31 Mart 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

31 Mart 1945 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

CUMHURİYET 31 Mart 1946 Ameabey ve San Franeisco konferansıL. •• • I • II II 24 üncii yıldönümü Boştarafı I inci tahijede de etmiş kunıand&nlar enâerdir. Mlllezaferlerin hepsinde hissesi vardır: Gene timizin istiklAl ve hayat;, dâhiyane idaral Kâzım Karabekirin 1920 eylulü ile rerriz altında şerefie vaEİfelerini gören kasıtnı arasında sevk ve idare ettiği E r kumanda ve silâh arkada.>larınızın kalb menistan sefen sırasmda, miralay I s ve hamiyetine büyük emniyetle istinad met Bey, 1920 mayısmdanberi erkânı ediyordu. Siz orada ralnu; düşmanı değfl, milharbiyei umuraiye reisi idi. Birinoi ve i ikinci Inönünde u h i e s i n d e hem bu beş letin makus talüini de vendlniz. j kanlık vazüesi, hem de garb cephesi Istllâ altındaki oedbato toprailankonıutanlığı vardı mızla beraber bütün vatan, bugün mün... <Amerikaya göndereceğimiz V'edad Nedim Tör, geçen .. «Bir de müzisyen, ressatn ... Türk san'at ve zekâsını A. Çok!.. Meselâ, vaktile Sakary..da zaferinuzle kapanan 1921 i tehalanna kadar zaferinizi tes'id ediyor. gün yazdığı bir fıkrada SarıFran aiyasi temsilciler gibi... Yunan yaz taarruzu sırasında ve 1922 Düşmarun hars istilâa, azim ve bamiyeşöyle bir Hindistana kadar gidip v e karikatürcülerden miirek keb dünyaya tanıtması bakımından de cîüşmanı vatanın h a ı i n ü ismeünâe tlnizin yalçin kayalarına ba^ını çarpabir san'at kervanı gönderelim!» bunun faydası cisco seyahatinden bahi: açmıştı büyüktür. Fakat gelen yazarların seyahatnam'îleri boğan son kesin zaferde garb cephesi rak aurdahaş olda. diyordu... Ameabey... acaba san'atkârlara ne sağlayahâlâ kitab piyasasında... komutanı gene Isnıet İnönü idi. «Nammızı, tarihin kitatıei mefahlrine cak? ikinci Inbnü, işta b u beş tenıel zsfer kaydeden ve bütün mllletl haikmıaia dcn biridir. Birlnci Inönünde, Yunan ebedî rrJnnet ve çüfcrana «evlîeden büortiıısu m s j i u b olarak Bursaya çekilcük jük gaza ve zaferlnlzi tebrik ederken, ten sonra, Londra konieransı icılmıştı. üstünde durduğunuz tepenin size binBu konıeranstaki görüşmeler bir sonu lerce düşman ölülerile dolu bir meydanı ca bağlrmamadı. Itiîâf devletleri b i l şeref seyrettlrdiğl kadar ıni'lîtimiz ve iır.ssa, o zaman İngiüz Başbakanı olan kendiniz için şa'şaayı iti'â ile .iolu bir Lloyd George, Türk davasının r u h u n u ufku istikbale de nâzır ve hâ"kim oldukavrıyamamışlar, misakı millî h u d u d gunu sö^'lemek Ssterün.» ları içinde t a m müstakil b i r vstan v e Dabaının son gıydiğl elbise i d i Onu, "leri içine artık kaldınmlardaki Et ters siyah kaplı büyük bir deftere iş ve ev Büyük ve Ebedl Atamn keskln göerrillet yaratmak azmi ile silâha sarıldı leri, o gün lsüitall, hal kadar açık her akşam soyunduğu odada, son lerini, gelip gecenlerin çamuriu ktm adresimi aldîlar, babamın elbisesıne son t m ı z ı anlıyamamışlardı. Onların h e y e görmüştü. îsmet Pa§a, o gün, İnSnti sastleriıü yaşamakta olduğundan ha duralannı, ütüsüz pan+alonlarmı akset bir defa olsun bakmadan, dairsde öğ| timize verdiklori teklif, Sevr paça'/rnsı | muiıarebe meydanına nâr.r Metrls tebersız, belki de ertesi gün yapacağı iş tiriyorlar; fakat bütün bnnlara, her le imzasmı kaçırmamak için hızlı hızlı nın hafifçe yaldıziı bir ikinci baskısın peden, milletimlz ve kendlsl İçin ebedl leri tasarlıyarak. üzerinden son defa şeye rBgmen bütün bu eşyalar dünyaya uzaklaştım. drn başka bir şey değildi. çıkarmış, orada duran iskemlcnin üze gelmelerine sebeb olan hizm^feri tekbir yükselişin göz kamaştıren parlaS Cebime konulan paralan ancak dairine geçinniş, bizlerle biraz dereden te rar görmek, iki koltuğile, sBTiir!