21 Ocak 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

1941 yılı RADYO ALMANAĞI Üç senedenberi muntazaman çıkmakta olan ve herkesin alâkasuu celbeden M. Ragıb Uluğ ve Orhan Salih Nur'un tertib ettikleri RADYO ALMANAĞI'nın Fiah: 65 kuruştur. Kanaat Kitabevi ve her kitabcıda bulunur 3üncü yıh çıktı 17 nciyıl sayı: 5908 u m h u r iyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresl: Cumhuriyet, lstanbul Posta fcutusu: îstanbul No. 246 ÎSTANTHT1 rAftAT.nftf.il Teleioa: Başmuharrir: 22366. Tahrtr heyeti: 24298. Idare ve matbaa h<mı; 24299 24290 M. TURHAN Müessesemiz tarafından en son eserleri Hurrem Sultan Kadm Avcısı Tarihî Musahabeler Tarihte Türkler için söylenen büyük sözler CUMHURİYET MATBİ Kr. 25 M^J Salt 21 ikincikânun 1941 HABEŞİSTANDA İngiliz ordusu ilerliyor! Musavva yolunda bir çok müstahkem mevziler zaptedildi Kenya hududundan giren kıtaat da ileri harekâtına devam ediyor Kahire 20 (a.a.) İngiliz umumî karargâhının tebliği: Libyada iş'ara değer bir şey yoktur. Sudanda düşmarun Kassala cephesindekı ric'ati devam etmektedir. Sabderat ve Tesseene etrafında İtalyaniar tarafından çok esash bir surette tahkim edilmiş olan mevkıler dun kıtaalunız tarafuıdan işgal pdilmiştir. Kuvvetlerimiz ric'at halinde buîunan | | düşmanla teması muhafaza ederek şark I I ! i ( T*>9* £r isükametinde ilerlemektedir. [Arkası sahife 5, sütun 5 tel Şarkî Afrikada, Sudan ve Kenya hududlarından başlıyan harekâtı gösterir harita Ingilizler tarafından Ikinci Cephe mi? Imanyanm bu harbde daima tek cephe üzerinde savaşmak k ve bütün kuvvetlerini bir bedefe tevcih etmek prensipile yüriiyeceği iddia olunuyordu. Böylelikle eski harbin miiteaddid cephelerle mesgul olnıak şeklindeki hatası tekrar edilmemiş olacaktı. Almanya için şimdiki asıl cephcnin garbda olduğu malumdur: Garbda, Manş denizi üzerinde. Büyiik Britanja adasınm hakikatte çok gıiç olan ve gittikçe de giiçleşmekte devam eden istilâsına teşebbüs olunsun olunmasın Almanya için cephe yalruz tecavüzî degil, tedafüî mahiyetle de oradadır. Almanya İngiliz adalarının istilâsına teşebbüs edemezse veya bu teşebbüste nıuvaffak olamazsa kendisini garb cephosinde müdafaa etmek ıstırarındadır. Çıinfcn bilmakabele .İngütçremn hazırlığı da hem tedafüî, hem tecavüzidir. Tiitı piyasası Tedricen düzelmeğe başladı Fakat Amerikan kumpanyalarının mubayaası ağırdır, İnhisar memurlarından şikâyet ediliyor beraber yerli firmalara miihim siparişler verdikleri ve muhtelif firmalann memurlarının fiatlan yükselttikleri, mubayaada geri kalmış müesseselerin de memurlannı acele olarak tütiin mıntakasma gön derdikleri haber ve* *~ rilrnektedir. tlk günlerde istical ederek tütünlerini ucuza satanlar pişman olmuşlar, bazılan kuntratlannı bozmak istemişlerdir. Fakat buna imkân görülememiştir. Ancak düşük fiatla mal alanlar tespit edilmiş, kendilerine bu mevzu üzerinde tebligat yapılmıştur. teşkilâtlandınlmakta olan Habeş ordusunun bir süvari kıt'ası MIHVER ŞEFLERİ Rumanyada yapılmakta olan Alman tahşidfttının şimdilik ikinci ve giderek belki de üçüncii bir cephe nçması ihtitualleri tetkik olunurken tek garb ccpbesinin kendi başma Almanya için haiz olduğu büyiik ehemmiyeti gö/onünden uzak tutmamağa ihtiyac vardır. Kihayet Almaııyanın harb cephelerini taaddüd | ANKARA RADYO GAZETESİ j ettirmeğe karar vermesi bu harbin sevk Musolini ve Hitlerin geçen teşrinde, nikbin hava içinde karşüaştıkları ^ ııii ve idaresile neticesi üzerinde büyük temulâkattan bir sahne... « Bir kaç gündenberi Hitler'le Mus« sir icra edecek yeni bir hâdise diye tesolıni arasında yeni bir mulâkattan bahlâkki olunmak lânmHır. sediliyordu. Bu mülâkat bermutad esUer harbde muhariblerin aradıklan rarengiz şartlar altında cereyan ediyor, yegâne hedef mümktin olabildigi kadar Son haberlere göre mülâkat nihayet yakı.a bir müddette kat'î bir netice alapılmıştır. Resmî Alman ajansı bu hu bilmek noktasında toplanır. Bu ise hassusta bir de tebliğ neşretmiştir. Garibi mın büyük kuvvetlerini vurup ezmekle şudur ki, ayni ajans bir saat evvel mümumkündür. Teferruat harbleri bu nelâkatın vukuunu tekzib etmişti. ticeye götürmek lâzun gelen tabiye safBu seferki Hitler Mussolini mülâlialarıdır. Garb cephesinde Fransa yıkıldıktan [Arkası sahife 5 sütun 6 da] sonra İngiltere sonuna kadar, kat'î zafere kadar harbe devam etmek aznıiyle ayakta kaldı. Alamanya da Büyük Habeşistan öyle mahsur bir Britanya adasını istilâ etmek niyetini hiç kaledir ki içinde düşman da sakJamıjarak Manş sahillerine yerleşti vardır ve düşmeğe mah. ve hazırlıklarını yapmağa koyuldu. İşte Londra 20 (a.a.) Petain Laval l.u suretle de bu harbin küllî kuvvetleri kumdur H • Atina 20 (a.a.) Kolombiya radyomülâkatını bahis mevzuu eden gazeSarpışüracak başhca bir sahası burası :u: Resmi sözcuye göre, İtalyanlarm Arteler Laval'in yakında hükumete döolmuş oldu. Miiteaddid cepheye ayrüVaşington 20 (a.a.) Ruzvelt, bir ıavudluktaki yeni Başkumandani Ge Habeşistanda : rnamak prensipini takib eden AlmanLondra 20 (a a.) Daily Meyl ga neceğini ve Almanya ile görüşmelerin yaya göre bu harbin baş ccphesi bu zetesinin havacılık muharririnin temin tekrar başlıyacağını tahmin ediyor. Da birj ardına üçuncü defa olarak Bırleşik eral Kavallero orduyu tanzim ve yeni Şrmali Afrikada olduğu gibi Şarki rasıdır. ettiğine göre Britanya hava kuvvetle ily Herald'a göre Laval'in affından an Amerika deviet reisliği vazifesıni deruh 3İr mudafaa hattı tesis etmek için ça Afrikada da İtalyanlarm başına bir çolaşılan mana, onun riyasetinde bir kuk de etmesi merasıminde, buyük bir nu ışmaktadır. Alman genellcunnayı Büyük Britan rinin önümüzdeki ilkbahardan itibaren rab örülmektedir. İngiliz Ortaşark ordutuk soylemiştir. Ruzvelt bu nuîkunda Atina 20 (a.a.) Yunan hükumeti ları Başkıımandanlığının 19 tarihli tebliği yayı istilâ teşebbüsünün yapılanuyarak en yüksek avcı fayyaresi üç numarah la hükumetin teşkilidir. • ıanıına beyanatta bulunmağa mezun •Sudandaki kıtaatunız Kassala'yı işgal bir iş olraasına ve yapılmamasına ka Spitfire tayyaresi olacaktır. Bu 'ayyare Daily Sketch'in Berne'den aldığı ha Dilhassa demiştir ki: < Bir Reisicumhur vazifeye başlar jahsıyet, dün akşam demiştir ki: Ankara 20 (Telefonla) Fin etmistir; düşman, civarındaki kuvveüi rar verebilir. Ancak bu karar garb cep birinci büyük Britanya muharebesi es berlere göre, Petain kabinesi heınen güreş takımuun memleketimize hesinin terkolunmasma sebeb teskil ede nasında Hurricanlarla birlıkte Aiman pek yakında tadil edilerek Laval yeni ken her defasında kendini Birleşik AKar fırtınalarına rağmen Arnavudluk mevzilerini tahliye mecburiyetinde kalrıerıkaya hasretmek yeminini yapar. Bu gelmesi henüz tasavvur halindedir. mez. Çünkü İngilterenin maksadı >alf Arkası sahife 5 sütun 3 tei [Arkası sahife 5, sütun 4 tel :ephesinde cereyan eden mevziî muha mıştır. İtalyanlar, bütün cephe boyunca gun deviet reisinin vazifesi haricden geÖğrenildiğine gore şubat bidayericat etmektedirler.» diyor. Kassala gerçi nız tedafüi ohnayıp tecavüzidir de. Mr. rebeler neticesinde kuvvetlerimiz ılerlelecek bir darbeye karşı milleti ve onun tinde 14 kişilik bir Fin güreş taChurchill Büyük Britanya adasında hamiş ve İtalyanlardan birçok esır almış Habeşistanda değil; Sudandadır; fakat müessesatını korumaktır. kımı Almanyaya gidip muteaddid zırlanan kuvvetlerle tedafüî maksad tetır. Arnavudluğa siyahgömleklilerden İtalyanlar, İngilizlerin zayıf bulunduk maçlar yapacak ve bunlardan 7 kiSur'atle yürüyen hâdiseler içinde, bir ları geçen temmuz ayıııda demiryolile min olundnktan sonra bir gün tecavüyeni bir tabur gelmişse de hatlar gerişilik bir takım ayni maksadla İtalan durarak tarihteki mevkiimizin ne fce de geçilerek Abnan kuvvetlerinin sinde bulunmaktadır. Selânikte İngiliz Suvakim'e ve Port Sudan'a, Hartum'a ve yaya geçecektir.. Fin takımının bu iduğünü düşünerek, ne olduğunu ve ne Mısıra bağlı olan bu mevkii zaptetmişAvrupa karasında vurulacağını müteseyahatinde çoktanberi malumat olabileceğimizd şu saatte kestirebiliriz. motorlü kuvvetleri bulunduğu ve hava lerdi. Kassala İtalyanlarm Eritre ınüs addid defalar açık söylemistir. O söytar olan federasyonumuz gureşçiEğer boyle yapmazsak hareketsizliğin bombardımanları yüzünden şehrin bir temlekelerile Habeşistan ve Sudan hu lemese de bunun böyle olması lâzım lerimizin beynelmilel temasîardan hakıkî tehlıkesine maruz kalırız. Millel ıarabeye döndüğü hakkında İtalyanlar dudlarmın birleştiği yere yakın bir Sugeleceğini herkes takdir edebilir. Hamahrum olduğunu düşünerek ötelerın hayatı, senelerin sayısils değil, arafmdan yayılan haberler yalandır. dan şehridir ve iki demiryolile müteadzırlıklannuı ikmalile mesglu olan İnYunan tebliği denberi kendilerinden istifads ettidid askerî yolların telâkî noktasıdır. İinsanhk duşüncesinin devamile ölçulür. gilterenin Avrupa karası harbi için aceğımiz Fin güreşçilerinin bu seyaAtina 20 (a.a.) Dün akşam neşre talyanlar, burayı aylarca evvel zaptetInsanlar yetmiş sene, belki biraz daha YUNUS NADİ hstini fırsat bulmuş ve her bir Fin tikleri halde, ne Sudanın merkezi Haraz, belki biraz daha fazla yaşarlar, bir dılen 85 numarah tebliğ: [Arkası sahife 5, sütun 2 del takımının ne gibi malî şartlarla Mahdud mevziî faaliyet olmuştur. tum. ne de Sudanın limanı Port Sudan milletin hayat ölçüsü ise, o mületin yaTürkiyede iki maç yapabüeceği Külliyetli esir aldık. Mühim miktarda isükametinde ilerlemeğe cesaret edenıeşamak azminin şiddetidir. Finlandiya federasyonuna sorul mişlerdir. Nihayet taarruza geçen Su[Arkası sahife 5 sütun 7 de]harb malzemesi iğtinam ettik. muştur. Finlerden henüz cevab FArkası sahife 5 sütun 1 del [Arkası sahife 5, sütun 2 del gelmemiştir. Izmir 20 (Telefonla) Tütiin piyasası hararetlenmiştir. Bir taraftan hükumetin tedbirleri, diğer taraftan müstahsilin alıcı tarafından yapılan tekliflere rastgele muvafakat etmemesi, vaziyeti ıslah etmiştir. Maamafih tzmir gazetelerinde İnhisariar idaresi memurlarının piyasayı düşürdüklerinden şikâyet edilmektedir. Dün akşama kadar satış 17 milyon kiloyu geçmiştir. Beş on gün zarfında piyasanın tamamına yakın mahsulün satılması mumkündür. Amerikan firmalanmn mubayaaya pek ağır iştirak etmekle Mechul bir yerde goruştuler Mussolininin, müttefikinden hem askerî, hem iktısadî yardım istediği tahmin ediliyor İngiliz havacılığı Sür'atle faik bir dereceye yükseliyor Mrl. Petain teslim mi oluyor? Mr. Roosevelt 7 Sicilyada 10 gün içinde 100 Alman tayyaresi düşürüldü Alman tazyikleri neticesinde; Laval'in «Demokratlık insantekrar iktidara gelık tarihinin ta tirilmesi muhtemel kendisidir ve Üçüncü reislik Italyanların nutkunu yeni mttdafaa hatları dün söyledi HARB VAZİYETİ Habeşistanda taarrnz başlıyor ölmiyecektir Yunan ordusu yenîden birçok esir ve harb malzemesi iğtinam ettiler r getîrtmek îçîn Federasyon müracaatta bulundu, henüz cevab gelmedi Fin güreşçilerîni CHURCHILL'İN İkinci makalesi Bugün ikinci sahifede BUGÜN Ruh okyanusları öniinde: Birhac söz 1919 galibleri kendi keyiflerine gore yeni bir Avrupa haritası çizerken, Macaristandan bir takım parçalar kopanp Rumanyaya eklemek suretile bu devletlerden birincisini kuşa, ikincisini de file benzetmişlerdi. Basına gelenlerden son derece müteessir olan Macaristan, koparılan parçalar geri dönüncoye karupada bazı hareket serbeitileri verdi. dar matem tutacağını ilân etmiş ve PeşOnlar da, guya harbi bitmiş gösterip tenin meşhur meydanındaki bayrak yahalk iuerinde iyi bir tesir ııyandırmak rıya indirilmişti. Yirmi senedenberi, Magayesiie haritayı ellcrine alarak yenicarlar, kaybettikleri topraklar uğrunda den hudadılar. Bu sefer Rumanya kubir hayli gözj'aşı, bir hayli de mürekşa benzetilmiş, Macaristan da file dekeb sarfettiler. ğilse bile her halde yavrusuna jaklas1939 harbinin doğurduğu «arurî ınu mıştı. Macaristan mihverjn adamıdır; kendivazenesizlik (her harb bir muvazenesizlik demektir) mihver devletlerine Av sine iade edilen porçalardan dolayı ha Yahya Kemalitı SESİ UçüncU sahlfede okuyunuz. Biri yer biri bakar dünyası Italyan donanmasının ruhî zâfı Yazan: Abidin Daver İngilizlerin hava harblerinde büyük muvaffakiyetler kaydeden avcılanndan dört mitauyözlü bir kule ilâve edilmis olan Deuant tayyareleri DördüncU sahifemlzde okuyunuz. mılerıne her gün minnettarlıginı tekrarlayoı. Rumanya da mihvere iltica ctIUİŞ vaziyettedir. Şu hale bakarak iki devletin artık suspus olmaları, hallerine şukrctmeleri beklenmez mi? Ne gezer! Düne kadar Macaristamn vaptığını şimdi Rumanyada şörüyoruz. Gfrek matbuat, gerek radyo, hemen her gîın «Ah Transilvanya, canım Trarısillanya» nakaraüle hazin matem şarkılan okumakta. Halbuki daha çeçen sene. ayni tempo üzerinde Mararlar ayni sarkıian okuyorlardı. Bıınlan gordükçe, insan oğlunun, (Biri jeı biri bakar) dünyasına bir çekidü/en verebileceğine bir türlü inanamıyorum. N.