24 Mayıs 1931 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 4

Sahife 4 Memurların Tasfiyesi Meselesi (Başmakaleden devam) kaydetmemek sebep yöktur. 1 — Bütçede yapılacak taşar- tekaüt meselesine ehemmi ktir. Vekâletler emrine alıga- cak memurlara evvelce aldıklarından aşağı ve az aylıklı memuriyetler tek- lf edilebilecek, kal tasfiye olunabilecaktı 8-V tedikleri me- müru istedikleri yere tayin edebi- lecekler, yani: Şark, garp vilâ ri meselesi mevruub İ — 1 çektiriimiş yabut memurin n " bince haklarında yerlerine inde editmiyecekler. Yukardaki dört madde- nin ilk birincisi ile son dör- düncüsü bir dereceye kadar muhik görülmek kabildir. İkinci ve üçüncü maddele re gelince: Bunlardan biri- nin tatbik kabiliyeti olma- dığına, diğerinin pek ziyade haksızlıklara, mağduriyet lere meydan vereceğine şüphe edilmemelidir. Bir kere me- murin kanunu tadil edilmek iktıza eder, Her nekadar ta- dil bahsi, basit umurdan sayıla bilirse için ortada rufta yet verile 1 etmiyenler ahis d . memleketimizde de, İsmet Pş. nın mevzuuba: his iki madde ehemmiyetle durmaları bek- lenir. üzerinde Bir kere vekâletler em- rine alınacak memurları ve- kâlet emrine aldıktaa son- ra, z maaşlı memuriyet- lere tayin etmek demek, bu adamları kendiliklerinden vedâ etmeğe icbar etmek demek olacaktır. Anlaşılıyor ki, as- gari ücretle azami iş — iste- mek yolu tutulmak tasavvur" ları vardır. Bu suretle, kiy- metli, kıdemli memurlar, küçük memurların yerini tutabilecek, küçükler de, d çarıda — birakılacak, iyi - İş, az para, azam! sây alınmak temin edilecektir; — demek isteniyor. Haddi zatında ca- zip gibi görünen bu maddenin, tatbikat sahasında uğrıya- cağı —müşkülâtın elbet kendiliğinden anlaşılır!. Diğer madde, Vekâlet- lerin memurları — istedikleri kullanabilmeleri memleketteki memur zümresini — göçe- be hale sevketmek de- mek olacağı için, çok dik- kati celbedebilir. Hükümet gayet müphem görünen bu maddeyi, tatbik edebilirse hakikaten on binlerce mün- hal hâsıl olmak emri tabit olurdu. Mesele basit 'olduğu nis- bette ehemmiyetlidifde: İstan bulda olsun, taşra vilâyet ve kazalar da bulunsun, bir sınıf memuriyetler vardır ki, bunların hemen kâffesi az aylıklı vazifeler olduğu için, yerlilerin çalıştıkları memu- riyetleri teşkil ederler. Tahsildarlık, tahrirat kâ- tipliği , maliye kâtiplikleri, polis memurları, evkaf ve idare meclisleri kâtiplikleri, nüfus işleri, adliye devairi kâtip- leri v.s. gibi.. Buralarda on binler, hattâ yirmi — binlerce memurlar memuriyet hayatına azemeti yerlörde maddesi , ! z u—ğğ%!l Istanbul zat işleri KŞŞA Ahmet ağzından köpükler ge- lerek bir umumhanede oldü! Sabahtan başlayıp fecre kadar mütemadiyen içen Ahmedin feci akibetini okuyunuz/ Dün gece, Abanozda; Ahmaet isminde bir genç sar- hoşluk yüzünden düşüp öl- müştür. Bu ölüm hakkında almış olduğum munzam ve bildiri- mufassal malümatı yorum: Garson imiş Aslen Trabzonlu olan 24 yaşlarında genç ve yakışıklı Ahmet, bundan yedi evvel şehrimize gelmiş, gar- sene sonluk yaparak geçinmeğe başlamıştır. Bu genç, hayatında e- rar, rakı ve kadının ne ol- duğunu bilmezmiş. Günün birinde Fakat günün birinde bun- ları öğrenmiş, öyle bir kurdu olmuş ki. İşte bu genç niba- yet evvelki gün şarhoşluğun kurbanı olmuştur.! Beş sene evvel Ahmet bundan beş sene evvel garsonluk — yaparken Abanozda Katina isminde bir kadına vurulmuştur. Gel zaman, git zaman kadıcın türlü muvâaffak olamamıştır. Günün birinde, bir çok paracıklarını bu kadın uğruna sarfetmiş, nihayet muvaffak olmuştur. Ahmet, bu kadına mu- vaffak olduğundan çok me- mnun ve bahtiyarmış. İşte böyle bir saadete nail olan Ahmet Katinaya güzel bir dost sofrası vermiş ve © günden itibaren dost al- muştür. Fakat bir müddet sönra iş değişmiştir Ahmet, Katinaya nisbet olsun diye tekrar kesesini a- çarak ayni üzerine düşmüş, bir evde oturan Eleni rini doşt tutmuştu. Eleni ile bir müddet yaşadıktan sonra ayrılmıştır. Aradan bir zaman geç- aynı v isminde Bununla da rı baiz bir me- meselâ: Çimişkezek kazasına nakletmek demek, onu istifaya davet etmek demek olurdu. Elâzizdeki memuru Tekirdağı vilâyetinin Malkara kazasına kaldırmak istemek te, aynı neticeyi verebilirdi. Şuhalde, isteni. tasfiye kendiliğinden neticelenmiş demek olmuyor muru, len mu? Bu adamlar ne yapar- lar, nereye gidebilirler, nasıl yaşarlar? Tasarrufun bu şeklinin, memleketin her tarafında, yer yer memurluktan müts-- tafi işsiz güçsüzler ordusu yaratmak emri vakii çok düşünülmek icabederdi. Maamafih ilâyiha madde-fi leri henüz mecliste müza- kere edilmiş, kat'iyet ker vardır. 'Bunlar bulundukları |betmiş değildir. İsmet Pş. nn memleketlerin yerlisidirler. Evleti; barkları”biraz'da şu bu varidatları bulunur, ge çinip giderler. Binaenaleyh, İstanbulda | ( böyle sakat tecrübelere gi- rişmekten kat'iyen tevakki edecekleri ihtimalleri va- rittir. ARİF ORUÇ kudurmuşten Ahmet yine Abanoza düşerek sıra evlerden dost tutmağa alışmış beterdir. — derler, Miş, ile başlamıştır. İşte, Eleni, yarın Katina, öbürgün Ma- tina diye yaşayan Ahmet, nihayet Cemile namında bir kadına da — musallat olmüş- tur. Bu kadın hakikaten bu- nu sevmiş kadar sevmeğe devam etmiştir. Ahmet, bundan 4 ay evvel bu kadınla ğe — ve birlikte ğa başlamıştır. Bu kadın bir ev direktörüdür. Ahmetten beş para istemediği gibi, üt- telik cep harçlığı da mekte imiş. Meyhanede yermiş Ahmet te bu paraları alıp doğruca meyhaneye giderek kafayı tütsülermiş. İşle son zamanlarda Küp haline ge- len Ahmet, evvelki gün yi ne parasını alarak: içmeğe gitmiştir. Birkaç şişe içmiş, kalka- cağı bir sırada arkadaşları gelerek : bugün ve düne sevişme- yaşama- ver — Nereye beyahu? Otur bakalım deyip oturtmuşlar- dır. Birkaç şişe Içtikten sonra kalkıp başka bir gazinoya orada da içmeğe başlamışlardır. İşte bu üç kafadaş, getir götür derken adam akıllı kafalarını tüt- sülemişler burunlarını görmiye cek derecede sarhoş olmuş- lardır. Bu - sırada Bu sırada içlerinden- bi* ri : gitmis, (Brinci şahifeden devam ) tetkikinden sonra bütçe en- cümenine verilmesine teklif eylemiştir. Yozgat meb'unu Süley- man Bey kanunlerin sık sık tebdil edilmesinin — sür'atli çıkmasından ileri geldiğini, bu itibarla isticale mahal olmadığını bildirmiştir. Encümen lâzım Hasan Bey(Gümüşhane), Meclise tevdi edilen mali kanun lâyıkalarından her birinin maddeleri üzerinde ayrı tevekkuf edilmesi icap ettiğinden uzun bir müddet beklemek tabil olacağını bu itibrrla alâkadar — encü- menlerden üeçr beşer zatın tefrikile bir muhtelit encü- men! teşkilinin usule muvafık olduğunu vebütçe encümninin bundan hbariç bırakılma: sı doğru — olacağını — söyle- miştir. Recep Zühtü Bey(Sinop) Kül halinde ve alelâcele çı- karılmış bazı varidat munlarının mahzurlarına cel- bi dikkat ederek “nekadar uzunjzamana tevakkuf eder- se etsin bu kanunların en” Millet Meclisi ka- | | , Haydi bakalım çocuklar! Bu kadar kâfidir, demiş: Kendisine malik olmıyan Ahmet te: — Dur bakalım oğlum, içtiğimiz dişimizin kovuğu- na bile girmedi, demiştir. Olurdu, olmazdi derken bir iki tek daha içip gazi- nodan çıkmışlardır, £ Ahmet gene: — Haydi bakalım çocuk- lar, şimdi de Feridiyeye gi- deceğiz, demiştir. Arkadaşları razı olmayıp ayrılmış, kendi de bu mahut yere gitmiştir. Burada da bir iki tek içtikten sonra he- men elini cebine götürerek esrarını çıkarmış, bir sigara yaparak içmeğe başlamıştır. Bunun üzerine aradan vakit geçmiş, sallana sallana aba- noza gelmiştir. Mekânı olan bu sokağa gelir gelmez. -— £: mı bana yan bakan? diye- rek nara atmağa başlamış- tır. — Arkadaşlarından biri bunu görmüş, koluna gire- rek bir kahveye oturtmuş- tur. Aradan iki dakika geç- miş, Ahmet fenalaşarak: Yere yuvarlanıyor — Aman... ölüyorum, di- yerek bir nara atmışsada hemen yere kapanmıştır. Bu hali gören halk, oda- kikx koşarak meseleyi bıtaya bildirmiştir. Vaka mahalline geldn polisler Ahmedi kaldırmışlar sada — çok sürmeden ağzın- dan köpükler gelerek öl. müştür. za- A, S. dün - toplandı. cümenlerde birer birer mü- ' zakeresine taraftarım demiş- tir. y Muhtelif hatipler tara- fından lehte ve aleyhte be- yanattan sonra bu kanunla- rın tetkiki için mühtelit bir encümen teşkili reye kon- muş ve reddolunmuştur. Bu- nun üzerine kanunlar, bütçe, maliye, iktisat, dahiliye ve adliye encümenlerine hava- le edilmiştir. Çorum mebusu — İsmet Beyin, bu kanun. lâyihaları» nın evvelâ İktıtısat ve Maliye encümenleri tarafından tet- kik #lunması ve diğer encü- menlerin kendilerine taal- lük eden maddeleri istiyerek bunlar üzerinde çalışması hakkındaki — teklifi kabul olunmuştur. Meclis perşembe günü toplanacaktır. x * İcra ve iflâs kanunü Ankara, 23 (Hususi ) — Mesalsine devam eden Ad- İ liye encümeni tera ve iflâs kanununa ait tetkikatım yarmki (bügünki) içtimaında ikmal etmiş bulunacaktır. lâğvediliyor (Birinci sahifeden devam) aylık şarfiyat için mezuniyet alacaktır. Fakat buna hacet kalmaksızın bütçe müzake- ratımı Hazirana kadar ik- mal olunmasına ve tatbiki- ne geçilmesine hemen hemen muhakkak bakıl- maktadır" Vekâletler geç vakıtlara kadar bu çalışmışlardır. Encümenler de faaliyet- ikmal etmiş- nazarile mesele etrafında lerini hemen lerdir. Bütçenin bütün vekâlet- lere ait kısımları tamnmen tesbit edilmiştir. Ezcümle — Başvekâletin bütçesi (909) bün, Milli mü- vekâletininki ( 47) milyon, Maliye vekâletinin (12) milyon, Şürayi Devle- tin (105) bin, İstatistik umum müdürlüğünün (45) bin lira olarak tesbit edilmiştir. Diğer - vilâyetlerin büt- çelerinde de mühim tasar- ruf vardır. Maliye vekâletinin büt- çesinde "/,25 raddesinde tasarruf vardır. Vekâletle- rin tetkiklerine müsteniden Meclise verilen bütçeye mel fuf tasarruf İâyıhası çok şayanı dikkat mevaddı ihti- va etmektedir. hizmetleri dafan 30 seneye baliğ olan memur- lar derhal tekaüde sevk o- lunacaklardır. — Mütehassıs memurların bu kayıttan is. tisnaları kabul edilmiştir. Hususi haberlerime na- zazaran tekaüde sevkedi- lenlere Tekaüt kanunundaki ikramiyeler verilmiyerek te- hir olunacaktır. Bu !haber tekaüt olacak memurlar ü- zerinde endişe uyandırmış- tır. Henüz bu cihetin ne kadar kuvvetli olduğu kes- tirilemez. Ayrıca memurin kanununun bahsettiği hak- lardan vazgeçilmektedir. Malüm — olduğu üzere açıkta kalan memurlar ha- kkı imüktesepleri zail olma mak üzere evvelce aldıkları maaş gisbetinde memuriyet teklif olunuyordu. Bu defa bu cihet te değişmektedir. Her hangi bir memura daha dun maaş teklif edile- bilecek ve kabul etmeyenler tekaütlük kakkını kazanmış- sa tekaüde sevkolunacak, aksi takdirde tasfiye oluna- cüktir. Bu noktai nazr bir çok kanunların - değiştirilmesini intaç edecektir. Vekâletler istedikleri memura İstedikleri mınta- kada memuriyet teklif ede- bilecekler ve kabul — etmi- yenler istifa etmiş addolu- nacaktır. Şark ve — Garp vilâyetleri noktal nazarı kaldırılmıştır, Van, Hakkâri, Kart, Muş, Siirt vilâyetleri gibi Şark vilâyetleri adddo- lunanlar da artık — Garp vilâyetleri gibi - muamele göreceklerdir. Bilhassa vilâ- yatı şarkiyede bulunan kü- çük ve büyük yerli memur- lar tebdil. olunacaktır. Bu suretle hâsıl olacak münhallere Garp vilâyetle- rindeki memurlar gönderi- lecektir. Ezcümle Mahkemeye verilecek me- murlar vekâlet emrine alı- nacak ve beraretleri halin- de icabederse daha dun ma- maşlı yerlere tayin oluna- caklardır. Bunların bir kışmı tesbit o'lunduğu için vekâlet bütçeleri ı ! buna göre hazırlanmıştır. Bazı vekâletlerde büyük küçük Tâğvedileceklerini ve memuriyetle- ha- Bu cihet rin ber takarrür etmiştir. Ezcümle Maliye vekâleti Muhasibi mesulluklardan ba- zılarını lâğvetmiştir. Lüğvedilenler — Istanbul zat işleri muhasibi mesullu- ğu ve Birinci fettişliğin 40 lira maaşlı mu- hasibi mesulluğu ve Müc:s- sesalı ziraiye ve ticariye me- sul muhasipliği lâğvedilmiştir Bu daireler lâğvin tebliğin- den sonra vazifeleri ve İşleri- ni diğer maliye memurluk- larına bırakacaklardır. Umumi müfettişlik mu- hasipliğinin vazifesini Maliye müşavirliğinin kontrolu al- tında daire müdürlüğü ya- pacaktır. Zat işleri de def- terdarlığa devredilecektir. Açıkta kalan memurlar vilâyetlerdeki — münhallere tevzi olunacaktır. Tasarruf lâyihasında bu- na benzeyen bir çok mevat vardır. Yeni bütçe 189,850,000 liradız. İnhisar idareleri ve bil- hassa hesabı bütçeye dahil mücsseseler - bütçele- rinde tasarruf yapacaklar Zira bunların bütçeye vermiştim. umumi mü- dır. karşı vaziyetleri daha fazla varidat temini mevklindedir. Bütçe ilk içtimanan iti- baren süratle müzakere edi- lecektik. Ankara,23 (Hususi) — Mua- mele vergisi, iratlar vergisi tetkikatına başlamıştır. Encümenler faaliyetleri: ni bitirmek üzeredirler. De- veran eden haberlere na- zaran vergiler yüzde 4,5-5 nisbetinde tahaffüf edecek ve bazı istihsalâttan kaldırı- lacaktır. Senelik muameleleri on bin liradan az olan mücsse- sat ta vergiden affolunacak- tır. İktısat encümeni bugün (dün) son kararını vererek hazırlanmıştır. Dahiliye encümeni bina iratları — vergisini — tetkike devam etmektedir. Bugün son kararını ve- recektir. Ankara, 23.24(geç vakit telefon) —Meclise verilen ta- sarruf lâyihasının dan olmak üzere bir takım kanunların değişeceği anlaşıl- maktadır. Haber aldığıma — göre bilhassa Memurin kavunu- nun bazı; mevaddı tadil olu- nacaktır. Ezcümle memuri- yet teklifi, şark ve garp vi- lâyetleri işi ve bunlara mü- teferi mevat tamamen de gişecektir. Adliye Encümeni ve iflâs) kanununu devam etmektedir. icabatın” iera tetkike