İan <?e rede sayabildim. O para ile, ne ksr27 şubatta toplanan konferans 12 ışığı ile dohı bir istıkbalin ufuîîlanna peden konuşup. h«r zamankı gibi ye şilmiş kanape tekrar bir çifti kucajm deşimin isted^gi iskarpird, ne benim martta dağıldı. Yunanhlar itilâf devlet da balnyordu. Telgrafı icad edenlerden Samuel Mors tam bir leri tarafından yapıîan son teklife v e îsmet Paşanm düşnıanla beraber milmeğird de yedikten sonra geli'/eren anî da barındırmak, kendini şörteTmek is eözum kalmış olan kravatı a'ıcbildim. bir kalb krizile yirmi dakika içinde ölüp j ter gibi bütün arkadaşlannın önüne O gece hava karladı. Evde odun bitreceğimiz cevabı beklem«!'en ) m u r a h letin makus talıhmi de yen .!:*'. Inönü, asır yalnız o keşfinden dolayı hürmetle anılmıştı, gitmiştt çıkan Eobalann nruhakkak en haüıca mek üzere\?ıüş, kış bastırınea fiatlar has heyetimiz daha yo'.da iken b i r b a s Türkün çifte zaîerine sahne ve o zabugün ayni zamanda dünyanın en kıymetli Böyle zamanlarda hep çok geç ye [ sı tekrar biran evvel ısırrıî'K, karpuz büsbütün yükîelir dediler. Üç çeki okm tesiıı elde etmek için taarrura geç ferlerin kahramanırıa soy adı olan tlşen doktor, hiç obnazsa küçük karde ' lâmbalarınm hasretini çeken, yaldızlan ' dun aidık. Kimbilir belki de gene batiler. Inönü 24 yüdanberl mllletm nihunda ressamiarından biri sayılıyor. |imi teselli vazifesinl yapmış obnak | tazelenmiş aynalar tekrar insan yüzleri | bam bizim scŞukta kalmamancızı irîeAtatürkün tarihi tN,:tuk» u ikinci nğurlu bir mefhurn ve kutsal bir yer oliçln, babamm birkaç gaat sürebilecek aksettirmek, tefcrar odalarm mahremi | mişti. Gecs, sobaya odun atarken b jyj muştur. înönünü şöyle anlatır: Amenka Birleşik devletterinin kurubir baygınlık geçirmekte olduğTinu, sa yetine iştirak etmsk, tefcrar befenil j le düjünrr.ek istiyorduın. «Yunan ordusunun Bursa ve şarkında IstiMal Harbtatzin bütün öteki lacusu olan Washington'un yakın dostlabaha kadar ayılacağını söyleyip gitmiş, mek, satılmak, daha yaşamak istiyorKar birkaç gün devam ettikten sonmühim bir grupu; Uşak ve şarkında d i ferlerl gibl ikinci İnönünün ce büyük rından protestan papazı J . Mors'un 1791 ti. 1 lardı. ra hava lado^'.adı, gOneş göründü. Oğle ğer bir grupu vard .. Bizim de kuvvet ehemrr.ipetinl bugün daha İyi anlıycruz. Benim bile, kendimi bu ftmide brraDaha ufaktefek eşya patan dükkân tatilleri gene dolaşmfifa başlaraıştım. de bir çocuğu dünyaya geldi. Rabib J. lerimiz, Esktşehir şimali garbisinde, Bir kaç gün Snce ölen Lloyd George, Mors aydın bir adarado. Coğrafyaya ' e karak geçirdiğim bu gecenin sabahın a k l a n n önünde büsbütün dahyor, ya Bövle bir çün çarnurkra, kirli Dumlupınar ve şarkmda olmak üzere Londra kcnferansmda bu zaîerin gerdiğer konulara dair bazı eserler yazda, «ski sabahlaranızdan birdenbire pılacak işimi, koltuğumdaki pakenrr.i basarak dclaşıyordum. Bir gün evvel b iki grup halinde idi. Bundan başka Y u çekîeşmeslni önlen'.ek isterr.Lşti. O, çok ayrılıvermiş, artık sobanın yatolmadv unutuyorum. Babıâlideki kitebcılarrn carnekânlarım mıştı. Tutumlu bir aile babası olduğu nanlıların İzmitte bir fukaları ve b i ki".. görüşlil b'J1 inacla Türklyeyi pariçin birikmiş parası vardı. Onanla hem j&ı, çay suyunun kaynatılmadığı, görleŞuradaki dükkânda, yaldızlnn yer yer bol bol seyretrniş olduğum için o tazim de ona mukabil Kocaeli gnıpumuz çslamak istenıiş ve böylece, o zıman «u> rimizln dalıp kaldığı halıdaki nakışla jEşilleşmiş kemerile biriikte karannış rafa sapmadım. Önüme çıtan yoldan oğlu Samuel IMors'un hem da iardeşlebulunuyordu. Yunanlıların Menderes la farkına varamadıgı tam bir siyasî rın büyüdüğü büyüdüğü, sokak kapısı bir kılıç, düğüm yerieri yağlanmış bu gidiyordum. Bazan bir damdan bir kar rinin tahsil masraflarmı karşılıyordu. boyundaki kıtaatma karşı da kıtaatımız gaflet ve hata içinde yüzmüştü. Onun nın sık sık çaldığı, artık eve, ev sahib ruçuk bir kravatla yanyana asıh du paketinin düştüğü duyuluyor, dükkân Hattâ Samuel'i sade memleket içinde vardı. istediğl olsaydı ve bu;iin, kuvvetll ve okutmakla kabnadı. Onu tabm'iini t a lerinin değil de,» başkalarırun, bekçi ruyor; bir zaman açıp kapajıkiarı ka saçaklanndan akan sular, bazan şap«Yunan ordusunun Bursa v e Uşak tamamile müstakil blr Türklye Oumhunin, imamın, marangozun hâkim ol püar yok olmuş snahtar''.ar, kapı reze kamm üzerine gplince trampet çalar mamiamaaı için Ingurereye d« gönderdd. g r u p l a n 23 mart 1921 günü ileri h a r e rlyetl mevcud bulunmasaydı, 2 milyon Fakat