6 Ekim 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

6 Birinciteşrin 1943 CUMHURÎYET 3 Silâh üstünliiğü üzerindeki münakaşa oktor Goebbels, son ııutkun da Almanyaniıi hava akınla rından çektiği ıstırabdan bahsederken, intikam hareketlerinin yakında başhyacağını, Alman teknisyenleıinin, mühendis ve mucidleıinin Ingi. lizlere ve Amerikalılara iâzım gelen ce. vabı vereceklerini, İngiliz milletinin 1 gün hakikati öğrenerek hükumetine lâııet okuyacağını söy'edL Doktor Goebbels'in bu sözleri, hava üstünlüğünün İngilizlerle Araerikahlara geçmiş olduğunu. zımnen değil adeta sarahaten itiraf mahiyetindedir. Müttefiklerin bu üstünlüğü, mahallî dfğü, umumî ve şümullüdür. Müttefikler, İngiltere harbini, mahallî üstünlük saye. sinde kazandıktan sonra bu Üstünlüğü her sahaya yaymak için uğraşmıslar, Libya muharebelerinde, Tunus muharebelerinde, Siclya ve İtalya muharebelerine, garbî Avnıpa akınlarında bu üstünlüğü sağlamlamağa muvaffak olnıuşlar, n'ha\et Napoli muharebelerinde kara kuvvetlerüe hava kuvvetleri arasındaki ahenk yuzünddt mühim mmaffakıyetler kazanmışlar, ve girdikleri h<?r jerde hava meydanlannı ele alarak üs. tün kuvvetlerle faaüyete geçmek sayesinde, işlerini yoluna koymak hakımından son derece ileri adımlar atnuslardır. Bundan sonra Müttefiklerin Alman. yaya karsı daha şiddetli hava akınlan yapacaklan da hâdiselerin gidUinden anlaşılnor. Çünkü Müttefikler Alraan. >aya ve Almanyanın işgali altındaki memleketlere. yalnız İngiltereden ve şimalî Afrikadan değil. yeni bi r cepheden. jani İtalyan topraklanndan. bilhassa Foggia'dan ve Napolî'ııin şimalindeki ovalardan hareket Imkânını eldo ede. cekler, Almanyaya karşı iki cepheden taarruz edeceklerdir. Müttefiklerin vaziyeti bu merkezde o'riuğu halde Doktor Goebbels, buna karsı. Alman mütefenninlerinin yeni ve daha tesirli silâhlar icadile mesjrul olchıklarını söylemekle. Müttefiklerin hıc olmazsa simtülik hava üstünlüğünü ka/anmıs oldııklarını kabul ediyor. Goebbels, silâhm sırrını ifşa et. nıcmek için azamî dikkati göstermokle beraber onun ınanevî değerini gİ7İiyememistir. Çünkü nutkunun bir kısmınfla «Almanya haıb ve>a sulh sıkları arasında muhayyer değildir. Yalnız. 7afer kazanmak veya mahvolmak gibi iki sıktan birini seçmek mecburiyetin. dcîir.» diyor. Bu sözler, Almanyanın, bütün ümidini yeni silâlılara bağlamış olduğunu ve bu silâhlar sayesinde mahvolmaktan kuitulmayı ve zaferi kazanmayı umduğunu anlatmakla, bu silâhların, şimdiki harb uçaklarından, tankiardan ve den>zaitılardan daha müessiı olacağını, ve Almanyanın bu silâlılara güvenebüece. ğini söylemiş oluyor. Fakat dikkat gözüne çarpan en mühim rnkta, bu tehdidlerin înçüizler üzerinde tcsir etmemis olduğuduı. Hatta İngiliz ka\naklarına ve gazeteleıino göre bu tchdidlerden maksad İngilizleri ve Anıerikalıları korkutnıak değil, Alman. \anın müttefiklerini korkutmak ve butı. Iarın Almanvadan aynlmalarına mâni olmaktır. Çünkü Almanyanın nıüttefikU'ri de. onun hava üstünlüğünü kaybetnıU olduğunn anlamıs ve bu yüzden sar. sıimağa baslamıslaıdı. Doktor Goebbels, son tehdidlerile bunları korkutarak bugunkü dururau de»am ettirmck istemiştir. Yoksa Almanların bundan sonra hava üstünliiğünü kazanmalarına imkân kalmamıştır. Çünkü Almanlar, Müttefiklerin yaptıkları her üo veya dort uçağa karşı, ancak bir tek uçak yapabiliyorlar. Müttefikler bo üstünlüğü mütemadiycn ileri gutüiTccklcri icin Almanların y^.iden üstünlük kazanmalan bertaraf, mütemadiyen geri kalmalanndan başka bir şey beklenemez. Muhakkak olan nokta, Almanların da hava üstünlüğünü kaybetmiş olduklarını itiraf ettikleridir. Deniz hâkimiyetinin de Müttefiklerde olduğu ve şark cephesi ile cenub cephesinin Müttefikler hesabına ilerlemeler ve muvaffakiyetlere sahne teşkil ettiŞi gözönüne jretirilirse bütün bu cephelerde yenidcn üstünlük kazanmanın güçlüğü her halde tavazzuh eder. Şark cephesinde Rus taarruzu yavaşladı Almanlara göre Rus ağırlaşması sebebleri (Baştarafı 1 inci sabifedej da Gomel, Vitebsk ve Mogilev bölge. lerinde yalnız mevziî hareketler dlmuştur. Bu muharebeler nelicesinde Ruslar mevzilerini ıslah etmişlerdir. Beyaz Rusyadaki Sovyet taarruzunun yavaşlarnasının başlıca sebeblerinden biri sonbahar yağmurlarıdır. tıkametinde mevziî hareketlerde bu. lunmuşlar ve 46 meskun yer işgal etmişlerdir. Dığer cephelerde büyük bir keşif ve topçu faaliyeti olmuştur. 4 ilkteşrinde kıt'alanrnız bütün cephelerde 56 Alman tankını tahrib etmişler veya kullanılmaz hale getirmişlertaarruzunun dir. 48 Alman uçağı düşürülmüştür. Dinyeperde müdafaaya karar! Berlin 5 (DaD) Doğu cephesinde dün ancak yerli mahiyette savaşlar oL muştur. Rus taarruzlarının son ağırlık noktasını teşkil eden ve sevkülceyş ba. kımından pek büyük önetni olan Saporoje . Melltopol kesininde zaman za. man büyük bir şiddetle cereyan etmiş olan savaşlar da tavsamış oiup küçiik çarpışmalar haünde devam etmektedir. Aimanlarm noktai nazarına göre Sovyet taarruz hareketlerinde görülen kötürümleşme alâmetleri, havanuı müsaade. sizüğinden ziyade Alman müiafaaslnm şiddetlenmesi ve Sovyet geri hizmetlerinin gittikçe güçleşmesinden üeri gelmektedir. Londra 5 (a.a.) Alman radyosunun askerî sözcüsü M. Sertporius bu akşam şöyle demiştir: «Alman Başkumandanhğı umumî Dnieper üzerinde artık sıyrılma hareketlerine eon vermeği kararlaştımııştır.» Alman tebliği Fülırerin vnıumî karargâhı 5 (T.P.) Alman başkumandanlj|ınm tebliği: Kuban köprübaşında Sovyetlenn büyüic ölçüdeki yarma teşebbüsleri kanlı zayiat verdirilmek suretile tardedilmiîtir. Orta Dnieperde. doğu cephesinin ortasmda ve şimalinde bir kaç yerde Ğüş manm mahallî taarruzlan akim kalıtustır. Bu arada bilhassa Pripet kavşağı Vitebsk etrafında mevziî savaşlar sahasmda ve Smolensk garbmda bs>=!ıyan şiddetli mücade'.eler hâlâ devam etMoskova 5 (a.a.) Sovyet tebliği: 5 ilkteşrinde kıfalarımız Vitebsk is . mektedir. Güzel San'atlar Akaderr.isi «tezyinî san'atlar moda şubesi» profesörlüğune taym sdilen Kenan Temizanın işe başlaması münasebetile Akademide pro fesorün şimdiye kadar vücude getirmi, olduğu eserlerden miirekkeb bir sergi terub dunmuş, sergi dan saat dörtte Vali ve Belediye Reisi Lutfi K:rdarla kalabalık bir davelli kutle;i huzurur.da Akademi Direleorü Bürhan Toprağm profesörün hayat ve çalışmalarından bahseden veciz bir nutku Ue açılmıştlr, Kenan Temizan, 1924 de Berhn Tezyini San'atlar Akademisini bitirdikten sonra o A.kademide hacası EasHay'ın asısta. nı olmuş ve br müddet scnr.