August 3, 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURÎYET 3 Ağustos 1941 | Denizcilik bahisleri eçen harbde, İngiliz dominyonlan içinde, en büyük gayreti Avustralya ile Yeni Zelanda sarfetmişlerdi. O harb baslarken bu iki dominyonun nüfusu, 5 buçuk ınilyundan biraz fazla olmasına rağmen silâh altına aldıklan asker yekunu bir hesaba göre 548 bin, diğer bir hesaba gıire de 648 bindir. Buna mukabil, me(Baştarafı 1 inci sahifede) selâ nüfusu, Ü zaman 7 buçuk milyona yaklaşan Kanada yalnız 630 bin asker ların istifadc ve dikkatlerini lâyıkile çeçıkarmıştı. Xüfusa nispetle zayiat itibakecelderi aşikârdır. ıile de Avustraiya ile Yeni Zelanda doJVIalumdıır ki Japonya, dört yüdanbeminyonlarm başmda gelmişlerdir. K a ri Çinde rcsmen ilân oiunmamış bir harbi henüz bitsıememiştir. Çünkü mil çıkan bir başyazıda, Asya refah sahası olunınuştur. Bu suretle burası zamanla ııada 56,639 ölü. 149,732 yaralı, 3,729 esir Şehrimizde bulunan Maarif Vekili verdiği haide, Avustralya ile Yeni ZeHasan Âli Yücel, dün aKşam Ankaraya lî Çm kahramanı ÇangKayŞek ve adı altmda Çinden, Mançukodan ve >İngi!!erenin Uzakdoğuda zırhh pençesi» gitmiştir. Vekil. Ankarada birhafta ka ortun hükumeti bir taraftan Çin milleti H'ndırıniden bıhsedilirken Siyamın, Fi haline gelmiştir. Japonlar, burasını Aa landa, 76,041 ölü, 193,488 yaralı ve 4,582 esir vermişlerdir. Anzaklar, Çanakkaledar kaldıktan sonra tekrar şehrimize üitrinde gpni« bir itimad kazanmışlar lipin adalannın. Malezyanın ve Birmangilizlerin Japonyaya çevrilmiş bir ta(Baştarafı 1 inci sahifede) de ve Filistin cephesindeki muharebeler gelecektir. Hasan Âli Yücel, Ankarada \e diğer rihetlen Sovyctler Birliğinin yanın da zikredilmesi, Japonların umubancası» addederler. Herhalde Singade, ordumıızun karşısında ağır zayiata gramer ve mekteb kitabları işlerini hal olduğu gibi İnKİJferenin ve Birleşik A mî hedef ve maksadları bakımından mauygun ve çıkan fırsatlardan istifade epura düşen vazife, İngilterenin Uzakuğramışlardu. ledecek ve mekteblerin açılma tarüıle nıcıikanın maddî ve mancvî yardımları nah bulunmaktadır. dilmek suretile nöbetleşe yapılan bu doğudaki iktısadî, ticari, siyasî ve asrint tespit edecektir. na nail oimuşlardı. Bu scbeble onlar Bu harbde de muhtelif dominyonlar hamleler, umumiyetle iki istikamet taDiğer cihetten Ankara radyosu, J a kerî menfaat ve durumlarının müdaMaliye Vekili Fuad AğraJı ve Hariciye Mdvınehiı üzerınde Çungkingde tahaskib etmiştir. Şimale doğru, cenuba doğarasında, en büyük fedakârhğa katlapon radyolarımn İngiliı kıt'alannın Si faasında merkez ve üs teşkil etmcktir. Vekili Şükrü Saracoğlu da Ankaraya suu ederek eski mağlub Çin ordulannın ru. Şimale doğru genişleme hamleleri yam hududuna yaklaşmakta ve İngiliz Vaktile İngilterenin Çindeki çok kıy nan Avustralya ile Yeni Zelanda olFormozun cenub burnundan Filipin a dönmüşlerdir. Dahiliye Vekili de bu bakiyyeleri üzeıinde yeni bir ordu kudenilen hareketler, Çine, Koraya, Rusdonanmasımn Siyam sularında dolaş metli mülkleri ticarî menfaatleri, Hong muştur ve harbiu devamı müddetince dalarının Manü limanı takriben 800 akşam gidecektir. ıalj;!mişle' ve Japonları iki yıldan fazla makta olduklannı ve dolayısile Siyayaya ve tekrar Çine karşı yapılmıştır. knng müstahkem limanı, kıymetli pet lıüyle olmakta devam edecektir. Anzakkilometre mesafededir. Bu yakınlık itıZiraat Vekili Muhlis Erkmen de dün bir zamaııdanbcri Hankau'dan garba Cenuba doğru genişlemede ıse Formcz mın Suriyenin akıbetine uğrayacağını rol madenlerine malik olan Borneo, al lar, Libyada harbetmişler, Yunanistanda barile Japonların Luçon adasma bir A sabahki trenle şehrimize gelrrüştir. doğru ilerı bir adım attırmamağa mu söylemekte oknalarından, Japonyanın adası işgal edilmiş, Birinci Büyük Harb tın madenleri bulunan Gine ve nihayet harbetmişleı, Giridde, Suriyede harbetrac yapmaları tehlikesi daima raevcudeonunda da Büyük Okyanustaki Alman vaffak olnıuslardı. b.ınlan ileri sürerek burada da Hindiçini Yeni Zelanda ve Avustralya hep Sin ınişlerdir. Filistini muhafaza eden Andur. Halis buğdaydan yapıiacak adaları manda adı altmda ele geçirilmişhii müskul vaziyete rağmen Japonla gibi himaye tedbirleri almaya kalkıs gapurda merkezleşen İngiliz Uzakdoğu zak gamizonlaruıın bir kısmı, Irak haretir. Ekinci Büyük Harb, Japonyaya cenub Felemenk Hindistanı ekmek rın birder.i/ire umumî ve geniş bir se masının muhtemel olduğunu bildiriyor. askeri ve siyasî kudret ve nüfuzuna kâtına da iştirak etmiş olsalar gerektir. İstikametinde, şimdilik Hindiçiniyi kaYeni mahsulün istihsaline başlanıl feıbcrlik İJân cimek, şimali Çinle şimalî Holanda Hindistanının başlıca adala dayanırdı. Bu suretle Singapurun bir Sigapurda, da nıühim miktarda Anzak zandırmıştır. Fakat Hindiçininin cenuba 3 Japonlar Singapuru ve Filipin dığı cihetle hükumetin yüzde yüz buğ Korede de askerî tahşidatta bulunmak rından Cavanın merkezi Batavya'da. bir müstahkem liman ve bir müstahkem orbiı'likleri bulundıığunu biliyonız. doğru, sıcak iklimler istikametinde ya adalarını alırlarsa bundan sonra, Fe daydan yeni bir tip ekmek Imaline ka ve Fransız Uinriiçinisinde üsler işgal ettehlike vukuunda bütün petrol kuyula dııgâh halinde inşası biter bitmez Uzakpılacak müstakbel hamleler için bir lemenk Hindistanını teşkil eden Su rar verdiğini Ankara radyosunun verUzakşarkta Japonya, kılıc çakırdatmek pibi yeni. seri ve cıir'etü hareket nnın sür'atle tahribi için tedbirler alın doğuda İngiliz cihangirlik nüfuzunun sıçrama tahtası, bir üs olması ihtimali matra, Cava, Borneo, Seleb ve Moîuk diği bir habere atfen yazmıştık. Yeni loıc priş'iklfrini gördiik. Japonlann bu dığı ve bundan dolayı Japonyanın bu arrması bakımından yeni bir devre açıl rriHkta olduğu için Avustralya ile Yeni çok kuvvetlidir. Hindiçinide Fransızla adaları ile Borneo adasının şımal kıs tip ekmekte randıman miktan % 89yeui hareketleri «üphesiz onlann Asya tarafa da ıızanmak ihtimali olduğu mıştı. Çünkü burada en büyük harb Zclandanın, kendi topraklannın mün n Saygon ve Kam Ranh deniz üsleri mındaki Ingiliz müstemlekesini de ele 91 olacaktır. Yeni çeşninin hazırlannın uzak doğıısu ile garhi Pasifikte za kuvvetle söylenmektedir. Herhalde J a gemüeri de havuza girerek tamir oluna ılafaası için de, mühim kuvvetlere ihtiJaponlar için pek mühim mevkilerdir. geçirmek kolaylaşır. Bu adalarda İn masına başlanmıştır. ten ötedenbsîri mevcud ve malum ci ponya her taraia birden yürüyecek de bileceklerinden dolayı nisbeten büyü yaclan vaıdır. Nitekim Sidneyden gelen Hindiçininin coğraR ve sevkulceyjî gilizler de, Holandahlar da bazı müYeni çeşni ekmek imali hakkındaki han^irlik emellerinden ileri gelir. ğildir. Fakat höyle olmakia beraber, ge cek bir Uzakdoğu İngiliz filosu bura bir haberde. Avustralya Ordu Nazın vaziyeti, muhtelif istikametlerde hare dafaa tedbirleri almışlar, deniz ve ha karar dün Toprak Ofisi İstanbul müSppnder'itt şu beyanatta bulunduğu bilJaponya ile Vişi Fransız hükumeti çcııde anlattığınıız gibi bütün bu yerler larda durup hareket edebildikten baş diıiliyor: kete müsaiddir. Japonlar, buradan şu va üsleri vücude getirmişlerdir. Ho dürlüğüne bildirilmiştir. Baza fırınla onun bitip tükenmiyen hedeflerinden ka bu filo Singapur üssünün ikmal edilhareketleri yapabilirler: Iandanın, Felemenk Hindistanında git nn ellerindeki un bugün biteceğinden arasında Çin Hindistanının müşterek dir. Ancak hangi hedefe ne vakit uzan.Milis kıtaatınuı antrenman servisle. tikçe takviye edilen bir ordusu ve bazı bunlara yanndan