February 9, 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

ASYÂNIN ÜstMİığü ve Düşkünlüğü ( AVRUPANIN İKBAIİ ) İçkıde Osmanlı İmparatorluğunun yükseliş ve alçalışı en büyük mevki tutan bu kitab, her Türk münevverinin dikkatle okuyacağı bir eserdir. Yeni çıkmıştır. Tevzi yeri Cumhuriyet Matbaası ve Ankara caddesinde Üniversite Kitabevidir. Fiatı 100 kuruş. J 18 inci yılsayı: 6278 umhuriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adrea: Cumhuriyet İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefbn: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 Halid Ziya Uşakhgil Sarayjj e Ötesi mrciar) LD ^ ÇIKTL Fiaü ^ ? Pazartesi 9 Şubat 1942 rMINDANAıO HİLMİ Kİ •• japon ıhrac v* ı 5f 0 IOOO KIŞIN DERSI Hep elbirliği ederek Şimdi bu dersten istiîade edersek çektiğimiz ağır sıkıntıları kendimize fayda kaynağı yapoıış olacağız u yıl bol yağan kann memleketimizde dahi çetin zorluklar doğuran karakışına teşekkur edeceğimiz geliyor. Yaşadığımız mustesna zamanlarm hepimizdcn istediği feragatli ve sürekli tedbirler uzerınde \azilanian ve sojienenleri çoğumuz bir kulağımızdan giıip obuıunden çıkan masallar gibi dinlejip geçmek itiyadından bir turlü jakamızı kuıtaraınamıştık. Acı hakikatlerin bizi azçok ujandırmış ve ilerisini daha iyi karşılamağa kandırmış olmasını umuyor ve bununla teselli bulmak istiyoruz. Geçen j a z bu sfitunlarda mekteb latilleri devamınca izci gencliğin menılelette kendısince başarılabilecek istıhsal işlerinde (.alışmağa scvkolunmasını yazmıj, bilhassa bu gencliğin ziraat işlerinde koyluje vardım eylij ebileceğı ve odun, komur istihsalinde faydalı başarılar elde edebileceği noktaları uzerinde ısrar eylemiştik. Buna mukabil odun ve komür narkı bilhassa İstanbul hesabına AraJannda çok samimi sahneler geçen Mısır Başvekili Nahas Faşa ile İngiliz bitip tükenmez dedikoduları mucib olup büyuk elçisi Sir Lampson gitmişti. O dedikodu hâlâ bitmemişken gelip çaıan karakış ortasında odunun kilosunu dort kuruşa alıp elli kilosunu bir liraya evlerine naklettirebilenler kendilerini bahtijar saydılar. Bahthar saydılar, çunkü onlar hiç oluazsa biıkaç >üz kilo odun bulabilen uadir talihlilerdi. Çoğumuz o fiata ve lıatta daha yukarısına odun bulamadık. Çiinkii yoktu. AVRUPAYA İHRAC HAREKETİ Bir I t a l y a n amîraline göre • • a*ı^iJ İskandinavyanın şimalinden yapılacakmış Londra 8 (a a.) Britanova: İtalyan Amiralı Duccı yazdığı bir makaleme Müttefiklerin ilkbahar taarruzlarmdan nasıl çekinmek lâzım geldığini söylemektedir. Amirale gbre, bu taarruz şimalî İskandinavyaya tevcih edılecektir. Mumaileyh İskandinavyaya yapılacak bir asker çıkışının Narvık ve Ankanjel a T asmda olabileceğıni tahmin etmekte ve muvaffakıyetı takdirinde Müttef.k kuvvetlerin İs%'eç ve Fmlandiyadan geçerek Almanyayı şimalden çemberliyebileceğıni sanmaktadır. Cenubi Pasifik adalarında Japonlann ihrac yaptıklan yerleri gösterir harita Japotı harb tebliği Askeri vaziyet Johor boğazında bir adaya çıkarılmışlar J APO N KIT'ALARI Hazırlık devresi H. Emir Erkilet Kahîrede tezahürler Londra Dr.Todtöldü Nekadar ifatiyatsız ve düşüncesiz davranmış olduğumuz kısın bir iki darbesile meydana çıku. Her tarafta odun ve kömür ihtiyacı ancak ucu ucuna, o da eksik gedik stoklarla karşılanmıştı. Siddetli bir kış hamlcsi dnünde mevcudumuz derhal yutularak açığımız olanca büyukluğu ile sırıttı. Hatta bu kadar siddetli kıs da olmıjacak olsajdı bu kadar tedariksiz kalmağa yer yoktu. Bunu jimdi pek iji anlanıış bulunujoruz. Nahas Paşa, entrika çevirenleri şiddetle cezalandıracağım bildirdi Ereğli komür havzamızın madta direklerini mevsiminde stok etmemiş olmanın scbeb olduğu muvakkat istihsal Kahire 8 (a.a.) Dün Başvekillik dafasüasile buna inzımam eden tabiî gene İresi önünde toplanan halk, Nahas P a muvakkat nakliye zorluğu çok değil, on. şaya sevgisini ve Ingiltereye karşı semJapon ve Taylandlılar Saluen on beş gün içinde butun mcralekette patisini bıldirmiş ve bu tezahürlere cenehrini zorluyorlar hıssolunan derin bir tesir gosterdı. Is vab olarak kısa bir nutuk soylıyen BaşSaygon 8 (a a ) Bırmanyada Japonlanbulda taşkomüründen dahi ihtijatı vekıl, İngiliz buyıik elçisile teati ettlğı larla Taylandlılar Saluen'e muvazi olan mız yokmus meğer .Elektrik ve havagazi mektublarında isbat ettığı gibi tahtın ve Sıtang nehrinin sağ sahılınde Rangona Rauf Orbay m u a m e l e s i fabrikalarımızda tasarruflar tenıinini mılleün haklarını mudafaa etmiş olmay ü k s e k 60 kiloır.etre mesafededirler. Bu nehır, riddijetle derpiş etmeğe mecbur olduk, sından dolayı duyduğu gururu anlatmış tasdika iktiran etmek uzeredir. Rangonun batısmda son tabiî engeldır. ve daha uzun fasılalı bir taskomiirii ve her kım olursa olsun entrika çıkaraBuradaki İngiliz buyuk elçısl Sir Japon tayyareleri bu şehri ve tayjare yokluğunun memlekete nelere mal ola caklara karşı en siddetli tedbirlerin alı KnatchbuU Hugessen'm verdığı zayafetmeydanını şiddetle bombalamışlardır. Dr. Todt bileceğini dehşetle gordük. Halbuki hav nacağını vadetmiştir. Başvekil ayni za te, Haricıye Vekilımiz Şukrü Saracoğlu Mingalada tahrib edilen tayyareler za bizim kendi tabiî zenginlik ve enerji manda İngıltereyı ve İngiliz büyük el ile beraber Rauf Orbay da bulunmuştur. Beılin 8 (a a ) Resmen bildiriliyor: çisi Slr Mıles Lampson'un telkın etüği Tokyo 8 (a a ) Umumî karargâhın kaynaklarımızdı. Hiç olmazsa o yüzden Eski İcra Vekilleri heyeti reisı Rauf Alman Devlet Nazırı Dr. Todt bu^un tebliğmde önemli tayyare teşkıllerınin herhangi bir sıkıntıya maruz kalmamalı ıtimadı da övmüştür. Orbay, bahriye mesleğındeki şohreti doİngiliz büyük elçisi Sir Miles Lampson, Iayısile Buyük Br.tanyada da hürmet askeri vazifesımn ıfası sırasında bir ha Birmanyada Mingala tayyare meyidik. Biraz dikkat ve itina ile elbette geva kazası neticesinde ölmuştür. danma 4 defa hucum ettikîerı, 22 duşne de bdjle sıkınhlara uğramamaklıgı Nahas Paşayı ıktdar mevkiine geli^in ve sevgi kazanmıştır Yeni vazıfesinde den dolayı tebrik için zıyaret ettıği za muvaffak olacağı şuphesiz Fuhrer mıllî cenaze merasimi yapıl man tayyaresile çarpıştıkları ve bunlarmu daima elimizdedir. sayılmakman, Başvekille balkona çıkmca, halk masını emretmiştir. dan 12 sinin düşüruldüklerı söylenmekVaşington 8 (a.a.) Harbiye Nezareti Bu işleri böyle mes'ud ve muııtazam Başvekili ve büyük elçiyi şiddetle al tadır. tebliği: (Cumlıııriyet Dr. Todt, sulh zama tedir. bir cereyan içinde yürütmek için hüku kışlamış ve Nahas Paşa, Sır Miles'i kunında Almanyanın Otostrad denılen meşFılipinlerde: metin biitıin vekâletlcri arasında haki caklayınca alkışlar bir mısli daha arthur şoselerıle bir çok gizli askeri tesisatCavite kıyılarında gizlenmiş düşman katen ahenkli, yani yekdiğerini ikmal e mıştır. İngiliz büyük elçisi, sonra ototan başka Zıgfrid hattını da yapmıştı. bataryatarı Manila korfezi ağzındak dıci çahşmalarda daha derlitoplu dav mobiline kadar ElAzhar talebesi taraHarb zamanında yeni yolların ve istıhmustahkem mevzilerimizi yeniden bomranmağa ihtijac vardır. Eğer komur is fından tezahürler arasında omuzda göbardımana başlamıştır. Duşman batartihsalinin münhasıran İktısad Vekâletine türülmüştür. Londra 8 (a.a.) Norveç ajansı, Oslo kâmlann :nşası için çalıştığı, mılyonları yalarının ateşlerı, Mills, Hugs ve Frank aid olduğımu hesablıvarak diğer vekâbasmınm haber verdığme gore, İsveç bulan eklplerıle zaptedilen Rus araziistıhkâm'arımıza tevcih edılmiştır. Her letferce o iste kendilerinin de himmet. başkonsolosunun Quısling'in ıktıdar sındekı riemiryolları Alman hatlarına 4 dakıkada bir" atılan mermıler vahim bizmet ve mes'uliyetleri bulunduğu bimevkiine çıkışını kutlama torenıne da uydurmakra fevkalâde bir sür'at ve maharet gos'crdıği soyleniyordu. Ahirgn şihasar yapmamışlardır. vet edılmedığıni bildirmektedır. linmez ve buna candan inanılmazsa zaBataan yarımadasmda, sağ kanadımız man zaman bu tiirlıi aksaklıklarla karsıAjansın ilâve ettiğine göre, eğer Quis nıalî Fransa, Belçika, Holanda sahilleBudapeşte 8 (a a.) Ofı: Macar hü arasına sızan düşman siddetli bir karşılaşıbnasına şaşılmamak lâzım gelir. İstc ling, kendi hükumetinin İsveç hukumeti rinde tahkımat yapmakla mesgul oldjğu Vaşington 8 (a.a.) Bahriye Nazırtarafından tanınmasmı isterse ki bu rivayet edılmişü. Her halde Almanyanm kumetinin bu hafta başında Naib mu lık taarruzla puskürtülmüştur. Sol kagördiik: Kömür işi memleket hayat ve lığının tebliği: nu yapacağı şüphesizdir bu talebin harb gayretleri arasında çok muhım va avinhğı vazafelenni ihdas eden bir ka nadımızda muharebe şiddetlenmektedir mndafaasmın candamannı teşkil ediyor Atlantık bolgesinde Mıhver denizaltınun lâyıhasını parlamentoya tevdi ede Son 24 saat zarfında Bataan yarımadasıZiraî istihsali artırmak isi de aynile ları Atlantık Okyanusunun büyük bir reddedıleceği hakkındakı umumî kana zifeler basarmış bir muhendıstı.) ceği sanılıyor. Bu makama getirilecek na yapılan Japon hava akınları siddetli bövledir. Bu hayatî mevzu üzerintle j a kısmında Bırleşik Amerika deiletleri kı ate İsveç eyalet basmı ıştirak etmekteolan zat, Naibin, otomatik surette daimî olmuştur. Diğer hareket çevrelerinde pılacak bir seferberlik bütiin faaliyctle yıları açıklannda faalıyetlerıne devam du. Ezcümle Kaalstad Tidningen gaolarak mevki ve salâhıyetlennı istımal kayda değer bir hâdise yoktur. keyfıyetinin rin onun uzerinde teksif olunnıasını icab etmişlerdır. Ticaret gemüerımize karşı zetesl, böyle bir tanıma edelektir. ettirir. Dahiliye, Millî MUdafaa ve Ma harekâtta bulunan denızaltılarile müca emsalsiz bir küçukluk olacağını ve mılSingapur etrafında muharebeler Bu kanun lâyihasımn Parlamentonun letin bu mutaleada bulunduğunu yaz arif Vekâletlerimizin ziraî istihsalde oy dele eden denız ku\Tetlerimizin muvafSıngapur 8 (a.a.) Umumî karargâsalı ve yuksek meclısm çarşamba celsemaktadır. nıyacaklan mühim rolleri inkâr eüneğe fakıyetleri her gün artıyor. lerı ruznamesıne dahıl bulunması muh hın tebliği: Kudıksvalls Nicheter, şöyle yazıyor: îmkân var mıdır? Hatta bu iş yalnız hiiDüşman tayyareleri ve topçusu, bugün temeldir. Encumenlerde etraflı muza Bir İngiliz muhribi battı «Tabiatile İsveç böyle bir talefei kumet şnbelerinin değil, bütün nıillekeresi ıki gün sonra yapılacak ve hafta çok daha genış olçüde faaliyet sarfetmışLondra 8 (a.a.) İngiliz Amirallık «Quislıng ile hiç bir alâkası olmasını Sofya 8 (a a.) Bulgar meb'usan YUNUS NADÎ Dairesi, Matabele muhribinin açık deniz istemiyen» milletimizin duygulanna u meclısı, dün bütun gün ve bir kısım sonunda kanun kabul edilmiş olacağı tir. Topçu ateşi ve tayyarelerin faaliyeti, gibi bu yeni makamm sahibi de tayin bilhassa Sıngapur adasmm cenub kıs (Arkası sahife 3, sfitun 4 te) de batüğını biîdirmiştir. yarak reddedecektir » gece de toplantılarma devam ederek gay mındaki mevzilerimize tevcih edilmekedilmiş bulunacaktır. rimenkul mallar hakkmdaki yeni kanun Parlamento mahfillerinde dolaşan tedir. Johor boğazmda, gemıler ıçındeki projesini goruşmüştür. Bu yeni kanun devriyelerimiz, ayni şekilde bir düşman projesıne gore. Yahudiler ve yabancılar bazı rivayetlere göre Naibin büyük oğlu M. Etienne de Horty bu yeni vazifeye devrıyesiııe tesadüf etmiş ve içinde takşehırlerde birden fazla ev, tasrada arazi liben otuz asker bulunan bir düşman ve san'at ve meslek icrasına luzumlu tayin edılecektir. Mumaıleyh 29 ağustos 1940 tanberi devlet müsteşarı ve 20 ma teknesinı batırımstır. Johor'un cenubunbına sahibi olamıyacaklardır. yıs 1940 tanberi de Macar Devlet Demir da duşman istıhkâm efradı topçumuz Hükumetın teklifi üzerine, Yahudilere yollan reıslıği vazifesini ifa etmektedir. tarafından taarruza uğramış ve dağıtılaid bulunan ve yeni kanunun çerçevesi (Arkası sahife 3, sütun 2 8e) dışında kalan butün gayrimenkul malları, devlet, kendi mulkıyetı altma alacak ve mal sahıblerıne bunlann bedellerini, yüzde üç faizli ve 20 yıl vadelı tahvilâtla odeyecektir. Salâhiyetli mahfıllerin tahminlerine göre. yeni kanunlar devlet mah olacak Yahudi gayrimenkullerinın kıymeti 2,5 ilâ 3 milyar levadır. Halk, İngiliz elçisile kucaklaşan Başvekili şiddetle alkışladı Rauf Orbayın tayîni kat'üeşiyor Ankara 8 (Telefonla> Ijondra buyuk elçilığımize, Kastamonu meb'usu Rauf Orbayın tayinı tahakkuk etmektedır. İngıltere hükumeti, tarafımızdan yapılan Istımzaca muspet cevab verdıği içın, tayin Birmanya hududunAlman istihkâmlarıda Japon ve Tayland nın meşhur mühendisi bir hava kazasına ordularının tazyikı gittikçe artıyor kurban gitti Şanghay 8 (a.a.) D N.B. Singapurdan gelen haberlere gdre, Japon topçusu faaliyetni katmerleştirerek ateş4ni adanın şimalindeki hedeflere tevcih etmiştir. Japon kuvvetleri Johor boğazmda PalaouUbin adasına çıkarılmıştır. Saygon 8 (a.a.) Singapurdakı hareketler bir durgunluk devresi geçırıyor gibidir. İngilizler, takviye gelmesine inüîaren mudafaa vasıtalarını arnrmaktadırlar. Japonlar, hücuma geçmek için icab eden malzemeyi hazırlıyorlar. İngilizler, topçu duellosunun çok siddetli olmadığıru söylemektedırler. Şark cephesinde kat'î neticeyi almak üzere Mihver tarafı da. AngloSaksonlar da büyük mikyasta tedbirler ahyor ^ Yazan: Emekli General | Şark cephesinde umumî durum uze den başka ehemmiyetli hareketler olma« rinde tesir edebilecek yeni bir değişiklik maktadır. Bununla beraber Almanlar yoktur. Rusyada kış hâlâ siddetli suret cephenin merkez kesiminde iki Sovyct te devam etmekte ve yerli muharebeler tümeninin ehemmiyetli kısımlarmı ku;>atıp imha ettiklerini ve bir miktar top, makinebtüfek ve piyade havanı ele ge« çirdiklerini bildiriyorlar. Alman ordularından yalnız birisinin mudafaa hatla1 rına son iki hafta zarfında yaptıkları taarruzlarm ve Alman karşı taarruzlarımn neticesi olarak Ruslar 80 zırhlı muharebe arabasile 300 den fazla top, 1000 makinelitüfek ve bomba topu, 400 zırhlı otomobil ve 850 kızak bırakmıslarmış, Cephenin kesiminde de bazı Alman h ü cum kıfalan vrrdikleri bir kaç savaş sonunda Ruslara ağır ve kanh kayıblar verdirmişler. I İngiliz Amerikan | tebliği 1 Filipinlerde Japon tazyikı şiddetlendi Singapurun cenub bölgesi de topçu ateşi altma almdı (Arkası sahife 2 sühın 1 de) Japon tayyareleri Rangon hava meydanlarına 3saaf müddetle hiicum ettiler İsveç, Norveçteki Kisling hükumefini tanımıyacak Amerika sularında Alman denizaltılarının faaliyeti Nacar Naibine oğlu muavin oluyor Mareşal Budiennl Şark cephesinde harekât Bulgaristanda Yahudi mallartna el konuyor İlkbahar için Ruslar da büyük ordular hazırlıyorlar Mareşal Voroşilof ve Budienni Orta Asyada teşkilât ile mesgul Ural sırtlarında ve Başkır bolgesinde pek çok asker talim göröyor r \ Âltııt ve Para işine Yazan: Lik maçlarına dün tekrar başlandı A. Hamdi Başar Saçda : DUnkü futbol maçlarnidan bir enstantane. Solda; Tekirdağh Hüsevin Adnan EÜreşinden bir İntıba Güzide arkadaşımızın bu yazısı, yarınki nüshamızda. Moskova 8 (a a.) .|tfa«şal Voroşi» lof ve Budienni iç Rujyaila iîkbahar taarruzu için büyük ^rdular hazırlıyorlar. Pravda gazetesinın Verdiği malumaJ J ta göre bu ordular, Baş%n* bolgesile orta Asyada ve Ural şıttlarmda talim yapmaktadırlar. Burîflarda ğenış ölçüde kurulmuş olan h a ı i s a n a y i : durmadan Ç»» lışıyor. ^ * Alman tebliğî Berlin 8 ( a a ) Alman orduları baçkumandanhğının tebliği: Şarkta çetin mudafaa savaşları devam etmektedir. Müteaddid düşman kuvveti Şa, 3, şütun ş tetf üçiincü sahifemudedui • J\ Şiddetle bombalaoan Birmajıj'ajun mer kezi Bapgon'da bava defi