18 Şubat 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YAMANDÎ Niçin İhtida Etti? Bu çok meraklı ve heyecanlı. hissî hikâye jakında çıkıjor Yazan ve neşreden : Sinan Matbaası ve Nesriyatevi sahibi SİNAN OMUR 18 inci yılsayı: 6287 umhuri İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresı: Cumhunvet İstanbul Posta kutusu: îstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrır: 22366. Tahrir heveh: 24298 İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 Buyuk Britanya Başvekâleti için namzedlikleri mevzun bahsolan M. Eden, Lord Beaverbrook. Atlee ve degişmiyecefi kanaati beslenen M. Çorçil İZZET KAYAOĞLU nun Polis Nevzuatı Çarşamba 18 Şubat 1942 A D L I E S E E İ Pek yakında intisar ^ejiecektir. um kanunİçinde: Polısle alâk me tahrıraö lar, nizamnameler, ararları ve umumiye, Tevhidi tefsirleri mevcuddur. YeniLondrabüyüh elcimiz Rauf Orbayın tayini dün Yüksek Tasdikten cıktı Ankara 17 (Telefonla) Açık bulunan Londra büyük elçiliğine Kastamonu meb'usu Rauf Orbayın tayini yüksek tasdikten çıktı. Beykoz fabrikası 120 bin kundura yapacak İkbsad Vekili dün fabrikada tetkiklerde bulundu, kuvvet getirdi yeni direktifler verdi ve akşam Ankaraya döndü Viazına kesimînde çenıber içine alınan mühim Sovyet kıt'aları imha edildi AlmanSar cepheye taze ŞarkcejMresinde hare Çörçil dedi ki "Meclis, hükumete inanıttıyorsa reyini bildirmelidir,, Yeni Londra buyiık elçimiz Rauf Orbay İNGİLİZ KABİNESİNİN AKIBETİ Çörçilitı feda edilemiyeceği anlaşılıyor Gephenin kilidi vazifesini gören çok mühim bir mevzi de zaptoiundu tktısad Vekilimiz Sırn Day, dun Beykoz kundura fabrikasında deriler ve ayakkabılar uzerinde tetkikat yapıyor Uzakdoğuda Harb nasıl Patlak verdi? zakdoğuda zuhur eden harbin mes'ulıjcti kime aid olduğuııdan bahsetmek istemijomz. ouıun tarih bojunca hıçbir harbin mes'ıüiyetini muharib iki taraltan bıri ko layhkla kendi ustune aüvermek insafını fosterıniş değildır. Ingiliz Başvekilı Çorçil, Singapurun duşmesi uzerine radjoda so>lediği uzun nutukta Japonjanm baslun hucumlarile başlıyan yeni mace Manş harbinin neticeleri • Vekil, kendisine izafe edilen beyanatı tekzib ediyor Şehrimizde bulunan Iktısad Vekili Sırrı Day dun Beykoz deri ve kundura fabrikalarını ziyaret ederek öğleden sonraya kadar burada kalmıştır. Fabrıkaya ham deri gıren kısımlardan başlıyarak, tcmızlenme, debagat, havuzlar, kımyevi ıslahat, kosele ve deri ıslah kısımlarını ayn ayrı tetkik eden Vekıl, fabrikanın 1914 senesindenberi mudurluğuna yapan Sabıtten her kısım uzerinde izahat almısur. Vekil, bundan sonra ayakkabı fabrikasmı gezmış, burada işçilerle de förüşerei: kendılerinden iş vazıyetlerini sarmuş, yapılan ayakkabıların muhtelif ne\"ilennı, mukavemet derecelerinı bizzat tetkik etmiştir. İ de tetkik ed sonra Ia"b"rrkamn mudüf(Arkası sahife 3. sütun 5teJ = Şarh cephesinde U Başvekil Brest'le iki Alman zırhlısı iizerine 3399 akın yapılarak Muhtemel Başvekil 4 0 0 0 ton bomba namzedleri arasında Eden? Attlee ve Lord atıldığım söyledi Londra 17 (a a.) İngiliz Başvekili M. Çörçil, Avam Kamarasında bir nuNevyork 17 (a,a.) Ofi: Londradan tuk sdylemiştir. İlkönce, son günlerde cereyan eden Manş dfniz muharebes ni Amerika ajanslarına bildirijiyor: Londranın iyi haber alan mahfilleriele alan M. Çorçil, geçen mart ayında Brest limanına sığınan Alman Scharn ne gore, muharebenin sevk ve idaresi HösTHİ ' G 2 î f i l " *ffilvâzofTerine""iıH eiı gıliz hava kuvvetlerinin 10 aydan fazla (Arkası sahife 3, sütnn 2 de) bir zamandanberi taarruz ettiklerinı, Bıest lımemna 3399 sefer yapıldığım ve 4000 ton bomba atıldığını, 43 tayyare ile 247 tayyareci kaybettıklerini söylemiş; bu vaziyet dahilınde Ahnanlann bu İki gemiyi Brest limanında daha fazla tutamıyarak Almanyaya götürmeleri gerektiğıni, bunun için de 24 saatlik Manş yolunu tercih ettıklerini ilâve etmıştır. GÖROÜÎCLERİM Ruslar harb meydanında 5000 ölü ve külliyetli harb malzemesi bıraktılar Berlın 17 (a.a) Alman orduları ba^kumandanlığınm tebliği: Şark cephesinin merkez kesuninde cereyan eden muharebe'.er esnasmda bir düşman grupu Viazmanm 80 kilome'.ra cenubu şarkisinde hatlarımızı yarmağa muvaffak olmuştu. Mukabil taarruza geçen kıt'alarımız şiddetlı muharebeler neticesınde düşmanı çember içıne aîarak yok etmişlerdir. Harb meydanını terkeden 848 kışi esir edılmiştir. Bundan başka 17 tank, 86 top, yüzlerce makıneli tüfek ve bomba topu ile koşulu kızaklar ve çok miktarda saır harb malzemesi elimize geçmıştir. Bundan başka harb meydanında şimdiye kadar 5 binden fazla düşman askerinm öldüğıi ve yaralandığı tesbit edılmiştir. 14 ten 16 çubata kadar sark cepheı (Arkası Sa. 3, sütun 3 te). Beaverbrook var Alman kara ve hava ordularmın işbirliği Yazan: Emekli General Geçen yazıda Kırım muharebelerıne yardım eden yakın muharebe uçak alayının bujunduğu meydana yaptığımız zıyaretten bahsedıyordum. Bu uçak alayının üç grupu (yani taburu) burada, dığer iki grupu Berıslav'da idi. Meydaıın ortasındaki uçaksavar topun siyah namlusuna beyaz boya ile muteaddıd halkalar yapılmıştı. Her halka, bu topun duşürduğü bir uçağı gbsteriyordu. Kezalik av uçaklarına da duşürdüklen her düsman uçağı içm boya ile bir san çizgi çıziliyordu. Av uçaklarında, pcrvanenin mıhverirtden ateş eden bir topla yanlarda. pervane kanadlarının a^asından atacak surette tanzim edılmi? iki makinelitüfek vardı. Alayın taşıt işlerinde kullanılan 8 kadar Yünkers uçapı da vardı. Almanlar umumiyetle bir Rus top bataryasmı imha için 68 Stuka uçağı tahsis ed^yorlar ve bunlar bataryanın üstüne 15002500 metreden 600 metreye ye icabında daha aşağıya dalgalar halinde inerek bombalannı sahyorlar. Stukalar ortada iki tane büyük ve kanad altıarmda ıkişer küçuk bomba taşıyorlar. Bu nevi uçaklarm kanadlarının önlernde korkunc sada çıkaran iki tane pervsneleri var. Bunlarm Fransız askerlerinin uzerinde bozucu bir tesir yaptığı söyleniyorsa da anlaşılan Rus kıfalan arasında hiç bir panık ve heyecan çıkarmamış olduktan başka vaktmden e\%'el dikkat ve teyakkuza da sebebiyet vermis olacak ki, bu pervanelerin yerlerinden çıkanlmış olduklannı görduk. Alman av uçaklarının cam uzerinde teressüm eden elektrik ziyah nisan tertıbatı ve aveının, gerek topu ve gerek makinelitüfekleri istimal için haız olduğu kolaylık'ar pek hoşuma gitti. Otomatik topu işletmek için direksiyondaki düğmeye basmak kâfi idi Makinelitüfekler de bir manivelâ ile harekete getırıliyordu Avcı. bittabi düsmanm uçağına kendi ucağile nisan alıyordu. (Arkası sahife 2 sütun 1 de) t... 3 9 l*J s sarkta Aimanya ve Italva ile zaten kâfi derecede meşgııl olan Ingılterenin tekbafina bir de Japonya ile uğraşaraıyacağuu soyledi, ve buna gore Singapurun duşmesinı zarurî • gostermekle beraber daiıa diğer tehlikelerin de mevtud olduğunu ve jeni buhranlar geçirüeceğıni anlattı. Bu ifadelerin Uzakdoğuda kendi başına Japou\anın hakkından gelenıiyecek bir Ingilterenin orada da harbin patlak vermesine maru olması lâzım gelirdi gibi düşunceleıe mejdan vermesi tabiıdir. Ingiltere ve Amerika çalıstılar da buna muvaffak olamadılar mı? O halde nejdi o uzunbo>lu Vasington müzakereleri? Bu muzakerelerin akamete uğramasma ve netice itibarile Uzakdoğuda harbin sakınılamaz bir zaruret olmasına kirn sebebiyet verdi? Hâdiseleri muntazaman takib edenler bilirler ki Uzakdoğu harbinde gozbnune alınacak iki cihet vardır: Biri ergeç bir barbe muncer olacağmda şüphe bulunmı\an gcniş Japon emelleri, diğeri Japon\a ile Amerika arasındaki harbin tacil olunmuş olması. Demek olu\or ki işin esasında ergeç harbe gidecek Japon planı mes uldur, harbin biran e\\cl patlak vermesinde ise zannolunur ki Amerika ile .Ingilterenin hiçbir itilâf kabııl etmiven sert durumlarının kabahaü \ardır. Atlantik mülâkatında Çdrçil ile Ruzvelfin Uzakdoğu vaziyetini de tetkik etmiş olduMarını biliyoruz. Zaten Japon Başvekili Prens Konoye Vasingtonla daha evvel bir müzakere kapısı açmıştı. Atlantik ınülâkatından sonra bu JaponAmerikan müzakerelerini Çörçil haber vererek: Eğer bu miizakereler iyi bir neticeye varmayıp da Amerika ile Japonya arasında silâh patlarsa İngiltere Amerikanın yanında mcvki almak için dakika geçirmiyerektir. Dedi. Vasington miizakerelerinde Janpnya Çinde hareket serbestisi isti>or, Çine jardımdan vazgeçilmesini anlatmağa çalışıyor, Amerika ise Japonyanın Çin «Gemilerin Brest'ten aynlması lehimizedir» Bu gemilerin batırılamaması sebeblerini araştıran Ingiltere Başvekili, bu hususta tahkikat yapılmak için emır verdiğıni soyledıkten sonra sözlerine (Arkası Şa. 3, sütun 5 te) Türk Bulgar dostlugu Bulgar basını dostluk anlaşmasının yıldönümünii hararetle selâmlıyor A.ı Ftıad Erdenle General H. Emir Erkilete Şark cephesinde bir Alman hava meydanmda izahat veriliror İki Hindn lideri Nehru ve Gandi, Hind kongresinde yanyana... Sofya 17 (a.a ) D. N. B.: Sofya basını 17 şubat 1941 de yapılan Turk Bulgar dostluk anlaşmasının yıldönumüııü büyük başlıklarla selâmlıyorlar. Zora gazetesi diyor ki: «İki memleket arasındaki iyi münasebetler ileride de devam edecektir Geçen sene bu münasebetleri bozmak için yapılan bütün gajTetler neticesız kalmıstır.» Utro gazetesi de şöyle yazıyor: «İki memleket basını bu münasebe'tlerın kuvvetlenmesine hizmet etmiştir. Bulgar basımnm Türkiye hakkmdakı vaziyeti bilhassa mes'ud neticeler ver mistir. Bu'garistan ve Türkiyede hürYUNUS NADÎ ıiyet ve istiklâllerini temin eden iki (Arkası sahife 3 sütun 4 te) sart. dostluk ve sulhtur.» Hindistanda Japon harb seflerle tebliği müzakereîer Singapurda Çin Nareşalının Nehru ve Gandi ile görüşmeleri devam ediyor Amsterdam 17 (a.a.) Londıa rad yosunun bugün bıldirdiğine gore Ma reşal ÇanKayŞek'le refıkası bugün Kalkütaya gelmislerdir. Wardha 17 (a.a.) Gandi Kalkütaya gitmek üzere Wardha'dan hareket etmıstır. Söylendiğine gore Gandi Kalkutada ÇanKayŞekle' buluşacaktır. Şımdı {Arkası sahife 3. sütun 7 de) [ İngiliz Amerikan ' tebliği Şinalî Afrikada ^j harekât ' Avustralyada mttdafaa hazırlıkları Süveyş kanalına doğrc işga! Japon ordularmın yeni hedefleri Nüşahidler Japonyanın şimdi bütün kuvvetile Birntanya ve Çine yükleneceği kanaatinde Tokyo 17 (a.a.) İmparatorluk umumî karargâhı büdiriyor: Singapur bundan böyle yeni bir isim taşıyacaktır. Eski İngiliz kalesi bundan sonra Şonanko Parlak cenub limam ismini taşıyacaktır. Bütün insan ve Mihver kuvvetleri malzeme kaynakları müthiş bir taarruza hazırlanıyorlar seferber ediliyor Norveçin şimal ve garbında Alman ordusu yeniden tahkimat yap mıya baş'adı Stokholm 17 (a.a) İsveç gazetelerı Norveçten bıldınyor: «Son haftalar ıçmde bir kaç bın Norveçlı amele memleketm şımalınde başlıyan tahkimat işlerine ıştırake davet edılmiştir. Stokholm Tidningen gazet«sı bu ışçılerın jefiı prensıpler dahilınde hızmete almarak Alman subaylannın refakatınde hususi trenlerle sevkedildiğıni tasrıh etmektedır. Bu suretle şımale göndenlen amelenın mıktarı beş veya altı bin olarak ve garb sahılmde kullanılan amelenın miktarı bir kaç bin olarak tahmin edilmektedirj Japonların Cavaya asker Şimdîlik iki taraf arasınçıkardıkları tekzîb da sadece keşif akınları edümektedir oluyor! (Telgraflar 3 üncü sahifede) (Telgarfalar 3 üncü sahifemîzde)] Japoniar Singapur kalelerini ele aldılar Tokyo 17 (a.a.) Dundeneri Japon denız kuvvetleri Singapur adası etrafında fazla miktarda görulen mayinleri temizlemekle meşguldür. Japon hava kuvvetlerıne mensub teşekküller ayni zamanda Felemenk Hindistanı ve A\ustralya ist'kametinde kaçmağa teşebbüs eden gemıleri yok etmek için geniş olçüde hareketler yapmaktadır. Sınga(Arkaa sahife 3, sütnn 2 de) Vzak^trk harbınden resunler; Japon kuvveüeri bir adaya ihrac olunujor Afrika harekâtına dair fotograflar: Mihver Başkumandaru General Bonunel (soldaki) bir hava meydanınd»