12 Ocak 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Üstünlüğü ve Düşkünlüğü ( AVRUPANIN İKBALİ ) İçinde Osmanlı İmparatorluğunun yükseliş ve alçahşı en büyiık mevkı tutan bu kitab, her Türk münevverinin dikkatle okuyacağı bir eserdir. Yeni çıkmıştır Tevzi yeri Cumhurivet Matbaası ve Ankara caddesinde Universite Kitabevidir. Fiatı 100 kuruş. ASYÂNIN J 18 inci yıl sayı: 6250 umhuriyet tSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresı: Cumhurivet İstanbul Posta kutusu: İstantul No. 246 Telefon: Başmuhamr: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 12 Ikincikânun Perşembeye açılıyor Hükumet, fiatı korumak ve spekülasyona mâni olmak üzere lüzumu kadar müdahale sermayesi ayırdı Tiltün piyasası Ribbentropun seyahati lman Harici>e Nazırı von Ribbentrop geçen hafta zarfında Macaristana japtığı sı>d!ıatten Berîıne dondu. Bazı telgraf hauerleri bugunlerde Italjan Haricije Nazırı Kont Ciano'nun da Pesteye muTrfsalalı beklendiğini bildirdikleri gibi von Itibbentrop'un bir muddet sonra Runidn>ayı da zi>aret edeceği anlasıhyor. Muttefik mcmlekctlerin bu>üklerüe kuçukleri arasındaki bu buluşup goruşmclerin insana ilk bakısta ilkbahara lıan r h k fikrini ilham etmesi pek tabiidir. Nitekim von Ribbentrop'un Macaristana seyahati etrafındaki biitiin tezahurler bu fikri tejid eder mahiyettedir. Japonya ile Amerikanın da harbe kanşmalan neticesinde dünya ölcusünde Alman Devlet Reisi ve Başkumandanı binuyen mücadele Mihver devletleri Adolf Hitler için vazijetin yeniden tetkikini ve uetice olarak da daha esash yeni tedbirler alınmasını zarurî kılan bir cereyana dokulmüştür. Doğnısu Alrnanya ile birlikte sark seferine katılan A\nıpa nıilletlerinin bu seferdeki mevkileri şimdiye kadar Almanjaya nispelle hep ikinri plânda idi, ve hatla Fransa ve İspanyaya varıncıya kadar bir kısmının işlirakleri (rorbada bizim de tuzumuz bulun«un) kabilinden sembolik bir mahi>ette idi. Dünya barbine Amerikanın da istirakile Rusjanın mümkun olduğu kadar fa7İa takviye edileceği aıılasıldıktan sonra A ^ u p a medeniyetinin müdafaası için bir nevi haçlılar seferi şeklinde gLsterilen bu ka\ga tasavvur olunabileceğinden ileri bir ciddiyet kazanrmştır. Bu seferin behemehal muvaffak olması için alâkadaıların eskisine nispetle dafaa çok ve daha ciddî fedakârlıklar gosterme>eri luzum ve zamreti aşikârdır. Bilhassa Macaristanla Rumanja için bu b«>lcdir. Işte von Ribbentropun zijaretlerile Peştede tetkik olunan ve bir n'üddot sonra da Bukreşte tetkik olunacak olan yeni vaziyet budur. Müstahsile diişen vazife Ankara 11 (a a.) Ticaret Vekâletinden tebliğ edılmiştir: Ege bolgesinde tutün piyasası bu ayın 15 inci persembe günü açılacpktır. Anadolu Ajansının ve radyonun tavassutile evvelce de müstahsillermize bi'dinlığimiz veçhıle, piyasanın en iyi şartlar içinde açılması ve böylece devam etmesi İçin Vekâlet lüzumlu tedbirleri almış ve müdahale mekanizması lyice hazırlannış bulunmaktadır Filhakika, hükumet milli korunma fonundan luzumu kadar parayı piyasada müdahale icin Ticaret Vekâletinin emrine vermiş, millî bankalanmız da kredi vadisinde kendilerıne düşen vazifeyi üzerlerine almışlardır. Vekâlet müstahsilin hakkı oldıığunu takdir ettiği fiatlarla mübayaalann başlamasına ve devamına nezaret edecek, icab eden şekilde mudahalede bulunacak ve ayni zamanda bir spekülasyon havasının fiatlara nizamını kaybetthmemesine dikkat edecektır. Bu arada müstahsillerimize düşen vazife, lüzumsuz acelecılik göstermeden sükunetle, intizamla mallarını satmalarıdır. ACAYIB BİR PLÂN r Cenubî Pasifikte Felemenk Hindistanı adalannı gosterir harita ile bir limanda sahil müdafaa bataryalan ve Felemenk Hindistanı zırhlı birliklcri talim yaparlarken Japon harb tebliği I I Askerı vazıyet [İngilizAmerikan I tebliği Malezyada Mağlub edilen Bir Amerikan Şimalî Afrikada ı harekât ' İng ilizler gazetesine göre sür'atle geri Alman Genelkufinaİngiliz ordusu çeküiyorlar yı Hitleri öldürerek M ü t t e f i k ' l e r l e Agedabia'dan Japon ordusu Kuala anlaşacakmış? geçti Lampur'un 25 kiloBerlin bu haberi. çocukları bile güldürecek bir yalan olarak favsif ediyor Nil kıyılarındaki Mihver esirleri 26 bini buldu metre cenubuna kadar ileriledi Doğu cephesi hâlâ düzen almadı Yazan: Emekli General Japon kıtaatı H. Emir Erkilet Dün felemenk Hindistanını da istilâya başladı Filipinlerde bir Japon zırhlısile bir kruvazör yaralandı Batovya 11 (a a.) Felemenk Hindistanı te.^ığınde bıldmldığıne gors, 10 11 sonkânun gecesı düşman kuvvetlerı Bor. neo'nun çimali garbısınde kâin Tardkanda karaya çıkarılmıştır Buradaki Felemenk gaınızonu anudane bir mukavemeı gostermiştır. Evvelce tespit edilen plânlar mucibince Fe'emenk ku\vetleri geniş mikyasta tahrıbat yapmışlardır. Duîman Felemenk Hindistanı harid bol?clerinm bazı noktalan üzennde buvük bir hava faaliyeti göstermsktedir. Bir Holanda denizaltısı Siyam körfezınde dusmanın asker nakleden iki gemı=ine n uvaffakiyetle taarruz etm;stir. Şark cephesinde harekât Çvınkü bu iki Tunaboyu de\leii kendilerini yeni rejinıile onlara daha koıTokyo 11 (a.a ) İmparatorluk umukunc bir çehre ile gorünen Rus tehdidi mî karargâhımn tebliği: altında gortnüiflerdi. Şimdi ise bu teh Nev^ork 11 (a a.) Nevyork Post'un Tayyarelerin de yardımile Kouala like ile jakapaça savaşa da girmis bulu Vaşingtonda salâhıyetli bir kaynağa atLumpur'a ilerlemekte olan Japon konuyorlar. Artık geri donemezler, daha :en bıldi'diğıne gore, Alman genelkurlunun ucu, şımdı Kouala Lumpur'un 25 ileri gidecekler ve dunya hartasından mayı, Hilter içır doğu cephesının bir kilometre batısında Morıbklan koyüne gilinip gitmemek için yapılması mumkün eıir.de ^bir kahraman ölumü. hazır varmıştır. fedakârhkların hepsini yapacaklardır. anmıştır. Bu hem dramatik bir mahiJapon tayyareleri. Kouala'nın şimaSiyasetin garib cilveleri: Vaktile Ru •atte hem de ıtina ile hazırlanmı? olan linde bir noktada 23 zıncirli traklör ve manya Ingiliz garantisini haizdi. Nasıl bu işte gudülen hedef, Almanyayı içın7 tankla bu yerın 11 kilometre cenub islijeceği bilinınıjen bu garanti mevcud de bulunduğu pek nazik durumdan Kahire 11 (a a.) Britanya tebliği• doğusundakı Kajang yakınında İngiliz olduğu bir sırada Rusjanın Besaıabya kurtaımak v« ayni zamanda mutte Hava şartlarının îe\kalâde fena ol askerı yuklu ıkı treni tahrıb etmışleryı islirdad hareketi vuku bularak Ru fık miî'.et'er arasında bir ihtilâf çıkar masına ve gorme Imkânım, hemen he dir. manyanın parçalanmasına mukaddeme mağa ça'ışmakhr. Bu plân, çifte ihanet men oıtadan kaldıran ve münakalâtı Japon ordusuna mensub tayyareler, çok zor bir hale koyan şiddetli kum fır Singapur çevresindeki askerî teçıslerle teskil etti Rumanja, tarihinin nadir sasi Ü7erinden yenj bir sulh taarruzuna tınasına rağmen kuvvetlerimız Agedab hava meydanlarına karşı gece hücumkaydcttiği çok dehşetli bir buhran içinyol hazır'amaktan ibaret bulunmaktadır ya ile Ageda arasında düşmana hucum larına devam ediyorlar. de Almanyanın kucağına diistü. RumanBir yandan Mihver ortakları Japonlarıru de\am ettirmişlerdir. yada yeni rejim, butün fenalığın BesaMalezya muharebelerine dair yayı, aiğer yandan ise müttefikler RusHalfaya çevresinde düşraana baskımız rabya isgalindeu doğmuş olduğunu çoztafsilât yayı kendi haline bırakacaklardır. Al devam etmektedır. önüne alarak yeni sijasetini bu istilânın Tokyo 11 (a.a ) Bugün Tokyoya geın genelkurmayı «Hitler'in ölümile Nıl çevreslndeki esir kamplarile hasinfikamını almak temeline bina etti na? ' çin kendiliğinden öleceği ve orta tanelere gelen esirlerin toptan sayısı len raporlara gore, Japonlar 7 sonkâRumen parçalanrnasmı tesviye ve tespit nunda Slim yakmmda b ü ^ k bir mueden Viyana konferansından bu defa Al dan kalkacağı inancını uyandıracağını 26.000 e yükselmiştir. (Arkası sahife 3, sütun 2 de) (Arkası sahife 3, sütun 1 de) (Arkası sahife 3, sütun 2 de) nanyanuı Rumanyaya verdiği bir şaranti Alman tayyareleri, Malta tesisleritıi gece gündüz bombalıyor çıktı. Bu yeni garantinin mevcudu mukafazaJan zi\ade Besarabyanm istirdadını hedef tutan bir garanti oldıığu da zamanla ve bütün an'anesile anlasılmıs bulunuyor. Bir halde, ki islemediği için resmen ve filen ilga olunan İngiliz garantisi yerine şimdi Rumanyada Alman garantisi kaim olmuştu. Bu garanti vürümüstür. Inariliz garantisi Rumanya îçin yalnız Abnanvaya karsı yardım teminatı olmakla kalmıvarak mutlak bir mahijeti haizdi. Eğcr İngilterenin eli ulasabilspy Karneler dün dağıtıldı Dün karne alamıyanlar YUNUS NADİ (Arkası sahlfe 3, sütun 4 te Fırınlar ihtiyacımız kadar ekmek çıkarıyor. Telâş edip fırınîara hücum etmezsek Sibiryadakî ekmeğimizi hergün rahatça alabüeceğiz Rus ordusu Ancak bu hattın nerede olduğunu Almanlar tabiatile ilân etmediler; etmelerj de doğru olmazdı. Fakat, Ladoga goıünden Azak denızine doğru inen mumkün mertebe duz ve kısa bir müdafaa mevziinden ibaret olmak icab ettiğine göre, harita uzerinde takribî bir surette tespit ettiğün bu hattı gosterir harita gazetemizin 19 birincikânun 1941 tarihli nüshasmda nesrolunmustu. Bu hattın ilerisinde bulunan, şimalden cenuba doğru, bashca Tikvin. Kalinin ve Tula gibi büjuk kentlerin tedricen bırakılarak Alman ordularının, bilhassa merkez bolgesinde. Moskovanın cenub doğusundaki Mihailoftan OkraBerlin 11 (a.a) Alman orduları Ugıa nehirleri gerisine takriben 200 Km. başkumandanlığmın tebliği: geri gi'meleri lâzım geliyordu. Doğu cephesinin şimal ve merkez keAln anların ilkbahara kadar tutmak simlerinde Alman kıt'aları, duşmanın, istij eceklerini tahmin ettiğim müdafaa merkezileştirilmiş kuvveüerle ve tank hattı Ladoga Rolünün cenubundaki Laların yardımile yaptığı birçok hücum doga >kasabasından bashyarak Wolhow ları püskürrmüşler ve düşmana insanca nehrimn sol kıyısını takib ediyor ve ve malzemece çok ağır kayıblar ver Novograd kendinin simal doğusile, dodirmişlerdir. ğularındaki bataklıkları önüne alarak (Arkası Sa. 3, süttm 3 te) İlmen gölünün cenub doğusundaki Wal Yeni Rus taarruzları Harkofîa Oreli kuşatmak için çalışıyorlar Almanlara göre Alman Rus muharebe cephesi, dursaj ılamı\ acağı için buradaki vazı>eti yeniden gozden geçirmek fa>dalıdır. Çüııkü bu harbin ve hatta dünyanın talihinin kararlaşacağı cephe bu cephedir. Rastov, cenub Rus orduları grupunca geri alındıktan ve karakış birdenbire bastı.dıktan sonra, Abnan askerlerini Ru« buz ovalaruıda donmaktan kurtarmak için, Alman Fuhreri Moskovaya karşı jupılmakta olan ve şiddetli Rus mukavtınetlerine rağme*n muvaffakiyete doğru >urumekte bulunan Alman taarruzlannı birdenbire durdurarak Alman ordularını geride bir müdafaa hattına çekilmek kararını vermisü. Ba taarruzlar, Rus kuvvetlerini inanılmıyacak derecede bitiriyor Holanda Hindistanında başlıyan istilâ hareketi Singapur 11 (a a.) Japonya, Holanda Hındistanmm istilâsına başhyaralc Borneo'nun şımal batısında petrol merkezi olan Tarakan'a ve Celebes'in şimalindeki Mınokasa'nın üç noktasına asker çıkarmıştır. Neşrolunan bir tebliğe gore, kruvazörler himayesinde bulunan bir Japon t a şıt filosu cumartesi gunü Tarakan'a yaklaşmış ve gece asker çıkarmağa başlamıştır Tebliğ. Celebes'deki asker çıkarma hareketlerıni de yazdıktan sonra bunlara dair tafsilât beklenmekte oldugunu ilâve etmektedır «Muharebe sırasının kendisine gelmesini bekliyor dai yaylasma vanyordu Buradan itibaren IVerza vadisini önüne alarak Kalininle Rsev arasında Volga nehrine geliyor. Mojaisk \Viyasma arasından doğrura Kaluga'nın hemen garbında UçraOkra nehirleri gcrisinden, Orel Knrsk Harkof demirjolunun doğusundan Taganrog'da Azak deniHne vanyordu. Filipinlerde bombalanan Japon gemileri Ne\york 11 (a a.) TebliğFilipinler: İyice takviye edilen Japoa kıt'alan buyük bir şıddetle Manihnm şimal; garbisınde General Mac Arthur ha^tınm sağ cenahına taarruz etmislerdır. Evvelce hazırlanmış olan mevzılari müdafaa eden Amerikan ve Filipin as^Arkası Sa. 3. sütun 5 te) (Arkası sahife 3, sütun 8 da) 11 Derhal nahiye müdür lüklerine müracaat etmelidirler Ekmek karnelerinin evlere dağıtılmasma dunden itıbaren ba^lanmıştır. Dağıtma ışını mektebli kızlar ve memurlar \apmaktadırlar. Bunlar, dun sabah er'tenden Partı merkezlerınde ve Halkevlennde toplnarak, kendilenne verılen ^rfları almıslar ve evlere dağıtmağa başlamışlardır. Karne almıyanlann der. (Arkası sahife 3, sütun 5 tt) Şark cephcsindeki son harekâtta faal rol oynadığı bildirilen Sovyet siivari kıt'alarından bir müireze Moskova 11 (a.a.) Sibirya askerî çe\Tesındekı Krasnay Zvezda gazetesıne gelen bir telgrafta şoyle denllmektedır: • Sıbırya ordusunun kumandan ve erlerı faşıst surulerlne ezıci yeni bır darbe mdlrmek vazıfesınm kendilerıne verileceğı saatin uzak olmadığını bihyorlar. Bu erler, yeni harb usullerini öğrenıyorlar. Talimler gece gündüz devam etmekte ve gece talimlprı hu^usî bir ıtinaya tâbi tutulmaktadır Toplar, mitralyözler ve mayin atıcılar kayaklarla teçhiz edılmiştir. Topçuya, p.yade ve tahkın erlcrme kajak oğretılrnekte tanka karşı muharebe bilhassa talim edilmektedir.» Dün Japonlar tarafından istilâya başlanan Felemenk Hindistanınm idare merkezi Batavia'dan bir manzara