29 Kasım 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

2 — VAKIT 20 İKİRCİTEŞRİN 1938 işaretler ——- Bize göre hâdise- ler ve hakikatler Mücevret bakikat yüktur. sözü do artık beşeri bir rehiber değildir, « güre blr varlıktar. Bir denizin, veya bir urasında tablat bakımımdan belki büyük fark yoktur. Vakat bu dâağ ve deniz iki insan topluluğa ara- D öğinda bir hudüt yazifesini Bin Wi yamacında Hâdiso aynl ol Banun içindir. ki, fısan haklkatin mikyasıdır Hakikat hudatlara, orsa denizin İkl yüzünde, da- kat ayni doğildir. Moskovanım, Berlinin, Parisin, Laendranmm hakikat telâkkileri birbirinden Yarklı olabilir. Çünkü her kavim hüdiseleri kendi menfaatleri, ve kendi zavlyesi hudatlarından mütalea etmektelir. Bize göre hüdise yoktur. dır. Bilbassa. politik Fakat bize güre hakikat var- hâdişeleri tetkik ve mütalea ederken kendimizi dalma Ankara kalesinden ufukları seyreden adam olduğumuzu unutmumalıyız, Bir an için tahuyyüle dalmak, bir an için kemlinden geçmek, bir an için mücerret hakikatin j bülyasma dalmak, münevver için, bilhassa eli kalem tatan yatandaş için işlenecek hataların on büyüğü olur. Hâüdiseler karşısında — tefsirler yaparken moktayı aslâ ihmal etmemelidir: — Her şey ancak bize göre mânalıdır. yatandaş şu l Sadri Ertem Betetiye Dalmi encümen âzasın- — dan Hayri Uğur vefat etti — fetanbul ümumt meclisi daimi encümeni fzasımdan Hayri Uğu. lışcarş, halk frrkası teğkildti yapıl. dığr zaman da orada vazife almış ruü acıklı bir şekilde ve hemen | ve faydalı olmuş, vatanpehver ve hemen ani denilecek surette ve. fat etmiş olduğunu okuyucuları. Miza haber vermekle müteelli. Hayri Uğur belediyedeki dsimi " encilmen odasında cuma günü akğgamı tam sıhhatle ve neşeli 4 bir şekilde geç vakte kadar meş. gul olmuş, İşi hittikten sonra evi. ne gitmiş, ertesi günü va. zilesine gelememiştir. Hayri U- . gğür evinde gece birdenbire san. cılanmış, getirilen bekimler san. “karnının da Iı;ıtınm ) şişmekte — olduğunu görmüşler, cumartesi günü hasta “:lıyd Uğur'un rahatsızlığı er- pazartesi günü toplanan İs. tanbul umumt meclisinde Vali ve -— Belediye Reisi Doktor Lütfi Kır. dar tarafından mevzuubahis edil. ve meclis namrmma kendisini - yokl ve batırını sormak ü. zere iki aza seçilmiştir. Hastalığın pangreas iltihabı olduğunun öğrenilmesi, marazın aman vermez mahiyetlai bilenler — üzerinde pek derin ve acı bir te. O essür vücuda getirmişti. Nihayet Otnileesif Akıbet, bütün — tedbirler glınmış olduğu halde mazlesel — dlic akşam saat 20 buçukta vukuü. — bulmuştur. Hayri Uğur Çataleslıder, Milli | mücadele gsenelerinde — Trakya müdafani hukuk cemiyetinde ça. Dartlar na Donoları: —— — Ayakkabıcılara gizli bir zarar — anlattığma göre bu değişmeden deri tüccarı kazandı, ayakkabı. — cılar zararda! « — Küsük santim farklarının vü. O cuda getirdiği yekün, srrasma '|göre deri başma bir lirava Ya- varır. Hele buradan Anada. bir #ey daha vanamaz mı? -— Batışı yavılan derileri kücük “bir resim muleabilinde ölçmek ve neticevi damgalamak. Bu öleme &meliyesini derinin imali © Verlerinde vanmak ta mümkün. " dür. Maksat elden ele ge. vermivecek grretfe bu Okârek betan İsini | hiltümetin güzide bir insandı. Cumhuriyet Halk Partisi Ça. talca kazası idare heyeti reisi idi. Evvelce Ziraat Bankasında me. mur iken Çatalca kazası namına İstanbul vilâyeti umumt? meclisi. ne aza seçilmiş, vilâyet ve bele. diyenin evvel ve son, ra mütsaddit defalar daimi enclt. mene aza intihap olunmuş ve me. stisiyle muhitinde memnuniyet uyandırmıştı. S0 yaşlarında ka. dardı. Fevkalide halük, kibar, galışkan ve İyi insan olarak tanın. müş, sevilmişti. Cenazesi Lülelide Harikzede. aââ' apartımanları kargısında Ka. at ikametgâ. handan bugüm saat on iklde kal dırdacak, namaz; Valde camlin. de öğle #drüszını müteakıp — kılı. nücak, ve Edirnekapıdaki şehit- liğe götürülüp defnedilecektir. İstanbul umumi meclisi azası ve parti mensupları cenaze me. ratimine iştirak edeceklerdir. Gazetemiz ailesinin teesatirle. rine iştirak ve İstanbul umumi meclisini böyle değerli bir uzvu. nu kaybetmiş olmasından dolayı taziyet eder. DAVET dan Çatalcalı Hayri Uğurun di akşam vefat ettiği tecssürle öğre. nilmiştir. Cenazesi bugün saat on ikide Lilelide Tayyare apafrtı. manları karşısında Kanatlı apar. tımanından kaldırılacak, cenaze nameazı Aksarayda Valde camlin. de kılmacak, Edirnekapı şehitli. ğine defnedilecektir. ÜUmuml ratelis azası arkadaş. larının cenaze mezasiminde — bu. funmaları rica olurur. Kısa haberler: vanen venrer * Denizyolları İdaresi yarın akgamdan sonra müracaat edecek mektep talebelerine paso vermi. yecektir. * İstanbul Himan reisliği Hey. beliada, Bostaner, Fenerbahçe ve Yenikapr mendireklerisin deniz. lerle tahrip - edildiğini görerek tedbirler almağa karar vermiştir. Bu mendireklerin etraflarma taş. lar konacaktır, * İngiltereye ısmarlanacak 1! vapurun münakara müddeti ya. em akşam bitmektedir. Vapur. ları inşaya telip olan Tapilir fab. ritaları tekliflerini Londra sefa. retirmize vermişlerdir. * Devlet Denizvolları Umum Müdürü İbrahim Kemal Bavbora dün sabah Ankaradan şehrimise dözmüştür. * Dün Karadenizden limanımı. za gelmesi beklenen Denizyolla. ravn Aksu vanuru fırtınaya tutu. larak Sinop Hmanıca sığınmış ve 24 saat beklemiatir. * Tunuş Timanında uzun za mandanberi veba hestaleSı rörül. mediğinden bu HHrran müvareda. tina konulmuş olan veba tedbiri Kaldırlmıster. bir maddedir. Zamanla artıo elı. silmesi voktur. Zennediyoruz ti emafı bu gizli zarardan kurter. mak güç olmaz. J4 yrıca halde onun karşısında her camia İ kendins göre bir vaziyot alır. Ankarantı, Romanın, Orta ve liselerde ders sistemi hakkında doktorların verdiği rapor çocukların yirmidört saati nasıl geçirecekleri tesbit edildi Orta okul ve lise talebelerinin devam saatleri beslenme tarzları. nı tetkik için toplanan komisyon mesaisini tamamlıyarak raporumu Vekilliğe vermiştir. Komisyonda Profesör Akil Muhtar Özden, Neşet Ömer İr. delp, Hirş. İhsan Hilmie Fah. tettin Kerim, Doçent Mehmet Ertel, vekâlet sıhhat işleri Laş. müfettişi Celâl Osman bulun. maktadır. Komisyonun raporuna göre yeni tatbik edilen orta ted. risat ders sistemi şekli sıhhi ba, kundan faydalı görülmektedir. Gündüzün yorulan her şahıs yorgunluğunu gidermek için uy. kuya muhtaçtır. Hert yaşın uy. kuda geçireceği saatler aynı de. gildir. 13.18 yaşındaki orta ve lise devresindeki gençlerin muh. taç oldukları uyku zamatır en az 9 saat olarak kabul edilmiş oldu. ğuna göre kalkma zamanı ile ya. tış saati bu fizyolojik ihtiyaç göz önünde bulundurularak tesbit e. dilmiş, yatılı, yatısız ve çift tod. risat yapan orta ve lise okulları için yirmi dört saatlik müşterek biç program vücuda getirilmiştir. Bu ptogtama göre orta ckul ve Hselerimizde derslerin bütün di. üer memleketlerde olduğu — gibi sabah sekizde başlaması sıhhi e. saşlardan çok faydalı görülmüş. tür, İnsan cemiyetinde görülen terakki ve tekâmül hamleleri ba. kımundan da milletimizin çok ça. Trşması Tâzımdır. Bu da ancak her ferdin bünye. sinin müsaadesi nisbetinde aza. mi bir surette çalışması ile müm. kündür. Bu imkân da çocukluk yaşından itibaren bu tarzda bir çalışma itiyadı almakla temin o. Tanabilir. Orta okul ve liselerde tedrisa, tın eski senelere nazaran bir sa. at evvel başlaması sıhhi ve sosyal bakımlardan daha faydalıdır. Bütün orta ekul ve liselerde gabahları aat sekizde cerslerin bazlatılması ve her bir dersin 45 dakika devam ctmesi ve dernler arasında on davika teneffüs temi. ni ve 10,5 raddelerinde 20 daki. kalık teneffüs esnasında basit bir kahvaltı (meselâ biraz ekmek, peynir veya terayağı, çaysız) ya. tılı mekteplerde ayrıca saât beş. te kalıvaltı (çaysız) verilmesi uy. gun görülmüştür. Programa gö. re dersler saat 12.35 de sona ere. cektir. Günlük dersleri hazırla. mak için öğleden tonra çocuklara 3 saat ayrılmıştır. Cumartesi gün. leri öğleden sonra tatil olduğu i. çin cumartesi programlarında or. ta okul ve liseler arasında ve bil. hassa çift tedrisatlı orta okulların ders zamanlarında bazı tadilât yapılması zarwreti hasıl - olmuş. tür. Yalnız prensip olarak çalışma için ayrılan zamanlardan başka valitler için ev vazifeleri veril. memesine, matematik. gibi ağır deralerin sabah saatlcı konul. masının temennisine ve cumarte. si öğleden sonra ve pazar günleri çocukların tam dinlenmelerine hasredilmesinin sıhhi zaruret öl. duğuna işaret edilmesine — karar verikniştir. Komisyon aynı zamanda yatı siz ve Çifte tedrisata tâbi çocuk. lartır 24 gaatlerini vasıl geçire- ceklerini gösteren bir - program hazırlamıştır. Programda şöyle deniliyor: 'Talebenin tagaddi taraı mose- e eaeaannare n yüreeeren > Çırıımbı'l’u'ımbıı > |2911 Teş.30 I1 Teş. â 1 Sevval | 18 zevval ı — Kasm 99 | Kasım 98 Vakitler Vasın Ezani Vasatl Kaonu 201 221 703 222 12 02 7901204 720 Y 20 0940 16 28 9 46 16 42 12 00 16 42 13 00 1819 1871810 1T87 5. 10 19 56 I”lî!'l' | lesine gelince, yatılı mektepler i. | çin vekâletçe tabedilmiş olan tali. | matname ve diğer vesailk tetkik edilmiştir. Talebeye yevmiye tah- sis edilen 2500.3000 kalcri ara. sında gıda tamamiyle münasip ve kâfi görüldü. Talebeye günde verilecek albü. minli maddeler, karbon hidratlar ve yağlar arasındaki nisbetler a. henkli bir şekikledir. Sebze ve meyvalar vasıtasi /le de diğer gı. dalarda noksan olan vitamin ve | maden! milhlerin de temin ediL diği görülmüştür. /Şirketi hayriyerin | İ © kiş farifesi | « Yolcuların lehine bazı tadilât yapıldı keti Hayriye idaresinin kış vıgın; tarifesi cuma günü sa. bahmdan ilibaren tatbike baş. lanacaktır. Yeni tarilede tale. beler için bazı vapur seferlerin. de tadilât yapıldığı göbi ilk mek. teplere giden muallimler için de ayrı vapurlar konmuştur. Yeni tarifede Köprüden Çengelköyü. ne kadar bütün iskelelere uğra. yan son vapur 10 dakika Bon. raya almmiş ve 23.25 te kalk. ması temin olunmuştur. Bu su. retle İstanbuldaki sinema ve ti. yatrolara gidenler rahatça va . pura yetişaceklerdir. Diğer taraftan Kabataşla Üs. küldar araamdaki araba vapur. ları seferlerinin saatleri Ankara ve Toros ekspreslerile bütln yol cu trenlerinin saatine uydurul. muştur. ö gürküm z Sivas - Erzurum istikraz tahvilleri Yüzde 7 faizli Sivas — Erzu. Tum istikrazının altıncı tertip Jtahvilleri Batışa Kayıt muamolesi beş künunuav. vele kadar devam edecektir. Tek kuporlu tahviller 20 ve yir. | mi beş kunorlu tahvillar de 500 liradır. Bü tahviller resmi mü. nakasa, müzayede Ve mukavoele. lerde teminat olarak ve milli | emlâk bedellerinin ödenmesinde de para olarak kabul edilecek. tir. Tahviller harice gönderil. dikleri takdirde 20 liralıklar 19 ve 500 Hiralıklar 475 lira addo. dileceklerdir. ——— Gümrük memurluğu im- tihanında kazananlar Gümrüklere mamüur almak ü. gere geçen ay lişe mezunları a. rasmda yapılan imtihanda ka . zananlardan. Mahmut ve Avni isîmluinl:l;bikl kişiı İslanbul armemur! a ta. Şin Bişikrde, — e Nafia Vekili Ankaraya döndü Pazar güaü şehrimize gelmiş olan Nafıa Vekili General Alk bulunduğu müddetçe yüksek mü. hendis mektebini riyaretle direk. törden mektebiz faaliyeti ve ih. tiyaçları hakkında izahat almış. tır. Bu esnada Vali ve Belediye Relsi Lüâtfi Kırdarın ziyaretimi kabul etmiştir. Nafra Vekili Yıldızdaki teknik okulunu da rziyaret etemiştir. —- ——— Maltaçarşısındaki hâdise Öperatör Orhan Ünsal geçen. Terde husust otomobili ile Fatih Malta çarşısından Ca bir kadına Ölen kadının Fatihte oturan Bıdıka adında bir dul olduğu an. laşılmış, kızkardeşi Bahire mah. kemeye müracaat ederek opera. tör aleyhine dava acmış, 2500 H. ra tazınlnat istemiştir. Dün yanılan mühakemede be. lediye mühendislerinden İamail Hakkı, şehir ve adliye doktoru Bnver Karan dinlenilmiş, mahke. me bir defa da vaka yerindea a Yf yapmadı lüzümlü gördüğün. dea muhakemeyi başka bir güne . gıkarılmıştır. | Yeni kurulacak Üniversite birilşi Talebe erin bütün ıhtıyaç- larını k-rşı-iyacak Dört yıl evvel mevcut bulunan Milli Türk Talebe Birliği, Ve. kâletin kararile lüğvedilmişti. Lüğvedilen Tülebe Birliği yöri. ne yüksek tahail geneliğinin bir. Ük ihtiyacmı bütün noktalar . dan kargılayabilecek bir teşek. külün vücude getirilmesi karar. laştırılmıştı. Bu kararm verine getiri için Maerif Vekilli. Bi tetkiklere ır. Üni. versite rextörü Cemil Bilsel Ü. niversitede kurulacak birlik iş. leri hakkında Maarif Vekilliği ile temas edecektir. Üniversite Birliği tamamile üniversite gencliğini çevresine alacak ve gayesi de gençliğin bütün ihtiyaclarına cevaD ver. mek ve arzularımı yerine getir. mek olacaktır. Birliğin genle bir çalışma programı buluna. caktır. Bu procrama göre tale. be üniversite haricindeki saatle. rini birliğin muhtelif kollarında gelişmak surotile gerirebilecek, Âmerikalılar bizden mal almak ıstiyor Haber piyasada mem- nuniyet uyandırdı Nevyork ticaret ataşemiz min. taka ticaret odasına bir. mektap göndermiş, Amerikan alıcrlarının Türkiyeden mühim miktarda mal almak istediklerini bildirmiştir. Amerikan firmalarının almak İztediği maddelzri bildiren bir liste de mektuba bağlıdır. Bu mâaddeler arasında bilhassa ana. son, balık, deri, v derileri, incir, kestane, kitre, fındık. — haşhaş, kuru üzüm, kuşyemi, maden cev. heri, palamut, nohut, sucuk, pas. tırma, sünger, sakız, şimgir, to. hum vardır. Bu haber piyasada memnüniyet uyandırmıttır. Diğer taraftan dün ecnebi mem leketlerden piyasamızda —uzun müddettir buhranı çekilen bircok mallar gelmiştir. Bu arada Avru. pa harbi başladığındanberi ilk defa ölarak mühirı miktarda çivi gelmiştir. Çivi fiyatlarının diüşe. ceği tahmin edilmektedir. DÜNKÜ İHRACATIMIZ Dün Filistine kestane ve elma, italyaya balık, yumurta, Maca. ristana sigara, kitre, Yugoslav. yaya kitre, balnumu, Roman. yaya tütün, susam, bahbk, tatir badem, çiroz balığı, lâkerda, Fransaya iç fındık, Yunanistarta taze torik balığı, Bulgaristara taze ve tuzlu torik, yayın balığı, sazan balığı, Mısıra İç frstık, kes. gündensüne artmaktadır. Birçok maddelerin ihracmım şerbest b rakılması bu yolda mühim âmil olmuştur. Dolmaba'rçe hâdısesi koll: Üzü 4 , İ aaar DB SO AM AAA bazı Şahitler araştırmaları teşkil edecektir. Birliğin brogramı ve tesekkü. lü hakkımda hazırlanacak tali. matname hükümlerinden sonra kati netice belli olacaktır. Şehir okullarında nakil yapılmıyacak Maar'f Vekâleti vilâyet ma. arif müdürlüklerine gönderdiği bir emirde lise ve orta okullar. da gehir içinde bir okuldan di. ğer bir oku'a nakil yapılmama. sını bildirmiştir. Buna sebep te tedrisatım iler. Temiş olması ve birinci kanaat notlarmın yakmlasmış bulun. masıdır. Bu karar dünden itiba. ren tatbik mevklne konmuştur. Ancak vilâyetlerden vilâyete nakil yapılacaktır, Maarif müdürü İstanbul kültür direktörü B. Tevfik Kut Çatalcada inga edi. Jen yeni köy oktullarınm inşant îşh!;'i ufd':g; tetkikler yan. MA Te Çatalcaya git. miçtir, — Polon'ada bulunan vatandaşlarımız Memlekete avdetleri için her türlü tedbir- ler alındı 'arşova vazifesine taallük eden meseleler etrafında temaslarda bulunacağır. mı söylemiştir. Yeni Polonya hü. kümeti merkezinin Orbtan civa. çıtda bir yere nakledildiği ve di. ger eleller meyanında kendisinin de hükümetimizi temsil etmekte devam edeceğine dalir Cemal Hüsnüü birşev söyliyecek vaziyet. te bulunmadığını beyan etmiş ve Ankarada birkac pün kıaldıktar gonra tekrar İstanbula döneceği. ni bildirmistir. Polsnvanın isveli dolayısiyle oradaki işleri bezulmus olan va tando-lırımızın mer-lefete avdet leri için ber türlü tedbir alınmış. vr. dinlendi Eski İstanbul polis müdürü ve şimdiki Çorum valisi Salih Kılıç ile muavini Kâmiran aleyhine, Dolmabahçe sarayı önündeki iz. dihamda 11 vatandaşın ölümü dolayısiyle İzmit ağır ceza mah. kemesinde açılan davanın şahitle. rinden bir kısmı dün ikinci ağır cera mahkemesi tarafından din- lenilmiştir. İlk şahit Beşiktaş merkez memuru Lütfi gunları söylemiş. tir; atlı polislerin atlarına balk iğne- ler batırıyordu. Bence, hâdisede kabahatli mev. zuubahis olamaz.” Şimdi Çanakkale kontrol po. Helerinden Fahri de gşöyle de- $ üzerine dışarıya fırladım. Yerde ceşetler yatıyor, halk bı;xlihidr:.l eziyordu. Kimsenin suçu olup ol madığını bilmem.” ikinci şube müdür muavini Tevfik, ile eski ikinci şube müdür muavinlerinden Tahsin de. lâzrm gelen şeylerin Salih Kılıç ile Kâziranm tleri olmadığını söylemişlerdir. Diğer bazı gşebitler de dinlenildikten sonra evrak İzmit ağır ceza mah. kemesine gönderilmek Üzere müd delumümiliğe verllmiştir. Teşekkür Esbak Tahran Böyük Elçisi arziz babamız — B. Sadreddin Sayman'ın ölümünden doğva — böyük acımızı paylaşmak lâtuf ve nezaketinde bu- kınan Sayın Hariciye Vekilinc, Ga. hatasaray Klübüne, İslanbul Su ida» gesine, merhumun — arkadaşlarına, büyüklerimize, yakınlarımıza — ve dostlarımıza ve onu hasta yatağın- da husüsi bir dikkat ve alâka ile tedaviye koşan Dokler B. Necmed. din Rifat ile Doktor B. Mey'e sone suz şükran ve teşekkürlorimizi are sederiz. Morhuman çocuklarır: Bedriye, Mecdi, Nükhet Necip.