October 5, 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

BUyilk edib ihtiyar Dost Kitabcılardan isteyiniz. HALİD ZİYA UŞAKLIGİLİN yeni eseri : Onaltıncı yıl sayı: 5532 Teigrat v e mekt*b «an* c^Sk umhuri ttoLtir^oîuÎMnsn: Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrir heyeti: 24298. tdare ve YILDIZ SULTAN TURHAN TAN'ın ÇIKAN Şaheser romanı ı tstanbni NO. 246 Perşembe 5 Birinciteşrin 1939 YENİ MECMUA Sahifelerinde mutlaka takib ediniz. BUGÜN Hükumetin cevabı Saracoğluna bildirildi, müzakereler dostane bir Çemberlaynin parlâmentoda söylediği hava içinde devam etmektedir nutuk her tarafta büyük akisler yaptı Moskova müzakereleri hakkında Avam Ankara 4 (a.a.) Avrupadan bugün gelen bazı haberlerde Hariciye Vekili Saracoğlumın Moskovadan bu akşam hareket edeceği bildjrilmektedir. Bu hususta yaptı ğımız tahkikata nazaran Hariciye Vekilimizin Moskovadaki müzakerelerinin birkaç gün daha süreceği ve bu müzakerelerin en dostane bir hava içinde inkisaf etmekte olduğu anIaşılmıştır. temas edeceği bildirilmektedir. Hitler Reichstagda beyanatta bulunacak Bugün Varşovada geçid resmi var Moskovadaki müzakereler Kamarasında bir sual ve bir cevad matbaa fcısmı 24299 24290 Hükumetimizin cevabı Saracoğluna bildirildi Londra 4 (a.a.) Röyter: Lordlar Kamarasında harb veziyeti hakkında cereyan eden müzakereler esnasmda liberal Samuel, Türkiye ile Sovyetler Birliği arasmda cereyan etmekte olan müzakerat meselesine temas eedrek demiştir ki: « lngiltere hükumetinin, bu müzakereleri, anlayış ve kavrayışla karşılıyacağını ümid ediyorum. Türkiyenin Karadenizde ve Asyada büyük \Arkası Sa. 5 sütun 3 te\ Moskova 4 (a.a.) Türkiye hükumetinin Sov yet tekliflerine cevabı bugün Saracoğluna gelmiştir. Türkiye Hariciye Vekilinin Molotofla hemen Baltık memleketleri ve Rusya Uzakşarktaki harb Varşovaya giren ilk Alman piyadeleri ıssız sokaklardan ihtiyatla ilerlerken Sulh teklifi karşısında milletler •nümüzdeki günlerde yapılacarğından bahsolunan sulh teklifi, müzakereye lâyık görülebilmek için bütün millet]erin"hür ve müstakil hayatlanna birinci ehemmiyet derecesini veren halis bir mahiyeti haiz olmak lâzımdır. Eğer Avrupa, Şimalî Amerikavarı bir ittıhadla bıiyük tek camia haline pelemıyorsa, ki bunun imkânsızhğı açıktan açığa görülmektedir, o halde bu kıtada mılliyetleri şuuruna ermiş bütün milletlerin hudud ve hukukuna riayet etmek zarureti vardır. Berlin 4 (Hususî) Hitler, refakaSulh teklifleri tinde Lehistan seferine iştiıak eden ordu Roma 4 (a.a.) Röyter ajansımn kumandanlan olduğu halde bugün Var Roma muhabiri bildiriyor: rovaya gitmiştir. Hitler, yann (bugün) Romadaki müşahidler, Berlinle Ro yapılacak olan resmi geçidde hazır bulu manın barış tekliflerini halka ilân etme nacaktır. den önce mümkün olduğu kadar cazib şekle koymaya çalıştıkları kanaatinde HiHerin söyliyeceği nutuk Amsterdam 4 (a.a.) Berlinden dirler. Mevcud kanaat, İtalyan emellerinin henîiz tatmin edümemiş olduğu ye «Telegraf» gazetesine bildiriijyor: Reichstag cuma veya cumartesi günü her hangi banşın halen bu emelleri tatmin toplanacaktır. Tahmin edildiğine göre edeceği hakkında ikna edici hiçbir delil Hitler kararlarmı Alman milletine bil bulunamadığı merkezindedir. Çin ajansı; Çin ordularınm mukabil taarruza Litvanya Hariciye Nazırı geçerek birkaç kasabayı işgal ettiğini bildiriyor da Moskovaya gitti Riga 4 (a.a.) Yüksek Letonya .neclısi reisi Ozolin, Letonya ile Sov yetler Birliği arasmda yapılacak müzakerelere iştirak etmek üzere tayyare ile Moskovaya hareket etmiştir. Kremlindeki müzakereler Moskova 4 (a.a.) Letonya Hariclye Nazırı Munters, dün saat 18 de Kremlin'e giderek Molotfl'a iki saat kadar görüşmüştür. Bir taraftan bir dereceye kadar seri, dirmeden evvcl Daladye'nin perşembe günü söyliyecfği nutku bekliyecektir. bir barış ümidi mevcud olmakla beraber, Italyada nazırlar meclisince müzakere bazt İtalyan mehafili lngiltere, Polonyaedilen meselelerir mahiyeti hakkında hiç nm imhasını ahdettiği takdirde artık kenbir şey öğrenilememiştir. Zannedildiğine disine beynelmilel politikada manevî bir göre içtima esnasmda Kont Ciano, Hit kale gözile bakılmak hakkını kaybedeceğini bildirmektedir. Filhakika İngiltereHitler, Danzig nutkunda dahi artık ler'le yaptığı mü'âkat hakkında izahat nin boyun eğmemek hususundaki azmi bir lıiçbir memleketten istediği bir karış top vermiştir. Hitler'in teklifleri bugün îtalya çok îtalyan mahfillerinde ümidle karşırak olmadığını ve Lehistan ihtilâfında ise sefareti vasıtasıle Londraya bildirileceklanmıştır. [Arkasi Sa. 6 sütun 1 de\ son Versay pürüzünün temızlenmiş bulun tir. ııııııııiııiııııııııııııııııııiMMitıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiiiıııııııııııııııııııııııııııııııııııınmıııııının duğunu beyan ediyordu. Moskova müzakerelerinin neticesi olan Rus Alman mesai birlığinin müşterek beyannamesinde ırkan hakikî Polonyalılardan müteşekkil bir sahada bir Polonya devleti kurulacağı ilân olunmuştu. Sulh teklifinin Mussolininin tertib ve tavassutile ve diplomasi yolile ileri sürüleceği haber verilmekte olmasına ve îtalyanın Polonyaya sempatisi malum bulunmasına göre şimdiki harbin sebebi ve kurbanı olan Polonyanm yeni sulh teklifinde insaf ve adalctle nazan dikkate alınması onun muvaffakiyeti için birinci şartı teşkil edeceğinde şüphe yoktur. Fakat meselenin yalnız Polonya ile hallolunup bitemiyeceğini hemen ilâve edelim. Filhakika şimdiki harbin zahirî sebebi Danzig ve Koridor idi ise hakikî sebebi son yıllarda Avrupada hüküm sürmeğe başlamış olan emniyetsizlik idi. Yeni sulh teklifi bu emniyetsizliği ortadan kaldırarak yerine tam ve kat'î bir emniyet koyacak teminatı ihtiva edebilmelidir. Emniyetsizlik ve huzursuzluk son haddine vardıktan sonradır ki harb patladı ve büyük küçük bülün dünya milletleri kendi hayatlarının selâmeti kaygısile irğildiler, ayaklandılar ve silahlandılar. Versay'ın zulmünden şikâyet eden Almanya sıra kendisine gelince yeni Versay'lar yaratmakta beıs görmiyen bir devVarşovanm müdafaası için halk tarafından alelacele meydana getirilen ve let olamaz ve olmamalıdır. Seferber oryirnıi üç gün müddetle ezici ateşlere mukavemet eden barikadlar dularla beklenecek bir hayala sulh hayaKaunas, 4 (a.a.) «Havas» Askerî yor: Eylul ayına aid hava muharebeleritı demek ihtimali yoktur. Ve nekadar küçük olursa olsun milliyeti şuuruna ermiş vaziyette, gerek Ren, gerek Moselle cep nin bilânçosu hakkında neşrolunan resmî bir milleti uzun müddet esaret altında hesinde 24 saattenberi tam bir sükunet Fransız rakamlan hususunda şurası kaytutmağa imkân bulunamaz ve bulunmıya vardır. Bu sükuneti ancak ara sıra her iki dediliyor ki, Alman tayyareleri mükemcaktır. Yirminci asrın Avrupasında yürü taraf topçusunun ateşi ihlâl etmektedir. mel ve Alman tayyarecileri mahir ve cetülmek istenilecek fütuhat siyaseti kadar En hareketli mıntaka eski köprünün ce sur olmakla beraber Fransızlar, onlara manasız ve muzır bir hareket tasavvur edi nubudur. Moselle ve Sarre mmtakalarma hâkimdir. Diğer taraftan hava muharebelemez. Böyle bir siyaset bugün muvaffak soğuk bir yağmur yağmıştır. Hava faali lerinden ekserisinin cereyan ettiği hususî olsa yarın yıkhmağa mahkumdur. Artık yeti bulutların pek alçak ve rüyetin de şartlar tebarüz ettirilmektedir. Filhakika bundan sonra hürriyet ve istiklâl kazan fena olması dolayısile durmuştur. Hava bir kaçı müstesna olmak üzere bütün hamış vicdanlann üstüne basarak ayakta ann fenalığı ve gecelerin pek soğuk ol va muharebeleri düşman topraklan üzerinde cereyan etmiş ve bu yüzden Fransız durmak imkânı yoktur. Tazyika tâbi tu ması muharıbleri işkâl etmektedir. tayyareleri yalnız Alman avcı tayyareletulacak vicdanların fev^ranı yanardağlan Alman ve Fransız tayyarecileri rile karşılaşmamış, ayni zamanda dafî arannda bir mukayese Litvanya Hariciye Naztrt da Moskovaya gitti Moskova 4 (a.a.) Litvanya Hariciye Nazırı Urbsis ve maiyeti, hava yolile saat 17.30 da buraya gelmişler, Lo zovski ve daha bir çok Sovyet ricali tarafından karşılanmışlardır. Letonya Hariciye Nazırı dün akşam Çin . Japon harbinden bir intıba: Bir Japon miifrezesi ormanuk arazide ilerliyor Çunking 4 (a.a.) Chekiai ajansı bildiriyor: Çin kuvvetleri Kaifang'dan sonra Honan eyaletinin er. mühim şehri olan Ka ilang istikametinde mukabil taarruza geçmişlerdir. Japonlann anudane mukavemetine rağmen Çin topçu kuvvetleri şehri tahrib etmeğe muvaffak olarak Kailang şehrinin sokaklarmda cereyan eden muhare beler neticesinde Çinliler şehri kâmilen işgal etmişlerdir. Çin kuvvetleri şimdi Honan eyaletinin merkezi olan Kaifeng'e ııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı doğru ilerlemektedirler. GARB CEBHESINDE *** Hongkong, 4 (a.a.) Chekiai ajansı bildiriyor: Çin kuvvetleri Tawangchvvang'da düşman mevzilerine taarruz ederek bir Japon taburunu tamamile imha .etmişlerdir. Chekiang eyaletinde muntazam Çin kıt'alan bütün gün Kiashin şehrine taarruz etmişlerdir. Düşman burada birkaç yüz kişi ve mühim miktarda cephane kaybetmiştir. Honan eyaletinde ilerleyen Çinliler yeni bir muvaffakiyet ka[Arkası Sa. 5 sütun 6 da} Almanların yaptığı bir baskın tardedildi vapurunu yakalıyarak limana getirdi Bir Fransız denizaltı gemisi, Almanların bir ticaret ıııınıııııııııııııııııııımıııııııııııııııııııuııııiHiııııııııııtııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı Balkan oyunları Letonya Hariciye Nazırı Munters Molotofla ikinci defa olarak görüşmüş tür. Gelecek sene yapılacak müsabakaların Türkiyede yapılması kararlaştırıldı p* <&m&&"?F Nazır geri döndü Kaunas 4 (a.a.) Litvanya Hariciye Nazırı Urbsys, hükumetle görüşmek üzere hususî bir tayyare ile Moskovadan Kaunas'a dönmüştür. Hariciye Nazırının tekrar Moskovaya gitmesi muhtemeldir. Izvestryamn makalesi Moskova, 4 (a.a.) Bu sabahki Izvsetia gazetesi, Sovyetler Birliğinin Letonya ve Litvanyadan Sovyetler ile birer karşılıklı yardım paktı imzalamalarını isteyeceğini teyid eder tarzda bir makale neşretmiştir. îsveçte endişe Stokholm 4 (a.a.) Sovyetlerin Baltıktaki icraatı Isveç efkânumumiyesini endişeye düşürmektedir. Estonya tarafından Sovyetler Birliğine terkedilmiş olpn yeni üslerde teşkilât yapmak üzere Tallin'e gelen Sovyet heyetinin şimdi sahı1 mıntakalan ve evvelce tespit edilen limanlarla iktifa etmiyerek Dago ve Ösel adalarını tamamile işgal etmek istediğine dair gazetelerde çıkan haberler burada rauhtelif şekillerde tefsir edilmektedir. Balkan oyunlannın onuncu senei devriyesi münasebetile olimpyada gelen, ateşten meş'alelerini yakan her milletin birer atleti stada giriyorlar. Tiirk atleti Firuzan Tekildir Atina 4 (a.a.) Balkan atletızm kongresi, dün ük içtimaını yapmış ve Bdlkan oyunlannm organizasyonuna Türkiyeyi memur etmiştir. Bu sabah, Balkan atletizm ekipleri azası, Atina valisi nazır Koozias tarafından kabul edilmiş, öğle üzeri de ekip şefleri Başvekil Metaksas'a takdim olunmuştur. Öğleden sonra At'na stadında dekat lon müsabakalanna devam edilecek, bilâhare delegeler şeıe^ine Kifissia'da bn lArkası Sa, 5 sütun 6 da] YUNUS NADt lArkast Sa. 5 sütun 4 te\ , Paris, 4 (a.a.) Havas tebliğ edi lArkan Sa. 5 tütun 4 tel