itibaren yeni çeşni müdafaası için 19 temmuzda imza edi mak isteyeceğini, harbin gidişi yavaş mesi sayesinde icabında Anavatan do riııin levsü dolayısile Avustralya, bun1 Siyama taarruz, nanmasından da takviye olunabilirdi. len protokolun metni neşredildiği için 2 Çinin cenubu garbisine taarruz, deniz kuvvetleri, bilhassa denizaltı ge un verilecektir. Diğer fırınlara ise el artık malumdur. Buna göre ve zaten yavaş tayin edecektir. daB böyle anavatanı müdafaa için silâh mileri vardır. Bütün bu kara, hava ve lerindeki arpa ile mahlut un bittikçe Fakat Singapurun inşası tamamlanmış 3 Birmanyaya taarruz, evvelce tahmin edildiği gibi .Fransız Bununla beraber diyebiliriz ki, J a olmasma rağmen gerek Avrupa ve ge altında daımi bir orduya malik olacakdeniz kuvvetleri yalnız başına, Japon yeni çeşni unu verilecektir. 4 Singapura taarruz, hr.» Spender, Avustralyamn işe yaraHindirinisinin emniyeti tehdid edildiği ponyanın Siyamla da bu memleketin 5 Felemenk Hindistanına taarruz, lara karşı büyük bir kıymet ifade et Silivride batan gemi kaptanı takdirde, iki hükumet burasının müş müdafaası hakkında anlaşamaması ha rek umumi harb vaziyeti, İngiliz do yacak bütün efradının sür'atle seferber mezse de, İngilizler ve Amerikalılarla nanmasının en büyük kısımlarını Atlan6 Filipin adalanna taaıruz. terek müdafaası için askerî işbirliği linde Hindiçini hakkında Vişi ile ak tikle Akdenizde tutmaya sevkettiğinden edilebileceğini ve icabında buna tevesberaber hatırı sayılır bir kuvvet teşmahkum oldu • *• yapmayı karşılıklı taahhüd, etmiş bu dettiği mukavele ancak noksan bir eser Uzakdoğuda ne Singapura istinad ede sül olunacağını ilâve etmiştir. Bu işe yakil edebilir. Fakat, Singapur ve Filipin Silivride Cambazburnu açıklarmda lunuyorlar. Görülüyor ki anlaşma 12 Hindiçini 736,800 murabba kilometre adaları düştükten sonra, Felemenk Hinolarak kalu. Bu sureUe Hindiçini mu ™ büyük bir iş görebilecek ve ne de rayacak bütün efrad acaba nekadardır? 203 kişinin ölmesile neticelenen Salvagenişliğindedir; yani 762 bin murabba distanı artık muvaffakiyetle müdafaa dor yelkenlisinin batması hâdisesinde gün evvel sessizce akdedilmiş ve ancak kavelcsile elde edilmek istenen mak | ^ birinci derecede müstahkem üsten Bugtin Avustıalyanm nüfusu 7 milkilometre büyüklüğünde olan Türkiye edilemez. tatbikatma geçildiği vakit Hindiçininin suçu görülen yelkenlinin kaptanı Vik Japonlar tarafından işgal edileceği hak sadı tamamlamak için Siyamla da raii hakkile istifade edebilecek bir İngiliz yona yakın, Yeni Zelandanınki ise 1 den biraz küçüktür. Bu memleketin buçuk milj ondan fazladır. Avustralyada deniz kuvveti birikememişti. devam eden kında haberler yayılmağa başlamıştır. şabih bir mukavele akdi iktiza eder. Anglo Saksonlarla Japonlar ara torun ikinci Ağırcezada nüfusu 23 buçuk milyondur. Fransız Nitekim, Tokvodan ve Londradan 1 sında çıkacak bir harbde, İngilizlerin muhakemesi neticelenmiş ve Viktor. Singapur haddizatuıda 32 kilometre 1933 yılında 1S26 yaş arasında 482,000 müstemleke ordularmın birinci grupu 30 temmuzda Avam Kamarasında U açulosta bildirildiğine göre Siyamla uzunluğunda ve 23 kilometre genişli gciıc, 26 ile 35 yaş arasında 472,000 kişi, Hindiçinidedir. Burada mukim Fransız Avrupada meşgul bulunması, Amerika bir sene ağır hapse. 100 lira para cezazakdoğu hakkında yeni haberler veren Japonya arasında yapılan bir anlaşma zinde bir ada olup yukarıda söylediği olduğu tespit edilmiştir. 35 ile 65 yaş hların binlerce mil uzakta olması, Ja sına mahkum olmuştur. lardan başka yerli halktan da asker aEden, Vişi hükumetinin Japonlara, biri mucılıince Japonya bu ınemlekete bü raiz gibi iki dış deniz arasındaki mü arasındakiler 972,000 kişîdir. Demek ki lınır. Fakat diğer Fransız müstemleke ponlann lehine pek mühim bir sevkulBir çocuk çiğnendi Kam Ranh ve diğeri Saygonda iki deniz yük ölçüde bir kredi açmağa mukabil nakalâtı himaye eder. Normal zamanda yalnız Avustralya, dişini sıkınca 18 ile ceyşî avantaj teşkil etmektedir. Japon lerindeki cari olan mecburî kur'a uŞoför Süleymanın idaresindeki 1650 iissile Hindiçininin ccmıbunda sekiz ha kauçuk, kalay ve pirinc mahsulâtını bu iki dış deniz arasındaki gidip gel 35 arasınd. 1 milyon kişiyi asker edebisulü Hindiçinide tatbik edilmemişür. donanması ve hava kuvvetleri, kara or numaralı otomobil, Fatih caddesinden va üssü bırakmış olduğunun şimdi öğ kcıuline haîretmiş ve ayrıca bazı deniz mcnin yüzde 80 i Singapur yolile yapılir. Bu kadar insan silâhlandırılıp teşUmumî vali her sene, mahalli ihtiyac dusu gibi. sayıca üstün olmamalarına geçerken 8 yaşlannda Ayten adlı bir renildiğini söylemiştir. ve lıava üderi kullanmak hakkını da lırdı. Şehrin etrafile adanın çevresinde kilâtlandınldığı takdirde, çok mühim bir ve şartlara göre, askere alınma işlerıni rağmen, darülharekâta yakm bulunmak kız çocuğuna çarparak başından ağır Ondan başka Japonyada çıkan Tay elde etmiş veya elde etmek üzere bu bulunan ve limanın ağzile Johor kanabir emirname ile tayin eder. Muvazzaf gibi kıymetli bir faikiyete sahibdirler. suretts yaralanmasına sebebiyet verordu teşkil eder. Anzakların kahramanmis gazetesinde, Büyük Okyanus Ens lunrouşruc lının önünde inşa olunan tahkimat tab lığı ise nıeşhurdur. lık müddeti 4, ihtiyathk 15 sene sürer. ABİDİN DAVER miştir. titüsü Şefi Yamada'nın imzası altında Elhasıl Japonya Hindiçinide olduğu yalan ekseriyetle hiç göze görünmezler; Hindiçinide, sulh zamanmdaki Fransız Yeni Zelandaya gelince, 1930 a kadar gibi Siyamla da siyasî ve askeri bir it yani çok güzel gizlenmişlerdir. Büyük ordusu 796 subay ve 27,561 erden miifilo üssü adanın arka tarafile Johor ka mecburî askerlik usulüne tâbi olan ve rekkebdi. Bu müstemlekenin harbde ne lifok akdermek istiyecek ve bunu her 1931 deıı itibaren gönüllü ve ücretli askadar asker çıkarabileceği hakkında türlıi vasılalarla teminc çalışacaktır. nalı üzerindedir. Bu kanal adayı Malaya yanmadasından tefrik eden sulu kerlik usulüııü kabul eden bu memlemalumat neşredilmemiştir. Japonya uzak doğunun en kuvvetli bir ket, harb vukuunda 17 den 55 e kadar dcvlefi olduğu için Siyam, İngiltereye ve bir hendek makamındadır. Yalnız, buFakat Hindiçinide bundan sonra Frannun takriben ortasında taştan vücude her erkeği milis hizmetine alabilir. Yeni ya Birleşik Aınerikaya güvenerek J a sızlarm değil; Japonlarm en mühim roiü getirilmiş bir sed vardır ki, üzerinden Zelandada eli silâh tutar nekadar adam ponyaya mukavemette bulunamaz. oymyacağı tabüdir. demirjolu geçer. Bu da yarımadayı Sin bulunduğunu gösteren bir cetvel nesreJaponya. 34 modem tümenle bir Hindiçiniden sonra Siyamı hesaba gapurla birleştiriı. dilmemişse de, Büyük Harbde, bir milnıiktar uçağa ve küçük bir de deniz fikatmak lâzımdır. Bu asya devleünin yon niüusıından Avrupa cephelerine losuna malik oîan Siyamı iüfakına alBüyük ve muazzam harb limanı, sedarazisi 518,000 murabba kilometre, nü132,000 asker gönderen Yeni Zelandanın mağa imkân buîduktan sonra da Sin din doğasundaki deniz kolu içindedir. fusu 14 buçuk milyondur. Askerlik bu defa bir buçuk milyon nüfusundan gspura el uzarmayı düşünebilir. Burada yüzer havuzun yanmda 1938 de mecburidir. Sulh zamanında Siyam oren az 150,000 kişile denizaşın harbe işdusu 1933 subay, 24,500 erden müıek Bu sebeble, yakm bir zamanda Japon inşası biten Kral Altıncı Jorj kuru hatirak edebileceğinî ve ayrıca memleketi kebdir. Askerî teşkilâta tabi kuvvetler tıraşı lâzımgelir. Çünkü körpe bir o larls Ingili?!er aasında siıldetli bir rnu \TIZU vardır ki bu da yüzer havuz gibi ınüdafaa için milis kuvvetleri de vücuNerede yandm'7? 474 subay, 12.498 er tutar. Hava kuvrangotang baldırı gibi, kıllı bir bacak radeie sahası teşkil edecek olan Singa 55,000 tona kadar olan en büyük ge Oo! Maşallah! nıileri içine alahüir. 303 metre uzunlu de getirebileceğini hesablıyabiliriz. vetleri 1,336 kişiden, 128 harb ve 79 Sıcaklar daha yeni hiç de teşhir edilecek şey değildir. pıırdan bahscdcüm. Bu harbde de büyük bir gayret sarfe. talim tayyaresinden mürekkebdir. Siyam başladı; halbuki siz Şurayı da olsun haber vereyim ki; Singapur ötedenberi, Pasifik ve Hind ğu ve 40 metre genişliği vardır. dcn Avustıalya ile Yeni Zelanda, hem donanması, 1 muhrib, 15 torpidobot. 2 bayağı yanmışsınız! nasıl uzun etekler kadmlarda bacak Okyanuslan arasındaki yola hâkim olan Bunlardan başka diğer kuru ve yüdenizaltı gemisi, 8 küçük sahil torpido Nerede çirkinliğini örtüyorsa ilk icadında Oks müstahkem bir İngiliz limanıdır. Bııra zer havuzlar, tezgâhlar, fabrikalar, pet İngiliz inıparatorluğuna azami yardımı yandınız vakit yok ki! botu, 21 gambot vesaireden ibarettir. böyle? ford adı verilmiş olan bol pantaloniar süe cenubî Çindeki Hongkong İngiliz rol tanklan, depo, cepanelikler ve bir yapmakta, hem de kendi topraklannı Suadiyede Eyyy! Ne yapahm! Nezaket icabı... da bizim bacaklanmızdaki kusurlan Bu gemilerden bir kısmı, son zaman mi. Floryada mı? drniz kalesî ve Avustralyamn şimalinde üs için daha ne lâzımsa hepsi vardır. miidaiaaya hazırlanmaktadırlar. Bendeniz... diyince karşılığım yapıjtır örter. larda Fransızlarla harbederken batmışbulunan Danvin müstahkem mevkii bu Bunlann gerisinde sivil ve askeri uçuş Kollan açık, başı J mak icab eder. Anlat bakalım... Sen tır. Donanma müretetbatı 388 subay. açık, bağn yanık Erkeğin bacağında ne kusur olur? yolu şarka ve şimale karşı koruyan İn meydanları da yapılmıştır. Askerî uçuş denize?. 3600 erdir. diyeceksiniz!. giliz tahkimat müscllesini teşkil ederler. meydanı Johor kanaluıda harb limanıbirisi cevab verdi: Evet! Ben... Denize girmek isti*«* Maalesef bizim erkeklerin çoğunda Fakat evvelce de bu sütunlarda anlat nın önündedir. Bilemedin dosgapura taarruz ve müdafaa imkânlannl yonım. küçükken bez bağlamak merakından tığımız gibi Japonlar 1937 de HongHindiçinideki Fransız üslerine yerle tum! Ne orada, ne Adanın şimal köşesinde Changi köyü ba«ka yanlarda ayrıca görüşeceğiz. Gir!. dolayı bacaklar muka\ves yani içerıyo kongun cenub doğnsunda Prata adala vardır ki, piyade, topçu ve Lstihkâm kışşen Japonların Siyamı da şu veya bu ötede! Lâfla kolay! Nerede gireyim?. Herhalde Japonya, Alman Bus sefeçarpıktır. Bu hal, anaları daha titiz ve nnda, geçen yıl Hainanda ve bu sene lalarile İngiliz askerlerinin familyalarısuretle kendi tarafbnna iltihaka ic Öyle ise Kalamışta, yahud Adada? İstanbulda deniz kıtlığı mı var?. şartlı olan ulema smıfmda daha fazla Hindiçininin şimalindeki Tonkin kör nın ikametgâh mahallesi haline getiril rine de ehemnuyetle bakmakta ve Rusbar edeceklerini, Siyamlılar razı olma Gene bilemedin iki gözüm.» Yook! Deniz bol. Fakat ben gire göze çarpar. Eski ulema ve evkaf halaritı muhUTne] gördüğü mağlubiyetledığı takdirde bu memleketi çiğniyecekfezindcki adalarla şimdi cenubî Hindi miştir. Burası, 1819 da Sir Stamford Belki de Küçüksuda?. miyorum. demesinin badi badi yürümelerinin se çinMe denir ve hava üsleri edinmekle Raffles tarafından İngiltere hesahına rinuen azaıni istifade için hazırlanmaklerini tahmin etmek pek de yanlış ol Hayır efendim hayır!.. Balıkpatadır. B;ı sebeble Japonyanın bugün tabebi de budur. masa gerektir. Bundan sonra Japonla zarmda... Doktor mu menetti? lıu İngiliz müstahkem müsellesinin bir zaptolunduğu zaman, pis ve geri bir rın 1 Singapuru. 2 Filipin ada Kat'iyyen... Yer bulamıyorum. Onun için bacakları şakulden kaç dıl'ı çoktar, yarılmış bulunmaktadır. korsan ini halinde idi. Bugün ise, İn rilıinin en büyük ve heyecanlı zamanla Aman azizim nasıl olur? İnsan rmı yaşanıakta olduğuna şüphe edilelarını, 3 Felemenk Hindistamnı ele Balıkpazarında yanar mı? Orada güneı Ayol... Florya, Suadiye, Cadıbos mış olanlara bu kısa donu tavsiye etSingapurun tahkim inşaatı plânı muci giliz İmparatorluğunun Uzakdoğuda en mem. geçirecek bir harekât plâm takib etmetanı, Ada... kuvvetli bir deniz, hava ve kara müs mez. bincc 1939 da bitmişti. Ondan sonra da nerede? leri ihtimali kuvvetlidir. Uzak!.. Vaktim yok... En az yarım B. FELEK burasının tahkim ve takviyesine devam tahkem ordugâhı haline gelmiştir. Sin Şimdi güneşsiz yanma usulü çıktı... H. E. ERKİLET Singapur mevzuunu bugün sayın Ge Haberin yok mu aslanım... Bakkal dük gün lâzım. Samı Bey, evin dışında kendisini Öyle!.. O halde Kızkulesine... gibi gergin, zenberek gibi derli toplu neral H. Emir Erkilet geniş mikyasta kânlannda yanıyoruz. Tabiî plâjı yok!. Lodos havada se Hazreti Ali kadar kuvvetli, Ferhad katramvaya atladı. Durakla evin aramütalea ettiği için Filipin adalanna geŞehir ortasında plâj dar iradesine sahib zannederdi. Hayarin oluyor... sındaki mesafeyi yeri titretircesine a t çiyorum: len altmış batmanlık kale kapısını tek Kumkapı, Sahpazarına..: tığı sert adımlarla bir hamlede vürüdü. Vay HanımeFilipin adaları elinde kalkan gibi kullanır, erişmek is Bazı günler deniz kokuyor. Omuzlarını yükseltip göğsünü kabartfendi! Bu ne zarafet tediği gaye için daflan yarıp kayaları Küçüksuya... Büyükdereye... tı. Kapmın kilidini her zamanki gibi 2 Hindiçini etrafında, sevkulceyş böyle! Aman rengiparçalayabileceğine inanırdı. Her han Poyrazda buz gibi... kabil olduğu kadar az gürültü ederek niz de ne kadar gübakımından mühim bir yer de Fil'pin İradeniz« hâkim olmak, başkasının değü, şakır şukur açtı, içeriye girdi. Anladım kardeşim... Senin için bir gi arkadaş meclisinde kadın erkek nı, çamlıkların aşna fişnecilerle doluadalarıdır. Bu adalar da Hindiçini et zel olmuş: Adeta çare var: Hamama git, yıkan. Islak vü nıücadele ve muvazenesinden bahse luğunu büiyorsun. Allah yazdıysa boz tahakkümü altında yaşamaktan kur Şaziye Hanım, o ana kadar kocasının Habeş gibi... Nerede rafındaki ingiliz Amerikan Holanda dilse: sun, dünyada o mendebur yerlere git tulmak istiyorsanız, derhal bana mü bu çeşid gelişine şahid olmadığı için cudüne halis inhisar tuzu ek... müdafaa manzumesinin sağ yanını mü buldunuz bu güzel Yoo.. derdi, kannın esirl koca, mem. Sen nasü oluyor da böyle bir racaat ediniz. İki ay içinde katl tedavi. üzerine uzanıp iskambil falı açtıgı se Sen beni tuzluyorsun. teni?! Vallahi tarudafaa eder. Bir harb vukuunda JaponBeyoğlu Minareli sokak 47 dirden seslendi; Kokmaman için başka çare yok!.. dünyanın en şereîsiz, haysiyetsiz insa niyeti kursağmdan geçiriyorsun, şaşıp lar, Filipin adalarını da ele geçirmek yamıyacaktım! Nenıdır. Küıbık olmak şöyle dursun, şaşıp kalıyorum. Aman, ne enfes şey!. rede sarışın siz, ne Sami sen misin? istiyeceklerdir. Amerikalılar, bir sulh Kadınların yaptığmı biz de böylelerile ahpab, dost bile kalmak is İyi ama kancığım. Biçare adam sevincinden az kaldı, Evet... Benim. havası içinde istirahîte daldıkları za rede şu karşımdaki temem. Merhabayı, selâmı derhal ke İyisi kötüsü ycrk Sami. Bilirsin ki küçük dilini yutacaktı. İki ayda bu Ne o.. Bir süvari fırkası kadar yapsak! manlarda, Filipin adalanna muhtariyet tatlı esmer? Plâjserim. ben fazla çekişmesini sevmem. acizden ve bu madunluktan kurtulmak, patırdı çıkanyorsun.. Azıcık yavaş. o\\. larda da görünmüvermişlerdi ve 1946 yılında bu adalsra Esaslı bir veya iki Gelgelelim evde süt dökmüş kediydi. Pekâlâ kancığım. Böyle ehemmi Şaziyeye her dedigini yaptırmak, her Yoksa Yava^ mavaş bilmem. Seni bu aktam bir istiklâl vererek oıadan çeki yorsunuz. müstesnasile!. KaŞaziye Hanım sual sormayınca ağzmı yetsiz bir şey için kavga edecek deği istediğini kabul ettirmek!. hususî bir plâjınız mı var? şam bazı mühim kararlardan haberdar leceklerdi; fakat şimdi iş değişmiîtir. açamaz, hiç bir arzusunu söyliyemez, liz ya... Gene Erenköyüne gideriz. Acaba bunlann hakikat olduğu günü etmem lâzım. Onun için biraz erkence Evet efendim! Hususî bir yerimiz danlar nasıl bizim Japonyanın gittikçe artan iştihası karaptıklarımızm hepyıllardanberi hasret kaldığı şeyleri an Tabii Erenköyüne gideceğiz. Çün görecek mi? Niye görmesin? Bir çok geldim. Bu sene Erenköyüne değil, Büşısmda, Amerika. bu adaîarı sımsıkı var. Her gün güneş banyosu ahyorum. yapıyorlarsa cak zihninden geçirerek yutkunur, gizli kü bizim gibi istirahate muhtac olan Amerikalı âlimler yazdıkları kitablarla yükadaya gidiyoruz. Bu defaki aylığımı Mükemmel şey! Lâkin sizi hemen sini tuhnak mecburiyetinde kalmıştır. Fıliahlar çeker dururdu. lar ancak orada sereserpe gezer, tözar, «dost kazanmak!», «her işte muvaf tamamile kendime harcedeceğim. Şapher gün şehirde görüyorum. Ne zaman biz de onlann yappinde bir müddettenberi Filipin halkjntığını yapsak acaba Meselâ, kaç senedir Adalardan birine dinlenebilirler!. fak olmak !> gibi en güç meselelerde ka, kundura, gömlek, kıravat. hem de dan teşkil edilmiş olan müstakil ordu bu plâja gidiyorsunuz? ne olur? jazlığa gitmek için can atıyordu. Fa Çok doğru kancığım bütün dünya halkına rehberlik etmeğe papiyon kıravat alacağım. Bomontiye Gündüzleri... Öğle zamanı, öğleden takviye edilerek bir Amerikan generaÇünkü, görüyorkat Şaziye Hanım Erenköyüne alışMesele sade sayfiye intihabı işinden kalkışmıyorlar mı? Bu, niye olmasın? gidip bir fıçı bira içeceğim. linin kumandasına verildişi gibi. bura sonra üçte, dörtte.sunuz ya! Saçlarını mıştı. Onun için böyle bir fikir ileriye ibaret kalsa iyi... Heyhat!. Sami Bey, Hemen bu profesöre koşmak, kılıbık Herif sen çıldırdın mı? Uzak mı? daki Amerikan garnizonu da artınlmıs. erkek gibi kestiler. sürmek imkânı yoktu. Derhal kıyamet dört senedir eskiyen şapkasımn yerine Iık zilletinden bir an evvel yakayı sıartık bir Japon kuvvetinin herhaiışi Bilâkis... Pek yakın! Çıldırmadım. Aklım başımda. Fakopardı. 'antalon giydiler. bir yenisini almak istiyor. Fakat.. Sami yırmak lâzıtn. Lâzım ama, üstada ve kat bunlar böyle olacak!. bir baskmla Filipin adalarını ele ge Salıpazarmda falan mı? Ata biniyorlar. CıBahar yaklaşırken bir tecrübeye da Bey yedi senedir papiyon bir kıravat rilecek para nerde? cirmesinin ö^üne gegecek tedbirler a ©lamaz!. Hayır Beyefendi! Eminönünde. ha girişmişti. Bir gün dalgm oturur takmak istiyor. Fakat.. Sami Bey. üç Şaziye Hanım, Sami Beyin avucuna lınmıştır. 7000 adadan mürekkeb olan her gün on dakika. bir çeyrek tramvay gara, içki, kumar Olacak. ken Şaziye Hanım sordu: senedir podösued bir kundura yaptır her gün sigara ve tramvay parası olaFilinin tekımadalarının miHafaası gün beklemekten bu hale geldım. Siz de ;ırla! Otomobil kulŞaziye Hanım sedirden fırlamış. mak istiyor. Fakat.. Sami Bey iki se rak ancak yirmi beş kuruş koyuyor. portmantoda dayalı duran Sami, ne düşünüyorsun? ge^tikçe kuv^'etlenmektedir. Fil'Dİn yerli bir tecrübe ediniz, görürsünüz. Mükem anıyorlar. Spor yabastonu pıyor, hatta son Hiç... Her yaz Suadiye de çekil nedir, bir yerde oturup iki kadeh bira Borc alır be!. Nasıl olsa biraz sonra kapmış, Sami Beyi kolundan tuttuğu ordusunun. 150 000 askeri ve 140.000 ih mel şey!. Şehrin göbeğinde plâj!. Alman Rus mu" miyor... Bu sene de Adalardan birinde içmek istiyor. Fakat.. başında karışam görüşeni kalmıyacak. gibi kapıya doğru itmiş, beline bir tektiyatı vardır. Bu 300.000 kişi Amerika Bendeniz... harebesinde de görüldü harbe de gidi ev tutabilir miyiz diye kendi kendime Evet. Hep fakat. Yani, fakat kansı Kendi başına buyruk olacak. O vakit me vurarak dışanya atmıştı. ordusile vanyana harbedecektir. Filipin Bendenize. al aşağı var yukarı bir hesab yapıyor müsaade etmiyor. •orlar. öder. adalarmdaki Amerikan sarnizonunun Sami Bey, böyle bir mukabeleye ma İstağfirullah! Biz de onlann yaptıklarını yapmaya dum. *** Bunlan düşündükçe zavallı adam her b'JTÜnkü mevcndu tabiî jizli tutulmakruz kalacağmı hiç aklına getirmediği Hayır, yani ben başlasak da; meselâ: Yazın çorab gıy Sen hâlâ gizli sıtma olmaktan defasmda derinden bir iç geçirir ve tadır. Amerikalılar. harbd»n ev\'el buİki ay tamam olmuş, profesör Yakub için perişan ve sümsük karşı duvarın mesek... Fena mı olur?.. Hem tasarruf, kurtulamadm Sami... Halbuki ben sa koridora doğru yürüyerek kendi ken üygur, Sami Beye, iradesine hâkim ol dibine iltica etmişti. ranın müdafaası icin 60 000 askere ih denize... Aman efendim Açık konuş. dine mınldanırdı: tem serinlik. Yalnız lâf aramızda na kaç defa söyledim... tivac oldu&u fikrinde idiler. B'i takımamak, başkasının tahakkümü altmda Şaziye Hanım hiddetini yenememK istağfirullah... lyaklanmıza biraz daha itina etmek lâ diye... Fesad kumkumalığı hiç de lyi Ah.. Ah.. İlk evlendiğim gün tayaşamaktan kurtulmak derslerine a!d dalarda. bilhassa Japonların Formoz akapmın önünde bir taraftan tehdid Bırak beni yazımdır. Hele kürklü bacaklarla mey bir şey değildir. vuğun bacağıru ayıramadım. Karının nazariyat ve tatbikatın sona erdiğini kâr bastonu salhyor, bir taraftan da dasına en yakın olan Luçon ve Korredana çıkmak doğrusu pek lehimize biı Pekâlâ... İşte açık konuşuyorum. ayağına basamadım. Şimdi böyle ha söylemişti. Artık tamamile gidor adalarında tahkimat yspılmış, de hu! Ben: bir nokta! hür ve haykırıyordu: jropaganda olmaz. Ne olur, bu sene de benim dediğim ol yatta ebediyen onun mahkumu olarak müstakil bir insan gibi hareket edebiniz ve hava C«leri vücude eetirilmitir. Denize girmek isti Sen bana iyi bak. öyle kuru güEser bu sistemi kabul ederiz de hele sun... yaşamaya mecbur kalıyorum!. Japonlar Filipin adalanna karşı fev yorum, diyeceğim... lecekti. rültülere pabuç bırakacak kadın deŞibir de müstemlekelerde İnsilizler gibi İş senin dediğinde. benim dedi* #*• kalâde tahkim ettikleri ve üslerile iah Sözümü tamamlatHakikaten Minareli sokaktan cadde lim. Bugüne bugün profesör Yakub külot yani kısa pantalon givmeye başimde değU. Senin, benim rahatımda. Geçenlerde bir gün Sami Bey ga ye çıktığı vakit ruhunda yepyeni bir Uygurdan aylarca ders görmüş. diplokimatını son derece gizli tuttukları mıyorsun... Ha öyle söylesene... larsak bilhassa esmer olanlarımız için ^ocuklann istirahatinde. Ada vapurFormoz adasından taarruz edeceklerdir. şöyle bir ilân gördü: I enerji, vücudünde şimdiye kadar duy ma almıs insanım. Anladm mı? Söyliyeceğim ama! İstağfirullahtan sakal tıraşından başka bir de bacak arının kalabalığuıı, evlerin pahalılığıProfesor Yakub Uyjmr | madığı bir zindelik hissediyordu. Yay * Nuri Refik Pasifikte bir deniz harbi koparsa? Ankaraya giden vekillerimiz Maarif. Maliye ve Hariciye Vekilleri dün gittiler Sehfr haberleri Askerî vaziyet [HEM NALINA MIHINA Anzaklarm gayreti Hindiçiniden başlaması muhtemel harekât H. Emir Erkilet Yazan: Emekli General Japon donanması ve hava kuvvetleri, sayı üstünlüğü olmamasına rağmen harekât sahasına yakın olmak gibi bir f aikiyete sahibdîrler Yazan: Abidin Daver Nerede yandınız Şehir ortasmda plâj Bendeniz.. Kadmlarm yaptığmı biz de yapsak! Yazan: BURHAN FELEK Küçük hikâye Tavuğun bacağı Nuri Refik