26 Aralık 1942 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1

K SON TELGRA EN SÖON TELGRAFLARI VE HABERLERİ VEREN AKŞAM GAZETESİ Günün iki vaziyeti Alman - Rus harbi, Şimali Afrika.. Alman'ar, eğer biraz daha Sovyet ordularının ilerlemesini öaliyemez- lerse Doğu cephesinde en az iki yaz boyunca kazandıklarını bir hame lede kaybetmiye mah« küm olurlar. Amiral Darlan'ın ölümüne gelince.. —mmammaaaamamız. ETEM İZZET BENİCE Günün en mühim büdiseleri si- yasi ve askeri bakımdan hiç şüp- hesiz şunlardır: A — Sovyet » Alman harbinia yeni inkişafları, B — Amirül Darlan'ın öldürü- mesinden doğan vaziyot. C€ — Şimali Afrika harbi. Sovyet - Alman harbi mihver besabina tehlikeli bir safha yarat- mağa doğru gitmektedir. Sovyet- der bu kış geçen kış olduğundan daha hazırlıklı, daha süstün kuv- vetli ve bol vastah görünüyorlar. bunt mukabil Almanlar benüz Zovyet taarruzlarnı dündüramam mışlardır. Harkof ve Rostaf'u he- Bef tutan Sovyet Bamlesi devam ederken Kafkasya'da ve Stalim grsd garp bölgesindeki durum di yine Sovyetler lehine inkişaf e- mektedir. Almanların Sovyet ta- afruzuna karşı lâkayd kalmaları ve az kuvvetle çarpışırak Sovyet Buvvetlerini yıpratmağa — ve bazı naktalara kadar gelmeğe müsait bulunmaları artık bahis ve tahmin mevzuu olamaz, Sövyet taarruzu tehlikeli bir hal almağa başlamış- tar, Almatılâr eğer biraz daha za- man ve toprak kaybeder, Sovyet akınım durduramızlırsı en az iki yaz boyunca kazandıklarını bir hamlede kaybetmeğe mahküm o- hurlar, Ukraynanın Soövyetler tı- rafından işgali, Kerç boğazımın tı- Kkanması takdirinde Kafkaslardı we cenubu şarki Rusyada harekât yapan Alman ordusu da - olduğu gibi üşer veya imha olunur. Bunün içindir ki, tehlike Alman- har hesabına gün geçtikçe artmak- tadır, Şimali Afrikadaki harekâta ge- Hince, hâdiseler ötedenbori bu sü- tunlarda ileriye sürdüğümüz nok- tal nazarı teyie etmektedir; AL manlar Afrikada artık bit — istilâ değil, bir mümkün olabildiği kan gar tutunma ve müttefilleri oya Jama harbi yapıyorlar, Rommel Mısrıdaya kadar çekilmiş vö se- kizinci İngiliz ordusu da bu bölge- 'ye gelmiştir. Oyalama müsademe- Teri ile Rommel belki de Tunus'a kadar çekilecek ve Tunus'tı seki- zinci ve birinci İngiliz ordularına ikarşı her halde en son imkân da- kikasma kadar çarpışacıkur, Rom- mel bumunla İngiltere ve Amerk- kanın Akdeniz hâkimiyetini tesis edebilmesini geciktirmekte, müt- tefiklerin Avrupa karasıma çıkma- lanını güçleştirmekte ve Cenup Avrupasında Alman tahşidat ve tahkimatın; — kolaylaştırmaktadır. Mahaza, bunu ne vakte — kadar devam ettirebileceği belli değil- dir. Her hakle uzün bir zaman mesafesi kabul edilemez. Müttefikler, Ş'mali Afrikada gün geçökçe kuvvetlenmekte, Afrika- hları da harbe hazırlamaktadırlar. Batı Afrikasının ve Balip bir ihti- mal âe Habeş ordusunun mütte- fiklere büyük faydalar mesi münkündür. Bu böyle oldu- gu kadar Fransız harp geyreti de imali Afrikada inkişaf etmekte- dir, Amiral Darlan'ın öldürülmesi bu bakımdan demokrasiler hesa- bina bir zarar mevzuu olmadığı gi- bi mihver hesabına da bir kazanç teşkil etmemiştir. Darlanı öldüren Fransızın asker olduğu anlaşıldı Katil idama mahküm edildi Bugün Cezairde vaziyeti görüşmek üzere Fransız İmparatorluk meclisi bir toplantı yapıyor Amerikalı askerler