March 26, 1931 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 3
r “o melesi yok! No. 1806—i21 İspanyol edebiyatı ; SERVETİFÜNUN 259 LOPdiVEĞA Servenletten sonra İspanyolların en büyük edibi Vega'dır, Lop dö Vega XV line asırda. yaşımış ve dün yaya en çök eser bırakmış bir mühârrirdir. Kendisi 1502 de Madritte doğdu. Hayatının, ilk devresi çök muzlim gecti, Yaşını küçülünek için birçok tahrifat yaplağı için edebiyat müverihleri bakiki tevellüt tarihini bilemiyorlar; yalnız Kartoyen reisi rahanisi kendisini himaye altına aldıktan sonraki hayatı bizce malürmdur, Vega harikulide bir istidat göstemiiği için rahip kendini iyi bir kültür içinde yetiştirdi, 12 yaşında iken Vesa muvaffakiyetli bir tiyatro yazmıştı, görçi Hügü da 14 yaşında bir tiyatro vazdı fakat Hügzo'nun eseri hiçbir zaman temsil edilmedi, Vega Kastilde bir tiyatro trupanun reisi ile beşriki mesai ederek onun hesabına eserler yazdı; bikat kızı İrena'yı - sevdi, İrena bir komediyen ile evlermişi. Vega'nn İrena ile arası açıldı. Vega kadım terzil edecek İibel ler kaleme aldı, Muharririn bu skandali efkâri ömür: miyeyi galeyana getirdi ve Vegn iki gene nef cezasına uğradı. Vepa gene bir reznlet cıkarmak üzere iken evlenmeğe mecbur edildi; fakat o vene nilesini bırakıp kaçtı. Ve Armada donanmasına gemici olürak girdi; yaralandı, iki kardeşi öldüz o, mütemadiyen yazıyor, yazıyordu . — Anjelika ishmli OGpopesini oOyazdı, Memlekete avdette kendini sanata ovaklfeiii , İşte en meşhur eserlerini bu sırada yazdı. Arkadıya; Argatmnen, Teyoml dölü fe isimli. eserler Vegü'nm katındaki hindiler gülü! gülü! diye mukabele ettiler! Ambarın dibindeki danalar ve inekler ayak patırdısı ile bomurdanarak ahenge karış- tilar. Yakınımızdan geçen «Kırlangıç» vapurunu selâmlamak için bizim vapur düdük çaldı ve herkes güldü!! Kahkahalar savruldu! Fakat yağlı kasketli öküz cambazı aksakallı babaya bir daha takıldı: — Dimyata pirince giderken evdeki gurdan olduk ha? İhtiyar köylü artık cevap vermiyordu; İs- bul. “tanbul'a yaklaştığımız için tavukların kafesi ve zeytin tenekesile koca gümrük dairesinde belki yirmi dört saat sürecek olan eziveti düşünüyordu! İzmit körfezinin ne garip talihi vari İstan- buldan oraya trenle giderseniz gümrük mus- Beyanname ve manifesto ile alâka meşhur kitaplarıdır. Dorolen, isimli eseti zimeni İtiraz rawnesidir;. hayatı günahlar içinde geçen. Vegu bi eserde itiratı zünüp eyliyor. Tryoufi dö la fe | trioni- phe de Ja föç) feerik hir eser ve bu. vadide İlk yazılmış bir tiyatrodur. Bn edebi nevi Vega getirmiştir. 'Tiyiiro sanatın muasır o Avrüpn edebiyatında hilik v6 üstadı Vega'dır. Bu adam son zamanlardı eserlerinin muvaffakıyetsizliklerine şüli olamk meyusen İnzis vaya çekilmiş ve 1637'de velal etmişlin. Vegan ölümü İspanya'da uüümi matem oldu. Vozu'nm mn nevi evlâdı ve şükirdi Müwtalaan oyu eserlerini #iyadan kurtarmağu çalıştı Vegö'müu bülüş Kayu serserilik ile geçmiştir Yazdığı tiyatronun miktarı 2000 den fazladır. Vega wiühteris ve kiskançtır. Hiçbir nevi edebi yektr ki Yönü önü tecribe etmesin. At üzerinde giderken bir tiyalto yazdığı meşlhilir Bukadar çök eserden mahdırt bir kisim elimizdedir ve zevkle okunubiliyor. Birçok komedileriiIk Fraoga hiciveisi Skaron (Sraronj tomfündin nakledilmiştir. Sair hanralarında tleğinin inmlasımı İrena delin yazdığı sijlrlerle temizlediğini söylüyor ! Vopu Şekspir'e yol açkı, Ciyatroda Aristo, Ani dani Kalma üç vahdet Kanınına yikti, Hattk Komus ve JSülyeb'i ilk yazan adam Vogü'dır. Hüseyin Necmettin yok! Fakat aklınıza uyup'ta deniz havasi alimnk istediniz mi; gümrük memürları ve kölenlari ile uğraşmak nasip! Üç sene evel körfezden vapurla gelen Yol cülar bile ecnebi hududü geçiyormuş gibi yolcu salonunda tâbi idi. Fazla olarak karantine işi bile Servetifünun gaze- tesi bü garip halleri ö zaman, gene lı sülun- da yazmış ve halkın derdine tercüman olmuştu, Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Beyefendi dediğim mantıksız işleri ortadan kaldırmıştı. Umarım ki benim Değirmenderte'den İstanbul'a gelirken şahidi olduğum manilesto işi de ortadan kalkar: da aksakallı köylü baba gibiler eziyetten kütr- tulur. muayeneye vardı, Ahmet İhsan 4
