17 Mart 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

17 Mart 1942 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

Dünya muharrlrlerinden terc&melar serlsi: 56 57 BEVRİ BORDEAÜI Yaşamak Korkustı Türkçeye çeviren: KEMAL DEMİRAT 2 cild 100 kunış. REMZİ KİTABEVİ 18 inci yılsayı: 6314 umhuriyet tSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf vt melctub actresı: Cumhuriyet. Istanbul Posta kutusu: tstanbul No. 248 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa fasmı 24299 24290 REZZAN YALMAN'ın tercümesi N A R İE ANTOIMETTE Geçenlerde Salı 17 Mart 1942 AhmedH * Tanesi 100, eden: Stefan eseri. tabevi Yeni meb'usların intihab mazbataları kabul edildi Hindlilere Aid bir Hatıra eçen Lmumi Harbde imparatorıuğun diğer taraflan gibi Hindistan dahi Ingihereye çok geniş olçude \ardim etmiş, juz binlerce evlâdım muhtelif cephelere gondermişti. Buna mukâfat olarak Ingiltere Hindistana o harbin neticelenmesini müteakıb bir dominyon rejimi vermeği vadetmiş bulunuyordu. Mecusi Hindlılerden başka Hind müsluman askerleri dahi o zaman mukaddes cihad ilân etmiş olan hilâfet ordularile mücadeleye gelmişlerdi. Bu müsliımanlara Türkiyenin İtühadcı adını taşıyan bir zümre elinde fena yola sürülduğü söylenerek harb kazanıldığında yalnız bunlann cezası verilmek suretile saltanat ve hilâfetin lftyık olduğu hiırmet mevkiinde tutulacağı telkin ediliyordu. Harb bitip de Klemanso lle Loid Corcun ellerile Türkiyenin parçalanması, saltanat ve hilâfetin zahirî muhafazası •lâyisleri arkasında milli Türk vatanının bile Buhara hanlığından farksız bir esaret ve mahkumiyet seviyesine indirilmek istenildiği gdrülmesi üzcrine akıllan baslarında müsluman Hindliler şaşırdılar. Loid Corc İngilteresinin bu feci suikasdine karsı Tiirldyede ayaklanan miilt hareketin Mustafa Kemal önderligile hızı gittikçe artan azim ve kararının en ziyarle akisler uvandırdığı memleketlerden biri de Hindistan olmuştu. Hind muslumanları millî Turk davası lehinde maddî ve manevi alanlarda her zaman şukranla anacağımız büyük faaliyetler gosterdiler. Bu işte kendilerini aldatılmış sajan bu temiz insanlar sözde galib de\letlerin Turkiyeye karşı tatbik etmek istcdikleri zalimane siyaseti hiç durmadan protesto ediyorlar, memleketimiz ve milletimiz lehinde özlü ve canlı neşriyat yapnorlardı. Hindistan müslümanlannın bu Türkiyeye muzaheret hareketleri orada büyuk halk kutleleri arasında dahi dalga dalga genişliyerek adeta İngiltereje karşı bir husumet cephesi alacak şekiller gösteriyordu. Bir taraftan da Anadoluda kurtuluş savaşlan gün geçtikçe kuvvetleniyor, yepyeni millî bir Türk ordusunun mütemadi tekâmül etmek yolunda ilerlediği giltikçe çetinleşen harb hareketlerinden anlaşılıyordu. Bu safhada Loid Corc'un bu millî Türk hareketlerile onun bütün dünyada ve bilhassa Hindistanda uvandırdığı alâkaları kırmak ıçin bir manevraya müıacaat ettiği görüldü. 1921 senesi şubatının 23 ünde Londrada toplanacak bir konferansta Türk meselesinin de konusulmasını ve bu konferansa, içinde Ankara milliyetçilerinden de azalar bulunacak bir Türk heyetile Hind müMümanlarından da bir heyetin davet olunmasmı kararlaştudı. Konferansm İstanbula tebliğ olunan davetini Sadrıazam Te\[ik Paşa Ankaraya bildirerek İstanbuldan tertib olunan heyetle beraber gitmek üzere oraca da bir kaç kişi seçilerek gönderilmesini rica edijordu. Mustafa Kemal bo\Ie bir daveti kabul eden Babıâliyi protesto etti ve herhangi bir sıılh konferansına j alnız. resen ve müstakillen Türkiye Büyük Millet Meclisi murahhaslarının iştirak edebileceğini. çünkü milletin mukadderatına yalnız bu Meclisin hâkim ve ialiib bulunduğunu bildirdi. Ankaranın noktai nazannı Babıâli ile birlikte Loid Corc da kabul etmiyordu. Bu münakasa'ar arasında Ankara her ihrimale karsı kendi davasını, eğer konfeansta deği'se dünva efkârı önünde mudafaa etmek için bir murahhas heyeti Millet Meclisi açıldı Türk Şehrine Yapılan fecâvüF Ankara 16 (a.a.) Resmî tebliğ: 15 mart 942 pazar sabahı saat bire beş kala 3 yabancı tayyare Milâs şehrine ve civarına evvelâ tenvir fiçeğile etrafı aydınlattıktan sonra 15 bomba atmış ve makinelitüfekle de ates açmıştır. Bombalama neticeainde Milâsta bazı evler hasara uğramış, iki ölü ve bir yarah bulunduğu teessürle tespit edilmiştir. Tahkikata devam edilmektedir. Neticede gereken teşebbüsler yapılacaktır. 3 yabancı tayyare gece, Milasa taarruz ederek 15 bomba attı Tayyareler şehri makinetitüf ek ateşine de tuttular Bazı evler yıkıldı, 2 ölü, 1 yarah var,Hükumettahkikatyapıyor 1 Meclise veriıen kanun lâyihaları Ankara 16 (a.a.) Buyiık Mallet meclisi bugun Refet Canıtezın reısHğınde toplanmış, Denızlı meb'usluğuna seçilen Haydar Günver, Içel mebus'luğuna seçilen Refik Koraltan, İstanbul meb'usluğuna seçilen İsmaıl Hakkı Ülkumen ve Tokad meb'usluğuna seçilen Halid Nazmi Kizmirin intihab mazbataları kabul olunduktan sonra Bursa valiliğıne tayin edilen Fazlı Güleçin. Londra büyük elçiliğine taym edilen Rauf Orbayın mobusluktan istifa ettıklerine dair takı'irlerl okunmuş, Akyazının Ballallı KdyUnden Huseyin oğlu Tevfık Alpekin ölüm cezasının 20 sene ağır hapse tahviline dair (Arkası sahife 3. sütun 6 da) Milâs kasabasınm sabun sanayii bulunan mahallelerinden bir görünüş (Milâs. Muğla vilâyetinin bir kazasıdır ve Ege denizi sahiUerindea tahminen 5060 kilomerre kadar içeridedir) = Sarh cephesinde = ^ İngilterenin Hindistan Kral Naibi Lord Linlithgow Hindistan Kral Naibi «Hindistanın mukadderatı, Hindlilerin harb tehdidi karşısında alacakları dnruna bağlıdır» dedi Şehirde hiç bir harablık eseri görünmüyordu ve havaya karşı müdafaa tedbirleri Kırım, Donetz ve çok geniş ve tesirliydi Moskova kesimleYazan: Emekli General >. rinde kanlı muhaH. Emir Erhilet \ rebeler oluyor 7 Ukkânnnda Pearl Harbour üss üne yaptıklan baskında düşürülen Japon bomba tayyare leri denizden çıkanlıyor Ruslar büyük kuvvetlerle umumî taarruza geçti GÖRDÜKLERİM || 5 0 l'l Harb içinde Berlin Saygon 'a gbre Hindistana, tahakkuka harbden sonraya kalacak bir muhtariyet teklif edilecekmiş Yeni Delhi 16 (a.a.) Hindistan Kral Naibi, Prensler Meclisine hiUben Cripps'in ziyareüni bahis mevzuu etmiştir. Naib. Cripps'in şahsında Hindın ltimada değer bir dosta sahib olduğunu ve evvelce uzak bir ülkede öneınli bir vazifeyi parlak surette ifa eden, müstevlilerin ve onların temsil ettıkleri her şeyin yenilmesi ve imhası ıçln ateşli bir gayretle çalışan bu devlet adamının hak ve adalet duygusuna Hindin güvenebileceğini söylemiştlr. Kral Naibi demiştir kl: « Kendiskıe tevdi edeceğiniz mütaleaları en tam şekilde sür'atle tetkikten geçireceğine emin olabihrsîniz. Kendisine hararetli bir kabul göstereceğinize ve büyük mes'uliyetli vazifelerini yerine getirmesi için kendisile samimî işbirliği yapacağınıza güvenebilirim » BOMBA HÂDİSESİ Tahkikat bitti. suçlular ntahkemeye veriliyor • • Ankara 16 (a.a.) Atatürk bulvanndaki bomba hakkmda muddeiumumılikçe yapılan hazarlık tahkikatı bitmiştir. Suçlular hakkında âmme davası açılmıştır. Almanlar, insan kaybına bakılmadan yapılan bu hiicumların zayiatla ferdedildiğini büdirmektedirler (Telgraflar 3 fincfl sahifede) ANERIKA SULARINDA Bir petrol gemisile bir şilep batırıldı Tokyo 16 (a a.) İmparatorluk umumî karargâhmm tebliği: Bir Japon denizaltısı San Fransisco açzğında 10 bin tonluk bir petrol gemisini ve Kaüforniyada Medolin önünde 7 bin tonluk bir şilepi batırmıştır. Manisa meb'usu Refik İncenin iki takriri Ankara 16 (Telefonla) Manisa mebusu Refik İnce Meclise iki takrir verdi. Bunlardan biri teçriî masuniyeti kaldınlan bir meb'usun heyeti umumiye karan alınmadan tevkif ediiip edilemiyeceğinin tefsir yolu ile halli hakkındadır. Diğer takrir de (bir kanun mecmuunu bırakıp da yalmz bir maddenin veya lüzum gorülen bazı maddelerinin meriyet Kral Naibi Hindlilerin harb gayeleri mevkiine konulmasma kanunî ve hukuiçin yaptıkları yardımlan şukranla kaykî imkân bulunup bulunmıyacağı) na detmis, prerrslerin Hind'stanm selâmeti dairdir. namına. icab ederse salâhıyet ve nrtiyazlarmı muvakkaten terketmeieıini Mekteblerde izci oymakladiliyerek şöyle demiştir: rına alınacak talebe c Britanya mümessili askerî durumu alâkadar eden meselelerde onlar Ankara 16 (Telefonla) İzci oymağı narrına karariar verecektir. Şu şarıla bulunan okullarda eskiden mevcud izci ki, bu nevi kararlar ittihaz edilir edil teçekkulleri kaldınlmış olduğundan YUNUS NADİ mez derha] kendilerine bıldirilecektir. matlup şartlan haiz olanlar yaş kaydı(Arkası sahife 3, sütun 5 le) na bakılmaksızın ovmaklara almacaktır. Urkası sahife 3 sfitun 4 te) Holanda adalannda intizam teessüs etti Tokyo 16 (a a.) D. N. B.: Nişinişi gazetesinin Batavya nruhabirine gdre Japon askerlerinin sür'atle ilerleyişi Holanda kıt'alarına herşeyi yakıp yıkmak usulünü tatbik etmeğe vakit bırakmamıştır. Holanda Hindistanmm hükumet merkezinde tabiî hayat yeniden baçlamırtır. Umumî hizmetler de tekrar İs'.emektedir. Ruslann çevirdikleri 16 ncı Alman ordusunun kumandanı Orgeneral Busch Cava'da esir edilen Amerikalılar Tokyo 16 (a.a.) Associated Press bildiriyor: Japon radyosuna göre Bandoeng'de ve orta Cavada 400 Amerikalı esir edilmiştir. 100 kadar Amerikalı da Cava doğusunda ele geçirilmiştir. Bunların hepsi şimdi harb esiridir. Tenvir ve temizlik vergileri birleşecek Nakil vasıtalarına zam yapılması diişüniüuyor Ankara 16 (Telefonk) Tenvİrİ7e ve tanzifiye vergılerinin birleştirilerek tek ve"rgi halinde alınması mevzuu üzeruıde tetkiklerde bulunulmaktadır. Diğer taraftan Beledlye hududları dalıllinde muayyen seferler yapan otobüs gibi nakıl vasıtalan tarifelerıne bir mik tar zam yapılması ciheti de aynca ınceleniyor. Henüz bu tetkikler netıcelenmemiş olmakla beraber son vazlyetler ve maaşlara zaaı dolayısile B=lediye bütçelerinde artan masraf £aâlını karşılıyacak tedbirler üzerinde de, çalışılmaktaduj Doğu Prusyadan Berline iyi bir havada uçakla ve alçaktan seyahat fevkalâde bir şey clmak gerekti. Çunkü K6nigsberg ve Danzıg gıbi büyük şehirlerle mamur araziden başka, şimdıki büyük cidale 6ebeb olan Polonya Koridorunun üstünden geçecek ve Almanyanın şimal doğu parçasını bir kaç saatte gözden geçirecektik. Fakat hava bulutlu ve sisli olmak dolayısile uçağımız yükseklerden kör uçuşla yol alıyordu. Berline kadar 600 Km. yanl takriben 3 saatlik rahat bir uçuş neticesinde saat 17 ye doğru Berlinin baüsında Döberiç civannda bir uçuş meydanına indik. Meşhur, güzel ve mükemmel ordu bulvarmdan kayarak şehre geliyoruz. Tiergarten, Gross Stren, BıandenburgerTor derken şehre girdik ve İsplanad oteline geldık. Geçtiğimiz yerlerde, bir tek uçak bombasınm duştüğüne delâlet eder bir şey görmedik. Otel ve civan sapasağlamdı. Bu aksam serbesttik. Bize zarf içinde ekmek, yağ, et ve saire vesikalan verdiler. Bunlar pul gibi zımbalanmış küçücük parçalar halinde idi. Ekmek vesikalan 25 er gramlık pullara ayrılmıştı. Üzerlerinde tarih olmadığmdan bugün kullanılmıyan yarın kullanılabilirdi. Bütün vesika pullan öyle idi. İsterseniz Bombay 16 (a.a.) Birmanya tebhepsini bir günde yiyebileceğiniz gibi liği: lüzum göreceğiniz veçhjle de günlere Rangoondan ric'at esnasında Tunguo taksim edebilirdiniz. bölgesindeki kuv\'etlerimİ2 Sitang'ıa (Arkası sahife 2 sütun 1 ie) yukarı mecrasmda düşmana karşı bir taarruza geçerek şaşırtma hareketi yap^ mışlardır. Piyuntaza, Madauk v« Shwegyin kasabaları aluınuştır. Düşmana insanca telefat verdirilmiş ve bir miktar silâh zaptolunmuştur. Bu kuvvetler plân mucibince şimdi İlk mevzilerine dönmüşlerdir. «Amerikanın taarruza geçme saati gelmiştir» Vaşington 16 (a.a.) Avustralyanra (Arkası Sa. 3, sütnn 3 te)' btiğii Birmanyada bir şaşırtma hareketî 3 kasaba Japonlardan geri alındı, fakat gene tahliye edildi Avustralya Elçisî "Amerikanın taarruza geçme saati gelmiştir,, diyor C 16 Mart ihtifati dün yapıldı ") Yeni imlâya dair Başvekâlet tebliği Ankara 16 (Telefonla) Yeni imlâ kılavuzunun neşri dolayısile Başvekılın tamimi Maarif Vekâleti teşkilâtına bildirildi. Başvekil (bir dilin esasında birlik bulunmasında, yazısıhın okunup yazılmasmda her türlü kargaşalığı ortsdan kaldıracak en esaslı bir borc olduğuna gore bu kılavuzda gosterilen kaideler ve örnekler dairesindeki yazılışın doğru imlâ olarak kabuHi ile bürün okullarda ve devlet dairelerinde yazıların buna uygun olarak yazılmasma ve basınlarda bu imlâya riayet edilmesine önem verilEyübde yapılan ihtifaJden intıbalar: Şehidlerin m e u n bafinda nutuk söy lenirken ve askerin geçid resml (fazısı 3 üncü sahifemizdedir) mesini) ehemmiyetle rica etmijtir, Sark cephesinden resimler: Kar lar içinde humraalı harb faaliyetl; bir topçu neferi tanksavar topa mermi yetiştiriyor

Bu sayıdan diğer sayfalar: