July 22, 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

ağ” e Avrupa medeniyetini kabul ©- © Ye mükemmel bir surette ini 2 Japon milletinin bu me- İZetin silâh ve usullerile ilk * Yaptığı harp 1894 de ol - D— Onların bir taraftan u- <Riyet itibarile kendi milli ie VE yaşayışlarını muha - 2 tderken diğer taraftan da Fapalılara benzemeğe çalış - hını görenler, gülüyorlardı. tey, Zdendir ki 1894 (Çin - Ja- İ harbi başladığı zaman ek- “Ve? İkponların mağlüp ve diy ra ölaceklarını sanıyor - Mrb tg sebebi Kore yarıma Bu yarımada 218,190 kilomet- Murabbar, yani İtalya yarım- May büyüklüğünde bir yerdir, ir, zengindir. 12-13 mil - Müfusu vardır. İlttan on iki asit evvel Çin iinde oturan Şang sölâlesin- Se KuTsze adında bir prens İs- Ks Köreye gitmiş ve o- bir imparatorluk kurmuş- Milâdin 116 nc senesinde ba iy leket üç krallığa âyrıldı. Uy 'ular bu sırada Kore ile e. | Japon Şüneğ ulvağa başladılar. Ü - ik daya imparatoriçe Zingu - Kogu Miler ye buraya hükim oldu. Fakat Kore edey, 0 sonların hâkimiyetine tahammül İBN. ve Ve bundan çabuk kurtuldu- » yedinci asırda kral Kao-l iğer Kala da hükmü altına zi. Çan O Ming sülâlesi gelince 'Tay-Tsoya yar- kn “derek onun Kore imparatoru oima- temin ettiler, Bundan sonra Kore - İç Japonlar arasında bir çok harp- Ül Japon imparatoru Tayko-Sama iy © Koreye büyük bir ordu gönderdi Mermi imparatorunu her sene vergi Manen mecbur kaldı Çok geçmeden Rk burayı istilâ ettiler, Daha son- İmparatorluğu gene Çin ve Ja - > hüfuzlarınm çarpıştığı bir yer oldu. yy 008 harbinin tohumları bu sırada, Ay Vökuundan iki yüz sene evvel ati- © A bulunuyordu. ğer Koreyi hiç olmazsa himayeleri Müzi bulundurmak, Japonlar is» ta- le serbest birakmak © istiyorlardı. ağ anlıyan Kore imparatoru 1894 se- 1 altında Japonya ile si imzaladı. Bu mua di © göre Japonya, Korenin istiklâli- abu ve oradaki Çin askerlerini çı - “yı taahhüt ediyordu. Buna muka- İ, “€ Koreden hiç bir para ve fedakâr- İtemiyordu. enin merkezi olan Selda ihtilâl A aponlar oraya önce bir alay, son- fırka gönderdiler. Bu kuvvet, şeh- iş kilometre mesafeye yaklaşan kuvvetlerini darmadağın etti Çin toru takviye kıt'aları yolladı ve Meyr vapurlarla Korenin şimal ve ti hududunu teşkil eden Yabu nehri - giz döküldüğü noktada karaya çı- İpe aşbonlar - bugün yaptıkları gibi - © taş da harp ilân etmeden Çin gemile- betırdılar, ken orduları Çinlileri Koreden çı - kları gibi bu memleketin hudutin. Üs aşarak Mançuriyi isulâ ediyordu. #rduları fena tanzim edilmiş, tecrü- Mae, kerlerdan mürekkepti. İyi idare yor ve her tarafta mağlüp olu - ,, et bu harbin en mühim ve dikka- le kısmı denizde geçmiştir. Zaten tay? serbestçe hareket edebilmek ve aç esile Japon adaları arasında ser- © E'dip gelebilmek için denize hâ - Halaç nak birinci şarttı. Bu itibarla Ja- Çin donanmasını mahvetmeğe ka- Si arihi Tetkikler: İlk (Çin | 1894'de ilk Çin - Japon