June 12, 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

CDMHURÎYET 12 Hazîran 1939 Küçük hikâye ^ En iyi arkadaş RADVO Vesika fotoğrafı Pierre Villetard'dan Therese'in arkadaşı birdenbıre kızar Benden sonra, dıyordu, Jean'a sen dı: varacaksın. Geçen gün, bermutad akşama kadar Ne münasebet.. Dedikoduluk nemiz Laurence Denoizel gözlerini kırpmıyordu. Hatta Therese'in bu lâtifesinden var ki.. Hem başkalannm hakkımızda tophyabildiğim (kısmet) lerimi hâmüen hoşlanmağa başlamıştı. Müşfik kalbıle, söyliyecekleri şeylere ne diye ehemmiyet gündelik cevelânımdan dönmüş; (ka ranlık oda) ya girmeğe hazırlanıyordum. sıhhatli kafasıle, ihtiyar bir kız olmağa verelim.. Pek sevdiğim bir dostumun, kendisine Jean minldandı: katlanmıştı, Therese, kocası, iki çocuk Şüphesiz.. Hakkmız var. hemen lâzım olan bir iki vesika fotoğrafı ları Laurence'a emin bır arkadaşlığın inBunu söylerken, bakışı Laurence'in için beni aradığını haber verdiler. Bu vaşirah kapılannı açıyordu. Onlar sayesinParisten yazılıyor: üzerinde ısrarla duruyordu. Bu, ihtiyar ziyette yapılacak iş; o zatın da bir pordedır kı Laurence, ihtiyar annesıle başSık sık ziyaret ettiğim cihetle «Ne başa kalmalarının tahammül edılmez sı kızı sarstı. Heyecanını güçlükle saklıya tresini çekip, ondan sonra hep birden avilly» stüdyosunun yabancısı değildim. bildi. Son derece vesveseli ve şüpheci ol telye işine başlamaktan ibaretti. Fakat kmtısmdan kurtuluyordu. Onun için kendi evime giriyormuşum giH Therese Dandrieux anî olarak grpıten duğu halde bu bakışın manasını anlamış arkadaşımın o esnada objektif karşısmda kapıyı iterek yürüdütn. Koridorda ilk öldüğü zaman yırmı sekiz yaşında zarif u. Odasına çekildiği zaman Therese'e duramıyacak tarzda bir rahatsızlıkla karşıma çıkan sevimli artist Helen Ro bir kadındı. Laurence bu en iyi arkadaşı ağladı, fakat bundan evvel ağladığı gibi mustarib bulunması, işi başka mecraya bert oldu. Bundan üç dört sene evveüre nm ölümıle ya§amak sebebını kaybetmış değil, büsbütün başka bir sebebden. döktü; e\velce fotoğrafhanelerden biringelinciye kadar seslı Fransız filimlerinin Kendi kendine: ti. de çektirmiş olduğu büyük kıt'ada bir en parlak bir yıldızı olan Helen bir müd Hayır, mümkün değil, diyordu. Ne müthiş yarabbi! diye inliyordu. portresini kopye vc teksir etmek lâzım gedettenberi beyaz perdede seyrek görünüGece bunaltıcıydı; uyumadı. The liyordu. Onun yerine ben ölmeliydim. yordu. Bundan sonra sinema seyircilerini Şimdi âlıcenab olmak sırası ona gel rese'in cümlesini hatırlıyordu: «Benden Muhterem dostumun kartpostal bo bu kadar ihmal etmiyeceğini zannederim. rrişti. Laurence, ölümüne ağladığı arka sonra Jean'a sen varacaksın.» Bu gizlı yundaki bu portresinde gördüklerim: Baktım, san'atkâr makiyajh filân.. daşı gibi âlicenabdı, fakat daha samimî bir temenni, bir hissi kablelvuku muydu? Siz, dedı, salona gıdin, ben şimdı 1 Birisi objektife yakm tarafta, diŞafak pancurları ağarttığı zaman, endiolarak. gelirim. Biraz ışım var.. Dul kalan Mösyö Jean Dandrieux o şesi başka bir şekil aldı. «Zavailı Jean ğeri ötede görünen iki ocnuz arasmda iğÖyle ya bugün burada Edovard Bourreti gibi duran başr, kınlan bir biblonun nu bodrum katındaki dairelerinde gör . bitik bir haldedir. Herhalde bir aşk izditekrar, fakat biraz çarpık yapıştırılmış det'nin meşhur piyesinden iktibas ediien meğe geldi. İki öksüz kızını da beraberin vacı yapamayız.» Fakat gene düşünüyordu: «Ben onu sevemez miyim?» Ve ken parçası gibi duruyor. Bir haylı düşündük «Frik 7rak» filminin sahneleri çevıili de getirmişti. Gözyaşlarile: ten sonra hikmetini bir türlü aylayamadı yor.. Rejisör Maurice Lehmann kenara Bu çocukların sizden ve benden di kendine mınldanıyordu: ğım bu ıstırabaver durumun ilham mem bir iskemle atmı? dinleniyordu. Beni gö Onu sevseydim. O da beni sevebaşka kimseleri kalraadı, dedı. Bu zavailı baını ancak sahibi izah edebildi: Atelye rünce kalkıp yanana geldi: bilseydi! yavrucukları yalnız bırakmayın. Sahnede büyük muvaffakiyet kaKalbi hızla çarpmağa başlad', ürperdi: deki san'atkâr fotoğrafçı, kullandığı elekLaurence kekeledi: zanmıj bu eserin sinemada da rağbete Allahım! Sen benim muinim ol. trik lâmbalannm akislerinden süjesinin Evet.. Masumlarımla ben meşgul mazhar olacağım zannedıyoruz, dedı, faVe bekledi, ne beklediğini bilmiyerek gözlüklerini kurtarmak için biraz sağa, olacağım. kat vak'anın cereyan ettiği yeri değiştirVadıni tuttu ve o günden itibaren haya bekledi. Therese'siz geçen bu yaz hari biraz sola, biraz aşağı, biraz yukarı.. bir mekle bilmem iyi mi yaptam. Piyesin mevtını Therese'in kızlarma vakfetti. Her kulâdeydi. Laurance hayata yeniden do takım istikametler verdikten sonra, baş zuu Pariste cereyan ettiği halde ben maakşam çocuklan mektebden almağa gidi ğuyordu. Jean eski canlılığını tekrar buî böyle kalmış. cerayı Marsilya'ya naklettim. Eseri sahyor ve pazarları onları Şanzelizede gez muştu; erkenden kalkıyor, ovada avlauı2 Arkadaşımla hemen ayni ya$tanede temsil edenlerin hepsini de beyaz yor ve garajdan otomobilini çıkararak yızdır. Hem meslekdaş, hem de kapıyoldiriyordu. perde için angaje etmedkn. Filimde başkomşu şatolan ziyarete gidiyordu. Bazan daşı bulunmamız itibarile, birbirlerini Jean ona daima tekrarlıyordu: rolleri Michel Simon, Arletty, Helen ancak yemek zamanı eve dönebiliyordu. görmeden geçen günümüz yok gibidir. Siz de olmasaydınız.... Robert ve Fernandel oynuyorlar. Fer Bir pazar Laurence: Böylece Laurence başka itiyadlar da Ve senelerdenberi bu böyle devam et mandel saf bir kuyumcu çırağı.. Zorla bir edindı, fakat feragat için yaratılmamış Bugün öğleden sonra Rigal'lar ge mekte ve hatta tedricî ihbyarlamanın çeh FrikFrak'a sürükleniyor ama, i§ muvafmıydı? Elzem olduğunu anlıyor ve ecekler, dedi. Eski aile dostlarımızdu. relerimizde yerleşen izleri gözlerimizin fakiyetle neticeleniyor. Jean'm arkadaşlığından ze\k duyuyordu. Rigal'ler saat dört buçukta geldiler. önünde bulunmaktayken, bu portrenin sa FrikFrak ne demek üstad.. Vakıâ Ayni keder onları birbirine yakmlaştırı Madam Rigal ve iki yetişmiş kızı The hibini tanımakta güçlük çektim diyeceğim yordu. Aralarında Therese gibi aziz bir rese'i tanımışlardı, fakat ondan hiç bah geliyor. Zavailı dostum, bu çarpık dur kordelânm adı olduğuna göre onun manasını jimdiye kadar öğrenmekliğim lâ hayalet vardı. setmediler. Misafirler için açılan büyük duruluşundan sonra bir de cehresınin en Aradan bir kaç ay geçti. Bahar geldi salonda çay içildi. Jean, genc kızlardan bariz hatlan acemi bir kalemin rötuşu al zımdı ama.. Efendim, FrikFrak argo dili.. Ove arkasından yaz Parisi kavurmağa baş birinin yanına oturmuştu; ona doğru te tmda ayrıca ezilip yuğurulmakla böyle nun için mazursunuz.. Çalıp çırpma de ladı. bessümlerle iğıliyor ve Laurence bundan tanınmaz hale gelmiş. Sahneye geç kalmek.. $imdi birer kahve içelim.. Yanm Bir gün Jean dedi ki: garib bir rahatsızhk duyuyordu. Lau mış bir aktörün acele ve fena yapılmif saat sonra enteresan bir sahne çevirece Matmazel Laurence, tatılde ço rence, bunun manasını ancak sekiz gün makivajı gibi. ğiz.. İsterseniz seyredin.. cukları Prevotiere'e götürmem lâzım; onra, Françoise Rigal gelip Jean'ı aldığı 3 3u kenardaki beyaz leke nedir Memnuniyetle üstad!.. fakat orada yalnızbaslarına sıkılacakla ve beraberce uzun bır gezinti yaptıklan azizim? dedim; klisenin üzerinde bir sarından korkuyorum. Sıze bir teklifte bu zaman anladı. İhtiyar kız kendi kendine: lunmak isterdim. Bu evi Therese nasıl «Artık burada benim işim kalmadı.» de katlık mı hasıl olmuş acaba.. Meselâ jeFernandel üstü başı yırtık pırtık toz ve lâtin yırtıhr da, sonra orasını gayrişeffaf çamur içinde meydana çıktı. Lulu (Ar sevıyordıse siz de öyle seviyorsunuz. Bu di. Ertesi gün Jean'a dedi ki: bir boya ile örtmek istemiş olabilirler? sene de bize refakat etmekle büyük bir letty) yu ve Jo (Michel Simon) yu ça İhtiyar annem beni istiyor. Bensiz Meğer, ceketinin sol yukarı cebinde lıştığı dükkândan elmas çalmaya götürüiyılıkte bulunmuş olacaksınız. sıkılıyormuş. Müsaade ederseniz artık beyaz bir mendil varmış da bu bembeyaz yor. Lâkin kasanın anahtarını evde unutBu Laurence için, eza verici bir seya gideyim. bir peçe izi gibi görünen şey de o mendilin hatti, ve Prevotiere'de Therese'i daha Jean gayet nazik ve mültefit: uclannın ta kendisi imiş. Elektriklerin beşiddetle hissetti. Bununla beraber hava Bu kadar çabuk mu? dedi. yaz mendile vuran sert ısıklarile revela güzeldi, kuşlar cıvıldaşıyordu, bahçede Fakat fedakâr arkadaşın gidişine mem törün bol idrokinonu ve karbonatı bir aragüller açmıştı ve küçük kızların haykınşları sakin havaya bir canlılık veriyordu. nun olduğu yüzünden belliydi. Birkaç ya gelince işte böyle olur: Mendil yerine •^T Son defa, Margaret Sullavan'la Jean'ın kederi devam ettiği halde, burada saat sonra Jean, ihtiyar kızı gara götürü mendilin beyaz bir hayali vücude gelir! yordu. Ona söyliyecek birşeyi kalmamışbirlikte rejisör Ernest Lubitsch'in idaresi daha az yorgun ve daha mütevekkil görü4 Sütunda yer kalmadı galiba.. altmda «Köşebaşmdaki dükkân» filmini nüyordu. Böylece dört beş hafta geçti. tı, fakat tren kalkarken: N.G. Küçükler sizi çok anyacaklar, deçevirmiş ve Claudette Colbert ile de «HaBır akşam, Jean, içini çekerek dedi ki: rikalar diyarında..» kordelâsmı vücude Iyıliğinizi suiistimal ediyorum meğe muvaffak oldu. Hayır, zannetmiyorum. Artık baMÜTEFERRtK getirmiş olan James Stevvart'a mensub matmazel Laurence. Size böyle bir fedana lüzum kalmadı. Bahtiyar olmanızı tekârlık tahmil ettiğime mahcubum. M. G. M. Dahiliye Vekili memleket olduğurütbesi tevcih sjrketi tarafından yılİhtiyar kız itiraz etmeğe kalkıştı, fakat menni ederim. dızlık olunmuştur. Mezkur seyahatine çıkacak Jean başmı sallıyarak: Laurence hafif gülümsedi. Jean da kumpanyada yıldız unvanını taşıyan diDahiliye Vekili Faik Öztrak, Büyük ğer artistler şunlardır: Hayır, hayır, dedi. Ben egoistin bi gülümsedi. İhtiyar kız kompartimanına Mıllet Meclisinin tatüini müteakib büriyim, yalnız kendimi düşündüm. Dünya oturduğu zaman hakikî hüviyetini bul Fred Astaire, Lionel Barrymore, yük bir memleket seyahatine çıkacaktır. nın ne kadar kötü olduğunu bilirsiniz. Bi muştu. Artık hatıralarile yaşıyacaktı. Wallace Beery, Joan Cravvford, Eddie zim vaziyetimiz birçok dedikodulara seTapu ve Kadastro umum Çeviren: Cantor, Robert Donat, Nelson Eddy, beb olabilir. lrfan KUDRET müdürlüğü Clark Gable, Greta Garbo, Judy Gar Nevilly» stüdyosunda iki saat akşamki program ) Turklye Radyodlfüzyon Postalan DALGA ÜZUNLÜĞÜ 1639 m. 183 Kcs. 120 Kw. T. A. O. 19,74 m. 15195 Kcs. 20 Kw. T. A. P 31,70 m. 94S5 Kcs. 20 Kw. 12,30 program. 12,35 Türk müziği PL 13 memleket saat ayarı, ajans ve meteorolojı haberlerl. 13,15 müztk (karışık progranı P l ) . 19 program. 19,05 müzik (bir uvertür Pl.). 19,15 Türk müziği (faaıl heyeti). 20 memleket saat ayarı, ajans ve me> teoroloji haberlerL 20,15 neş'eli plâklar R. 20,20 Türk müziği (kadın küme okuyucuları). 1 Kürdilihlcazkâr peşrevi. 2 Arll Beyin Kürdilihicazkâr şarkusı Kanlar döküyor 3 Arif Beyin Kürdllihlcazkâr şarkısı 3ende acab tışşaka eziyet mi çoğaldı. 4 Arif Beyin Kürdilihicazkâr şarkısı Gurub etti güneş. 5 Kemençe takslmi. 6 Divan ok gibi hublar beni yaydaa yabana attılar. 7 Rliat Bejin Kürdilihicazkâr şarkısı Bu şeb recayı dil oldu. 8 Rahmi Beyin Kürdilihicazkâr şarkısı Mahmuru şevkim ruhum pür ahsen. 9 Kürdllihicazkâr saz semaLsi. 21 konuşma (doktorun saati). 21,15 müzik (büyük bir virtüozun plâkları). 21,45 musiki konuşması (milli musikilere dair 14 konuşma Halil Bedii Yönetgen). 22 müzik (küçük orkestra şef: Necib Aşkın). 23 son ajans haberleri, ziraat, esham tahvüât, kambiyonukud borsaaı (fiat). 23.20 müzik (caz band P l ) . 23,55 yarınö program. Bruksel: Menekşeler açmcaBruno: Ogari. Londra: (Regional): Siegfrled. Milâno: Tiyatro direktöru. Droltwich: Siegfried (üçüncü penfc). Fernandel, Michel Simon'la Arletty'yi ustasının dükkânından elmas çalmıya götürüyor amma, kasanın anahtarını yânma almıya unutmuş Operalar ve operetler 21,05 21,15 21,20 22,05 23,05 Helen Robert muş.. Bir müddet bocalıyorlar. Derken ustasının kızı (Helen Robert) üstlerine geliyor.. Sahne çevrilip bittikten sonra Fernandel'le de uzun uzadıya görüjtüm. Tiyatroda, dedi, benim deruhde ettiğim rolü Victor Boucher oynuyordu. Söz aramızda Maurice Lehmann bu vazifeyi bana vermekle hiç de fena yapmadı. Hele macerayı Marsilya'ya nak letmesi ayni keramet.. Çünkü malum ya, oradaki mubalâğalı ve faaliyetli hayat büsbütün başkadır. Fernandel, dişlerini ta azılanna kadar göstererek gevrek gevrek gülüyor. Helen Robert'in vazifesi henüz tamamen bit mediği için fazla yanımızda duramıyor. Çünkü rejisör Maurice Lehmann kendisini çağırıyor. FrikFrak doğrpsunu söylemek lâzım gelirse büyük bir ne?'e ve canlılık içinde vücude getiriliyor. Bu hava beyaz perdeye olduğu gibi intikal ederse eserin herkesi memnun edecek bir güzellikte vücud bulacağı şüphesizdir. Büyük konserler 20^0 Prag: Novak T< Poester'in eserlerl. 21,05 Kopenhag: Isveç mualkiai. 21,15 Sottens; Branms ve Schumann'ın eserleri. 21,20 Doyçlandzender: Berger, Brahms ye Schumann'ın eserteri. 21,45 Leipzig: Oendiğin sesl Oda masikileri Beromünater: Schumann, Haydn ve Müller'in eserleri. 19,05 Varşova: Schumann, Zelenskl ve çaykovskl'nin eserlerl. 19,28 Danzig: Mozart ve Zachov'un eserleri. 19,48 Breslav: Orohmann (kuvartet). 22,05 Paris (P. T. T.): Handel, Mozart v« sair bestekârların eserleri. 22,50 Luxemburg: fcki muaikL 23,35 Kopenhag: Debussy ve Reger'in eserleri. 18,05 Solistlerirt komerleri Droitwich: Viola konseri. Viyana: Reger ve Trunk'un şarkıları (bariton). 20,06 Berlm: Erna Sack'ın şan konseri. 22,50 Droitwlch: Piyano konaeri. 23,25 Doyçlandzender: Piyano ile Sopcn'in eserlerl. 19,50 19,55 f Birinci yatı mektebinde verilen müsamere J Tapu ve Kadastro umum müdürlüğünün Adliye Vekâletine raptı takarrür etmiş, bunun için bir kanun lâyihası hazırlanmıştır. Ticaret ataşelikleri Ticaret Vekâleti, iç ve dış teşkilâtında bazı tebeddüller yapılmış, yeni ticaret ataşelikleri ihdas olunmuştur. Budapeştede Macaristan ve diğer merkezi Avrupa memleketlerindeki ticaret işlerimizle meşgul olmak üzere bir ataşelik kurulmuş, bu vazifeye Prag ataşesı Aziz tayin edilmiştir. Prag ataşeliği kaldınlmıştır. Merkezden Nuri Ziya, Stokholm ataşeliğ.ne, Stokholm ataşesi Hayreddin Şükrü Istanbul Iktısad müdürlüğü haricî seksiyon müşavirliğine, îstanbul dan Ahmed Cemil merkez müşavirliğine tayin edilmişlerdir. Birinci yatı mektebinde talebe tarafından bir müsamere verilmiştir. Birçok çocuk velilerinin ve davetlilerin önünde verilen bu müsamere, mu11 inci yerli mallar sergisi komitesi vaffakivetli olmuş. küçükler alkışlanmıştır. Yukandaki resim, zeybek oynıyan serginin yeni tespit edılen açılış ve kaekibi gostermektedir. panış tarihlerini alâkadar yüksek ma kamlara, bu meyanda beynelmilel îzmir 15 Hazlran perşembe akşamı fuarı komiserliğine bildirmiştir. Bu sene yerli mallar sergisinin fzmir fuarının açılışmdan on beş gün evvel kapanması temin olunacak, firmalann Halk san'atkân •• İzmir fuarına işt:rakleri kolaylaştınla caktır. Bu seneki sergi, diğer senelerle muErtuğrul Sadi Tek, Halide Plşkin, kayese edilemiyecek şekilde gerek deOkuyucu Sabriye ToksÖz blrîikte kor, gerek tenvirat bakımmdan üstün olacaktır. Serginin merkezini teşkil eden Galatasaray bahçesinde. memleketimizVodvil 3 perde de şimdıye kadar görülmemiş ziya oVaryete, düeto, solo, tafsllât el ilânında yunlan tesisatı yapılması takarrür et Telefon : 22127 miştir. land, Hedy Lamarr, Myrna Loy, Jeannette Mac Donald, Robert Montgomery, Eleanor Powell, Mickey Rooney, Norma Shearer, Margaret Sullavan, Robert Taylor, Spencer Tracy. •JC Söylendiğine göre meshur «Büyük vals» filmindeki büyük orkestranın sesinin muntazam ve ahenktar olması için tam 12 tane Amati ve Stradivarius keman alınmış ve bu husus için tam 9,800,000 frank sarfedilmiştir. 'Ar Tobis kumpanyası «Oldüren arzu» isminde yeni bir kordelâ vücude getirecektir. Eserin başrollerini Olga Çekova, Kathe Gold, Hans Holt, Pasel Dahlke temBu filmin yakında gösterilmesine başsil edeceklerdir. lanacaktır. Müderris Bay Muslıhiddin Âdil Taylanın kızı Bayan Ümidle îstanbul Cumhuriyet Müddeiumumî muavini Bay Hicabi Dincin evlenmeleri münasebetile T^ Holivud'daki «Sinema Bilgisi ve cuma günü Moda Deniz kulübunde bir San'atı Akademisi» 193839 mevsiminde çay verilmıştir. Yeni evlilere saadetler çevrilmiş olan filimlerde oynamış aktör temenni ederiz. lerden Margaret Sullavan ile Charles Boyer'ye birinci mükâfatı tevcih etmiştir. Bu mükâfan Margaret «Üç arkadaş», Karabet Halaçyan (halıcı) vefat etCharles Boyer de «Marie Valevska» miştir. Cenaze merasimi yann saat 10 da kordelâsı için almışlardır. Akademi birin Kuruçeşme Ermeni kilisesınde icra edici mükâfatlan 193233 te müteveffa lecektir. Marie Dressler'e, 193334 te Norma ERTUĞRUL SADt TEK Shearer'e, 193435 te Clark Gable'e ve Şehzadebaşı TURAN 193738 de de Spencer Tracy'ye ver tiyatrosunda bu gece mişti. Fakat bu akadetnide isimlerini zikHer yer 20, paradi 10, rettiğimiz artistlerin mensub oldukları localar 100 TABANA KUVVET kumpanyanm kısmen alâkadar olduğunu 3 perde da unutmamak gerektir. Okuyucu Aysel ^ Berlinde «Burnunun dibindeki saadet» isminde bir filim çevrilecektir. FaCEMAL SAHİR Operetı kat henüz ne rejısörü, ne de artistleri se15 haziranda yaz temçılmemiştir. Yalnız dekorlarının inşa sillerine başlıyor edilmesine başlanmıştır. İlk eser (Bitirim) + Güzel ve sevimli Macar yıldızı Yeni operet Kathe von Nagy Berlinden tekrar PariSahır Caz ve veni kadro se dönmüştür. Artist Tobis stüdyolarında Paul Verhoeven tarafından sahneye konan «Renate ve dört arkadaşı» nda ba§rolü oynamıştır. c EVLENME c ÖLÜM Bahçe Mimarı Mevlud Baysal önümüzdeki sinema mevsiminde görecegimiz filimler Dörduncü VaJal Han dörduncü kat, 18 numara. Telefon: 23426 Telgraf adreal: Mlm Baysal îstanbul Büyük şehir ve kasaba parklan; Anıt, meydan, çocnk parklan ve villâ bahçeleri için modern proje ve plânlar hazırlar; keşlfnameler tanzim eder. Projelerin arazide tatbikatuu deruhde ve taahhüd eder. Büket, nişan sepeti ve çelenkler için yapılan siparisler sür'atle hanrlanır. Çiçek, sebze tohumlan; fide ve fidanlar; sus, meyva ağaç ve ağaççıklan; bahçe alât ve edevatı ve ehliyetU Bahçlvanlar çönderir. Yerli mallar segisi için düşünülen yenilikler TURAN Tiyatrosunda Naşid O z c a n G c s e ei İSPARTADA Sebat Kütübhanesi Yunus oğln Lutfi Cumhuriyet Gazetesinin ve bütün rnekteb kitablan, kırtasive, gazete ve mecmualann tevzî veridir. HAYRET EFENDİ Emil Yannigs «Ölümle çarpışan kahraman» kordelâsınm bir sahnesinde