-İdahilinde ihya edemiye- pa-Jtan tereşşuh eden haber-jceklerdir. Şu halde Refet, Kâ- bile Ankaraya vukubulan|fırkası rüesası ayrı ayrı/zım Karabekir ve Ali Fu- müteakip ,İsiyasete avdet edebilecek-jat paşaların bu devrede mülga Terakkiperver fır-İler ve önümüzdeki meb'us|meb'us kasının reisi Kâzım Kara-|intihabatında namzetlik-|koymaları kuvvetle muh- namzetliklerini ter konferansında Tevfik Rüştü bey, gayetmühim teklifler ortaya attı. Yunan ve Çin murahhasları noktai nazarımıza iştirak ettiler müessir olması istenildiği takdir- de tatbika kabiliyetli olması lâ- zımdır. Beynelmilel misakların ancak onların esaslarını teşkil eden te- Jahhüdata serbesçe riayet edilme- si sayesinde yaşayabileceği ve devletlerin manevi mecburiyetle- rinin: beynelmilel münasebatın hususi bir o kaide altına alınmış hususi bir tarzı hal taharrisi en- dişesini haklı gösterecek mahi- yette olduğu da o derece doğru- dur. Bundan mülhem olarak mu- kavelename ahkâmının O hüsnü tatbikini temine mahsus bir te- “ Yeni Asır ,, refikimiz aley- binde ikame edilmiş olan hü- kümetin manevi şahsiyetini tah- kir davasının hükmü dün teb- liğ edilmiştir. Hükümde, iptida ithama esas olan o makaleler bulâsa edildikten sonra, bun- lardan Cezmi imzalı ve “ Dev- let idaresinde | yıldırma ve doyurma siyaseti ,, serlâvhalı makale ile Behzat Arif | beyin “Vatandaşlar işsiz ve aç kalı- yorlarsa,, unvanlı makalesindeki bazı fıkraları hükümetin manevi şahsiyetini tahkir mahiyeti ol- duğu bildirilmekte, “İzmir re- yini yermiştir,, serlâvhalı Behzat Arif imzalı makaleden dolayı takibata lüzum görülmemekte Fethi beyin nutkunu serlâvha olan fıkfada mesuliyeti mucip bir nokta olmadığı bildirilmek- te ve nihayet “ tevkif mi, tahli- ye mi,, serlâvhalı havadis efkârı umumiyeyi tehyiç mahiyetinde TEEN TA RE REEDER YARN Yeni Asır muhakemesi Behzat Arif B. üç sene, Abdullah | Abidin B. üç sene altı ay on gün ağır hapse mahkum edildiler Reis bey hükmü tebliğ ederken büyük bir teessür duyduğunu söyledi Halk için mücadeleden yılmaz Mefküre Gazetesidir İzmir - Gazi Bulvarı “Yeni Asır, yurdunda Nüshası - Heryerde 5 kuruş İsimleri etrafında gün zam Karabekir paşalar Ankaraya seyahatlerinin tamamen hususi bir ma- hiyette olduğunu ileri sü- rerek fırka teşkili husu- sunda kendilerine atfedi- len fikirlerden ademi ma- lümat beyan ediyorlar. şekkülün ihdası daimi bir komis- yon şeklinde derpiş edilmiştir. Bu komisyon bu gayeyi temin edebilirmi ? İşte bir nokta ki tamika lâ- yıktır. Ve üzerinde tevakkuf etmek lâzım geldiğine kaniim. Malümatı almak ve merkezileş- X tirmek, şikâyetleri dinlemek va- kayi hakkında tahkikat yapmak İğ ve akit devletler arazisinde muhtemilen İontrol ifa etmekle mükellef bir teşekkül zihniyeti çok yeni bir fikir gibi görül-İş mektedir. Bu fikrin devletlerin Sonu telgraf hab. inde. lere - binaen, Abdullah (o Abi- din Beyin üç sene altı ay on gün, Behzat Arif Beyin de üç sene ağır hapse mahkümiyet- lerine ve ayni müddet zarfında emniyeti umumiye nezareti al- tında bulunmalarına kabili tem- yiz olarak karar verilmiştir. Reis bey hükmün kıraatinden sonra, bu hükmü tefhim ederken mahkemenin büyük bir teessür duyduğunu, fakat kanunlardan çı- kan manaya .nazaran b suretle (ohareket (o edemedi mamafih hüküm kabili temyiz olduğundan hakkın temyiz mah- /kemesinde ka suretle te- celli etmesi ihtimali mevcut ol- duğunu söylemiş ve Behzat Arif beyle Abidin bey muhakemeden ayrılmışlardır . Arkadaşlarımız bu o hükmü temyiz edeceklerdir. Reis beyin söylediği gibi biz de, ( temyiz mahkemesi o huzurunda hakkın Sorabilir miyiz? Bününlleye insaf neresinde? Eski kazanç kanunu kü- çük çocuklar ile kadınların kazançlarını temettü ve: sinden istisna ederdi. Tabit bunun da bir manası vardı. Küçük bir yavrucuk, bir ka- dın, fevkalâde muztar kal- madıkça kazanmağa,aile oca- ğını bırakarak amelelik et- meğe gitmezdi. Bu iki sını" fı çalışmağa mecbur eden, fakrü sefalet olduğunda kim» senin şüphesi olamaz. Halbuki yeni kazanç kanu- nu istisnası olmaksızın her kesten vergi alınmasını âmir- dir. Medeni memleketlerde kazancın manası başka türlü anlaşılmıştır. Efradın iaşesini temin eylemesi birinci ve za- ruri vazife telâkki olunmuş ve bu geçinme payından arta kalan kısımları vergiye tâbi tutulmuştur. Yani herkesin kazandığı İ paradan içtimai vaziyete göre geçinme payı ayrılıyor ve mütebaki kalan kısım ka- zanç telâkki edilerek vergi alınıyor. Bundan daha insaflı bundan daha mantıki bir ha- reket olabilir mi? Halbuki bizde ise, geçin- me payı ayırmak şöyle dur- sun, bir ticarethanenin sar- fına mecbur bulunduğu bir takım masraflar bile nazarı İ dikkate alınmıyor. Hele amele sınfının kazanç X vergisine tâbi tutulmasının $ manası çok feci oluyor. kü bizde amele hayatı han- larda, tütün mağazalarında ğ tekâsüf eder. San'atkârlar istisna edilirse amele yevmi- & yesi vasati yirmi beş kuruş Ş istesek amelenin gündeliği yüz kuruşu ancak tutar. ğ $ Rica ederiz bugünkü ha-$ yat pahalılığı karşısında yüz & kuruşun iştira kuvveti nedir? & Bu para ile bunun hatta iki ğ misli ile bir aile geçindirme- nin imkânı var mıdır? Sefa- letin ıstırabı içerisinde sönen $ ve solan bedbaht sınıf da ka- zanç vergisi ödüyor. Yani $ ve yavruları- nın ağzından aldığı birer lokmayı da yine haziney veriyor. Lütfen sorabilir mi- yiz: Bunun hak ve insaf ne- Telefon numarası - 2697 Telgraf adresi - İzmir Serb. Abone şeraiti Senelik: (o 10 lira Altı aylık: o 6 lira Ecnebi memleketler için: Senelik: | 25 lira a İlânat Birinci sayfa: Satır 100 kı im sayfı rüncüsa) özüne 10 Daimi ve aylık ilânat ay, rıca pazarlığa tâbidir ve aza: mi teshilât gösterilir. başka şekilde tecelli edeceğihi ümit etmekteyiz. İHTAR: Abone ve ilân retleri bilâistisna peşindir.
