26 Nisan 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURİYET 26 Nîsan 1941 TETKİKLER [ Şehir ve Memleket Haberleri ) Bedbaht bir genc Dün evinin balkonundan düşerek öldü Taksim civarmda bir binanın üçüncü kat balkonuna çıkan Yorgo isminde bir genc, aşağıya bakarken, fazlaca sarkmış. birdenbire muvazenesini kaybetmiş ve sokağa düşerek derhal ölmüştür. Kendisinin bir şarabhanede çabştığı ve bir müddet evvel işinden çıkarıldığı ö?renilmiştir. Kazayı müteakıb Yorgonun muayenesini yapan adliye hekımi Enver Karan, cesedin gömülmesine ruhsat vermiştir. Amerikan, Ingiliz ve Alntan sanayileri Yazan: Fatihdeki dencme Dün yapıîan pasif müdafaa tecrübesi muvaffakiyetti oldu NALINA IHEM MIHINA! Trablusgarbın bombardımanı t* ngiliz donanması, Trablusgarb limanını bombardıman etti. Drednntlann 381 lik toplarmm savurduğu 885 kilogramlık yüksek infilâklı ağu mermi» lerle 152 lik seri ateşli topların yağdırdıklan beher tanesi 45 kilogram ağırlığındaki müthis dolu, 50 dakika müddetle Trablusgarb üssünde ve çıkarma iskelesindeld liman tesisatile nakliye gemilerini, malzeme ambarlannı yakıp yıkü. Büyük hacimlî sabit hedeflere karşı, modern gemi topçusunun isabet nisbeti, adeta, yüzde yüzdür. Tesadüfen sağa sola kaçan, uzun ve kısa düşen mermiier de, böjle geniş bir liman muhitinde mutlaka tahrib edecek bir şeyler bulurlar. İngilizlerin son verdikleri tafsilât, Trablusgarb limanınm bir enkaz yığını haline geldiğini gösteriyor. Limandaki gemilerden de bir muhrib ağır hasara uğramıs, 9 vapur yanmıs veya batmıştır. D Bir memleketin sanayii aşağıdaki dört ır.uhim unsurun tesiri altında doğar, yaşar ve ölür. Bu dört mühim unsur şunlardır: 1 İptidaî maddeler 2 Teknik tihsalde insan emeğinin iştırakıne işa çılmış, keyfiyete değil kemmiyete e3 İşçi ret etmektedir. Bu umumî işçi tabirini hemmiyet verilmiştir. 4 Malî ve iktısadî şartlar. Almanya bugün ihtiyacı olan ametasnife tâbi tutarak işin başında buBu yazımızda Amerika, İngiltere ve lunan idare elemanlan Ue ıstihsale leyi bulmakta çok zorluk çekmektedir. A'manyada bu dört sanayi unsurunun bedenen iştirak eden amele smıfmı bir Bu ihtiyaca cevab verebümek için haiçinde bulunduğu vaziyeti ayn ayrı birinden ayırabiliriz. Bu noktadan Al ricden amele getirtmek mecburiyetintetkik ederek birbirüe mukayese e manya ile demokrasiler yekdiğerinden de kalmıştır. deceğiz. Demokrasüerde ise bu müşkül şetamamile ayn manzara arzetmektedirKüçükpazarda bir sokaktan peynir, **• raitin hiç birisi mevcud değildir. Pat ekmek yiyerek geçen bir kadın, birden ler. İotidaî maddeler: Bugün, bü Almanyada her ne kadar patron fab ron fabrikasının efendisidir ve devlet bire yere düsmüs ve yatırıldığı Haseki tün memle rikasmın başında kalmışsa da hareket için olduğu kadar kendisi için de ça hastanesinde ölmüştür. Adliye hekimi Bir ilkbahar gecesinin fecrile beraber ket sanayilerinin halletmek mecburiye ve teşebbüslerinde serbest değilJir; lışmaktadır. Yapacağı her teşebbüs, Enver Karan, cesedi morga kaldırtmışbaşlayan ve Trablusgarba 553 ton ağırtinde bulunduğu en mühim ve en ha nasyonal sosyalizmin sıkı kontroluna her yenüik kendisine bir istifade temin tır. Kadınm zehirlenerek ölüp ölmedilığında çelik ve ateş, ölüm ve harabî Fatihdeki pasif korunma tecrübelerinden bir inüba: İperit gaz temizliği yatl meselelerden birisi de ihtiyacları tâbi bir memur vaziyetine gelmiştir. etmektedir. ği araştmlacaktır. Diğer taraftan, hüviyağdıran bu korkunc bombardıman baolan iptidaî maddelerin teminidir. Fab Fiatların tespitinde, istihsal sartlarının **• yetinin tespitine de çalışılmaktadır. Kazalarda yapılan pasif müdafaa tec burada da faaliyete geçerek teü tamir na, aynı Trablusgarbın 30 yıl evvelki rika mamulâtı için lâzım olan harn ve atölye nizamnamesinin tayininde Bir rübelerine, dün de Fatih kazasında de etmiş, münakalâtı temine muvaffak başka bir bombardımanını hatırlattı. maddeler tedarik edilemediği takdirde hiç bir rey ve iktidara sahib değildir. Iktısadî ve malî Doymak bilmeı İtalyan emperyalizml MÜTEFERRtK vam edilmiştir. Seferberlik müdürü Ek olmuştur. doğabılmesi ve sanayi ne kadar büyük, ne kadar mu Bütün vazifesi devletin arkası kesilren Gonen, Fatih kaymakamı Rebii Ka Bundan sonra Sarachanebaşında bir 1911 sonbahannda Trablusgarba saldırşartlar: yaşayabilme ezzam olursa plsun elde edilecek ne miyen emir ve siparişlerini icra etÇocuk haftasının üçüncü ratekin, Fatih askerlik şubesi reisi Yar yangın çıkmış ve mahalle itfaiyesinin makla ise başladığı zaman, İtalyanlar si için, tice sıfjrdan başka bir şey değildir mekten ibarettir. Binaenaleyh Alman ve malî şartlann mevcudiyeti iktısadî lâzımbay Ziya Erguş, Emniyet âmiri Halid gayretile söndürülmüştür. rumî eylulün 20 nci günü Trablusgarb Çünku demirsiz çelik, bantsız kursun yada fabrikalar patronlardan ziyade dır. Bir ihtiyaca cevab vermiyen veya günü Calkı'dan mürekkeb bir heyet tecrübeDaha ban yerlerde telefon telleri kı liman ve sehrini bombardıman etmişleryapmak imkânı dün olduğu gibi bu nazi hükümeti tarafmdan idare edil verip de pazarı ohnıyan sanayi yaşaÇocuk haftasının üçüncü günü de leri başından sonuna kadar takib etmlş nlması, gaz borusu patlaması gibi ân di. 6 zırhlı, 2 kruvazör, 4 muhribden gün de mevcud değildir. mektedir. Bütün istifade, ve kâr im yamaz. İktısadî bakımdan demokrasiler dün Çocuk Esirgeme Kurumu şubeleri tir. zalar olduğu farzedilerek icab eden ted mürekkeb olan Amiral Faravelli kuHam maddeler noktasmdan İngiliz, kânlanndan mahrum edilen fabrika Almanyadan çok ileridedirler. İngilis tarafmdan Halkevlerinde tertib edilen İkaz işaretini müteakıb saat (15) te birler alınmış ve şehrin normal hayatı mandasmdald İtalyan filosu rumî 14 eyAmerikan sanayilerini Almanya ile mu sahibi çalışabıldiği kadar değil lâzım imparatorluğu sanayie büyük ve emin çocuk müsamereleri, karagöz ve saıre lulde, Trablusgarb önüne gebnişti. Lialarm düdükleri çalmağa başlamış ve sekteye uğratılmamıştır. kayese edecek olursak her ikisinin de olduğu kadar çalışmaktadır. pazarlar temin etmektedir. Amerikan ile kutlanmıştır. Muhtelıf sinemalarda halk en yakın sığınaklara iltica ederek Saraçhanedeki yangında baa çökün manda, Derne vapuru silâh. cepane, erAlmanyaya nazaran çok daha mes'ud Mühendis bakımından ise Almanya sanayiine ise yalnız dahilî piyasası bol çocuklara parasız filim gösterildiği gibi tüler vukua geldiği kabul edilerek, can zak çıkanyordu. Bu vapuru, ancak son şartlar dahilinde ihtiyaclannı temin et eski kıymetinden çok kaybetmiştir. Ge bol yetmektedir. 130 miljjonluk zengin bilhasa Eminönü Halkevinde çocuklara sokaklarda kimse kahnamıştır. Saat 15.9 kurtarma teşkilâtı faliayete getirildıği günlerde gaflet uykusundan u\anabilmekte olduklaruu görürüz. Ingiltere, çen harbi takib eden seneler zarfında bir halk kütlesi için çalışan bu sanayi karagöz oynatılmıs ve küçükler bu an da emniyet âmirliği önünde bir gaz gibi kaymakamlık önürideki iperitli sa miş olan Osmanlı hükümeti göndermişti. muazzam imparatorluğu sayesinde ik Alman sanayü dünya piyasalannda piyasasının arzettiği emniyet neticesin anevl temaşayı büyük bir alâkayla ta borusunun patladığı haber verilmis v« halarda sür'atle temizlenmiştir. Alarm Sayyadı Derja adh 1309 da inşa edilerek biraz sonra da bir kauçuk fabrikasından tısadt hayatın her safhasında olduğu mevkiini kaybetmiş ve 1929 buhranı ne de tamamile en son usullere uygun kib etmişlerdir. bakımsııhktan harab olmuş bir zavalb yangın çıkmışür. Patlayan gaz borusu yarım saat kadar devam ederek saat ganbot da, Trablusgarb limanınm muhagibi bu noktadan da tam bir iktısadî ticesinde de bir çok fabrikalar kapan olarak çalışmak imkânını bulmuş ve 3,30 da nihayete ermiştir. Fatih kaza Gönüllü hastabakıcıları teknik onarma ekipleri tarafmdan sürbütünlük arzetmektedir. Hattâ o dere mıştı. Nasyonal sosyalizm hükumetinin tekemmül etmiştir. Binda yapılan tecrübede ekiplerin al fazasına memur edilmişti. O zaman, cede ki Almanlarm bütün gayTetlerine yaptığı hamle ile faaliyete geçen fabatle tamir edildiği gibi, çıkan yangın da Icinde çalıştıklan bu şartlan umumî davet dıklan vazifeleri iyi başardıklan, teh böyle külüsrür teknelerl, muhteUf Hrağmen kurmağa muvaffak olamadıkları rikalara mühendis bulmak oldukça bir görüşle tetkik ettikten sonra Amesirayete meydan verilmeden söndürulGülhane, Haydarpaşa ve Gümüşsuyu Ukeli sahaya vaktinde yetiştikieri tes manlara dağıtmak gibi manasız bir âdet iktısadî otarşi, İngiliz imparatorluğu mühim bir mesele teşkil etmekte idi. rıkan ve İngiliz sanayiinin Alman samüstür. Saat 15,20 de Fatih camli avvardı. Bunlar, muhteşem ecnebi harb için bir hakikattir. Bugün üzerinde gü Bu ihtiyaca cevab vermek için mü nayiine nazaran çok daha mükcmmel, hastanelerinde muhtelif tarihlerde gö lusunda infilâk etmemis bir bomba gö pit olunmuştur. İstanbul vilâyetinde, gemileri, o limanlan ziyarete geldiği nüllü hastabakıcı kurslarıru ikmal eden pasif korunma tecrübesini henüz yapmıneş batmıyan imparatorluk topraklan hendis mekteblerinde tahsil müddeti a çok daha üeri olduğunu kabul etmek zaman, Titrk denizcilerini mahrub, balbayanlara yarınki pazar günü saat 15 te rülerek derhal zararsız bir hale getiril yan Beşiktaş, Beyoğlu, Kadıköy kaza İngiliz sanayiine muhtac olduğu ham raltılmış. bir çok teknik mektebler a zaruridir. Beyoğlu Halkevinde diploma tevzl edi mistir. Fevzipaşa caddesinde bir tramvay lan kalmıştır. Bu kazalarda da yakında b meyus etmekten başka hiç bir seye maddeleri fazlasile temin etmektedir. yaramazdı. leceğinden Gülhane hastanesi müdür telinin kopması üzerine teknik onarma tecrübeler yapılacakbr. İnpiltere, bnparatorluğundan 300 millüğü mezkur kurslan bitlren bayanları yon ton kömür, 13 milyon ton petrol, 17 eylulde İtalyan amiralı. Iimana blr bu merasime davet etmektedir. 100 bin ton kalay, 9 milyon ton demir memur gönderip Türkiye sahillerinin abçekmektedir. luka altına alındığuu ve Trablusgarbın Anadolu »ahilinde ev kiralah Amerika ise iptidat maddeler bakıteslim ediunesini, aksi halde şehri njrla İstanbulun Anadolu sahilindeki ev mmdan Ingiltereden de daha mes'ud aaptetmek mecburiyetinda kalacağını kiralarının yükseldiği hakkındaki neşbir memlekettir. Çünkü Amerika ham bildirdiği zaman Derne vapnru kıymetli riyat üzerine vilâyet alâkadarlara gönmaddeleri İngütere gibi denizaşırı uyükünü bosaltbktan sonra, Sayyadı Derderdiği bir emirde bu hususta vaki olazak ülkelerden getirmek mecburiyetinya ganbotile beraber babrümıstı. cak her hangi bir şikâyeün derhal nade olmayıp kendi topraklan üzerinde Trablusgarb Umanı, bnrası fethedilzarı dikkate almarak zapıt tutulup temin etmektedir. Amerikan topraklan diği zamandan kabna, iki eski kale ile mahkemeye verilmesini bildirmistir. Mamaden ve ham madde bakımmdan dünçesi olan 700000 liCUMHURIYET 'in müdafaa ediliyordu. Bunlardan biri liamafih Şimdiye kadar her hangi bir yanm en zengin, en verimli toprakla 18/4/941 nüshasında rayı bir senede çımanın garb ucunda bulunan Osraaniye makama müracaatle muayyen bir ev ndır. Amerika Ingilterenin denizaşın Alâeddin kan 5060 talebeye Fiat Murakabe bürosu, ham deri flCemilin Beşiktaşta Şenlikdede parkında bulu istihkâmı idi. Osmanlı devletinin banisi sahibi hakkında şikâyet vaki olmus deiilkelerde kurduğu ve donanmasının (Bir memleket metaksim ederek 70000 atlarınJa son zamanlarda görülen gayri nan kesik kol ve bacak tahkikatında, Snltan Osmanm adını taşıyan bu isühğildir. sayesinde muhafaza edebildiği ikttsadî selesi) başlığını tatabiî yükselİ! üzerine tetkikata başla bazı kimseler yakalanmıştı. Buplardan kâmda 2 * santimetrelik üç tane kısa lira buluyorsunuz ve 4 bütünlüğü kendi kıt'asında temin et şıyan bir yazısı inmısbr. Yapılan tetkiklere göre ham deri Kâzım, maktul Mahmudun başı ile göv ve eski top vardı. Limanın şark ucunda bunu Avrupada yeRumanya seferleri mektedir. Amerika 352 milyon ton kö tişar etti. Muharrir bu yazısında, mem tiştirllen talebelere sarfedilen 10000 lifabrikaları evvelce yüzde 20 25 le yapdesini nereye gömdüğüntt göstermek ise kahraman Türk denizdsi Turgndun Rumanya seyrisefain idaresi İstanbulmür, 166 milyon ton petrol, 37 milyon leketimizde mühendislerin azlığından şi raya nazaran çok görüyorsunuz. Ikü Köstenct muntazam yolu postalarını tıklan satışı yüzde elliden yüzde yüze üzere tarif ettiği semte götürülmüş, fa namına izafe edilen ve onun türbeslne ton demir, 501 bin ton bakırla dünya kadar çıkartmışlardır. Bu hususta Milll kâyet ederek alâkadarlan tenkld ve mü sada aid yazılannızda bir takım doğru haftada. birden ikiye çıkarnuşiır. naztr olan bir istihkâm daha vardı. Tâ istihsalinin en başında gelmektedir. Sanayi Birliğinden de ban malumat is kat gösterdiği bir çok yer kazıldiğı halde nzaklardan görülen aazmetli kırmın duhendislerin çoğalması için alıriması lâ rakamlar verdiğinizi bilmcseydim kerbaşla gövde meydana çıkmamıştır. AAbnanyaya gelince bu sanayi memtenmiştir. rat cetvelini unutmuş olduğunuza hükAvrupa hattı tarifesi zım gelen tedbirlerden bahsediyor. raştırmaya devam olunmaktadır. Tah varlarile galiba Trablusgarbı bombardıleketi ham maddeler bakımından en medecektim. Lise mezunlan arasında Memleketimizde, hele sür'atle Imar Büro, valiz ve portaüf karyola lhti kikatın dünkü safhasında, Reşid İsmin mana hazırlanan İtalyanlann ecdadı RoDevlet Demlryollan hattuıın seyrüsefena şartlar altında çalışmaktadır. Aledilmesini lstediğimiz şu sıralarda, mü sıkı bir seçim imtiharu yapm?>klığımı fer tarifesi bu günden itibaren değiş kân üzerinde de tetkiklerini ikmal et de bir kişi daha zan altma alınmıştır. mahlardan kalmış olan bu tarih! kamanya iptidaî maddeler bakımından hendislerin azlığından dolayı hepinuz zın birinci sebebi böyle hesab işlerin mektedir. İstanbuldan her gün Kırk miştir. Valizlerde yüzde 4 0 6 0 gayri lede de birkaç eski top vardı. dünyanuı en fakir topraklanna malik de zayıf olanları mektebden uzaklaştır lareline 8.05 te ve 21 de İki katar ha tabiî kâr olduğu tespit olunmuştur. İtalyan amirahnın teslim teklifi redolup büyük sanayiinin flıtiyacı olan üzülüyoruz. Bu itibarla mesele hakifca mak içindir. ŞEHİR 1SLERİ dedilince, rumî 20 eylul salı günü zereket edecek ve 17,18 le 7,28 de Kırk Portatif karyolalann ağac kısımlannın pamuk, yün, petrol, kauçuk, çinko, ten bir memleket meselesidir. Fakat iki firma tarafmdan fiatlannın yükselvalden sonra, 6 İtalyan zırhlısile 4 krukalay, kurşun ve bakır gibi ham mad muharririn gösterdiğl sebebler ve yap Evvelâ mektebin bütçesi 700000 lira lareline vftsd olacaktır. Yerebatan sarayının imarı vazör borabardımana başladılar. İtalyan mış olduğu tenkidler sağlam esaslare değildir, bunun en aşağı 200000 lirası Kırklarelinden 9,20 de hareket eden tildiği anlaşılmış, bunlar hakkında zadelerin tedarikinde halli çok zor mebıt tutuhnuştur. Sultanahmeddeki Yerebatan sarayı ve zırhlılan 30 bnçukluk toplan ve diğer selelerle karsılaşmaktadır. Almanya bu istinad etmediğl gibi, bu derdin izalesi tesisattır. Bu miktarın anc^k amortis posta 8 de İstanbula gelecektir. Uzunköprüden hareket eden 22,20 ve civarı İçin Belediye bir imar plânı ha vasat bataryalarile evvelâ bu harab kanoksanlığını tamamlamak için bir çok hususunda göstermiş olduğu tedbirlerin manmı beher talebeye yükleyebilirlz, yoksa hepsini değil. Bu takJİrde beher 10,13 te Alpulluya, Alpullludan 5,12 ve çarelere başvurmuştur. Meselâ suni de tatbik kabiliyeü yoktur. 1KTISAD zırlayarak Muzeler idaresine vermiş lelere, sonra liman ve şehre karşı ateş Blr bakımdan ihüsasa taalluk eden talebeye lsabet eden senelik miktar otuz 15,30 da Uzunköprüye mütekabilen posolarak pamuk, yün, kauçuk, benzin gibi tir. Yerebatan sarayının üzerindeki ah açtılar. Kalelerimîzdeki müzelik toplar, Banayiin ihtiyacı olan belli baslı mad bu mühim meselenin bu satırlarda in kırk lirayı geçmez. Bu hesaba göre be talar hareket edecektlr. şab bina yıkılacak ve saraym su içinde çok büyük fasılalarla mukabele ediyorTicaret Odasında bir deleri imal etmeğe çalışmıssa da bu celenmesl hem muharririn yanlış fikirle her talebe (hem de leylî olarak) devbulunan direklerinin etrafı tanzim edi lardı; fakat mermileri, İtalyan gemileTramvay . kamyon toplantı yapıldı aahada elde edilen neticeler tatmin e rini düzeltmeğe yarar ve hem de o yazıyı lete yedi, sekiz bin liraya mal oluyor rile sahil arasmdaki mesafenin yansma lecektir. okuyanlarm bu mesele hakkında daha demektir. Edirnekapı Sirkeci hattına işliyen dici değildir. Çünkü: kadar bile gitmiyordu. Aksam esanma Şehrimizde bulunan Ticaret Vekâleti 20 numaralı tramvay arabasına, soför laşe Musteşarı Şefik Soyer dün Ticaret Hazırlanan imar plânı doğru, toplanmu ebediyjen sustular, 1 ERZATZ denilen ikame madde sahih fikir elde etmelerine hizmet eder Gelelim Avrupada yetişen talebenin kanaatindeyim. Ismail idaresindeki kamyon çarpmış, Odasında meşgul olmuştur. Müsteşarm İmar plânlarını tetkik etmek üzere fakat düsman Isabetile değil; istihkâmler:, tabiî maddelere nazaran çok daha masrafına. Beher talebenin vasatî seYirml üç senedenberi flzik profesörü tramvayın basamağı hasara uğramıştır. nezdinde vali muavini Ahmed Kınık, Şehir Meclisince teşkil edilmiş olan ko lardaki yerü musevi ve arab askerlepahahya mal olmaktadır. nelik masrafı 1800 lira olduğuna göre sıfatile hizmeünde bulunduğum ve son 2 Bunlar sanayiin ihtiyacını taTicaret müdürü Said Sarper, nuntaka misyon Eyüb, Üsküdar, Beykoza aid rin kaçıp dağılmasi, beş on Türk as6 senede (bir sene dil, beş sene mühenmamfle karşılayacak kadar mebzulen tekâmül safhalannda yakından alâkadar dislik tahsüi için) 10800 lira eder. Av için 7000 Ura yerine 70O0O ve 18000 ye İktısad müdürü Halük Belsan, Belediye nazım plânlan tetkik ve tasdik etmiş kerinin de sehld düşmeleri veya yaraolduğum bu müessesede çahşanların çovücude getirilememektedir. rupada talebe randımanmı yüzde 60 ka rine 10000 kabul etmekle yüzde (1800) iktısad müdürü Saffet Sezen ve Ticaret tir. Şimdi Çamlıcaya aid imar plânı lanmalan üzerine snsmuşlardı. ğu yüksek tahsilini burada ve garbda İtalyanlar, gece ateş kestilerse de er3 Elde edilen sun'î maddelerin yapmış olan arkadaşlardır. Senelerden bul edersek bu miktar 18000 lirayı bu kadar hesab hatası yapılmış oluyor de Odası umumi kâtibi Cevad Duzenlinin tetkik edilmektedir . tesi gün (21 eylul çarşamba) tekrar Turlur. Dahası var: Bizde ilk üç ' sınıfta mektir. Böyle mühim bir memleket ve İştirakile bir toplantı yapılmış ve iaşe evsafı tabiî maddelerin çok dunundadır. beri Yüksek Mühendis mektebinin teBelediye bütçesi Ankarada gud tabyasım yanm saat kadar dövemuvaffak olamıyanlarrn büyük bir kıs hesab meselesinde bu kadar büyük he meseleleri üzerinde görüşülmüstür. Almanyanm nazarî olarak bütün kâmülü ve randunanının yükselmesi için Belediyenin yeni sene bütçesini An rek cepaneliğini berhava ettiler, sonra muhtac olduğu demiri gerek dahilden mı diğer yüksek mekteblerin daha yük sab hatesından dolayı sıfır numara ahruğraşan, ve aşağıdaki satırlarda görüİki ton kauçuk gerekse İsveçten kolayca temin ettiği sek veya muadil smıflanna gider. Bi sanız kızmazsınız değil mi? karaya götürmuş olan Belediye muhase ynksek İnfilâklı mermilerle mahalleler leceği veçhile, bu hususta mühim adımkabul edilse bile harb «anayiinde en naenaleyh o mekteblerdeki talebenin Diğer noktalara ve bu derdin izalesi Mıntaka Ticaret müdürlüğü emrine becisi Muhtar Acardan Belediyeye ge üzerine ateş açtılar. lar da atmıs bulunan arkadaşların halçok kullanılan çinko, kalay, kurşun, vasatî masrafını düşürürler. Bu halde çarelerine sonrakl yazımızda temas ede verılmiş olan ve ufak imalâta tahsis o len bir haberde bütçenin Vekâletlerce (Arkası sahife 5 sfitan 7 de bakır, manganez, krom madenleri Al line muvaffak olamadıklan bu mühim bir (memleket meselesi) diye ortaya atı ceğiz. lunan iki ton kauçuğun tevziine baş tasdik edilerek Vekiller Heyetine sevmanyada mevcud değildir. Her ne ka meseleyi, bir Ankara İstanbul yoıcu lan mühim bir meselede davayı isbat kedilmiş olduğu bildirilmişür. Salih Murad UZDfLEK lanmıştır. dar harbe takaddüm eden seneler zar lugunda bir mühendisle yapmış olduğu fında Almanya bu madenlerden mü mülâkatla ve sonradan diğer bir müZehra, ince uzun, esmer, sade bir kaseni kıskandıracağımı, kendime bağlaKUçUk hlkâye him stoklar yapmışsa da bugün iki hendisten almış olduğu bir takım ra dm. Şükriye, ufak tefek, süzgün yeşil yacağımı sanmıstim... Ne bilirdim ki» eeneye yaklaşan harb bu stokları bi kamlarla halletmesi veya hallettlğini gdzlü, sanşın, çok güzel ve şık™ Devam edemiyerek, yüzünü buruştirmiş veya bitirmemişse bile her halde zannetmesi, muharririn düştüğü hataİstanbulun meşhur bir otellnin çay turdu, yürüdü. Zehra, donmuş gibi, bir lardan birincisini teşkll eder. çok azaltmıştır. an hareketsiz kaldı. Sonra yavaş yavaş Bir noktası Istisna ediUrse, baştan a içilen kısmmda, kuytu bir köşede otu**• şagı yanlışlıklarla dolu olan bu yaz:yı ruyorlar. Müzlk, dans havalan çahyor. yanaklan pembeleşti, gözleri ışıklandı. T e k n * bakımından İntenkid ederken hangi noktasmdan baş Tektük dans edenler var. Şükriyeyi, Cevdeti, hatta orada, masagiliz ve Alman sanaviiVe birdenbire, dudaklarında geniş blr Genc kadın, nefes gibi bir sesle: İki genc kadın, etrafı unutmuş. hara için, guya mes'ud olacaksın... Böyle delayacağımı saşırdım. lardan kendisine tecessüsle bakan göznin birbiri üzerinde tefevvuku yoktur, ğil mı? tebesüm belirerek: Sen delisin, Ahmed... diye fısıl leri unutmuştu. Saadetini tadıyordu. Bu, İstatistikler insanlan pek aldatabilir. retle konuşuyorlar. Zehra diyor ki: her iki sanayi de bu bakımdan başbaşa Saçma şeyler söylUyorsun! Ahmed Ahmed geliyor... diye fısıldadı. dadı, Şükriyenin Cevdetten nefret etti ümid ettiği bir şeydi. Bunun İçindir ki, Hayır Şükriye, sen bu izdivacı yapgelmektedir. Halbuki Amerikan sanayii (Vasat aded) usulünü her meseleye tathoşuma gidiyor. Ondan gurur duyduIriyan, genc bir adam, masalarına ğine emin olabilirsin. ne zamandır, Ahmedi gizli gizli sevdıği biraz ileride izah edeceğimiz mal! ve bik etmek doğru olamaz. Meselâ, ~ ta mamalısın. Bu, bir hata olur. Açık ko ğxım doğrudur: Her şeyi var... Meşhur doğru ilerledi. Gülümsüyordu. İkisinin Ahmedin parmaklan, kıracak gibi, halde, böyle bir mukabeleyi hayalindea iktısadî imkânîann bolluğu neticesinde rihinde kurulmuş olan Darülfünunun nuşalım: Senin Ahmede âşık olmadığını zengin; sonra, herkesten öyle başka, de ellerini öptü, oturdu: Zehranın belini sıktı: geçiremiyecek kadar, kendini onun yabu iki sanayii teknik bakımından çok randımanı bu hesabla kaç olur? Fen biliyorum.» Ahmedle, pahalı mücevher cyle dürüst, temiz bir insan ki, böyle Geç kaldığım için affınızı rica ede Demek o, senin âşıkın! diye ho nında sönük, zavallı Mssetmis, onu bir fakültesinin senelik mahsulü kaç olur? ler takmak; İstanbulun meşhur doktogeçmektedir. Taylorisme, Fardisme gibi bir insanın beni sevmesi az saadet mi? rim. Mühim bir ameliyat vardı... Belki murdandı, zaten bundan, ne zamandanAllah gibi görmüş ve yanıbaşında kenseri zincirleme usullerile istihsal mut Demiryolunun 1857 tarihinde memleke runun karısı olmak için evleniyorsun. Sana hayret ediyorum Zehra... Ahmedl tanırsınız: Ressam Cevdet. Vakti geç beri şüpheleniyordum. Onun ismi geçtimize glrmesine göre, bu usulü tatbik disi için çarpan bu kalbin farkında ollak ve tam tatbikatını ancak bu m«nZehra bu sözleri, oldukça sakin bir benden daha evvel tanımıştın; niçin o miş bir apandisit... Hayaü tehlikede. tiği zamanlar, Şükriye ile İkıniz, mu maımşü. lekette bulmaktadır. Amerikan fabri edersek. senede kurulan demıryolunun tavırla söylüyordu. Yalnız yanakları nunla evlenmeyi düşünmedin, nasıl oŞükriye sapsan oldu. Zehra heyecanla ammalı bir hal ahyordunuz. Demek kslan en son sistem usullerîe çalış uzunluğu ne kadar olur? Her halde bu pembeleşmişti ve gözleri parlayordu. na âşık olmadın! bağırdı: bunun için, bana karşı daima şu so Kendini toplayarak, telâşla masadan makta ve en iyi randımanı vermek vasatilerin son seneler vasatisinden pek Şükriye: Zehra sarardı: Nasıl, Cevdet mi? ğuk dost, soğuk arkadaş, kardeş tav çantasuu aldı. Kendini dışan atb. Ahtedir. Bu memleket sanavüerinin tekn'k düşük olacağı aşikârdır. Binaenaleyh tez Hayır, onu seviyorum, dedi. Seni ona cezbeden şeyler yuGenc adam, hiç bir şeyin farkmda rını aldın... Seni nasü sevdiğimi gördü mede, ancak sokakta yeüşebildi: Başı tabilivetleri hakkmda bir fikir vermeV müdafaa edilirken tutulan esas yanhştır. Obürü ısrar etti: zünden... diye kuru bir sesie ca değilmiş gibi kalktı. Zehranın önünde ğün. anladığın halde bana aldınş et dnünde, yumruklan sıkıhnış yürüyorİçin Amerikan makine sanayiinin 52 Yüksek Mühendis mektebi kurulalı 57 du. Zehra birdenbire onun koluna gir Onu sevmiyorsun ve fena bir o vab verdi; insan, senin gibi çok güzel eğildi: medin. milyar frankhk istihsalle en başta gel sene olmuştur. Bu müddet zarfında muh Dans eder mlsiniz?» diğini ve İngilterenin ise 12.5 milyar telif sebeblerden dolayı sekiz sene hiç yun oynuyorsun... Sevdiğin Cevdettir. ve kendine emin olursa, Ahmedin karZehra sendeledi... Bayüacakmış gibi, di. Gülümsüyordu ve böyle, çok güzeldi. Ahmed silkinerek, dürüşt bir haŞükriye, vuruhnuş gibi, hareketsiz gözleri örtüldü. franklık istihsalle kendisini takib et mahsul vermemiştir. İmparatorluk zaŞükriye irkilmedi; yalnız dudakla şısmda şaşırmaz, korkmaz ve kaçmaz. reket yapacak oldu. Fakat o siyah, tatlı Ahmed, harıkulâde bir İnsandır. Müt duruyordu. tieini söyleyebiliriz. Almanva ise iiçüncü manına düşen ve 21 sene süren ilk dev rındaki tebessüm silındi. Yavaşça: Müzik susmuştu. Genc kadın, çabuk bakışlarm sihrine kapılmıs gibi, birdenhiş bir zekâsı var. Büyücü gibi bir şey. Dans ederlerken, Zehra, Ahmedin kendini topladı, gözlerini açtı. gelmektedir. Gemi inşasında ise 2 mil rinde 230 mezun vermiştir ki vasatisi Cevdetten nefret ediyorum, diye bire yumuşadı. Zehra yavaşça: yon tonla İngütere başta, Amerika ise 0,5 eder. Meşrutiyet devrinde 14 sene mırlıdandı, eğer iddia ettiğin gibi, sev Ellerine dikkat et: Biraz kaba, büyük kendisini tutan ellerinin sertleştiğini Masalarma döndüler. Şükriyanin isve solgun... Binlerce insanı, bu eller, hissetü. Başını kaldınp yüzüne boktı. Bize bakıyorlar, dedi, bir otomokendisine çok yaklaşmaktadır. Harbe de 187 mezun vermiştir ki bunun va sem; onunla evlenirdim, Ahmedle dekemlesi boştu; gitmişti: «Affedersiniz, ölümden kurtarmıştır. Konuştuğu za Ve korktu. Doktorun, asabiyetten boybile binelim, sana anlatacağım. Dur, kıztakaddüm eden senelerde Almanya an satisi 13.5 tir. Cumhuriyet devrinde 18 ğil!.. rahatsızlandım, fazla kalamıyorum» diman, insan kendini unutuyor. Ben onun nunun damarlan gerilmiştL Zehraya, ma... Cevdet, yahud bir başkası, kimcak yedinci gelmekte idi. Bugünkü Al senede 536 mezun vermiştir ki bu hal Cevdeti sevdiğin için evlenmiyor karşısmda şahsiyetimi kaybettim. Ken düsman gibi bakıyordu. Gözleri karşı ye kart bırakmıştı. Zehra, onun nereye seler umurumda değil. Şunu bil ki, man gemi inşaatı hakkmda hiç bir ma de vasatî 50dir. Son beş senelik vasatî gitmlş olduğunu anladı. Fakat, bunu dünya demek, benim için sensin... Ah sun yavrum. Çünkü, ondan intikam al dimi çok âciz, beceriksiz ve sevımsız laşınca, boğuk bir sesle sordu: lumatımız yoktur. 54tür. düşünecek halde değildi. Kalbi, deii gi sevgilim?.. mek isteyorsun. Evet, şimdi peşinde ko hissettim. Ondan çekindim. Bu hislerin Cevdeti İyi tanıyorsunu galiba Bu rakamlardan anlaşıldığına göre va Şuyor, bir lşaretine bakıyor... Fakat sen, Otomobil sanayiinde ise, Amerika 3 bi çarpıyordu. Ahmed, karta okuyarak: tesirinde, onu âşık gibi düşünmeye im Zehra?.. Son kelimeyi 8yle içten söylemişti ki, milyon araba ile en başta. İngütere ise satiler gittikçe artmaktadır. Yirmi otuz onun tarafından bir kere aldatılmış ol Çok daha İyi olmuş, diye söylendi, genc adam titredi... Yüzü, ümidle aykân nasıl olsun isteyorsun? Ama, ara Yüzü, vahşi bir mana almıştı. Genc 342 bin araba ile kendisini oldukça sene evvel altı seneiik mektebin talebe duğunu unutamıyorsun, unutamazsın mızda, aşktan daha çok iyi bir şey ha kadın, «Şükriye ile Cevdetin münase bu sahte âşık rolünden de kurtuldum. dmlandı. uzaktan takib etmektedir. Almanya ise mevcudu 150 yi geçmediği haîde bugün da... Senin gibi güzel, çok güzel kadın sıl oldu: Onunla dost olduk. Dost ol betini duymuş olacak, şüphelendi» di Ona güç tahammül ediyorum. Bir otomobile atladılar. fcarbden evvelki senelerde 174 bin a birinci smıfta 110, ikinci sınıfta 140 ve Zehra, inler gibi: *** raba imal ediyordu. Bu otomobil fab iiçüncü smıfta 100 den fazla taVbe var. lar, kolay unutamazlar. İnükam almak, duğumuz için değil mldir ki bedbaht ye düşündü. Şaşırmıştı. Kekeledi: Onu sevmiyor muydun? diye sor Niçin soruyorsun? rıkalarının bugün hepsi tank, tayyare Binaenaleyh mahsul vermesi bakımın ona faik bir adamla evlenerek, Ahme olmasını istemiyorum... Bilhassa senin İki ay sonra, Zehra ile Ahmed, evdin, senin için yapüğı fedakârlıkları tarafmdan. Sen ki, en iyi arkadaşımsın. Onun, Şükriyenin mi, yahud se du. motörü vesaire imaüle meşguldürler. lerinde, kendileri gibi yeni evli genc biı dan mekteb normal tekâmül seyrini ta ona göstermek isteyorsun. Evet, itiraf Ahmed, düsman gözlerle, genc kadı kan kocaya, parlak bir ziyafet veriyor Öyleyse müsterih olabilirsin, dedi nin* mi âşıkm olduğunu anlamak İçin? *** kib etmektedir. et: Ahmedin kollarının arasma sığına Şükriye, Cevdetten nefret ediyorum; Zehra nm ayaklan dolaştı. Genc adam nı süzdü: lardı. Bu genc çift: Şükriye ile resişçi: İŞÇİ kelimesi burada en geniş Gelelim bir talebenin devlete kaça mal cak, fakat bu kollann arasında, hep öAhmede hayranım; onu gittikçe daha onu adeta sürüklüyor, dans etmeye de Hayır... Çocuklar gibi budala bir sam Cevdetti. d olup is olduğuna... Siz mektebin senelik büt bürünü düşünecek ve intikam aldıâın cok seveceğime eminlm. vam ediyorlardı. lyun yapmak istedim. Belki böylelikle STemek pek neş'eli geçö Targan Hacim Çarıkh Şüpheli bir ölüm Bir kadın sokakta peynir ekmek yerken ölüverdi j Bir ihtisas meselesi \ Mühendis az mı? az. Fakat hesablar yanlış! Yazan: Ham deri ve valiz fiatları Kesik kol ve bacak meselesi Proff. Salih Murad il Murakabe bürosu gayrî Maznunların gösterdiği tabiî yükselişleri tetkik yerlerde cesed ediyor bulunamadı îki izdivaç Perlde Celâl