1 Mart 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r STERNE İNGİLİZ B UZ DOLÂBLÂRI Şirketi Enka Kolektif 21 incı yıl Sayı: 7374 umhuri İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresı: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrır 22366 Tahrır heyeti: 24298, İdare ve Matbaa kısmı: 2429924290 Yuksefc Mu Yarbay PRA ELEKT$)K Persembe I Mart 1945 Ilâvelı olarak dorduncu basılışı çıktı. Fiatı 400 kuruş. İNKILÂP KİTABEVt Birinci Amerikan ordusu zırhlı Malîye Bakanı Nurullah Sumer, bütçeninj birlikleri bu şehre 14 Km. yaklaştılar hangi esaslara göre hazırlandığmı anlattı^ Almanların Rhin nehrinin batısındaki müdafaaları ! terkederek daha geriye çek lmek suretile kurtarılması mümkün olanı kurtarmak istiyecekleri a^îaşılıyor Âdi ve (evkalâde bütçenin yekunıı 595,834,898 liradır. Butçenin denkleştirilmesi için hiç bir teklif ve tedbire başvurulmamıstır Ankara 28 (a a ) Malıye Bakanı Nurullalı Esad Sumer 1945 yılı yedı aylık butçenın Buyuk Mıllet Mecliiiııa sunulması munasebetile basın mumessıllerine "aşağıdaki demecde bulunmu, ;ur: « 1945 yılı bütçesi buğun Büyük Mıllet Meclisıne şjjuılmuştur. Butçe yılı baslangıcı hazırandan takvim yılı başına alınmış olduğundrn, yeni bütçe haziran aralık 1945 devresine aid olmak üzere , yedi ayl't devlet masraflarile karşılıklarını ihtiva etmektedir. Bütçe, bilindiğı gibi. belli bir süre için, hükumetin ger.el politik programını ıhata eden tedbırlerin manzumesidir. Bu telâkki tarzından hareket edilin^e bütçenin bünyesınde yatan ha'^'ki manayı ve bütçe tahsisatlarımn dağılışmdaki hâkim fikirlefî tahlil etrr.ek faydahdır. 1945 bütçesi de 1944 bütçesi gibi genel hatları bakımmdan, «adi> ve «fev'| kalâde> olarak iki bolüme ayrılmış buS lunuyor. Bu tasnif, de\letin normal/i hizmetlerinin masraflarmı ve normal gelirlerini «adi» bblümde, olağanüstü 1 zamanlara mahsus giderlerle karşılık i larını da 'fevkalâde» kısımda toplamak'J fikrire dayanmaktadır. 1945 bütçesinde bv tasnif. esas itıba* rile, muhafaza edilerek güdülen maksadı daha fazla bel'rtmek için, mümküaj olduğu kadar tahlil edilmiş ve bütçe,J bünyesi ifıbarile, ik: yeni değişiküğeı tâbi tutulmuştur. 1 Muhtelif takanlıklar için a y n 1 lan tahsisatt.ın va devleti cihazlandırai,] karşılıöı nesülere ırtikal edecek olan ' kıymetlpre yahrılarlar veya ıktısadlj d^vlet te^ekküllerine, ayni maksadlarla, sermave olarak verilen paralar adi masraflar bölümünde ayrı bir yer almıştır. Bu suretle maarif, nafıa, siHhat, Arkası sa/ıi/e 3. Sü. S te laliye Bakanı Nurullah Esad Sumer Kolonya şehri top ateşi altında Yedi aylık bütçe dün Meclise verilcti alta Konferansı etrafında uç gun surecek olan konuş malara evrelki gun Komun Mecllsinde başlandı. Bn vesile He bir sçış nutku soyliyen Başbakan Churchill. konferansın vardıgı sonuçlar hakkında saylav arkadaşlarına aydınlatıcı bilfiler vermiş, grenel Avnıpa durumu uzerinde kendi duygu ve duşuncelerini açıga vurmuş, boylelikle Komun Meclisindekl goruşmelere bir atmosfer hazırlamıştır. Sayın Basbakanın iki saat kadar suren uzun nutkundan ancak kısaltılmış blr ajans tercumesi alabildik. Yaltada gunlerce incelenen çeşidli nveselelerc dair Churchillin meclis üyelerine neler sojlediğini tam olarak