16 Kasım 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

16 Kasım 1934 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

H A YAT Ansiklopedisi nci cüzü çıktı Metius seçiminin Yenilenmesi eb'us seçiminin yenileneceği hakkında, epey zamandır ortada dönüp dolaşan, rivayetler nihayet hakikat oldu. Cumhuriyet Halk Fırkası Grupu idare heyeti reisliğinin dünkü gazetelerde çıkan tcbliği, Ba.«vekil İsmet Paşanm teklifi iizeıine Fırka Grupunun intihabatın bu kış yenilenmesine Starar verdiğini bildirmektedir. Grup, keyfiyetin Büyük Millet Meclisine teklifi ramanının Fırka reisliğine bırakılmasına da karar vermiştir. Teşkilâtı esasiye kanunumuza göre, Büyük Millet Meclisi feshedilemez ve ancak intihabı yenileme hususunda kendisi karar verebilir. Binaenaleyh, Fırka Grupunun Büyük Millet Meclsi tarafından kanunî bir şekle sokulacak olan kararı üzerine intihap vaktinden evvel yenilenecek, demektir. Esasen, Fırka Grupunda Ba*svekil Paşanm da söylediği gibi Büyük Millet Meclisinin dördüncü intihap devresi 1935 senesi yazında bitecek ve beşinci intihap devresi için yeni seçme yapılacaktı. Bu itibarla intihabı yenileme kararı, 1955 yazında yapılacak meb'us intihabatının 1935 kışında yani beş alt» ay evvel yapılmasından ibarettit. Demokrasi ile idare edilen memleketlerin, ekserisinde, bilhassa İngilterede, intihap devresi müddetinin kısmı azamını doldurmu1* olan meb'usların yerine yenilerinin ?eçilebilmesi için intihabın vaktinden evvel yenilenmesi usuldendir. Bundan meksat, milletın yeniden ve daha yakından rey ve fikrini anlamak, millî hakimiyetin tecelliek, »laıi Mîflet Meclisine yeni intihapta seçilen meb'uslar getirmek; kısaca, M;lUt Meclisinin kaynağı olan milletten taze kuvvet almaktır. Iki intihap devresi arasında seneler geçtiği ve dünya durmayıp değiştiği için miîîetin hakimiyetine istinat eden demokrasi idaresi ve demokrasi fırkaları için bir intihap devresinin sonuna kadar, meselâ dört sene beklemektense, daha evvel milletin reyine müracaat etmek elbette makul ve mantıkî bir harekettir. Bugünkü Büyük Millet Meclisi azalan, 1931 baharında intihap edilmiş ve dördüncü 'ntihap devresi fevkalâde bir içtima devresile 4 mayıs 1931 tarihinde başlamış olduğu için, o intihaptanberi aradan üç buçuk sene geçmiştir. Binaenaleyh yukanca bahsettiğimiz, milletin rey ve fikrini yoklamak mülâhazası, seçimi yenileme kararmın ilk ve esaslı scbeplerinden biridir. Nitekim Başvekil İsmet Paşa, Fırka Grupunda intihabın yenilenmesi lüzumundan bahsederken «Beynelmilel aivaset âîemi hâdiseler ve ihîimallerle meşbu olduğundan yeni meclis intîhubı için yaz mevsimini beklemiyet ek hıfin intihabatın icra ve ikmalüe Cumhuriyet Halk Fırkası ve hükumetinin müstakar 'jaziyetinin milletin ârcsiyle yeniden meydana çıkarılması memleket irin faydalı olacağım» izah etmistir. Yani, Cumhuriyet Halk Fırkası ve hükumeti beynelmilel sivasî vaziyeti nazarı itibara alarak milletten yeniden kuyvet almak istivor, demektir. 