harbi elli saa Avrupahlar Japonların mağlüp Ve maskara olacaklarinı sanıyorlardı. Fakat karada pek çabuk zefer kazandıkları gibi denizde de kendilerinden gerek hacim ve gerek silâh itibarile üstün olan Çin donanmasını esir veya mahvettiler. Rus Çarlığı bu zaferi hiçe indirmek için elinden geleni yaptı. Bu suretle Rus - Japon harbinin tohumu atılmış oldu - Japon) ordusunun işgal ettiği bir şehre girişini n eden tarihi tablo rar vermişler ve donanmalarını bu mâk- sat uğrunda Korenin garp sahillerine gön dermişlerdi. 1894 senesi eylülün on altıncı günü Çin donanması (Por-Artür) ün biraz şimalin deki Talyen-Van limanından hareketle, Çin askerlerini taşıyan nakliye gemile - rini himaye ederek, Yalu nehrinin âğzı- na gelmişti. İki torpido ile iki ganbot a5- keri karaya çıkarmak için nehre gırmiş- lerdi. Japon donanması iki gündenberi Yalı nehri ağzından doksan mil uzaktaki bir burnun açıklarında bekliyordu. İki tara- fan birbirinden haberi yoktu. Japonlar saat beşte yola çıktılar ve Çin donanmasını aramağa başladılar. Talo 8- dasına doğru giderken gün doğuşu poy - raz tarafında duman görüldü. Hemen o tarafa dümen kırıldı. Rüzgür hafifti ve denizde küçük dalga- lar vardı. Bu sirada Çin donanmasında jimnastik ve silâh talimleri henüz bitmişti, Nere - deyse yemek yiyeceklerdi. Fakat zırhlı- ların çanaklığındaki gözcüler hemen ha- ber verdiler: — Cenubu garbide bir filol.. İkt taraf ta birbirini ayni zamanda gör- müşlerdi. Çin amiralı kendine güveniyordu. Bu- |, nun için hemen: — Vira demir! Kumandasile filoyu Japonlara doğru sürdü. Ancak altı mil hızla gidebiliyor - Jardı. Halbuki Japonların hızı (10) mildi. Japon amiral gemisinin direğinde çok- tan <harbe hazır ol!» işareti görülmüştü. Donanma tek prova hattında seyrediyor- du. Henüz Çin donanmasının tamamı görünmediği için nasıl bir nizamla bhare- ket ettikleri belli değildi, böyle olması - na rağmen Japon amiralının, donanma- nın beraberindeki iki nakliye gemisini kele tarafına almak üzere emir vermesi harp plânı evvelden hazırlamış olduğu- nu snlatıyordu. Japon #losu Iki fırkaya ayrılmıştı. Dört zırhlı, dört kruvazör ve iki torpidodan ibaretti, 36 sı seri ateşli olmak tzere 102 toptan yalnız 59 tanesi bir bordaya çev- rilebiliyordu. Bunlardan üçü 32 lik, 4dü 28 lık, 3 ü 24 Tük ve diğerleri daha küçük çapta silâhlardı. Çin filosunda, Japonların en büyük ge-| milerinin 4200 tonluk olmasını mukabil 7400 tonluk iki büyük zırhlı bulunuyor- du. Beş kruvazör ve dört torpido ile fi1o- nun parça sayısı (10) oluyordu. $ tane 0- tuz buçukluk, 4 tane 25 lik, 12 tane 21 harbi... küçük çapta top taşıyoriardı. Çinliler harbe pek hevesli görünüyorlardı. açtılar, Japonlar susuyorlardı. arhlılarına çök güveniyorlardı. Bunlarla, Japonların kruvazör ve torpidolarının üstüne sâldır- nak ve mahmuzlay'p bir anda batırmak mümkündü, . Ayrıca böylelikle Japonların gayet muntazam olan harp hatlını kabildi. Fakat ancak 6 mil hiz- la gidebiliyorlardı. Bu yüzden geçtiler ve yalnız bir Japon tor- pldosu mahmuzlanmak tehlike- i sinde kaldi Fakat bu gemi de büyük cesaretle rotayı değişti- rerek iki büyük Çin zırhlısının ortasından yarıp geçti. Bu sıra- dn kendisine atılan iki torpido mermisi güvertesina düşerek yangın çıkardı. Harp artık iyice kızışmıştı. Japon filosu şimdi Çin filosu - nun arkasına geçmiş bulunuyordu. Düş- man gemilerinin etrafında dönüyor ve durmadan ateş ediyordu. Bacalardan ve topların ağızlarından çıkan dumanlar birbirine karışıyor; deniz köpükleniyor ve yer yer alevler yükseliyordu. yarmak, onları parçalamak ta| Japonlar bu gemilerin önünden |. boşa gitti amma bir kaş Çın| Kalpsiz yaşayan delikanlı ! İngiliz doktorlarının büyük muvaffakiyeti Kalbinden iki yara alan amelenin göğsünü açtılar, kalbi çıkararak diktiler ve ümitsiz yaralıyı yaşattılar Doktorluk ilerliyor. Gün geçtikçe, fen- nin, bb mucize sayabileceğimiz yeni ve işitilmemiş muvajfakiyetlerile kargı laşıyoruz. Aşağıda naklettiğimiz hâdise, lik ve 12 tane bunlardan dahal yunlardan biridir. Harold Aldiriç 23 yaşlarında bir İngi- lizdir. Baruthane amelesidir. Uğradığı 500 yardadan Japonlara atağ| bir tecavüz neticesinde kalbine büyük bir çakı darbesi yiyen amele uzun müddet ; Ancak aradaki mesafe 4000 Y57-| hastenede yatıyor. Büraya kadar vak'a da olunca Çinlilere cevap VOT-| sayet tabitdir, şaşılacak bir şey yoktur. diler, Çinliler bilhassa 1884 del ganılacak nokta bundan sonrn başlar, Almanyada yaptırmış oldukları | Doktorlar, kalbi yaralı Aldiriçin kalbini, ve 35 santim kalınlığındaki Zı"h | iki kere vücudundan çıkarıp, temizledik- kuşakları olan 7400 tonluk iki| ton sonra tekrar eski yerine takmışlar- dır. Bugün de sapasağlam eski işinde ça- ışmaktadır ve bundan iki ay evvel, mah- kemede, lehinde âmme şahidliği eden genç bir kızla da evlenmiş bulunmakta» dır. * Bir müddet kalpsiz yaşayan delikanlı- mın kır saçlı annesi vak'ayı şöyle anlat- mıştır: Oğlumun yaşayacağına asla inanmı- yordum. Yalnız ben değil, kimsenin zerre kadar ümidi yoktu. Haftalarca hastanede yattı, Kimseyi yanına bırak- madılar, Her şeyden menedilmişti. Hat- 4â yorulur diye sesini bile çıkarmaya izin vermediler. Üç hafta içinde de iki ame- Jiyat geçirdi. Oğlum hastaneye bir gece yarısı bi- çaklandığından tam 20 dakika sonra kal dırılmıştı. Çok fazla kan kaybetmiş oldu- Bundan ve nefessizlikten bayılmıştı. Fa- kat kalbi hafif, hafif atmakta idi. Hâslanede bulunan iki doktor, kelbi naşiyesinden çıkarıp, diktikten sonra ye- rine takmak üzere ameliyata karar ver- diler, Böyle bir ameliyatın yüzde yüz muvaffak olacağı şüpheli idi. Bu giki hallerde hastaların ekseriya ameliyat Yirmi dakika içinde Çin filosu düzenini | masasında can verdikleri vakidir. Bu kaybetmişti. İki Çin torpidosu kaçıyor; | yüzden, doktorlar, giriştikleri bu teşeb- bir başkası ise alevler içinde Talo adası- yordu. Başka bir muhrip baştan başa #- teşler içinde kalmış; harp meydanını bi- rakip gitmişti. Fakat iki büyük Çin zırh- ısı hem yollarında devam ediyorlar; bem de Japonlara mermi yağdırıyorlardı. On- larla beraber harbe devam eden bir Çin kruvazörü ateşler içinde battı, bununla beraber otuz buçukluk bir Çin güllesi de Japon amiral gemisinin baş bataryasına isabet ederek patladı. Oradaki gülleleri de patlattı ve yangın çıkardı. Büyük top kundağından düştü. On iki santimetrelik bir top denize yuvarlandı, Birinci ve ikin- gi kaplanlar öldü. Japon amiralı ayni bü- yüklükteki Haşidat gemisine bindi ve , kumandasındaki fırkayı harpten geri çek- ti. İki büyük Çin zırhlısının on beşlik ep- hanesi bitmişti. Otuz buçukluk toplar için Ancak bir kaç atımlık kalmıştı, Japonlar 4,40 da tekrar hücum etliler. Fakat bu hücum kısa sürdü. Japon amiralının buna dair notu şöyle dir: «Saat 5,30 raddelerinde Ting - Yuen ile Çin - Yuen'e diğer Çin gemilerinin ilti - hakını ve kendi piştar fırkamın açıldığı" ni ve güneşin batmak üzere olduğunu görerek harbi bıraktım ve işaretle piştar firkasını çağırdım.» Bununla berâber Çinlilerin bu iki bü- yük zırhlılarından birincisine iki yüz mermi isabet elmiş ve harbin ilk zaman- Jarmda ateşler içinde kalarak bir kaç saat şonra söndürülekilmişli. Diğer zırhi da ,buna yakın zarar görmüştü ve ertesi gün (Port-Artür) limanma sığındığı zaman provası bir melre kadar suya batmış bir haldeydi. Japonların iki gemileri harbedemiye - çek hale gelmiş, diğer bir kaçı halil ya- ralanmıştı. Efrat ve zabitler arasında (95) Blü, (203) yaralı vardı. Çinlilerin gemilerinden üçü batmış, bi- risi karaya oturmuş, ikisi kaçmış, biri yanmış ve diğerleri de zarara uğramıştı. Japonlar bir kaç ay sonra Por Artüzü abluka ettiler. Çinliler kaçarak (Vey- Hey-Vey) limanına sığındılar. Burası da abluka altına alındı ve Japonlar burada- büste azami dikkatle çalıştılar, bütün bil- na doğru uzaklaşarak başlan kara ed. -| gilerini, melekelerini bu işe harcadılar. İlkönce ciğeri açtılar ve kalbi kaplayan zarita bir yara buldular, Zarf ta açıldı, ki bir kruvazörle zırhlı ve mektep gemi- sine geceleyin torpido hücumu yaparak batırdılar, Limanı zaptedince diğsr gemi- ler de ele geçti. Zaten karadaki zaferleri ,de parlaktı, Çinliler harpten vaz geçtiler. Rusya, Fransa ve Almanya, Japonların parlak zafer ve istilâlarını kıskandılar, Kore olmak üzere istilâ ettiği top- rakları Çine bıraktırdılar. Yalnız Formoz adasile Peskador adalarını ve bir milyar harp tazminatı verdirdiler. İngilizlerin Japonya tarafını tutmasından fayda çık- madı, Japonlar kendi zaferlerini hiçe indir- mekte başrolü oynuyan Rus Çarlığından intikam almıya yemin ettiler, Harim Aldiriç lâkin kalbe rasigelinmeyince, doktorlar- dan biri elini zarfa daldırarak durmama- casına atan kalbi yavaş yavaş yukarıya aldı, çıkardı ve üstündeki üç . dört pus uzunluğunda bir yarayı öbür doktor he- men dikti ve kalbi yerine bıraktı. Fakat zari gene kanla dolunca, bu sefer kalbi. ni diken doktor, sol elini içeriye sokarak baş parmağile, kalpie bir yara daha bul- du. Ve gene yavaş yavaş kalbi dışarıya çıkardı. İki avucunun içinde hızla çar pan yaşama uzvunun yaralı yerini arkas daşına diktirdi. * Yaralı Aldiriçe gelince: Bütün bu a meliyat esnasında ölmemişti. İlk günlet yaşayacağından şüphe bile edilmişti. Bir müddet sonra da geceleri birdenbire ya- tağından fırlıyor, yirmi oluz metre siki bir yürüyüşten sonra kendisine geliyor. du. Hastanede iki ay kalan Aldiriç ta burcu edilince, hemen işinin başına dön- ,dü ve gene, ayni şevk ve gayretle önün de yığılı duran kartuşlara barut doldur mâya başladı. Bu fennin harika diye kaydettiği ame Jiyat iki kişinin canımı kurtarmıştı. Bir amelenin, bir de onu bıçaklayan suçlu- nun.. Zira amele Aldiriç ölmeyince, ken- disini bıçaklayan da idam sehpasında sallanmaktan kurtulmuştu! Büyükadada bir kadın bir adamı dövdü Büyükadada Topuz sokağında 23 nu- marada oturan Lüdvik kızı 34 yaşla rında Kari, gece yarısından sonra sag 3,5 da, fazla sarhoş olduğu halde, Çr Dar caddesinden geçen Arakl oğlu Va hanı dövmüş, ve bağırıp çağırarak re zalet de çıkarmış, yakalanarak mahke Turan Can İmeye verilmiştir. Küçükpazarlılar Tozdan ve pislikten Şikâyet ediyorlar Küçükpazarda okuyucularımızdan Bay Ekrem yazıyor: — Semtimiz olan Küçükpazar oldukça işlek bir çarşıdır. Buna mukabil toz, top- Tak ve çamur İçindedir. Haftada bir defa bile sulanmaz. Küçükpazar caddesile Tah. sildar sokağına bir gün bir çöpçünün wğ- radığı görülmemiştir. Kalkan toz rükkün- Tara, evlere hücum eder. Belediyeden rica ediyoruz. Haftada bir iki gün olsun bura- ya bir çöpçü uğrasın, gene haftada bir iki defa bu cadde sulansın! * Karedeniz Ereğlisi su sıkıntısı çekiyor Karadeniz Ereğlisinde okuyucularımız» dan Nihat Eken yazıyor: — Ereğli Karadenizin en güzel şehirlerin- den biri olduğu naide susurluk halkım en büyük derdi sayılır, Sokaklar kaldırımsız- dır, geceleri birçok semtler tenviratsızlık sifiri bir karanlık İçinde kaliyor, Belediyeden rica ediyoruz. Kaldırımlar ve tenvirat işl zamana bağiı olmasma mu- kabil susuzluğun bir an evvel giderilmesi lâzımdır. Diğer taraftan şehrimize bir orta mek- tep kazandıran kaymakamımız Refiğe bü- tün Ereğliler namına teşekkür ederim, * İmar görmiyen İstanbul köylerinden biri İstanbulun en yakın köylerinden Beyko- sun üstünde Dereseki köyü balkından bir mektup üldik. Halk bu köyün şimdiye ka- dar hiç Imar görmediğini, halbuki köyde çok nefis bir su çıktığını, bu suyun İstan- bul halkına sunulması sayesinde hem kö- yün İmarma, hem de köylünün kazancına imkân hâsl olacağını söylüyor ve İstabul Belediyesinin nazarı dikkatini celbedi- yorlar. ml memi dare eeiiirinnsilisiintüzsenikieme dtzizeniniine 40001 I 4 | ranametmadi e