18 Nisan 1935 Tarihli Yeni Asır Gazetesi Sayfa 7
“ği İ kar Ya Özelgörük se “ği hükmenler, kendi İl cadan Türkçe eye karşılıklar kıla: kılavuzu No.20 z Türkçe köklerden p gelen sözlerin karşısına Ke 20 beldeği (alâmeti) konmuştur. Bunların her biri hakkında sırası ile e 1—Ö uzmanlarımızın (mutahassıs) y. çer Xi ü Türkçe olan kelime Kökü mi ki ÇEK Müste. Die) re dee ara- sında tam biritilâf var - Kiralı- bir yı kiracı arasında tam ma var, Isticar etmek lami Örnek: Bir oda isticar et- mek istedim, başıma gelmeyen kalmadı, bir “e m *Bir oda kir başıma gemiye Ürer bir türlü bu İclâl — Ulul İclâs. a — — Okunma İcmal — Örnek; Heceli icmali şu - Sorumun soması şu ki... İcmal etmek — Soml Örnek: lekeyi o Za iğ- a icmal şimdi ol mek sin ma ki şimdi onu somlamak bile güç.. Hülâsa — 5 Örne k: İşin hulâsası arama- cak olursa - Ye aranacak Olursa, Hulâsa etmek — Özetmek Me Şimdi müsaadenizle meseleyi bir hülâsa edelim Şimdi izninizle sorumu özete- ve a re — Yüret rnek: hükümlerin mak rnek: 1 - Bir kerre hükm- imi bir şeyi e ie lâzımdır - Bir ii meal bir e ne ama 2— Erin ik İma bana hem vazife hemde şe- refdir - “Emrinizi em bana öder hem de onurdur. adaletin e - Hülkem ün yürütümü tü- duyı hak- kında bir a yle ve törenlerin getirilmesi gerektir. e — Pa yer için icrayı imi - borçtur. İcra ei — me yürütülmesini istiyeceğim, er etmek — (Bak: cesa- md — Özel olsalar ne türlü bir hü- koyacaklarsa ona gö m Rai edilmesi için, gereğine gi nmiş di e vereci öre, Fransızcaları yazılmış, ayrıca - örnekler de konulmuştur. ve kullalağ şekilleri alınmıştır. ASLI AK olan HAK, aslı UGÜM olan kanun yapacak olsalar ne türlü bir hüküm koyacyklarsa ona göre karar verirler, İçtima — olma eler il Bu sene parlame: vaktini Lr ty bulmuşlar - Bu yıl parlamentonun toplanmasını si les affares du gouvene- Taa ari — Yönetsel - (Fr.) Ad- ministratif Örnek: Idari meselelerde hal ve zamana göre hareket olu- ur - Yönetsel sorumlarda hal ireheletol 3 — Bu cümleyi de makale- nizin e idhal edelim - Bu cümleyi makalenizin içine koy: Be İdhalât — Gi” Ter) impor tation Örnek: Bir memleket idha- Bitivle il 1 i; vaktinden exe yapmağı fay- Idarei maslahat — husulü eyi bir iktisadi alâmet- dalı bulmuşlar. ma - (Fr.) Politigue d'a- | tir - Bir ülkenin e > T İçtima etmek — Toplanmak | termöiement(d'au jour le jour) e re denki Örnek: Büyük Millet meclisi rnek: Cümhuriyet, Osmarlı eyi ilmen mi 1 Mart 1934 de. içtima etti - ıparatorluğunun idarei Ee dektir. Kammtay 1 Mart 1934 (e top-*, hat siyağeti yerini ana Idhalâta sid — Girel - (Fr) landı, gü - Cumi bira Impe ortatif İçtimai | (Bak olu- Ithal li rinde büyük bir itina ile bü küm vermelidir - Sosyal sorum: lar üzerinde büyük bir bici ile İzem vermelidir. üçtemi — Toplan: dini Müçteı ağ mi heyetin bu mesele hakkında sorum hakkın- ai hemen bir karar vereceğini um; in — Kaçınma ( Bak: zer| mila idam — Yoğ: Örnek: Son a arm Bia olanlardan birinin salben idamına karar v. m azı beLeli önayak azla an birinin asılarak yoğatımına ka- rar verildi. İdam etmek — üyeyim rnek: Bir mücrimi idam mak, ne EYER ei un içtimai bir yerine Ey tirmektir - aş ya yoğat- mak ne kadar olsun sosyal “bin ir yerine ge- tirmektir. İdame etmek — Devam et- İdane — Borç verme Örnek: Zürra idane için es- kiden yapılan müesseselerin ini şii t bankası iş yerini K gal ediyoi ır - Çifçilere borç ver- me için eskiden yapılan kurum- ların yerini şimdi Ziraat Ban kası tutuyor. İla — Tutum - (Fr.) Eco- me iğ irnek. 1 -İdareli (O adam- Tuturalu adam - Un (o homme €conomi mie 2 — Bu işteki idarenizi çok beğendiğimi (| söyliyeyim e işteki tutumunuzu ok bel diğimi söyliyeyim. İdare — Yönetim, çevirim - (Fr.) Administration Örnek: 1 - Devlet idaresi - Devlet ii - Administra- tion de ei 27— ssesenin idare: sinde bir Yin Kü ei Bi bi ir - Her kurumun çevriminde bi. Zn ip ii olabilir. e (Fr) Ad- istrat ek Posta ve telgraf ida- resine gittim - Posta ve telgraf siena. gittim - Je suis alle â İadministration des postes İ mek — Yetmek-(Fr.) Suffit Örnek: Bn kadar para beni idare oOeder-Bu kadar para bana (o yeter - Cet agent me suffit, İdare otmek — Çevirmek - (Fr.) Diriger Örnek: Evi idare eden ka- dındir - Evi çeviren kadındır - C'est la femme gui diriçe la maison. İdare etmek — Yönetmek - ek in administrer ke Hükümet işlerin ida- re çime et işlerini idare etmek - Hükübiet İzlerini Diri. minisi- EE sk er yerine iş “Ala place dela politigue d'ater- jour le jour) i realisation pratigue, ini i akdah — Tavust-(Fr.) Toa: Geçe akdah etmek — Ta- vusmal Idarei mülkiye — Sivil yöne- Örnek: Idari yle ve as- keri; ee Sivil ve süel yönetim- Administration öle et mili- 5 w , E ei . N N > 3 Örnek: Bu kadar birbirine zıd iner siye bu mü eyi sevk ve - kadar ters ında bu la salık çok müşkül üdiranı umur — en: ler - (Fr.) Les dirgeants Örnek: iranı umurumu- zun bilgi ve ret- lerine lama - yi lerimizin yüksek bilgi ve erk- ek... Umumi müdür — Genel di- — Direktör - ( Fr. ) ur me — Işyar - (Fr.) Fonc- önek Devlet memurlarının hukukunu bir kanun muhafaza etmektedir - Devlet işyarlarının rin kei bir kanun korumak- dha ekbet — Bahtsizlık, günel. K künlük Örni - Hali arr da saril halel Bahtsızlık halinde ie örme ie adı, — Idbar ie emir içindir- ira sözlül ik de içindir. Idbara uğra ela olmamalı - en diye umutsuzluğa düş- 3— meyus uğradım emeli. Iddia — Sa Örnek: İleriye sürdüğünü; iddia “doğru değildir - İleriye DE sav doğru değildir. mek — Biriktirmek nında ve kerimde irezilei bilmelidir. İdhal etmek — Girdirmek, e koymak nek: 1 - E esrarı a arasına her kesi idhal e muvafık olur mu? - Bu ya bilenler arasına herkesi girdir- mek lar mu ku gi kabul salo- nuna idhal edince - Kendisini il mii çunca, bu ya ve neticeye göre- arın verdiği Giril hesaj bu ay sonuca çö e Çıkı - (Fr) Ex- portation cat mallarımız ta e hesap- lar ini bildi- riniz - Kişi harplrn b bu yılki etmek — Yoldan çı- li ak - Henüz bülüğa er- memiş Vİ genci idlâl etmek, mdür-Henüz erginliğe var- amış bir genci yoldan çıkar- Ni suçtur. — Bir takım müfsidlerin idlâl etmesi üzerine el edenler-Bir takım bozutçul azdırması üzerine mi. Idman — Idman (T.Kö.) Idrak — An, anlama (Bak: ii ri Dersime, kime ) mak, , ye» rine sie Örnek: 1 - Mimi nie tmek, ni eden vazifeyi ifa muslu ei Klelii borcu kilik Östüne düşen ödevi yerine ge- tirmek Zik ea bi dem borcudur. 2 — Bana karşı yapmağı ya ettiğiniz iyiliği ifa et- mediniz “ Bana şı yapmağı ü üze aldığınız iyiliği yap- madımız. Ifade — Diyem, anlatım rnek; 1 - Polis üç maznu- van Haylaz aldı » Polis üç sa- min diyemini GE itaböetlen »mülayildı Dz göre - Anlatımınızdan an- laşıldığına göre. Ifade etmek — Demek, an- tmak Örnek: 1 - Bu, vi ifade eder - vi ve ii 2— elin hakikatı Golün çer ei tmak istediğiniz iii İki biliyorum fakat (Şifa, afiyet) bulmak — Örnek: Mübtelâ olduğu daı devânpazirden ifakatyab ola- madı - Uğradığı onulmaz has- talıktan iyi olamadı Iltiyam bulmak — Onulmak rnek: Harpta aldığı ceriha iltiyam buldu - Savaşta aldığı yara onuldu. Hate k — Kaçırmak, geçirmek, kaybetmek fet — temizlik, sililik rnek: Bir insanın iffeti en rlağıdır - Bir insanı kı ts (sililiği) © en değerli varlığıdır. ha etmek — Anlatmak (Bak: fehm) Örnek: Bana ES etmek İçanın faidesi tediği dei binmez eni istedi- e e ML giniz o: MERE Katerina altmış yaşında bile yirmi Beşlik genç âşıklar rağ Katerinanın dar güzeldi. Kateri tmin vazifesinde çok k mii en isine hiç bir saray aşıkını düşünemiyeceği kadar muaz zam bir sı temi e sonra yaşı haylı geçkin olan Kat ya telehhüfsüz veda özdi işi bini şöylece anlatırlar: Yeni gözdenin <iğerleri za- ifti. Kan tükürüyordu. Bu da isgal spekie olduğu kie layii end ğını gösteriyordu. Bu aşi N bir esine çok namzetler di lede! bi- ri Mareşal Pot: ardı- na dyanyorl. Diğerlerini Hileye edeni Prens Orlof e Kont Pânindi. Eski gözde- r İmparatori oriçaya (yakışıklı ik bulmakla birbirlerile re- ii alan ina dı- şında vardı. di. İmparatoriçanın aşk larındaki gi gittikçe ik ha kökleşmişti. adar ki artık bir tek aşıkla yetemez olmuştu. Etrafında bir (o çok aşıkı (O birden görmek © iste- yordu. u iliki ricik o delikanlı bak lik Üabalikdar da uzaktı. Ilâh olmak — Kurtulmak, onma rnek: 1 - Ebeveynin lâne- tine uğrıyanlar (o ifiâh olmaz - Ana bab türlü ia ola AE tan bir türlü kurtu- Tflas — Batkı e e namuslu bir in- a lümden bri - al bir adam a daha fenadır. iflâs etmek — Batmak ek: Borçlarının Katpanda iflâs teikkien ii çare bulamadı - MR ir luğu © kar isında ) timi iri çare bulamı etmek — Mi De sa Örnek: 1 - marda ifna etti - kumarda ra ti. e Bütün varını e arını Bütün endi mevcudiyetini ere cesine çalıştı - a Kendi varlığını bile yek eder- cesine çalıştı. yındaki incelik, doygu gunlukla Ka ari sahn örenler Lan oy selefleri kadar ömi ür süz olmıyacak z rlardı, Fik hakika böyle olacaktı, Eğer bir ölüm, izah edi i re bakılırsa Mareşal kendisine aşvurdu; vaziyetin de e tacil et- tiğini söylemi: Kuterina, TE ölümü- nü sıcak gözyaşları ile k torları e, b bir se | ne matem tut! oni temkin bu a Janmamıştı. Ai kof iki sene vazifede kal- ansızın beliren Momo mra sa kayboldu. Mönü! nof diğ Baler e güze. olma ğmen hırsı doy- m ei i avuçları ayı bildi. Fa- çok dayanami de aşk ilem hastalık balini | lan bu altmışlık il Liv aşk ani me yla. i İmparatoriçe enin htiyar hırsını sal tmin etm. but rezalet mecmuasi idi. Sonu var — 1 ll ğine v ekil en yö 4 lecektir; 4 1 Buradu hir önerge © gözlerimizi. yen yazlar üzerine vir. şey ya; pi tameyacaktı z