tabutun önlnde Darlanın yerine döGolcü general Jiro geliyor Londra, 26 (AA) — «BB.Cm Dün bir Frantız genel - tarafından labanca Be öldünülen Amiral Darlanın — nâşı dün akşam Cezir kilisesine laşımmış dar, Cezalrden alınan raporlara — naza- Tan tekmil Çemiride uazişin temin me- #eliyetini General jire üzerine almış- tar. Amiral Darlanın — katiladen meş'et e Gen mescleleri görüşmek üzere buzün Cezsir makamları bir toplantı yapa- caklardır. Fasta bulunan — General Nöges ile Fransaz Balı AfvYikamı Unumi — Valisi M. Buvason da hazır — buluncaklardır. Diğer taraftan bu sahah Cexairden al- man habetlere güre, Amiral Darlanın BetilI ölüme mahküm edilmiştir. Birmanyada, Ja- pon mukavemeti belirdi Japonlar Ea'kütayı yeniden bombaladı Çunking, 26 (AA.) — Çin as- keri sözcüsü cuma günü yaptığı demeçte, Japonların, Birmanyuda- ki askeri hazırlıklarına —hiz ver- diklerini, Mandalay ile Myitkyina arasında İidav ve Hepin'de hava alanları yapmakta olduklarını bil- dürmiştir. Vaşington, 26 (A.A.) — Mütte. fik bomba uçakları, Birmanyada (Devamı Saz 3, Büz 3 Ge) bir geçit ye Fransız Atrikasında Amiral Dar lan'ın yerine idareyi ele aldığı aalaşılan General Jiro Sigorta parası için han yakan 3 kadın 1 yaptılar BUZVELT CİNAYETİ ALÇAKCA BULUYOR Vaşlaşrtın, 26 (AA )— Amlral Dar- dan'r katllnk tefsir eden Kelk Rüzvelt göyle demiştir: «Bu alçıkça cinayet en ön plânda gelen bir cürümdür. Birleçik Mülletler Şeflerinin hepsi bu moktada beraber- dirler, Nazizm, Faşlam ve askeri istib- dat taraflaları başka törlü düşünebilir. ler, ACaletin derhaj yerine getirileceği- mi, Amiraln kalil veya kakllerinin tam ve haklı bir cezaya çarplırılacaklarını ümit ederim.z VAŞİNGTONA GÖRE, KATİLE TA- BANCA VEREN MİHVER TARAFIDIR. Vaşington, 26 (ALA,) — Remsi mah- feller, Amiral Darlan'ın katlinin Şimal Afrikadaki Müttefik durumunda yapa- gağı lesire dair mü'alea beyan elme- den evvel, cinayet hakkında daha fra da tafsilât almağı beklemektedirler, A- aaral Darlan'ıa — Müttefiklerle işbirliği (Devamı Sa: 3, Sü; 3 da) Varlık Vergisi Mükellefler kendileri- ne göslerilen kolaylık- “ardan islifade ediyor. Bir kısımtı ticzret. haneler, tenzi âtlı salışlara başladılar Valık vergisi mükelleflerine ko- laylık gösterilmesi kararı alâka» darler arasında büyük bir mem” nuniyet tevlid etmiştir. Birçok tüccarlar bankalara müracaat &- derek kredi açtırmakta ve malla- rını ipolek ettirmektedirler. Diğer taraftan mütcaddit mükeilefler de bu sabah şubelere müracaatle mamlarına tahakkuk olunan var- (Devami 8: erkek tevkif edildi Sultanhamamındaki Balcı hanı; dibi kasten delinen mangalla nasıl. yakılmış? Bayramın İlk gecesi çıkan bir a- teş neticesinde yanan Sukanbamı- mındaki Balcı hanı yangımı tahki kataa ait evrek müddelzmumilür- TRABLUS MUHAREBESİ Rommel kuvvetleri, ısratayı da bıraktı Londraya göre, Alman Mareşali burada bir italyan garmn. Londra, 26 (A.A.) — Berlin rad. yosu, Sirte dolaylarında General Mongomeri'nin bir saldırma hare- ketinde bulunduğunu — bildirmiş- 8 İNCİ ORDU BUERAT'A Londra, 26 (A.A.) — Fas radyo- su, Elageyla batısında 500 kilomctre mesafede Buerat'a ulaştığını bildiriyor. Remmel'in, Mallenne İtalyan garnizenunu Mısratada feda etti. İi söyleniyor. İNGİLTEREDEN ERZAK GELİYOR Cezalr, 26 (A.A.) — İngiltere den Şimali Fransız Afrikasına 'Tekmil şolförler numa- temin e- Jralı kasket giyecekler Belediye Talimainamesi — mucibince #ölörlerin, hepsinla anmaralı — kasket giymeleri meoburi bulunmaktladır. Fa- Kat her nedense buna riayet edilmetliği görülmeklödir. Ba kerre Emniyet AL *ancı Şübe Müdürlüğü tekmil taksi şo- förlerinin numaralı kasket giymeleri. İ Ve buna Tiayet etimiyenlerin cezalan- dırılacaklarını — alâkadarlara u bildirmiş- (Devama Baz 3, Büz 6 da) Ür, " zonunu feda etti. 12.000 tan şeker, patates, süt ve un gönderilmiştir. Bunlar, multaç halka dağıtılacaktır, (Devamı Sa: 3, Sü; 3 de) ten İstanbul ilmci sorgu hâkimli- ğgine gönderimiştir. İlle tahkikattâ ateşin, bu hanın Dçüncü katındaki “Mari işminde bir kadının trikotaj İmalâthane- sindeki mangaldan sıçrayan kıvıl- gımlardan kazsen çıktığı tahmin o- junmuşsa da bilâhare vak'a yerin- (Devamı Saz 3, Sü: 6 &) Memur maaş- ları erken verilecek Yıldaşı dölayıriyle memür maaşları nn bu ayın 29 ve 30 uncu günleri ve- titmesi Maliye Vekiletince kararlıştırı!. ma'şlır. Şehrimleğeki dalreler bardroları hazırlamış — balunmakladırlar. — Fokat henöz Vekâlet Vilâyete emir verme- miştir. Esnaf kongreleri bitiyor Bakkallar için mes- leki kurslar açılacak Bir “Bakkaliye eşyası pera- kendeciler birliği ,, kuruluyor Bakkaltar Cemiyetinin Yülk Kon- gresi dün Emindel Halkevinda yapıl- | mıştır. Evvelk Cemiyet Reklsi B. Kemal Erel İdare Mey'etinin hesap ve faaliyet raporlarını okumuştur. Ba rapora na> zaran geçen bir yıl içinde tatbik olunan bülçeden 3500 Tira bir. varidat Çazlası elde olunmaştur. Bunun 1000 lirasır has- tahaneye, bin Ürası mubtaç üzaya — kö- mür tevziine ve göri kalan 500 Kira da Cemiyetin İdare Memurlarının — üçrek lerine zamıma, avansa lahslş olunmuş- tur, Rels; aile efratlariyle birl'kte 20 bin kişiye baliğ olan Bakkıllar Cemiyeli â- zaları namıta Milli Şefimize, Başveki- Tmize ve Cumhüriyet * Halk Partisine alenen teşekkür eltikten sonra cemiye. Yn yeni çalışmalarından — bahsetmiştir. Bundan antaşıldığına göre Ticaret Ve- Kâletinin emrile şehrimizde bir. atlak. AYuzımı Sa; 3, Süz 7 de) Rus taarruzu henüz durdurulamadı 10 günde Almanlar AAK Â ölü veyaralı 100.000 | | kişi kaybetmişler | Stalingr?z d önlerinde kuşatı'an 22 fırkayı kurtarmak içn Almanlar büyük bir gayret sarfediyorlar Moskova, 26 (AA) — Mususi teb İlerlemekte olan Rus kuvvetleri Ve ronej — Rostaf — demiryolu — üzerinde mühim bir noktayı daha İşgal etmiş derdir. Bün yenlden 7500 ecir alınımş. ve 2000 Alman öldürülmüştür. Böylelikle 10 gündenberi ölü ve yaralı olarak Al- manlar bü kesimde 100,000 kişi kay. betmişlerdir. Ayni müddet İçinde 200 dem fazla fazk ve 2000 top fahrip edilmiş veya Basara uğralılmışlar. 100 uçak ele ge- girltmiştir. "Pâl."—"“ © Stalingtad önlerinde kuşatılmış bu- Sralino Tuman 29 fırkayı kurtarmak için Alman. SOVYET GECE YARISI TEBLİGİ Moskova, 26 (ALA,) — Sovyet gece yarısı tebliğiz 25 İlkkânunda, kuvvellerimiz evvel Mâ 30 kilometre gerl alılmışlardır. (Devami Sa: 3, Bü. 7 de) Harkof ve Rostof'an mevkilerini gösterir harita Sipariş |Kadıköyünde seyyar sebze, atölyeleri vemeyva satışı İskeledeki eski binada hal açılarak n At şam Kız San'at mekteplerinde de açılacak Kız san'at enstitülerinde açılan sipariş atölyeler'nin, gerek lale- lece ve gerokse sipariş sahiplerine karşi veriml” olduğu anlaşıldığın- dan bu nevi atölyelerin akşam kız san'at mekteplerinde de açılması içim Maarif Vekâlet nce tedkikler yapılmaktadır. Bu atölyelerde hal- ka ucuza dikiş, nakiş, biçki, şapka, sun'i ççek, pasta yapılıp salıla. caktır. Mütekaitlere elbise, ayak- kabı tevziatı Vilâyet dün bütün daire ümir- lerine bir tebliğ yollamıştır. Bu | tebliğde memurlara dağıtılacak o0- İ parasız kumaş - ve ayakkabiı hazırlıklarınm. b ttiği bildirilmiş. dr, Daire mutemetleri kendi daire- Terinde buluman bütün memurlar için sic İlerinden İstifade ederek maaş bordrosu tarsında bordrolar bazırlıyacaklardır. Hazırlanan bor. drolar yılbaşma kadar - Vilâyete bildirilecektir. Vilâyet bundan son- Ta İstanbul emr'ne verilecek olan kumaş-ve ayakkabı miktarını Ve- kâlete bildirecektir. Bu muamale- ler âzami biy ay içinde - bitirile- cek ve müteakiben tevziat başlı. yacaktır. Emekli, du! ve yetimler'n bu da- götmadan nasıl ve no surette isti- fade edeceğini de Maliye Vekâleti tesbitle meşguldür. Vekâlet bu hu- susta bir talimatname — hazırla. maktadır, Talimatname biz, iki güne kadar malmüdürlütkerine menediliyor! satıcılar bir araya toplanacak İstanbul Belediyesi Kadıköyün- de hal binası olarak inşa ve san- manın yeniden hâl hal ne konul: masına karar vermiştir. Burası iki kısma ayrılmıştır. Bi- manın bir kismı da mi hâl diğer kısmı daimi Kadıköy pazarı olar caktır. surotle Kadıköy yolla- rını işgal eden seyyar - satıcılar pazarda toplanacaktır. Hâl kuruk duktan sovra kaza dahilinde sey. yar sehze, meyva satıcılığı mene dilecek, fiatlar sabit tutulacaktır, Varlık Vergisi Muharrite, bir Kâdiseyi ya en başta, ya on sonda, fakat tam ola- rak, ciğerine ve ruhuna kadar nü- fuz etmek şartile incelemek ya- kışır, e Varbık vergisi hakkındaki gö- rüşlerimi billürlaştırmak için bu- güne kadar bekledim; ve umumi vicdanı aydınlatan hükümet bü- yük'erimden, ödeyeceği vergi karşısında düşünen mükek lefe; hâdiseyi hakkın gözlle seyre- den halktan, her vâkianın göğsü. ne tefs'r yaftasını asmak için çır pınan münevvere kadar başlangıç- ta her kutbu dinledim. . Hükümet, yaptığı İşin — inkılâp çapında muazzam bir (doğru) ve mühteşem bir (yeni) temsil etti- ğini bilmekten gelen bir emniyet ve huzur içinde... Mükellef, (Nels-i Emmare)sini şişliyen hamle karşısında yine va- tan ve m Hot hakkının büyüklüğü- mü duymakta ve nefsani hâilesini yalnız kendi ruh ve aile mahre- miyetine gömmekte... NECİP FAZIL KISAKÜREK Halk, hakkın vasıtasız. olacak gökten doğrudan doğruya inzal ote ucizes'ne yabi meselenin büyük çapı önünde hor zaman olduğu gibi kifayetsiz.. B Hâdise, Türk Cumhuriyet bü- kümetin'a, 'bekçilik ettiği cemk yette ferdi mülkiyel ve tekevvün haklarına tamamile bağlı olmakla beraber, dünyamızın biticik kâ- busunu teşkil eden içtimai teva- zün ve teadül kaygısı bakımından en ileri ve en genç devletç lik ve cemiyetçilik kıymetine malik ol duğunu teslim ettirecek kadar büyük... Hüdise, Cumhuriyet hü- kümet'nin, yarımki cemiyete nit müstesna bir dünya görüşüne ulaş mış, bugünkü dünya kıyametine aât zaman ve mekân şartlarını kav» ramış ve ona lâyık en diri ve er kek tedbirler seviyesine yükselk miş olduğunu ilün edecek kadar fevkalâde.. Beni bu mevzuda lütfen b'r yar rın, bir de öbür gün okuyunuz!