3 Mayıs 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

3 Mayıs 1942 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

3 Mayıs 1942 CUMHURIYET 3 Hindistanm yeni ve kat'î kararı indistanın Millî KAngresi yıllık toplantısım Allahabad şehrinde yaparak tariM mahiyeti haiz bir karar verdi. Miilî Kongre, Hindsitanda eTsseriyeti temsil eden büyiik bir teşekkül olmak ve İngiltereye tâbi on bir ülkede ekseriyetlere dayanarak iktidar mevkiine geçmekle haiz olduğu nüfuzun genişliğini ispat etmiş bulunmak dolayısile, Hindistan meselesini halletmek istiyen İngilterenin en bellibaşlı muhatabı olmuştu. İngiliz harb kabinesinin bu meseleyi bir neticeye bağlamak için Hindistana gönderdiği Sir Stafford Cripps, bilhassa Millî Kongre ile anlaşmağa ehemmiyet vermiş, fakat miihim bir prensip meselesi yüzünden muvaffakiyetsizliğe uğramıstı. Bu prensip meselesini Londraya dönüşünde Avam Kamarasına izah eden gir Cripps'in beyanatından anlaşıldığına göre Miliî Kongre derhal bir muvakkat hükumet teşkil etnıeyi istemiş ve bu hiikumetin Hindistandaki İngiliz Kral Naibine kar^ı mcs'ul olmasını da kabul elnıemiştir. Çünkii bu hükumet, Hind millctine karsı mes'ul olacaktı. İngiltercnin bunu kabul etmesine imkân bulunmadığı için müzakereler boşa gitmiş ve iki taraf anlaşamamıştır. Sinob 2 (a.a.) İki gündenberi Sinob limanında şimdiye kadar gdrülmemiş mebzuliyette hamsi avlanmaktadır Deniz hamsi sürülerile doludur. Tacüler iyi fiatlarla mubayaa yapmağa başlamışlardır. İlk parti sevkiyatına bu hafta başlanacaktır. Sinobda hamsi bolluğu Wzahşark Hava silâhı (Başmakaleden devam) Reisi daha o zaman elden gelecek yardımm azamisini yapmak vadile Daladye'ji Almanyaya karşı harbi kabule teşvik etmiştir. Müttefikler noksanlarının nelcr olduğunu bilerck bir taraftan kendileri onları ikmale çahşırken daha o zaman Amerikadan acele yardım istiyebilirlerdi. Fransa muharebesinde dört bin Alnıan uçağma karşı yalnız üç yüz ellî Fransız uçağile çıkılmış ohnası bir şeyi ispat eder ki o da Müttefiklerin kendi baçlarına ateş yağıncıya kadar vaziyeti doğnı olarak takdir edememiş olmalarmdan ibarettir. 3Iajino hattı, ona çok güvenen Fransızlar için başlıca felâket kaynağı olmuştur denilebilir. Yeni dünya harbinin tarihini yazacak olanlar hiç şüphesiz o harbe Almanyanm ne yaptığını pek iyi bilerek pek şuurlu bir hazırlıkla başlamasına mukabil Demokrasi cephesinin hayret olunacak bir gaflet içinde yüzerek bütün dünyaca gözle görülen hakikalleri bile görmemiş ve anlamanuş olduğunu kayıdla söze başhyacaklardır. Nihayet Almanyanın hazırlıkları Sovyetlerinki gibi pek gizli kapaklı bir şey değildi. Orada Almanlan fedakârlıklara davet eden, Tereyağı yerine gülle! Düsturu alenen ve yüksek sesle haykırılıyor, her yıl yalnız Nürnberg merasimine iştirak ettirilen Alman tank ve tayyareleri bile orada neler yapıldığının açık delillerini bütün dünyanın gozleri önünde adeta teşhir ediyordu. İngilterenin, bu karar karşısında, Hindistanı terkedip etmiyeceğine göre iki taraf arasındaki münasebetler, ne gibi bir mahivet alacak? Hindliler İngilizlere karşı menfi mukavcrnct usuliine müracaat ederek İngiltere ile aralarındaki ihti'âfa menfi bir çekil verecekler mi? Bu cihet karardan anlaşılmıyor. Fakat karann muhtemel bir i&tilâja karşı tatbik olunacak hattı harekete aid kısmı Hindlilcrin müstevlilere karşı yalnız menfi mukavemet usuliine müracaat edeceklerini göstcriyor. Menfi mukavemettcn maksad, «kuvvet kullanmamak, ve düşnıanla işbirliği japmamak» tır. Zira, karara gore, «Ingiltere hükumeti, Hind millî müdafaasııun nı.llet tarafından hazırlanmasına mâni olmuştur.» Onun için Hindliler, mütearrızı «Ancak boyun eğmemekle ve itaat göstermemekle karşılıyacaklar, ancak mütearrız evlerini ve tarlalannı almak isterse mukavemet edccekler ve bunları ölüm pahasına da vermiyeceklerdir.» Millî Kongre, bu suretle Japonyaya karşı vaziyetini tasıih etmiş oluyor. Hindliler, ellerinde silâh bulunmadığı için silâhsız savaşla Japon istilâsına karşı gelmeğe çalışacaklardır. Bunun haricindc ingilterenin yabancılardan da istifadc ederek yaptığı muharebeye karışmıya caklardır. Karann asıl ehemmiyeti de bu noktadadır. Yani Hindistan İngiltereyi yalnız bırakmaktadır. Belki Kongre haricindeki elemanlar ingiltereye yardım edcrler, fakat bu yardıra kütlevi bir mahiyet alır mı, almaz mı, henüz belli değildir. Karann, İngiltere ile Hindistan arasında gerginlik bulunduğunu açıkça ifade ettiğini söylemek, zannederiz ki bir mubalâğa teşkil etmez. Bilâkis bu cihet çok sarihtir ve bir istilâ tehlikesi karşısında en çok sakınılacak bir şey varsa, bu çeşid gerginliktir. Hindistanın verdiği yeni karar, İngilterede realist bir mahiyette sayılmıyor. Bunun böyle olup olmadığını yakın isükbal ispat edecek. (Baştarafı 1 inci sahifede* tinde iddia olunabilir ki Almanlar bütün cephe üzerinde kuvvetlerini artırmaktadırlar. Ruslar da dü^manlarınm Volga rnunsabları veya Kafkasya istikametinde taarruza geçecekleri hakkındaki bütün şayialara rağmen, hiç şüphe yok ki her noktadan hücuma maruz kalacaklanna İntizar etmektedirler. Bir kehanetle işin altından çıkmağa teşebbüs etmeden de diyebiliriz ki eğcr Ruslar, savaş esnasmda, müdafaa vaziyetlerini istedikleri şekilde değiştirebilecek kabiliyette kalırlar ve sakin kesimlerden mühim takviye kıt'alr.rı çekebüirlerse Almanlarm yapacakları mevziî bir hücum ne muazzam bir kudrette olursa olsun, aradan biraz zaman geçince aşılmaz bir mukavemeüe kırılmağa mahkum olscaktıır. Ruslan bu hareket serbestisinden mahrum bır?kabilecek yegâne şey Almanlarm ayni zamanda bütün kesimlerde müteaddid taarruzlar yapmalandır. Yoksa mevziî hücumlarla, bidayette temin edilecek parBu anlaşamamamn neticesi ne olacak lak muvaffakiyetlerden sarfmazar, mevtı? zi harbinin kanh temadilerine düşmek İngiltere, Hindistanın muzaheretile tehlikesi her vakit mevcuddur. Japon istilâsına mukavemcte mi devaat Alman sanayünin gösterdiği fevkalâde edecekti, yoksa Hindliler daha başka bir gayret. Hitler'in büyük tasavvurlarma battı hareket mi tutacaklardı? tekabül edecek bir mahiyet almaktadır. Millî Kongrenin dünkü karan bu su Bu sar.ayiin ilkbahar taarruzu için vüallerin cevablaruu veriyor: cude getirdiği yeniliklerden de bahsediBu karara göre İngilterenin Hindistan liyor ki bunlardan bazısım, ve bu arada üzerinde hakimiyetini kısmcn dahi ipka beş santimlik tanksavar topunu biz de edecek herhangi projenin bahis mcvzuu duymuştuk. Diğer bazılarmın İse harb olmasına imkân yoktur. Hindistan, tam meydanlarında meydana çıkmalarma inve mutlak istiklâlini istiyor ve bunu tizar edebiliriz. Zırhh ordu bahsinde kendi selâmeti namına en esaslı şart sa şark cephesinde 25 inci zırhh tümeniyıyor. Hindistanın tam ve mutlak istik nin görülmüş olduğunu okuyucularımılâlini tanıraak, İngilterenin Hindistanı za haber verelim. Bu numara, zırhlı tütahliye ederek buradan çekilmesi demek men serileri arasında bildiğimiz en yükür. sek numaradır. Geçen sene bu tümenleri 22 olarak saymıştık. Bunların üçü Orgeneral Rommel'in kumandası altında Sirenaikte buluıımakta olduğuna nazaran şark cephesi için yeniden, en az, üç tümen teşkil edilmiş olduğuna hükmedebiliriz. Yalnız bu tümenlerin, bidayette olduğu gibi, 500 er tank üzerinden mi vücude getirilmiş olduğu noktası malum değildir. Ruslara gelince, İngiliz kaynakları Stalin'in cephe gerisinde 122 tümenlik bir manevra ihtiyat kuvvetine malik olduğunu iddia etmiçlerdir. Bu rakam inanılmıyacak derecede büyüktür. Fakat Sovyetler Birliği, harbin başlangıcı tarihi olan 22 haziran 1941 denberi bizi her cinstan o kadar sürprizlerle karşılaştırdı ki bu rakamı bir omuz silkmekle karşılamak ihtiyatsızca bir hareket olur.> (Baştarafı 1 inci sahifede) Japon kuvvetleri, dün Lüzon adasmda 1780 metre yüksekliğindeki Pinatubo dağmı, bu mahalde kuvvetle tahkim edilmiş mevzileri dün Amerikan ve FUipin kıt'alarının mukavemetini kırarak ele geçirmlşlerdir. (Baş tarafı 1 inci sahifede) 4X100 Mekteb takımı 47, mezunlar İkinci. Mekteb takımı: Enis, Sezai, Ziya, Namık. Atletizm müsabakalan arasında yapılan el topu müsebakasmda beşinci suııf takımı, son sıruf takımını 40 mağlub etmiştir. Programın son kısmmı mezunlarla mekteb takımı arasmdaki futbol maçı teskil etmişti. Hararetli bir oyundan Haydarpaşa lisesinin spor bayramı tir. Rapid Beşiktaş maçı İkinci cephe açmak şarfa bağlı! (Baş tarafı 1 inci sahifede) teşkilinin çok iyi tertib edilmiş ohnası kolaylaştrracaktlr. Şimalî Atlantikte yeni hava üsleri Vaşington 2 (a.a.) Şimal Atlantikte bir hava üsleri silsilesi vücude getirilmektedir. Bu silsile Labrador, Greon. !and, İzlandaFarol adaları ve İskoçyadan geçecektir. Büyük bomba tayyareleri İngiltereye kendi vasıtalarile gidebiliyorlardı. Fakat av tayyareleri için Atlantik denizi fazla genişti. Bu tayyareleri gemile nakletmek İcab ediyordu. Bundan böyle bütün tayyareler bu üslere uğrıyarak Avrupaya gideceklerdir. Bu yeni üsler şimalî Atlantikte düşman denizaltılarına karşı yapılan hava devriye faaliyetlerinde büyük rol oynlyacaklardır. sonra bu maçı 53 mezunlar takımı kazanarak bu güzel güne nihayet verihnış Rumanyanın Rapit futbol takımı bugün Şeref sahasmda İstanbul şampiyonu Beşiktaşla karşılaşacaktır. Cuma günü oldukça yorgun bir halde maç yapT mış olan misafir takımın kuv\ etli raldb karşısmda yapacağı bugünkü maç alâka uyandıracak bir hareket olarak geçecektir. Millî Hind kcmgresinin kararı (Baştarafı 1 inci sahifede) yiz ve onun emirlerine itaat edemeyiz, Eğer mütearnz evlerimizl, tarlalarımızı almak isterse mukavemet için göstereceğimiz gayret neticesinde ölecek dahl olsak bunları vermeliyiz.» Karar projesind e şu sözler ilâve edilmektedir: «Britanya hükumetinin durumuna ba. kılırsa, müdahalesizliğimizden başka her hangi bir yardımımıza ihtiyacı olmadığı anlaşıhyor. Büyük bir maddl varlığm müdafaası için Hindistana yabancı ordular çağınldığı halde bizzat Hindistan bu uğurda kullanılmıyor. Hindistanın mazide edindiği tecrübeler yabancı ordulan memlekete sokmanm Hind menfaatleri için zararlı ve Hind hürriyet davası için tehlikeli olduğunu öğretmiştir.» Millî Hind Kongresi, karar suretini büyük bir ekseriyetle kabul etmiştir. Reis, Madras kongresi teşriî komitesi kararlarmın ayni gün tetkik edileceğini söylemiştir. Bu kararlar müslüman birliğinin Pakistan hakkındaki lsteğinln kongre komitesi tarafından müsaid karşılanması ve şimdiki fevkalâde ahval durumunu karşılamak üzere millî blr hükumet kurulması icin müslüman birliğinin fikri sorulması tavsiyesinl lhtiva etmektedir. Hitler Mussolini mülâkafımn akisleri Berne 2 (aa.) İsviçre gazeteleri Hitler . Mussolini buluşmasını uzun u zadıya bahis mevzuu ediyorlar. Tribune de Lausanne diyor ki: «Hitler Mussolini konuşmalan bir zafer havası içinde geçmiştir. Çünkü İngilterenin Libyada yenilmesi, Sovyet kış taarruzunun akim kalması ve Japonlann doğu Asyadaki büyük zaferlerinin ertesi günü olmuştur. Salzbourg tebliğinde belirtilen Aiman İtalyan dayanışmasım harb meydanlarındaki olaylar da şüphesiz teyid eyliyecektir.» Panay ve MindanaocKn vaziyet nazik Saygon 2 (a.a.) Filipinlerde General Wainwright kıt'aları Panay adasında ve Mindanao'da mevzilerini güçlükle tutabilmektedirler. Japonlar karaya takviye çıkarmaktadırlar. Parang ve Katabato'yu ve Malabang'ı almışlardır. Akdenize ve Hind Okyanusuna gönderüen Amerikan gemileri Bern 2 (a.a.) İsviçre gazetelerinin Daily Telegraph'dan ahp neşretükleri bir habere göre Vaşington ve Nortb. Carolina ismindeki Amerikan zırhlıları İle bir kaç kruvazör Atlantik filosundan ahnarak Akdenize ve Hind Okyanusuna gönderilmişlerdir. Bu gemiler bu deniılerde uzun seferlerden ve mücadelelerden yoruhnuş olan İngiliz birliklerinin yerini tutacaklardır. Amerikan tayyareleri Rangoon'u bombaladı Yeni Delhi 2 (a.a.) Resmen bildirildiğine göre, Amerikan bomba uçaklan Rangon'u bombalamışlardır. Laval, neler söylemiş ? Vaşington 2 (a.a.) Buraya gelen son haberlere göre Laval, Amiral Leahy'ye, sefirin Amerikaya dönmesüıden evvel Fransız poliükasmm Avrupaya bir Amerikan seferî kuvvetinin çıkarılmasmdaki sür'ate bağlı bulunduğunu söylemiştir. Laval Fransız donan» masının Almanlara teslim edibniyeceğmi ilâve etmiştir. General Rommel Kafkas cephesine gitmiş Londra 2 (a.a.) Daily Herald gazetesinin Vaşington muhabirinin bir telgrafına göre, General Rommel Kafkas istikametinde Alman taarruzunu idare etmek üzere Libyadan ayrılmıştır. Bu karann Hitler Mussolini mülâkatı esnasında verildiSi sövlenmektedir. Yeni harbin silâhlarmdan uçağın yarattığı harikaları denizaşırı Norveç seferinde ve deniz ortasındaki Girid adasınm Melbourne 2 (a.a.) Hava müdafaa işgalinde daha iyi gördük: Hem bu son bataryalarının Towns VUlo üzerinden u başarıda denizci İngilterenin donanmaçan tayyarelere kısa bir müddet ateş et sına ağır kayıblar verdirerek. tikleri resmen bildirilmektedir, Halk, Şimdi 1942 yılında gene bu silâh baş kesafeti olan Avustralya sahilinin her rolü kcndisinde muhafaza etmekte ve hangi bir kısmı üzerinde ilk defa olarak dünyanın dört bucağında tayyare faalibu tayyareler uçmuştur. yetleri akıllara hayret verecek bir çokluk Mandalayda halk tezahürat ve genişlik kazanmaktadır. Bu silâh bayapmış! kımından eskisine nispetle bir hayli Tokyo 2 (a.a.) Mandalaydan bil kuv\etlenmiş olan Anglo Amerikanlar, dirildiğine göre, Mandalaym işgali Bir şark taarruzuna hazırlanan Almanya ümanyalılar tarafından hararetle kar zerine sürekli ve uçak akınlarile şiddetH şılanmıştır. Halk Japon kumandanlık ljömbardımanlar yapmağa başlamışlardır. binasınln önünde toplanarak tezahü Bir taraftan şark seferine hazırlanan ratta bulunmuş ve yaşasın serbest Bir Almanya ise hem bu hücumlara mukabele ediyor, hem Akdenizdeki uçak faamanya diye bağırmıştır. liyetini hiç eksiltmiyor. Çinde 1000 Japon öldürüldü Her taraftaki tayyare faaliyetlerinin Çungking 2 (a.a.) Honan eyale neticelctinî yalnız husule gelen tahribtinden bildirildiğine göre Sinyang'ın lerle öîçmemeli. Hergün hücum eden ve 20 mil şimalinde bulunan Mingkong müdafaa eden uçaklardan bir çoğu düşülstasyonu civarrnda 6 bin Japon askeri yor. Bu silâhlann düşüşü clbette bir zişimali garbî istikametinde ilerlemeğe yandır. Frkat ziyanın ondan daha önemçalışırken çevrümiştlr. Bin Japon öldü lisi var: Ölen tayyareciler. Zor yetişcn rülmüş, geri kalanı hareket mevzileri bu mütehassıs elemanlardan her birinin ne çekilmiştir. kıymetleri bindikleri tayyareden az değildir, bizce hatta biraz fazladır bile. Cenubî Afrika, Japon istilâsma Şimdiki hale nispetle geçen Umumî karçı hazırlanıyor Harbde adeta emekliyen çocuk mesabeJohannesbourg 2 (a.a.) Cenub Afsindeki tayyare artık devrin yeni silâhı rika birliği Başvekili Mareşal Smu:s olmuştur. Yalnız çok tayyareye malik dün burada söylediği bir nutukta mü olmak kâfi değil, insanca da adeta hava dafaa gayretlerinin arttırılması lüzu ordularına malik olmak lâzım. mundan bahsetmiş ve bilhassa şöyle deBu hakikatleri gözönündc tutunca bimiştir: zîm Hava Kurumumuzun bu yeni silâha « Japonyanın muhtemel bir tehdidl olduğu kadar onu kullanacak elemanlane karşı memleket bugün hazırlanmış ra verdiği ehemmiyet gözlerimizde adeta bulunuyor. Eğer düşmana karada karşı kutsileşmemek kabil mi? koyabilecek kadar haarlandı isek daha YUNUS NADt 1leri gidere"k denizde de onunla boy ölçü. şecek dereceye geleceğimize eminim. Müdafaa te4birlerimizi cenub Afrikayı muhtemel her taarruza karşı kcruyabile(Baştarafı 1 inci sahifede) cek bir raddeye çıkarmak zamanı gel7500 metre irtifada bir miştir.» İtalyan gazetelerinin neşrîyatı Roma 2 (a.a.) Stefani: Popolo di Roma gazetesi Duçe ile Führer'in buluşmalan hakkında şu mütaleayı yürütüyor: Japon tayyareleri Avustralya sahiline hücum ettiler «Zaman son derece önpmîidir. Tabiidir ki iki gün görüşmeden sonra verilen kararların şümulü büyüktür. Bu ilkbaharYakında pek heyecanh bir da Mihverin askerî teşkilâtı mükemmel hâdise olacakrnış! surette hazırlanmıştır. Ingiltere bütün Madrid 2 (a.a.) İyi malumat alan ümidlerini kışa bağlamıştı. Fakat kış mahfillere göre, pek yakında çok heyeumduğu neticelerin hiçbrrmi ona vermedi. Mussolini ve Hitler'in her buluşma canlı bir hâdise olacaktır. Ayni mahfillerde tasrih edildiğine gölarında Avrupanm mukadderatı değişe, bahis mevzuu olan hâdise doğu miştir. Bu görüşmenin neticesini dosta cephesile ilgili değildir. dü:mana tarih gö=terecektir.> Amerika. de Gaulle'ü tanıdı Ankarada valiler toplantısı Ankara 2 (Telefonla) Dahiliye Vekilinin davetile Konya Valisi Nizameddin. Sıvas Valisi Akif İyidoğu, Bursa Valisi Fazlı Güleç, Hatay Valisi Şefik Soyer şehrimize gelmişlerdir. Bu seneki mahsul ve iaşe vaziyetîle idarl işler üzerinde Vekilin riyasetmde toplantılar yapılmaktadır. Bu toplantılardan sonra diğer bazı valilerin de çağırılacagı anlaşümaktadır. Heybeliada Sanatoryom idaresinin teşekkürü Kıymetli san'atkâr MüzejTen Senar, Salâhaddin Pmar, Necati Tokyay ve arkadaşlanmn müessesemizde verdikleri onser, hastalarımızm acılarım unutturmak ve mustarib kalblerine inşirah 've teselli vennek suretile çok derin hayranlık ve minnettarlıklarını celbetmiş bu unduğundan kıymetli san'atkârlarımıza Sanatorj'om namına şükranlarımızı sunduğumuzu muhterem gazetenizde neşretmenizi derin saygılanmîa dilerim. Vaşington 2 (a.a.) Birleşik Amerika hükmeti Hür Fransızlara karşı iyasetini tespit etmiştir. Amerika, Fransız askerî mukavemetinin bir timalini teşkil ettiği lçm General de Gaulle i'e onun millî komitesine yardıma devam edecek ve Vaşlngton hükumeti serbest Fransızların kendilerine tihak edecek olan bütün topraklar ü zerinde konrrollarlnı tanıyacaktır. Fakat Birleşik Amerika Frasanın hürriyetini kazandığı gün hükumetini bizzat seçmesini İstiyecektir. Almanyada mayıs bayramı Berlin 2 (a.a.) Millî Iş mayıstan 2 mayısa bırakıldığı bütün Almanyada İşler tatil Hitlerin emrile ve işçilerln imkânı bulmalan için âdet toplantılan yapılmamıştır. bayramı 1 için bugün edilmiştir. dinlenmek olan parti ' l Ordular Garpışprken Büyük harb filmi T Ü R K Ç E S Ö Z L Ü * 40 bin sene evveline aid hayvan iskeletleri Lyon 2 (a.a.) Bir tünel lnşaatı sırasmda 40 bin sene evvel yontma ta} devrmde yaşamış bür takım hayvan iskeletleri bulunmuştur. KAY FRANCİS GEORGES BANCROFT RANDOLPH SCOTT ve ANDY DİV1NE gibi en büyük sinema yıldızlan tarafından yaratılan Genc bir talebenin vefatı Merhum Dr. Nureddin Süleyman Bey oğlu 21 yaşmda Kabataş lisesi son sınıf talebesmden Ve Yeşılay Genclik şubesl azasından Cezmi Özalan bir müddettenberi müptelâ olduğu hastalıktan kurtulamıyarak 30 4/942 perşembe günü vefat etmiş, cenazesi cuma günü Sanyerdeki medfenine götürülmüştür. Arka daşları arasmda dürüstlüğü ve çahşkanlığı Ue tanmmış bu kıymetli gencin kederdide aüesine ve dostlanna tazlyelerimizi bildiririz. Hava harbi hava muharebesi MASKELİ İFRİTLER Büyük aşk ve macera filmini görmeğe hazırlanmız. ÖNÜMÜZDEKİ S A L I AKŞAMINDAN İTİBAREN Vaşington 2 (a.a.) Bir Holanda gemisi Atlantik sahill açıklannda torpilLondra 2 (a.a.) Saint Nazalre'e enmlştir. Bu geml Amerikan sahilleri karşı yapılan taarruzda müfrezelere ku açıklannda ve Caraibes denizinde haremanda eden yarbay Newman esir edil kât yapan Mihver denizaltılan tarafından torpillenen 157 ntf gemidir. miştir. Saint Nazaire 'e çıkan îngiliz kumandanı esir olmuş Torpillenen gemiler t TÜRK SİNEMACILIK ÂLEMİNİN EN BÜYÜK REKORU Marmara F ; lm Stüdyosunda: 60 kişilik MEHTER, 40 kişilik KORO ve 36 kişilik muhteşe,ıı SAZ HEYETİNİN iştirakile vücude gelen 5 inci HAFTA IŞILAY'm GÜN'an A okuyucularımız Londra 2 (a.a.) Hava nazırhğı haberler dairesinden bildirildiğine göre, bu sabah Dunkerque'e kadar bir uçuş yapan İngiliz av uçaklan mukavemet görmemişlerdir. Bugün öğleden sonra avcılarımız düşman uçaklarile 7500 metre yükseklikte ve Calais üzermde bir muharebeye tutuşmuşlar ve Fockkerwult 190 tipinde bir tayyare düşürmüşlerdir. Uçaklanmız hiç kayıb vermemişlerdir. S Ü N E R SinemasMida B U G Ü N BÜYÜK BİR AŞK ARKADAŞLK VE KAHRAMANLJK ŞAHESERİ VEFAT Yeni tip bir Alman tayyaresi İ P E K Sinemasmda KEMANÎ SADİ bestelediği ve sevimli MUALLÂ IŞİLAY ve SUAD TÜRKÇE SöZLÜ TÜRKÇE ŞARKILI Türk klâsik musikisinin üstadı D E D E E F E N D I nm en nefis şarkılarını terennüm ett:k'eri £ ömer Rıza DOĞRUL YENİ ESERLER LEYLA b u f i l m i Kızı!ay> mecmuası Senenin on muhteşem filmini görmek ve tekrar görmek İstiyen binlerce kişiden aldığı telefon ve mektublarla vaki müracaati nazarı dikkate alan Kızılay mecmuaslnm 5 İnci sayısı çıktı. Bu nüsha nefis bir kapak İçerisinde 32 sahifelik dolgun mündericatile bu günkü mecmuacıhk âlemimizde gerçekten bir terakki ve tekâmül nürr.unesi olarsk neşredilmiştir. Falih Rıfkı Ataym «Bir Yunan trajedisi» İsmindeki konuşmasile Mümtaz Faik Fenik, Seüm Sarrı Tarcan, Ahmed İhsan, Nüzhet Baba, doktor Sadi Irmak, Cahid Uçuk, Şekib Taylan'ın her suılf okuyucuyu ilğilendirebilecek makaleleri ve hîkâyeleri, bu sayınm bsşlıca yazılarındandır. Onlardan maada «boş saatleriniz içlns taşlığı altındaki eğîenceli bahislerle cünya ohylarına ve memleketteki içtimaî hareketlere aid dığer yazllar da istifadeli olduğu kadar hoş vakit geçirtecek bir mahiyettedir. Tavsiye ederİ2. TAKSİM Sineması M ü d i r i y e t i Bem 2 (a.a.) İsviçre matbuatmm Berlin muhabirleri Dornier 217 bomba tayyaresi hakkında tafsilât vermektedirler. Bu tayyarelerin uçıış vasıflan en iyi düşman av tayyarelerinin vasıflarile mukayese edilebilir. Bu tayyare pike hü :umlan yapabildiği gibi en büyük çapta bombalar ve torpüler de taşıyabilir. Siâhlan mitralyözlerle şimdiye kadar malum olan ağır çapta mermiler atan toplardan ibarettir. Pilot mevkiinin arasında bulunan zırhlı kubbesi her istiamette ateş etmek imkâmnı vermektedir. Dornier 217 daha şimdiden muhtelif eephelerde kullanılmıştır. AĞIR •• A y r ı ca : İTTİHAM Walter P1DGEON Robert TAYLOR Ruht Yorgi K. Cevahircioğlu vefat etmiş olduğundan cenaze merasinin bugün pazar 3 mayıs 942 saat 14 te Beyoğlu Galatasaray civannda Rum Ortodoks Panayia küisesinde icra olunacağı teessürle ilân olunur. İşbu ilân hususl davetlye yerine kaimdir. Kardeşlerl ve akrabalan Cenaze lezamımatı: N. Piştof, Tel: 44238 MATBUAT U. M. MEMLEKET JURNALI Bugün saat 11 de tenzilâth matine Mevlidi Nebevî Azlz ölümüz Hacı İbrahlm Zade Sıtkı Gücel'in ölümünün kırkmcı günü olan önümüzdeki 5 mayıs salı günü öğle namazını müteakıb Beyazıd camü şerifinde ruhuna ithaf edümek üzere Mevlld okunacağrndan arzu buyuranlann hazır bulun maları rica olunur. Ailesi namına kardeşlerl Ziya ve Sami Gücel *** Binba^ı Dr. AdU Taşbaşm ruhu için 3 mayıs 942 pazar günü öğle namazını müteakıb Erenköy İstasyonunda Zihnipaşa camiinde Mevlidi Nebevî okunacak. tır. İstiyenlerin ve merhumu sevenlerin tesrifleri rica olunur. Ailesi BÜTÜN SİNEMA SEZONUNDA EN GÜZEL FİLMLERİ GÖSTEREN, DÜNYANIN EN BÜYÜK YILDIZLARINİ SİZE GETİREN LÂLE B U SİNEMASİ G Ü N GEORGES BRENT ve BEVERLEY ROBERTS'in yaratüğı renkten azamet, aşfctan kudret, hareketten heyecan alan B A Ş TAN BAŞA R E N K L İ SON DEFA OLARAK BİR HAFTA DAHA Nikola Zaloni Semiramis N. Atakam Nikâhlan kıyılmıştır. İstanbul, Beyoğlu 2 mayıs 942 KÂDIN HAKİMİYETİ Benim sevgüünsin. Benim eşim ve benim çocuklanmm anası olacaksın! Yatağımda hızla dönerek bu beni altüst eden, çıldırtan sesi boğmağa çahşırken o daha kuvvetle ve daha derin bir emniyetle: Köstermiye muvafakat etmiştir. Muhterem halkımıza bu fırsatı kaçırmamalaıı ve seans saatlerinde gehneleri tavsiye olunur. BUGÜN: Saat 10 11,30 1 2,30 4 5.30 7 ve 9 da •q>.^^m Bugün saat 10 a kadar tenzilâth matine Bir şeyler söylüyor. Nihayet herkesin önünde babamm sevgili vakur ellerile ona aid bir şey, bir nışanh oluyorum. Bu halka, ötekinin ebedıyen çekmeğe mahkum olduğumu sandığım aşkma kemend olarak parmağıma ^eçiyor. Müthiş alkış sesleri ve tebrikler, temenniler arasında dönmeğe başlıyonız. BÜ vals, sonra bir daha, bir daha.. Şekib gözlerimin içine bakıyor. onu içiyorum. Yalnız seni sevdim, diyor. Yalnız Nihayet benim tertibim üzerine sabaseni seviyorum. Ömrümün devammca ha karşı, misafüler dağılırken, caz «Gel bu yüksek aşka bağlı kalaca<>ım. unutalım!> tangosuna başladı. Zaten hep Gözlerimi yumuyorum. Ö devam edi bu dakikayı sabırsızlıkla bekliyordum. yor: Gelecektrr, bu sesleri duyar duymaz Artık benimsin. Penim nişanhm mutlak gelecektir.. Evet önümde eğilisın. Çarpan kalbimin ve bütün haya yor. Vücudümü demir gibi kavrıyan tımın eşisin. Mes'udum Seniha. Pek, pek kolları arasında buluyorum. Bütün hmçok mes'udum. cı ve isyanile beni göğsüne bastırıyor. Gene susuyorum. O. gene devam ediyor. Elim, yanan avucları içinde titriyor. Zaman zaman bakışlarımla ötckini a Sonra bu elile çenemi lutarak haşımı raştırıyorum. Yalnız bana bakıyor. Bü yukarıya doğru kaldırıyor. Yüzümün tün ruhile beni gördüâ^i, başka kimseyi yüzüne yakın olması için başını biraz göremiyecek kadar vanamlı bnkışlarla öne doğru eğiyor. Gözlsrindeki siyah münhasıran bana baktığı ne kadar helli. cehennemî bakışlarımdan geçirerek kalİçten içe oh olsun diyorum. Nasılmış bime ve bütün varlığıma döküyor, dö... bakalım? Biraz da sen çek! Sıra şimdi küyor. senin. Biraz da sen çek. Müthiş bir alevin vücudümü sardığını, Gece, musikisile sayısız çioeklerden gözlerimin karardığını, başımm döndüyükselen kaiTrakarışık kokuyla, içki ve ğünü hissediyorum. Bana doğru eğilidanslarla, nihayetsiz bir neş'e içinde yor, eğiliyor: ilerleyip geçiyor. Masad^n masaya do Biz birbirimiz için yaratılmış iki in. laşıyoruz. Durmadan, Şekib ne verirse sanız sevgilün, diyor, 'Yekdiğerj için Şaheserile bu devamlı zaferlerine bh yenisini daha ilâve ediyor. Bu eşsiz filmi göımeğe koşunuz. DKKAT: Programa ilâve olarak: 1 TÜRKÇE büşük Matbuat jurnalı. 2 Valt Disneyin renkü MTKİSİ Bugün saat 11 de tenzilâth matine flşık Kitabevi veya Münevverler Yur du A Ç I L I Y O R !.. Muhterem arkadaşlarıma ve sayın okuyucularıma ayrı a y n davetiye göndermeme İmkân olmadığından bu ilânı davetiye olarak kabul etmelerini ve bu pazartesi 4'5'942 tarihinde yapılacak olan küşad resmine şeref vermelerini rica ederim. Işık Kitabevi sahibi AVNİ İNSET. /azan: Nlükerrem Kâmil çarpan bu iki kalbi kimseler ayıramaz. Kimseler bu iki kalbin aras>ma giremezler. Onları ölümler bile ayıramaz, ölümler bile.. Silkinmek, kollarından kurtulmak, bu müthiş anın bunaltıcı rüyasından sıyrılmak istiyorum, Belimi saran kolu büsbütün sıkışıyor. Deli gibi çarpan kalbinin göğsümün üstünde çatlıyacak hale geldiğini hissediyorum. Sen kimsenin olmıyacaksm, diye inliyor. Sen yalnız benim sevgilimsin. Benim eşim ve benim çocuklarımın anası olacaksın. Yavaş yavaş içimi bir s.zı kaplıyor. G6z!erimden yaş boşanıyor. Damlalar önce birer birer, sonra birbuini kovalıyarak yanaklarımdan aşağıya süzülmeğe başhyorlar. Yüzüm ıslamyor. Vücudüm ateşler içinde eriyor. O gene konuşuyor. Daaa kuvvetle, daha içten kopan bir sesle: Bizi birbirimizden ne o, ne öteki, ne bir başkası. Kimseler ayıramaz sev Perde ve Sahne (Perde ve Sahne) nin mayıs sayısı bir çok kıymetli yazılar ve zengin resimlerle çıkmıştır. Tavsiye ederiz. Yarım Ay Her on beş günde bir çıkan bu aile ve gsncük mecmuasmm 1 mayıs sayısı zarıf bir kapak içinde olgun münderxatla intişar etmiştir. Bu sayıda hikâye, makale, tarihi fıkra ve musahabeler gibi bir çok yaa ve resimler vardır. 16 dolgun sahife 10 kuruştur. Tavsiye edenz. Millî Korunma Kanunu Müellifi: Sedad Çnmralı Ankara millî korunma mahkemesi h â . kimi değerli adliyecilerimizden Bay Sedad Çumralı (Son dsğişıklıklere göre şerhli ve izahh millî korunma kanunu > isimli bir eser neşretnv.ş ve satışa çıkarr. Tavsiye ederiz. Bizi birbirimizden kimseler ayıramaz sevgilün, diyor. Ne o, ne öteki, ne hiç kimse. Hattâ kanunlar ve ölümler ğilim, diyor. Kanunlar ve olümler bile. bile. Sonra yanan dudaklarım yüzümde, *** saçlarımda, çenemde ve... dudaklarımda hissediyorum. Kalbim çatlıyacak gibi Dünya, hâdiselerin müthiş bir sür'atle şiddetle vuruyor. Titrjye titriye gözleri üstüste yığıldığı, siyasî sürprizlerm mi açıyorum. yekdiğerini kovaladığı bu: devre içinde.. Nefeslerim tutkun. Yanaklarım göz Ne kısa bir zaman içinde kaç istüdâl yaşlarile sırsıklam. Avuçlarımm içleri kayboldu, kaç yurd yıkıldı ve kaç ordu terlemiş. Korka korka gözlerimi uğuş yerlere serildi. Dünya kan kokuyor. Yer turuyorum. Nerdeyim, ne oluyorum di yüzünün en sempatik kıt'ası ateş *ldı. Canım Ata, betondan, demirden vücu ye... Etrafıma şaşkın ^aşk.n bakıyorum. Odamdayım. Lâkin bir türlü bu müthiş de getüilen harücalı istihkâmların arkasında insan yoksa, bütün bu teknik kuvrüyamn tesirinden kurtulamıyorum. Gördüğümüz rüyaları şuurumuzun vetinin hiç bir şey ifade edemiyeceğini altında saklanan şeylerin husula geiir ne kadar evvel keşfetm'.ş.. Biz böyle udiklerirti söyliyenler vardır. Belki gün zağı gören ve derinleri ölçen bir Şefin lerdenberi hep ve rnünhasıran bu yarattığı vatan çocuklarıyız. Ruhu göksahneyi düşündüğüm için, ancak bu te lerimizüı üstünde mukaddes ve ilâhî bir sirle böyle saçma bir rüya görmüşüm kanad gibi titrediği; sağ kolu başımızda dür. Tekrar gözlerimi yumuyorum. U Şef oldukça hiç bir şeyden korkumuz yumağa çahşıyorum. Fakat boyhude. Sı. yok. Yoktan var oluşu öğrenmiş bulucak ve sarıcı bir ses ku'aklarırr.dan ge nuyoruz. Bu yüzdendir ki yurdumuzçerek tâ içime, varhğımın en derüı kö daki hazırlık manalıdır. (Arkası var) şelerine i§liyor: ALİ HAYDAR TANER'in Mevcudu kalmıyan BEYAZ ZAMBAKLAR MEMLEKETİNDE FİNLANDİYA Dördüncü defa basılmıştır. 75 kuruş fiatla K A N A A T Kitabevinde satılır.

Bu sayıdan diğer sayfalar: