29 Eylül 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

=CumAmiyei = 29 Eylul 1931 Ingiliz lirası veIzmir ihracatçılari! ( Birinci sahifeden mabait ) 1 thracatçılar alacaklarını al • tın esası üzerinden talep edeceklerdir. Fakat bu şeklin alacaklılar tarafından kabulü meşkuktür. 2 tngiliz lirasının sukutundan mütevellit zarar satıcı ile alıcı arasında taksim edilecektir. Bu seklin kabulü daha fazla varit görülmektedir. İzmir ihracatçıları diğer mem leketlerdeki ihracatçıların vaziyet leri hakkında tetkikat yapmışlar, Yunan'lı tacîrlerin birinci tarzı halli kabule karar verdiklerini öğrenmis lerdir. Buraya gelen diçer haberler sterlinin sukutundan mütevellit saşkınlığın henüz zail olmadığını gös termektedir. tzmir bankalarından bazıları İngiliz lirasını doksan beş frank ü zerinden kabul etmisler, borsada dahi muamele ba*lamıstır. Kristof Kolomb'un Gemisi Günün eğlencesi Dünkü bilmecenin haüedilmiş şekli Izmir'de biitün incir imalathaneleri kapandı İzmir 28 tngiliz lirasının sukutu bura piyasasına çok tesir etmistir. Dün bütün îzmir imalâthaneleri kapandı. Sehrimizde binden fazla amele vardır ki senenin iki ayında incir işliyerek senelik ihtiyaçlarını temin ederler. Alâkadarlar işlerin yakında tekrar baslıyacağını sövlüyorlar. Sehrimizde vaziyet Borsa komiseri Adil Bey bir kaç gündenberi yapmış olduğu tetkiklerine müsteniden Maliye Vekâletinin tasdikina arzedilmek suretile bankalara ve malî müesseselere mühim bir tamim göndermiştir. Bu tamim, gerek bankaları ve gerek te bir çok tacirlerimizi bir kaç gündenberi çekmekte oldukları sı • kıntılardan kurtarmıştır. Türk lirasına mikyas olarak Fransız frangının kabulünden sonra tngiliz lirasının Paris'teki resmî f iatları hakkında ihticaca salih malumat aIınamamakta idi. Bu yüzden İngiliz dövi^in'n fiatı borsamızda tesbit ve tescil edilememekte olduğu gibi bazı bankaların da bjüyük fiat farkları yaptıkiarı yapılan şikâyetlerden anlaşılıyordu. Tamim mündericatına göre, tn • giliz lirası almak istiyenler aşağıda gösterilen iki suretten birisin tercih edebileceklerdir. 1 tngiliz lirası almak istiyen Ier kâr ve zararları kendi'erine ait ol mak şartile bankalara Türk parası yatıracaklar ve bankalar müsteriler icin aldıkları sterline ait hesapları ilerîde strelin f iatının istikrar bulduğu zaman rüyet edebileceklerdir. Kumbara Kur'ası çekiliyor «Şarkı aradım, Fakat bulamadım!)) Iş Bankası bütün Şehrimize gelen Belçika'lı hazırlıklarını ikmal etti ressam neler söylüyor ? İş Bankasının kumbara sahipleri ârasında senede iki defa olmak üzere mükâfatlı bir kur'a tertip et mekte olduğu malumdur. Bu kur'aların biricisi nisan, ikincisi de teş • rinievvel aylarının birinci günleri çekilmektedir. Kur'a keşidesine tekaddüm eden ayların birinci gününe kadar mevduatları asgarî 5 lirayı bulan bütün kumbara sahiplerinin isim ve nu maraları merkeze gönderilmektedir. Ankara'dan alman haberlere göre (43) şubesi bulunan İş Bankasının bütün subeler, kur'aya dahil olacak kumbara sahinlerine ait fişleri merkeze göndermişlerdir. Ankara mer kezi 1 teşrinievvel persembe günü Noter huzurunda çekilecek kur'aya ait bütün hazırhkları ikmal etmistir. İş Bankasının kumbara mükâfatları şimdiye kadar her defasında biner Hra olmak üzere senede iki bin liradan ibaretti. Bu miktar simdi her defasında 2000 beşer yüz Hra olmak üzere (5000) liraya iblâğ e dilmistir. Bir teşrinievvelde c^kilecek kur'ada ilk çekilecek kumbara sahibine (750), ikincisine (250) lira mükâfat verilecektir. Bunları takip edecek yirmi kumbara sab'Mnin onuna yüzerden (1000) lira, diğer onuna da elliserden (500) lira mükâfat verilecektir. Şehrimizdeki italyan Prensi Evvelki gün şehrimize gelen İ talya hanedanına mensup Prens ve Prenses Di Belmonsi Ferdinanse ve refikaları şerefine dün ttalya sefa reihanesinde bir ziyafet verilmiştir. 1 MESÇİT, 2 UFUK, 3 VA2 Bankalar müşterilerine depo KİT, 4 AKREP, 5 KULE, 6 KUŞolarak alacakları Türk Hrasına mu LUK, 7 İNSAN, 8 TULU, 9 HAMadrit 27 kabil Paris piyasasından müsteriler (Hayatı ve Malta mektuplam MAM, 10 AKŞAM, 11 NEFES, (A.A.) Krishesabına sterlin mubayaa edeceklertof Kolomb'un 12 ERKEN. dir. Bankaların bu mubayaaları Pavaktile binmiş ris'teki şubeleri ve yahut muhabirleri (MUVAKKİTHANE) olduğu gemi tarafından kendilerine tebliğ edileYazan: Ali Nüzhet Bey. Neşreden: İkbal kütüpnin tamamen cek mubayaa kuruna göre sterlinin hannesi îstanbul 1931. ayni olarak inA, AR, ÇIK, İH, İL, KİT, MEK, kat'î satış fiatları muhakkak surette şa edilmiş olan MER, MER, MİK, NA, NAT, Nİ, RE, takarrür ettirilecektir. Bankalar ayni SA, SA, SİM, TEP, YA, YET. Bazı hatıralar ve düşünceler: ve iffeti ile şöhret kazanmıştı. Ziya Santa Maria zamanda bu gibi muamelere ait telgemisinin yeni Gök Alp ilk feyzini babasından al Yukandaki hece1 graf ve muhabere evrakını talep vuAli Nüzhet Bedünya boyunca mıştır. Ziya Bey (92) tarihinde doğleri ikişer ikişer 2 ...» kuunda alâkadarlara gösterecekler yin «Ziya Gök bir sevahat icmuştur. tlk tahsilini Mercimek ipyanyana getirip a 3 dir. ra edebilmesi Knstof Kolomp Alp'm hayatı ve tidaî 'mektebinde görmüş, sonra Di için turizm ofisine icap eden kre şağıdaki tariflere 4 .... Malta mektup Borsa komiserliği, bundan başka yarbekir askerî rüştiyesine dahil ol diler açılmıstır. göre birer kelime 5 ları» unvanlı eH> » > s rn Uatr^ivo ?''<='ar>nı teshil f T > 1 »ı muş ve oradan da idadî mektebine teşkil ettiğiniz tak 6 Bu seyahatin üç sene devam edeserini okurken, için de gişelere arzedilecek sterlin geçmiştir. Ziya Bey idadide aşk ve 7 .... ceği zannolunmaktadır. SantaMaria, dirde, baş harfleri feyizli ve velut çeklerini avni surette müsteriler hehararetle çahşmıştır (s. 15). İdadi Kolomp fenerinin ilk toprağını gÖ yukarıdan aşağı o 8 sabına Paris'te «at''Trs = 5ina ve bu su bir mazi be mektebinde iken: Ziya Paşa, Na türmek için evvelâ Saint • Dominguo kununca: 9 .... retle alınacak frangın mevzuatımıza nim de az çok mık Kemal, muallim Naci, Ahmet ya, müteakıben Havan'a ve Filo • BİR BÜYÜK 10 sröre muadilinin alâkadarlara tediye karışmış oldu Mithat gibi yüksek muharrir ve va rida'ya gidecektir. SAN'ATKÂRIMIZIN İSMİ ğum bir mazi olunmasına da müsaade etmistir. tanperverlerin eserlerini okuyordu. Geminin Şikago sergisi miinase Meydana çıkacaktır. gözümün önündc Komiserlik bu tamiminin nihayeAyni zamanda amcasından Arabî ve betile oraya götürülmesi ve Misigan 1 Sert bir taş; 2 Düğüm; 3 birdenbire can tinde, Türk parasının kıymetîni koFarisî tahsil ediyordu. Bu sayede gölünde teşhir edilmesi muhtemel Asrî medrese; 4 Boş meydan, toplandı. Bir mazi ruma kanunu ile buna müteferrik Ziya Gok Alp Arap müelliflerini, ezcümle: Imam dir. rak; 5 Tasvir; 6 M°slek; 7 Dirütkararnameler ahkâmına mugayir bir ki, gençlik heyecanlarımıza ve bir taGazali, İbnisina, İbnürreşit ve ilh. Bundan sonra geminin yeniden Fi mek: 8 Meram; 9 Kapalı değil; kım millî felâketlere makes olmuş vaziyet ihdasından tevakki etmeleri gibi büyük filezofların eserlerini mü lorida ve cenubî Amerika boyunca 10 Para. ve neticede (biiyük dava) nın galÜ7umunu da avrıra bildirmstir. talea edebiliyordu. Ziya Bey, bir ta cevelânına devam edeceği şüphesizlebesile kapanmıştır. Meşrutiyet inBorsada dünkü muameleler raftan da tasavvuf ile uğraşıyordu. lş dir. Dün borsada (5,050 000) franklık inlâbını müteakip, kalem ve fikir Seyahat, Kristof Kolomb'un icra te daha o zaman Ziya Beyin kalbinde ?\hasına atılan gençler ârasında muamele olmuştur. Paris borsası etmiş olduğu seyahatin ayni şerait a!Duhan Türk Anonim Şirketi mec> hürriyet ve milliyet duyğuları derin fap.l bir rol oynıyanlardan olduğum ajans tarafından tebliğ edilmemiş kökler salmıştı. O tarihte yazdığı bir tında yapılacaktır. Gemide ne hıf lisi idare azasından Cemil Avigdor için üstat Ziya Gök Alp'm hayat ve zıssıhha servisi, ne yemek salonu ve Efendi, 28 eylul 931 tarihinde pe tir. Yalnız Londra borsası berveç şiirde Padişaha karşı haykırarak eserlerine dair olan bu kitabı adeta hatta ne de karyolalar bulunmıya hiati tebliğ olunmustur: deri Jakop Avigdor Efendinin Bü diyor ki: büyük bir galeyan ile okudum. Hakcaktır. Yaînız Kristof Kolomb'un ka3.79,00 dolar, 96.25.00 frank, yükada'da vefat ettiğini bildirmekle Tarlada, tezgâhta çaltşan biziz marasına benziyen bir yatakla bir lı ve ulvî bîr davanın: Muhalefet, 16,25,00 mark, 4,20,00 pezeta, müteellimdir. Bu devlet, bu millet, bu vatan biziz koltuk ve bir de açılır kaoanır bir 19,50,00 tsviçre frangı, 75,36,00 li cehalet ve nefsaniyet yaygaralarına Cenaze merasimi bugün saat ikide Ey Sultan, sen çekil, hükümdar biziz! iskemleyi ihtiva edecek olan bir karağmen bugün tamamile muzaffer ret. mara bulunacaktır. Kaptan ile tayfa, Galata'da, Büyükhendek sokağın (s. 20) ve münkeşif olduğunu gören ve bu Bu malumata göre Alman parası şöhretşiar kâşifin ve adamlarının ya daki Keneset tzrael Sinagonunda icBütün bu derunî hislerin, felsefî da 25 «antim b'"r s"kut gö^termiştir. işin ilk işçisi olan insanların, derin şadıkları tarzda yaşıyacaklardır. ra edilecektir. bir haz ve huzur duymaması imkân tetebbülerin, acı müşahedelerin verFaturadaki ktymetler sızdır. Hiç unutmam, bir akşam, Se diği kelâl ile Ziya Bey intihar ediyor. Erzakları üç aylık fasulye, mer Maliye Vekâletinden gümrüVle1RTİHAL lânik'te, tttihad ve Terakki mekte Ancak ölümden kurtularak tstan • cimek, işte kurutulmuş etten ve gare bir tamim gelmiştir. Bu tamime bul'a gidiyor ve Baytar mektebine Merhum tayyareci Salâhattin Beletadan ve altı ay kifayet edecek içbinde, encümen halinde toplana göre gümrüklere arzedilen beyannakaydolunuyor. (S. 22) İstanbul'daki yin kerimesi ve Ankara'da Millî Fen meğe salih sudan ibaret olacaktır. rak lisan tasfiyesi münakaşalarını melere merbut bulunan fatu gizli teşkilâta giren Ziya Bey hafiye Yıkanmak için deniz suyu kullanıla Şirketi müdürü Eşref Beyin refikası bitirdikten sonra, merhum ömer lerin takibinden kurtulamıyor. Tev raladaki tngiliz lirası kıymet Bedia Hanım duçar olduğu hastalıkcaktır. Seyfettin, mektebin avlısında karan kif ediliyor ve Taşkışla'da dokuz ay leri bankaların resmî kurlara tan kurtulamıyarak vefat etmistir. Tayfadan başka bir de sinema Iıklara yumruklarını sıkarak: elim bir hapisane hayatı sürüyor. OCenazesi bugün saat 11 de Kızılgöre verecekleri sanj kıymeti üze radan Diyarbekir'e kalebent ola • operatörü bulunacaktır. Gemide ne toprak Feneryolu'nda 188 numarah rinden hesap edilecektir. Bu tak « Ah î Kara kuvvet, seni geberşarap, ne de likör içilmiyecektir. rak gönderilen Ziya Bey amcasının haneden kaldırılarak Sahrayicedid'e dirde Ingiliz lirası gümrüklerde 8 teceğiz! Selâmetimiz bundadır!» Gemideki bütün alât ve Ievazım kızile evleniyor ve tetebbü ile on sene defnedilecektir. liradan noksan, 9 liradan fazla ol Diye haykırırken, etrafını saran, münzeviyane vakit geçiriyor. Bu müd Kristof Kolomp devrindekilerin aymamak üzere mütemevviç bir fiat kardeşçe halka, hep bîr ağızdan ve det esnasında zulme karşı mücadele nidır. Hatta çivüerle demir aksam Teşekkjür üzerinde muamele görmüs olacaktır. candan: da on beşinci asra aittir. Geminin vü ye açıktan açığa girmiştir. Bu mü Evvelce vefatını haberf .^erdiğimîz Yunanistan'da kambiyo ihract cude getirilmesi için 350,000 peceta cadele Peyam gazetesind« Abdül Hay! Hay! A n l » » ' l ı Ç«»ılc«»» «*»vhi oSulİJtrından memnu Demişti. Bu encümende, hatırımda hamid'in hal'ine kadar devam etmiş sarfedilmiştir. Mehmet Muhittin Beyin gerek <yjnatir. (s. 46) Atma 28 (A.A.) Gazeteler zesinde hazır bulunmak, gerek mekkaldığına göre şu zevat aza idi:"" ^^^amt^m tup ve sair suretle taziyet lutfunda drahminin müstakar bir kıymette Meşrutiyeti müteakip Ziya Gök ^ M M ^ ^ M Kadıköy Ziya Gök Alp Yunus Nadi Bey kalması için alınmış olan tedbirler bulunan muhterem zevata merhu Alp'ı İstanbul'da tttihat ve Terakki Kâzım Nami Bey Ömer Seyfettin mun refikası Müzeyyen Hanımla bimerkezinde çalrşırken gÖrüyoruz. Nihakkında izahat almak üzere M. Ve Ali Canip Bey İbrahim Necmi Beyraderleri mühendis Osman Vehbi B. nizelos tarafından yapılan beyanatı M. Nermi Bey Rasim Haştnet • A hayet telgrafla vaki olan bir davet arzı şükran ederler. üzerine Selâniğ'e gelerek tttihad ve neşretmektedirler. Bu tedbirlerden kil Koyuncu Bey Nebizade Hamdi Terakki merkezi umumî azalığında biri bilhassa ecnebi meml<»ketlere Bey Zekeriyya Bey bendeniz ve büyük vazifesini vapmağa başlıyor. kambiyo ihracatına mahal bırakma ilâahiri. * *» mak için kambiyo muamlelerinin Yeni lisanın bütün temelleri bu 1 teşrinievvel p rşembe cunü Ziya Gök Alp'ın hayatı bundan murakabe altında bulundurulmasına encümende derin bir dikkat ve alânkşamı tam 9.30 da sonra iki büyük fasla ayrılır: 1 Harsî müteallik bulunmaktadır. ka ile tetkik edilmekte, yapılacak dil ve ilmî faaliyet, 2 Malta günleri. teceddüt ve inkılâbının ilim kaideAsıl Ziya Gök Alp'ın bu senelerdeki I I B ^ B u perşemhe akşamı1 •""lln Ierine tamamile tevafukuna kıskanç faaliyetidir ki kayıt ve tahlile değer. ve ve zorlu bir gayret gösterilmekte idi. Bu kısımları kısaca geçmek doğru O zaman Yunus Nadi Bey üstadımız, değildir. Onun için bu ciheti ikinci BUYUK GALA olarak (Rumeli) gazetesindeki başmakalebir makaleye terkediyorum. İkinci A RTH U R Ierinde Arabî ve Farisî terkiplerle makalemde onun: A Millî ve harsî cereyan, cemileri, amansız bir hamle ile kırıp atmıştı. Bendeniz de, (Zaman) gaB Edebiyat, M A SÖR Ü ( Morocco ) zetesinde tbrahim Necmi Bey kar • C İlim ve felsefe, (Herry Christene) in e lenceli filminde ttibarile büyük kıymetini tesbite deşimizle beraber, lisanın gittikçe eserinden alınmış bu mükemmel Bu perşetnbe akşamı sadeleşmesine var kuvvetimizle ça çalışacağım. Ali Nüzhet Beyin kitaMax Morceau isminde Belçi Fransız opertti Leonce Perret talısıyordum. Dil cereyanmm piştarı ve bını da muhtelif cihetlerden tahlil rafından vücude getirılmıştir. ka'h bir ressam zevcesile birlik alemdarı olan ömer Seyfettin ve Ali ve tenkit edeceğim. Bu makaleye, ZiHey'eti te i si ıyesi baş nda : te dün şehrimize gelmiştir. ya Gök Alp'ın (Altın Destan) manCanip Bey kardeşlerimiz de (Genç zumesinden bir iki mısra naklederek BOUCOTıROBERT PARTHEZ, Kalemler) mecmuasında, edebiyat İstanbul'a ait tablolar yapmak LİLY 7EVACO ve MARGUE üzere şehrimize gelen M. Mor lisanında, öz türkçenin hakimiyetini nihavet vermek istiyorum: Uygur'lar uyuşuk, Türkmen'ler aylak kat'î ve yüksek bir salâhiyetle ilân RIT1E DL'CuURET. ceau diyor ki: ve tesbit ediyorlardı. Bugünkü se • Ne kışlak sevinçli, ne güler yaylak Z.mana ait bu îi'imde Fransız « İstanbul'a Şark tablo mere, o zaman, en cür'etkârlarımızın Aslan yurdunda barınır çaylak nüixtesi, güz.l şırkılar, Rıviera'da Attüâ, Temuçin, Gürkân nerede? ları yapmağa geldim. Fakat bile tasavvur edemediği derecede lâtıf ştnlikler Juan Les • Pins Gideyim arayım Türkân nerede? burada Şark'ı çok aramakmükemmel olmuştur. Dil davası, pijemalan. noksansız ve pürüzsüz bir galebe lığıma rağmen bulamadım. ^ ^ dan» ARL'MUR, bir çıpl khk kulü Yaylann kirişi urgana dönmüş çalmıştır. Beyoğlun'da ve İstanbul'da bıinun muci i. Şahin yuvasında doğana dönmüş * ** Şark'a ait ne bir renk ve Türk yurdu soyulmuş soğana dönmüş ARTHCR, dil er biı kadırun zevci A R T I S T IK Ziya Gök Alp'm hayatt: Kılıç satır olmuş, takan nerede? sinemasında ne de bir hatıra kalmamış. Eğer GUZELUK.... Ali Nüzhet Bey, eserine, Ziya Gideyim arayım: Kalkan nerede? GENCLİL,.. camiler ve minareler de olmasa Bugün Gök Alp'ın yaşadığı muhiti ve alve TABİATİLE AŞK . YUSUF OSMAN insan kendini Avrupa şehirlerinMiLLî S i N E M A D A dığı aile terbiyesini ve tahsil dere ^ İki maruf ve meşhur piyanist ^ den birinde zannedecek. J celerini mümkün mertebe tafsilât ile MAUR1CE CHEV LLİKR ve Ben evveldenberi muhtelif ve anlatmakla bashyor. Müellif, Ziya JEANEITE MACDONALDın Gök Alp'ın doğduğu ve yetiştiği Dieski medeniyetlerin asarını tetkik temsili muızzamlan olan Uzun bir müddet Türkîye'de ça • AŞK RESMi GEÇiDi etmeğe ve onlara ait resimler yap yarbekir şehri hakkında tarihî ve hşmış olan müsteşrik doktor Jaschke medenî bir takım malumat verdik sesli şa kılı büyük. opcret mağa meraklıyım. istanbul'a da (Yeşke) istiklâl mücadelesine ve ten sonra, bu muhitin eskidenberi iAyrıca: F,>X JURN\L halihazır bu maksatla gelmiştim. Fakat İsTürk inkılâbına ait bütün vekayii lim ve marifet itibarile yüksekliğini dunya havadiskri Matineler tanbul'da bana Şark'ı ifham eden kayıt ve işaret ediyor. (s. 61) Bu kısa, fakat sarih ve müfit bir suret2,30, 5 s vare Q.3O verecekleroir. te cem ve telfik ederek güzel bir e fasıllardan Ziya Gök Alp'ın hayatı hemen hiç bir şeye rast gelme ser meydana getirmişti. Geçen se hakkında muhtasaran şu malumatı dim. ne de bu eserin ikinci cildini neş alıyorum: Yeni yeni inkılâplar yapan Ziya Beyin büyük dedesi Çermik' rederek birinci kısmı daha ziyade Türkiye'nin her sahada modern ten Diyarbekir'e gelmiştir. (s. 9 ) tevsi ve ikmal eylemişti. Yarın akşam Bilâhare Berlin Elsinei Şarkiye bir şekil alması gayet tabiidir. Fa Çermik kazası kâmilen Türk olduğuna göre, Ziya Gök Alp öz Türk'enstitüsüne tayin edilen profesör kat keşke ta eskiden kalmış ve tür. İlk büyük babası Çermik âya doktor Jaschke bu mesaisine devam Şark'ın hususiyetlerini ihtiva eden nından (Hacı Ali) Ağadır. Bu zatın etmiş ve eserinin üçüncü cildini de bir mahalle muhafaza edilmiş oltorunlarından Tevfik Efendi Ziya ahiren neşre muvaffak olmuştur. OLGA TCHEkOVA ile beraber temsil ettiği saydı... Bunu görmeği ne kadar Beyin babasıdır. Tevfik Efendi ViBüyük bir sâyin ve bilhassa memleketimiz hakkında derin bir alâka isterdim. Maajnaf ih resim için Is lâyet evrak müdürlüğünde, resmî gazete muharrirliğinde bulunmuş, ve muhabbetin delili olan bu eserden tanbul'un tabiî manzaraları da ve Diyarbekir salnamesini neşret • dolayı müellifini tebrike şayan gö çok güzeldir. miştir. (s. 11) Tevfik Efendi fazilet edilebilir. rürüz. Ziya Gök A1 p İspanya'da yapılan bir ayni seyahata çıkıyor Dil, edebiyat, felsefe Bugünkü bilmece VEFAT SUREYYA PAŞA Tiyalrosunda MÜNiR NURETTiN Konseri GARY Operatör C © r n H P Ş Maçka: Vehbi Bey apartımam Telefon: Beyoğlu 3254 MARLENE DİETRİCH KOOPER MAJİK SİNEMASINDA YANIK KALPLER GÜZ L KADINLAF CÂame rÎAPUN LUMIERESoeuYİLLE Türk inkılâbı haKkında yeni bir eser W I E N E R ve D O U C E T Pek yakında iki piyano ile bir kaç konser ELHAMRA SİNEMASINDA EMiL JANNINGS' ın İLÂHLARINI SEVGiL^Si I Aşk, ihtiras ve musiki filmi için biletler şimdiden tedarik