henü/ bilmiyoruz. EUmize vcrilen kısaltılmış tercumeden anladığımiz kadar, Ingiliz Başbakanı, Yaltada goruşulup karara b a | Kar elbiselorile peçclentniş Amerikan piyadcleri Almanlardan zııptedilnıis bir sehirden geri>or lanan butun konular etrafında açık, yurekten ve çentiksiz bir düle ne biliWashington 28 fa.n.) Batı ceplıcsi na rağmen Alman mukavemetınde kayorsa hepsini sojlemiş. şıipheli yahud nin bütün kesimlerıride 4 Mü'tefik or rışıklık olduâu sc\ lenıyor. kapalı bir nokta bırakmarnıştır. dusu, müştereken yapılan taarruzu.ı Dokıi7iıncu Ame.ıkan ordusu kuvBu nntkon, dinleyicilcrle oknyucular beşinci gunünde suıatle ilcrlemeğc dc vetlrrı Gladhach'j doğru süratıi i'crletuerinde bırakacagı başlıca tesir. her vam etmışlerdir. Kılonya etrafınria Al meler ka>detmişlerdir. Ilerı unsurlar şgTd^n flpre. buyuk Muttefiklec arasın• ' Arkas\ salüje 3, Sü. 4 le dakl işbirliji politikasının sağlamlıgını re yikılmazlıgını gozle K<>rulurcesine yakından duyurmak olacaktır. tnanmadı&ı, henuz i>ice bel baglamadıgı bir davayı Churchill'in benimsemiş gibi darranıp mudafaa ettiği şimdiye kadar gorulmemiştir. Anavatan mukadderatmın bahis mevzuu oldugu en çetin günlerde bile, o, son zafere karşı besledigl sarsılmaz inancı tekrarlamaktan bıkmadıgı halde, kotd ihtimalleri de hiç bir zaman milletinden ve dunya efkârından saklamami'jtır. O kadar ki, yureğinde kabaran hejecan dalgalanna rajmen, hâdiseler onunde objektif kalabilmesi ChurchiU'de bir yaradılış gerefci sayılsa yeridir. Yannki dunya duzeninin kuruluş ve Londra 28 (B.B.Cj Avam Kamakcrunuşunda başlıca odevi buyük Mutrasi, Kırım konfeMiısı kararlaıt uzetefikler yukleneceklerdir. Bu uğurda uç Almanların ric"at edeıken Kızılorduya bıraktıkları malzeme jığınları rındekı muzakerclerine bugün de dedevletin tam bir goruş birüğile yuruduvam etmış ve Dıs Bakanı Mr Eden yaPomeranyada taarruzlarını geliştiren Moskova 28 (R.) Sovyet teblığı: Üınu Churchill tcnıin ediyor. Bu>uk pılan tenkıdlere karşılık vererek Dir Konigsberg'ın güney batısında taar ordularımız bugun, ICeustettın şehrile devletlerin birlik da\ranması, dünya deıııcde bulunmuştur. uzlarma devam eden ordularımı: ba 50 den fazla meskun yer almiflardır. nimetlerini paylaşmak. şu veya bu bolge Sozlerine, Kırım kararları tatbik e Arkası sahije 3. Sü. 3 ta zı nıeskun yerler almıslardır. üzerüıde ozel menfaat ka>gularına düdildıği takdirde Polonyanın e^ki=ı kaçerek karşılıklı goz yumusmak gibi dar, hattâ eskısinden daha ku\ v'otli oduşuncelerden doguvor sanılmamalıdır. lacagını sıiylıyerek ba«hyan Mr. Eden, Muttefikleri tam bir anlaşma çerçevesi bu kararlara göre Polonyaya yalnız içinde birleştiren, banş ve hıirri>et ulDoğu Prusyadan ve Silezyadan toprak kusudur. İstilâ ve saldırı zihni>eti, dunveımekle kahnmayıp Koridor me'eleyaya çok pahalıya mal olmuştur. Şimdi s>inin de halledileceğini i^aret etmı^tir. Avrupada ve Asyada çarpısan Müttefik Ingiliz Dı? Bakanı, Polanvada memleordulan, yalnız Hıtler'e, yalniz Mika Arkası sahiie 3. Sü. 2 de • do"ya karşı degil. belki bnnların şahsında saldın ve istilâ zihniyetine karsı küı c sallamaktadırlar. Arkada kalan Ankaıadaki Kıınıen ticaret he>eti harb yıllan, geniş halk yıgınlarının ruhnnda acı yankılar uyandırdı. TahakAnkara 28 (Telefonla) Rumenler müsteşarı Tudor lonescu Bukreşe gitküm emelleri, bugünku kamu vicdanına le bir mdddettenberi yapılan ticaret mek üzere bu aksam Ankaradan ayLondra 28 <a.a.) Yunan Kral Na ler ve cinayetlerde bulunmuşlaıdır. gore en ağır bir suçtur. Barışı koruma müzakerelerı durmuştur. Rumen ticaret rıldı. Tudor Ionascu, bugun ?^at 16 bi Damaskinos dün sabah Selânığe Müttefiklerin. bu hareketleri unutmasornmlulugunu uzerlerine alan buyük heyeti reisi Mülî Iktısad Bakanbğı Arkası sahıje ", Su 2 de vaımıs ve hararetle karşılanmıştır. yacakları muhakkaktır. Bulgar vahşedevletler, ayni zamanda kamu vicdanıNaib burada bir nutuk söyliyerek de Arkası salııfe 3, Sü. 4 te nın da birer ileri temsilcisi olacaklardır. ıniştir ki: Meselelerinı Tetkik t Her odev bir hak doğurur. derler. Memleket € Aralık ayındaki dahilî ve hariKutubha>emden ilhamlarSaldırı zihniyetile nerede ve ne zaman cî guçluklerımiz üç müttefik adına haolnrsa olsun çarpışmayı göze alan Mutreket eden Ingılterenin yardımıle orta(efikler, buna karşılık yannki milletler dan kalkmaktadır. Yunanlıların bu topluluğu uzerinde acaba bir diktatorhaıbde yaptıkları fedakârlıklarmın hık mu kurmak niyetindeler? takdir zamanı yaklaşmı^tır. Bir vakitler Muttefiklere karşı savasan düşBaşbakan Churchill'in nutku, böyle 37 vilâyette yapılan incelemeler neticesinde 1,073,078 çiftçi manlar şimdi cezadan kaçmak istiyorbir ihtimali kokünden yıkacak kadar ailesinden 61,008 ailenin hiç toprağı olmadığı ve 698,257 ar. Adalet istiyoruz. 3iz iki kudretli ku\vetli bir yapı temeli üzerine kurulduşmana karşı uğraşırken düşmanlarımnştur. Yıllardanberi harcanan gayretailenin de yeter derecede arazi sahibi bulunmadığı görülmıişmız kuzey Yunan topraklarma girmışler, katlanılan fedakârlıklar, hep detiir. Toprak Kanununun liizum ve zaruretine herkes kanidir. vamlı bir banş. ileri, aydınlık bir milMerak edilen cihet, bu kanunun nasıl ve ne suretle tatbik letlerarası havatı ngruna goze alınmrçtır. edileceği ve sosyal ve ekonomik zaruretlerle millî icablara lam Beş buçuk yıldır kan ağlıyan insanhk, tamına uyup uymıyacağıdır. Meclis ve hükumet bilhassa bu yeniden hortlı>acak bir diktatörluk runoktalar uzerinde büyük hassasiyetle durmaktadır. Roma 28 (a.a.) «UP.. Libera huna şimdiden boyun eğerse, geçmişteki Stampa gazetesi, dört sütunu kaplıyrıı ıstırablann hlç bir işe yaramıyacagını büyuk başhklar altında, buyük rauhda önccden kabul etmek gerekir. O Yazan : Cihad BABAN terı Marconi'nın tabi! bir olumle ol n ıeakan kanların boşuna gitmemesi, herdiğıni, kendisi taıafır.dan tekemnıül etkesten çok büyiık devletleri Uğilendirtırılen ve <ölüm suaı* saçan bir .ıletı mektedir. Mussolini'ye vermemek ıçın intıhar etDünya çapında banş teşkilâtının tetığini yazmaktadır. Gazete, Marconı'nin, melleri San Francisco'da atılacak, aleti Musbohni'nın yanında tecıubs e'ıbtitiın Birleşmiş Milletler bu hayırlı esetiğıni ve Romanın dış mahallelarınden rln tamamlanmasına çalışacaklardır. birindeki lâboratuvarına yakm bulunan Başbakan Charchill, hattâ Almanyanm bütun otomobil motörlerınin bırdenbida ileridp milletlerarası teşkilâtında yer re durduğunu teyid etmektedir. Musalabilecegini acıkça soyhiyor. Hak ve solim harbden °vvel sii^'lediği bir nuhurriy;t sevgisi knvvetli yüreklerde tukta bu aletten bahsetmiş ve Italyaçarptıgı kadar kötü niyetli, nizam bo« Kurulacak sulh sağlam nın icabmda yeni ve çok kudretlı sizucu duygular da ezilmege, yok olmaga âhlar kullanacağını söylemişt'ı Gazemahkumdur. olacak ve insanlığa çok büyük te, mutaas=ıb bir Vatolik olan MareoniSaym Ingiliz devlet adamı, yarına her nin 1937 de Papa tarafından kabu! edijlanıandan daha kuvvetli bir emniyetle hizmet edecektirv diğini ve o gün s.hhatinin çok ivi olbaktığinı evvelki günku sözlerile isbat NewYork 28 (K.) Beş haftadan duğu halde ertesi gün e<;rarh bir suetmiştir. İnsanlıgı d.iha aydınlık bir berı men\leket dirinda bulunan ve Kı rette oldüğünü hatırlatarak yazısınn dünyaya ka\usturacak olan inanç onun rım konferansına ı tırak ettikten sonra nıha\et vermektediı Gazete. \Iavc3myurelinde çarpmaktadır. Bu sozlerden Mısır ve Cezayıre uğrıyarak bir harb nin ölüm şuaını Mussolinı'nin Pİine j sonra ayriî inancın Komun Meclisini de 'line gemısile donen Mr. Roosevelt bugün vermektense intiharı tercih edeceğ baştan başa sardıgına şüphe yoktur. "ğinı «Zeytin Arfcosı sahıje 3, Su. 7 de Papaya söylediğiaı ıddia etmektedir { jYaiisıru ikincı sahılenıizde bulacaksıruz.] ir. NADtR NADİ Churchiirin inancı Pomeranyadaki Sovyet taarruzu Rumen Başbakam çekildi Moskova: «Rumanya şiddetli bir buhran içindedir» diyor 21T (R.)r tondra radyösu " bildırıyor: Bukreş radyosunun az evvel bıldirdığıne gore Rumen Başbakam General Nıcolas Radescu ıstıfa etmıştır. Rumanya ile ticaret konusmaları durdu Mr.Edeuin deıneci Ingiliz Dış BakanıPolonya meselesini anlattı Dün Neustettin şehrile 50 aneskun yer zaptedildi M. Vichinsky Bükreşe geldi Heyet Başkanı yeni talimat almak üzere Bükreşe gidiyor, heyetin iki azası Ankarada kaldı Hükumetin siyasetini I fenkid edenlerin takriri reddedildi Ankara 28 (R.G.^ Sovyet Haııciye Halk Komıser rijuavınlenndeı I L Vıchınsky'nın Bukreşe geldıği bıldirılmektedir. M. Vichınsky'nm Rumen baş kendine geimesı herhalde soa gunlerae burada cereyan ec'eıı olajlarla ilgihdır. Soylemeğe luzum yoktur kı, Savyeüer Rumanyada ancak asayışın korunması ni istıyebihrler. Bunun da sağlanacağl muhakkaktır. Moskova radyosu ne diyor? Londra 28 (a a.) Moskova radyosunda bu sabah konusan bir sozcü şoyl» demıştir: « Rumen faşistlerinin imhası lâzımdır. Rumanya şiddetli blr buhıan içinde kıvranıyor.» RVımanya radyosu ise, buhran yaratmaK istiyenlerin derhal mahkemeya 1 veııleceğmı bıldirmıştu . Moskova radyosu Bükreşte 24 şti" battaki numayiş esnasında askeıleria numayiscıler uzerine ateş açtıklarml bildırmıstır "Adalet istiyoruz!.. Yunan Kral Naibi, Bulgarların 50 bin Yunanlıyı öldürdüklerini söylüyor Konya Afyon arasmda iki tren çarpıştı Izmir 28 (Telefonla) Buraya gelen haberlere gore, Adana posta trenıle bir marşand.z 2 6 2 7 şubat gecesı Konya Afyon arasında Ishakh istasyonunda çarpışmıştır. Çarpısan katarların mımaraları 268 ve 207 dır. Bir çok vagon hasara uğramıştır. Bir yolcu ile beş memur hafıf, iki memur da ağır surette yaralanmıslardır. Toprak davamız Mr. Roosevelt Amerikaya döndü Markoni intihar mı etmiş? Başkan gazetecilere uzun beyanatta bulundu dağı!..»