16 Mart 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

16 Mart 1931 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

16 Mart 1931 a*» Camhurijtet SON TELGRAFLAR Hiç Fare jnücadelesi Ankara 15 ıTelefonla'ı İktisat Vekâ Ieti tarla fareleri ile nvücadele etmek için bir talimatname yapmıştır. Bu talimatnameyc göre memlekette tarla farelerinin itlâfı için şiddetli bir mücadele açılacaktır. VUâyetlerde valiler. kazalarda kaymakamlar, nahiyelerde nahiye müdürleri fare itüâfile bizzat ve fiilen meşgul olacaklardır. Her vilâyette valnin riyasetinde ziraat müdürü veya memuru ile jandarma ku mandanından mürekkep birer komisyon teşkil edilecekir. Bu komisyonlar farele rin itilâfı için lâzım gelen tedbirleri almakla mükelleftır. Lavvreiıs ölmemişî [ANKETİMİZECEVAPLAR j Ziraat Bankasından para almağı zorlaştıran sebepler nelerdir? Bankaran aldığı faiz çok tur, bir sene vade hiç olınazsa 3 seneye iblâğ edilmelidir Yakın bir njıazinin ıztıraplı günlerini asla doğru değildir. Banka hiç olmazsa tarihe naklettâren «.Lozan» muahedesi para alacak çiftçiye oturduğu köyün nin aktinden sonra cihanın her tarafın şahsiyeti maneviyesinin yani ihtiyar heda hüküm süren iktisadî buhran memle yetinin kefaleti ile para vermelidir. ketimizde de hfesedilmege başladı. 2 Bankanın aldığı faiz çoktur. BuNüfusumuzun onda se'Rtsi ziraat ile iş gün göz kamaştıran servete malik olan tigal etmesine rağmsn çif tçimiz geniş ve Amerika'lılar ile. bankalarından yüzde büyük tarlalara snaliktir. Arazi cihetin bir veya iki ile para temin edebiliyorlar den hiç bir sıkıniıya maruz kalmıyan O halde bankalarımız halkın iktisadi çiftçimizin yegâne müşkülleri para bıü vaziyetini nazari dikkate alarak faiz maktır. Memleketîfiııizde kredinin azlığı, miktarını hiç olmazsa kanunu mede çiftçilere yegâne kredi temin edecek mizde yazılı miktara tenzil etme müessese «Ziraat Bankası> dır Zürra llidirler. kendisine ihtiyacı <üan miktarda bankaBu tenzilâtı yapmadıktan maada bir dan para alamıyınea. meydanı boş bu de ayrıca komisyon almak çiftcimizi bir lan ve arzu ettiği faJıiş bir kâr ile para kat daha mutazarrır etmektedir. veren murabahacılaJin faaliyet sahası3 Banka bir sene vade ile para venın genişliyeceğine sfiphe yoktur. Me riyor. Bu müddet azdır. Hiç olmazsa icaselâ her hangi bir kasabanın ağaları o bında (3) sene vade ile para vermelidir. 4 Banka gayritabil geceıı senelerde kasabaya merbut köyîer halkını kendilerine cezbederek Zîjaat Bankasına* verdiği paranın faizini asgarî tarifeye gö ödemiyeceği göstermediği bir sühulet ile hiç bir te re almalıdır. Ve borcunu minata lüzum görmedetı tohum parası anlaşılanlann borçlannı senei atiyeye verir ve ilbasa müteallik maddeleri ye terketmelidir. Hulâsa diyebilirim ki bankanın bugüntişecek mahsulle mübactele etmeğe razı olurlar. bu bekleme zaroanı için fahiş kü vaziyeti muhtaç çiftçiye muavenet bir kâr ilâve ettiği