30 Ekim 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

30 Birincitesrin 1942 CUMHURİYET Mitti piyango B a y r a m ı m ı z ı n Dünkü fevkalâde çekilişte 50 bin liralık haricdeki akisleri ikramiyeyi 137443 numaralı bilet kazandı • Hukuki düşünceler Inkılablar ve Hukuklar rv İhtiyarlara ve hastalara yer.. Komünizmin Rus504 lira ikramiye kazanan numaralar Ankara 29 (Telefonla) Millî Piyanün bütün Türk milleti en yadaki tatbikatı, J gonun 29 ılkteşrin 1942 fevkalâde çeki Son dön rakamı (3696) Ue nihayet bubüyük bayramını kalbinm Fransız inkılâbınm ' bütün samimiyet ve neş'esile lişi bugün Ankara Sergievınde saat 17 de lan 40 büet. demokrasi idealine ı Son dört rakamı (7492) ile nihayet bukutiamaktayken bütuıı dünya muleuerı ! yapılmış ve bu çekilişi kalabalık bir halk karşılık işçi diktatörlüğünü getirdi ve böylece Rus inbu bayrama iftünık etmek te ve Türk | kütlesi takib etmiştir. İkramiye kazanan lan 40 bilet. 100 lira ikramiye kazanan numaralar kılâbı demokrasiye muarız ve burjumUletine karşı hissettikleri sayğıyı be i r.umaralar şunlardır: Son üç rakamı (279) ile nihayet bu vazi için tehlikeli bir vazlyet aldı. Bu lirtmek ve ifade etmek ıçırı bırbıriie ya I 50,000 lira ikramiye kazanan numara lan 400 bllet. hareket Avrupa buriuvazisinin sriyaii | 137443 rışnıaktaydılar. S0 lira ikramiye kazanan numaralar ve fikri hayatmda derin bir aksülâmîl Filhakika dün, şark ve garb memle J 20,000 lira İkramiye kasan»n numara Son üç rakamı (306) ile nihayet bu uyandırdı ve bu aksülâmel İşçi diktaketlerinden hangisinin radyo neşriyatını ! 251445 törlüğüne karşı burjuva diktatorlüğünü takib ettiysek, büyük bayramımızın ba | 10.000 lira ikramiye kazanan numara lan 400 bilet. Son üç rakamı (590) ile nfiıayet bu koyarak mücadele şeklinde tecelli ettine$riyat içinde geniş ve şerefli bir yer 89950 lan 400 bilet. İtalyan faşizmi ve daha sonra Alman tuttugunu görduk ve bu münasebetie ya5,000 lira ikramiye kazanan nunuralar 10 lira ikramiye kazanan numaralar rasyonal sosyalizmi bu mücadelenin İpılan neşriyattan, bayramımın kutlama20608 101554 109967 362082 Son iki rakamı (04) Ue nihayet bulan fadesidir. Çok defa sadece «faşizm. adı ğa iştirak için göterilen saminıi Işti2,000 lira ikramiye kazanan numaralar 4,000 bilet. altına birleştirilen bu iki çığır arasınyaktan, bu münasebetie neşriyata veri42695 49950 74452 75108 da derin farklar olduğu muhakkaktır: 2 lira ikramiye kazanan numaralar len zengin ve rengin şekilden ve edadan 17397 134703 136198 229344 263937 2S3852 Son rakamı (5f ile nihayet bulan Ana hatları ile denebilir ki İtalyan fa»yrıca haz ve iftıhar duyduk. şizmi nasyonal sosyalizme nazaran daha Dünyanın hemen her koşesinde birbi 1,000 lira ikramiye kazanan nnmaralar 40,000 bilet, Son rakamı (9) Ue nihayet bulan an'aneci. daha muhafazakârdır. Demokrile mücadele eden ve birbirinin varlığını 25960 52748 71405 71650 885S8 rasinin bertaraf edilmesi ve İtalyan ikezmek istiyen muhasımiarın, bayramı 94085 114087 129442 137699 179943 40,000 bilet ikramiye alırlar. tısadî hayatına hâkim kıhnan korpo50.000 liralık büyük ikramiyeyi kazaının kutlamak için birbirinden farksız 187155 188092 199003 202241 202581 rasyon sistemi istisna edilirse, faşizmin, ve aynı derecede kuvvetli bir tehalük 208454 209096 209533 230705 233245 tıan 137443 numaralı bilet Ankarada sa devlet ve idare şekil ve müesseseleruıe gosterdiklerini söylemek Türk milleti 234159 243472 252368 263957 277200 tılmışur. 20,000 lira ikramiye kazanan inkılâb denecek fevkalâde büyük bir nin milletlerarası âlemdc ihraz etiiği 278189 280222 292289 299064 299435 251445 numaralı bilet İstanbulda, 10,000 yenilîk getirdiği iddia olunamaz. Papayüksek mevkii belirtmege yetişir. 299674 324396 328766 332178 344093 hra İkramiye kazanan 89950 numarah hk ve krallık, asalet ve aristokrasi olBursada satılmıştır. Bunun en sarih manası buıun dünya S57186 362292 362578 367034 393830 duğu gibi duruyor. Faşizm aüe, din ve ııiMiimilllllllIllllllilılülll'IIIIIIIIIÜÜIIIJüimıımmuiHM,! milletlerinin, Türk milleti hakkında aıımal münasebetlerinde tamamen muhacak dostluk ve saygı hislerüe mütehasfazakârdır. 1939 danberi kitab kitab neşsis olduklan, Türk milleti hakkında eu redilen yeni İtalyan medenî kanunu geniş itimadı besledıkleridir. Birbırine bunu bize açıkça gösteriyor (1). Haldüşman olan en büyük devlstlerin dahi, buki nasyonal sosyalizm yalnız klasik bu nokta üzerinde zerre kadar ihıilâf manadaki demokrasiyi değil, âmme mefetmemeleri, ve her tarafın Türk sozünu humu önünde ferdi tamamen silen daen geniş güvenle, Türk dostluğunu en ha radikal, daha müdahaleci, din de samimî sevincle karşüadığını anlaiınası dahil olduğu halde, asırlarm getirdiği bir çok an'aneleri bertaraf edici bir sisTürk milletinin, bütün medeniyet âletemdir Bu sistemin hukuku henüz omlnde lâyik olduğu mevkii işgal ettiğini uş halindedir. Rejimin hukuk nazarigösterdikten başka, onun bir gün, medeyatçıları bunu kurmakla meşguldürler. niyet âlemini barış hayatına çevirmek XIX uncu asır hukuk ve kanunlaştırve insanlık âlemini, tarihin en büyük ma tekniğinin bir şaheseri sayılan Alfelâketinden kurtarmak yolunda. bütün man medenî kanunu yerine küçük kümedeniyet ve insanlık âleminin ebedi' ük hususî kanunlar konulmaktadır Bu %ükran hislerini kazandıracak bir vaıirejimde hususî hukuk ve âmme hukufeye namzed olduğunu da hissettirraek' ku tefrikl yavaş yavaş ortadan kalkatedir. Elbet bir gün gelecek, medeniyet | rak bütün münasebetlerin bir âmme âlemi kavga ve dövüşten, tahrib ve imhukuku münasebeti sayümasına doğru hadan bıkacak, ve itirnada değer bir ;idiliyor. Meselâ ferdin ferdden olan elin, ara bulmasını istiyecektir. O zaman, e tamamen hususî mahiyette bulunan iki tarafın itimad ve hürmetini kazanan bir tazminat alacağının ödenmesi «AlTürk milletinin eli, bu büyük vazifeyi Berlin 29 (aa) Alman ordulan Moskova 29 (a a.) Sovyet geceya 'man halkı ve İktısadiyatı için hayatî ifadan en büyük saadeti duyacaktır. başkumandanlığırun tebliği: nsı tebliği: önemde olan bir işletmeyi durduracak Dünya milletlerinin bayramımıza bu Batı Kafkasyada tayyarelerie tesirli 28 ilkteşrlnde kuvvetlerimiz düşmanla mahiyette olursa bu tazminat alacağıderece tehalükle iştirak etmelerinin se suurette desteklenen Alman kıt'aları, son SUlingrad kesiminde, Tuapsenin şimal nın ödenmesi» icab edip etmiyeceği mübeblerini biliyoruz: Türk miUetinin kuv günler zarfmda zaptedilen dağlarda«.i batısmda ve Nalçık bölgesinde çarpış lâhaza olunuyor (2). Huiâsa faşizm ve veti, Türk milleti tarafından tutuian mevzilere ı karşı düşman tarafından ya mışlardır. nasyonal sosyalizm inkılâbları da, idesiyasetin dürüstlüğü, Türk mületinin pılan karşx hücumlan püskürtmüşlerolojilerinin haklı ve âdil saydıkları yeni Nalçık şehrinm mevkii başarıcı kudreti, Türk milletinin şeref dir. Hırvat av uçakları bir tek tayyare bir hukukî sistem kurarak inkılâbı ve vt haysiyeti. ve Türk mukadderatımn kaybetmek suretile altı düşman uçaLondra 29 (a.a) . Sovyet geceyarısı rejimi müeyyidelemeğe çahşıyorlar. «n muktedir, en basiretlı. en uzak gö ğını yere indirmişlerdir. V tebliğinde İsmi geçen Nalçık, Mozdok rüşlü ve en değerli ellerde buiunnıaTerekin baüsuıda Rumen dağ kıt'a şehrinin 90 kilometre cenub batısmdagıdır. ları Alman dağ avcılarile birlikte, düj dır. Bu şehir dar bir vadide bulunmakOsmanlı cemiyeünin dünya görüşü ile Bütün bu sebeblerin bir araya gel man tarafından inadla müdafaa edilen tadır. Almanlar; Groznyye doğru taar bugünkü" Türk cemiyetinin dünya gömesi, Türk milletinin, bu sırada imkân ve çok kuvvetle müstahkem Nalçık şeh ruzları durdurulunca burada faaıiyet rüşü arasındaki fark düşünülürse, Tüik gız sayılan bir işi başarmasuıa ve yaşat rini hücumla zaptetmişlerdir. Nalçığm göstermeğe başlamışlardır. Hücum 2 inkılâbının bu bakımdan ne kadar demasına imkân verdi ve Türk milleti bü doğu şimaünde kuşatılmış bulunan düş ilâ 3 taburla yapılmaktadır. Almanlar rin ve büyük olduğu derhal göze çartün dünyanın yanıp tutuştugu bu dev man kuvvetleri savaş eanasında kısmen bir mlktar ilerlemeğe muvaffak olmuş par. Bir garb müellifi: «Memlekette yok edilmiş, kısmen esir alınmıştır. Bu larsa da sonradan tardedilmişlerdir. Turede bir sulh cenneti olarak yaşadı. vukua gelen değişiklikler şekle veya Bütün dünya milletlerinin bayramı sırada dört gün zarfında bir çok Sov apse istikametinde yeni taarruzlar aka görünüşe aid basit ıslahattan ibaret deyet tümenleri mağlub edilmiş, şimdiye mete uğratılmıştır. tnıza şevk ve heyecanla iştirak etmesinde ğildir; çöken yalnız saltanat ve hilâfet Türkiye Cumhuriyeünin barış içinde kadar 7000 esir ahnmış, 66 top, 38 tank, SUlingrad düjmiyecek, Almanlar değil, bütün köhne şarktırı diyor (3). külliyetli miktarda daha başka harb yaşamasına karşı dujulan gıbtayı da Bu inkılâb Türk içtimaî bünyesinde Baku'yıı alamıyacaklar... sezmemek mümküu değildı. Bu gıpta ye malzemesi iğtinam veya imha olunmuşo kadar köklü değişiklikler yapmıştır ki tur. Washington 29 (a.a.) Birleşik Arindeydi. Çünkü bütün dunya milletleridiğer bir müelliün pek haklı olarak Stalingradda kıt'alarımız bir çok karşı merikanın Moskova büyük elçisi Ami dediği gibi: «Geçmişin bağlarından kennin en müthiş harbi yapmakla beraber ral William Standley. Stalingradm düşcn çok özledikleri şey, barış hayatıdır. taarruzları püskürttükten sonra yemdini tamamen kurtarmak istiyeni ei) Vani bizim yaşadığımız hayattır. Bizim den sanayi bölgeîerinde bir takım top miyeceğini ve Almanların Grazny ve eski an'anelerini bünyesinden koparıp Baku petroi sahalarıru ele geçirmeğe karşüaştığunız bir takım sıkıntılan, rakları hücumla zaptetmişlerdir. Üstüîi atan bu Cumhuriyet, mutlak bir otokbaşkaları nimet ve refah saymaga ha sayıda düşman kuvvetlerlnin tanklarla rauvaffak olamıyacaklarını söylemiş, rasiden doğan bu demokrasi, tarihçi. kendisinin Rusyada geçirdiği 7 ay zar«ırdırlar. Çünkü bu günkü harbiıı felâ desteklenerek şehrin batısındaki Alman filozof ve ahlâkçı için âdeta masal gibi ketleri, öyle eşi görülmemiş facialara se mevzilerine karşı yaptıklan şaşırtma fında Rusların sonuna kadar mücade görünen bir tecrübe manzarası arzeleye devam etraek hususundaki mutlak bebiyet veriyor ki bunlardaıı kurtulmak hücumlan şimdiye kadar daima oldugu der...> (4). Garbhlara önce masal gibi, pahasına her darlığa göğüs germeğe gibi düşmamn çok ağır kayıblare vığra millî birliklerine şahid olduğunu ilâve hayal gibi görünen Türk inkılâbı buetmiştir. ran olmıyacak kimse yoktur. Bu da bize masile akim kalmıştır. gün efsane değil, gerçektir. Onun en Şehrin üzerinde yapdan büyük faaffipta edenlerin, ne kadar içten gelme muazzam eseri olan Cumhuriyet, başta •amimi bir hisle gıbta ettiklerini anlat liyetle beraber uçaklar, gece gündüz söylediğimiz gibi, ileri müesseselerile, düşman hava alanlarını, batarj'a mev•taga yeter. ileri kanunlarile büyük ve eziz bir varzilerini ve taşıtlan bombalamışlardır. (Baş tarafı 1 faıci sahifede) lık halinde yaşamaktadır. Hilâfet ve Huiâsa, bütün dünyayı sevincimize Hazer denizinin şimal kısmmda top laştığıru, Türk milleti, birliğini yarata saltanatı kaldıran, Türkün iç ve dıs Iftirak etmiş görmekle, bayramımız dohıyısile dünya milletlerinin hakkımızda yekun 3000 tonilâtoluk iki yük gemisi nın varlığındaki reallst ve tabiî izahla hayatmda büyük değişiklikler yapan, fci saygı ve itimadile karşılaşmakla, ayra batınlmış, iki petroi gemisi ve difer çoktan ve çok iyl anlamış bulunuyoı. Türk milletine nefse güvenj aşılıyarak beş şilep tutuşturulmuş veya ciddî haMr memnnniyet hissetmek de hakkıBunun içindlr ki milleümiz, herşeyi or onu Avrupa karşısmda son bir kaç assara uğratılnııştır. Düşman dün 44 urın mahsulü olan madunluk hissinden •oızdır. çak kaybetmiştir. İki Alman tayyare» dusuna vermiş ve vatan selâmeü için kurtaran, üniversiteler, enstitüler, konBu da Türk milletine has olan tebrike r.oksandır. ^ her sıkjntıya katlanmağı en sevgili, en servatuvarlar gibi İleri kültür mües•eger mazhariyetlerdendir. mukaddes bir vazife bilmiştir. seselerinin yanmda bir çok teknik müörner Riza DOĞRUL Bu sıkmtıdan istifadeye yeltenmlş esseseler kuran Türk inkılâb hareketsoysuzlann bir gün hesab vermeğe çalerinin koyduğu prensipler, yukerıda ğırılacaklanna işaret eden Millî Şefi saydığımız inkılâblardan hiç birine benmiz, sapıtmak bahtsızhğma uğramış va zemez Smıf imtiyazlarını kaldırarak (Baş tarafı 1 inci sahifede) tandaşlara, iradesl bizzat kendilerinde hukuk müsavatıru ilân eden Fransız intoplanmış millî faziletin son bir ihtarını kılâbı prensipleri neticede Avrupaya Aziz vatandaşlarım; Her mücadeleıün temeli kendimize ve belirtmiş oluyorlar. sermaye diktatorlüğünü, siyasî hürriyet milleumize güvenmektir. Bütün mücaMillî birliğin mukaddes yurd için İktısadî esareti getirdi. «Hukukî ınüsadelelerin en büyük hedefi, milleti seiâ nefsini sakınacağı hiçbir feragat, hiç bir vatın yanında hemen çabucak ülî münıete eriştirmektir. Bütün dikkatler fedakârlık yoktur. Milletin yaşama az savatsızlık belirdi» (5). Hukukan eşid millî bütünlüğün muhaiazasına döndü mini zedeliyebilecek tek bir darlık ha olan ferdler iktısaden çok farklı trir hale rülmell, bütün sıkıntüarın çareleri el yale bile sığamaz. geldiler. Böylece (ideal) İle (gerçek) abırüğıle çahşmalarm feyizli yolunda Sıkıntı yaratmak ve bundan faydalan rasmda derin bir uçurum açıldı. aranmalı; millete yapılacak en tesirii mak dalâletine düşenleri, milletin Fransız inkılâbı kadın ve erkek aradüşmanhğın, kendisine iıimadı sarsmak kendine güvenini azaltmak ihane sındaki hukukî müsavatsazlığı da ortaoJduğunu bir an hatırdan çıkarmamah tini gösterecekleri millî vlcdan bir dan kaldıramadı. Hükümdar otokrasisini kabul etmadır. gün elbette boğacaktır. Nihayet bu diği gibi sermaye diktatörlüğüne de son Aziz vatandaşlanm; asil millet, dünyanın en tehlikeli bir Londra 29 (Radyo, saat 24,45» KaBir ateş kasırgası bütün dünyayı ya devrinde, mukadderatını kahrnmanca veren veya onu frenllyen bolşevizm, bire muhabirimizden aldığunız en son karken bizim bunun ortasında vakar vc ebediyete doğru yürüten Büyük Baş faşizm ve nasyonal sosyalizm inkılâbmalumata göre, Garb Çölü harbi hakhaysiyetle yükselmemiz, kendi kendine buğunun, bir de adi ve soysuz dalave lan ise aşrrı sağ veya sol bir parti dikkında yeni resmî malumat yoktur. Muolan bir tesadüf değildir. Milletin her reler yüzünden muazzeb olmasına asiâ tatörlüğü kurdular. harebeler daha küçük ölçüde cereyan Türk inkılâbının koyduğu prensipler şeyini ordusuna vermesi ve vatan selâ tahammül etmiyecektir. Hafiflik ve saetmektedir. Mukabil bir Alman taarruzi meti için her sıkıntıya katlanmak kabi pıklıklardan duyduğumuz bir ıstırabın ise he:n din ve hükümdar otokrasislni muvaffakiyetle püskürtüldü. İngiltere, liyeünde olması, büyük belâya karşı da bu olduğu hiç bir zaman unutulma bertaraf etti, hem Türkiyede esasen vüCenubî Afrika ve Amerika hava kuvcude gelmemiş olan sermaye diktatörbaşlıca teminatımızdır. Doğru yoldan mahdır. vetleri düşman me\"zilerini ı şiddetle lüğüne ve sınıf kavgalarma yer vermesapan soysuzların, nekadar marifetli ve bombaladı. Düşman son üç günde 43 *** meyi bir umde saydı, hem de hürriyet hileli olurlarsa olsunlar, önünde sonunda tayyare kaybetti. Aziz İnönünün aziz ve müşfik baba ve demokrasi esaslarını benimsedi. İşte herhalde yakalanacaklanna zerre kadar Berline göre İngiliz faücumlan sesinde millî birliğimizi, kahraman or inkılâb Türkiyesinin ana düsturu olan şüphe etmeyiniz. netice vermedi dumuzu ve temiz Türk gencliğini dün altı prensipin Ana Yasamıza girmesi ve Vatandaşlarım; Berlin 29 (a.a.) Resmî tebliğ: Ordumuza, genc neslimizin örneği olan bir daha toplaşmış bulduk, Cumhuriye inkılâbm böylece hukuk tarafından müMısırda cereyan eden şiddetli muhaevlâdlarımıza sevgilerle ve yüreğimizin tin yirminci yılına bu benzersiz ruh eyyidelenmesi bu inkılâbm yukarıdaki rebe, müdafaa savaşırun beşinci günü karakterinin hukukî ve kanunî bir ifaiçinden gelen sarsılmaz güvenle bakı kudretinin şevkile girdik. daha şiddetlenmi§tir." Düşman, yaptığı Büyük Inönü dünkü hitabesile, bir desidir. çok şiddetli hücumlara ve son derece yoruz. Pek çok kasırgalaruı hakkından Türk inkılâbı ile Türk hukuku aragelmiş olan büyük bir milletin şuurlu milletin hayat dinamizmini uzun asırlar külliyetli miktarda mühimmat kullansındaki münasebet yalnız âmme hukumasına rağmen Alman İtalyan kıt ve iradeli evlâdları olarak bugünkü ve İçin bir daha düzenlemiş oluyordu. Nc ku alamna giren Ana Yasadaki prensipalarınm cesaretle müdafaası sayesinde yarınki bütün sıkınUlan mubakkak alt mutlu Türküm diyene! lerden ibaret değildir. Onlar kadar mümuvaffakıyet kaydedememiştir. Yüzler edeceğiz. FERİDÜN OSMAN him olan bir cihet de Türk medenî kaCumhuriyet bayramını hepinize, müce esir alınmıştır. nununun içtimaî bünyemize getirdiği cadele iradelerimizi yenilemiş ve tazeleİtalyan tebliği inkılâbdır. Köklerini dinden alan eski Türk gazetecileri miş olarak kutluyorum.» Roma 29 (aa.) İtalyan tebliği: hukuk yerine lâyik medenî kanunun VVashingtona döndüler Elalemeyn cephesinde beş günderkabulü yurddaşlara aid evlenme ve boYazık oldu Bulonya beri bütün şiddetile devam eden nıuWashington 29 (a.a.) Türk aaze =anma İşlerinde tamamen lâyik preuormanına! harebe dün yeni şiddetli hücumlarla iplerin yürürlüğe konması, kadın ertecileri Washingtona dönmüşler ve Tüı k büyümüş ve Mihver ku\ıetleri bu hüLondra 29 (a.a.) Paris radyosunun Cumhuriyet inin 19 uncu yılâöniin " n ı ' ek arasındaki hukukî müsavatsızlığu > eumlara inadla mukavemet etmislerdu yaptığı bir yayıma göre* mahrukat ol nasebetüe Türkiye Bü\ .ik Eîi=i a n ''•ıı'Tiası ba=lı başına birer büyük Tekrar bir kaç düzine tank inıha ettik nıak üzere Buîonya ormanından 100,000 fından yapılan kabol töicıiinde aav in':"ibdır. Tark inkıîâonın kabul stvc yüzlerce esir aldıkağaç kesüecektir. .ıği hukuk kaideltriınin bir tek Yazan : «*«** Dr. Htfzı Veldet 2 vardır ve olmalıdır: inkılâb hamlelerini himaye etmek onu müdafaa eylemek ve memlekette Türk İnkılâbı prensiplerine dayanan hukuk ve adaleti her zaman hâkim kılmak. Yulcarıda gözden geçirdiğimiz çeşidli inkıl&blarda gördült kı, her inküâb ken. dini kuvvetlendirmek için derhal hukukî müeyyideler kbul etmek zorundadır. İnkılâb hamlelerini bugün içinde yaşadığımız harb hayatına uygun bir teşbihle. zırhlı kuvveüere benzetirsek, kanunlan da, zırhlı kuvvetlerin arlcasından gelerek onlann kazandıklan sahayı emniyet altına alan, sağlaınhyan piyadeye benaetebUirte. Her hangi bir inkılabdan sonra onun esaslarını yerleştirecek kanun ve kaideler konularak idare edenlerin ve İdare olunanlann ya. ni bütün halkın bunlara riayeti temln edilmezse o zaman bir inkılâbdan ve hukuka bağlı devletten bahsetmege ünkân yoktur. Millî bünyemizde çok köklü değişiklikler yaptığı halde, inkılâb seflerinin basireti sayesinde en az kanla başarıltruş olan Türk inkılâbının üzerine titrerken bir de ideolojile gerçeği birbirinden güzelce ayırmak ve bunlan çıplak olarak görebilmek lâzımdır. Yurdu Kafkasyada Stalingrad ıg zartedildi şehri düşmiyecek., Ankarada bayram (Ba» tarah 1 inci tahlfede) let Meclisi azasını, kara, deniz ve hava kuvvetleri erlcânını, Temyiz mahkemesl, Devlet Şurası, Divanı Muhasebat reisi ve azalarıru, Vekâletler ve Parti erkânını, bankalar ve diğer mahalH müessese mümessillerini ve bunlan takiben de ecnebi devletler büyüÜ, orta elçilerlle bu eçilik müsteşarlarıru ve kara, deniz, hava ataşelerinin tebriklerini kabul buyurmuşlardır. Millet MecUsindeki merasimi müteakıb Cumhur Reiaimiz yanlarında Genelkurmay Başkanı olduğu halde merasim sahasını teşrif etmisler ve burada toplanmıs bulunan on binlerce halkın coşkun tezahürleri arasuıdan geçerek gegeçid resmiiM iştirak eyliyecek clan izcileri, askerî kıt'aları teftiş buyunnuşlardır. Bu teftişten sonra Riyaseücurahur tribününü şereflendiren Millî Şef, radyo ile Türk milletine karşı bir hitabede bulurunuj ve bunun akibinde geçid resmi başlamışür. Hava kuvvetlerirr.izin bütün İpodromu dolduran halkın alkışlarını toplıyan uçuşlarile birlikte kız ve erkek izcilerin, piyade, süvari ve motörize kıtaatın ayni derecede devg, alkış ve takdir toplıyan geçişleri takib eylemiştir. Askerî merasimden sonra Cumhur Reisimiz, halkın içten gelen sevgi ve saygı ifadesi olan sürekli alkışları arısından geçerek Çankaya köşküne avdet buyurmuşlardır. Bu kesimde 7000 esir, Moskovadaki Ame66 top, 38 tank, kiilü rikan sefiri Rus muyetli malzeme alındı kavemetini övüyor Cumhur Reisi, Ankara Palasta verilen balovu şereflendirdiler Ankara 29 (Telefonla) Bu gece AnkaraPalasta verilen Cumhuıiye; balosu fevkalâde parlak olmuştur. Cumhur Reisimiz Millî Şef İnönü, sayın refikalarile beraber baloyu şereîlendirmişlerdir. Başvekilimiz Şükrü Saracoğlu, bütün vekiller, meb'uslar, diğer devlet erkâru, Ankaradaki bütün sefirier de baloya gelmişlerdir. Balo çok neşeli bir sekilde gecenin geç saatlerine kadar devatn etti. Şefi dinlerken Yurdun her tarafında bayram muazzam tezahüratla kutlandı Ankara 29 (a^.) Türkiyenin her tarafından gelmeğe başlıyan haberler bugünkü Cumhuriyet bayramının çok büyük ve «trıimî tezahürlerle kutlandığmı göstermektedir. Her taraftan gelen telgraflar halkımızın Millî Şefîmize karşı olan sarsılmaz bağlılığını belirtmekte ve Türk milletini bu azim bâdire içerisinden selâmete doğru sevkedecek büyük Önderimizin bugünkü rejimi tesiste Ebedî Şefje birlikte göstermiş olduğu büyük mesaiyi şükranla kaydetmektedir. ün kalabalık tramvaylardan birinde dam kayışına, karaman koyunu gibi asılmış muzda ideaı kanunlar koyma işini ba duruyordnm. Oniimde elinde ağırca bir şarlrken bunların gü çıkıntı ile yetmişlik bir sakallı, sakalzel tatbikı gerçeğjni lının tam yanındaki koltukta da yaşı bede hiç bir an gözden nüx yirmiyi bulmamış bir delikaniı. uzak tutmamak ve Zavallı ihtiyar muttasıl ayak değişbu alanda hiç bir müsamahaya ysr ver tirip yorsunlujrunu nöbetleşe bataklamemek gerektir. Kezalik, kanun koyu nna dagıtmak istiyor amma biçarede cu, içtimaî vicdanın temayüllerini her zaten takat yok. Adamın talihine, kimse zaman gözönünde tutmalıdır (6). Eski de kalkmıyor ki müdahale edip ihtiyarı gelenkten cemiyet bünyesine zaraılı o otortalnn. Tam o sırada bir ııine daha lan kısmın döküntüleri, şahsî menfaat arabaya girmez mi? intrikalan ve bunun doğurduğu propaŞöyle etra/a bakındun, koltuklardan gandalar büyük inkılâblara musallat o birinde iki küçük çocuğun oturduğunu lan kemirici kurtlardır. Bu sinsi kurt grördüm: ların ezllmesi ve inkılâbm yüceltilmesi Haydi çocuklar, şu ihtiyar nineye ancak ideal hukukun idealist kafalar ta yer verin de otursun! dedim. Hemen rafından ideal tatbikile olur: Hukuklar kalktüar, yerlerinl verdiler ve: inkılâbların perçinidir. Aferin! İhtiyarlara daima böyle Doçent Dr. Hıfzı Veldet yer vermelisiniz! diye ilâve ettijim zaman dâ: (1) Codice civile, La Libreria dello Biz onu görmedikti Yoksa kendiStato (Roma 1939 1941). mizden kalkardık! diye cevab verdiler. (2) Dr. Fritz Baur, Entwicklung und Fakat ben guya küçüklere nasihat ediReform des Schadensersatzrechts, Ber yormuşum gibi arabanın içinde yüksek Un, 1935, S. 12. sesle konuştum. (3) Paul Gentizon, Mustapha Kemal Daima ihtiyarlara. hastalara yerleou l'Orient en marche (Paris 1929) S rinizi vermelislniz! İnsanlık bunu em342. reder! dedim. (4) Eugene Pittard, Le visage nouFakat aldıran olmadı. Aksakallı ihtiveau de la Turquie (Paris 1931) S. 25 yarın yanındaki koltukta oturan âvâre (5) Prof. August Egger, Medenî Hu delikaniı pek merakh bir şey seyredikuk Tetkikleri (tercüme: Hıfa Veldet), yormuş gibi hemen penrereye yapıştı. İstanbul 1938 s. 5; Üniversite Hukuk Pa Bereket bir kadın yolcu istasyonda indi kültesi Mecmuası (cild IV. 1, 1938) s. 5. de ihtiyara zorla yer bulduk. (6) Meselâ bugün Türk içtimaî vicHâdiseyi ehemmiyetsiz karşıhyablliriz. danı muhtekir ve vurgunculara karşı Böyle şeyler telâkkiye tabidir. Fakat udaha şiddetli ve radikal hareket edilme nutmıyalım ki; tramvayların hall bu sini istiyor. günkü dutuma giriuce ihtiyarlan alilleri, çocuklu kadınlar ve hastaları gözetmek bir içtimai vazife olur. Bu vazifeyi siz, ben yapsak da bu tesadtife, arıuya bağlı şuursuz bir hareket olur. Bazan insanın bu yüzden başı belâya da girebilir. Onun için hatıra gelir ki, belediye, (Başmakaleden devam' tramvaylara meselâ,: • ' Oyle ki. 29 birinciteşrin günü, üç bıı«İhtiyarlara, hastalara ve alillere yeçuk yıldanberi yaşıyan yeni rejime ad rinizi veriair. Bu in^auUk b»reudur» gibt konup da saltanatın kaldırıldığı ilân bir levha asarsa her halde Veliefoıdi at edildiği zaman, bir haremağası sesile yarışı ilânlarından ziyade faydalı olabUir. bile buna itiraz eden kimse çıkmadı. Diyeceksiniz ki: Fakat bizim Cumhur;vetimiz. bir dev Aıılamıyaııa davul zurna az gelir. rimin şekillenip sona ermesi de değilriir. öyle değil. Bu ltthalârı gören ihti1929 de mukadderalına sahib olup benligine kavuşan millet, 1923 te Cumhu yarlar, aliller yer istiyebilirlcr. Nihayet riyeti ilân ettiği gün, başladığı devrimi bundan cesaret alan bîletçi, kontrol veya yolcu da müdahale eder. Yüz yüzden utamamlamıs değildi. O günden bagüne gelinciye kadar ba tanır. İş biraı olsun voluna girer. Böysardığımız sayısız inkılâblardan şöyle [ lelikle sade ihtiyarlara, alillere ve hassekiz, on tahesini hatırhyajak olursak talara yer bulurunuş olruaı. Biraz da in29 birinclteşrinin ne bir başlangıc, ne sanlık hislerimizin nasır tutması önlende bir son olmadığım daha iyi anlanz. miş olur. Bu insanlık hissl. insanlık şeref i nediı ? Halbuki dünyada kunılmuş bütün öteki Hatınnızda mı? cumhuriyetler bazan bir başlangıc, çok defa ise bir devrimin şekillenip sona Bundan şu kadar srne evvel Titanik ermesidir. isminde büyiik bir vapur Atlantik deniİşte, Cumhuriyetimizi başkalarından lini geçerken buıa çarpıp battı. Vapur. ayırd eden bu sonsuzluk vasfının hiçbir daki yolculardan 1200 kişi boguldu. Bu zaman kaybolmamasına çalışmak, bu kaza, bütün buna benziyenler gibi alelâde günkü ve yarınki Türk gencliğinin ilk bir facladır. Fakat hâdisenin tafsilâtını vazifelerinden biri olmalıdır. Canhhğı gazetelerden takib etmiş olanlar bilirler. olan, yaşıyan millet, istiyen ve çalışan Vapur batarken evvela çocuklar ve ka. millettir. Etrafımızda alevler içinde bir dmlarla ihtiyarlar cankurtaraulara bindünya var. Bunun ortasında biz, kadere diler. Geri kalanlar da raızıka bilnıera boyun eğen dervişler gibi değil, kıhcı hangi meşhur bestekann meşhur bir elinde kahramanlar ordusu halinde bek parçasını çalarken bile bile boğulup git> liyoruz. Dün, taribin mucize saydığı za tller. Bunlar birer kjhramandı. Fakat ne ferler kazandık, asırlara sığmaz denilen inkılâblar başardık. Bugün dünyanın bir düşman siperi zaptetmiş, ne bir geıııi imrendiği müstakil ve sağlam bir politi batırmış. Sadece Insanugın şeref ini yükseltmiş kahramanlar. kanın güdücüleriyiz. Etrafımızdaki zorlukların yann azalatşi büyütmiyelim. Bu misali getirişim, cafuu bir an aklunıza getirmiyelim Ha insanlık hissi denilen şeyin her şeye yat bize hesabsız ve çetin vazifeler ha rağmen medeniyet âleminin en yüksek zırhyacaktır. Bunlan surat asarak de irtifaı olduğunu göstermektir. Bizim ğil, sevincle karşıhyalun. Kudretimiz. bunu aradıgımız yok. Fakat bu irtifalar, yendiğimiz güçlüklerin boyuna göre bö.vl* ufak difer (başkasını gözetmek) yükselecektir. Dünyalar fetheden ecda liklerle başlar. Vaz sfçelim hele hadımız, uykn saatlerini çok kere at üs nımlar ve hanım kızlar! Vaz geçelim tünde geçirirmiş. Onlan bir an bile bu kadar kendimizi düşünmekten ve sıunutraıyahm ve rahat döşekten hep ka rası gelüıce istirahate bizden daha muhtac olanlara yer verelim. Böyle bir jeît çahm! hareket biliyor musunuz == NADİR NADt ne büyük ferahlık veriyor? görenlere D Rejimimizin sonsuzlugu Mısırda Millî Şefimizin Türk milletine hitabı İtalyan Veliahdi Mareşal oldu B. Felek Mihverin bîr mnkabil taarruzu püskürtttlda Berlin Ingiliz hücumlarının terakki edemediğini bildiriyor Berlin 29 (T. P.) Romadan budiİstanbul Belediyesi, Sular Idaresi arildiğine göre, Kral, Mussolininin teklifi bonman şsf muavini B. Nail Günizi, Bey» üzerine, İtalyan Veliahdi TJrnberto'yu koz Belediye tahsil şubesi memurlannMareşalhğa tayin etmiştir. dan Şerif Günizi, Belediye Hâl memur», 60 bin Fransız işçisi larından Rahmi Günizinin kardeşleri İstanbul Belediye Samatja şubesi kâAlmanyaya gitti tiblerinden Paris 29 (a.a.) Paris radyosunun NEDİM GÜNİZİ biHirdiğine göre en az 60 bin Pransıa vefat etmiştir. Cenazesi bugün Yediku. işçisi Almanyada çaiışmak üzere yola lede Kıyak Hasan sokak 8 numaralı çıkmıştır. hanesinden kaldırılarak öğle namazını müteakıb Yedikule camiinde cenaze naVefat mazı kılındıktan sonra Yedikule ails ingiltereye gelen yeni Şehrimizin halı ticaretinde tamnmış kabristanına defnedllecektir. TORGİ ENEPEKOĞLU Amerikan kuvvetleri Allah rahmet eylesin. «vvelki gece ansızon vefat etmiştir. Ce*** Londra 29 (a.a.) İngiliz adasına caze merasiminin bu günkü cuma gün a Dahüiye Vekâleti Heyet^ Teftişiye reyeni Amerikan kuvvetleri gelmiştir. Bu saat 13 de Beyoglunda Taksimde Aya kuvvetlerin başında, Bataan ve Corre Triyada Rum kilisesinde icra edileceği isı Peyzi Gürelin ve İzmirae Faven Tutaı Şirk.etı nıüdür ve saM&erinden Kâzanı gidor'da kendlsini göstermiş olan bir ilân olunur. Albay bulunmaktadır. Kederli refikası ve kızlan Gürelin, Bayan Fahire Köseoğlu ile Bayan Bayriye Çelebinın valid«len İzmirü Bayan Zehra Gürelin dün tedavi oiunmakta olduğu Marmara kliniğinde hayata gözlerini yummuştur. Cenazesi EÜstad Ahmed Hamdi Tanpınarln hazlrladlğl bu Antoloji büyük vatandiruekapı Şehidlik mezarlığma defnedıiperverin büiün eserlerinden, makalelerinden nümuneleri ihtiva etmektemiştir. dir. Ayrlca Tanpınarln bir ön sözü de vardlr Bu Htabı okumakla ölüm NAMIK KEMAL ANTOLOJİSİ Namık Kemil'in bütün eserlerini okumuş olacakslnız. Tanesi 2 liradlr. AŞKA İNANMIYAN ADAM Bu meşhur roman sizi heyecan İçinde yaşatacaktır. Aska inanmlyan. dünyanın en zengin bir adamı neler yapmıştır? Tercüme eden Halid Fahri • Ozansoy. lanesl 50, cildli 85 kuruş. AHMED HALİD KİTABEVt • Yakub Kadri Karaosmanoğlu *** Şehrimiz manifatura tüccarından Bay Mıgırdıç Yazmacıyacın kısa bir hastalıs neticestnde vefat ettiği ve cenaze merasiminın 31 ilkteşnn 1942 cumarte^i günü saat 15,30 da Beypg'ıında Baiıspazar Üç Horan Ermeni kilisesinde. icra kılınacağı merhumun evlâdian tarafından kemaJi teessüiıe ilân olunur. Dersiamlardan ve Fetvahane müsevvidlerinden Manisah merhum Hafız dnıin eşi ve İstanbul Umumi Meoiisi azasından emekli Ordinarjüs Proîesör âabık Fatih hatibi avukat Şevket Yuntua annesi BAYAN SADİYE YCNT dünkü perşembe günü raiımeti rahmana kavuşmuştur. Cenazesi Edirnekapısınd» Şehidllkteki hususî makberesine defno. lunmuştur, Allah rahmet eyliye, "• * ALP DAĞLARINDAN Türk nesrınin en büyük üstadl Yakub Kadri'nin bu eseri, bir yandan Türk gözile Avrupayı tasvir ederken, diğer yandan. bir Avrupall gözile Türkiyeyi canlandlrmaktadır. Klsa bir zamanda dev adımlarile inkişaf eden yurdumuzun bu inkişaf safhalarlnl adrm adım tesbit eden ve olgun bir yemiş halinde okuyuculara sunulan bu eser. her TGrk münev\erinin zevkle okuyacağı bir kitabdlr Fiatl 50 kuruş REMZİ KİTABEVt