Samuel henüz kat"! bir meslek duğu bu bambaika sabahta; beul bek leri yerde yığmlar teşkil ediyor; daha gibi sesler çıkarıyorlardı. Gene ,Mercan kAta geçtiler. İsmet Paşa kumandasında TUrk Eüngüsünün yansı, Ingıltere ve seçmiş, gelecekte ne olacağmı kararlafliyen bir sürü vazife, yapılacak birçok beride, ryice temizlenip bilendikten yokuşunu çıkmışım. Bakırcdar gene bulunan garb cephesi kıtaatı, arzetti müttefiklerl lelılndeki taraîsiz siyaseümantıklı işler olduğu halde, eri yanar sonra işe yanyabilecek bir balta, çat bakırlarını şamata ile dövüyorlar, her trrmış bir genç de^ildi. Bir taraftan reğim gibi Eskişehir şimali garbisinde t a mlsfl yürütmek için harbln birinci güken meselâ. bir çtft takmıyeyl kurtaT lak olmasma rağmen kuilanüabilir kir çeye rağmen gene devam etm«>kte olan simle uğraşıyor, bir taraftan eteklıik yıgılmaîaydı haşfüt etmişti Karar. muharebeyi İ n ö nündenberl, hndudlsra mağa çalışan bir adam gibi, hea de ba li bir çay fjncam, işe yarıyabileceği hayat için yeni yenl kazamar, mangal konulan üzerinde tecrübeler /apıycr, nü tnevziinde kabul etmekti. Ona gdre buglta Lloyd George blr îngülz zaferibir taraftsn da hayatını kazannıka için bamın son giydiği elbiseyi ornda iskem insanda şüpheler uyanchran bir Flit lar, daha ne bileyim, r.eler hazırlıyortedbir ve tertibat almıyordu. Düşman, nln arifeslnde. müsterih ve memnun lenin üzerinde farkederek kaldırmı?, j pompası, bu zamanda iıerhalde müşte lardı. Bitpazarındaki eskiler de haya fildişi levhalar üstüne beş dolar karşı26 mart akşamı, îsmet Paşanın işgal e t gözîerinî hayata kapayanifizdı, lığı arkadnşlarmın minyatür esimlerini salılamıştırn. ri bulamıyacak eski usul bir ksdın saç tın seyrine tıyarak bir yandan azaltirdiği mevaziüı sağ cenahı ilerisine j ' a îstiklâl hartinin zaferlerin.ien doğan Pantalonunun cebinden son defa kul maşası yanyana gelraiş yatıyorlardı. O makla beraber, öteyandan artmıştı. Ar kazıyordu. Samuel, Londradan annesinaştı. Ertesi günü, bütün cephede temas kudretli Türk varl^:dır ki AİTian, İtalne, babasma yazdığı mektublarda orada lanrp kalladığı mendü, ceketinin üst! maşaya bakarken an.ıemin L'öyle saç kadaşlarınm önüne geçerek kendlni Samuel Mon« hasıl oldu. Düşman. 28 de sağ cenahı yan ve Bulgar ordularını Mericin öte cebinden gözlüğü, sağ yan cebinden, | maşalan kullandığını hatırlamağa baş göîtermsğe çalışan soba muradma ka geçen ahvali olduçu gibi anlatmaktan O devirde insanlann tm gibi keşiflere mıza kar?ı taarruza geçti. 29 da 'ner iki tarafmua durdurnıuş; çekirımiyordu. Bulgari;tanm, tarEhtava bir şey yazdıktan snrn (ba ! lıyordum. E\et onur. da boyle bir saçvuşmuştu. Bağırları deşilmiş oda taAile ressamlıkta hiç de istikbal gör kar?ı nekadar ilgisiz hatta muhalif ol cenahtan taarruz etti. Düşman ıne\'?.iî, Sovjet Rusyaya harb ilân etmssins mâbamın son vazifesi'öğretmenlikti) o ce| maşası variı. Uzun, sıyah saçlannı ta kımlarmı gene oldukları yerde buldum. m ü h i m muvaffakiyetler elde ediyordu. ni teşkil eden âmülerden biri olmuş, be atıhvermiş küçük"bir tebeşir parçaj rarİ öteyanda maşa o zamana krdar j Kararmış kı'.ıçla bana bir an olrjn an müyordu. Onun için güzel san'.ıtların duklarını şu misal bise çok iyi gösterir. Kongre müzakereleri «snasında bir ta 30 mart günü şiddetli muharebe'erle Alman selinin Yakın ve Or+aşarkı istilâ sı, bir ucu mavi, diğer ucu kırmızı bir kızar, sonra kızgın ma;ayı alnına doğ , nemi hatırlatmış olan eski moda saç bu şubesinde boşuni mesai sarf efanekkaîem Ivazifeleri tashih için bir gün m yaklaştırır, annemm sa?lan yanacak j m a ş a s ı gene bekleşiyorlardl. Bir dük ten oğullaruıı alıkoymak istediler. Fa kım üj'eler böyle saçma islere para ve geçti. Bu muharebelerin de neticesi d a ş etmesini önlemiş; Nazilers, Kısırır., Irakın, Kafkasyanın. hattâ Iranın ve Hinbana ısmarlıyarak aldırtmış olduğu) ! diye bir an titrer, (arjıe, yapma!.) diI kân sahibi boralu bir eski zaman gra kat, bazı eserlerinin tGilbert Stuart» rilmemesini, mutlaka masTaf yapılmak man lehine tecelli e t ü . <Bundan sonra sıra bize geliyordu. diitenın yolunu kapctrnıştır. tebcirin değmesile yer yer beyazjm | ye bir an bağırmak ister, fakst oh çok I mo fonjr.u. belki de havanın açırnş ol . mükâfatmı kazandığını duyunca tuttuğu isteniyorsa bu tahsisatın manyatizma mış ve sadece biraz üfalrruş olarak çık | şukür, annemin saçlarına hıç bir fena masma se'. insrek kurmuş eski plâk j yolda yürümesine razı oldjlar. Samuel, usulile hasta tedavisi işine hasrediİTie tsrnet Paşa, 31 ırıart günü niiıkabil t a 1921 de ikinci İnönü zaferinden evvel mıştı. Babamın başıma o kadar iyi lık olmaz, yarrnz iki kıvrım, ilk ıkı lardaki şarkıları keyifle çalıyordu. | bu müsaaie üzerine var kuvvetini ka sini ileri sürdüler. Çok şükür ki cr.ları arruza geçtl ve diısmani maglub etlerek ve sonra Lloyd George'un Sevr andlaşdinllyen olmadı. Samuel Mors, verilen 31 m a r t 1 nisan geoesl ric"ate mecbur uyan şapkasını, boyurr.a tam gelen pal j dalga, taralı saçlarmm ortasmdakı ması ile bırakır.ak iîtedigi zayıf ve cılız Beride, pazara yeni düsmüş bir yazı f a s m a v e bazusuna vererek ^ g, para ile hazırlamış olduğu plâna core etti. Bu suretle t a r i h inkUâiııruzın bir Türkiye, Atatürkün ve İnönünün kurtosunu, yerjüzünde babamı böylelikle rntmtazam çizgiden sşaf^ya doğru si maşası etrafına birkaç kişi top.anmıs I kojuldu. Bir kısım tablolarını Royal çalışmağa koyuldu. Baltimore W« Bahifesi, ikinci İnönü «aferile Imlâ edukları kuvvetli Türkiyenin yerinde olsun biraz daha devam ettirebilrnek yah bir parlakla akmış olurdu. tı. Ben de yaklastım. Üstündeki çen Academiede teşhir olunan meşcur reSshington şehirleri arasına lcurşun boru dlldl. bulunsaydı, o müthiş gaflet ve hatasınten memnun, kullamr; bu son giydiği Birden boş koluma birisi girer gibi tiklerden, mürekkeb lekelerindan, üze Eamların 2000 eseri arasına eoiaııya lar içlnden geçirdiği telleri ^ömdü. P a k a t İkinci înönü, Atatürkün böyle dan dolayı süt gibi beyaz saçlari;u, öelbiseyi, çoktan çürüyüp yok olmuş oldu. Dalgmlığımla alay etroek isüye rir.de senelerce dsıs çalışıldığı, göz iıuru muvaffak oldu. 1815 te Amerikaya dönen Samuel | Tahsisatm 23 bin doları bu suretle ber sade bİT çekllde kısaca anlattıgı gibi lünciye kadar yolacak olan Lloyd George vücudünün kokusunu en büyük bir ve cek bir arkadaş sanarak başımı çevir döküldüğü anlaşılıyor, otura otura buhava olmuş, üstelik yer altma götıü'en kolayca kazanılmaınrştır. J olacaktı. fakârlıkla aaklıyan bu elbiseyi ise. yadira. Esmer, arkaya doğru sıkı sıkı ta dak deliklerine varıncıya kadar ezter portre çizır.ekte ve yapmaktaki 6 gün devam eden bu savaşta, »ayı ve şımın ilerlemiş olmasma rağmen içimde ranrftiş siyah uzun saçlı, siyah ince bı lediğimiz mekteb sıralarma cenzhor iîe tanır.rnLştı. La Fayyette adlı portresi teller de istenüen gayeyi temin edemeInönü zpferl. işte böylece, aradan çeymişti. Kimseye dujurjlmadan teller ateş kuvveti. ikmal ve iaşe gibi geri hiakabnış bir çocuk duygusile, arasıra yıklı, zayıf bir ger.cdi. du. Masanın içerileri dolu, iki çeime bugün hâlâ Ne\vYork b«lediye dairesitopraktan çıkarıldı ve dikilen direV.ere metlerinl temin eöen vasıtalar bakımın lek asrr geçtikten sonra bazı zaferler gibi yoklar, ziyaret ederdim. Buyumn bayıro, satacak bir şesi de çekilmişti. Dükkâna her elini nin salonlarından birinde asılıdu". senclerin yükü altında ezilmiş, zayıfBu elbisenin satılabileceğini, bu eljHnlz mi var? Buyurun biz alıyonız.. atışta buradan bir ders kitabı, bir Ifl Fakat onun asıl sar.'at dehası son S€ gerildi. Nihayet 1844 te iki şehrin bi dan her türlü üstünlük düşmanda ldi. lamış, sararmış olarak değil, bilâkis dan rinden ötekine verilen h?.ber:n aynı İkinci İnönü sava.şmda Yunan kuvvetbiseyi nihayet bir gün satacağımı hiç Diyordu. Sağ kclumdaki paketi unut gat, bir cetvel veya bir defter ç kiyor, nelere doğru anlaşılmış, adma Newha sağlam, daha kuvvetli ve caha parakluna getirmemiştim. Babam, öldük mtıştum. O da, uysal bir ha>\an gibi, deftorlerin hemen oracıkta yazılı sahi York'daki Meteopolitan müzeâinde bir dakikada a'.mdığı görüldü. Bu icad, bü lerile garb cephesi emrlndekl kuvvetîer lak olcrak kendini gösteriyor. tün dünyanın politik, ekonorr.ik h'ıya cenub cephesi ve Kocaeli grupu birten sonra da; belki bugünlerimizi he sürüden ajTiîdıktan sonra kurban edi felerini ayınveriyor, ahcılar böyle bir rergi açılarak hatırası yadedilmiş ve ikinci İnönünün aziz çahidlsri ile gasablıyarak bankada biriktirmiş olduğu leceğini hissetmiş olmasma rağ'nen bir meydana çikan ejyayı e'Ierinde , ressamlıktaki kudreü uzun uzun söy tında ve di.cer iş ve tefeklsür sahaların liklerimiz haric şöyle i d i : zilerini ebedi bir sevgi ve şükranla sr.da dehçetli bir inkılâb yapıyordn. AyTürkler Yunanlüar parası, yazları bir katını kiraya vere munis davranan bir koyun; ne bileyim, evirip çevirerek, sahifelerine balıarak lenmiş ve yazılrmçtır. dıktan sonra ştinu bellrtmek isteriz ki Tttfe* 12.0İİ 16,000 Samuel, ikinci bir Avrupa seyahatin ] nı şekilde Insilterede de bu s.?hadaki bildiğimiz e^le, senelerce bizleri dü o kadar serildikten, okşandıktan sonra muajene ediyorlardı. Bszan, erimiş bir o zaferin kahramanı, şimdi başbıığaAgır makinell: 96 224 şünmüştü. Onun bu yardımları her ay evde yemek yetişmediği için nihayet kar damlası açık bir sahifenin üzerine den Amerikaya doniüğü zaman New, çalırmalar ilerlemjşti. Fakat Amçrik^.mıızduf. Onun emrinde>iz ve kudretli daki 1269 mil ts'.graf hattma kar,ılık, HafiX makineU: 16 1.458 maaş bordrosunda ismirnin hizasına bir çuvala kanulup karşı sahile atıl damlıyor, kâğıdı ıslatıp ".labartarak York Universitesi, Jıdas ettiği ılk güzel elinde yüksek tuttuğu Atatürkün san1,027 1300 görünmez bir el tarafından llâve olu mağa gbtürüîen bir kedi gibi hiç sesi akıyordu. Artık, sıra, zarfları içinde san'atlar kürsüsüne onu getirdi. Genç orada henüz 175 millik bir hat mev Küiç cağı altındajnz. 1921 in bugünlerinda, cuddu. Top: 39 76 nan bir ikind pahalılık zammı ohuuş ni çıkannamış, kendini bana unuttur saklanmış mektublara, kitablarm ars ressamı resim ve heykeltraşuk profesüryorgun, yaralı ve perişan bir varhğın Somuel Mors bir arahk Atlantikten tu... Arada 3^59 tüfek, 128 ağır ve 1442 h a yarr.ttığı hariialan icab eder?e, .şimdi beni rahatsız etmemek istemişti. smdan arasıra düşüveren kartpostalla lüğüne tayin etti. geçerek Avrupa ile Amerika arasında fif makinejitüiek, 273 kılıç, 7 si ağır ve Bir ay sorru Idi. Darred*, öğle tatiH; Evet, ben buraja babamın elbisesini r a > geçmiş günlerin birinde heyecanla Samuel üzerine aldığı bu işte hiç şüpdinç, kudretli ve kaya gibi birleşmiş bir arkadaşlann çoğu gibi benim de evsatmak için gelmiştim. Beni başkasma J seyredilmiş maçlar vesilesile almdıkla hssiz kusursuz çahş;yordu. Fakat o, în telgrafla haberleşmeyi sağlayacak bir 30 u sahra ve dağ olmak üzere 37 lop gi millet halinde, tekrarlamağa and içmiş den küçük bir aluminyum kab içinde kaptırmamak istiyen esmer genç jim rı belli spor mecmualarına, sinema giltereien sade san'at alanıniald yeni kablo tesisini de tesavvur etmiş, hattâ bi Yunanlıîar lehine mühim bir fark var b'Jİunuyoruz. getirip kuyttı bir köşedeki kalorifer di büsbütün koluma girmiş, hem ilti mecrr.ualarır.dan kesilmiş resimlere gel telâkkilerle değil, aynl zamanda fen â NewYork körfezinden muayjen bir dı (1). Savaş:n sonunda conub copi.eA. D. üstüne koyduğum, böylelikle öğleye fatta bulunarak satılık malın cinsini mişti. Masanın. sahibsiz kaldıktan san lemindeki ileri düşüncelerle de silâh noktaya kadar kabloyu sandalla bizzat sinden getirilen 4 üncü, 8 incl ve 23 ü n kendisi döş«miş:i. Denizaltmdan geçen cii piyade tümcnlerile 1 inci ve 2 nci kadar tamamile ısınrnasa bile hiç ol öğrenmeğe çalışıyor, hem de memuru ra, olduğu gibi satılıvermiş olduğu an lanmış olarak gelmişti. Haîkevle'inde bu iıat Atlantik kablosunun kuçü.i bir süvari tümenleri \s ö inci Kafkas tümemazsa yağları erimiş olan yeraeğimi bulunduğu dükkâna doğru sevkediycr la=;ıhyordu. Bizim gene iyi kötü, günikinci İnönü zaferinin yılcör.jmü müGündüzleri Universitedeki stüdyosunyemiş, hava yağmurlu olduğu İçin de, du. Kapalıçarşının kapısından geçmiş düzleri işte, geceleri bir sıcak odada, da hem ders vermekie, hem de Fransa nümunesa sayıhyordu. iki taraî ara nlnin bir alayı ve o zamanki alaylar nasebetile ougün Halke\ lermde tirenhergünkü âdetimin aksine olarek, ye eskici dükkânlannın bulunduğu kıs gene Allaha sükrederek geçirdiğimiz bu da iken başlamış olduğu bir eserini ta sında görüşme sağlanınca büyük me ku'.Tetinde bulunan Meclis muiıafız t a ler yapılacak, bu tarihî günün önemi mekten sonra dışarı çıkmamıştıın. Ar aıa gelmiştik. Nihayet bir tanesinin bir hafta içi".de haberimiz olmadan, mamlamakla meşgul olııyordu. Geceleri rasimie kablounun küşad resmı yapıla buru d a Inönü savajına iştirak etmiş belirtüecektir. kadaşlarla oturmuş korruşuyorduk. Es önünde durduk. Yüksekçe, kerevetim dullar arasma yeni dullar, yoksujlar ise bir telgraf makinesi modeli başuıda caktı. lerdlr. ki elbiselerin harb dolayısile çok pasi bir yerde, âdeta küjük bir sahne gi arasına yeni yoksullar katılmış, belki sabah^ıyordu. Herşeyin tamamlanmış olduğuna kaBir kısrm süngüsüî tufekleri, mahdud Tesekkür ra ettiğinden bahsediliyordu. Veznedar bi, halı, bir kaç iskemle ve bir masa yangınlar olmuj, hanümanlar sönrnüş, naat getiren Samuel Mors bir an sanArtık harcıâlem tablo yapaınadığı, dalm içinden başmı çevirip geriyo ba cepanesile birinci irîönündekinden d a h a üzerindeld yenl elbiseyi görtererek sat ile döşeli, yalnız sahneden farklı ola doğar.lar yanında ölenler, ölenler içinPek sevgüı anncnıiz Emine Habibenln bü;,ük bir gayret ve fedakârlık!a savaportre rEsmedemediğı için fazla para tığı iki kat elbisesinin parasile bu yeni rak, bütün duvarları, önü, etrafı asellm zıyaı dolr.yısl'.e gerck ebedl lstlr&hatde gene yaşmda, daha mekteb çagında, k a 2 a n a m l y o r j u . D ı ş a r ı d a bir >da tut kuıca ne görse beğenirsiniz... Demir a çan Türk ordtısu, kahramanlık h a n k a rihıoa kadftr l.oudlsine refakat eden ve ge. elbiîeyi yaptırdığını söyledi. kılara geçirilmiş elbiselerle dolu bir gidenler de olmuştu. lan bir bahkçı gemisi kabloyu kopar lan yaratarafc, yüksek bir sevk ve i d i r e rck kecierlerlcıize iştlrakle blzl ÇEhscr. veya mak bile bütçesme ağır geldiği cihetle mış, zavellının bütün gayretleriniıı boHerkes bir fikir ileri süruyordu. Bir dükkândı. Dükkân sahibi, iri vucudlü. tistünlügü göstererek ikinci înönii mey b'.Ivasıta tesell'.ye ç;tab eden ikrafca ve ölümünden sonra tanıştığımtz, yü U n i v e r s i t e binasmdaH stüdyosunda yaden aklıraa babamın elbisesi, evde, san büyük kafaîı, saçlarma ve giir kaşlarışa gitmesine sebebiyet vermişti. fclgraf dan muharçbesini kazanmıştı. Bu, r u dostl»rımi7l» E T. T. C. M, arfcadr.^nr.mıdıkta naftalin içinde yatan, babamın na az ak düşmüş bir adamdı. Bir ba zünü lüçbir zaman göremiyeceŞim ga | t l p k a l k l v o r > y e m e g i n i kendisi pişiriyor, mucidinin gözleri teessür yaşlsri'.e dol h'ir. maddeyi yendiğl eşsiz zaferlerden 7a en suraiml teşekkürlcrlm".zt iblftâ ederlz. rıb arkadaşımın ders kitabları üzerin ı m a k i r > e s i n i t e skil eden bütün parçalan, son giydiği elbise geldi. Bu elbise du kıma yakışıklı da dsnebilirdi, fakat bir duğu bir sırada kıyıda merasim için biri idi. Kızlarij ge'ln^ oâ^, tonrnu, yegenl den öğrendiğim okul numarasîle isrrini | hattâ telleri bile bizzat yapıyordu, A ve darr.adı ra dura ne olacaktı? Niçin satmıyor hayvana, bir kaplar.a benziyordu. Yatoplanmış olan halk hep birden kahkaaklımda tutmağa çalışarak îlerliyor hcı âieti eski madenî bir resim îerçe /e^5 ^ % dum sanki?.. Cebindeki eşyaları boşal runda bir de ihtiyar vardı. Konuştukhayı bastılar. Bu suretle kenclikrine * * * dum. E;ki elbisecinin o kadar mültefit içine yerieştirmişd. Eski bir saat bir eğlence konusu hazrrlamış o ] an tıp birer batıra olarak saklamak kft ça, ağzmda kaljniş tek dişi daha par1 nisan 192İ s ü n a , Atatflrk. AnkaraSevglll ail* reisiınU ve Dllber Kardefler komisyoncusu gece oralarda dolaşıyor j ^*a'kİnesi parçalamdaA kurduğu tertifidi. Evet. o elbiseyi satmalıydım. O çalıyabilirim der gibi gözüken yeşile alay ettilar. dan «Inönü muharebe rr.eydanmda ". Iı;eüS53ctı Tuhaflye Türk Anonlm şlrfcetl . çeviriyor, . . korbir kâğıd nun parasile bir yeni elbise yaptırmak çalar san benizli bir ihtiyar. ihtiyar du. Benim cnu tanıdığım gibi, bi'mem' Metristepe Garb ceplıesl Kumandam mcclh! ıdare azası Fakat Mors aşağı yukarı yirmi dört . bade^ilse bile, kendime, geçen cumartesi paketi çözdü. Kaplan adam ev\'elâ o da beni tanıdı mı? Fakat bu sefer her delânın üîtüne dokunan ve Erkâmharbiyei Umumiye Rcisi İsM. NAZIF DILBER in Beyoğlunda bir camekânda görüp üze caketi omuzundan tutarck aydınlığa halde kolumda paket clmadığı için alâ zan ileri, bazan da geri giderek bir ta | sene sonr^bu^müstehzuerden w me: paşava> hıtabile şu meşhur tarihi • efatı münasebetlle ccnaze meraslrtloe 1». nı aldı. 1863 da başma geçtiği Field kasmı çekmeden geçebildim. Kaplan kım nokta ve işaretler çiziyordu. tebrik teljraîmı çekralşti Mrak eden, veya mektub ve teigraila acılaAdam, yüksekçe, küçük fcir sahneye j ""samüerMors'işte'"bu nokta ve işaret | kumpanyası vasıtasile Atîantik kablo«Bütan tarihi âlenıde, sirfn înöTrii rımızı paylaçan akraba ve ÜDsf.arımıza benzer dükkâmnda gene elbiseler ara . l e r i e ^ £ İ k C ereyam vasıta.ile '.zağa , s" n « ^urup işletmeğe muvaffak oldu. meydan muharebr'erinde d?;uh'Je e::i IJTI ayrı tejekkure teesstirüraüî rcP.ni ol• ' •" • "'• ' ' • ~ ' 1872 yılında 81 yaşmda olduğu halde o Bevoğlundaki yeni moda spor iskar ;r a baktı. Pantalonda bir smda etrafı kolluyordu. Bir an baba i ' n a k ı e t m e ğ j düşünüyordu. Fakat, hiç ğir.lz sazi'e kadar a£ır bir vaziîe deruh uU'îundan saym ga^eteztln tavasîutunu t a ; o n u n a rı^a edc.lz. mın elbisssinin de o elbise'er ^arasında ü p ' n e s i z ^ u tasav\uru zilıninden ilk ölen Samuel llors, beşeriyete fen âlep:">erden satın alabilirdim. I .v^o Dllber Kardejler MtiessesııU Tuhafiye olatileceğini düş'indüm. Dülîkâna doğ geçirmiş.olan adam değildi. minde adım ebediven yâdettirecpk bir 111 Yarbai Sa'âhrdumln t « m pylüitiTîdp fikri s ' O £ün akşama kadar hep bu '"~~ Adam, elek oleçirmiş.olan değdi T.A.Ş, mütevefıanm çctruilan ve ru daha ağır yürümeğe ba;ladım. Elnesredilen oTürk tstifelâl Harb:::dî ikinoi d Yunanlıîar, Ro ! eser bırakmıştı. Yüz yıl onu herkes kr'amda isledim. Eski elbiselerin en . m u ş u î y e r e k , pantalonu da, eöğsünden Tarihin ilk devTİnde Y damadlan İnönü mevdan muharcbcıii escrlr.den. „ , , . " . . " , ı bısevi hem tetrar gormeK, nem gormalılar, sonra da Gaul'Jer uzaktaa ça | yaînız telgrafın mucic'lerinden olarak , kaç para , k..,„,, u njy e m i | r u r ş hürmetle andı. ressamiyi nerelerde satılabilecefinı, o ç P « a ü zu er rş iunnd e y e^ i ş k a ;bu n m cekstin y a m n . , ^ ^ i s ^ v o r ^u m . ^ * a t kat r elbiseler buk haber alabilmek için bazı va?ıta tanıdı ve " " ıskem.emn | " ' Fakat bu islerde H kadar ( k ^ m g t d i oraiakı t i d { a k e d e m e . bilîi'.i gcrünen bu ışlerde o öçren |jİ W p r i n d e yu kat duran cekstın yanına ] lar kullanmağa teşebbüs etmışierdi. lığmı hiç kimse hatırma getirmiyordu. Plebileceklerim arkadaşlardan kadar ~7~~ . .„•.. , ... , ,,... dim. Bej'hude ne arıyordum. Babamın Anıa, o vakitler elektrik ku\T3ti keş Buefm İSP en güc be.Çenh münekkidler dım. En lyısı Kap 9 lı 5 arîidakı eskıcı.e ' ç f a i s ü M n ? elbisesi bu bir hafta içirHs satılmış re gitmek ırms. yalnız dükRan dukkan HER PAZAR SAAT 1 TEN 18 E KADAR 4 . [ olabılirdi. Fakat havır, işte crada,^ feiilmomiş olduğu cihetle ancak yük onu eşsiz bir portre reç?amı olarak \aK e n d i s i n i n fiat b i s m e s i n i s B y " j"Vr ar çok dolaşıramalı ımis. zira birinin ver ' sek yerlerde yakılan ateşlerle verilen sıflandırmpk'adırlar. Bu hükütn netidiği fiattan faüasım başka oırı «akan elbisenîn, arkada=lar birden babamla karşılaşmış gibi irkil işareOerden faydalanabilmişîerdi. 1G90 ce."=i Samuel MOTP ;n?ınivetin çok nadir N i h a y e t har.c:nie vermezmiş, aralarında böyle ' V'""*.'.. '"",,. , ' , ,i. dim babamın eîbisesi orada, türlü da Guillaume Amontons adında b:r olarak yetistiHi&i arri?t b b d | r e n ş g , . , , , dan ogrcnmtşyarumı söylcdı. az bu.abı türlü elbiseler paltolar, mu;pmhalar, Frar=ız ırak mesafelerden yekdığeıle biri. hattâ or.larm en enteresanı olaTak Kemanl NOBAR TEKYAV'm iştirakile ve tanınrruş saz ustadlanndan, fıatın ojcugurn o en Ben üzekülct pantalonlar, kalın köylü eîbiselekar=:mızi çıkıyor. Aynı bı anlaşm3 varmıs! . ı * bir misli ilâve ettim. Pazarlık t a ş ri, m?şin ceketler arasında, onların rini teleskopla gözetliyen nobetçilcrin değerli bayan ve bay okuyuculardan müteşekkil FASIL SAZ HEYFTtNbn dhanda birbirlerine verecekleri işaret!ei''ie seri ve sanat Sl?rninde Ertesi günün öğîe tatiiiaie. daha ' arasına sıkıçmış, yeni ütülü, artık eski I , Uİ *, 1 '"!" 1 * İ ' = vtis ı ^'^ i * *1"'".1"""*'~ " " n DEN klâsik eserler ve halk türkülerile oyun havalarıru neş'e ile dinlemek , , , . . , , ,, , , 1 haberlesmevi sag'.amak ıstedı. 1731 nenek az faniye nasib olmu? birhaç sens î.^el babam sağ, ben bir | heiir{y0T> o r a d a , , " „ , , i ı ı ,, ibi fersatın] kaçırmayınız kaç senetalebe^ı iken olduğum içirde ve | i , ^ e r n : e n j n '"üzerınaki elbiseye gözü ruhunu kaybstmış, artık (babamın eılardandrr. Hu'.;uk inip çıkmış ümı:îler Çakmak, . ., olmaktan çıkrnış, kimbilir kim Cl. Choppe ilk defa olarak 1794 te de ı ı • . T ı • bisesi) , i . mcydana şetirdi ve kollı maSaz ruhun gıdasıdır. Kıraathanemiz nezih aileler «alonudur. çılar yoku=undan koltuğumun altında n l ü n h e r k a y l , l n d a m a n e / î degeri bir A. H. R. bısesı) üzere, orada bir askıda sal'a işletmeğe muvaffak .oldu. , . . , , , ,. n e olmak olmaktan çıkmış kımbılır kım bir paket'e çıkıyorium. Baka'.anm ; k a t d p h a a r t l y 0 T ı i n a : jm aed^bilmek için 7 Birinci lasıl : FERAHNAK İkinci fasıl: SUZtDİL d d 194 t d arf i r a d e nıyordu. dö\"mekte olan bakırcılann gurüitüsünBuna 1338 de elektrik kuvve'.ini tatölüm ^ et d u < I s r a r ı m l R Ö . Program tam dört 5aat cicvam eder. Telefon : S308. den kurtulup kendimi Bi^pazan dedi r e n a d a m bik edeıok mors alfa'jetile görü rr;.';i cebinden çıkarh.Hş du K i t i t a s Erfcrlc Hsesi lrr.tiE'7ca öîTetm«jl Mevlud ğimiz o sokaga attım. Orası da hep esd 1 0 u temin eden ise Sarouel Mors oldu. Lân Kabataş Inönü Dltimüntî bü5u!c blı tcessürte haber ver kin, büyük bir sermaye sahibinin, ya ri =h)ir Ozevrpnln va'.ltJesl, Bedrıye Ozevrekisi gibi, hep biidişim gibi idi Gene, j r a iıkları acele ac^le sayarak zcrla ceK:z lisa^l mudlresl Bayan diglmız rurklve eczsrılannm plrl, eczacı nud hükuınetin yardımı olmadıUça bu samanları fırlamış kanapeler, soluk bime sokmağa basiamıştı. Ben al.ramiralay Bay nin kayınvaliöesl, yüzlü, kopuk püskü'lü ko'.tuklar kaldı mak iîtiyordvım, aımamak isteyınce o ve ktmyagar teşebbüsü t&tbikat sahasına kaymak Hasan FetMrln zevc?5i, Basan Güzin Medvanın 'büyük annesl, KATRAN IIAKKI'nın imkânı yoktu. Onun için Birleşik Amerım'.ara taşıyor; eski so'oalar uşüy^rlar bir beş lirahk, bir iki buçuk iiralık mış gibi, dukkân köşel=r'nde birbirle daha ilâve ediyordu. Geiip g^çenlcrden ölumunüD kırkıncı gtınüne rashyan yarın rika devletleri kongresine müracaaıte FATMA ZEHRA OZEVRKN DLpomJa mevctıd ve inşaata elverişli veni ve eski her nevi PUl'KEL, rine sokuluyorlar; başka bir köjede dunrp bu pazarlık sahnenni ^eyreden kl pazar günü ÖJIP namazır.dan sonra saat bulur.du. Kongıe ancak beş sene sonra. düu vefat eımlştlr. Cenr^c?! bu;un ertnRAY, kalın ve ince BETON ÇUBIKLARI <*ven fiatlarla Keresteciler on öörtte NuruoEmanlye camll 18İ3 te telgraf hcıttının mşası Cen kaldı'Varak BeşlSta^ Sinanpasa rf.mi ' ayrı duran kırık mermerii konsollarınm ler çıkmağa başlamıştı. Sıkılno, teıleYeni Hâl karşısında 83 numoralı CTM1L BlNGOL'ün ir.şaat malzemesi Mevlfıd okutularafetır Rahmetüyl üstünden indirihp duvar dıblerine da miştim. Nihayet majlub düştüm. Koşe ıe tnnr.ünlar'.a btltün üladaşlarımızın teş masrafına karşıl.k olarak 50 bin do!ar lnde o^lt nımarır.ı miî'a'..ıb E'üı ıiet.apı • deposundan ihtiyacınızj temin edebı'irsiniz. Teltfon: 23924. çehiüJısine ueüıetUie«ktlr. lleviâ rahmet . kötü aynalar, yaldızh çerçeveJ deki masanın üzerinde durmakta olan rlfierl rlca olunur. tahsisat verdi. eyllye. " , II j?=KUçtik hihâye Babamın elbisesi Yazan : Ziya Osman Saba Büyük bir fen adamının yeni takdir edilen sanat dehası İÇKİSİZ S A Z Bahçekapı BORS Kıraathaneslnde İNSAAT SÂHİBLERİNE

Bu sayıdan diğer sayfalar: