20 Mart 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YIO.i Cl fcfcNE N ' 4 6 7 IMA13İ İDAREHANESİ: } Biı\unHumn)in\f karşısıad» daim malısusa | Telgraf: İstanbul Cumhurivet İ Posta kutusu: N° 2 4 6 Başmuharrir : 22366 Tahrir müdürU • 23236 Idare muduru 22365. Matbaa 20472 20 MART ABONE ŞERAİTİ | MÜDDET: fTÛRKİYE Seneliği 3 A>Jığı İÇİN| HARİÇ İÇİN 1400 Kr. | 2700 750 Zr. : 1450Kr..i 400 Kr. : 800 Kr. | .........••..;.,,.TtT,,, r,,,,,,n IMflshası her Mübadele Tasfiye Kanunu Kabul Edildi Bütün dünyada Buğday istihsali Ne vazîyette bulunuyor? 5 Kurnştnr yerde Turk Ocaka ı infısah edivor Bu nüshamıza Roma muhabirimizin bütün dünyada buğday Lstihsalînin ne vaziyette bulunduğuna dair bir mek tubtmu dercediyoruz. Son senelerde buğday istihsalindeki fazlalık bilhas»a geçen senedenberi ziraat sahasmı kasıp kavuran müthiş bir âfet olduğu cihetle Roma muhabirimizin beynel milel Roma ziraat enstitüsünün top ladığı malumata istinat eden mektubunun ehemmiyetle telâkki edileceğine süphe yoktur. Kıymetli bir müessese olan beynelmilel Roma ziraat enstitösünün topla • dığı malumata nazaran 193031 buğ • day Utihsalinde ihraç olunmak kabiliyetini haiz olarak 315 milyon kental buğday bulunduğu anlaşıhyor. Halbuki buğday ithal etmek mecburiyetinde olan memleketlerin ihtiyacı yalnız 230 milyon kentaledir. 315 milyonda eski stoklar dahüdir. Buna geçen sene nin istihsal fazlası da ilâve olunursa bu sene 115 milyon kental kadar buğday ihraç ve istihlâk olunamıyarak gelecek seneye devrolunacaktır. İstihsa • Fırkası Merkezi Umumisi ittihaz edilelin bu fazlalığı f iatları alabildiğine düşiik olarak idame edeceğinden buğ cek olan Ankora'da Tiirk Ocah^arı Merkez clay mes'elesi bu sene dahi hallolu binası ila Ocaklar reisi Hamdulla Suphi B. namamış halde kalacak demek olur. Ankara'dan verîifn bir babere pöre '0 Iar heyetinden avrılan hars hevetl Bugün için bütün dünyanın meşgul ol Ttirkocaklarının H. Fırka«ına ilhakı fikrf nin bir proeram hazırlaması, bu Işlere duğu büyük mes'elelerden biri de iş tahakkufc etm'sMr. Ocaklar kuraltavı 23 misinin Ocaklar merkez heveti binasına nisanda fevka'?de bir irtîma aktedecek mukaddeme olarak Fırka Merkezi umute bu mes'eledir. Roma muhabirimiz beynelmilel zi • tir. Hamdu'Iah Sunhi Bevln, Ocaçm ta m'sinîn Ocaklar merkez heyeti binasma raat enstitösünün istatistiklerîne isti • rihî varifesini if;i ettijp fikrinde o'duçu lasınması, Ocak matbaasmın Fırka nesrivat encümeni emrine verilmesi naden buhranm sebeplerini de gösteri sövfenivor. Tnrkocaklarınm inkı'âtı muvacehesin nınhtemeldir. yor. Buhran, tesadüfi feyiz ve bereket de vazlfesîni tamameıı ifa etmis addediBu suretle Fırka matbaasile bir çok senelerinin bolluğundan ileri gelme lemiyece?i, bundan sonra millî bünye kitap basarak halka tevzi etmek imkâ bir hâdise değildir. Buğday ziraat sa ve vazifeler itibarile hiç bir rolü kalmahaları çoğaltılroıs, 1925 te 89 milyon mış olduğu ckserlyeüc kabul edümekte nını bulacak, neşriyat encümeni ile Hars hektar olan bu saha geçen sene 99 mil dir. Binaenalevh Ocakların mutevaris encümeni beraber çalışacaktır. yon bektara kadar çıkarılmıstır. Mu şeklile tam Mr infisaha gitti£i tahakkuk habirimiz tezayüdün bilhassa Kanada, etmiştir. Bu tesekküllfrin hizmet ve meDiğer taraftan Fırkada Faşist teşkiŞimalî Amerika Cumhuriyetleri ittiha sai tarzını dp?{>tirerpk baska bir vaziyete inkılâp ev'emesi lâzundır. lâtını andırır bir gençlik teşkilâtı yapıldı, Avustralya, Arjantin gibi büyük mikyasta buğday istihsal ve ihraç e • Ocaklann lâsjvinrien sonra butun 0 ması, memeleketin her tarafında şubeden memleketlerde görüldüğünü kay cak binalarının halk evleri ittihaz edil Ieri bulunması yeni esaslar cümlesin mesi, bundan sonra ki faaliyet için Fırka dendir. dediyorsa da mebadisi itibarile bu mes'elenin vücut bulma ve inkişaf etme şartları şu suretl' mütalea olunabüir: Bu teşekküllerin millî bir rolü kalmamışlır Gazi Hz. Seyahatleri neticelerii ne dair raporlraını hazırhyorlar Reisicumhur Hazretleri bu kış memleketin hemen her tarafını dolaştılar, tetkikat yaptılar. Şümullü bir dikkat ve ehemmiyetle yapılan bu seyahatten aldıkları intibaları Müşarünileyh Hazretleri ahiren bir rapor halinde tesbit ve teksif etmektedirler. Bundan çıkan mana; Halk Fırkası hükumetince takip edilecek idare sistem ve siyasetine meb'de ve mesnet olacak esasların hazırlanmış olduğudur. Gazi Hazretleri halen İstanbuTdan başlamış olan ikinci kısım seyahatlerinin tetkikatı neticelerini yazmakla meşğul bulunuyorlar. Büyük raporun kiil halinde tatbik sahasına konulmasile vatan işlerinin salâh ve tekâmüle giden bir ist'kamet alacaçı süohesizdir. GalatasarayFenerbahçe bugün karşılaşıyorlar Iki güzide takımdan bugün temiz, kavgasız, kardeşçe bir maç bekliyoruz Hangisi kazanacak? Her Galatasaray Fener maçınm arifesinde olduğu gibi bu defa da, ayni sual ağızlarda dolaşıyor; bugün maç başlıymca, hatta belki de biünciye kada bu sual devam edecek? SporCD, spor meraklısı, hatta hiç sporla alâkası olmıyan binlerce kişi yalnız İs tanbulda değil, bütün Türkiye'de bu maçın neticesini bekliyor. Galatasaray Fener tnaçı, millî ehemmiyeti haiz bir hâdisedir. Her sene iki üç defa merakları tahrik eder, etrafmda bir sürü dedikodu olur. Nihayet iki taraf bir buçnk saatlik bir mücadeleden sonra ya birbirlerini mağlup ederler, galinler ve taraftarlan sevinir, marluplar ve taraftarlan üzülür. Yahut ta berabere kalırlar. Bu neti Galatasaray ve Fenerbahçe'nin Jcaptanlan ceden de memnun veya bugün de böyle el stkrşacaklar ve sonra müteessir olanlar vardır. ortadaki istifhami haUe çalışacaklar, Nitekim bu defaki maçta Fenerüler I müteessir olacaklardır, Galatasaray'hlar mağlup ta olsalar, berabere de kalsalar I ( Lutfen sahifeyi çeviriniz > K m kazanacak? Ocaklarm bütün tesisat ve teşkilâtı Halk Fırkasma intikal ededcektir Intihap Her yerde faaliyetle devam ediyor Yeni Meclis intihabı meb'usan kanununu değiştirecefc Ankara 19 (Telefonla) Dahilîve Vekâletine intihabat hazırhkları hakkında malumat celmektedir. İlk olarak Denizli defterlerini talik etmiştir. Denizli'nîn defterleri 8 martta asıldığına göre 23 martta indirilecektir. Her tarafta faaliyet hararetle devam etmektedir. Zavaîlı Selmanın ölümü çok fect ve hazin oldu Selma H.ın annesi yazdığı mektupta facianın acıklı safahatını anlatıyor « ikinci ameliyattan çıkmıştı, konuşamıyordu. Gözlerinden iki damla yaş döküldü...» [Bu seneki güzellik müsabakamıza birinci olarak iştirak eden Selma Hanım Şişli'nin güzel ve zarif bir kızıy • dı. Geçenlerde maalesef şehrimiz onu kaydetti. Haddi zatında bir facia o lan ölüm; bu genç kızı götürürken en acıklı ve feci şeklile tecelli etmiştir. Annesinin yanık kalple gazetemize yazdığı mektup çok hazindir. Baş • kaca şayani dikkat cihetleri de oldu ğu için aynen dercediyoruz:] 1931 musabak^sıom i>k guzeli Faşist teşkilâtı mı? tstanbal nüfusu niçin azf Ankara 19 (Telefonla) İntibabat defterlerinin hazırlanmasi neticesinde, tstanbul nüfusunun, tabrire nazaran noksan cıkması burada hayretle karşı Ianmıstır. Yeni Meclisin irtimamı müteakip, intihabı meb'usan kanununun yerine yeni bir întihan kanunu nroiesi hazırlanacak ve bu uroiede meb'ns intihabatı icin son tahriri nfifus n«»ticesinin esas tutulacağı te«rih edilecektir. Bu vazivette isim. cetvel isleri olmıvaca?ından herkesin intihan hakkı nüfus tezkerelerinde gösterilecektir. İntihap bakkına malik olanlar nüfus tezkerele rine vanıt!»caka bir îsaretten sonra rey lerini kullî»naraklardır. Bu suretle hem intihan zamanı, hem de muame'e kısalhlnuş olacaktır. Yeni vanılacak intihan kanunu meb'us. beledive, vilâv«t meclisi int'hanlarına da samil olarak ve nmnmiyetle inihap işlerinry h^ıhsedecektir. Bir ihtiiâs davası Umumî harp esnasında harple mesgul olan veya onun yakın tesiri altında bulunan memleketler ziraati ih mal etmek mecburiyetinde kaldılar. O ates ve kan senelerinde her istihsal gibi buğday istihsali de, hatta bilhas sa buğday istihsali altından daha kıymetli bir meta halini almıştı. Binaen aleyh bu pek kârlı işeKanada'da, Şi malî ve Cenubî Amiraka'larda ve A vustralya'da büyük ehemmivet verilerek mümkün olduğu kadar fazla zeriyat yapıldı, ve buna göre de tesküâtlar vücut bularak o memleketlerde geniş ziraat sahaları alabildiğine çof almış oldu. Harp bittikten sonra Avrupa memleketleri buğday istihsali itibarile ya harice hiç muhtaç olmıyacak, yahut bu harice muhtaç olma vaziyetini mümkün olduğu kadar hafifletecek tedbirlere baş vurdular. Bu tedbirler birdenbire semerelerini vermis ola mazlardı. Fakat bu semerelerin alınması da çok gecikmiş olamazdı. Bu karşılıklı vaziyetler ve tedbirler ne ticesinde nihayet fazla istihsal buh • ranı gelip çattı. Bütün dünyada istihsal olunan buğday dünyanın bu metaa olan ihtiyacından fazladır. İşte buhranm sebebi. Bu bir sebeptir ki buhranın nasıl zail olabileceğini de gösterir: İstihsal miktarı ihtiyaç haline inecek ve buhran o zaman zail olmus olacaktır. Ancak gayritabiî bir hâdise olan buhranı, istihsalin makul haddine tenzili ile halledivermek o kadar kolay ve basit bir iş değildir. Hükumetlerin ziraat sahalannı azaltmak hususunda ittifak etmeleri ve bu azaltma isini efrada cebren kabul ettirmeleri kolay kolay tatbik olunabilir bir tedbir sa yılamaz. Buhranı gene iktisadın kendi 'lanunları halledecektir. Buğday istihsali tabiî cereyanını a 6 bin lira sui istimal etmekle maznun polis komiser muavini Cemal Ef nin muhakemesi başladı Bugrüne kadar müracaat edenlerle ber^ber meb'usluça talin ola«'arm miktarı fiOO ü eecmisfîr. Müracaatlerin tevali ei zannediliyor. İstanbnl intihabı meb'ıısan Heveti t<»fivesi dün de i<"tima ederek mes^'S'ne devam etm>sfir. Hpveti tpft'siyeve i«imleri cetve"«re greciriimprtiği icin bazı kimseler müraraat ederek s*kâvette hn. «nnların istidnlan tetkik . F?kat mrracaat edpn'erin adedi nek a^dır. Bazı kimse'pr d*» iç'mlpri bn'"nmaf'!Sı irin nahive miidiirlük'erine ve kavpiakaroinra mürpcnat etmek**»*MrIer. P^lbi'ki itîraz VP^İ doğrndan doğ mva H«ve*i teftisivedir. Erkpk nüfusunun tesbHi henüz tamamen bitmemî«:+»r. Rn nıi*"«;un 312 bini • e eecmiveceSi ta*»min ed«'mekte ise de nk son nptice mabal'â+t^ va»>ılan inn vokiinı^rian sonra anİAsı)acakfır. Maama fih 18 vasmrian vukarı olanlsrın vekununa pöre tefr'k efü'oop't jnttntp'i'hî sani oflpfM fpchît ed'lmpV*f»rtir Münteh'bi sani adet'eri bn>nin bell» o'acnktır. Bıın'ar her ka»a ve naMvpve pöre t^Vsîm edil. R371 nah<ve'prden 70a0 mnni sanî oıtapa&ı gibi bazılarından eb'us namzedi olmak istiyenler Se'ma'nm hasta'ı^ı «Selma'nm pek sevdiği Cutn Boğazından yapuan ıkı ameliyattan sonra huriyet gazetesinez çok hazin bir surette olen Selma Hanımm Yavrum Kadir gecesinin ertesi günü 1931 güzellik müsabakamrza gonderdiği ( Mabadi 5 inci sahifede ) son resimlerinden biri Solda Cemal Efendi, ortada ayni curümden maznun olan ıkı malit/e memuru, Sağda sabık Polis dordüncü şube müdürü Sadettin Bey mahkeme huzurunda Polis dordüncü şube komiser mua •lördüncü şube müdürü Şükrü, Deftervinlerinden Cemal Efendi, Türkiye'ye •larlık üçüncü şube müdürü Nafiz, gelen ecnebilerden pasaportlarını on Defterdarlık üçüncü şube mümeyyizi beş gün zarfında kaydettirmiyenler Fuat Beyler de mürakabe vazifelerini den alınan onar lîra naktî cezaları, ifa etmediklerinden dolayı mahkemezimmetine geçirerek altı bin lira ihti ve verilmişlerdir. iâs etmek cürmü ile tevkif edilmiş, Dün bu muhakemeye başlanacaktı. Ağır ceza mahkemesine verilmişti. Fakat Şükrü Beye tebligat yapılamaCemal Efendi ile beraber sabık dor dığından 2 nisan perşembe gününe bıdüncü şube müdürü Sadettin, esbak. rakılmıştır. 1IIUIIIIIIIIMIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIMIIIIII 11 11 nilMIIIIIIIIIIIIIIIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIl Münasebelsiz kar! İstanbul dün mevsimsiz bir tipi geçirdi, açık denizlerde fırtına var.. labilmek için buğday maliyet fiatın dan meselâ % 10 fazlasına satılabil melidir. İstihsal ihtiyaçtan fazla oldukça bu kaideyi tatbika imkân yoktur. Buğdayın fiatı cihanşümul oldu • ğu için istihsal fazla oldukça buğdayı herkes zararına satacaktır. Zararlı işe herkes mütenaadiyen sarılıp kalamaz. Ya ürker bırakır, yahut mütevali zararlardan dolayı sahayı terketmek mecburiyetinde kalır. İşte Söyle böyle buğday istihsali dünya ihtiyacı ile tekabül edecek bir hale kadar inmiş olacak ve buhran da o zaman halledtlmis bulunacaktır. Bir senedenberi Şarkî Avrupa memleketlerinin ziraî buhranına çaresaz olmak üzere çahşılıyor, hatta geçen gün Avrupa ittihadı teşebbüsüne müteferri olarak Paris'te aktedilen bir komisyonda bu iş tekrar tetkik olundu ve daha vâsi tetkiki Cenevre'ye bıra kıldı. Belki bu teşebbüslerde ufakte fek faydalara destires olunur, fakat surası muhakkaktır kî buhranın halli •zamana muhatçtır. Bu mes'ele üzerinde tekrar konu acağız, YUNUS NADİ Karayel fırtınası iki gündenberi şiddetlenmiş ve evvelki akşam başlıyan kar fırtınası dün öğleye kadar fasılalı olarak devam etmiştir. Karadeniz'de bulunan sefain fırtmanm şiddetinden mütessir olmuşlardır. Dün akşam geç vakte kadar tahlisiye idaresine ehemmiyetli vak'aları kaydettirecek hic bir haber gelmemiştir. Kumeli ve Anadolu sahillerinde kazaya uğravıp ta fırtına sebebile tahlisleri tehir ediien vapurlardan hiç bir haber alınamamıstır. Bueün havanın müsait olacağı tahmin edildiginden bu sabah tahlisiye idaresinin muhtelif vasıtalan sahilleri tarıya ''rdir. Havalar müsait gittiçi takdirde (Bravo Tahlisiye Şirketi) Karadeniz'dski mesaAnkara 19 (Telefonla) Mülkî ve as isine devam edecektir. kerî memurlardan tekaüt olanların teAnkara'da kar kaüfleri icra ed"'ncive kadar mensup Ankara 19 (Telefonla) Dün aksam ol^"eu dsirenin iş'an üzerine mütekait zabitler pibi memnrivet maasır>m 3 te bi Ankara'da hava bo'ulmuş ve s'ddetli bir rînin Desin olarak kesî'pıesi Maliye Ve rüzgâr ile beraber kar yağmağa başla ( Mabadi 3 üncü sahifede ) kâletince tamim edilmiştir. Tekaütlerin maasşı Dunku tıpi esnasında istanbul eaddelerinden btrtod*