26 Aralık 1929 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 2
YARIN 6665895656653696656600S€0TSSISDISSSESSISISIDESAN | Almanyan_ın iktisadi |4 Ss8 — Ecnebi matbuat hülasaları ve telgraflar — &28 $ ÖL S Geie A gs——395asmwwşesssowmweşsssssgşomwşgsşg “ Eleftron Vima ı Kudurdu ! ! Kar fırtınaları ret o:ıu olan kolonya senayi Selânik, 25 (A.A) — Memle- a ü * ea at ği yeinlene ,25 (A. caret odası memleketin Yunan gazetesi, hzlEEll“lZdil _VCIH(İL'H ht'l(*)'alllklr ketin her tarafında kar fırtınaları savuruyor ve aklınca mütalealar yürütüyor 26 Könenuevvel Bir lâyiha Avukatların adedi tahdit mi ediliyor Ankara ( Hususi ) — Haber aldığıma göre — Adliye vekili Mahmut Esat Bey, vilâyetlerin birçoğu Avukatsız kaldık'arı hal- de, bilhassa İstanbuldaki avu- günlük makale , 1929 senesi ticari muamelalına ğ dair gayet ciddi beyanat ve hüküm sürmekte ve münakelâtı mülahazatta bulunmuştur.Mezkür ticaret odası diyor ki : “1920 senesinin bilhassa son nısfi zarfında alman iktısadi vaziyetinin düşkünlüğü kısmen daha artmıştı, senayi ihracatın tenakusundan — vahim — surette müteessir olmuş ve bu yüzden hesap tasfiyeleri, iflâslar, poliçe protestoları ve işsizlik kat kat çoğalmıştır. Alman vaziyeti iktısadiyesinin bu suretle düşmesinin başlıca amili ise sermaye ve para fıkdanı olmuştur. Bu sene ecnebi mem- leketlerden almanyaya istikraz tarikile oldukça miktarda para girdiği halde bu sex& onun rub'u bile girememiştir. Sebebi de bi hassa Amerikada paranın azalb ması ve binaenaleyh pahalılık olmuştur. Diğer taraflan ilkba- harda aktedilecek — olan Paris könferansının ne suüretle netice- leneceği meşkük bulunması da bu hususta icrayi tesirden hali kalmıştır. Alman — erbabı sanayii - girif- far bulundukları parasızlık - gibi müşkül bir vaziyetten kurulmak için ecnebi sermayesinin teşriki mesaisine müracaala —mecbur olmuştur. Maamafih şunu da memnuniyetle kaydetmek icap eder ki bu sene her türlü müş- külâta rağmen ihracat geçen senekine nisbeten bir milyar mark miktarında fazla olmuş, ticaret pilançosu heman mütesavi bir Biz derebeği ve kalem efendisi imişiz! Eleftron Vima — gaztesinin | derdi: Fakat nihayet Türk milli- Beyoğlu — muhabiri — gaztesine | yetperverliği rumların Türkiyeden gönderdiği mektupta Türkiyede iktısadi buhran olduğunu kaydet- tiktensonra şu hezeyanları yu- murtlamaktanda kendini alama- mişlir : * İngiliz lrasının yükselme - | sinden Ankara endişe etmektedir. Zira İstanbul borsasında Türk parasının sukutu artık Türkiye- nin siyaseti iktısadiyesini tehdit ediyor. Milliyetperver Ankara bunu anlamış ve işi yerli malı imal ve yerli mahsulatı yetiştirmek lüzu- mu cihelinden mütalca etmiştir. Bunun unsurunun mübadelesin- den sonra geçen yedi senedenberi Türkiyede mahsulât, ihracat ve istihlâkât ciddi bir tenakuz gös- teriyor ki bu, Türk parasının su- kutuna sebep oluyor, Anlaşılıyor- ki bir milyonu mütecaviz Rum, Türkiyenin hayatı iktısadiyesinde kapi bir amil idi. Üzümcü, renç- ber, bağcı, zeytünyağcı, fındıkçı ve saire idiler, Bunlar tüccar, es- naf ve faizci sıfatile Türkiyenin iktısadi hayatının hakimi idiler. 'Türk çifcisine muavenette bulu- nurlardı. Şimdi Türk çifcisi Türk — faizcinin yüzde altmış falzi içinde boğuluyor. Rum,Türk köylüsünün hem bankeri, !ıeııı tüccarı idi. Türkün mahsulâtını €en eyi şarait ile ihraç ve sarfe- teb'idine muvaffak oldu. burjuva sınıfı, rumların tebidin- den mütevellit zararları ödeyeme- yor. Türkiyerin. şimdiki ümitleri yeni gümrük resmi tarifesine isti- nat ediyorki bu, daha ziyade mil- li maksatlar takip ediyor. Şayanı teessüftür ki, masebekın dersi ib- retlerine rağmen elyevm ecnebi tazyıkdadırlar. Türk dalma eyi askerdir. Türk eyi çifçidir. Es- naflıkta ve — küçük - ticarette orta mevkil tutar, ticarette ise daima ademi muvaffakiyet ile kar- şılaşır . Zira kendisinin tabia- tında ticari Meziyet yoktur. Genç Türkiye bütün bunları devam ediyor, kalem ve dere- beği türkünü fabrikacı ynbma- ga çalışıyor.... Bu hezeyancı şarlatan gazete muhabirin gücü yetse ve kale- minde kudret olsaydı kim bilir daha neler yümurtamayacaktı. Bereket — versinki — garezkârlar karşısında — bizl yani — genç Türkiyeyi — yakından — tan iyan doslarımızda vardır. bu itibarla “Eleftron — vimanın — neşriyati bize bir şey kaybettirmez. | lara sebebiyet vermiştir. Rum sınıfının yerine Türk : sermayedarlar velecnebiler tahtı | tanımamazlığa gelerek hatasına | İ inkıtaa uğratmaktadır; Etrafla alâkaları kesilmiş olan kasabalar kıtlık tehlivesine maruzdur. İstru- ma nehri taşarak mühim hasar- katların adedi pek ziyade bulun- duğunu ve bu yüzden birçok vilâyetler ahalisinin hukuku ve hatta hukuku umumiyenin lâyikı veçhile muhafaza ve takip edil- Gaspari çekiliyor memekte olduğunu nazera ehem- Roma, 25 (A.A) — Jurnal | Miyetle telâkki etmiş ve bu Ditali; tesi Kardinal Gaspa- | Mahzurların önüne geçmek için HL NŞT GU AM GEĞER Millet Meclisine bir kanun rinin çekileceği haberini veyit etmektedir. Feci bir kaza Selânik : - (ALA) - İskeçe- Dramo treni 18 kişi nakletmekte olan bir otobüse çarpmıştır. 12 telef ve Gıağır yaralı vardır. M. Karahanın beyanatı Moskova : 25 - (A.A)- İstan - buldan — Sivastopola muvasalat ecen M, karahan matbuat mümes- sillerine Ankaradaki devlet adamı ile yaptığı mükâlemelerin Türki- yenin Soviyat Rusyanın en büyük dostu olduğu olduğ husüsundoki kanaatını teyit eylediğini beyan etmiştir. M. Karahan demiştir ki: * Ankaradan Soviyet Rusya ile Türkiye arasında imzalanan protokol Soviyet - Türk münase- batında bu münasebatı daha sağla kılan ileriye doğru bir adım teşkil etmektedir.,, İzvestiyanın bir makalesi Moskova 25 (A.A) — İzvesti- yagazetesi M. Briand'ın Rusya ile çin Aarasındaki askeri harekâta Fıransa ile Amerikanın Kellog misakına —müracsaatları üzerine nihayet verildiğini iddia eden be- yanatından bahsederek diyorkt ; lâyihası vermiştir. Bu lâyihanın avukatların tas- fiyesile alâkadar olduğu riva- yeti de varsada tahdit şekli daha varit addedilmektedir. İKTISADİ SEFERBERLK Ankara, 25 (A. A).— Mali iktısat ve tasarauf cemiyeti kâti- biLumumisi İzmir meb'usu Rahmi Bey cemiyetin faaliyeti hakkında atideki beyanatta bulunmuştvr: “Cemiyet nizamnamesile taah- hüt varakası numuneleri Vilâyet ve kaza olarak 400 belediyeye gönderilmiştir. Mahallerine vurut- larında her tarafta teşkilâfa baş- lanacaktır. İstanbul şubemiz teş- *kil edilmiş ve intihap olünan idare keyeti merkezce tasdik olunmuş- tur. Merkezin muhasebeye ait o- lan işleri tanzim ve ikmal edildi. Birkaç gün zarfında -abii bitecek olan makbuzları alınca derhal âza kaydine başlıyacacağız. Bil- umüm sefaretlerimizden ecnebi memleketlerin bu husustaki teşki- lâtı hakkında malümat kitap, ri- saleler, nizamnameler istendi. Cümburiyet Halk fırkası ile Türk- ocağı. Himayeletfal, Hilâliahmer ve Türk maarif ve Türk “tayyare çemiyeti merkezi umumileri ile Ankara Kadınlara yardım cemi- yeti, spor cemiyeti ve mühendis- ler birliği, cemiyetin 25 * halde bulunmuştur. t Yalınız tessüfe şayan bir nok- N ta vardır, o da şudur ki ticaret | pilançosunu — ithalat kısmında Sermaye nerde? Bakkallar kı;(;i)er:ılifi hak- den haberdar edilerek maksat ve gayesinin temini için muzaheret- leri ve sarfı gayretleri rica olun- du. Yaklaşan Remazanda iktısat * Tarihi bir hakikatin M. Bri- l and'ın yaptığı kadar tahrif edile- | Üceğini tasavvur etmek güçtür. Sövyet-Çin ihtilâfı devletlerin mü- 989 KİLOMETROLLK YOL YAPILDI henüz bir çok fazla eşya gorü- İ lüyor. Ahalimiz harpten evvelki zamanlardaki israflarından henüz feragat etmemiştir, ve bu yüzden ecnebi memleketlerden birçok lüzumsuz eşya — ithal olunuyor yerli istihsalatın - istih- lakine ma'ni oluyor. Her halde yerli istihsalatı- mizi ecnebi rakabetlere karşı müdafaa etmek zaruridir,bununda başlıca çaresi gümrük rüsumunu artırmaktır. O zaman memlek&t- te hem sanayi inkişaf eder para zarureti zail olur., ** kında tahkikat yapılıyor Bakkallar kooperatifinin ser- mâyesinin 150,000 İira olarak ilan edildiği halde ortada 2,500 lira bile sermaye olmadığından Ticaret müdüriyeti bu kooperatif hakkında - tahkıkata başlamıştır. Çünkü elde mevcut ticaret kanu- nuna nazaran — kooperatiflerin anonim şirketlerlede — muvazaa yapması doğru değil ve gayri kanunidir. Ticaret müdüriyeti alâkadar komiseri kooperatifin vaziyetini tetkık edecektir. Bu karışık vaziyetten dolayı müra- kıplerden - bazılarıda çekilmek mecburiyetinde kalmıştır. edildi. Mahmet Bey davetlilere Ml_lklül ettikten sonra dediki : —Vatanın sesi geliyor: TürK Vatardaşları yeni bir,vazifeye, yeni bir mücadeleye davet edili- yor. Bu vazife, tasarruf ve iklır sat mücadelesidir. Bu yeni mü- cadele, İstiklâl mücadelesi kadar * — Anneler, hcm;[ı;lor. müallimler, gazeteciler... Halkı iktısat ve tasarrufa teşvik etmekle çocuklarınıza tasarruf terbiyesi vermekle bu memlekette iktısadi refahın temelini kuracaksınız., Diyerek nutukuna nihayet ver- di ve — şiddefle — alkışlanan Mahmut beyden sonra İş bankası umuüm müdürü İzmir meb'usu Celâl Bey Servet fünun sahibi Tinet sahifeden devam ! mendüferlerle Samsundan - Si- vasa gidile bilecektir, ( keller - malatya ) hattının (21) kilometresi işletmeye açıl- mış bulunmaktadır . Bu hattın vasıl olduğu noktada bazı ame- liyelere lüzum — görüldüğü işin faaliyeti bir sene kadar dura- caktır Ecnebi şirketler Ait —olduğu makamlardan verilen malumat, bahsettiğim yolların şu şirketler tarafından yapıldığını göstermektedir: Kütahya — ulu kışla hattı ( Yunus berger ) şirketi tarafın- dan yapılmakta, keller —mala- tya yolu da İsveçliler, tarafından inşa edilmektedir. ( Kayseri — Sivas ) — yulu evelce Belçıkalıların yaptıkları malumdur. fakat bu şirket ile mükavele - Fesedildiğinden, — in- şaat Hükümetçe devamedilmek- tedir. K diğer taraftan - Ereyli hattı- dahalesi üzerine değil müdahale- sine rağmen tasfiye edildiği her kesir malümudur. Sovyet şartla- rını kabul ettiğine dair Çnğ-Sul- yang'ın 26 teşrinisanide çektiği telgraf ile 30 teşrinisanide gönde- rilen müdahale notası tarihini karşı karşıya getirmek tarih üze- rinde yapılan tahrifi ispata kâfidir ve tasarrufu teşvik edecek mah- yalar kurulması ve — vaizlerin bu mevzu üzerinde irşadatta bulun- maları diyanet işleri riyasetinden tememni edildi. Ailede, mektepte ha!k derneklerinde, orduda ve bilumüm mesleki birlikler ve ikti- sadı teşekküllerde cemiyetin mak- sat ve gayelerini neşrütamim için faaliyetleri alâkadar daire ve mü- essesattan talep edildi. Bir Maliye memuruna işten el çektirildi Mülkiye müfettişliği kaybolan komiser CelâlET. nin tahkikatına devam ediyor Polis dördüncü şube müdüri- yeti pasaport ve ceza komiser muavini Cemal Efendininin tah- sil ettiği paralardan mühüm bir meblâğ ihtilâs ederek ortadan kaybolduğunu yazmıstık. Keyfiyete Mülkiye müfettiş- liği vaz'iyet etmiş, maliye me- murlarından Emin Efendinin de Cemal Efendinin tahsil ettiği ce- de ecnebilerin ikamet vesikalarını ve muamelesi noksan olan pasa- portlardan kanunen alınaçak ce- zaları tahsilfettiğinden kendisine İstanbul Defterdarlığı Ceza kale- mind n makbuzlar verilmiş bu makbuzların hesabını her gün vermesi lâzım gelirken maliye memuru Emin Etendinin vazife- 'î' Bizi hwuvkeden Ahmet İhsan Beyi takdim etti. ndada faalliyet devametmekte- | zaları günü gününe taki sini yapmadığından 500 İira kı ; p ettiği ra ka- | HObeR :î=' B , ka- | Ahmet İhsan Bey de çok gü | dir. Filysta: (25) kilometre yol | anlaşıldığından kendisine işten el | *?" bir parayı ihtilâs etmiştir. | ıı' "ı YikİKai p haya- zel bir nutuk söyledi ve büyük | göşenmiştir, daha (25) kilome're | çektirilmiştir. Mülkiye müfettişliği dün bir ; ı;',—hdnın':—ıwıw - Bu — Gazinin göstermiş olduğu yolda | 4x 01 DUL Balıkesir yoluna | — Cemal Efendi dördüncü şube- | çok memurlari ti isticvap etmiştir. : n:uk-w bi ::E ! 4Aı3ıeri“kşh ir kşıp_aiim tevkif edildi — — ea n ae fNe'ğ'önüm”_'zörindei_îğ polis vesi- kası ve sahte çekler bulunmuştur — İstanbul — polisi, Anna Nego ! kırarak 250 dolarlık bir çeki “ isminde bir Amerikalı kalpazanı üi Heli ea ş yakalamış ve Adliyeye vermiştir. SYA (80)kilometre ray Fferşedilmiş'ir. Çalışan Amete verliğümiz püralani Urcm Türkiye Şimendüfer Ha ganli aa aluğunü vemat. | Yollarında (30,000) Amele çalır- T aaa a a A öğreterek mil | Tüktadır. - mahalline |Hatlarda astiklal hedef cidali ve iktsat | Salşan amelenin yevmiyesi ma- cidali bundan s#onra kadinların h.u::k::l:e "’“ı: ek""inekîdlri olduğunu söyledile! en yüksek amele yevmiyesi(120) giredlr. ve li - kuruş en aşağısı da (S0)kuruştur. den - bir. düziye kendi. Kİ :î::lihli:'::' a y a 'nlhıyct ça —w,.__&"“! Ayni zamanda mahir dolandırıcı K lrea EŞEMOR Bankasına mü: “'/7" ı |— Müteakiben davellilere mükel- Çarpılaıı saat olan Nego mustantikçe tevkif İ | lef birservis ilehlamurlar, Lime- | — Aksarayda — oturan — Ramiz | *dilmiştir. “| matalar içtiler ve pek samimi bir | ,fendi dün — tramvayla Emin Nego, bir otelde oturan Hans surette tasarruf günü içlimamma | önüne giderken bir yankesici | isminde bir Alman Mmühendisi- İ mihayet verildi. —— nin odasına — girmiş, — bavulunu » 4 b #aatini çarpmıştır.
