13 Temmuz 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün 1 2 sahife 3 üncüde İ Yurddan yazılar. îsmail Habib 4 üncüde : Hikâye: Küçük Beduş Ahmed Hidayet 5 incide : Filistinin taksirai işinde ihtilâflar Tayyare piyangosunda kazanan numa ralar. u m hun S8yi! 4729 Telgraf ve mektub adresi: Cumhurlyet, îstanbul Posta kutusu: Istanbul, No 246 S3İI 1 3 T6IHİTIUZ 1 9 3 7 Telefon: Başmuharrir ve evi: 22368. Tahrlr heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısnu 24299 24290 Hayat Ansiklopfcdki Her eve lâzım olaıj çpk faydalı birfeserdîr. Suriye Başvekili diyor ki: Türkiye ile dost geçinmeğe karar verdik ve bu karar kat'idir» Mösyö Prost'a Cemil Miirdiimün şüphe açık mektub veren başka sözleri Sarıyerde bir piyade alayı\ mıza sancak verildi Şanlı sancağımızı Atatürk namına tevdi eden Orgeneral Fahreddin «Alayınızın bu sancağın hakkını vereceğine eminim. Allah Atatürkü basımızdan eksik etmesîn)) dedi Dün yapılan heyecanlı merasim Sayın san'atkâr tstanbul plânımn geniş mevzuu arasında küçük bir meseleyi de nazarı dikkate «Açık söylüyorum; Türkiye ile çok samimî bir almanızı rica için size bir iki dostluk içinde yaşamağa mahkumuz(?)» kelimelik maruzatta bulunmaklığımıza müsaadenizi riŞimalî Suriyede ca edeceğiz. Mesele şudur: stanbulda her yaz sıcaklar fazla bastırarak serinliğin kıymeti artınca her gözde deniz banyosunun vücudlere taze hayat verici havası tütmeğe başlar. Gazeteler her tarafı deniz olan bu memlefeette rahat, ucuz ve kolay deniz hamamları olmadığından bahisle şikâyetler ederler, akıllar öğretirler. Denize girmek için plâj olan yerlere koşanlar çoktur. Fakat oralara gidemiyenler daha çoktur. Biitün bir yazın iki üç ayında bu işin lâfı her ağızdan düşmiyecek kadar bol olur. Hulâsa sıcaklann devamı müddetince burada herkesi işgal eden bir deniz meselesi vardır. Sıcaklar bitince bu bahis de biter, önümüzdeki senenin ilk sıcaklarında tekrar başlamak için. Ve böyle böyle bu mesele hiç hallolunmaksızın yıllarca böyle süregelmiştir ve bu gidişle yüzyıllarca daha gene böyle dibsiz kile bos. ambar tabirine uygun bir manasızlıkla sürüp gidebilir. Çünkü mesele mevsimliktir amma onun istediği iş mevsimlik değildir. Bu halimizle biz tam yumurtlıyacağı dakikada folluk anyan tavuğa benziyoruz. n Cumhuriyet muhâblrfne^verilen beyanat musademeler olmus D Şam Haziran 1937 Surye Başvekili Cemil Mürdüm Şama geldiği gün hükumet sarayı nın balkonunda halka hitaben irad ettiği nutuk, hâlâ matbuatta da, her tarafta da birçok dedikoduları mucib olmaktadır. Bu nutkun dahilî politikaya temas eden taraflan elbette bizi alâkadar etmez. Fakat haricî politikaya dokunan cümlelerinin, her türlü şek ve şüpheyi izale edebilecek şekilde, apaçık ifade edilmesini istemek hakkımızdır. Bu düşünce ile Başvekilden bir randevu rica ettim. Bunaltıcı sıcaklar yüzünden, burada, dinc kafa ile görülecek işler, hep akşam serinliğine bırakılıyor. Cemil Mürdüm de, saat beş buçukta (Kütlei Vataniye) merkezinde buluşmamızı muvafık bulmuş. Tayin ettikleri saatte hükumet firka sınm umumî merkezinde idim. Caddede, kapınm önünde bekliyen Suriye Başvekili Cemil Mürdüm dizi dizi otomobiller, eşikten itibaren koridorlarda, bahçede, merdiven başlarraKahraman ordumuzun bir alayına dün da, sofalarda kaynaşan tertemiz, agır Sanyerde merasimle sancak verilmiştir. başlı insanlardaa mürekkeb kaUbahklar Merasim dolayısile dün Sanyer halkı bumımn, Suriyenin mtıkadderatma hük bayram yapmağa hazırlanmış, evler baymeden bir merkez olduğunu, ilk bakışta anlatıyordu, lArkast Sa. 7 sutun 4 te] Orgeneral Fahreddin Altay sancağı Alay kumandanına teslim ederken, sağda sancak verme merasiminden sonra resmi geçid raklarla donatılmış, Sarıyer iskelesi kar sadile bütün civan hıncahınç doldur • şısmda resmigeçid için bir mahal hazır muştu. lanarak burası kıymetli halılarla süslen Ordu müfettişi geliyor mişti. Saat tam dört buçukta Orgeneral Sancağı alacak olan piyade alayı Sa Fahreddinle Kolordu kumandan vekili rıyer iskelesi önündeki meydanda mera Korgeneral Cemil Cahid Taydemir mesım duruşunda hazırlanmış, önde ban rasim mahalline gelmişlerdir. Ordu Müdomızıka olduğu halde kumandanlann fettişi yanmda dığer generaller olduğu gelişine intizar etmiştir. Binlerce kişi de halde piyade alayını teftişe başlamış ve sancak verme merasimini görmek mak • askere; [Arkast Sa. 7 sütun 5 te\ Güzel Istanbulun çok güzel plâj yerreri olduğunu şüphesiz siz de görmüş ve takdir etmişsinizdir. Yanıbaşmdaki Çekmece gölii ve arkasındaki geniş arazi ile Floryanın ne emsalsiz bir deniz mecmuası teşkil ertiği, hiç şüphe yok ki sizin san'atkâr gözünüzden kaçmamıştır. Karadenizin hududsuz enginlerine bakan Kilyostaki o adeta sonsuz ince kum imtidadı nedir? İstanbulda dünyaya ün verecek büyük plâjlar teşkilâtı için yalnız bu iki yeri zikretmek kâfidir. Biz hatta şehir harici sayfiye yerlerinde kolayca istifade olunabilecek olan ve bir kısım mahallî halkm hakikaten istifade de ettikleri deniz parçalanndan bile bahsetmek istemiyoruz. Bizim istediğimiz denizi bol îstanbulda bütün halkın kolaylıkla giderek ucuzca istifade edecekleri umumî ve temiz deniz hamamlandır. Şehirden kalkıp deniz banyosu alacağım diye uzak yerlere giderek gün kaybetmek herkesin harcı değildir. Plâjlar nihayet bir zevk işidir. Biz halk kütlesinin îstanbulu çevreliyen kendi ayağındaki denizden kana kana jstifade etmesini istiyoruz. Zaten bu kısımdır ki şehircilik plânına girebilir. Sizinle henüz teşerrüf etmemiş olmakla beraber büyük bir şehirci olarak sizin her tarafı su içinde bulunan bu şehirde en büyük eksiğüı su olduğunu görmüş olacağınızda tereddüdümüz yoktur. Biraz himmetle içme ve kullanma ihtiyacları itibarile bu şehri suya boğmak işten değildir. Hususile halk hamamlan itibarile denizden de alabildiğine istifade olunmak imkânı bu şehrin sıhhati ve temizliği için kuvvetli bir yardımcı su kaynağıdır. Biz bu deniz hamamlarından bazılannın hatta her mevsimde istifade olunacak teşkilâtla şehir ortalarında bile kurulabileceğini bu sütunlarda defalarla yazdık. Böyle şehir içinde tatlı veya tuzlu su ile yapılabilecek halk hamamlarmı bırakahm da bu şehir insanlarmm çok külfet ve masraf yapmaksızm istifa Vapur idarelerini vazifeye davet ediyoruz Cumartesi ve pazar günleri Boğaz Adalar ve Kadı köy vapurlanndaki izdiham ınsanı korkutucu bir tezahür gösteriyor. Bir nümunesini evvelki akşam gördük. Eğer «Kadıköy» ve «Burgaz» vapurlarımn musade mesi vapurlann batması veya delinip devrilmesi gibi bir netice verseydi, bu iki vapurda bulunan 3000 den fazla yolcu tamamen veya kısmen mutlak bir tehlike ile karşılaşacaktı ve maalesef millî vicdanı titretecek bir felâket doğacaktı. Talihimiz varmış, atlattık. Fakat yann gene böyle bir tehlike ile karşılaşmıyacağımızı kim temin edebilir? Maalesef hiç kimse.. Çünkü alâkadar vapur idareBelinden iple bağlanarak vapura «tahmil» leri «haddi istiabî» denilen edilen bir kızcağız! şeye yalnız geminin bir tarafma takılmış levhadan daha ile lardan biri, eğer hüsnü tesadüf ve talih ri bir mana ve ehemmiyet vermeğe alıeseri olarak kendiliğinden batmazsa, şamamışlardır. Bin kişilik bir va muhakkak en küçük bir sarsıntı ile koca pura iki üç misli yolcu almakta mah bir felâkete kucak açacaktır. zur görülmediğine göre bir gün bu vanur[Arkast Sa. 7 sütun 1 de] • •IMIIIIItlltlllMIIMl,,,,,,,,,,,,,,,,, ||||n IKIIIMIIIIIIIIII . . . * Japonya yeni bir MançuDr. Rüştü Aras ve Şükrü ko mu yaratmak istiyor? Moskova 12 (A.A.) Türkiye Hariciye Vekili doktor Tevfik Rüştü Aras, yanında Hususî Kalem direktörü ve sekreter olduğu halde, dün Pehlevî'den Baku'ya muvasalat etmiştir. Vekil, vapurda büyük elçi Zekâi Apaydınla Hariciye Komiserliği Birinci Doğu şubesi direktör muavini Müler, Baku Sovyet meclisi başkanı Olni, Baku garnizon kumandanlığını temsil e den Ossipof, Türkiye konsolosu Fuad irtok ve İran başkonsolosu Pirnazar ^rafmdan karşılanmıştır. Türkiye Hariciye Vekili ve yanındaki zevat Moskovaya hareket etmişler dir. [Arkası Sa. 7 sütun 6 da] Hariciye ve DahiKye Vekillerimiz dost Rusyada Çin Japon ihtilâh Yolculuk yapan Türk vatandaşlarına fındık çuvalı Kaya büyük merasimle istikbal ediliyorlar muamelesi yapmak hakkı kimseye verilmemiştir Sabahleyin girişilen müzakerelerin inkıtaa uğramasile muhasamat yeniden başladı Londra 12 (Hususî) • Gece geç vakit Uzakşarktan alınan haberlere göre Çin ve Japon murahhasları arasında bu sabah girişilen müzakereler yeniden inkıtaa uğradığından bu gece Pekin mıntakasında musademeler başlamıştır. Vaziyetin yeniden çok vahim bir şekil alması üzerine Çin makamatı Pekinle civar şehirlerdeki kadm ve çocukları harb sahasmdan uzaklaştırmağa başlamıştır. Mütemmim malumata göre Japonlar Çinlilere çok ağır tekliflerde bulunmuş lardır. Japonlar son hâdiseler mes'uliyetinin kabulünü, kendilerine resmen tarzîye ve tazminat verılmesile Çinde her nevi Japon aleyhtarlığının kesilmesini istemişlerdir. Çin murahhasları, Japonlana bu tekliflerini reddettiklerinden müzakereler inkıtaa uğramış ve muhasamata yeniden başlanmıştır. Londradaki Çin sefareti tarafından bugün neşredilen bir tebliğ, Japonyanm şimalî Çini ikinci bir Mançuko haline getinnek istediğini bildirmektedir. [Arkast Sa. 7 sütun 3 le] Celâl Bayar bugün İzmire gidiyor Fransa hudud kontrolunu bugün kaldırıyor Hükumetçîler büyük bir taarruza geçtîler lllllllllllıııııııaı IIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIıııııııınııııı Suriye Röportajları Arkadaşımız Kandemirin Hataydan sonra Suriyeye geçerek «Cumhuriyet» namına yaptığı fevkalâde mühim mülâkat ve röportajları neşrediyoruz. İkinci yazıyı yarınki sa yımızda okuyunuz. de edebilecekleri deniz hamamlannın nerede ve nasıl yapılacaklarınm gösterilmesini siz büyük üstaddan rica edelim. Bu hususta bizim söyliyebileceklerimiz şöylece birer hatıra kabilinden şeylerdir. Meselâ biz böyle hamamlar yapılacak yerlerden birinin Sarayburnu olduğunu kendi görüşümüze göre kuvvetle tahmin ediyoruz. Hususile sizin Galata köprüsü îstanbul tarafı üstünden ve Sarayburnuna kadar yapılacak liman teşkilâtı binalan üzerinden geçecek çok cazib ve İstanbulun bu semtine hakikaten hayat ve hareketle beraber orijinal bir güzellik de verecek hava yolunuzu öğrendikten sonra. Şimdiden hayalimizde yaşatarak anlıyoruz ki istanbulun en güzel yaya yolu bu yol olacak ve onun sayesinde Sarayburnuna gitmek herkes için büyüjc zevk teşkil edecektir. Bu yol tasavvur olununca Sarayın parkını ikmal etmek artık zarurî olur. Malumdur ki Sarayburnundaki şimdiki park eski saray bahçesinin yalnız bir kısmıdır. Sarayı ihata eden büyük kale duvarlannın Marmara tarafmdaki kısmı bir takım bostanlar halinde metçuk bulunuyor. Sarayın Gülhane hastanesine kadar bütün bu kısım bahçesi de park yapılarak ikmal edilirken işte bu kısmın sahil tarafında yaz mevsimi günde üç beş bin kişinin girip çıkabileceği büyük bir deniz hamamı vücude getirmek mümkündür. Bizim görüşümüze göre buradaki deniz hamamı denizin hemen kenarında ve fakat karada kazılıp hazırlanacak büyük bir havuz Ankara 12 (Telefonla) Bu sa >ah şehrimize gelen İktısad Vekili Ceâl Bayar yarın İzmire gidecektir. Ceâl Bayar İzmirde ihrac mevsimi doîayıile mahsul vaziyeti ve kooperatif işleri gibi mevzular üzerinde tetkıklerde bulunacaktır. İktısad Vekilinin hazırhkları apılan fuarı da tetkik etmesi muhtemeldir. Celâl Bayarın Ege mıntakasındaki tetkikleri birkaç gün sürecek, müteakıben Ankaraya dönecektir. İktısad Vekili İzmirde Bir Italyan gazetesine göre Fransa bu karari yeni mahsul vaziyetile hükumetçilerin muhtac oldukları harb malzemeşgul olacak mesini temin etmek maksadile vermiştir Saadabad Paktı Tahranda imzalanan muahede münasebetile neşrolunan resmî teblığ ve nutukları dunkü sayımızda Anadolu Ajansının vaktinde vereme mesi sebebile maalesef neşrede memiştık. Nutukları ve tebliği bugun 7 nci sahifemizde bulacaksınız. YUNUS NADI lArkası Sa. 6 sütun 4 te] Fransız Ispanyol hududunda Fransız gümrük dairesi (Yazısı 3 üncü sahifede)