12 Aralık 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat, yangın, nakliyat, kaza Galata Tel: 44969 40630 GÜVEN Cumhuriyet SiGORTA SOSYETESI . 1 7 ncı yıl s a y ı : ' ' DADI ROCİÎINDi: HAZp Yazan: SELÂMİ JZZET Bu fevkalâde ca*jb bugün çıka röportajı İSTANBUL CAĞALOĞLU 5 8 7 1 * < * & * * » mektub adresis cumhuriyet, istanbui Post "^ T. "Telefbn: Baemuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 2429a Idare ve matbaa Edirnede f eyezan Bir felâket halini aldı Birçok yerler su altında, nüfusça da zayiat olduğu anlaşılıyor Umumî bir Plebisit Yapılsa Ankara: 11 (Basmuharririmizden) kunan bazı telgraf habcrlerine gore Norveçte daimi olarak tatbikı en muvaiık olacak idare şekli hakkında guja bir munakasa başlamış ve muhtelii fırkalara nazaran şu veya bu şekil hakkında reyler ve nıütalealar ileri sürülmekte bulunmuş imiş. Hakiki membaını kontrol etmek luümkün olmıyan bu haberlerin verdiği rey ve mütalealar içinde dikkate en lâyık bidise olmak üzere bu vesile ile Norveçte guya Alman himayesi altına girmek veya Almanya ile birleşmek isteyen insanlar bulunduğunu oğrenmiş olujoruz. Hürriyet ve istiklâline aşkla bağlı olduğunda şiiphe olmıyan bu şimal memleketi halkmm yalnız Norveçli kalımak istiyen yüzde 99 ekseriyetinden bahselmcğe lüzum bile yoktur. Zaten verilen haberler de bunlardan ziyadc yabancı kuvvetle bağdaşanlardan bahsediyor. Şaşkın ve vatanî hisleri karısık yüzde bir ekalliyetin ne hükmü olur ki jabancı işgalinden bilistifade onların hezeyan kabilinden şöyle veya böyle fikir ve mütalea serdetmelerinin herbangi bir kıymeti bulunabilsin? Hazin vadiler ve bozkırları boylayan sert dağlarla yalçın kayaların dantelâlaıından orülmüş vahşi fiyordların serâzad sahibleri Norveçlilerin asırlık kardeşleri İsveçlilerin en yumuşak ipekten Japılmı? hafif baglarma bile tahamşMtl etmemiş oldukları düşüniilürse şlmdi onların daha yabancı bir devletin emir ve iradesine mi, yoksa himayesine mi girelim diye esaret şekilleri arasında bir intihabla ciddî surette meşgul olduklannı batta farzetmeğe dahi bittabi imkân tasavvur olunamaz. Daha faik bir kuvvet önunde bir memleketin büyük bir bedbahtlık olarak yabancı işgali felâketine ıığraması mümkündür. Fakat bu istilâ o felâkete uğrayan milletin benliğini mahvedemez. Bilâkis milliyeti şuuruna crmis bir memlekete göre yabancı işgali \ücude batan bir diken tesiri yaparak o memleketin halkını kendi milli hürriyet ve istiklâline tekrar ve bir an önce kavuşmak hasretile daha ziyade bikarar kılar. Norveç halkının bugün ayni işüyakla ayni eza ve ıstırab hayatını yaşaınakta bulunduğunda şiiphe yoktur. Norveçlilerle Almanlar arasında yekdiğerc hürmet esasına müstenid bir dostluk devresinin açılması bütün bütün gayriraümkün birsey değildir. Fakat Norveçi gerek ilhak, hatta gerek himaye tariklerile Alman idaresi altına koyacak bir tesviye tarzının Norveçte umum tarafından değil, ekseriyet tarafından değil, hatta ele alınabilir derecede mahsus bir ekalliyet tarafından bile kabul edilebilmesi asla varid görüleroez. Norveçi temsil hesabına hakikate tctabuk etmekten çok uzak olduğu için 24299 24290 290 246 Persembe 12 Birincikâıiıın 194.0 ^ ınuıiMUiuil • U T V YENİ M Mutlâka UAda Mısırdakiİngiliz ordusu umumî taarruza geçti Müthiş bir darbe ile Sidi Barrani alındı, 2 İtalyan fırkası imha edildi 3 general dahil olduğu halde 6 bin esir alındı kuvayı külliye temas haline girdi Kahire 11 (a.a.) İııgiliz taarruzu hakkında alınan mütemmım malumata gore Sıdi Barrani ve Mersa Matruh aıasmda iki İtalyan fırkası imha edılrr.ıştır. Geniş çol cepheleri dolayısile birçok. noktalarda çarpışmalar olmaktadır. Derne ve Sidi B?rrani arasındaki bütün İtalyan üsleri vc teceırmüleri Ingıaz tayyareleri tarafından muthış suıtte bombalanmaktadır. 22 İtalyan tayyaresı düşürulmüştür. İngiliz donanması da Sıdi Barrani ve dığer İtalyan mevzilerini şiddetle bombardıman etmektedir N U S.Y (E Muharebenin başlayısı ve devam safhalan Edirne seylâbından bir manzara Londra 11 (a.a.) Reuter AjansıEdirne 11 (a.a.) İki gündenberi Karaağac ve Bosna köyile şehrin irtinm askerî muhabiri bıldirıyor: fasıiasız olarak yağan yağmurlardan batını tamamile kesmiş, birjok zarar ve Başvekil Çorçil tarafından Afrikadaki Meriç ve Tunca nehirleri beşer buçuk hasaratı mucib olmuştur. a?kerî vaziyet hakkında verilen izahatın metre yükselmiştir. Bu defa Edirne iTuğyan Yunanistanda da ayni şiddet bir çok noktaları şayanı dıkkattir. çin hakikî bir âfet halini a!an tuğyan [Arkası sahife 5 sütun 3 te] Çolde İngiliz kuvvetlerıle düşman arasındaki 120 kilometrelik bir mesafe bir hamlede aşılmıştır. General Wavelın arazideki her yarıktan istıfade eden ileri kolları, bilhassa zırhlı otomobille süvari alajiarı duşnıanla çarpışmaktadır. Bu yaklaşma yürüyüşünden sonra İngiliz kuvvetlerı. razinani'nin en aşağı iki brkasına raslamışlar ve onlan mağlub etmişlerdir Bu düşman fırkalarına mensub kıtaat kuvvetli bir surette tahkim edilmiş ve böyle bir hücuma karşı her turıü muda[Arkası sahife 4 sütun 4 te] Atina 11 (a.a.) Yunan orduları baskumandanlığı 10 ilkkânun akşamı aşağıdaki 45 numarau tebliğj neşretnıiştir: Taarruz hareketlerimiz butöa cephedfi.muvaffakıyetle devam etmijur. £>üşmanın kuvvetli mevzilerini sungü hücumile zaptettik. Düşman ağır zayiata uğnmıştır. 100 milimetrclik 3 top ele geçirdik. Yuıtaıt kıtaatı Kont Csaky dttn boyuna ilerliyor Belgrada geldi Bir çok italyan mev Bir "Ebedî sulh,, paktı zileri süngü hücumile imzalanacağı tahmin zabtedildi ediliyor "Mussolininin vazi. ycti çok müşküldür!,, Londrada te£sirler Afrikada ingiliz ttalyan muharebelerine sahne olan mıntakaları gösterir harita İtalyanların bombaladığı yerler YUNUS NADÎ [Arkası sahife 5, sütun 2 de] YuKoslav ve Macar Haricive Nazırlan Kont Csaky, Çinçar Markoviç Belgrad 11 (a.a.) Stefanı: Londra 11 (a.a.) İtalyanın sevkulMacaristan Hariciye Nazırı Kont :eyş vaziyetı pek karışıktır. İki cepheBeigrad 11 (a.a.) Yugos'avyada ve [Arkası sahife 5 sütun 3 te] de birden harbetmekten çekinen Hıt[Arkası sahife 5, sütun 2 de] erin, bu nazariyesinin eksine olarak mıhver ortağı, ayni zamanda sekız cepede birden çarpışmak mecburiyetinde bulunmaktadır. Bu, endişe verici bir ekundur. Mısır, Arnavudluk, Kenya, .?. ada ve Sudan, tutulması lâzım geen ilk beş müdafaa hatlarıdır. Fakat "anlara gittikce şiddetlenen hava har•ni Akdenizde İngiliz donanmasınr karşı yapılan mücadeleyi ve Almanyaa karşı memleketin müdafaasını da 5ve etmek lâzımdır. Çünkü Almanya. alya için büjük bir tehlikedir. Bunu Ankara (Telefonla) İstanbul Belediyçsi Maçkada inşaatı yarım kalmış U.lya da anlamış ve bitaraf bir memîdan verilen bir habere göre. Brenner olan İtalyan sefareti binasını satın almak üzere teşebbüste bulunmuştur. Binanın ikmalinden sonra buraya İstanbul Konservatuarı nakledilecektir. Diğer taraftan uıdudunda tahkimat yapmağa başla hükumet millî emlâkten Yıldız bahçesinin bazı kısımlarını, Ayazağa arazisindeki •ıştır. Son zamanlarda Alman gazeteköşkü ve Harbiye ile Taksim arasındaki sahada bulunan bostanları vesair lerinde çıkan tefsirler, Almanyanm oıtağına karşı bpslediei nivetler hakkin araziyi İstanbul Belediyesine verecektir. f Arkası sahife 5, sütun 1 de] Atına 11 (a.a.) Atina ajansı bildiriyor: Umumî Emniyet Nezareti tarafından neşredHen bir tebliğde kaydedıldiğıne göıe duşman tayyareleri 10 ilkkânun gtin'j Korfu'yu ve Moıa'nın parbmda bir kasabayı bombardıman etmşilerdir Inssnca zayiat ve ha.=ar yoktur. Avala aj»««»nın bir tebliğine bakılırsa... *Mussolini 8 cephede harbetmeğe, ayni zamanda Italyayı Almanyadan korumağa mecburdur,, Adisababa. Cibuti tren yolu tahrib edildi Aden 11 (a.a.) Resmî tobliğ. Pazar gunu Aden'den g°lrrekte olan İngiliz tayyareleri Adisababa Cibuti demiryolu üzerinde ve Fransız Somalısi hududu cıvarında Duane'yi bombardıman etmiş'erdir. Ciddî hasar vukua geldiğı zanı:edılrıektedir. Gar binalarına ve demiryoluna isabetler vâki olduğu gorulmüştür. Kızıldenizde Assab limanı üzerine de bombalar atılmıştır. Alınan fotograflara gore geçen ay içinde yapılan şidoetH hücumlar neticesinde Assab ciddî hasara uğramıştır. HARB VAZİYETİ Afrikada ingiliz taarruza başladı Büyük Britanya kuv vetlerinin hedefi Graziani ordusunu imha etmektir Arnavudluktaki Yunan taarruzu normal bir şekilde ağır ağır inkişaf ediyor. Fakat şimdi harbin siklet merkezi Mısır Libya hududundaki İngiliz taarruzuna intikal etnuştir. Bu ileri hareketin asıl büyük kıymet ve ehemmiyeti simdjye kadar müdafaada kalmış olan İngilterenin artık taarruza geçtiğini göstermesindedir. 9 birincikânun sabahı İngiliz kuvvetleri dahilde Sidi Barrani'den çolün içerisine doğru İngiliz gazetelerine gore yüzlerce kilometre derinliğinde bir cephede havadan. karadan, denizden taarruza gcçmislerdir. İngilizler sahil nııntakasının muhtelif yerlerinde İtalyan cephesini çökertmişler ve RO esij 0O ile birçok malzeme alnuslardır. Istanbula yardım Yıldız bahcelerile Harbiye Taksim arası Belediyeye verilecek ingiliz şark orduları başkumandam General Wavell GARB ÇOLUNDE General Wavel İtalyanları çevirmek istiyor Resmi tebliğ Sıkı bir imtihandan sonra... rTiitiincüler Dün bütün Türkiyede umumî ışıklar açıldı ve maskeleme tertibatı kaldırıldı Ticaret Yekâleti tavsiye ediyor: Mahsulün değer f iatını bulması için şartlar mükemmeldir, acele etmeyiniz Ankara 11 (a.a.) Ticaret Vekâletinden tebliğ edilmiştir: İhracat maddelerimizin en başmda gelen tütün mahsulümiizün piyasalarını daimî bir surette takib etmek ve bu piyasanın salâh ve nizamıru bozacak her hareket ve temayülü önlemek Cumhuriyet hükumetinin daima itina ile takib ettiği bir siyaset olmuştur. Geçen senelerde her devrenin husıısî şeraitine göre zamanmda aîınmış olan tedbirlerimiz tütün müstahsili olan geniş kütlenin menfaatlerini ve alelumum tütün ihracatımızm memlekete temin ettiği geliri korumak bakımından tesirli olmuştur Bu arada muhtelif memleket'.erlp yapmış olduğumuz anlaşmalar ve başkaca alınan iküsadî ve malî tedbirlerle tütünlerimizin haric piyasalarda satışmı temin hususunda mcmnuniyet verici neticeler almmıştır. Dün gece lâmbalan yaaan Galata JLoprüsimdep bir manzara (Yanaı befinci sahifemizdedir) [Arkası sahife 5 sütun 2 de] Maruf bir İngiliz kumandanının bu îngiliz muavin kruvazörü tekrar sefere çıktı harekât hakkındaki ' tefsirleri Londra 11 (a.a.) Geçen Umumî Harb esnasında Fransada bulunan beşinci ingiliz ordusunun meşhur kumandanı General Hubert Gowgh, Keuter aTArkası sahife 4 sütun 3 te] Kahire 11 (a.a.) İngiliz karargâhının bu akşam neşredilen tebliği: SidiBarrani, bugün öğledcn sonra alınmıstır. Aralarında üçU general olmak üzere büyük miktarda esir aldık. Motorlü ku\rvetlerimizin ileri unsurlan, şimdif garha doğru harekâtta bulunmaktadır. Çok büyük miktarda munzam esir ve [Arkası sahife 5 sütun 1 de] malzeme elde edilmiştir. Kahire 11 (a a.) Yakınşark İngiliz umumî karargâhınm resmî tebliği: Garb çölündeki harekât memnuniyeli nı'jcib bir şpkilde dev^m etmektedir. Alınan esirlerin adedi 6000 den fazladır. Montevideo 11 (a.a.) Carnarvon Henüz tadad edilemiyen birçok harb Castle vapuru Uruguay makamatmın malzemesi elimize geçmistir. 72 saat olarak tespit ettikleri muddet Sudan hududlarında kesif müfrezezarfında saat 16 yı 45 geçe hareket etlerrııızin faal harekâtı devam etmekmiştir. Tamirat tamamen yapılmıştır. Yağ tedir. Diğer cephelerde vaziyet değişmemişmura rağmen bir kalabalık hareket esraFinda hazır bulunmuş ve gemi mü tir. rettebatıru alkışlamıştır. [Arkası sahife 4 sütun 4 te] Birkaç sözle Dün akşamdanberi ışıklann bir kısmı yeniden yakıldı. Bu suretle on, on beş günlük bir hazırlık devresinden sonra gece hayatımızın normale en yakın sekline dönmüş bulunuvoruz. Maskeleme faaliyeti bize şu hakikati öğretti: En büyük şehrinden en küçük kasabasuıa ve köyüne kadar bütün Türkiye muhtemel tehlikeler karşısında eşsiz bir disiplin nizamının eridir. Ahnmakta olan ve alınacak tedbirler ne kadar nazik olursa olsun bu millet hiç bir ihmal ve acemilik eseri göstermiyecektir. Cemiyet hayatınm günden eüne ferdlere daha büyük mes'uliyetler yükleyen inkisafı önünde bizim eösterdiğimiz bu intibak kabiliyeti, yanmmıza dair en kuvvetli, en Yarına dair en nikbin ümitler nikbin ümidleri bile tereddüdsüz sigortaya bağlıyan bir hâdisedir. Evet, ışıklann bir kısmını yeniden açtık. Fakat kazancımız, icabuıda onlan karartmasını oğrenmiş olmaktan ibaret değildir. On günlük tecrübe gösterdi ki, sayed Jtünün birinde şehirlerimiz ve kasabalanmız her gansci bit taan*uza uğrayacak olursa ceche gerisinde vasayan sivil halkımızın ruhi vaziveti. cephelerdeki kahraman askcrlerimizinkine lâyık bir halde bulunacak. şehirlerde ve köylerde en ufak bir şaşkınhk, en ufak bir panik eseri (törülmiyecektir. Bu müşahadenin emniyeti içinde, her zaman uyanık, her zaman dikkatli bekleyebiliriz. N.