muhakkaktır. Yaz kış ten ziyade, ambannda zahiresi. emlâk demeyip gün doğmadan, gün batıncıya ve akarı olanların işine yarıyor. Bu sıı kadar çalışan zavallı çiftçimiz borçlan retle çiftçimiz bir taraftan kredi simsardığı parayı ödemek için malmı ucuzca lannın ağır faizli paralannı ödiyor, diğer satmağa mecbur oluyor. Bu vaziyet kar taraftan tekrar borçlanarak yakalannı şısında Ziraat Bankasının yegâne vazi kurtarmağa çabahyorlar. Maamafih şüphe yok ki daima yılmaz fesi. fahiş bir temettü gayesi ile çiftçiye para verenlerle mücadele etmektir. Bu bir aşk ile çalışmağı kendisine şiar ittida istikraz şeraitinin fevkalâde müsait haz eden Türk çiftçisi bu parasızhğa çare bulacaktır. Bu da çiftçilerimizin elele olması ile kabil olabilir. vererek meslekî tesanüdü göz önünde Bankadan para almağı zorlaştıran se bulundurmak suretile mümkündür. Yabepler şunlardır: sini saracak «zirai kooperatifler> saye1 Bankadan borçlanan bir çiftçiye kın bir zamanda vatammızm dört köşeoturduğu köy halkının kefaleti ınütesel sinde çiftçilerimiz birbirlerine yardim sile ile kefil olması lâzımdır. Halbuki bir edebilecekleri gibi bu teşekkülün kefa köyde borcunu ödemiyen bir kimse yü Ieti sayesinde kolaylıkla bankadan kredi zünden adeta o köy halkına boykot eder temin edecekleri şüphesizdir. gibi istikraz hakkından mahrum etmesi Kuzguncuk : Hakkt yez) Hindistan'da Navsari 14 ıA.A."> Gücerat'm muhtelif nevahisinde bir turne yapmakta olan Gandi. buraya vasıl olduğu zaman kendisine beyani hoşamedi zımnında irat edil mek istenilen bir hitabeyi dinlemekten istinkâf etmek ve mahallı mensucat tacirleriniıı kendisine hediye etmek istedikleri bir keseyi kabul hususunda istiğnsı göstermek suretile büyük bir heyecan ııvandırmıştır. Mumaileyh, bu kisveyi ancak Navsari ta cirleri ecnebi muauelâtından olan nıensu catı satmaktan ve satın almaktan fariğ oldukları zaman kabul pdobileceğini söylemiştir. Gandi. bir hitabe irat ederek köy acı patlıcanı kırağı çalar mı? M Marseillaise Marseillaise, NALIMA MIHINA Marseillaise'i dinlerken! Glorya sinemasında fiimini göröp millî ve dinlerken Fransız'ları kıskandım. Fransa'nın marşı olduğu için değil, bir ihtilâl marşı olduğu içindir ki beşerî mevcut marşların en beynelmileldir ve gene onun îçin heyecanlı»», ibda en ateşlisi, en sürükliyicisidir. Onu, güftesi ve bestesile eden (Ruje dö Lil) Rouget de Lîıle isminde bir Fransız istihkâm yözbaşısıdır. Bu marşı 1792 de (Ren) Rhin ordusu için yaztp bestelemiş, eserine «Rhin ordusunun harp şarkısı» ismini vermiştir; fakat, nS • tilâli kebir patladığı zaman, Pa ris'te ilk defa Marsilya ihtilâlci • lerinin ağzından işitildiği ve a*ıl o zaman meşhur olduğu için, halk, ona Marseillaise ismini vermiştir. ihtiiâli Bu suretle evvelâ Fransa sa'nın millî marşı olan I (Marsejr Komisyonlar teşkil Gandi halktan yüz çeviriyor edilecek meyi çöndermişlerdir: Gazetenin biri de ihtimal tayyare ma 16 mart 19?1 tarihinde Moskova'da akte kinisti Show (Şov) kazadan on beş giin Ankara 15 (Telefonla) Fırka dilen Türk Sovyet dostluk muahedesinin sonra hâdise hakkında şehadette bu istinaden, kongresinin içtima günü malum olma onuncu vıldönümü münasebetile zatı âlile lunmuş olduğu hakikatine rine sadıkane dostlufumu teyit etmekle karilerine miralay Lawrence'in vefat etmakla beraber nisan nihayetlerine bahtiyarım. Dost milletlerin Sovyet hukümiş olduğu zannedilmekle beraber, bu doğru toplanacağı muhakkak gibi mctinin mutemadi gayretlerilc kendilerine adamın tekra.r bir taraftan zuhur etmedir. Kongrede bilhassa malî işlerimiz mukadder olan saadet ve refaha nail olma si ihtimali olBuğunu ihtar ediyor. ehemmiyetle müzakere edilecektir. larını temenni ederim. Türkiye ile Sovyevetist Sosyalist Curnhuriyetleri Ittihadını bir CUMHURİYET Lawrence'in Malî kanunlarda esaslı tadilât yapılahaberini Danziger Neuester birine bağlıyan ve her iki memleket için se fatı rak bir takım malî prensipler vaz'ı ve mereli neticeler vermis olan dostlufun mu N'achrichten gazetesinden naklet Mezkur gazete l mart tamaliye teşkilâtının takviyesi lüzumu hafaza ve takviyesi için pek samimi temen miştik. rihli nüshasında Lawrenrefin vefatına hakkında umumi bir kanaat mevcut nilerimi arzeylerim.» ve aleyhimize çevirmis olduğu intrikalatur. ra tam iki sütun tahsis etmişti. «Tay mis» in yukarıda naklettiğimiz telgrafnamesinden anlaşılacajrı veçhile Law (Birinci sahifeden mabait) renee'in vefatına dair İngili?. gazeteleri Yakında Sofya'ya giderek Bursa 15 (Hu. Mu.) Tütün İnhisa hiç bir şey yazmamıştır. bir alâka ve takdir uyandırdığından siRinaenaleyh Peşte 15 (A. A.1 Geçen senc Bulgar rında vuku bulan 120 bin liralık ihtilâs Türk düşmanı İngiliz'in tahmin ettiğimiz tayişle bahsetmektedir. Başvekıli M. Liyapcefin Budapeştc'ye yap davasının rüyetine Ağırceza mahkemeKontes İrene Türkiye hakkırdaki incibi ölmediği anlaşıhvor. tağı ziyaret iade etmek için Kont Bethlen sinde başlanmış ve tevkif edilmiş olan tibalannı şöyle anletmaktadır. Sofya'ya gidecektir. Seyahat tarihi henüz İnhisar idaresi müfettişi Feyzi Hüseyin * Bundan 20 sene evvel üç sene İsve Kâmil B«yler mubakeme cdilmişlertesbıt edılmemiştır. tanbul'da ve bir sene kadar da Selâ dir. Feyzi Beyin kefaletle tahliyesine nikte bulundum. O zamandanberi çok dair verdiği istida reddedilmistir. Bade<Birinci sahifeden mabait) hu mahkemeye icabet etmiyen maznun ! imkân olmıyan hususi bir ahenk, yeni sevdiğim İstanbul'un hasretini çekiyordum.Bugün gene Türkiye'yi ve Türk'leri Ikamet ve ticaret muahedesi ların zorla getirilmesine ve Ankara Tübir taravet vücude getiren yepyeni gördüğümden dolayı çok nıemnunum. Ankara 15 (A. A.> Türkiye ile Norveç tün inhisarı başmüdürü Bahri Beye tebİstanbul'da 20 senenin vücude getirdiği ârasınds ikamet, ticaret seyrisefain mu ligat icrasına ve muhakemenin 26 marta bir şey vardı: çok mühim tebeddüller var. Şehir imar ahedesi akti için şehrimizde yapılan mu talikine karar veriîmiştir. Mis Türkiye!.. edilmiş, bir çok fabrikalar yapılmış . zakerat neticelenmistir. Muahede yann Peçesiz, tıpkı Avrupa kadınları giHeyeti Vekilede Yalnız değişmiyen bir şey var ki o da İsim^alanacaktır. Ankara 15 (Telefonla) Heyeti | bi apaçık, resmen gelen ve bütün gü tanbul'un güzelliğidir. İtalya. dost TürBulgar Hariciye Nazırı Vekile bugün saat 16 da İsmet Pş. Hz. zelliğini utnumun nazarlarına arzey kiye'yi cok iyi tanıyor ve inkılâbınızla Ankara'ya geliyor nin riyasetinde mutat içtimaını akte liyen Türkiye Kraliçesini seyreyle yakından alâkadar oluyor. Fakat maatmek Cezayir'in yerli müslüman halkı teessüf Amerika'da Türkiye'deki terakAtina 15 (Hususî) Sofya'dan verilen derek Vekâletlere ait bazı evrakı çıiçin yepyeni bir manzara teşkil etti.» kiyat hakkında pek az malumat vardır. habere göre Bulgar Hariciye Nazırı M. karmıstır. münevrerler Burof pek yakında Ankara'ya giderek Makale muharriri, Cezayir'de tam Bununla beraber bir çok İran sefirinin ziyareti Tevfik Rüştü Beye iadei ziyaret edecekbir asır evvel, müslüman kadınlarının .;.,.^... , , , v,;..,i'. iki adamından bîAnkara 15 (Telefonla) İran »e peçesiz, açık gezmek emelile kıyam risinin Gazi ve diğerinin de Musolini oltir firi Sadık Han bugün saat beşte Hari ettiklerini müverrih Rousset'ten nak duğunu tasdik etmektedirler. Mersin'de iki gazeteci tevkif ciye Vekilini ziyaret etmiştir. Bu salı günü Ankara'ya giderek hükulen yazıyor. Muharrir, hatta, Ceza edildi Meclisin bugünkü içtimaında neler yirli' müslüma nkadınları, şimalden met ricalinizle, bilhassa İsmet Pş. ve HaAdana 14 Meclisin manevi şahyani Fransa'dan gelecek* bir ışığın riciye Vekili Tevfik Rüştü Beyle göriişemüzakere edilecek? siyetini tahkir ettiği iddiasile Yeni ceğim. İntibalarımı Amerika'da bir çok kurtaracağını Rousset'tin tahmin et Mersin gazetesinin sahibi Vasfi ve gazetelere yazacağıns. Ankara 15 (Telefonla) Meclis mes'ul müdürü diş tabibi Hüsnü Reşit yann saat 2 de toplanacak ve hudud mis olduğunu ve fakat, bunun Şimal'Türkiye hükumetinin mücavir mem den değil, Naşide Saffet Hanım vası • leketlerle bilhassa Yunanistan. Rusya Beyler tevkif edilmişlerdir. ve sevahil sıhhiye idaresi hesabı kat'itasile Şark'tan ve Türkiye'den geldi ve İalya ile aktettiği dostluk misaklan si ile Konya ovasının ırva ve ıskasını İntihabat hazırhkları ğini de ilâve ediyor. haricî siyasetindeki samimiyetine en Ankara 15 'A A.ı Intihap defterleri müzakere edecektir. Bir idam mazbaM. Klein makalesine şu suretle hi büyük delildir.» Antalya. Elmalı vc Manavgat'ta talik olun tası müzakere edildikten sonra Meclis Kontes İrene Lâtin harflerinin kotam veriyor: nıuştur. Dığer kazalarda da defterler teftiş perşembeye talik olunacaktır. '1..T! dolıyısile Türk'çe ve Fransız'ca «Mis Türkiye, Cezayir'li müslü heyetine veriîmiştir. Bugün vilâyetin her Muhacir ve mübadillere ait işlerin bir lugat sayesinde Türk'ce öğrenmeğe tarafmda defterler tamamen talik edilmiş tasfiyesine dair kanun man hemşirelerinin nazarında isbat başlamıştır. lâyihası da bulunacaktır. etmiştir. ki, peçesiz, bir genç kızın güKontes İrene Ankara'da on beş gün persembe ruznamesine alınmıştır. Manisa 15 (A. V> Mebusan ıntihabazelliği kendisine ne büyük bir füsun kaldıktan sonra İEmir ve oradan Ra tına ait defterler bugün teftiş heyetine /* Bankası şubelerini coğalttyor verir!..> dos'a gidecektir. Bilâhare Atina'ya gi veriîmiştir. derek M. Venizelos ile görüsecektir. Ankara (A.A.) Haber aldıjrınnza goAnkara 15 <A. A.> Bursa ve mülhaka re İş Bankası bu sene faaliyetini tevsic Tohumlarırmz ıtlâh edilecek tnda, İzmir, Konya. Ilgm, Akşehir. Cihan karar vermiştir. Memleketin iktisadi ve Avrupa'daki talebenin tahsitatı Ankara 15 (Telefonla) İhracatımızın beyli. Çanakkale. Ezıne. Acıabat, Bozcaada ticarî vaziyeti müsait olan muhtelif ma azalmasında bilhassa hububatımızın ne Ankara 15 (Telefonla) Avru Meraş, Elbistan. kazalannda intihap def hallerde yeniden on, on beş şube açı) fasetini kaybetmesi de âmil olmaktadır. pa'daki talebenin tah«i»atına ait ev terleri asılmıs. bir çok yerlerde de defter ması esas itibarile takarrür etmiştir, Su İktisat Vekâleti tohumlarımızın ıslahı için Ierin teftiş heyetlerine verildigi hakkında bp açılacak yerlerin isimleri ayrıca biJ bu sene Ziraat Bankasının yardimile faa rakı müsbitenin tetkiki ikmal edilerek Heyeti Vekileye sevkedilmiştir. livete baslnacaktır. malumat gelmiştir. duilecektir. lülere topraklarına avdet etmelerini ve vergilerini tedıye etmelerini tavsiye Meşhur İngiliz casusu miralay Law etmiştir. Zira Delhi itilâfı bu noktada garence (Lâvrens) in bir tayyar«î kazası eslş Bankasını teşrif ettiJer yet sarih ve kat'idir. Gücrat mıntakası ahalisi sılâhsız itaat nasında vefat ettiğini bir Alman gazeteAnkara 15 (Hu. Mu.) Gazi Hz. sinden naklen yazmıs idik. Times (Taysaat beşte İş Bankasını ziyaret ederek sizlik mucadelesine faal bir surette ış'irak mis) gazetesinin İstanbul muhabiri ! etmiştir. bir bir buçuk saat kadar kaldılar. Ve mezkur havadisi gazetesine atideki telbanka müdürü Celâl, Meclisi idare regraf ile bildirmiştir: isi Mahmut ve Salih Beyler ile görüş«Türk matbuatı Lawrence Tevfik Rüştü B. Litvinof a Menemen hâdisesini miralayetmek ile ittüler. Bu esnada Gazi Hz. ni görmek tahrik ham etmekle iktifa etmiyerek şimdi de üzere büyük bir kalabalık kütlesi telgaraf çekti meydana toplanmıştı. Ankara 15 (A.A.) Türk Sovyet dost Alman gazetelerinden naklen miralay luk muahedesinin onuneu vıldönümü mü Lawrence'in 4 şubatta Feymonth harp Reisicumhur Hz. saat altı buçukta limanında iic numaralı Blackburu İris bankadan çıkarak doğru Çankaya'y» nasebetile Hariciye Vekili Dr. Tevfik Rüştü kaza Beyefendi. Moskova Sovyet Hariciye Konıi deniz tayyaresinin duçar olduğu avdet cttiler. Bilâl vaııyorlar. seri M. Litvinof Cenaplarına su telgrafna esnasında vefat eylediğini Gazi Hz. Mahut LaLrens Turk ordulanna karşt Arap'larla harbederken boyle Arap kıyafetuıde gezerdi Türk Rtıs dostluğu kebirinin şarkısı ve sonra da FranMarseil laise'yi şimdi, Amerika'lılar güzel bir filme mevzu yapmışlardır. Paris'te, Fransa'nın millî bay ramlarında, binlerce halk, hep bir ağızdan söyledikleri zaman Mar seillaise'i bir iki defa dinlemiş, bir ecnebi olduğum halde dar, hissetmiştim. Bir ihtilâl marşı olarak tanındığı için halkın göğstinden çıktığı zaman, onu duyup ta müteheyyiç olmamak kabil değildir. Büyük harbin bidayetinde, AJ manya'nın Fransa'ya ilâni harp ettiği akşam, Paris operasının baş Mat muganniyesi Strasbourg'lu bu marşın büyük heyecanını, Fransız'Iar ka H. Fırkası kongresi Koıtt Betlen Bursa Tiitiin İnhisanüda ihtilâs davası Robilân Pş. nin kızı Var kıyas etL ıBirinci sahifeden mabait^ hinde fevkalâde ehemmiyeti haiz bir mevki oldu. Orada bir abide dikraek, bir meydan vücude getirmek, 16 mart hatırasını tebit etmek lâzım geJmer mi?] * •* Yukarıya aynen naklettiğimiz ftkra dün yazılmış değildir. 1928 sene sinde gazetemizin «Doğru değil mi?» sütununda intişar etmiştir. Er tesi senelerin 16 martında da ayni mealde fıkralar yazılmıştır. Fakat Mehmet'çiklerimizm, bir gece tabir mazur görülsün kancıkça şehit edildikleri bu yere, abide dik • mek şöyle dursun, hatta bir kitabe bile konulmadığı v« on senedenberi bir mezbele halinde bırakıldığı çok hazin bir hakikat olduğuna göre artık uzun söze ne hacet; mazel «Mart Şönal» Marthe Ch«nal, siyah bir örtüye sarılı olduğu halde sahneye çıkmış ve OperVyı dolduran bir kaç bin kişi ile beraber Marseillaise teganni etmişti. Marşın nakaratına gelince, göğsünü açarak siyah örtüsünün Fransız bayrağı renginde olan iç tarafını halka göstermiş ve elinde yalın bir kılıç olduğu halde, teganniye de vam etmiştir. Opera'daki halk kütlesi, bu manzaranın deliye dönmüştü. Marş, bu şekilde, bir kaç he Chenal, Marseillaise'i, defa vatanı tekrar edîldikten sonra, Mel. Martolan (Alsas Loren) AlsaceLorraine kurtulduğu zaman Strasbourg'ta tekrar »öylemek için ahdü peyman etmiş ve 1918 senesi teşrini sanisinde Fransız ordusu bourg'a girdiği vakit Stras umumi bir ve o marşın heyecanile bir deniz gibi coşmuş, Türkiye Norveç Naşide Sa^f t H. Var kıyas etî Hindittan'ın 355 umumi milyon nüfutu Delhi 14 (A.A.) Geçen şubatta yapılan nüfus tahririnden alınan neticede Hindistan İmparatorluğunun bugünkü nüfusunun 355,5 milyona yakın olduğunu göstermiştir. 1921 de yapılan nnfos tahririnde Hindistan'ın nüfusu takriben 319 milyondan ibaret bulunmuştu. Şu hesaba göre. nüfus miktarı 10 sene içinde yüzde 10,2 nisbetinde artımştır. Manisa Vilâyet büteeti Umumi vilâyet Manisa 15 (A.A.) meclisi mesaisini bitirmiştir. Viiâyet bütçesi 1,112,372 lira olarak t«sbjt ve tevzin edilmiştir. Meclisi umumi, Yayaköy nahiyesinin Akhisar, Eşmekaya, Elvenler ve Göre nahiyelerinin Uşak kazasına raptı hakkındaki teklifi reddetmiştir. raştırınız. Pazar gönü ne yaptınız? yattınız mı? Yoksa konsere de gitti niz mi? Bir an şaşaiadı. Siz böyle zabani tavrınıaı ta kınınca bende hafıza değil, akıl da kalmıyor... Bilemiyorum. Bu kabil mükâlemelerden bitkin, bed baht bir halde çıkıyordum. Endişe ve heyecan içinde uykularımı kaçırarak, ağzından çıkan tek kelimelere kadar hepsini birbirine ekliyerek gününü hakikaten ne suretle geçirmiş olabile ceğini tayin için uğraşırdım. O zaman Odil'in genç kız hayatım dolduran bütün tehlikeli erkek dostları gozü • mün önünde geçit resmi yaparlardı. Ona gelince, o, o dakikada bu mes'ele hakkında aramızda geçen sahneyi de, her şeyi de tamamen unutmuş ve ka • çıncı uykusuna varmış bulunurdu. Korkum bir gün evli bir kadın oldu ğunu da unutması noktasına müncer olurdu. Sabahleyin kendisini somurt • kan, kapanık bir halde bırakmış, ak,şamı sürur içinde bulmuştum. Ken disine şunları söylemek üzere hazırlanmıştım» Mabadi var meydanda, binlerce kişinin ve as kerî muzikanın iştirakile Marseillaise'i ayni kıyafette orada da te ganni ederek yeminini yerine ge tinr<?ti. Ne yazık ki, senelerdenberi içimizden bir Rouget de Lisle çıkıp ta bize böyle bir millî marş hediye edemedi. Bizim millî bir marşımız yoktur, o kadar yoktur ki, bir gece, Almanya sefarethanesinde verilen bir müsamerede olduğu gibi, millî marşımız çahndığı zaman, önce ecnebiîer ayağa yoruz. İşte, Glorya'da Marseillaise frl mini seyrederken Fransız'ları bu nun için kıskandım! kalkıyorknr Cumhuriyet'm tefrikası: 15 IKMMLER Yazan: Andre Moruva Sulara, ormanlara, div ağızlarına yığın yığın kâğıt hamulrarı atılan büyük, uzun makinelere, civar köylülerin ev lerine, amelemizin esvaplarına ol duğu gibi hükümran olmak istiyor dum. Onun küçücük kafasının içinden ne geçerse bilmek istiyordum: onun da kcndine mahsus yıldırımlarile, şim »eklerile, güneşlerile bir kâinat oldu ğunu bir tarafa bırakarak, o kafada peyda ve napeyda her fikri kontro Ium dairesinde ve arzuma ram, ve raücerret bana matuf ve muhtas bulundurmak istiyordum Limosirn'den ge len cetvellere bir göz atarak; kaç kilo vatman kalmış, son hafta zarfında fabrikamn gündelik istihsalâtı ne miktarı bulmuş, kaç amele işlemiş, bunları tamamen nasıl anlıyıveriyor sam, onun kafasındaki her şeyin de Sana öylece rusen, ve bana mahsus ol m Günün hâdiseleri bizim ailemizde mu vazzah ve muayyen resimler gibi kat'i olup bunları aramızda mevzuu bah settiğimiz zaman hepsi bir inci dizisî insicamile sıralanır, bir tenasüp, bir a| henk, bir teselsül göşterirken her hangi bir günün tarihi Odil'in kafasından geçirilince sisli, müşevveş, baştanbaşa Terceme eden: Haydar Rifat silik bir manzara halini alırdı. Hakikati bile bile sakladığı his masım istiyordum. sini vermek istemem. Onun hali daha İşte parmağımı tam bu noktaya bas mudıl, daha karanlıktır. Bir surette ki dığım zaman ağrılarm artmasından nazarında kelimelerin, cümlelerin kıyanlarım ki fenahğın merkezi burası meti pek az olduğuna işaret etmeli dır ve bu bendeki had bir merakla buyim. Kendisi nasıl hayalî bir mev • lunmuştur. cut güzelliğile güzel ise öylece maddî hayatım da nevşin bir hayal Onu anlamamağı kabul edemezdim, âlemine vermişti ve yalnız, yal halbuki anlamak ta kabil değildi ve nız hal için, geçmekte olan daben o kanaatteyimdir ki, onu sevmek kika için yaşar, o dakikaya tekadşartile hiç bir kimse ıztıraplara uğradüm eden an nazarında gelmemiş; o, madan kendisile beraber yaşıyamaz o anda yaşamamış bir hale gelirdi. dı. Gene o kanaatteyimdir ki o bu miMaziyi, bir ihtiyaç önünde, emek ve zaçta olmasaydı, ben ömrümde kıs zahmetlerle mahmur bir halde uyankançlık nedir bilmiyecektim; çünkü dırabilir, istikbali mutlak bir ıztırar bir insan doğarken kıskanç olarak önünde kerhen düşünebilir ve bu sudoğmaz, belki kıskançlık hastalığını retle müphem ve müşevveş icat ettikalabilecek bir kabiliyet ile doğar. Oleri de bir dakika sonra silinirdi. dil'e istiyerek değil, fakat bizzat hilkati iktizası olarak benim tecessüsü O kadar güzeldi ki, başka meziyetmü lâyenkati tahrik etmiştir. ler, başka vasıflar toplamağa lüzum duymazdı. Şayet aldatmak gayretinde olsaydı sözlerine bir nizam vermek için çok yorulması, onlara bir doğruluk çaşnisi vermek üzere az çok ça lışması lâzım gelecekti, halbuki öm ründe nefsini bir zahmete sokmuş değildi. Zaman olurdu ki, kendi kendini tek bir cümlede, ayni cümlede nak zederdi. Bir gün fabrikadan Paris'e dönüşümde sormuştum: Paazr gününü nasıl gecirdiniz ? Pazarı mı? Akılda tutulur mu? Evet, evet, çok yoruldum, bütün günü yatakta geçirdim. Beş dakika sonra musikiden bahsediyordum, birden bağırdı: Aman, unutmuşum, geçenlerde anlattığınız Vals de Ravel'i pazar günü konserde okudular, ne kadar ho şuma gitti. Kızım, ne söylediğinizin farkında mısınız? Bu deliliktir. Pazar günü konserde miydiniz, yatakta mı? Bu nun ikisine birden nasıl inanayım? Ben size hiç bîrine inanınız de dim mi? Halim yokken işte ağzıma geleni söylemişim. Ben söylediğimi kendim bile işitmem, dinlemem. Yok, olmaz, şimdi hafızanızi a da ondan sonra biz farkına varı Terkos mudürünün Aıtkara'feki eşebbüsleri Ankara 15 (Telefonla) Ankara"ya gitmiş olan Terkos şirketi müdürü M. Kastelno Nafıa Vekâletile temas etmektedir. Şirket imtiyazı temdit edildigi takdirde hükumetin bütün arzulannuı kabul edileceğini ve yerine getirileceğini söylemektedir. Bir kadın üç çocuğu ile intihar etti Mattapoisett 14 (A.A.) Aile gaileleri yüzünden fevkalâde yese düşmüs olan bir anne üç cocuğuile beraber mendireğin ucundan kendisini buzlu suya at mıştır. Hepsi telef olmuşlardır. Yalnıc çocukların 11 yaşuıda bulunan en büyüğü yiizerek sahile çıkmağa muvaffak olmuftur. İ

Bu sayıdan diğer sayfalar: