29 Temmuz 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

29 Temmuz 1942 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

29 Temmuz 1942 CÖMHURTYET J * Çuhurovada İngiltere ve ikinsi cephe D nşrilterede hüküm süren unıuınî bir kanaat. Müttefıklerin ancak ikiuci bir cephe teşkil ederek vaziyetlerini kuriarabilecekleıiuir. ingiliz işçiieıi.. Sovyet Rusyaya karşl derin sempaüleri dolayısile, bu fikir ve kanaati daha delin bir islekle müdafaa ediyor ve hükumetin ikinci bir cephe kuımak fırsatmı kaçırmaraası icab ettiğini diğer sııııflardan daha büyük bir gayretıe istiyorlar. Bir aıaiık İngiltere hükumeti, ikinci bıı ceplıe kurmak azmiııi belirtıniş ve Rusyaya karşı bu yolda adeta bir taalılıüdc girmişti. Fakat bir taraftan bu taahhüdün gerçekleşmemesi, diğer taraflan Sovyeıler Bırliğinin çok müşkül bir vaziyetc düsmesi, İngiüz işçüerinin hükumeti zâf ve acizle itham etmcleriae sebeb olmuş, vc bu yuzdcn İngiliz hükumeti de işçilerin ikinci cephe açılmasını ısrarla istemelerine mukabele etmek mecburiyetini hissetmiştir. İngiltere hükumeti, İş Nazırı Mr. Bevin'in dilile bu nıukabeleyi yaptı. Bugün İngilterede Mr. Churchill'den sonra en yüksek nüfuzlu şahsiyet tanılan Mr. Bevin evvelki gün işçilere lıitab eden bir nutkunda bilhasas bu bahse tenıas ederek ikinci bir cephe açılmasını istenıcnin «düşman oyununa alet olmak manasma geldiğini. anlatmıştır. İkinci bir cephe açılmasını istemenin. düşman maksadlarına alet olmak manasına gelmesinin sebebini bulmak güç değildir. Çünkü işçilerin tazyikı karşısında hükumet mezbuhanc bir teşebbüse giriştiği takdirde bunun neticesi felâket olur. Ve düşman İngiltereyi zâfa uğratmak. belki de İngiltereyi istilâ tcçebbüslerini yenilemek imkânlarını bulmuş olur. Onun için hükumeti ta*yik etmek ve istemcdiği bir şeyi yapmağa mecbur etmek doğru değildir. İşçilere düşen vazife, ellerindeki işleri başarmak ve bu gibi nıeselelere karışmamaktır. İşte Mr. Bevin'in İngiliz işçilcrine verdiği nasihat bu merkezdedir. Ve bu nasihatin tazamnıun ettiği manaların birincisi hükumeti istemcdiği, muvafık görmediği bir işi yapmağa zorlamamak icab ettiğidir. Bu da İngiltere hükumetinin bu sırada ikinci bir cephe açmayl münasib görmediğini ifşa ediyor. Ikincisi. İkinci cephe açmağa aid münakaşaları kapıyarak ve bu cephenin açllmasından vazgeçilmiş gibi görünerek düşmanı gafil avlamakür. Fakat Mr. Bevin'in sözleri bu manalan ihtiva etmeklc beraber birinci mananın daha kuvvctü olduğunu gösteren emareler vardır. Bunların en mühimmi işçi meb'usiardan Haden'in ikinci bir cephe açılnıasıııın ikinci bir İngiltere harbinin başlamasına sebeb olacağını söylemesidir. Bundan maksad. Mihvcr devletlerinin, oıdularını ikinci bir cephede harbetmck üzere gönderen İngiltereyi, uzaklarda oyalıyarak asıl İngiltereye karşl hareket erîeceklerini söylemesidir. Bundan İngilterede hüküm süren cn esaslı kanaatin, İngiltereyi sonuna kadar korumak ve İngiltere adalarını tehlikeye dü^üıecek hiç bir teşebbüse girişmemek olduğu tavazzuh ediyor. Bu böyle ise, İngilterenin ikinci bir cephe açmağa yanaşmıyacağını ve garb çölünü kâfi derecede ikinci cephe sayarak bu cepheyi kuvvetlendirmeğe çallşacağını söylemek icab eder. Mr. ChurchiU'in, Kahircden VVashingtona giden oğlunun bir kaç gün evvel söylediği sözler de bu düşünceyi teyid etmektedir. İngiltere böyle düşünüyor da Amerika başka türlü mü düşünüyor, yahud Amerika tekbaşına Avrupada ikinci bit cephe kurmayl göze alacak şekilde nıi hazırlanıyor? Tabiidir ki bu ihtimal de varid değildir Şimdiki vaziyet müttefiklerin daha fazla kendilerini konırrakla iktifa edeceklerini anlatmaktadlr. n Müstahsil kaldırdığı mahsulü sür'atle Ofise teslim etmektedir Adana 28 (a.a.) Çukurova yeni yıl mahsulünü ofis depolarına ve çiftçi smbarlarına nakil faaliyeü hararetle devam ediyor. İklim vaziyeti dolayısile ge5 malısul alan bölgelerimiz halkın:n hui bubat ihtiyacını ksrşılamak için r.?kil j işlerinin azâmî derecede sür'atlendirilmesi ve ofise teslimaiın artması ıçin vrli ovadaki istihsal mefkezlerini teftiş etmekte ve lüzumlu direktifleri vermektedir. Vali dün Karaisalı bölgesinde de çî.ftçilerle görüşmüştür. Bu bölge çiftçiieri isıihlâke yetmez derecede mahsul aldıkları ha!de ofise bir milyon kilo hububat vermeyi vadetmişlerdir. (Baş taratı 1 ıncı sahıledel IBaştarafı 1 ıncı sahifedej deki mevzilerini ıslah etmişlerdir. Alde naklij'at yapan gemiler ve 53 düşman manlar, cephenin blr kesiminde kaybetuçağı tahrib edilmiştir. tikleri mtvzileri tekrar ele geçlrmeğe Voronej kesiminde, evvelce İnsan ve teşebbüs etmişlerse de 700 ölü kayıb malzeme baklmından çok ağır kayıblara verdikten sonra geri çekilmişlerdir. uğramış olan Rus klt'aları dün ancak Almanlann getirdiği taze kuvvetter mevzii bir kaç hücum hareketi yapabılMoskova 28 (a.a.) Don'un batısında mişlerdir. Voronej önünde ilerlemeğe devam eden Merkez kesiminde kuşatılmlş bulunan Timoçenko kuvvetleri iki Alman tabudüşman kuvvetleri klsmen imha, kısmen runu hezimete uğratmışlardır: esir edilmiştir. Voronej'İn şimal batısında Sovyet piVolkof cephesinde düşmanm bir köp yadesi, tank ve hava kuvvetleri Alman rübaşlsma karşl yaptığı hücum göğüs blokhavzlarına hücum etmişlerdir. Fran. göğüse kanh muharebelerden sor.ra a sadan yeni gelen 323 üncü Alman tümekim bıraktlrllmlştır. ni bir karşı hücuma iştirak etmirtir. Almanlar Sovyet mevzılerine üç defa Almanlann aldığı ;ehir hücum etmişlerse de her üç hücum da Berlin 28 (a.a.) Alman orduları pÜEkürtülmüştür. Düşman muharebe başkomutanllğlnın Rostov'un batıslnda meydanında bir çok ölü bırakmıştır. Biri zırhlı olmak üzere yeniden 8 Alve Don'daki savaşlar hakkında verdiği ^nalumata göre, Alman klt'aları, Kriv man tümeni bu son günlerde Don havyanska Novoçerkask hattinm cenub zasına getirilmiştir. Bunlar 70 üıci, S2 doğuEundakİ istihkâmlar hattınl yarmlş nci, 240 ıncı, 246 ncı, 370 inci, 3G2 nci, ve bolşeviklerin şiddetle mukavemet et 371 inci, 377 nci piyade tümenlerile 24 üncü zırhlı tümenidir. tik'eri Besorgenyanskaya'ya girmiştir. Berlin 28 (a.a.) Alman ordularl başkumutanhğınln bildirdiğine göre, AiMoskova 28 (a.a.) Von Bock, sol nıan kuvvetlerinden müteşekkü bir grup Balaisk kesiminde doğuya doğru ilerle cenahma karşı yapılan Rus taarruzu nemiş ve şiddetli muharebelerden sonra ticesinde Rus kuvvetleri Voronej'İn 60 kijometre kadar cenub batısında Nizuny Olgirska şehrini zaptetmiştir. Devitsk'e kadar ilerlemişlerdir. Rus Don nehri ağzı dolaylarındaki yollarda kuvvetleri Sötari Oskol'a doğru ilerleAlman hava kuvvetleri 250 düşman ara meğe devam etmektedir. baslnl tahrib etmiştir. Birçok mühimmat Rus gazeteleri ikinci cepheden depoları ve bir benzin deposu bomba artık bahsetmiyorlar isabeti neticesinde havaya uçrr.uştur. MBskova 28 (a.a) Reuter ajansının hususî muhabiri bildiriyor: Alman Başkumandanlığının Ruslann devamlı ve çok şiddetli geverdiği tafsilât ciktirme mukavemet hareketleri hariBerlin 28 (a.a.) Alman ordulan cinde Sovyet Başkumandanlığınm takib başkcmutanllğı evvelki günkü muhare ettiği strateji hakkında hiç bir şey bibeler hakkında aşağldaki tafsilâtl ver linmiyor. İkinci cephe meselesine gelinmektedir: ce, bu mesele Sovyet gazetelerinde artık 26 temmuz gecesi Kerç boğazında sa bahis mevzuu edibnez olmuştur. Ancak, hile yaklaşmak istiyen bir bolşevik mo halk kütleteri arasında mütemadiyen su törü sahil muhafaza teşkillerinin ateşile sual soru?turuluyor: İkinci cephe ne zaman aoılacak? püskürtülmüş:ür. Don deltaslnda Rostov, Bataisk'te yenilen bolşevikler Alman uçakları tarafmdan takib edilmiştir. Aşağl Don'da yeni işgal edilen arazd dağınık bir halde bulunan bolşeviklerden temizlenmiştir. Don dirseğinde bir savaş grupumuz Çir lrm£ğlnı geçmiş ve daha şimalde ise Dcn'a genış bir cephe üzerinde varılmıştlr. Don'un en doğu klsmlndaki dirsekte buiunan dağllk bölgelerde düşmanm ardcl kuvvetlerile şiddetli muharebeler yapllmaktadır. Voronej'İn cenubunda düşmanm Don'u geçmek için yaptığı müteaddid teşebbüsler Macar kıt'alarlnln uyanıklığl sayesinde püskürtüimüştür. Voronej'deki köprübaşlnln önünde düşman taarruz harekâtı püskürtüimüştür. Bu harekâtta bir çok tank tahrib edilmiştir. Hava kuvvetlerimiz cephenin bütün cenub kesiminde hava hakimiyetini eline almlştlr. 112 düşman uçağı düşürülmüştür. Cephenin merkez kesiminde, kuşatllmış bolşevik kuvvetlerini kurtarmak içir. yapılan karşı hücumlar Alman klt'aiarının ateşile püskürtülmüştür. Finlandiya körfezinde ağlr topçumuz, bir bolşevik torpido muhribini tahrib etmiştir. İki yük gemisile bir hücumbotu iki uçağlmız tarafmdsn bomba ve otomatik silâhlarla tahrib edilmiştir. Şimal Afrikada İngilizlerin taarruz harekâtı, düşmanın insan ve malzemece uğradığl ağlr kaylblar yüzünden bir duraklama geçirmektedir. Burada yauıız topçu ve devriye faaliyeti olmaktadır. fMmanharp l tebtiği LİtebUğî (Başmakaleden devam) yük çiftçi kütlesinin hali harabdı. Ve nıemleketin dayanma temeli bugün olduğu gibi yaruı da fazla ve daima fazla istihsal olacağına göre çaresiz ve umudsuz bir hale düşen çiftçinin her tüılü çalışma şevkım kıran bu aclklı vaziyeti memleketin hal ve istikbali için cidden endişe verici bir mahiyet gösteriyordu. Şükrü Saracoğlu hükurdftinin aldığı tedljirlerde isabet rni, isahetsizlik mi bulunduğunu aniamak için o tedbirlerde lıakim tesir icıa ettiği şüphesiz bulunan bu lıareket noktasmı gözönünde bulundurmak lâzımdır. Bir kere çiîtçiyi içine sokulduğu çok zor ve yeis verici durumdan kurtarmak lâzımdı, ve işte yeni hükumct iaşe işlerinde husule getirdiği değiçiklikleıle evvelâ bunu temin etuıiştir, ki müstahsil hesabına olduğu kadar müslehlik hesabına da ve nihayet şahsi düşunceler dışında vatanın ve milletin en yüksek meııfaatlerine de uygun olan çok isabetli bir yoldur. Bu meraleket, düııya buhranı devam ettiği rnüddetçe maruz olduğu ve daha da olabileceği bütün zorlukları atlatmak için herşeytîen öııce zarurî ihtiyaclarına dahil eşya bakımından mümkun olduğu kadar fazla istihsal temin etmek mecburiyetindedir. Diğer eşya fiatlarınln ününe geçilemiyen yükselişleri karşısında yalnız kuyîüye yüklenerek onun malısulk'iiııi ucuza alıııağa çalışnıakla bu gayeye hizmet edilmiş olmaz, belki undan hcrgun biraz daha uzaklaşılırdı, ve elbette burada büyuk tehüke vardı. Hububat fiatlarının hükumetçe satın allnacak c'c 25 kısınl için dahi fiatı yuzde elli artırarak mahsuluıı üst tarafını serbest bırakan karar, bizi ziyaret eden çiftçi hemşeriııin tavırlarında ve sözlerinde görüldüğü veçhile, Türk köylü uleınini adeta büyük bir bayram sevinciniıı neş'e ve heyecanl içine atıvermiştir. Bizi ziyaret eden çiftçi: Eğer hükumet. üsttarafmı serbest bırakmak sartile mahsulümüzün on beş yirınisini bedava istese seve seve verirdik. Nitekim bunu zeytinyağında yapınaktayız. Zeytinyağlarının % 10 nıuamele vergisi fabrikalarda ve mengenelerde hükumet hesabına aynen alıkonmaktadır. Bıına hiç bir şey denilmediği gibi benzer fedakârllkları elbette diğer mahsullerinıizde de kabul ederdik. Nasıl menınun olmıyalım ki hükumet kendi ihtiyaciarı için alacağl c.c 25 in bedelini lâyık fiatlarla ödemeği kabul etnıiş bulunuyor. x Fazla mı serbest ? Atılaym aziz şehidleri Ankara 28 (a.a) Başvekâletten tebliğ edilmiştir: 14 temmuz 1942 tarihinde bir kaza neticesinde batan .Atılay. denizaJtı gemimizde şehid olan 39 sııbay, erbaş ve erin isimlerini büyük bir acı ile bildiririz : Şehid olanlarm ailelerine hükumetçe kanunî yardım yapılacaktır. Atılay denizaltı gemisi subaylan: Gv. Biıb. Sadeddin Gürcan (1578) Komutan Gv. Yzb. Sebati Tasbz (1697) 2. nci komutan Gv. Tğm. Rauf Baykal (1808) Stajyer Mk. Yzb. Ahmed Türün N (1906) Başcarkçı Mk. Yzb. Adnan Erül (1960) İkinci çarkçı 5 subay Atılay gemisinde bulunan gedikli erbaşlar: Mk. Gd. Sb. Ahmed Atakan İstanbul (159) Gv. Bş. Gd. Hakk» Tezcanlı İstanbul (330/306 S. 14) Gv. Gd. Çavu> Nureddin Güvenç Elâzığ (936/5019) Mk. Bş. Gd. Ziya Lodos Karagümrük (341/10 S. 76) Mk. Bş. Gd. Tahsin Dönmez İstanbul (929/2062 S 102) Mk. Gd. Üstçavuş Salâhaddin Nartman İstanbul (934/2128 S. 410) Elektrik Bs. Gd. Necmeddin Sunal Eyüb (341/15 S. 81) S. 360) Mk. Gd. Üstçavus Cenıaleddin Dinçer İstanbul (934/2006 S. 198) Elektrik Gd. Başçavus Fethi Vüceses Ankara (930/2097 S 433) Elektrikçi Gd. Çavuş İsmail Tueay Balıkesir (935/2045 S 480) Elektrikçi Gd. Çavus Sabahaddiıı Yaral K. Eli (936/5027 S. 106) Telsiz Başgedikli Mahzun Şen Trabzon (929/2030 S 304) Torpido Başçavus Hüseyin Coşlnın Alaşehir (932/2094 S. 512) Mk. Gd. Onbaşı Kemal Dağasan İstanbul (938/5007 Gv. Gd. Onbaşı Hasan Şcnruna \ İstanbul (941/5080) Mk. Gd. Onbaşı Ali Rıza Beyhuş Sıvas (941/5032) Elektrikçi Gd. Onbaşı Agâh Pirinay İstanhul (941/5922) Telsiz Gd. Onbaşı İsmail İşgil İstanbul (941/5026) 18 erbaş Atılay denizaltı gemisinde bulunan erat: 939/1376 Samsunlu Mehmed Dilsad Güverte onbaşısı 939/1723 Vakfıkebirli Hasan Cemal Makine > 939/1942 Oflu Salih Mehmed 940/ 222 Gebzeli Âdem Hüseyin Er' 940/ 294 Kandırah Emin Eyüb Güverte 941/ 311 Erdekli Ahmed Hasan 941/1190 Rizeli Hüseyin İbrahim 941/1326 Bürhaniyeli Osman Mustafa Makine 941/1445 Sürmeneli Mustafa Temcl 941/3676 Rizeli Ali Rıza Enver Güverte 941/4318 Tireboluhı Şaban Halil 941/4320 Ayancıklı İsmail İlyas 941/4182 Tekirdağh Cemil İsmafl Makine 941/3304 Göreleli Halil Mehmed 941/4265 Barhnlı Hüseyin Halil 941/1516 Vakfıkebirli Temel Yenigün 16 er İngilterede Birntinghaıtı ve başka bölgeler Alman tayyareleri tarafından ağır surette bombalandı Berlin 28 (a.a.) Askerî kaynaklarj dan bildirildiğine göre, dün gece 200S Alman savaş uçağı, Birmingham'a bir hava akını yapmışlar ve şehre ağır va en ağır çaptan bombalarla büyük soyıda yangm bombalan atmışlardır. Askerî hedeflere bombalar isabet etJ miştir. Alman muharebe uçaklan, İngiltere Mitland bölgesindeki askerî hedefler ü î zerine dün gece yangın ve infilâk bom| balan atmışlardır. Taarnızlar çok geniş bir sahaya yapıldı Londra 28 (a^ı.) Tebliğ: Dün gece düşman hava faaliyeti blr kaç gündenberi yapılanlara nispetle ha geniş bir ölçüde olmuştur. Birming. ham çevresinde yangmlar çıkarılmış ve hasar yapılmıştır. Burada az sayıda te. lefat da vardır. Ayni zamanda merkea ve doğu kontluklan dahilinde de baa h?.?arlar yapılmıştır. Taarruz geniş bir saha işgal etmiş vo Londra muhitine kadar uzanmışsa da burada bombalarm yaptığı hasar pek az olmuştur. Gece 8 düşman uçağı tahrib olunmuş ve başka bir Alman uçağı da Midland üzerinde düşürülmüştür. Gizli silâhlar kullanılmış! Londra 28 (a.a.) Haber alındığına göre, bu sabah erkenden Alman tayyareleri Londra üzerinde uçtukları zaman bunlara karşı yeni gizli süâhlar kullanılmıştır. Ruslann Voronejdeki ileri harekâtı ' Ingilizler de bah Almanyaya hücum ettiler Londra 28 (a.a.) Hava Nanrhğı tebliğ ediyor: Dün öğleden sonra Wellington tayyareleri Almanyanın batısında askerî hedeflere hücum etmişlerdir. İki tayyaremiz kayıbdır. İzmir Borsasında tezahürat (Baştarafı 1 inci sahlfedr) olup olmadlklarlnl sormuş ve hepsi vaziyetir. çok düzelmiş ve halkm çok m:mnun oîduğunu beyan etmişlerdir. Vekilin müstahsilin devlete borclandığı yüzde yirmi beşlerin alınlp allnmadlğl hakkındaki sualine, bunlarl halkın kendi getirip seve seve teslim etmekte olduğu cevabl verilmiştir. Dr. Behçet, Uz, gözönünde tutulacak en mühim işin ekimi arttırmak oldugunu, bu noktanın asia unurulmaması lâzım geldiğini hatırlattıktan ve gelecek ekimin çok olaıası lüzuaıuna işarecten sonra demlştir ki: Buğday fîatı da kiloda 25 kuruşa kadar düşmüştür. Teşebbüs kat'iyetle akim kaldı İzmir 28 (a.a.) Şimdiye kadar kara borsada yüz elli kuruşa verildiği halde güçlükle bulunan pirinç fiatı bugün 75 kuruşa düşmüştür. Bundan zarar görecegini anlıyan bazı tüccann fiatın tutulmasını temin için bazı teşebbüs ve müracaatlerde bulunduklan, fakat bu teşebbüsün kaf iyyen akim kaldığı öğrerulmiştir. Timoçenko harb plânını anlahyor! (Baş tarafı 1 inci sahifede) safeye çekmeğe muvaffak olmuştur. Fakat en büyük imtihanı asıl şimdi geçirecektu. Bu imtihan da aşağı Don ile Volganın kapamakta olduğu hatta dayanarak Kafkasya yoluna sed çekmektir. Askri eksperler, Rus mareşalının ric'at etmesinin evvelce düşünülmüş bir haresetin neticesi olduğunu ve Almanlann şimdi münakalât sistemlerinde büyük müşküllere uğnyacaklarını ileri sürmektedirler. Timoçenko, şöyle demiştir t Düşman, Don hattına varacaktır, fakat ben ondan evvel orada bulunacagım ve düşman Don'u geçemiyecektir. Harbin akıbeti Stalingrad'ın batısmdan Rostov'un doğusuna kadar bu nehir üzerine taayyün edecektir.» ömer Rıza DOGRUL Kızılaydaki yolsuzluk davası Ankara 28 (Telefonla) Ankara ağlrceza mahkemesinde Kızllay Cemiyetinde evvelce vaki olan emniyeti suiistimal davasmln rüyetine devam olunarak defterlerde vaki yazı silintileri hakkmdaki ehli vukuf raporu okunmuş ve maznunlarln dinlenmesini İstedikleri şahidlerin istimaı için mahkeme 20 ağustosa talik edilmiştir. Don nehrinin aşağı kısmı konlrol altına alındı Vİchy 28 (a.a.) Alman kuvvetleri, şimdi, bütün Don nehrinin aşağl kısmını kontrollarl sltlna almışlardlr. 4 ku'prübaşı yapllmlştlr. Don nehri klvrımır.da Alrnan ve Rumen kuvvetleri düşmanı nehirden öteye atmışlardır. Kürkünü ve beresini çıkarmayı düşün, meden babasına bakıyordu. O, zerzevat çanağmı tekrar dizleri üzerine almış. Nu ramn gelişini dünyanın en tabiî hâdisesi gibj karşıhyarak, işine bakıyordu. Konsolun üstündeki saat tıkırtısından başka ses yoktu. Nuranın maneviyatmdaki karışık velvele üzerine ıhk ve yumuşak bir bulut yığmı gibi inen bu süküf.an sonra Ali Fethi Bey başını kal | dırdı. Öğleye sığır etile pişmiş kış türlüsü yar, bakla ezmesi var, diyordu. yoğurdumuz da var. Yukarıki odada yatarsm. sana soba yakarım. Eğer rahatsız olursan ben buraya inerim. Yok eğer istersen, baba kız bir odada yatanz ser.inle Küçükken çok defalar koynumda uyudun. Nuran yavaşça beresini, mantosunu çıkardı. Geniş bir nefes aldı. Evet, duğru gelmişti. Burada çok söze, izahata. mukaddemelere lüzum yoktu Babası. sormadan, dinlemeden her şeyi biliyordu. Nuran bir bıçak aldı ve masanm başına geçerek babasile beraber patates soydu, havuc kazıdı. Sonra Ali Fethi mutfağa girdi. Nurana sobaya bakmasmı tenbih etmişti. Nuran odun koydu. anahtarı ayar etti, tablayı temizledi. Mutfakta yemek pişerken, genc kız bir sofa ve bir büyücek odadan ibtıret olan yukan kata Çiktı. Yükü, Diyordu. Bu kaıarla ve evvelce tatbik edilmiş cl konmaların kaldırılması kararile hükumet nihayet ne yapıyor? Bellibaşlı ihtiyaclarmı fazlasile karşılamağl eınuiyet altına aldıktan sonra memleket ihüyaclaıına kâfi olduğunda şüphe olmlyan malısııljin üsttarafmı serbest bıraklyor. Kaldırılan el konma kararları beş altı kalcınden ibaret iaşe maddeleri üzerinde idi, ve o el konma kararlarüe bu mad(Bastarah I inci sahifede) deler sadece piyasadan yok olarak el vatandaşlarının haklarına azamî rlayet altından daha yüksek fiatlarla satılmak te bulunacaklannı ve daima doğru yo'.da üzere karaborsamn dehlizlerine girmişyürüyeceklerini haklı olarak umuyo'uz. ti. Bilhassa her sımfta olduğu gibi tüccar Memleket ihtiyaclarına kâfi olan smıfında da vatandaşlık hakkındd'.d memleket mahsulierinin serbest alını saduygunun sağlam ve temiz olduğunu tlıııındE iddihar ve ihtikâr gibi anormal sanyorum.» hareketlcre müsaade olunmiyacağına şüphe yoktur. Tekrar edeh'm ki hükuBelediye zabıta teşkilâtı met ihtiyacı haricindeki mahsullerin takviye ediliyor Serbest fiat ve satışlarda ihtikâr o!up alım satımındaki serbestlik, asla başı olmadığının tayini derin araçtırmalan boşluk demck değildir. Fiat murakabe icab ettirdiğinden ve bilhassa şehrin teşkilâtı yalnız merci değiştirerek oldugünlük iaşe maddeleri üstündekj kon ğu gibi duruyor ve millî korunma kanutrolun daha devamlı ve daha sıkı ya. nu olanca ciddiyet ve şiddetile mer'iyet pılması için mevcud Imkânlardan Lti mevkiinde bıılunuyor. Murakabe teşkifade edilmesi düşünülmüş ve İstenbul 1/ıtını ciddî olarak takviye ve millî kozabıtasından mühimce bir kısmımn runmayl amansız bir surette tatbik lâyalnız iaşe maddelerinin kontrolü İş zımdır, ve hiç şüphesiz bunlar yapılaiçin ayrılması münasib gö'rülmüştür. caktır. Bu suretle kaymakamhklarda bu iş Sonra başta çiftçi olmak üzere halka üzerinde çahşacak daima emre ve teftise ve lıeskese ferahlık veren serbest rejihazır zabıta memuru bulunacaVır. Bu min bilhassa mübadeleye tavassut eden memurlar. mıntakalarmda daimî bir suvatandaşlara yüklettiği mes'uliyet, eskirette ihtikâr işi üzerinde kontrolla fazla ye nispctle çok ağırdır. meşgul olacaklar, a>Tii zamanda halkın Görülüyor ki yeni hükumetin yeni fazla fiatla satış yaptıkları hakkında şikâyette bulunduklan esnaf hakkında yolunda olağanüstü bir hal yoktur. Bu siyaset, Kr.stof Kolomb'un yunıurtası tahkikat işile meşçul olacaklardır. Kontrolun bir kısmını teşkil eden bu kadar basit ve doğru bir siyasettir. Otefrik işinden ba?ka fiat muraksbe ko. nun isabeti kadar mükemmelliği de işte misyonu vazifesini görecek olan Da bu basitliğinden ileri geliyor. imî Encümen ve bölşe iaşe müdürlüğü YUNUS NADİ vazifesini görecek olan Belediye tkt:sad Müdürlüğü kontrolörler kadrosu da tak. İzmirde Kızılay genclik viye edilecektir. Gıda maddelerinin fiat kontrolü EJtmek daima 300 500 gram arasında olacak < Şu noktayı da unutmayınız, bugünkü vaziyet yarın daha dar olabiîir. Vaziyetımiz bu iyi hali daha iyıleştirerek idameye çahşnıaktır. Haricden buğday getirerek stokalnmızı çok kuvvetlendirsek bile israfa meydan vermemek. azamî tutumlu hareket etmek, ekmeği daima üç yüz, beş yüz gram arasında bir muvazene tesis edecek surette sarfetmek icab eder.» Fransada mukavemet artıyormuş Tasdikli çeklere dair tamim Ankara 28 (Telefonla) Maiiye Vekâleti evvelce kararlaşmış olduğu gibi malıye tahsilât dairelerinde kullanıla cak tasdikli çekin ne suretle kullanılaCKğl etraflnda bir tamim hazırlamlştır. İzmir 28 (a.a.) Kızılay genclik kuGiresun 28 (a.a.) Ticaret Odası, rumu tarafından Bucada kurulan sıhhat Giresun merkez ve Bulancık kazalarımn kampı dün saat 18 de Ticaret Vekili Dr. 942 yılı fındık rekoltesini on sek:z milyon Behçet Uz tarafından açılmıştır. Kamiki yüz kırk bin kilo olarak tahmin et pa halen İzmir, Manisa, Aydın ve Demiştir. Kat'i rekoCte bir hafta sonra tes nizliden geçirilmiş olan yüz elli çocuk pit olunacaktır. yerleştirilmiştir. Giresunda fındık rekoltesi kampı açıldı Dr. Behçet Uz, görüşüîen bütün meselelcr hakkında lâzım gelen direktifleri verdikten sonra kaymakam ve belediye reislerine azamî gayretle çalışmalannı beklediğirıi söylemiş ve toplantıya son vermiştir. Topiantıdan sonra kazalardan getirilen ekmek nümuneleri Vekile gösterilmış ve hemen hepsi halis bujday olan bu ekmeklerin iyi olduğu memnuniyetle görülmüştür. Ticaret Vekili vilâyetten aynldıktan sonra Parti merkezine gitmiş ve orada hastanelerle sıhhî müesseselerm ihtiyacları üzerinde tetkikler yapmış ve alâkadarlarla görüşmüştür. Dr. Behçet Uz, saat 20.30 da İhracat için kurs ve İthalât Birlikleri tarafından Şehtr Lise ve orta okul!ard a bulunan beden kazinosunda şerefine verilen akşam zi terbiyesi hocaları için Haydarpaşa liseyafetinde hazır bulunmuştur. sinde bir ay devam etmek üzere bir kurs faaliyete Vekilden pirinç fiatının tutulmasını hazırlanmış'ır. 10 ağııstosta geçecek olan kursa Maarif Vekâleti uistiyen tüccar! mumî müfettişlerinden İlyas Sinal meİzmir 28 (Telefonla) Ticaret Vekilimur edilmiştir. nin bugün öğleden evvel borsayl ziyaKursta, spor sıhhati. organizasyon. izretinde konuşmalar araslnda bir tacir. cilik, atletizm, su sporlan ve futbol üzepırinc fiatalrlnın sukutundan bahisle rinde mümkun olan incelemeler yapıbugün pirincin 75 kuruşa düştüğünü, lacaktır. balbuki bunun yüksek fiata mubayaası dolayısile ellerinde pirinc buhınnnların zarar göreceğini söyledi. Binaenaleyh Doğum daha fazla sukuta meydan verilmemesini Muharrir arkadaşımız Said Kesler'in lîtedi. İleri sürülen mütalealara göre bir dün gece Amerikan hastanesinde b'r iki ay içinde çiftçinin makarna, bulgur, kız çocuğu dünyaya gelmiştir. Minimi. yufka ve tarhanaslnl hazırlamasından niye uzun ömür diler arkadaşımı» ve sonra pirinc fiatl çok fazla düşecektir refikasını tebrik ederiz. İlıtiyar gitti, öğlen üstü Nuran uyurken köyde buldurduğu bahkları kızarttı. Saîata yaptı. Küçük tafcaklar içinde tere. zeytin. salata gibi mezeleri sofraya getirirken, vakti kerahet geldi, diyordu. Daha sonra üçer kollu iki şamdan genrdi. Mumları, Nuranın anhyamadiğı bir takım dualar mrrıldanarak. merasimle yaktı. Üç kadehten sonra Ali Fethi Bey ney üflemeğe başladı, sabahiden bir taksım yaptı. Nuran, yüzüne kan çıkışından. kalbinin hızlı •vuruşundan ağlamak üzere olduğunu anlıyordu. Buna meydan vermemek İçin sandalyesi üzerinde sinirlj hareketlerle knTanırken birdenbire göz;/aş":arı boşandı. Ali Fethi Bey bu açııışa ne mâni oldu, ne de bir sebeb sordu. İlk sözü ortaya atan gene Nuran oldu (Baştarafı 1 inci sahifede) € Fransada mukavemet artmaktadır. El altmdun sürülen gazeteler 50 bin nüsha basılmaktachr. Ve her nüsha on, on beş kişi tarafmdan okunmaktadırMukavemet emareleri asıl işçi tabakası Rusyada iaşe vaziyeti arasmdadır. Evvelâ Mareşal Petain'le Kuybişef 28 ca.a.) Reuter ajansıbirlik olan burjualar Lavolin idareyi eline almasile De gaulle taraftarı olmuş nın hususî muhabiri bildiriyor Gelecek kış zarfında Kızılorduyu vo lardır.» Sovyet halkını iaşe etmeğe kâfi gelecek Alman askerlerile yüklü bir kadar yiyecek maddeleri temıni için Rus trene suikasd dahili cephesinde büyük bir gayret sarLondra 28 (a.a.) İsviçrede çıkan fına başlanılmıştır. Buğday istılısal ediTribune de Geneve gazetesi Cherbourga len üç buyük bölgenin, Ukrayna. Beyaz gitmekte olan ve Alman askerleriain Rusya ve Siteplerinin kaybı üzerine elde bulunduğu bir rrenin altında bomba kalan ziraat bölgeleri hem kendi halkıpatladığını ve 40 kişinin öldüğünü bil nı, hem de işgal edilen araziden gelen dirmektedir. 10 ilâ 20 milyon mülteci beslemeğe yetecek yiyecek maddeleri istihsal etmek Pariste kapatılan lokantalar Londra 28 (a.a.) Paris radyosunun zorundadır. Kızılordu için bu yılın mahbildirdiğine göre, Pariste 73 lokanta ka suiünden 2,300.000 tonluk bir zahire stopatılmıştır. Bunlar İki İlâ üç ay kapalı ku vücude getirilmiştir. Bu miktar bir senelik iaşeye her halde kâfi gelecektir. kalacaktır. Ziraat cephesi önümüzdeki haftalar içinde tarihte görülnıedik bir gayret sarBeden terbiyesi hocaları fedecektir. Afrikada harekât devam ediyor Kahire 28 (a.a.) İngiliz Ortaşark umumî karargâhınin sall tebliği: Düşman kuvvetlerinin şimal kesimiıjdeki mevzilerinden başlamak suretile yaptıkları taarruza dün 2627 temmuz gecesi kuvvetlerimizin karşılık şiddetli taarruzlarile gelişmiş ve buna topçu kuvvetlerimiz d*e gene şiddetle İştirak etmiştir. Almanlara göre Berlin 28 (a.a.) Mısırda düşman El Alemeyn'deki Alman ve İtalyan mevzilerine mühim piyade ve tank kuvvetlerile hücum etmiştir. İngiliz klt'alan bir karşl hücumla püskürtülmüştür. Mihver klt'aları bu harekâtta 1000 esir almışlar ve 60 tank tahrib etmişlerdir. Savaş ve bomba pike uçaklarımız El Alemeyn'deki müdafaa muharebelerinde müessir yardlmda bulunmuslardır. Alman avcıları hava muharebelerinde hiç kayıb vermeden 5 İngiliz uçağı düşürmüslerdir. Teşekkür Erzincan meb'usu İskender Arcunun gerek bizzat cenazesinde ve gerekse mektub ve telerafla taziyette bulunmak suretile kederlerımize iştirak eden zevatı muhteremeye ayrı ayrı cevab vermeğe eiemimiz mâni olduğunu muhterem gazetenizle bildirilmesini ve hürmetlerimizin kabulünü rica ederiz. Ailesi efradı *** Refikam Habibe Akhanı tedavi için yatırdığım San Jorj hastanesinde safra kesesindeki biri ceviz büyüklüğünde, diferleri ufak olmak üzere on beş taşı muvaffakıyetli araeliyatı sayesinde çıkanp hayatını kurtaran operatör Andriyayani Poliye. hastanede gördüğüm şefkat ve ihtimama, Sr Lydia ve hemşirelere sonsuz teşekkürü bir vazife bilirim. Kabataş Sed üstü bakkal Arif Akhan İMIRRIIMfl «Cumhuriyet» in edebî tefrikası: 44 SAFİYE dolabı karıştırdı. Tekrar aşağı indi. Mutfağı, kileri, kömürlüğü gözden geçirdi. Her şeyin yerini öğrendi ve bütün bunlar konuşmadan oldu. Bu evde her şey ona düz bir çizgi kadar kolay, su kadar berrak görünaü. Vakit geçip gidiyordu, temiz çakıllarm üzerinden mütevazı, ince bir şıkırtı ile seken ırmakçık gibi. Ali Fetlıi B.ey, elinde bir kanad yelpazeyle, mutfakta maltızm başında duruyordu. Üçüncü defa içeri giren kızına gülümsedi. Nuran sofra takımlarım bulmuş, masaya dokuma bir örtü sermiş, çatal. kaşık dizmişti. Şimdi, afzı bembeyaz bir tülbendle kapalı küpten sürahiyi doldunıyordu. Ali Fethi Beyin gözbebekleri güldü. Mihmansın ama. gene de mihman sayılmazsın, kendi evin! dedi. Yemekten sonra Nuranı sedire yatırdı, üstünü battaniyelerle örttü, odayj havalandırdı ve çıktı. Nuran dilsiz bir çocuk gibi gösterilen şeyi yapıyordu Hakikaten pek güzel uyudu. Saat beşe doğru, gözleri şifa veıen uyku.arla yıkanrmş, dipdiri kalktı. Henüz battaniyeyi katlamamıştı ki babası taze demlenmiş bir çay, limon, ekmek, .tereyağ getirdi. Yeni baştan çıtırdıjan sobanın keçeye kızıllıklar döken alevlerine bakarak sessiz bir kshvaltı ettiler. A!i Fethi Bey iki lâmba, bir de idare lâmbası yaktı; sonra Nuranm kürkünü verdı. Nuran İtirazsız giyindi, şusonlarmı geçirdi. Lâmbaları kıstılar ve soksğa çıktılar. Biraz gezip hava alacaklardı. Bunun için konuşup karar vermiş değillerdi. Müzakereye ne hacet? Eş ruhiarm düşünceleri ayni tohumdan biten çiçekler gibi birbirine benzer. Sükut irinde anlaşmanm ne büyük bir şifa olduğunu Nuran şimdi kendi nefsinde ya EROL Mevlid Mcrhum Tümgeneral Mustafa Kenıal Gökçe ile küçük kızı merhum Süveydanın ruhlarına ithaf edilmek üzere 30 temmuz perşembe günü ikindi namazını müteakıb Teşvikıye camiinde Mevlidi Şerif okırulaeağın/ıan kendil^rini sevenlerle akraba ve dostlarının teşrifleri rica olunur. şıyordu. Bozuk ve karanlık yollarda sendeliyerek, birbirinir. kolur.a saruarak deniz kenarma vardılar. Kıyıdan, adalarm bu mevsimde ölgünleşen ışıklanna baktılar. Ali Fethi Bey tabakasından elle sarılniış cigaralar çıkardı. Nurana da uzattı. Birkaç saatlik kısa bir zaman içinde baba kız, hep ayni jestleri yapan bir çift ikiz hayal olmuştular. Nuran, ağır hastalıktan nekahete çıkan aıın tatlı ril:katini, Chaos'dan ahenge doğru baş alanların bereketli şükranını duyııyordu. Çok yakın vakitte ka\Tuk gönlünde ılıcalar fışkıracaktı, bunu şimdiden hissediyordu. Eve döndükleri zaman sıcak ve munis odayı kırk yılhk yurduymuş sandı. Hemen lâmbayı açtı. Dokuma bez perdeleri indirdi. Ali Fethi Bey sobanın üzerine elma kabukUrı koymuştu. O tatlı koku zaten cana yakın olan bu yeri büsbütün sevimli yapmıştı. M !LL I Oyı;n!ar Fesî:vali 14 22 ağustos Duhulive yoktur. Konsumasvon fişieri Milll Piyango gişelerile festival yapılacak kazinolarda satılmaktadır. Her türlü izahat, Tel: 23340 KAŞİD RIZA TİYATROSU Halide Piskin beraber Harbiyede, BELVÜ Bahçesinin Alaturka kısmında Bu gece 21,30 da Yataklı Vagonlar Kontrolörü Komedi 3 perde Yazan: Raşid^ Rıza Ben «o«"na ağlamıyorum, diyordu. onu kaybetmekle büyük bir şey kayoctrnedim, baba. Yalnız, öyle şeyler iuymuştum ki bunların azametini ve ebcdiyete olan şümulünü düşündükçe Allah huzuruna çıkmış gibi ürperiyoıum. Nasıl diyeyim, doğum gibi, ölüm g'.bi esrarlı büyük şeyier yaşamıştım. Öyle zannediyorum ki bende benim anlavnşımdan üstün bir tabiat unsuru. bir İlâhî emanet vardı. ve işte ben o en m?threm, en mukaddes yerimden vurul. dum, baba. (Arkaa var) 4

Bu sayıdan diğer sayfalar: