17 Nisan 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

Cumhuriyet Iİ Müstakil meb'uslar Ankara'da bulunan Başmuharririmiz H, Fırkasmm bu kararını tahlil ediyor [Başmakaleden mabait] Sehir ve memleket haberleri Şehir Sleclisinde Ticaret Odaiarı Maarif müdürü dün izahat verdi Mektep ve hoca adedi tezyit ediliyor Umumî Şehir Meclisi dün ikinci Reis vekili Necip Eeyin riyasetinde toplanmıştır. Zaptı sabık okunarak kabul edildikten sonra Daimî encü mende tetkik olunan bütçenin Büt çe encümenine havalesi takarrür et mistir. Geçen içtimada yapılacak mektepler hakkında Maarif encü meni mazbatası okunmuş ve maarif müdüründen izahat alınmas'na ka rar verilmisti. Maarif müdürü Haydar Bey dünkü celsede şu izahatı vermiştir: « Encümen mazbatasında 4 esas vardır. Birincisi bazı mekteple > rin tamiri, ikincisi yeni ilk mektep ler küşadı, ücüncüsü mektep binası ve dördüncüsü de muhtelif yer lerde orta mektep ve liseler küsadıdır. Bunların ilk üçü bizi alâkadar eder. Çünkü ortaraektep ve liseler Maarif Vekâletine aittir. Tamirata gelince: BUtçe çıkınca bazı mekteplerin tamiri mukarrerdir. Yeni mektepler küşadı da 931 bütçesinde nazari dikkate alınmıştır. Bunun için 40 muallim tahsisatı teklif edilmiftir. Yeni çıkan kanunla Türk çocukları badema ecnebi ilk mekteplerine kabul edilmiyeceklerdir. Bunun için 25 muallime daha ihtiyaç hasıl olacaktır. Vilîyetimizde yalnız Silivri kazasının 3 köyünde mektebimiz yoktur. Beykoz'da 2 köyde henüz mektep açılmamıstır. Yalova bize geçince 35 köyün se kialnde mektep vardı. Biz 9 köyde daha mektep açtık. Bu sene de 10 köyde daha açacağız. Şehir dahi lindeki mekteplerimiz hep bir yere toplanmıştır. Yeni binalar bularak bunları dağıtmağa mecburuz. Me selâ Edirnekapı'da bir mektep açılacaktır. Kadirga'daki mektep te ihtiyaca kifayet etmiyor. Yenikapı'da bir mektep açacağız. EminönU'de ihtiyaca kifi gelmediğinden Eskizaptiye'de yeni yapılab blnada da bir mektep açacağız. Yeni kanunun k^ İ bnlü ile ıtiekteplere1 Şubefer îlâve etmek lüzumu haııl olmuştur. Mektep inşaatı Mazbatadaki mekteplerin inşa sına idaremizce de karar verilmiş tir. Fakat bu da bütçe mes'elesi dir. Bunları ehemmi mühimme takdim suretile yapacağız. Sadettin B. Burgaz'daki mektebin binası yok, talebe Rum mektebinde okuyor. Maarif müdürü Bu mektep geçen sene açıldı. 1020 talebesi vardır. Bina bulamıyoruz. Paramız var. Beyefendi lütfedip bir bina bulurlarsa açarız. Sadettin Bey O halde bendeniz deruhte ederim. Tevfik Salim Paşa Acaba ne kadar Türk çocuğu bu sene ecnebi mekteplerine gidemiyecektir ki 25 muallimlik bir mikyas yapılıyor? Haydar Bey Türk çocuklarm bu seneden itibaren gidemiyecekleri yalnız ecnebi mektepleridir ki bunlar da ekseriyetle Beyoğlu civarı, Kadıköy ve Kumkapı mektepleri dir. Bu mekteplere gidemiyecek müslim ve gayrimüslim çocuklarm adedi bu sene îçin tahminen 600700 kadardır. Neticede Maarif encümeninin hazırladığı mazbatanın Bütçe encümenine havalesi kararlaştırılmıştır. Şehitlikleri imar cemiyetine yardım Azadan Sıtkı Beyin Şehitlikleri imar cemiyetine tercihen yardım e • dilmesi hakkındaki takriri okunmuş ve bazı azalar bu cemiyetin hayırlı ifleri hakkında izahat vererek bu muaveneti tasvip etmişlerdir. Takririn BUtçe encümenine havalesi kabul edildikten sonra Tevfik Salim Paşa söz alarak demiştir kî: Bazı temennilerimiz vardır. Bunlar hakkında müsbet veya menfi cevaplar verileeekti. Üçüncü de • fadır ki rica ediyorum. Reis Temennilerin cevapları hazırdır. İsterseniz okuyalım, maa mafih gelecek içtimaa da kalabilir. Aza gelecek içtimaa kalmasmı istediklerinden sah günü saat 14 te toplamlmak Uzere içtimaa nihayet verilmiştir. Şiyasî icmal Kont Bethlen Macaristan Başvekilî Kont Beth» Ien bu mühim vazifeye geldiği * nin onuncu senei devriyesini idrak eyledi. Ahvali tabiiye içinde bulu nan bir memlekette bu kadar u»un müddet Bafvekâlette bulunmak mühim bir şey ise de Macaristan ffibi harbi umuminin en büyük fecaatlerine uğrıyan büyük bir millet için fevkalâde ehemmiyet ve kıymeti vardır. Kont Bethlen ve Nalbi hükumet Amiral Horty Macaristan'ın tam manasile halâskândirlar. Harbi umumiye nihayet veren sulh muahedelerinden en ziyade Trianon muahedesinde haksızlık gösterilmiftir. Avrupa medeniytti nin en büyük istinatgâhlanndan bulunan ve mazisi ve an'anesi gayet parlak olan Macar milletinin tarihteki ve medeniyet hazıradaki ehemmiyet ve kıymeti mezkur muahedede hiç nazari itibara alınmamif ve hiç bir millete reva görülmiyen haks'zlıklar bu büyük millete yapılmış idi. Macaristan taksim edilerek onda yedisi kendisinden ayrılmış ve komfu devletlere tevzi olmuş idi. Uç milyon Macar millî hudut haricinde bırakılmış ve ecnebi boyunduruğu altına konulmuştur. Son derecede küçülmüş olan Macaristan'ın üzerine gayet ağır tamirat yükü yükletil miş ve ordusu tahdit edilerek vasıtaî müdafaadan mahrum edilmistir. Bîr millet icin bundan daha ağır bir vaziyet olamaz. Fakat Kont Bethlen'in fevkalâde kiyaset ve kudretl siyasiyes! sayesinde Macaris tan az vakit içinde kendisini topladı ve Avrupa devletleri arasında mühim bir mevki ifgal etti. Macar milleti ttalya, tngiltere, Almanya, Avusturya ve Lehistan devletleririn teveccühünü ve siyasî müzaheretini temin etti. Bu teveccüh sayesinde tamirat yükü geçen Lâhi konferansmda ehemmiyetli surette tahfif edildi. Irkan kardes olduŞumuz Maear milletinin harbî umumiden sonra düçar olduğu feliketten ne kadar büyük teessür duymuş tsek bu devlet ve milletin az zaman içinde kendisini toplamış olmasındah <Ia o derece memnuniyet duymaktayız.Macar milletinin halâs ve teaüsine hizmet ve muvaffakiyetinden dolayı Kont Bethlen'i ansamimülkalp tebrik ederiz. Avrupa milletlerl arasında harsen ve ırkan ve hissen blz Türk'lere en yakın millet Macar milleti neeibesidir. Bu asîl millet ile mümkün mertebe sıkı temas etmek her eihetçe ve hatta siyasi noktadan dahi çok kıymettardır. Peste'de tesis elunan sergi Türk'ler ile Macar'ların te • mas ve muarefesi için en güzel bir fırsat vermektedir. Binaenaleyh bu fırsattan istifade etmek siyasî bir vazife sayılabilir. Macar milletinin daha parlak günler idrak etmesini halisane te menni ediyoruz. uısunun devam ve hâkimiyetin den ileri gelmektedir. Bir inkılâp fırkası olmak ha sebile memlekette ekseriyeti haiz olan C. H. Fırkası meclisteki mesaisi itibarile tenkit ve itirazlara muhatap olarak tnillet işlerinde takip ettiği usul ve esasların alenî man hüsnü telâkki etmiş ve bu münakaşa ve mukayesesini o zavaziyetin tahakkukuna bizzat kendisi yardım etmişti. Böyle bir muhalif fırka teşkili vazifesini samimî olarak kabul eden Ali Fethi Beyin Gümüşane meb'usluğunu bizzat kendi müntehibi sanileri ile binnefis C. H. Fırkaıının temin etmiş olduğu ve diğer fırkaya gösterilebilecek azamî kolaylıkların kâffesinin C. H. Fırkası tarafından a«Ia deriğ edilmemif bulunduğu malumdur. Bütiin bu hüsnü niyetlere rağ naen Serbest Fırkanın malum olan surette inf isaha uğramak için hangi yollarda yürüyerek nasıl akamete sürüklenmiş olduğunu hep hatırlarız. Serbest Fırka, hakikatlere ve memleketin esas ihtiyaçlarına istinat edecek yerde demagojiden medet uman bir yola saptı ve nihayet onun çıkmaz bir yol oldu • ğunu binnefis kendisi görerek selâmeti sahneden çekilmekte buldu. îkinci bir fırka ile memleke tin siyasî terbiyesine bir tekâmül adımı attırmak istiyen hüsnü ni yetlerin bu akim akibetle hedeflerine vâsıl olmaktan mahrum kalmış bulunması demokrasi haya* tımızın tarihinde hazin bir ma cera teşkil edecektir. Serbest Fırkanın makul, muntazam ve ciddî çahşmağı bilme mesinden inbias eden bu âkibetin mçs'uliyeti elbette bîze ait değildir. Nitekim C. H. Fırkası Riyaset Divanı memleketin siyası hayatında alenî tenkit ve münakaşa usullerinin teessüs ve devam eylemesi için ilk tezahürünü Yalova'da göstermiş olan eski ve esaslı hüsnü niyetlerinin zerre sini terketmemis bulunmaktadır. Işte Fırkanın tebliğini iyi an lamak için bu esası gözönünde bulundurmak lâzım geliyor. Zaten Fırkanın tebliği bu esasları muhtasar olarak ve fakat bütün bir sarahat ve samimiyetle ifade dahi etmiş bulunmaktadır. Bu tebliği şöyle telhis ve tasrih edebi liriz: 1 22 intihap dairesinde 30 kadar meb'usluk yeri açık bıra kılacaktır. 2 Buralara C. H. Fırkası programından başka bir prog ramla meb'us seçilerek mecliste öyle çalışmak istiyecek kimseler intihap edilecektir. 3 C. H. Fırkası noktai nazarında samimî olanların tenkit ve mütalealarına muhatap olmak istiyor ve bu mütalealarla kendi icraatının millet karşısında alenen mukayeıesinden faydalar bekli yor. 4 Bu hareket tarzı ile siyasî hayatta cumhuriyetçi, milliyetçi ve samimî mütalealann müdave lesine memleketi alıştırmak maksadının takip edildiği sarihtir. 5 Müntehibi sanilerin he men kâffesi C. H. Fırkasına mensup oldukları halde fırkaları haricindeki kimselere rey verirler mi? Sualine gelince: Fırka Riyaset Divanı yukariki esbabı mucibeye müstenit olan tedbirinin kendi müntehibi sa nileri tarafından takdir ve isa betle tatbik olunacağına emniyet gösteriyor. Yukarıda kaydolunan esbabı mucibe arasında bilhassa 4 üncU maddenin çok ehemmiyetli ve bir esas olduğunu zikretmek lâzım dır ve bizzat Gazi Hz. nin en ziyade ehemmiyet verdikleri bir fikir olan bu noktai nazarın gerek maatteessüf akim kalmış Yalova teşebbusünde,. ve gerek *on kararda en hâkim nokta olduğunu söyIiyebiliriz. Bugünlük bu kadar. Bu vaziyetin bir kaç gün sonra namzetler listesile beraber neşrolunacak Umumî Riyaset beyannamesinde daha ziyade tasrih edilmiş olacağma şüphe yoktur. Maaş tahsisi işlerinde hayırlı bir adım! Bizim sakat ve çok esaslı bir surette ıslaha muhtaç işlerîmizdenk birinin de mütekaidine, ailelerine, ' eytam ve eramiline maaş tahsis mes'elesi olduğuna hiç şüphe yoktur. Fllhakika son zamana kadar bu gibilerin maaş bağlanma muamelesi aylar, seneler sü rer ve millete, devlete senelerce namuskârane hizmet eden, saç larını bu hizmetlerde ağırtan bir çok kimseler tekaüde sevkolu nur olunmaz sefalete düşerlerdi. Halbuki ihtiyar halinde artık istirahati hakketmiş olan bu gibi lerin işlerini tesri etmek, ve muamelelerini, bir gün, bir saat evvel neticelendirmeğe çalışmak res mî ve mecburî bir vazife olduğu kadar, çok insanî bir farizedir. Gazetemiz cidden ve adeta bir memleket işi olan bu mes'ele ile senelerdenberi meşgul olmuş, hükumetin ve mes'ul makamların nazari dikkatini celbetmek için mütemadi neşriyatta bulunmuş tu. Memnuniyetle haber aldığı mıza göre hükumet ekseriya bir faeia halini alan bu maaş tahsisi mes'elesile yakından alâkadar olarak tetkikatta bulunmuştur. Binlerce emektar memurun, ka • dın ve çocuğun bir çok seneler sefalet içinde sürünmeleri, alâka • dar memurların ihmallerinden ileri geldiğine.muttali olan Başvekâlet, derhal ffevaire gönderdiği bir tebliğde bu gibi memurların siddetle tecziye edîlmelerîni, maaş bağlanma muamelelerinde vaki olacak istilftmlarla tercihen ve sür'atle cevap verilmesini emretmiştir. Başvekâletin bu tebliğini, tekaüt ve aile maaflarında takip oIunan Cumhuriyet devrine yakifmaz eski ve köhne usullerln artık ıslah ve tens'k edileceğine bir fali hayır addediyoruz. Bu vesile ile mütekait emektar memurla rın, kimsesiz kalmış aile ve yav ruların dertlerile bu kadar ya • kından alftkadar olarak tedbir alan Basvekil Pş. Kongre dün son içtimaını aktetti Odaların temenniyatı bir raporda birleştirildi Ticaret Odaiarı kongresi dün son içtimaını aktetmiştir. Geçen celse nin zabıt hulâsası okunup kabul edildikten sonra sigorta komiseri Bahri B. odalarin temenniyatını tevhit eden ve nakliye, kredi, gümrük, vergiler, balıkçılık mes'eleleri, fare mücadelesi, ihracat eşyamıza mah reç temini gibi hususları ihtiva eden encümenin raporunu okumustur. Bu temenniyat aynen kabul ve Mıntaka Ticaret müdiriyetinin bunlarla meşgul olması kararlastırıl mıştır. Müteakiben Bahri B. Çanakkale murahhası Halil B. tarafından ge çen celsede kongreler temenniyatının bir netice vermediği yolundaki iddiasına cevap vererek krediye dair temenniyatın nazari dikkate a lindığını bu cümleden olarak Ziraat Bankası sermayesile, sanayi kredileri için teşkil edilen Sanayi ve Maadin Bankası sermayesinin tezyit edileceğinden ve bu son bankanın yardımlarından bahsetmiştır. Faiz, kumüsyonların tenzili hakkındaki temenniler mîllî müesseseler tara fından imkân nisbetinde nazari dikkate alınmiftır. Bahri B. Uç sene evvelki kongrede izhar edilen bUtün temennilerin mümkün olduğu kadar tahakkuk etmif olduğunu, kambiyo mes'ele sine hUkumetin ehemmiyet vererek Konsorsiyom teşkil edildiğini, yol siyasetinin devlet tarafından bir program dahilinde takip edildiğini, limanların asrî bir şekilde tanzimine çalışıldığını, tarifelerin tenzili için lktisat ve Nafıa Vekâletlerinin müşterek bir komîsyon marifetile mes'eleyi tetkik ettiğini izhar edi leto^e en tnühim temenni:5>lan kooperA^ifçi^iğin ise GaziLH?. nin irsadile bugün müsbet bir vaziyete girdiğini bildirmiştir. Halil B. men'i tağşiş kanunu odalara bildirildiği halde sureti tatbi kına dair bir talimatname gönderilmediği için kanunun kabili istifade bir halde olmadığmı söylemiştir. Bahri B. bu talimatnamenin Ticaret ofisine geldiğini ve odalara tebliğ edileceğinî beyan etmiştir. Müteakiben istihsal ve ihraç eşyaian hakkındaki raporu tetkîk eden encümenin lâyihası okunarak kabul edilmiftir. f zmit murahhası Hüseyin Bedri B. tarafından mahallî ihtiyaçlara ait mukarreratın mıntaka kongresinde müzakere edilmemesine dair veri Ien takrir kabul edilmistir. Ezine murahhası tarafından Geyikli iskelesine yakın dalyan mevkiindeki Tuzgölünün liman haline kalbi husu sunun ait makamat nezdinde temini için verilen takrir odalar temenniyatı meyamna ithal ve mıntaka tica ret müdürünü bu esaslı mes'ele ile meşgul olması kabul edildi. ; Bu esnada murahhas Z' htü B. Çanakkale murahhası Halil Beyin geçen celsedeki lâtife yollu sözlerine cevap vererek: < Halil B. Çanakkale'ye gide bilirler. Çünkü teşebbüsümüz neticesi olarak Adapazar Ticaret Bankası şimdilik ufak mikyasta Çanakkale'de bir sube açmağa karar vermiştir.» Dedi. Müteakiben Ankara'da toplana cak umumî kongreye İstanbul na mına Basmazade İzzet, Trakya namına Bürhan, Marmara havzası namına Hüsevin Bedrettin, Karadeniz havzası için Maksut ve mıntaka ticaret müdürü Muhsin Beylerin mu rahhas olarak gönderilmeleri ve kendilerine 200 Hra avans verilmesi kahul edilerek kongreye nihayet verildi. Teşekkür ederiz! t Balkan haftası Talebe için bir program yapıldı Talebe şerefine müsamereler verilecek Balkan haftası hazırlıklarını tesbit etmek üzere çarşamba günü akşamı Turing klüpte bir içtima ak dohınmuş ve bu içtimada Vali Bey namına Belediye reis muavini Hâmit Bey hazır bulunmuştur. tçtimada azaya 10 gün evvel tevzi edilmiş olan Turizm federasyonu kongresinden maada Balkan talebe haftasınm tertibi ile iştigal olun muştur. Müteaddit teşebbüslere rağmen henüz hallolunamıyarak masraf mes'elesinin intacı için de tekrar teşebbüsatta bulunulmasına karar verilmiş ve talebe haftası programı tanzim edilmiftir. Bu program mu > cibince talebenin 23 nisandan 30 nisana kadar gezecekleri yerler, ve • rilecek müsamere, resmi kabuller ve konferanslar tesbit edilmistir. Ve bu program Balkan birliği talebe teşkilâtı reisi Tahir Bey tarafın • dan Ankara'da Balkan birliği merkezine bildirilmiştir. Bu programda müzelerin Balkan talebesi tarafın • dan meccanen gezilmesi hakkında bir madde mevcut ise de Müzeler müdiriyeti bu hususta kat'î bir cevap vermediğinden Balkan birliği cemiyeti, Maarif ve Maliye Vekâletleri ile temasa baslamiftır. Darülfünun tarafından talebeye bir resmi kabul tertip edilmesi, Talebe Birliği tarafından da bir ma • tine dansant verilmesi mes'elesi mevzuu bahsolmuş îse de bu hususta henüz kat'î bir karar verilmemiştir. Nisanın 23 ve 24 üncü günleri gelecek olan talebe gruplarınm Ta Iebe Birliği tarafından ayrılacak ve Balkan Birliğinden ve Belediyeden intihap olunacak mihmandarlar ta rafından karsılanması kararlastırılmıstır. Balkan talebesinin vesaiti naklî • yeden ücretsiz olarak istifade et • melerine karar verilmiş ise de Tramvay Sîrketi buna itiraz etmiştir. Bu mas'ele hakkında Beîedfae Na fıa Vekâleti ile muhabere etmekte • dir. . YUNUS NADt Narh mes'elesi Avni Bey söylediklerini tekzip ediyor Lokanta ve pastahane gibi yer • lerde satılan mevat ile sinema gibi dühuliye ile girilen yerler hakkında Daimî Encümenin narh tatbik et mek fikrinde olduğu hakkında ve rilen haberler dün tekzip edilmiş idi. Halbuki bu haberi gazetelere vermiş olan Daimî Encümen azasından Avni B. verdiğî haberi kısmen teyit ve kısmen de tashih ederek diyor ki: « Ben buna benzer sözler söy • ledim ama, narh demedim. Yalnız belediye kanunu bize lokanta, bar ve saireniıj listelerînî tetkik ve tasdik salâhiyetinî vermiştir. Bu listeleri tasdik ettikten »onra bunlar muhtelif yerlere asılacaktır. Bizim bunları tetkik ve tasdika salâhiyetimiz ol duğuna göre ya bu listeleri tasdik etmezsek ne olacaktır? Fakat biz bu littedeki fiat ve ücretleri çok fahiş görürsek nasıl tasdik ederiz? Kanun bize bunları murakabe hakkını vermiştir. Ticaret serbesttir, diyorsunuz, herkes malını îstediği gibi satabilir. Fakat bu başkalannı ızrar etmemek sartiledir.» Avni B. bu hususta fazla izahat vermek istememiştir. Bizim yaptığımız tahkikata göre Daimî Encümen bu müesseseler hakkında tetkikatta bulunmaktadır. Sinema, bar, lokanta gibi yerler mu ayyen sınıflara tefrik olunacaklardır. Bunların fiat cetvellerinin en • cümen tarafından tasdik olunması kanun icabındandır. Fakat encümen bu listelerde tebeddülât yapabile cek midir? Bu cihet henüz meşkuktür. Avni B. encümenin bu listeleri tetkik ve tebdile salâhiyettar olduğu kanaatindedir. Kubilây abidesi 7.. . i Teberrüat listesi # Gazetemizin teşebbüsile ya w pılacak şehit Kubilây abidesi * için aziz vatandaşların gönder f diği teberrüatı liste halinde L neşre devam ediyoruz: k L. 403 Dünkü yekun Beyoğlu 12 ınci mektep muallimlerınden Talebeden V. Cafer Ef. *> H. îsmail » > Milda Selim » > Fahrettin Meh met Ef. •& Ihsan Mehmet 0 Efendi • > Ferıt Mehmet Ef. 0 » Behime Kemal Hanım 0 » Nebahat Ferıt H. 0 # Kenan Vahıt Ef. 0 ^ Hakkı Servet > 0 0 > Fuat Osman > 0 » Cezmi Fazıl » » Fazilet Ibrahim 0 Hanım Muzaffer Ali Ef. 0 Niyazi Niyazi » 0 Reşika Şefik H. 0 Ahmet Kasım Ef 0 Nermin Feyzi H. 0 0 Hayriye Ali > Tevfik Şemsi Ef. 0 0 Behzat Osman > Bedia Rüştü H. 0 0 Zeki Osman Ef. 0 Saim Halil » 0 Rıfat Salih » 0 Danyal îsmail » Hikmet Zühtü > 0 Müberra Osman Hanım 0 Naci İhsan Ef. 0 Neriman Halil H. 0 Sabri Ahmet Ef 0 0 Seyfi Arıf > Muharem Mu 0 rat Ef. 0 Sabahat H. Raife Fahret 0 tin H. 0 Ihsan Rıfat Ef. 407 Yekun MUHARREM FEYZİ Otomatik telefon 10 * Yerlenne konmağa baflanan otomatik telefon makinelennden tiriti Adliye müsteşarı gitti Şehrimizde bulunmakta olan Adliye müsteşarı Ferit Bey dünkü trenIe Ankara'ya hareket etmiştir. tngiliz aeyyahlart geliyor 5 mayısta Ranchi isimli İngiliz vapurile şehrimize 250 tngiliz seyyahı gelecektîr. Seyyahlar bir gün fstanbul'da kaldıktan sonra Kara • deniz'de KÖstence, Odesa'ya ve dönüşte ilk defa olarak Samsun'a i'ğrıyarak tstanbul'a dönecekler ve tskenderiye'ye gideceklerdir. Arandora Star vapurile 12 mayısta şehrimize 400 Ingîliz ce Cenubî Amerika'lı seyyah gelecektir. İstanbul'da otomatik telefon tesisatına başlanıldığım yazmıştık. Yeni vazedilen otomatik te • lefonlardan birinin resmini neş* rediyoruz. Telefon şirketi mevcut tele • fonları kaldırarak peyderpey yeni makineleri koyacaktır. E«ki makineleri şirket baska bir fabrikaya satmıatır. Otomatik makinelerin vaz'ı telefon tantral memurlarmın vazifelerine lüzum göstermiyecektir.