67 J r •"• • ~^™^ M 3 7 7 >l ÎSTANBUL CAĞALOĞLU p . I C Toeninieani IQQA 4 S 8 n 8 NO. 01 (0 Telgraf ve mektup adresl: Cumhuriyet, İstanbul . Posta kutusu: İstanbul, No. 246 v U m d I D I BŞnnlSdni IJJO *Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366, Tahrir heyetl: 24298, İdare ve matbaa kısmile Matbaacılık ve Neşriyat Şlrketı 24299 24290. '^^^ ™ ^ ^^^^"~ ^ ^ ^ ^ " ^ ^ ^ v ^ ^ m r ~ •^B umhuriy Cazetemiz bugün sahifedir HAYAT Ansiklopedisi ncı cilt hazırdır. CBzlerİnİzi bir an evvel ciltletiniz 6 Ağa Efendi, Bey yerine] Bay;Paşa yerine general Soyadı tatbik edilirken eski unvanların da kaldırılması hakkmda tasavvurlar var Duyduğumuza göre, Paşa, Ağa, Efendi, Bey gibi unvanların ilgası| ve yalmz «Bey» kelimesinin aslı olan «Bay» «özünün kullamlması yolunda bir düşünce vardır. Bu sözün kullanma biçitni de şöyle olacaktır: Meselâ kendi adı «Doğan», soyadı «Orhon» olan biri şöyle çağırılacaktır: «Doğan Bay Orhon». «Pasa» lâkabı da kalkacak ve onun yerine «General» sözü kullamlacaktır. Bu değişmelerin soyadı kanunu tatbik edilirken yapılması muhtemeldir. Yeni meb'us seçimi 12 Yenileme kararı ayın 10 una doğru verilecek İstanbul Şehir Meclisi dünkü içtimaında intihabat heyeti teftişiyesi a^alarmı seçtf Ankara 1 5 (Telefonla) Meclisin intihabı yenilemeğe ancak kânunuevvelin onuna doğru karar vereceği anlaşılıyor. O zamana kadar Mecliste müzakerr edilmesi lâzım gelen kanunlar rrüzakere edilmiş olacaktır. Malum olduğu üzere şimdiki Meclis vereceği karardan sonra yeni Meclisin faaliyete g^ç^bilmesi için 50 günlük bir zannn lâzımdır. Çıkması zanırî olan Kirkaç kanun lâyihasınm teanhhıua uğramaması için Meclis içtimalarına devam edecektir. Müstakil meb'usların nin muhafaza edileceği ve saire Şehir mecliti daittu encümen aza • gibi haberler şimdiki hr lde tamalartndan Sakiye Hanım, Nemlizade. müe rivavetten ibarettiı. Mithat, doktor Galip Hahkı. Şehir Meclisinin diinkü kararlart ttmail Sıtkı Beyler larak kabul edilmiştir. İstanbul Şehir meclisinin dünkü Daimî Encümen azaları şu zeiçtimaında meb'us seçimi işine ne vattan mürekkeptir: zaman başlanacağı henü? belli olNakiye Hanım, kimyager Hulmamakla beraber teftiş hevetinin ki, avukat İsmail Şevket, İsmail şimdiden teşkili makanı tarafınSıtkı, Nemlizade Mithat, Reşat, dan teklif olunmuş, Dainî Encüdoktor Galip Hakkı Beyler. men, intihabat heyeti teftiş:vesi o Hariciye Vekili Sofyada mühim beyanatta bulundu Sofya 15 (Telefonh) Cenevreye giden Hariciye Vekili Bey bugün 13,30 da buraya mnvasalat etti. Bulgar Hariciye Na^ın M. Batalof 3 gündenberi hnstc? bulunduğu için Sofya istasyoni'nda Vekilimizi Bulgar Haricij'e mvJsteşan, Krahn müşaviri, ^eşrifat müdiri umumisi, Sofya sefirimiz, Türkiye sefareti erkânı ve gazelecmr karşıladılar. Ekspres Sofya istasyonunda bir saat kaldı. Türkiye Hariciye Vekili, Bulgar Haricve müsteşarı, Kralın müşaviri ve sefirimizle garın, nazırlar .?