19 Eylül 1939 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1
SAYISI KURUŞ 'Telelon: Bıışı;ııhırnr. 20827 — İdare Müdürü: 23300 SON TELGRAF İstanbul Nuruosmaniye No. G4 İmanlar Rumen Hududuna inemiyorlar! Sovyetler, Baltık devletlerini Polonya tahtelbahirler saklamakla itham ediyorlar,Baltıkda Rus filosu tedbir alıyor. En Son Telgrafları Ve Haberleri Veren Akşam Gazetesi EYLÜL 1939 Başmuharriri İZZET BENİCE Sahib ve ETEM DU 3 | ini itler H bugün Danzig'de mühim bir nutuk söyliyecek - Sovyetler yanlışlıkla Romanya topraklarına girdiler ve çekildiler. - Sövyet orduları Romen - Pnlonya hududunda Macaristana kadar yerleştıler. Almanların inmesine imkân kalmadı Alman orduları karşısında Romanya | Londra kaynaklarının verdikleri haberlere rağ men Balkan muvazen lâl ve kat'i hen sinin ve Romunya istik- haleldar olacağını ortaya koyan resmi ç bi delil yoktur. Olmaması da bugün karşı karşıya harbedenlerin menfaati icabıdır. Yazan : Anadolu Ajansının Londradan nak- | dettiği Dir haber Alman ordusunun Ro- | manya islkametinde İlerlediğini — ve | Baltık'tan çekildiğini haber veriyordu. 18 tarihli resmi Alman tebliğinde de | yu şayanı dikkat cümle vardır. <Alman h Budaki vazifesinin esaslı kısmını etmiş. mutcaddit | kava müdafsa topları tahşit edilmiştir. | Banlar başka bir vazife ifasma amade | / ordusu bu suretle do- ifa bava birlikleri ile buhunmaktadır.> Yime Anadolu Ağansı Lendradın rde Romanyanın | mühtevi balunan Baklettiği bir hab petrol menbaları kanmlarmın Almanya tarafından alın- mak isteği ile karşı karşıya oldutu | bildiritiyordu. Bütün bu havadisleri, mütalca İahmninleri ve Alman tebiiğindeki müp- | hem cümleyi biribirine ekleyince Ro manya hesabına hakikaten bir tehlike Mmevcst elup olmadığını düşünmek gü- mnün icapları içinde bir muhakeme ve mütalca zemini olur. | Filhakika, — Remanya — bilaraflığını | Hlân etmiş ve her türlü ihtimale karşı da tam seferberlik yaparak — ihtiyati tedbirlerini almıştır. Ancak, Lendra kaynaklarının — verdikleri — haberlere | tağmen Romanya İstiklilinin çiğnene- yeğini ve Balkanlardaki müvasenenin | Dorulacağımı orlaya koyan Kati hiçbir delil henüz yokter Bovyet Rusyanın Romanyanın istikli- İime ve tamamiyetine riayet olunacağı hakkında teminat vermiş bulunduğu haberi vardır. Sövyetlerin bu temina; fına rağmen — Almanların — bir. kısım «Deyli Ekspresm İsmindeki İngiliz g azclesi şöyle bir temsili harita meşretği OĞ “mekideir. Marktaya göre, Almanlar, Por nan mıntakasında boğazma ( Tülmiş elan 250000 kişilik Leh ardusunu imhaya çalışmaktadırlar. Polonyadaki askeri ha tık bundan sonra nihay nazarile bakmak ümkündür. | Kahraman Leh ordusu, bütün mu-| kayemetine we fedakârlığına rağ- | ulmüş | | 'T Dunu yaparlar miz | Yulacak bir keyfiyetlir. Almanlar Ro- ETEM İZZET BENİCE Romanya topraklarını Btllâya kalkış. maları ve bu arada Macaristanı da tah- rik elmeleri mümkün müdür, Alını Bunu tayin debilmek çok müşkül olduğu kadar ya- pildiği takdirde de Savyet R: Almanlara karşı nasıl bir vaziyet ik düşünmek yerinde bir unluğu otur. Alman ademi tecav ve Polonyada Alı dularmın hazeketi başladığı günd. beri muhtelif kaynaklar bu yaktın bir de içyürü olduğunda asrar ettiler, Biz hâdiseleri güründükleri gibi ve resmi beyanlarla iade edilen müeyyidele: Hle alıp tahlil ve izah etmek vaziyetin de bulunduğumuza göre bu resmi izahı- | lar daşındaki tahminlere vâkıa haline gelmedikçe değer utfetmeklen daklma mühteriz bulunmuya mecburur. Romanyanın İngilir garanliri altan- da Bulunduğu da ayrıca üzerinde du- manyaya / decavtiz ettikleri takdirde Felanyadan sanra bu cephe üzerinde de İngiltere ve Fransa ile muhasama ve muaraca haline geçmiş bulunacak- lar demektir. ki, bunun İngillere ve Fransa ürerindeki aksülüâmeli her - kalde hareketsiz kalmamayı icap etlire- cek bir mahiyele inkılâp edecek de- | mektir ki, bu takdirde de şimdiki Av- Yapa harbi yepyeni Bir dönüm mek- tasına girmiş ve harp geniş, aşkan bir Safhaya Intikal etmiş; Balkanlar, İ- Akdeniz, Karadeniz ve bunların Utisak ve muvasala hadları biribirini (Devamı 3 üncü sahifede) ik geci- Son müharebelerde düşmana Sovyet orduları Macar Hududuna vardılar Moskova 19 (AA.) — Kız nun bu sabah erkenden neşrolu- | nan tebliği Soövyet kuv or Levow Yugoslav n Macar a Mi mlaş- etleri li ) kıtaatırı Belgrad 19 (A. radyosu, Sövye hududuna varmış cartarın setir kıtaatı ile se maş oldu a bildirm KIZIL ORDUNUN. TEBLİGİ Motkeva 18 (AA)— Kanil ördü u- lar ektedir Bükreş 19 (A.A.)— 530 Polanya tay- yareti Romanyada mevkuf bulunmak - dadır. Bunların ekterisi hasara uğeu- muş olup Bükreşle bulunmaktadır. Bundan başka Polonya ordusuna ait 2000 tank ile mühlm miktarda harp malzemesi de vardır. Belgrad 19 (AA.) YAKINDA Son Telgraf sütunlarında bulacağınız romunlar MAKEDONYADA CENKLEŞEN TÜRK Reşiâ Paşanın hatıraları ... AKDENİZ — ADALARINDA TÜRKLER Yazan: Ziya Şakir Mevcud romanlarımız ve tefrikala- rimız ahayel buldükça sira ile bu eserleri neşre başlıyacağın. Bu eserler mevsimin en kudretli eserleridir. B RGAŞURURARR LAŞA Herkes diplomat ! Vapurda, — tramvayda, 'noda, yolda, yazıhanede herkes Avrupa har- binin muhtelif inkişaf safhalarını imü- makaşa ediyor. İnsan bu hali görünce, — Meğer herkes diplematmış!. men, üstün Alman küvvetlerine karşı elinden ge Kai mağa çalışırken, Sovyetlerin şark- | tan İleri harekete geçmeleri artık | (Devamı 3 üncü sahifede) n V galibat, Diyeceği geliyor. -Fakat, dünyanın bugünkü, allâk, kalleş, vefasır ve dö- nek siyasat kombinezonları ve sürpriz- leri karşısında diplemat olmaktan zi- yade «kâhina olmak Vâzm geliyor bir hayli zaylat — verdiren müml erkâmharbiyesinin tebliği: 18 eylâi gününde kızl ordu kıtaatı | Polonya ordusunu tardekmeğe ve alhşam Üüzeri şimalde garbi beyaz Rusyada Niole, Svrevenelany ve No: Vogradek şehrini, Slomen, Velkovvyak şehirlerini, Missk - Brestlilovsk hattı izerinde jazleoveleri Hlasyonunu, ce- nupla zarbi Ukranyada Sarny düğüm | noktazını, — Lüç Krame ve Buceaca şehirlerini isral et- mislerdir. Stanislayor, — Habez, Asker ve sivil olmak üzere 30 bin Polonyalı dün Ramanyaya geçmiştir. Sovyet tunklarının dün sabah Kuty ile Vicnecca arasında Romanyaya gi- den köprüyü geçtikleri huduttar bil- girilmektedir. Remen kumandanı bu tanklara dur- | de bilhassa tiler ara- | hüilâfla siyasi pa sonraya bira- Krall- sından olduğu 1 Yugoslav nfaati iktıza anın ve | ralayı özür ilemlş 'Polonya Baş Ku- ,î mandanı Roman- . Pelanya süvarileri Kızıl erdümün Vilnoya yaklaşmak VİLNO İŞGAL Kaznas 19 (AA.)— Vilnodan bildi. Seh saat 19,10 danberi hü- kümel muştır. sükünet berdevamı Arasıra tüfek sesleri işitilmekledir. Birçok Rus tankları daha şimdiden şehrin varoşlarına gelmiş bulunmak- tadırlar, Şehrin bu sabah İşgali mu- karrerdir. malarını söylemişlir. Bu kola kumanda eden Sevset mi ve tanklar dönmüşlerdir. Polonyadaki Pramsız sefiri Bükrrye hareket etmiştir. Yugoslavyada siyasi partiler mücadeleyı bıraktı ve muhtemel hâdiselere karşı ko- ilmek için bütün kuv vetlerin birle kaydolunmaktadı yapıc mesi Vâzım geldiği ( Dıger Telgraflar 3 üncü Savfamızdadır ) RADYODAN ALDIĞIMIZ HABERLER (Ba sutunlarda gazetemir makineye verilinciye kadar aldığımız radyo berlerlni neşrediyoruz. Valnız radye, Dilhassa şu nazik günlerde geniş bir yesparanda venlem elarak kullanıkdı | İi için, ecnebi kaynaklardan — verilen bu haberleri, doğruluğunu ve eğriliğini | konirel etinek imkânı olmadığından, | sem derece İhtiyatla karşılamak lâzım- dır.) Doktor Göbels Nerede ? Paris 19 (Radyo - saat 845) — Amsterdamdan bildiriyor: Berlin- den gelen yolcular, Rayihş hükü- propaganda yefi doktor Gö- | n son günlerde hiç bahse - ve birdenbire ortadan u göylüyorlar. Doktori Roma 19 (Radyo - | Sovyet ordusu, Polonya - R: ya hududu l devam ediyor, » ıuırrkevı ademi tecavüz paktı takip etmiyecek Paris 19 (Radyo - saat 8,40) 'Tokyodan Royter ajansına bildi )ni |rom | Jara y *Doktor Göbels Nerede rildiğine göre, Japon - Sovyet mü- tarekesini bir ademi töcavüz paklı takip edeceği hakkındaki haberler pa ihtilâfına karışmıya kat'iyyen ti yoktur. Romanyaya iltica eden Polonyalılar Roma 19 (Radyo - saat 9,10) — kların sayısı — 30,000 1 geçmiştir. 150 Polonya tay Paris 19 (Radyo - saat 840) — Bükreşten bildiriyor: Polonyadan gelen binli adın erkek ve ço- Tin sayısı tayin edi- lemiyecek derecede çoktur. Bunlar, evvecle hazırlanan kamp-. lmekte ve iaşe olun- maktadır. Askerlerin silâhları a- hyayor. Hoza tevkif edilmiş aris 19 (Radyo - saat 8,30) — Başvekili Mösyö Hoza, ar tarafından tevkif olun- (Diğer telgraflar 3 üncü sahifede) Fakat | Kavemet edehilmiş ve 15 doğru değildir. Japonyanın Avru- | Polonya tayyare ve tanklarının çoğu Romanyada yaya iltica etti Pilsudski'nin eski muavine Polonya ordusuna kumanda ediyor Polonya ordusundan 550 tayyare ile 2000 tank. 30,000 asker daha Romanyaya iltica etti Suvyel Rusya ile Polonya arasında bilâhare — müstakli bir Polenyanın nasıl deşekkül edebileceğini gösterir. kroki AA.) — Mareşal dün sabaha kar- woj Sklad-i kowsk: hudür. dunu geçtiği ve birka (Devamı 3 üncü sahifede) nauti 19 ( iy - Rydz anıy İÇERÇEVE Hâdiseierden ders " asker değilim. Wakat harp tarihlerile tâbiye ve siratel aya bayılırım. İhtiyat zabitliğimi — yaparken, kumandanımın çekecek mikyasla türkçe ve İransızca uskerlik eserlerine dalmıstım. | siyetler bende, dokrudan doğruya askeri muhakemelere | temsil etmes. İçtlmak ve siyasi plânda çalışam bir kaleme, her ihtisas şubesinin içiçe geçtiği girift hâdiseleri. toplayıcı gizi derle canlandırabilmek için sadece yardımcı umsur vazifesini gürür. Buna rağ- nİP son harekellerin dinamik hatlarla bilânçesunu çizeceğim. i— Felonya orduları Alman taarruruma, umulduğundan çek daha ar meak 20 gün gibi kısa bir müddet içinde, barulmak değil | garılıp yok olmak vaziyetine düşmüştür. Birçoğunun —düşman haber — almadam | efsanevi bir şekilde tepeden inme bir iş sandığı yıldırım barbi. belli olmuşlar Ki keskin bir idare ve harekel üslünlüğüle ve £ör göre göre, birkaç rün rarfında — elde edilmesi lâzm gelen bir eticeden başka birşey değildir. *— Bu acıklı âkibele sebep, Sararsız ve hattâ kiymetli bir harp vahidi olak FPolonyalı neferle küçük rütbeli Polonya xabiti değil, Polanya yüksek kumanda heyetidir. Tereddütsünte iddia edeyim ki Polonya kumanda heyeti Avrupanın | €n fena, ve yeni silâh dâbiyesine aklı en az yatmış askeri zümresi olduğunu ise bat elmiştir. Bu kumanda heyeli düşmanını, düşmanının tarsını ve vastalarımı, (| esini ve mühtemel plânını herkesten daha fena hesap etmiştir. Karider mes ider gibi çıkmar sokaklarda fırka fırka kapama düşmek, 1000 kilemetreye aşkı bir cephe üzer bek öbek yayılıp karış karış müdafaaya yeltenmek ve parça, parça erimek, herhanei bir düşman faarruzu istikametinde bir türlü külli kuv- vetlerini temerküz ettirememek, mihayet bir iki mevrli kapandan — kurtulup €n büyük kapana düşmek, neticede birkaç ümlislk ve kahramanca — müdafandan başka hiçbir toplu ve esaslı aksyona Kirişememek, teşhislmi isbat edecek vesikas | lardan. &— Polonyadaki hareket, molörlü ve Havaya hâklm kıt'aların sevk ve kdas resi üzerinde çok yeni dersler vermiş ve bilgiç bir ele bağlı olarak gayet şiddetli ( ve harlı darbelerle saldırış kiymetini, hasım kumanda heyetinden — geniş ordu | külesine kadar müthiş bir yılzınlık ümlli diye tesbit etmiştir. Hüdiselerden der alabilmek en büyük kazant. NECİB FAZIL KISAKÜREK NOT— Dünkü yazım bir kazaya uğradı. Bunu, gökten bahsederketi birdene | bire topraktski karıncayı gösterir gibi, yazı aşlangcile bitişi — arasındakki | fikir boşluğunu Hisseden okuyucularım herhalde sezmistir. Çünkü gazete tamm | basılırken bu yazıdan, dörtle üçü çıkarılmış ve geriye bodur ve rabıtasız DİR kasım kalmıştır.
