14 Ekim 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

AYIFA 4 Komşularımızda neler oluyor? BULGARİSTAN'DA $ SUİKAST MESELESİ Bulgaristanda, hükümetin vaktin- de aldığı tedbirlerle tatbikine im- kzn verilmeden bastırılmış olan hükümet darbesi teşebbüsü hak- kında Atina'da çıkan Lö Mesaje Daten gazetesi, şu malümatı veri- yor: Sofya'dan gelen haberlere gö- re hükümet tarafından ezilen is- yan teşebbüsü günlerdenberi bek- lenmekte idi, 28 eylül gecesi Sof- ya korku ve endişe içindeydi, çün- kü her an, isyanın bir bomba gi- bi patlaması bekleniyordu. Hadi- seden ilk önce taşıtlar bakanı B. Kuzuharof haberdar edildi. Ba- kan meseleyi Başbakan B. Toşefe bildirdi. Bakanlar kurulu hemen teplanarak sabaha kadar görüş- melerde bulundu. Hareketin başında, 19 mayıs 1934 hükümet darbesini yapmış o- lan eski albay Damyan Velçef bu- kunuyordu. Kendisi, memleketten kaçmış ve altı aydanberi Yugos- lavyada yaşamakta idi. İsyana es- ki başbakan Kimon Georgiyef, eski finans bakanı Todorof, eski #bay Karakalokof ile Zveno gru- pu, eski tarımcılar, Tsanhof parti- sinden ayrılmış olan Kosta Todo- rof, Dimitrof ve daha başkaları bulunuyordu. Suikastçiler, kayna- ğa meçhul önemli finans vasıtala- rına sahibdiler ve isyan hareketi hususiyle orduya dayanan çok ge- niş bir ölçüde hazırlanmıştı. Vel- çef taraftarı bütün genc subaylar bu teşebbüse iştirak etmişlerdi. Gene iştirak edenler arasında or- du enspekterleri, harbiye okulu direktörü gibi yüksek komutanlar ve generaller de vardı. Bu projeleri haber alan hükü- met enerjik tedbirler aldı. Beş gündenberi bütün askerler kıtala- ö Daar bakma z lardi vi sor l çüğünden en büyüğüne kadar bü- tün komutanlar kıtaları başından ayrılmamak için emirler almışlar- dı. 1 ilkteşrinde Velçef, gizli ola- rak sınırı geçti ve sınıra yakm Silvimtza şehrinde, alay komuta- nı miralay İliyef'in evinde saklan- dı. Hükümetin öğrendiğine göre isyan Bulgaristanın üç ulusal bay- ramı dolayısiyle Kuyazavo'da ) pılacak tören sırasında - patlıya- caktı. Asiler, geçit resmi esnasın- da kıralı öldürmeyi düşünmüş ve bu işe de Doço Uzunof adındaki baydudu memur etr işlerdi. Bu malümatı elde ettikten son- ra hükümet alınacak tedbirler ü- zerinde kararını verdi. Bastırma hareketi Velçef'in şahsiğ düşma- nı olan sü bakanı Tsanof'a veril- di. Çarşamba günü sabahın saat 9 unda Slivimtsa şehri kuvvetli bir asker kıtası tarafından çevril- di. Burada Velçef ve İlyef tevkif edilirken Sofya'da da diğer suç erta'?--1 kütle halinde yakalanı- yortardı. Bunlar arasında general Zaymof, — Tanovski, Zveno grupu üyelerinden birçoğu, eski başbakan Kimon Georgiyef, üç eski bakan, yüksek rütbeli es- ki işyarlardan birço*u, ve otuz kırk eski saylav vardı. Tevkifler bütün gece devam etmiş, süel o- tomobiller, sabaha kadar sokak- larda dolaşarak birçok kimseleri yakalamıştır. Isyanı hazırlayanlar Kıral Bo- ri katlinden sonra cumuriyeti ilan etmek- ve bundan sonra da Bulgaristanı Yugoslavyaya ilhak etmek niyetinde idiler. Stoyanof, ı Yabancı gazetğlerde okıilıikları_ngızj ULUS Z Harb, zecri tedbirler, Fransa ve İngiltere Uluslar sosyelesi büyük birçoğunlukla İtalya'ya karşı zecrt todbirler alınmasıni kararlaştırdı- ğından beri, ingiliz gazetelerinin çoğu, bu tedbirler başlangıcında sert olursa harbin, bir tek silah patlamadan durduralabileceği düşüncesindedirler. Deyli Herald, aşağıdaki yazısında, alınacak zecri tedbirlerin terirli olabilmeleri için lüzım gelen şartları anlatı yor. v a B. Musolini'nin Habeşistandaki sücl başarıları aşırı bir dereceye vardırmıyacağı hakkında Dardüği abe Hzeriee, Taşiltire'n ba alANMIbir. müdahola yapiniyackğı düşüncesinde ö EPakla. ter Saytung, Fransanın, Tuna bölgesinde işleri uygun gitmezse İr giltere'nin kendisine yapacağı yardıma karşı onun Akdenizdeki süel hareketlerine katılmak suretiyle oynamak kuvvetli olmadığını ileri sürüy or. tarihli Deyli durdurunuz!., 8 birinciteştin 1935 Herald gazetesi “harbı başlığı altında şu başyazıyı yazıyor: “İtalya hükümeti, Uluslar Sosyete- *i andlaşmasının on ikinci göre altına girmiş olduğu tcahhüdlere aldırış etmiyerek harba girişmiştir.,, maddesine Bu, dün Uluslar Sosyetesi konseyi tarafından oybirliği ile kabul edilmiş olan bir cümledir. Bu cümle, anlatmak. ta olduğu anlam bakımından çok önem- H olmak gerektir. Çünkü bunlar, andlaşmanın n sözleridir ve bundan on al taınçı maddesir sonra otomatik olarak zecri tedbirlerin tatbikine sıra gelir. Dün söylenilen sözler ve alınan ka- rarlardan konsey üyelerimin zecri ted. birleri tatbikten yana oldukları görülk- müştür. Onun i£temez- Yarın assamble — toplanıyor. üyeleri de andlaşmayı bozmak lerse, gene zeeri tedbirlere k receklerdir. Şimdi bir an önce aydınlanması ge- reken mescle şudur: Ne gibi zecri ted. birler tatbik edilecektir ve ne zaman? Denizin sıy: Bu iki toruya bir tek cevab vardır: Zecri tedbirler tesirli olmalı ve hemen tatbik edilmelidir. Cenevredeki sıyasal hususta kullandığı » Bunlar “ne gecikmeli, n kalmalıdır.,, Bu tedbirler, birdenbire italyanların saldırganlığını durduracak aytarımızın bu limeler şunlardır de tesirsiz ve italyan istila ordularını geri çektirecek tesir de olmalıdır. Ödev, budur. Bunun kullanılacak araçların kifayetli olması gerektir. Bu işte aşağıdan almak, yavaş ve gevşek davranmak, daha fazla kan dökülmesinin soravını yüklenmek de- mektir. Duce, elder geldiği kadar — çabuk, için de sücl dbirlere ve bir tek silah patlat. durdürülmalıdır. Bunun le lüzum yoktur. Eğer alınacak ekonomik zecri ted- birler, başlangıçtan — kıyak olursa her tey kotarılmış olur. Bu işte gevşek davranmak, hem işi uzatmağa, hem de Avrupayı bu tehli keler kafilesine katmağa yol açar. Ekoönomik zecri tedbirlerin — tesirli olması için iki şart vardır: al karikatürcülere ilhamı Bulanık suda balık avcısı istediği kozun Birincisi, İtalyanın bütün dünya ile olan alışverişi tezelden ve mümkün ol- duğu kadar eksiksiz durdurulmalıdır. Eğer zayıflık ve kötü niyetler, am. bargo işini tesirsiz bırakacak — olursa, © zaman bunu abloka takib edecektir. Ruüzveltin — sözleri de Amerikanın italyan Hmanlarına yapılacak ablokaya karışmıyacağına bir garanti vermekte- dir. İkinci esaslı nokta da istila ordusu- na her türlü levazımım gönderilmesini mencunek için bütün gerekli tedbirle- rin alımmasıdır. Eritre ve Somali limanlarına yakın limanlardan su ve yiyecek de dahil ol. duğu halde hiç bir şey göndertmemek tabiiğ bir meseledir. Herhalde ingiliz kamoyunun ingiliz koöntrolu altında bulunan limanlardan italyanlara hiç bir şey göndermeğe mü- saade etmiyeceği muhakkaktır. Bundan baş'a istila ordusu ile İtal- yanımn bütün ilgilerini kesmek için de Süveyş kanalının kapatılması meselesi de vardır. Bunun için hukukf pürüzler olduğu ortaya atılmıştır. Fakat Uluslar Sosye- tesi andlaşmasının 20 inci maddesi bu hususta gayet kesin ve açık hükümleri ihtiva ediyor. Hiç bir itiraz, Uluslar Sosyetesini harbı durdurmak yüksek ödevinden a! koyamaz. Bugün Cenevre konuşmaları, 2tcrf tedbirleri tatbik metodunu araştırmak üzere başlıyor. Bu konuşmalarda zecri tedbirler gi- bi ne zayıf olmalı, ne de geç kalmalı- dır, ... 4 birinci teşrin 1935 tarihli Frank. furter Zaytung gezetesi diyor ki; İngilizler Ttalyanların ileri hareket. lerini durduramadılar. Müst Eger — Fransa e karsı yükümler altına gir- memiş olsaydı, belki İngiltere bu ha- reketin önüne geçebilirdi. Bir çok gü- rültülü — patırtılı görüşmelerin sonu. cunda, ileri hareketi, Cenevre nin hak- Tarını hemen hemen en can alacak nok- tasından yaralamış olmasmna, İngiltere layisiyle uluslar söxyetesi de ken- müne geçilmez bir hal almış olan seferine uydutdu. İngilizler, kendi kendine hak veren Cenevrenin çehresini korumak için, tedbir kullanılacağını, fayat İtalyanların ileri hareketi önüne geçecek eüel bir tedbir alınmıyacağını söylediler zecri Alman gazetesi, Musulini İngilte- renin silâhlı bir müdahelede bulunma: yacağını anladıktan sonra hareket em- rini vermiştir; İngiltere silahla müda- haleden vaz geçmiştir. çünkü Musolini, Habeşistandaki — muvaffakıyetlerini a- şırı bir dereceye vardırmıyacağına söz vermiş ve ingilizler, onun gayelerini Habeşistan dağlarındaki — zorlukların tehdid ettiğini ve nasıl olsa ekonomik zecri tedbirlerle sonradan da istedikle- i gibi gerekeni yapacaklarını bildikle- ri için #üel müdahaleden vaz geçmişler dir. Bu bakımdan. yapacakları işlerde mücadele kapasitelerine kuvvet vermek için ingilizlerin bol bol zamanları var- dır; dedikten sonra, yazısına şöyle de. vam ediyor: Bu durum Musolini'nin verdiği söy- levde kullandığı şu cümleye uymakta dir; “Ekonamik zecri tedbirlere disip- Tinimizle, nefsimizden feragatle karşı kayacağız Sücl tedbirlere süüc! tedbir. Terle, harba da barbla cevab vereceğiz,.. Bugünkü günde bu cümlenin yalnız ilk kısmı ile karsılaşılmıştır. Musolini, bu- nun ne demet Atduğunu anlayacağı gi- 14 İLKTEŞRİN 1935 PAZARTESİ Biliyormusunuz hi A 17 Yıl kalbte duran kurşun $ Rostov şehrinde profesör Ko- gan'ın kliniğine bir hasta başvu- rarak, kalbinde bir ağrı duydu nu söylemiştir. Yapılan rontgen muayenesinde hastanın kalbinde saplı duran bir kurşun bulunduğu ve bu kurşunun kalbin tazyik ha- reketiyle beraber çıkıp indiği gö- rülmüştür. Bunun üezrine sorgu- ya çekilen hasta, bundan 17 yıl önce, iç savaşlar sırasında göğsün- den vurulmuş olduğunu fakat son- ra yarasının kapanmış ve şimdiye kadar hiç bir arıza duymamış ol- duğunu söylemiştir. Ancak şimdi kalbinde ağrı başlayınca kendini muayene ettirmek istemişti Sovyetlerde tasarru! $T jansınm verdiği malü - mata göre Sövyet Rusyada tasar- ruf sandıklarında hesab sahibi o- lanların sayısı 15.500.000 kişiyi bulmuştur. Tasarruf sahibleriyle tasarruf mikdarı yıldan yıla art- maktadır. ! eylül 985 de tasarruf sandıklarında bulunan paraların yekünu 2 milyar 100 milyon rub- leyi geçmiştir. Bu rakam 1928 de tasarruf yekünuna mazaran on misli bir artış göstermektedir. 935 in ilk 9 ayı içinde tasarruf — san- dıklarına yatırılan para, 1933 «e- nesinin 12 ayında yatırılan para tutarının iki misli olmuştur. bulundu- ğunu tesbit etmiştir. Bu keşfe göre, bir gram kuru siyah çay 4 le 6 miligram arası “c,, vitamini taşımaktadır. C vitamini çok çabuk kaybol- duğu ve yaş meyvalarda mevcut- ken kurularında hiç bulunmadığı için, kurutulmuş çayda bun- dan bulunması ilmiğ büyük bir ö- nemi olan bir keşif sayılmaktadır. Profesör Goliyantzki “c,, vita- minin kuru çayda muhafaza edil- miş kalmasının, çay yaprakları- nm bir bususiyetinden ileri geldi- ğini görmüştür. Tecrübeler aynı zamanda gös- termiştir ki bu vitaminin çay için- de kurumaya rağmen muhafaza edilişinde âmil olan şartlar, suni olarak da yaratılabilecektir. Böy- lelikle, € vitamini kuru sebze ve meyvalarda da bozulmadan mu- hafaza etmek imkânı ortaya çık- mış olmaktadır. Bu sebebten profesörün keşfi pratik bakımdan da büyük bir ö- nem almaktadır: Yaş meyva ve sebze yenilemiyen bazı hastalıklar uzadıkları zaman hipsvitaminoz hastalığı da baş göstermektedir. Yeni keşfedilen usul, hastalar için bol c vitaminine sahib yiyecek maddeleri yapılmasını temin ede- cektir. Mogolistan radyo neşriyatı $ Moğolistan elektrik sosyetesi tarafından 100 kilovat kuvve'" *> bir merkezi radyo istasyonu, diğer dokuz şehirde 5 kilovatlık küçük radyo istasyonları kurulmuştur. Moğolistan'da radyo neşriyatı ge- nislemektedir . bi fransızlarla ingilizler de hissedecek- lerdir. Bu duruma göre, ihtiyaç görülünce süel yardımlarda bulunulması etrafın. da İngiltere ile Fransa arasında yapı- lan görüşmelerin de bir kıymeti mıyor. Musalini zccri tedbirleci göze aldıre mış olduğuna ve İngiltere İle İtalya a. ratında süel bir çarpışmanın önüne ge- çileceğine göre, fransız diplomasisinin, Tuna bölgesindeki işleri uygun gitmi- yecek olursa ingilizlerin yardımda bu- lunmalarına karşı, Fransanım, — ingiliz lerin Akdenizdeki hareketlerine katıla. cağı yolunda (mesela Tulon harb li « manının kullanılması hakkı) oynamak istediği koz, kuvvetli bir koz değildir.