&lonunda görüştükten sonra gazet<?ci!eri nezdine kabul etti ve şu beyanalta bulundu : . « Buradan doğruca Belgrada gidiyorum. Belgratta yirmi dört saat kalacak ve Yugoslavya Hariciye Nazın M. Yevtiçle görüşeceğim. Cemiyeti Akvam konseyinin bu içtimamda Marsilya suikasti meselesinin görüşülüp görüşülmiyeceğini bilmiyorum. Bunu Belgratta anlıyacağız. IMabadi besinci sahife&e] Gemilerimiz Aksayışarka mal naklediyorlar PortSaide vapurlanmızın götürdüğü eşyayı Avustralyaya kadar sevketmek üzere anlaşma yaptık ^^^^^^^^^^^^B^^^ ^ ^ ^ " ^ "^^ı^^"" ~~^mm^r ~~^mı^~ ^^^^ ~^^m^ •^mm^r ^^^» ^^^" ^m ^r ^ Londrada yeni iimitler îngilizler bir deniz muahedesi akti için Amerikalılara yeni bir proîe tektif ettiler Londra 15 (A A.1* Devam edilmekte olan deniz gÖrüsme • leri neticesinde Vasington mu ahedesi yerine geçecek yeni bir muahede hazır lanması ihtimalleri belirmiştir. Dün, yeni bir muahedeye yol hazırlamak üze Ingiliz Başveküi Mister Makdonalt re İngiliz mu rahhaslaan tarafından Amerika murahhas heyetine bazı sualler sorulmu?tur. Bu sualler, Vaşingtocıa bildirilmiştir. Amerika heyeti fimdi talimat beklemektedir. lllinilllllllllHIIII Porttalt tefertertnİ yccpan Ege ve Izmjlr vapurlan Ecnebi vapur kumpanyalannın ih • milyon lira tahstsat verecek, bu para ile büyük ve yeni posta vapurları alı racal mevsimlerinde yük tarifelerini yükseltmleri bu suretle ihracatroaT• nacak, bu gemiler tstanbulla Hamburg, Marsilya, Triyeste lîmanlan armsmda lanmızın maliyetlerine tesir Ctmtleri açılacak yeni hatlarda işletilecektir. üzerine hükumetçe bazı tedbiıier al» • dığtnı, bu meyamla bu kump*nyal«rla Kendi vapurlanmız Avrupa, Mısır ve yapılan müzakereler neticeümje nav • Şark limanlarına kendi mailarunızı ta şıyacak, aradaki mutavassıt kumpan lunlann birer miktar indirildiğini yaz yalar bertaraf edilecektlr. Bu suretle mıştık. Haber aldıgımıza göre v alâkadar ma hem maUarımız daha ucuz nak cek, hem de memleket* senevî 10 mü karalarca yapılan tetkikat trticesinde, ihracat mahsul ve m«nM»U«riıntz! ec • yon Iiradan fazla döviz temin olu nacak tır. nebi piyasalara daha acuz mal edebil mek için bunlan kendi vesaitimizle ve Denizyollan İdaresi, PortSait hat • hnda hükumetin bu mühim projesini aktarmasız olarak nakletaıenin fayda küçiik mikyasta tecrübe etmektedir. Bu h olacaği kararma vanlmıçtır. Evvelce maksatla Bahriahmer sahillerine, Bas • haber vermiş oldojhntaoz gibi hüku roet, bu maksatla, Denizyollan İşlet • raya, Bağdada, Hindistana, Cava, Ja • [Mabadi besinc sahıfede~\ me ldaresine bej s«ne zarfmda lininillHMIMIIİIIUIIIIIIIIIIIiriMlinilllllllillllllllliniininilllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIMtlllllllllllllllllllllllillMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIMIIIIIIiniMIIIII tzmir uluslararası panayırı 935 panayırı için Ankarada verilen kararlar Ankara 1S (A. A.) Şehrimiz • de bulunan Izmir Bolediye Reisi Dr. Behçet Salih Bey lzmir uluslararası panayınnın 933 yıh hazırhklan için yüksek makamat • la temaslar yap • mifbr. Behçet B. Tür kofisle de temas etmistir. Türko Izmir Belediye reisi fi» te panaymn ö Dr. Behçet Salih B. nümüzdeki yri", uluslararasında daha çok alâka uyandırması için birçok esaslı kararlar almmıştır. fimdi • den rormleket içinde ve dışmda ge xâf bir propagandaya başlanması, afisIMabadi üçüncü sahifede} Amerika mehafili Îngilizler tarafından ortaya konunlan yeni ihtimaller hakkunda nikbmdir. Yenî muahfrde bugftnkn müza • kereler M U I U daya<narak yapıldığı takdirde her memleket için fedakârlıklar icap edecektir. Prensip itibarile Japonyaya müsavat veıecek ve safı harp kruva zörlerinin hudutlannı 30 bin ton ola'rak tesbit edecek olan muahede 553 nisbetini de muhafaza eyliyecektir. Yeni muahede İngilizlerin istediği 70 kruvazörü kendisine temin edecekthr. .' ' ' Dün Amerikalılarla Mister Makdonaldın rtyaset ettiği tngiliz murahhaslan Japonlar tarafınd'an Va[Mabadi besinci sahifede] Atinada yapılan miting M. Pesmazoğlu dün gitti Yunan İktısat Nazırı hareketinden evvel beyanatta bulundu ve merasimle ugurlandı IMIIIIIIinillllllllllHIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIl'lllllllillllinllMIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIimiHIIIIIHIIIIIHIIIIIHIHIIIMIIIIIIHIIHII Selânikteki eski Epirli muharipler Arnavutluga yürümek üzere gönüllü topluyorlarmış» Selânikten bir manzara Arnavutluğun Yunan denler içtimadan sonra Arnavutluk sefarethanesine gitmek istemişlerse de zabıta buna şiddetle mektepleri için yeni mâni olmuştur. bir kararı Selânikten Atina gazetebrine bildirildiğine göre oradaki eski EAtina 15 (Hususî) (OKmpirli muharipler Arnavutluga git'biya) tiyatrosunda dün akşam büMühim kararlar alınacağı ve yamek üzere gönüllü toplamağa baş'uk bir miting yapılmış, bu mitınghut mühim hâdiseler arifesinde lamışlardır. Hükumet bıı harehete Arnavut hükumetinin Yunan bulunulduğu zannediliiği zaraaç, mâni olmak için icap cden wkâralliyetine karşı tatbik etmekte bütün demokrasi idarelerinin ve leri almıştır. ğu tedabir protesto edilmiş,tir. fırkalarının yaptığmı Cumhurijet Atina 1 5 (Hususî) SelânikS ^ n g e yirmi binden fazla kimse Halk Fırkası da yapmaktadır. te Arnavutluk hükumetinin tctz.i£|iirak etmiş, pek heyecanlı hitayikinden Yunan ekalliyetini kurMeb'us intihabı için milletinJe beler söylenmiştir. Bu cırada bütarma cemiyeti isimli bir cerniyet yine altı ay evvel müracaat eclil •<tün dükkânlar kapatılmıştır. tçtikurulmuştur. Cemiyetin heyeti imesi, memleketin fırkaya göiter •^tıa neticesinde hükumetten Yudarösi eski muharipleri meseU>ye diği itimadı tazeletmek gibi taın '%ian ekalliyetini kurtarnıak için silâhla müdahaleye davet edan bir demokratça bir harekettir, . ki ?ıddetli hatekete geçmesiııin talep e beyanname neşretmiştir. Bunun edilmesi kararlaşmıştır. Miting esCumhuriyet Halk Fırkası içi% 4 e : üzerine Hariciye Nazırı M Maksi^^nasında Şimalî Epirin Yxınaf! stabundan tabiî birşey olamaz. .„,», mos gazetecflefre beyan&tta Lulu..na ilhakı temennisini ile'ri »iirenABlDlN IMdbadi uçüncü sahifedC* ler de olmuştur. Mitinge iştirak e• Şehrimizde bulunan Yunan tktısat Nazırı M. Pesmazoğlu dün Adria vapurile Yunanistana avdet etmistir. Yunan tktısat Nazırı ve refakatindeki zevat saat ona çeyrek kala rıhtıma gelmis, Vali Muhitt» ve Polis müdürü Fehtni Beyler tarafından karşılanmıştir. Rıhtım üSoyadı nizamnamesi zerinde bir bölük asker selâm resAnkara 1 5 Dahiliye Vekâlemini ifa etraiştir. Bunu müteakıp leti tarafından hazırlanmış olan bandonun çaldığı Yunan ve Türk millî marşları dinlenmiştir. Nazır soy adı nizamnamesi, Devlet ŞuAdria vapurunun önüne gelindiği rasına verilmek üzere Başvekâîete zaman patrikhaneden gelen bir takdim edilmiştir. heyet tarafından karşılamnıs, bu heBaba ve kardeşleri yanında yet Yunan Nazınna Patrik Fotios Efendinin hayırlı seyahat temenni çalışanlar ettiğini bildvrmiştir. Ankara 1 5 Maliye Vekâleti Vapurun methalinde Yunan tk • baba ve kardeşleri yanında iş götısat Nazırını Atina sefirimiz Rusen renlerden kazanç vergisi almak Esref Bey ve refikası ile Ticaret Odası ve Türk Yunan Ticaret Ofisi lâzım gelip gelmediği hususunda namına Nemlizade Mithat ve borsa tetkikat yapmaktadır. umumî kâtibî Akif Beyler karsı • Yardımcı muallimler lamışlardır. Bu esnada M. Pesmazoğluna Belediye ve Ticaret Odası kullanıiacak namına birer büket takdim edil • Ankara 15 (Telefonla) Maamistir. Bu snrada İktısat Vekili Cerif Vekâleti ortamekteplede derslâl Bey yanında Sümer Bank utnulerin muallimsiz kalmaması için mî müdürü Nurullan Esat Bey buhususî bir talimatname yapmak • lunduğu halde gelmis ve Yunan tktadır. Buna göre üoretle yardımcı tısat Nazırile bir müddet görüs • muallim kullanılacaktı<". müstür. M. Pesmazoğlu hareketinden evvel bir muharririmize şu beyanatta bulunmuştur: « Hemen bütün söyliyecekle • 4 fînefi lahifede Bulgaristamn yaş rimi söylemis bulunuyorum. Gene üıüm ve meyva ıhracatı arttı. söyliyeceklerim bu samimî hislerle 5 İacİ sahtfede Kanta imar faaliyeü. h n a tahHfde Sicema sahifcsi. dolu cümleleri tekrardan ibaret o7 n d sahifede Çocuk sahıfesı lacaktır. Atina gazetelariıne de ay8 iflCİ SlÜdfede Kayseride ımarfaaliyeti. ni şeyleri tek»ar edeceğim. Yeni yaptığımız TürkYunan ticarefeanlasması Bugün: Yunan thtısat Naztrt rthtıma gdirken iki memleket iktısadiyatı içîn de çok faydali neticeler verecektir. Bu faydaları tatbikata gecilince gö • receğiz. Yalmz sunları yazınız ki Türkiyeden ve Türklerden fevkalâde iyi hisler, memnuniyet ve dostluk dolu bir kalple aynlıyocutn. Bilhassa hakkımda gösterilen hüsnü ka bule fevkalâde müte<ekkirim.> Ruşen Eşref Bey gitti Atina elçiliğimize tayin olunaft Rusen Esref Bey dün Adria vapurile Yunanistana ba*eket etmistir. Ruşen Eşref Beye Atina elçiliğimiz memurlarından bazı zevat refakat etmektedirler.

Bu sayıdan diğer sayfalar: