15 Kasım 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Geçmişte Bugün Hazirlıyan: Feridun Fazıl Tülbentçl Ankara radyosunda her akşam zavkle dinlediğinlz bu enteresan tarih konuşmalarl kitab halinde çlktl. Fiatl 150 kuruştur. AKBA K İ T A B E V İ umhuri 20 nci yıl sayı: 6915 ÎSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhorıyet, İstenbul Posta kutusu: Istaabul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298 İdare ve Matbaa klsml: 3429924290 I 5 Ikt I 943 Evlendiği gece gelini terkederek lisile kaçan adam. Sevgilisind adam. Ve sonunda sevgilisinin nıın arkasından sürüklenirke: karlsile barışmak istiysn bu adamın bütün iç acllarlnl N E M U H İ D D İ N ' i n b u güzel româ okuyacakslnlz. 100 kuruş BIR YAZ GECESİYDİ • tt Kızılordu Polonya Lübnan hududuna yaklaştı Sovyetler, dün ikî şehir daha zaptettiler, Gomel ve Nevel kesimlerinde de şiddetli çarpışmalar devam ediyor Moskova 14 (a.a.) Sovyet tebliği: 14 sonteşrinde, birinci Ukrayna ceph». si kuvvetlerimiz taarruzlarına devam etmişler, Zitomir kesiminde Chepovichi merkezini işgal etmişler ve 50 den faz. la meskun mahalli düşmandan geri almışlardır. Fatsov kesiminde, düşmanın tank ve piyade kuvvetlerile yaptığı karşı taar. ruzları kıt'alarımız geri atmışlardır. Kerç yarımadaslnda, Sovyet kuvvetleri düşmanın mukavemetini yenmişler ve iyice tahkim edilmiş bulunan iki nok. tayı işgal etmişlerdir. Fransız komitesinin bir tebliği Rechitsa'nın cenubunda. kuvvetlerimiz Dnieper nehrinin sağ kıyısmda köprüCezayir 14 (a.a.) Fransız ,nasambaşlarınm genişletilmesi için çarpışma. lan tarafından neşredilen bir tebiiğde lara devam etmişler ve bir çok müs. Başvekil Riyad Elsulh tarafırıdan ana tahkem mevkileri ele geçirmişlerdir. yasanın tadili esnasında lehte rey vedikleri için 48 Lübnanlı meb*usun tevkil Alman tebliği Berlin 14 (a.a) Alman ordulan baş edildiği kat'i surette yalanlanmaktadır. Tebliğde karışıklıklar çıktığı ve bilnassa kumendanlığınln tebliği: Fransız tanklan Ue Lübnanlı nümayiş Karımda Sovyetler Kerç'in şimal dcğuçiler arasında çarpışmalar oldug^ı, Dür Arkast Sahife t. SS. 2 de Şark ccphesinden resimler: Çamurlu sahadan geçen bir Alman topçu kolu zilerin isyan ettigi ve bir çok kisilerin öldürüldüğü hakkında verilen haberler de ayni suretle tekzib edilmektedir Tebliğde Lübnanda tam bir sükune hüküm sürdüğü ve başmurahhas tarafından bazı tedbirler alınmasııu icab ettiren hâdiselerin izam. edildiği kaydeciilme.ktedir Bu tebliğde il&ve edildigine göre, Cezayirin alâkalı mahfillerinde General Catroux'nun henüz mevcud olan ihtüâflan tamamile ortadan kaldıracağı söylenmektedir. Bu ihtilâflar yalnız ir gaıeteciye beyanatta. buluPransanın Lübnandaki vaöyeti için denan Kont Sîorza, son yirml ğil, Müttefiklerin müşterek harb gayretyıl içinde Fransız İtalyan leri için de tehlikelidir. münasebetlerinin geçirdigi Utsu degiTrablusşam ve Suriyede de Ankara 14 (a.a.) Üçüncü Türk Ta halinde de içtimalar yapacaktır. Bu şikUklere karşı duyduğu acıdan bah&c rih kongresi Milll Şef Reisicamhur İn münasebetle Türk Tarih Kurumunun kansıklıklar çıkrruş Onfaaan yMnintr huwtriaw a t t ı n j ^ 16,11/ Katflr» î * i^».> v«rr "panısnıîn ler ileri sürmüş. 943 pazartesi giinü saat 10,30 da Dil lanmıştır. Arkası Sahife 5. Sü 2 de Faşizm yaşadıgı miiddetçe vatamna Tarih, Cografya Fakültesinde toplanaayak basmıyan eski İtalyan Başvekilini, caktır. Kongreye davetli olanlar kâmilen her tiirlü totaliter rejimlerin can düş. Ankaraya gelmiş bulunuyorlar. Kon?reye tnanı olarak tanırız. Ona göre, İtalyayı Türk tarihinin muhtelif mevzulanndan bu hale sürükliyen adam doğrudan doğ 85 tebliğ yapılacaktır. Kongre 20'11 943 ruya Mussolini"dir. Gazeteciye verdigi cumartesiye kadar de\am edecekür. demecde Mussoltni'ye karşı besledigi nef Kongre, 3 seksiyona ayrılnuştır. Birinct ret duygularını hiç saklamıyor. Bu seksiyonda Prehisto\njar'dan Ortaça&a nunla beraber Kont Sforza'nın nazann kadar, ikinci seksiyonda Ortaçagdan yeni da Kral, Veliahd ve Mareşal Badoçlio çaga kadar, üçüncü seksiyonda lse. yeni da suçsuz sayılamazlar. Bu şahsiyetlet çafa aid olan tebliğler okunacaktır. Kongre, bundan başka umumî heyet yeter derecede irade sahibi bulunsalardı, Londra 14 (a.a.) Lübnan meselesi hakkında İngiltere hükumftinin noktai nazarını jknal Atrikada bulunan Ingiliz devlet nazırı M Harold Macmıüan tarafından Fransız millî kurtuluş komi. tesi hariciye komis*îri M. Rene Massig. li'ye açık bir surette bidırilnuştir. Haber alındığıaa göre M. Macmillan, Müttefiklerin stratejik menfaatlerinin derhal nazarı itib3ra almmasını belirtmiştir. Ingilterenin nokîai nazarı, Jean Hel. leu'nün vaziyete hâkim olamadığı ve lngiliz menfaa'lerini tamamilo emniyet altına alacak olan serî bir hal çaresi. nin elzem bulunJuğu merkezindedir. hâdiseleri üzeri ingiltere, Fransız Millı Komitesine kat'î ihtarda bulundu Dün Cezayirde neşredilen bir resmî tebliğe göre Lübnanda mebuslar tevkif edilmemiş, çarpışma olmamış ama bazı tedbirler alınmış, vaziyet Müttefikler için de tehlikeli imiş! Iki Lâtin komşu Avrupa Tarih Kongresi MillîŞefin huzurile Bugün Ankarada toplamyor Askerî vaxiyet Lübnanda eski kargaşalıklardan bir hatıra: Ismi şimdiki hâdiselere de karışan Edda, bir toplantl yerinde nutuk soyliiyor faşizm daha başlangıcda yıkılır, memleket bu feci vaziyete düşmezdi. Hele I talyamn Fransaya karşı harbe girmesini Sforza, Krala karşı hiç bir zaman affeAnkara 14 (Telefonla) Ticaret Ve. demiyor. 1940 ta, o, bir mülteci olarak kâletinin bir tebliğine göre, muhtelif Fransız hezimetine seyirci kalmadığını, sebeblerden dolayı yapılan masraflar elinden geldigi kadar bu ırkdaş kumşu nazarı dîkkate almarak akar yakıt fi. milletin yardıimna koştuğunu ve bu a atları yeniden tesbit edilmiştir. Yeni rada harbe ginnemesi için Kral Victor fiatlar 15 ikinciteşrinden itibaren cari 6 aydanberi devam eden Rus taarru» topu oldugn gibi yutan Pripet batakEmmanuel'e uzun bir mektub yazdıgını, olacaktır. ları doğu cephesinin hiç bir yerinde gev. lıklannın cenubundan \s bunlara ımıvazi bu son demecfle açıga vurnyor. Bununla İskenderun teslsat esas flatlan şvin şemiş değildir. Şimdi cenubda Kırımı olarak Kiyeften batıya doğru tehlikeli beraber Kont Sforza, İtalya tfe Fransa lardır: Kerç ve Perekop cihetlerinden zorlama bir surette ilerliyen Rus ordusunun yoarasındaki soğuklugun giderilecegine, Gazyağmın çift büyük tenekesi 851.96 | a çalışan Ruslar, taarruz a|ırlık mer lunu tıkamakta olmasında idi İki Lâtin milletinin tam manasile dost kurııç. benzinin çift büyük tenekesi ktzleıini naklettikleri Kiyef batısı alanAlman askerî mahfillerinden sızan bazı olacaklarına emindir. Eski İtalyan Ba« 1,084,61 kuruş, mctörinin çift büyük t e . lannda. kar ve dolu fırtınalarma rağmen, haberlere göre Alman başkumandanlığı, veküine göre, bu dostluk şarttır; çünkii nekesi 625.66 kuruş, gazyağmm dökme )ir haftadan fazla süren en şiddetli ve buralarda bazı ihtiyat gruplan toplaya. Birleşik Amerika, İngiltere ve Sovyet kilosu 24,41 kuruş. en ağır muharebeler neticesinde, Zito rak Rusların ilerlemelerine karşı taarRnsya gibi büyük devletler karsısındi t . Gazyafının dökme litresi 19,53 kuruş. mir i almış ve Korosten'e yaklaşmış bulu ruzla engel.olmak istemışti. Fakat görütalya da, Fransa da, teker teker çok za. benzinin dökme kilosu 38,11 kuruş, ben. nuyorlar. Kiyefin 140 kilometre batısın lüyor ki Almanlar, Krivoirog'da yapabil. yıftırlar. Ancak dost ve beraber olduk zinin dökme litresi 28.39 kuruş, motöri da bulunan Zitomir Leningrad O dikleri gibi, Rusları Zitomir doğusunda lan zaman büyük diinya davalarında nin dökme kilosu 16.46 kuruş. desa demiryolu üzerinde Polonya hu durduramadılar. Almanlar. doğu cephesöz ahp bir varlık gösterebileceklerdir. tskenderun tesisat fiatlanna göre. dudundan 120 Km. mesafededir. Fa sinde Ruslara nisbetle sayıca henüz daima Bu demecin Fransız basınında nasıl Ankara, tstanbul, ve tzmir için azami kat bu mevkiin ehemmiyeti, kışın zayıf bulunuyorlar. Ruslar bundan sonra, karşılandığını henüz bflmiyoruz. Son on satış fiatları da ayrıca tesbit edilmiştir. donmıyan ve bir atlıyı, bir tank veya Arkası Sahife Z. S u . l d e yıl içinde iki komşu milletin gittikçe arasını açan türlü hâdiselere rağmen belki böyte bir yakınhgı mümkün görenler hâlâ vardır. Fakat olaylann gidişi, eyimserlere hak verecek bir yola sapmış bulunmaktan henüz uzaktır. Akar yakıt fiatları Doğu cephesinde vaziyet Almanlar için tehlikelidir Ağır hava akınları Yazan: Emekli General H. Emir Erkilet Berlin ve Bremen şehirleri bombardıman edildi Londra 14 (a.a.) Amerikan hava kuvvetleri karargâhının tebliği: Thunderbolts ve Lightning av uçakannın refakatinde uçankale ve Liberator uçak teşkilleri dün Bremen'e hücum etmişlerdir.. Bu teşkiller düşman av uçaklannm şiddetli bir mukavemeti ile karşılaşmışlar, ağır bomba uçakları üç ve av uçakları da 10 düşman uçağı tahrib etmişlerdir. Bu harekât netlcesinde 15 bomba uça~ ğı ile 9 av uçağı üslerine dönmemişlerdir. Amerikalılara göre Japonlar, Pearl Harbour'a dört ay sonra tekrar hücum edeceklermiş! Çin topraklarında muharebeler devam ederken Pasifikte de büyük hava çarpışmaları oluyor Stockholm 14 (a.a) İngiliz haberler HarbouT'a hücum edeceklerini söylemlşservisinin bildirdiğine göre, Havvai ve tir. Çtndeld m u h a r e b e l e r orta Pasifik bölgesinde bulunan AmeriÇungking 14 (aa.) Çin başkuroan. kan kuvvetleri başkumandanl Generai teblij Hobert Richardson önümüzdeki dört ay danllğının cumartesi akşamı Arkası Sahife 3. Sü. 5 te içinde Japonlann bir kere daha Pearl Bir defa, son yetmiş sene İçinde Fransa ile İtalya, hiç bir vakit aralarında tam manasile samimî bir dostluk koramadılar. Modern millet olarak İtalyan birligi teşekkül ettiği sıralarda, üçüncü cumhuriyet, Akdenizdeki lezzetli lokmalann en irilerine dis atmak üzere bulunuyordu. üstelik irredentanın bütjn hedefleri Fransız süngüsü altında yaşı. yordu. Osmanlı İmparatorluguna aid bazı parçalar hakkında bazı garb devletlerince İtalyaya karşı gösterilen müsamaha, bir avutmaca politikasından başka bir şey sayılamazdı. 1918 denberi İtalyayı gittikçe Fransadan uzaklaştıran sebebler, acaba Kont Sforza'nın iddia ettigi gibi, sadece Mussolininin hatalarından ve Kral Victor Errmanuel'in korkaklıgından mı ikaretti? Bu suale evet demek güçtür. Versailles hazıriıkları sırasında Clemenceaunun fazla otoriter tavrına İtaJyan murahhası gücendiğl ve D'Annnncio bir orta çağ şövalyesi ihtirasiie silâha sarıldıgı zaman, ortada henüz ne M'issolini vardı, ne de faşizm. Uzaga pitmege ne hacet, blzzat Kont Sforza'nın hükumeti elinde tuttugu devirde, İtalyan milletinin Fransaya karşı besledijji duygnlar ne renkte idi? Bunlann pembe oldufunu huçün iddia etmek her halde Imkânsız olsa gerektir. Fenerbahçe G. Sarayı dün 2 0 mağlub ettî Italyada harekât Arkası Sahife 3. Sü. 6 da 8 inci ordu iki kasaba daha zaptetti Cezayir 14 (a.a.) Şimal Afrika Müttefik umumî karargâhı tarafmdan bugünkü pazar günü neşrediîen tebliğ: Beşinci ordu cephesinde devriye faaliyeti olmuştur. Mevzilerimiz ıslah edilmiştir. Tepelerde tesadüf edilen düşman piyade teşkillerine şiddetle hücum edil. raiştir. Atesa kasabası şiddetli bir mukavemete rağmen sekizinci ordu kıf alan tarafından zaptedilmiştir. Cephenin başka kesimlerinde sekizinci orduya mensub devriyeler ileri hareketlerine devam ederek Sangro nehrini bazı noktalardan geçmişlerdir. Alman tebl'ği Berlin 14 (aa.) Resmi tebliğ: Cenub İtalyada ağırlık merkezi Cacbine geçidinin her iki tarafında bulunan muharebeler devam etmektedlr. Venafe'nin cenubunda dün zaptedilen bir sırt :1den çıkmıştır. Venefre'nin batısında iiddetli Amerikan taarruzlan akamete NADtR NADİ Sü> & te Lik maçlarmln ilk devresl dün yapılan Galatasaray Fener müsabakasından sonra bitmiştlr. Dünkü karşılaşroada Fenerbahçe, Galatasarayi 2 0 mağlub etmiştir. Yukariki resim, bu maçtan hararetli bir safhayl göstermektedir. Bu müsabakaların tafsllâtı 2 nci sahifemizdedir. Arkası Sahife 3. Sü. i te Sen bana syi bak, benim babam doktordur!.. Ne yapahm doktorsa?.. Sana bir bulunmaz Qâç yazar da eczane eczane sürterjin!.