2 Mart 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

» ön ) ee Mesebisi-Beksi e n Çankırı Caddesi, Mülli Şef'i Abdülhalik Renda, Ulus Bazımevi Ankara Tolgraf: Ulus - Ankara MART TELEFON 1939 İmtiyaz sahibi 1144 —. Başamıbarrir ı Yazı işleri 1062-1( 5 KURUŞ Matbaa müdürü « 1061 Tdare 1064 i da kendilerini teşyi etmeğe gelen Büyük Millet Meclisi Reisimiz kR: Anh:uı’::ı:î Fueuu' Çu;:ı:lk, Başvekilimiz doktor Refik Saydam, vekillerimiz ve diğer zevatla bir arada DIMIZ KT A BUGÜN ÜÇÜNCÜ SAYFADA İstanbul gazetelerinin hülâsası Üçüncü sayfamızda yeni bir sütun aç- tık. Bu sütunda bütün İstanbul gaze- telerinde çıkan belli başlı makalelerin ve havadislerin özlü bir hulâsasını bu- Cümhurreisimiz dün akşam İstanbul'a hareket ettiler | Cümhurreisimiz İsmet İnönü İstan- bul'u şereflendirmek üzere dün ak- Şam saât 22,05 te hususf trenle şehri- Mizden ayrılmışlardır. İnönü ve re- fikaları Ankara garında Büyük Mil- zi Çakmak, Vekillerimiz, bi: buslar, vekâletler ileri Yeni bütçemiz F. R. ATAY Hükümet 1939 yılr büdçesini ay'a tevdi etmi: l Refik Saydam büdçesinin yekü- u 260 milyon 900 küsur bin lira- dir: Geçen yıl büdçesine göre fazlalık 11,000,000 lira tutuyor. 1932 senesindenberi cümhuri- Yet büdçesi mütemadi bir inkişaf Seyri takip etti: 169 küsur mil- Yondan hemen hemen 261 mil- Yona çıktı. Artışlar 1933 te 1 Milyon 300 bin, 34 te 14 milyon, 35 te 11 milyon, 36 da 17 buçuk küsur milyon, 37 de 18, 38 de ĞD ve nihayet bu sene 11 milyon- lur. Bu memlekete büdçe mefhu- Mu 1908 meşrutiyeti ile birlikte Rirmişse de, muntazam, açıksız | ve bilhassa milli refah ve umran faaliyetlerini temin eden hakiki üdçelere cümburiyet rejimi ile kavuştuk. Bu büdçe, yalnız mad- di rakamları ile değil, mânevi disiplin ve mtodları ile hiç şüp - hesiz İsmet İnönü'nün eseridir. Büyük ve devamlı bir ceht sar- | folunduktan başka, büdçelerin | ikt olmasını ve büdçe hüküm- lerine itaat edilmesini temin et- mek için âdeta taassup gösteril- mek lâzımgelmiştir. Mali sarsın- | H, Cümhuriyet hükümetlerinin belki tek kâbusu olmuştur. Çün- kü osmanlı hükümetleri gil de bir maaş ve idare büdçesi yapmıyacaktık: fakir, geri ve arap memlekete refah, medeni- yet ve umran verecek bütün fa- aliyetleri milli gelirlerimizle ba- Şaracaktık. Yalnız bizim devri- miz başka devir değildi: cihan dahi başka bir devirde idi. Baş- langıçta beynelmilel maliye âle- (Somnu 8 inci sayfada) kalabalık bir halk kütlesi lınlmdıııl uğurlanmışlardır. Milli Şefimiz Ismet İnönü dün ha- reketlerinden evel Çankaya'daki cüm- hurreisliği köşkünde Büyük Millet slinjeRalai- B A bdilhalik. Rendar, akşam yemeğine alakoy- İstanbul, 1 (Telefonla) — Dahiliye Vekilimiz B. Faik Öztrak, bugün tek- rar Dolmabahçe'de Cümhurreisimiz İsmet İnönü'nün ikamet edeceği da- ireyi bir daha gözden geçirdikten sonra kelediyeye gelmiş. Vali ve Be- konuşmuş, 17.30 da da belediye erkâ- ninr kabul etmiştir. Radyo muvaffakiyetinin en büyüklerinden biri Cümhurreisimizin Amerika'ya mesaji Nafıa Vekili Ali Çetinkaya, 1939 Nevyork dünya sergisi radyo direk - törü B. John Young'dan aşağıdaki tel- graft almıştır : “Türkiye cümhuriyetinin milletlere selâmını Amerikan halkı ve matbuatr büyük hâraret ve şevkle karşılamış - lardır. Programımız, Reisitümhur Hazret - leri İnönü'nün güzide moesajları ve flarmonik orkestra ve- mugannilerin temsilleriyle radyo muvaffakiyetinin en büyüklerinden biri olarak kayda - Tunacaktır. Bu pek çok muvaffak — neşriyattan dolayı size ve mesai arkadaşlarınıza samimi takdir ve hayranlığımızı arze- derim,, (a) Hariciye Vekilimiz bugün geliyor Atina, 1 aa. — Atina Ajansı bildi - riyor : Türkiye Hariciye Vekili B. Sarac- oğlu dün Savarona yatında öğle üzeri | Kıtal İkinci George'u selâmlamış ve akşam üzeri de Başvekil B. Metaksas ile hükümet âzasını kabul ederek şe - reflerine bir dine vermiştir. Dine'yi bir suvare takip etmiştir. Yat bu sabah B. Saracoğlu ile maiyetindeki zevatı hami! olduğu halde İstanbul'a hareket V etmiştir. el0 eeba $e HEYETCOCKADIT TE YEME den tebarüz eden türk - yunan sıkı mü sebetlerini, barış âmili olan balkan Varşova nümayişleri Berlin'de çok fena bir tesir uyandırdı Kont Ciano Roma'ya dönmek üzere Krakovi'd en hareket etti Paris, 1 a.a. — İtalya Hariciye Nazırı Kont Ciano'nun Varşova seyahati neticelerinden bahseden Jurnal diyor ki: Varşova'da dün sabah yeniden vuku bulan alman aleyhtarı nümayişler Berlin'de çok fena bir tesir yapmıştır. Hususiyle ki İtalya Hariciye Nazırt Kont Ciano Seçim hazırlıkları İstanhulda, mebus seçimi dolayısiy- le asılan listelere şimdiye kadar 180 ki- şi ititaz etmiş. Teftiş heyeti bu itiraz- ları tetkik ederek kararlarımı sahiple - rine tebliğ etmiştir. Liatelerin son va- ziyetine göre İstanbulda — seçime 670.000 kişi iştirak edecektir. nümayişçiler arasında yüzlerce de subay vardı. Şu ciheti de kaydetmek ki- Kont Ciano'nun Varşova'da elde ettiği neticelerden Berlin siyasi mah filleri hiç de memnün gözükmiyor. Mezkür mahfillerde bu hususta be- Yâzımdır yan olunduğuna göre, İtalya Harici- | ye nazırı italyan - alman hlokunun ğini tam bir dürüstlükle ifa et- miş ve fakat İtalyanın Akdeniz hak- kındaki mutalibatı Roma - Berlin mihverini harekete getirecek bir ihti- lâf doğurduğu takdirde Polonya'nın Fransa ile olan ittifakmr hükümsüz addetmesini temin eyliyememiştir. İ- talya'nın fransız - Polonya ittifakına karşı yaptığı hücum tamamiyle akim kalmıştır. Danzig'deki Politeknik mektebi kapandı Dantiğ, 1 a.a. — Politeknik mekte- binin rektörü, dersleri tâtil etmiştir. Rektör aşağıdaki tebliği neşretmiş - tir: Leh talebe cemiyeti âzası Dantzig- de kendilerine bahşedilen misafirper. verliğe mugayiİr olan ve serbest şeh- rin halkma ve hükümetine karşı en ağır kelimeleri ihtiva eden bir karar sureti kabul ettiklerinden, mektebin rektörü bu cemiyet bürosunun mesul (Sonu $. inci sayfada) antantının ehemiyetini bir kere daha kaydetmektedirler, Denizbank'ın kadrosu Dünden itibaren fatbik ediliyor İstanbul, 1 (Telefonla( — Deniz - banik'ın vekâletçe tasdik edilen kad -| rosunun tatbikına bugün başlanmıştır. Yeni kadroda yüze yakın memur açık- ta kalmıştır. Bunlardan başka tetkik çıkmasından önce amele Dün İstanbul'da Tacaksınız, Dün saat 5.35 te, sabah ilk tramvayın hükümet eliyle işletmiye <cümhuriyet marşını okudu TRAMVAY VE TÜNEL ŞİRKETLERİ Dünden itibaren filen Üevretin maff olmuştur merasim Yyapıldı, İşçiler heyecanlı tezahür yaptılar İstanbul, 1 (Telefonla) — Tramvay ve Tünel Şirketleri bugün filen devlete intikal etmişlerdir. Bu münasebetle İstaribul'da bü- yük tezahürler olmuş ve bu iki âmme hizmetinin yabancı şirket. tekimrtulması Kâdlssek şenlikler yapılarak İatlanmıştir. 'Tramvay depoları ve Metro hanı, sabahın çok erken saatlerinde bayrak larla ve defne dallariyle süslenmiş bulunuyorlardı. Henür ortalığın ay- dınlanmamış olmasına rağmen depo- ların önünde kalabalrk bir halk küt- lesi birikmişti. heyeti kadrosunda da tensikat yapıl - mış, mürakıp adı altında çalışan beş müfettiş kadro harici ” edilmişlerdir. | Umum Müdür B. Yusuf Ziya Erzin| kadro harici kalan momurları ayrı ay- rı kabul etmiş, kendilerine zarur! olan | vaziyet karşısındaki teessürlerini bil - | dirmiştir. Umum Müdür, gazetecilere de şun-| larr söylemiştir: “— Denizbank'ta tasarruf maksadi - le bazı tensikata lüzum hasıl olmuş is- tihbarat ve propaganda, organizasyon | srevisleriyle fen dairesinin bazı büro- ları ve müşavir kadrosu lâğvedilmiş - tir. Bu büroların vazifeleri aid olduk- larr servislere verilmiştir.” Almanyadan gelne heyetle Deniz - Sabahleyin saat 5.30 da Şişli'de se- ferler başlamadan önce 900 tramvay ve tünel işçisine bir çay ziyafeti ve- rildi. Ziyafette bir tramvay işçisi he- yecanlı sözler söyledi, cümhüriyet hükümetinin ve cümhuriyet nafrası nın memlekete kazandırdığı büyü eserleri zikretti “bugünü biz bayram biliriz,, dedi. Bundan sonra ilk araba alkışlar a- rasında depodan çıkmış, devlet elin- de ilk seferi yapmak şerefi 145 nu- maralı arabaya miyesser olmuştur. İş- çiler ilk sefere çıkan arabanın de kurbanlar kesmişlerdir. Sabahın alaca karanlığında, türk çocuklarının bank fen müdürlüğünde teşkil edilen muhtelit komisyon çalışmalarına de - vam etmektedir. İ | | rinde heyecanla yaptıkları bu mera- sim çok samimi ve içe dokunur bir (Sonu $. inci sayfada) Saraçoğlu'nun annesinin cenazesi Saraçoğlu'nun annesinin cenazesini takip edenler (Yazısı 8 inci sayfada) kendi ellerine geçen kendi işleri üze- | Fıkra Avrupa'da tahsil Avrupa'ya tahsile giden talebelere dair İstanbul gazetelerinde bir müna- kâşa var. Zekeriya SerteT'in yazısını okumadım, Fakat meslekdaşrmın ken- dine atfolunan fikirde olacağını zan- netmiyorum, Bizim fikir ve idare has |yatında en ileri milliyetperver tanıdı- Eranız şahsiyetlerden birçoğu Avrupa» da tahsil görmüş olanlar arasımdadır. | Avrupa'ya giden talebelerimiz ilk, orta ve yüksek tahsillerini Türkiye- de bitirmektedirler. Hiç olmazsa li- selerimizden çıkmadırlar. Acaba biz, |bütün bu müesseselerde, milli terbi- ye namına, bir iki sene içinde silinip giden bir cilâ mı veriyoruz? Meşruti- yet mektepleri için bile bu zan doğ- |ru değildir. Sıkı ve devamlı temasla. Timsz, bugün yabancı memleketlerde İbulunan gençlerimizin bizim milliyet ve inkılâbrmızın dâvalarına çok daha bağlı kaldıklarını göstermektedir,. Bir memlekette ilk ve orta tabsilin yabancı mekteplerde yapılmasındaki mahzurlara itiraz etmem. Fakat keş- ke mümkün olsa, paramız yetse de ne kadar yetiştirdiğimiz genç varsa, İanların hepsini garp kültür âleminin feyizlerinden — istifade | Memleket, en küç, ettirebilsek! inden en büyü- üne kadar, tam terbiyeli İfikir ve ihtisas unsurlarına muhtaç, açtır. Eğer yetişen gençlerimizde bir ku- Sur bulursak, onun sebebini, yabancı memleketlerde gönderilmiş olmalarına değil, kendi müesseseleri. mizin zâfına hamledelim. Kaldı ki milli terbiye bakımından bu mücsse- selerimizin şimdj her zamandan daha | fazla kuvetli olduklarına da şüphe etmiyoruz. - Fatay tahsile