ı da bey. nelmılel şohretı haiz iKunst und Werke» Tezyinî San'atlar mektebinin moda ve illustratif resimler mualhmhğine tayin edf.miştir. Kenan, geçen seneye gelinciye kadar bir taraftan oğretım vazifesine devam ederken dığer taraftan da kendisine saıı'at mecmuaları, moda mecmualari, filim ve sanayi muesseseleri tarafından yapılan teklıfler üzerinde çalışmış, Almanyada miiletımizin iitıharmı nîucib olacak birçok 3Earler vücude getirmiştir. K oıı a ıı g Iktısad VekiH dün beyanatta bulundu Iktısad Vekili Fuad Sirmen gazetecileri kabul ederek aşağldaki beyanatta bulunmuştur; *• Yirmi gündenberi devam eden se. yahatim esnasmda gördüklerimden ve arkadaşlarımın çalışmalarından umumiyet itibarile memnunum. İzmitteki klor fabrikasının inşaatı tamamen bitnıiştir. Alontajı devatn etmektedir. Karabükteki Asid Sülfrik ve Süper Fosfat fabrikai.rınm da iki binadaki uf?.k tefek noksanlar ır.üstesna İnşaatı ikmal edilmiştr. Biten binaîarda kıs.nen monz^ja başlanmiş olmakla beraber bunun taiı hızla devamı için daha bazı montörlerin gelmesine İntizar ed:lmekt«dir. hakikî ihtiyac sahiblerlne tam bir müsavat ve hakkaniyet dairesinde tevziini temin için gayet sıkı tedbirler aîrnış bulunmr.ktajız Geçen sene eylul nihayetine krdcr 15274 aüenin soba kömürü verilmişti Bu sene avni müddet zarfında 26432 aüeye tevziat yapıimıştır. Bugün İstanbulda muhtaüf gazhane, depo ve tahliyede buîunan vapurlarda 9000 ton kok kömürü mevcuddur. Yarın lirr.anlmıza aelecek Klkavan vapuru da 2500 ton kok kömürü ge'.recsktir. Bu suretle İstanbuldaki kok kömürü stoku 11500 ton olacaktır ki. bu da teşrinievvel ayı idnde yapılacak tevziata t«kabül etmektedir. Halktan toplamiş oidaj;unıuz G5000 oe> anncimenln tevzı talimatnamesıns uy^un kısmını takriben 45.C!jO aded olarak tahrain etmekteyJz. Bun.ardan dar gelirlilere aid kısmının paralan tah. ail ve kömürleri teslim edilmlştir. Hal. ka da takriben bir aydır tevziat ya pılmaktadır. 15 teşrinisaniye kadar bu tevziatın da sonuııu almağa çaıışmaktayız. Geçen sene nisan nüıayetine ka dar ancak 36.S00 eve kömür varilebilmişti. Afi İhsan Sâbîs davasına bugün başfanıyor Ankara 5 (Telefonla) Hakarete uğradıkları idd:asile Behçet CemaJ. General Kâzırc Özalp ve TJlusal Ekoaomi va Arttırma kurnmu tarafından dava edilen General Ali thsan Sâbıs'in muhakemesme yann (bugün) saat 14,30 da başIanacaktır. «Almanlarla harb etmelc güç; fakat ittifak daha belâlı bir iş» İ Londra 5 (a.a.) Reuter: Mareşal Badoglio Müttefik gazete muhabirlerine faşizmin son günlerinden bahsetmiş ve ı Mussolini Hıtler mülâkatını anlatanışt:r. Mareşal daha sonra şunları söylemiştir: « Memleketimin yeniden doğru yolu tutmaslndan ıremnunum. Biz İrıgilizlerle ve Amerikalılarla her zaman dost geçinffiiş bir rr.ületiz. Alrr.ar.lar çok mükernmel asker olduklan için onlarla savaşrr.aS çetin bir iştlr. Fakat Aîmanlann mütte. fiki olmak daha belâlı bir iştir.» İtalya harekâtı (Baştarafı 1 tnci ^ahifede) çaklarile bir dereceye kadar şimale dogru Alman rıc'atmi tehrıid etmekledirler. Bu süratli Üerleyişüe 5 inci ordu Benevento'nun cenub batısındaki derm çıkıntıyı ortadan kaldınruştır. Adııyatik sahilinde, 8 inci ordunun sağ cenaiu Termolı'ye çıkarılan taivıva kltalarile devamlı surette kuvvetlenciirilmektedır. Termoli bölgesinde Alman mukavemeti daha çetinleşmiş ve Alman hava kuvvetleri, İngilizlenn ilerlemesine mâni olmalc üzere yeniden faaliyte geçmişlerdir. Duşman bir çok karşı taarnızlara geçmişse de, bunlann hepsi puskürtü'onüştür. Merkez kesiminde, iki muhasım taraf arasındaki temas çok kuvvetli değildır. Uçankaleler, Brenner yakınında fculunan ve duşman için hayatî ehemıriyeti olan Bolzano ioprusunü kullanılmaz hale getinnişlerdir. Bundan başka, İtalyada, Pisa demırjolu atölyelerme ve Yunanıstanda Menidi hava alnına da taarruz eunişlerdir. Bu haıekât sonunda 5 duşman uça|ı duşürülmüş ve bir Müttefik uçağı kajbolmuştur. Sekizinci ordunun tazyiki artıyor Berlin 5 (E.P) Salı günü öğle üzeri cepheden gelen son haberlere nazaran cenubî İtalya cephesinde Müttefikltrin şark kesimindeki Alman mevzileri üıerine yaptıkları tazyik artmıştır. Appenins dağları bölgeslndeki Benevento re Bartolomeo şehirleri Alman kuvveteri taraflndan tahliye edilmiştfr. Adri. yatik denizi sahilinde Termoli clvarm.ia yapılan Müttefik ıhracı neticesinde baçıyan şiddetli çarpışmalar devam etrnektedlr. Almanlar şimal Italyada kat'î muharebeler yapacaklar Londra 5 (a.a.) Mareşal Kesseri"g'in cenubî İtalyada oyalama savaşları yaptığı artık b i r hakikat haline gelmiştir. Şimalde Mareşal Rommel kazanılan vakitten İstifade ederek esas rr.üdafaa hatlarını hazırlamaktadır. Akai takdirce Rommel'in elir.dekı 20 tümenle muharebelere seylrci kalnasını izah ey. emeğe imkân yoktur. ttalya muharebeinin kat'î safhası şimalda vuku bulacaktır. Kenan Tenı.zan'ın serglsi îj'e bu eserlerden mürekkebdi. Onların içinde yüz. lerce mecmua kapaklan, sıntma ve duvar afişleri. moda modalleri, duvar tezyinatma aid fantezi resımler, san3>'i müesseselerınin reklâmları, katolok re. simleri gibi resim san'atının muhteüf şubelerine aid parçalar vardı. Hepsi dik. katli, itinalı yapılmış, hepsi güzeldi. Bilhassa şu esas nazarı dikkati celbedıyordu: Kanan bütün eserlermde resmi bir kazanç vasıtası olarak kullanmak istememiş, en maddî mevzıüarı temsil eden reklâmları bile ince zevki ve de. rin vukufu ile yuğurarak ian'at lakımından değerı çok yüksek bir merte. beye çıkarmağa muvaffak olmuştur. (Ba$tarafı 1 IDCİ sabifede) Hele moda resimlerindeki emniyetle çitrr. Sovyet milleti bu yardımı pek çok zilmiş çizgüer, orijinal ışık ve boya takdir etmektedir. Amerıka milletine darbeleri onlarda da eksik değildi. derin minnettarlığımı arzederim. Kenan Temizan'a yegâne mütehassıs Simdi, harbin Müttefikler khine ce Turk profesörü olarak gird'ği Guzel reyan ettiği gayet sarihtir; fakat düş San'atlar Akademisindeki yeni vazife. mana nihaî darbenin indirilebilmesi İ sinde de muvaifakiyetler dileriz. çin her iki memleketin ve birleşmlş dev*** letlerin kuvvetlerine ittiyacımız vardır. Akademide Kenan Temizan'm sergiMemleketimiz arasmdaki karşılıklı ıti mad ve anlaşmanın, harbda clduğu gibi sinin bir koşesinde yazı ve cild müte. harb sonunda da müşterek askerî g£y hassısı,* tezyinî san'atlar şubesi asistsnretlerimizde lüzumlu olacafına İmanım larmdân Emin Barın'm da eserleri teşhir edilmekte idi. Sayı cihetinden az vardır.» olmakla beraber keyfiyet va, san'at ba. Reis Roosevelt elçiye gönderdiği mekkımından taku ı celteden* yaz'lar ve tubda şöyle demektedir; cüdler bu mesleğin istikbali için bize «Bu dehşetli saatlerdo gerck Sovyet büyük ümidler verecek bir güzellıkte ordu^.rınm ve gerekse rr.illelintn gc^ter idi. Bu genc san'atkâra da başarılar temiş olduğu yüksek deha, r.esaret ve fe. menni ederiz. dakâıllk'.a Amerlkan millednin etedî hayranlıklanm kazanmışlardır. Kahraman ordunuza azamî yardımda bulun. mak bu memleketin başlıca kararların(Baştarafı 1 İnci sahifede} dandır. Müşterek gaye uğrunda bi"biriOffenbach, Mannheim ve ne bağlı olan milletlerinizin ve memleSaarlautern de bombalandı ketlerimizin, bu harbin devarmnda sıkı Berlin 5 (TP.) Düşma.1 uçak teşbir işbirliği ile adilâne ve devamiı bir sulh yapılacağı hususandaki iti.nadjmza "hılleri gece ve gündüz Rhin ve MaiR havzalarıyle Saar mtntakasına ledhış ortak oluyorum.. akınlan yapmıjiardır. Bu yüzden bil. hnssa Frankfurt şehrinın ikamet yerleri zarar görmüştür. Ayrıca Offenbach, Mannlıeım, Ludvigshaven, Vorms ve Saarlautern şehirlerinde hasarlar vukua (Baştarafı 1 inci *ahifede) gelmiştir. Hava madaîaa kuvvetlerlrciz, dün ekserisi ağır bomba uçağı olmak İstanköy işgal edildi izere 41 d'.ijman uçağını düşürmuşBerlin 5 (TP.) Alman tebliği: 3 tür. lîkteşfinde, İstaakdy adasına Alman orAlrr.an hava kuvvstleri dün gece îndusundan her çeşid teşkillerln karaya gllîere'de mühim hedeflere bir tak.m çıkarma harekâtı başlaTnıştı. İki gün munferid taarrjzlar icra etmiştir. i devam eden savaştan sonra düşmanm Üç hastane bombalarla harab oldu mukavemeti kırılmış ve ada işgal edllEerlin 5 (T.P) Frankfurt şehrine miştir. 600 kişilik İngiliz işgal ku^e . apılan t°dhiş akınlarında 3 hastane tile Badoglio taraftan 2500 kadar İtal tamamen harab olmuştur. Bunlar arayan esir edılmiş, 40 top. 22 uçak ve 1 sında bir de çocuk hastanesi vardır. gemi ganimet olarak almmiştır. Adada Enkaz altmda kalan 150 çocuk'.an şlm. dağlnık bir halde olan son duşman kuv diye kadar 30 u kurtarılabilrr.iştir. \etlerinin tenküine deva.n edilmektedir. Rus Amerikan münasebatı İzmitteki ikinci kâğtd fabckasının da 1944 senesinin ilk aylarında İşletiln.esi için icab eden tedbirleri almağa bsş'amış bulunuyoruz. Ankaradaki çimento fabrlkasını da önümüzdeki ay İçinde faaliyete geçirmeğe çalışıyoruz. Bu arada bir İpük ve cteş tuğlası fabrikalarını, sulfiir dö karbon ve Ergani fotasyon tesisatmı ve dığer bszı rr.ühim türb'in ve makine siparişlerini zikredebiliri/n. Bunların bir t çoğunun siparişi yapıHıış ve ha ta tesl'rr müddetleri çck yaklssmış bulur.duResmi devair ve kaioıiferli binalar, ğu gibi bir kısmmın da slparişleri tekcm. verilecek kömürlerin de asgarî uçte bL mül e'mek üzerelir. n teslim edllmiş bu.unrnaktadlr. ikinci ve üçüncıi taksitleri de stok vczivetme Bu seneki kömiir istihsall eöre peyderpey verllecektir. Bagün dikkatimizi en ziyade teksif Kalorıferli apartımanların Klracıları ettiğimiz mevzu şüphesiz kÖTiıir isidir. arasında komür bedelmden doeacak bir Kömürün raemleket iktısadiy^tında ve fJat farkının kiraya ılâvesi suretile tak umumî faaliyetteki roîünii izalıa hacet simi takarrür etmiştir. Bu fark nisbeti görmem. vakında ılân edilecektir. Havzanln sene başinda dokuz bine Aylık çimento istihsali varamamış olan yevmî istihsaü tedıicî 30,000 ton bir artış kaydederek bugün 970O9SÛ0 Çiaıento istlhsaıi vdzİyeUmiz de tona kadar yükselmiş bulnnmaktndır. Önümüzdeki aydan itibaren bunun on :nemnunluk verici b^r seyir takib etbine çıkanlmasına calı^ılmaktaâır. Bu mektedir. Kban ajında 12.000 ton olan suretle taşkömürü istihsaiim'.zin bu se istihsaiımiz geçen aydanberi 300'JO tonu neki prevütıüz okn 3 043 000 tonu da bulmuştur. Bu sayede vllâyetlere daha aşarak 3.200.000 tonu bulacaŞım ümid fazla kontenjan ayırmağa imkân buL etmekteyiz. Bu rakaTi ^ecen seneden maktayız. Istanbula bir kaç ay evve. yedi yüz bin ton ve en yüksek İstihsal line kadar 300 ton tahsis yapdırken bu senemiz olan 1941 den de 130 bin ton miktar eylul aymda 1.200 küsur tonu bulmuştur. fazladır. Mr. Steinhardt, Roosevelt'in nezdinde Washın3ton 5 (a.a.) Reis Roosevelt fcugün öğle yemeğini Birleşik Amerikanm Türkiyedekl büyük elçisı Mr. Steinhardt iîe birlikte yerrjştir. m Faşistlere göre (Baştarafı 1 tnci sahifede) edilmiştir. Yağrr.alar ve ihülâller Yahu dıler tarafından organize eaurraştir. Danimarkada yapılan takibat Stockholtn 5 ta.a.) Reuter: Almanlar Danimarkada Yahudılere kar§ı tethi§ hareketlerıni artıraıışlardır. Ailesinden sadece bir kişi ârî ırkından olan kimseler tevkıf edıimektedir. Isveç basınının verdiği malmata gore, Almanlar, Danımarka halkı arasında merhametsiz bir şekılde ârileştirrne i§ine devam ediyorlar. Kopenhagdaü Smegog kapatılrnıştır. Stockholm Tidningen gazetesine göre, Danimarkadan Yahudileri naideımek üzere kullanılacak iki gemi baltalayıcüar rarafmdan bannlmıştır. Bir çoi profssör Almanlar tarafmdan tevkıf edılm'^rir. j | 1 3 . J ' Şeker fiatları hakkında henüz Linyit istihsalimiz daha büyük bir artış eöstermis ve bu sene dah^ şirr.dibir karar verilmedi den 300 bin tonu aş~n]= bul'imıyor. SeBu sene şeker pancarı ve dolayısile ne nihayetine kadar 430 bin tonu bula seker istihsalâtımız çok iyidir. istihsal cağız. olunan 700,000 ton pancardan 95 100 bin ton şeker elde edebıleceğiz. BugünHalka bu vıl daha cok kömür KÜ fiatlarla istihlâk bundan cok aşağıtahsis olundu Burada teshin ihtiyacı için ha'.ka ver dır. Seker fiatlarının indirilmeöi için &imiz kömürden de babset.nek iste henüz verümiş bir karar yokîur.» rim. Evvelce de söylediğim gibi bu sene tstanbula bu mak.=ad için geçen seneden 10 bin ton fazla kömür tahiis edümiştir. Odun ve mangal kömürüne nazaran î:ok ve taş kömürünün fiatı daha ucuz olduğundan halk teshLı ihtiyacı için eskisile mukayese edilemiyecek derccede fazla .:ok istemektedir. Bu şsrt'ar dahiünde tehsis edilen kok kömürünün Bialystok'da 22,000 Yahudi mücadele halinde i \ < } 1 Vekil şehrimizden aynldı Uzun bir seyahatten tonra şehıinıize gelip tetkikler yapan İktısad Vekili Fuad Sirmen dün akşamki trenîe buradan aynlmıştır. Vekil trenden Herekeda ıru miş ve Hereke fabrikasmı tetkik etmek üzere geceyi Herekede geçirmiştir. Busün d> Izmıt fabrikalarını totkik edecektir. Hava hiicumları Londra 5 (ü.ajPat: Polonyadan gelen haberlere göre, Aln.anlar, Bialystok'taki Yahudi Ghettosunun tasfiyesiııe başlamışlarcır. Polonya gizli mukavemet hareketinden yardım gören 22.000 Yahudi, Alman zabıtasma ümidsizce nrıkavemet göstermektec'ir. Macadele günlercenberi devam etmektedir. Mevlid Pek genc yaşınd a ufuiu ebedisıle bızieri sonsuz elemler ıçerisınde bırakan otlum İLHAN ERKMAN'ın olümünün kırkmcı güniı olan 8 birmciteşrir. cuma gühü Teşvikıye camiinde llevhdi okunacağ.r.dan mer humu se\en akraba ve ahpabiarımızm bulunmalan rica olunur. Babası: Muteahrud Şükrü Erkman Almanlar İstanköy'ü işgal etti Prof. Dİş Hekimi SUAD İSMAİL Gürkan Muayenehanesini Tassım meydanı yakınında Lamarnin caddesinde (Doğu Palas) a taşırr.ıştır. Müttefik tebliği muharebenin devam ettiğini bildiriyor Kahire 5 (a.a.) Ortaşark tebliği: İstanköy adasında muharebe devam etT.ektedİr. Beajfighter uçaklprı muharebe bölgesi üzerinJe Wr taarraz devriye uçuşu yaparf.k kamycınları ve düşman kıfalarmı top atsşine tutmuslardır. Dün AÜna civarında Mendi Tato hava meydanına şiddetli bir taarraz yapıL nııstır. Hindistanda korkunc açlık var Eskişehirde yapılan memleket hastanesi Esiişehir 5 (Hususi) Senelerdenberi in^aatma devam edildiği halde b>r tür'.ü amamlanamıyan Eskişehir memleket hastanesi yeniden iki müteahhide ihale edılmiştir. 840 000 liraya işi üzerine aan müteahhidler. hastaneji 300 gün zarfında tamamlamağı taahhüd etmışıerdır. Hazırlıklan tamamlanan yeni doğumevi ise yakmda açılacaktır. Bakımevi yirnıi yataklıdır. ömer Rıza DOĞRUL ı Oğlu Taksimde kendi apartımarıın. da yalnız cturuyor, Ayşe hala ise Salacaktaki yalısında ihtiyar kalfası %e hizmetçilerile ~ yaüıızbaşına yaşa. maktadır. Beni her zamankinden daha hararetle karşıladı. Bir akrabası tarafından hatırlanmış olır.aktan memnun görünüyordu. Herhalde pek yalnlz kalmış olacak. Başbaşa uzun zaman oturduk, konuştuk. Bana eski gelinine aid bir çok hikâyeler anlattı. Meğerse ne kendini beğenmiş. kiEkar.c. huysuz, bir kadınmış!.. Bir zamanlar «Gelinim îstanbulun en zarif, güzel kadınıdır» dlye, İftiharla söylend'ğini duyduğum İçin şimdi bu sözlere 3pey hayret ettim. Kor.uştuklanmızı uzun uzadıya anlatacak değilim. Gelelm beni hE>yretlere düşüren, şaşırtan hâiiseye.. Celâl Tah6İn tekrar evlenmek istiyormuş, fakat bu sefer karar vermiş, eski karısı gibi fazla uka'â, Avrupalılaşnış, kendini beğenmiş, yüksek sosyeteden bir kız İstemiyormuş. Alacağı kız sadece la.=it bir genc kız olnahymış. Fjzla güzellik de aramiyor. Hatta taşralı olmssl dcha makbul. Ayşe hala oğl'.ınım bu karannı hayretler içinde karşılr/or. Fakat ona itiraf etmeği aklından ge. çirmedıği de belli. «Peki ona buyle bir kız nereden bulmalı?» diya bana sorduğu zaman birdenbire senln Zehra akl:ma geldi ve Ayşe halsya ondan uzun boylu bahsettim. Evvîlâ aranızdaki kır. gır.lığı hatırliyarak kaşları çatıhr jjıbi oldu. O mütekebblr, inadçı tavrını aldı. Fakat ben Zehrayı methettim. senin onun 1 (Baştarafı 1 inci salıifede) Kalkütaya geliyorlar ve ellerinde ns \arsa sattıktan scnra Kalküta sokaklarmda dilenmeğe başhyorlar. Kalkütada yardlm İstemiyecek veya halka dağıtılan çorbadan istifade ederr.iyecek kadar mağrur olan orta tabakaya ınensub aileler yavaş yavaş açlıitan ölüyorlar. Şimendıfer garları dilenci'erle doiudur. Siyasî mahfillerde bu açlıktan kimin mes'ul olduğu meselesj rr.ünakaşalara ;ebebiyet vermektedir. Bunun emlllerinden biri yerli halk nüfusunun mun. tazaman ai'tmasıdır. Nüfus senede bir milyon fazlalaşmaktad'.r. Yalnız Bengaenin nüfusu 60 müyondur. IFFET (Mod İfy) Gündüz bir kirlenerek iyice bozu'an yüzünüzü Bu ^ amctiveden yatağlnlza girmeden evvel HASAN ÇİL L pamukla îemizleyiniz. sonra ince bir labaka HASAN VİTAMİN' KREMLVI cildinize sürünüz ve öylece yatınlz, ertesi sabah kalktığlnız vakit yüzünüzün ne kadar yumuşak. ve berrak renkli olduğunu fark edeceksiniz. Mevsimin şapka modellerini teşhire başladı Adres: İstiklâl caddesi Yerli Mallar Pazart karşısında Banka Han, No. 7 Telefon: 41925 QĞUŞU ROMAN : 8 Yazan: PERIDE CELÂL hakkında yazdığın şcyleri ona tekrar J gezmesi olur. Babasuım mü'evazı bir ettim. Nekadar sade, temiz, iyi bir kız ' memur olduğunu biliyorum. Bütün yol olduğunu söyledim. Sonra ne de olsa ve ikamet ma;rafları bsnim tar:ifın"'dan «bizim aileden» dedim. 3iraz y^ırnuşadı. ödenecekfir. Bunu da tarafımdan ken. zahmet Ben teklifimi kabul edeceklerini aklim dilerine 'bildiriniz. Verdiğim almadığl için pek ısrar etmedim Başka için affınızı dilerim. En derin hürmetlebir bahse geçtik. Mesele kap.ındt. Da rimle..» ha doğrusu ben öyle sanmışım. Çünkü işte kendini beğenmiş Ayşe halamızın ertesi gün mektebe telefon ettiler. Ayşe cğlu meşlıur zengiclerimizdsn Celâl hala Zehranın bendeki resimlermı isti Tahsinden aldığım mektubun sureti. Zanyormuş.. iki gün sonra da Celâl Tahsin. nediyorum ki bu Zehra için beklenil. den kısa bir mektub aldım. Gayet acık mez; ümid edılmez bi." fınattır. Kız'na ve kat'î yazllmış bir mektub «hulâsa talib olan adamın bütün tstanbul kızlac'lsrak şunları diyor: «.Zehranın resim rınm göz koymuş olduğu bir insan ollerini gdrdüm. Bana fazla genc görundü. duğunu tekrara lüzum yok. Sonra se. Fakat 38 yaşıma rağmenı sıhhatımi mu nin de mektublarında Zehrayı bir ishafaza etmiş bir adam olduğumu düşü tsnbullu ile evlendirememen ihtırru'.mî nerek bunu mâni diye kabul etmiyorum. dügünerek üzüldüğünü hatırlıyorum. B^u Ailemizden olması bilhassa taşrada, şeh mükemmel fırsatı kaçırmıyacağınzı zanrın teai.lerinden daha doğrusu fesadlık. nederim. Bana kararımzı '.eigrafla billarmdan uzak yetişmesi bana çok c^zib dırin. Kızının merakını tatmin etmek göründü. Aılesi ile muhabere e'menizi :çin mektubumu bitirmeden evvel biraz rica edecejim. Teklifim şudur: Annesı da Celâl Tshsinin nasıl bir kimse olduile birlikte tstanbula gelsmler. Tanışa ğunu anlatayım: 38 yaşmda, uzun boylu. lım, eğer anlaşırsak evleniriz. Anlaş Oldukça yakışıklı. Gayet terbiye'i, ciddî, mazsak bu onlar için tstanbula bir yaz mükemmel bir adam. Ailemizden oldu [ ğu için fazla izahat vermeğe lüzum gcr. müyorum. Onun gençliğir.i, tahsi'ini, naSıl yetiştiğini sen de benim kadar bilirsln. Muvafakat ettiğiniz takdirde der. hal telgraf çekmelisin. Yol paraanı hemen yollarız, hep beraber gelirsır.iz. |I a Boyle güzel bir vesile ile sizieLİ şorrr.ek fıısatımn çıktığını düşünerek şimdiden seviniyorum. Seni, Zehrayı hasretle kucaklarım. Kccana hürmetler.» Melek Hanım mektubu bitirip de sustuğu zaman odada derin bir sessizük oldu. Yuîuf Bey hep o eski vaziyetinde bası öne eğilmiş, hareketsiz oturuyordu, Zehraya gelince, annesi mektubu okurken hiç sesini çıkrmarmş, en küçük b:r hayret hareketi yapmarr.ıştı. Şimdi ise arkasını duvara dayamış, kıpırdamadan duruyordu. Yalnlz yüzü birdenbire o çocuk manasını 'kaybetmişti. C\ıda âni bir cezbeye uğrarr.ış insanların kaybol. muş, kendini unutmuş perişanlıgı vardı. Melek Hanımın mektubu okumağa başladığı esnada çarpmağa başlıyan kalbi şimdi vücudüne baygmhğa benzer bir gevşeklik getirecek kadar hafıf atıycrdu. Kendini bulunduğu yerden uzaklarda hissediyordu. Bir an mektubun ihtiva ettiği şeyler kafasindan silınir gibi oldu. Yalnız bir hafiflik, bir bcşluk, aca. yib bir hal hissediyordu. «Ne sessızlik!> diye, hayretle etrafına bakmdı. Ona scfadaki ışık azalmış gibi geliyordu. Ampulun etrafmda donen büyuk bir kara sineğin vızıltlsını annesinin nefcs ahrken çıkardığı hafif sesi duydu. Birdenbire Melek Hanmın; (Arkasj var) BUGÜN • MARMARA S İ N E M A S I N D A uılııiKiııı hremı İki muazzam film btrden LABY DE GOOD ELEANOR AXN POA\TELL SOTHERV ROBERT YOLTS'G taraflarlndan caniandlrılmlş şaheser ve ilâve olaratc KAHRAMAKLAR T R A Ş BIÇ AĞ I Avrupada 5 memlekette imal eden fabrikaları memleketimize daima mal göndermeğe gayret etmektedirleı. Senelerdenben satıldığı gibi heT yerde FRED MAC MURAY DİCK FORANır. varattıklarl heyecan dola ve macera filmi. aşk 3 2 TANESİ 5 KURUŞTUR.